.....
.....
|
|
(delwedd E0749) (tudalen 01)
|
Pris 1s.
6d.
"Y
TRYSOR"
COMEDI Mewn
Tair Act.
Gan
GLYNFAB.
CAERFYRDDIN:
W. M.
EVANS A'I FAB
SWYDDFA
"SEREN CYMRU”
|
|
|
(delwedd E0750) (tudalen 02)
|
“Y
Trysor"
Comedi
(Mewn Tair Act).
Gan
GLYNFAB.
CAERFYRDDIN:
W.
M. EVANS A'l FAB
SWYDDFA
"SEREN CYMRU."
1924.
|
|
|
(delwedd E0751) (tudalen 03)
|
"Y TRYSOR" (Comedi Gymreig.) CYMERIADAU MR.
JOHN PUGH (Goruchwyliwr Ystad Bryngwyn).
OED.
55 - 60
BOB HUGHES (Etifedd Ystad Bryngwyn).
OED.
10
MR.
TOMOS PARRY (Cyfreithiwr Cyfrifol.)
OED.
60 -65
MR.
HYWEL ROWLANDS (Boneddwr Cyfoethog o'r Plas.)
OED.
55 - 60
TED ROWLANDS (Cyn-Swyddog Milwrol. Ei Fab).
OED.
25
NANCY ROWLANDS (Ei Ferch: Cariadferch Bob).
OED:
18-20
SHONI MORGAN (Brodor 0 Gwm Rhondda. Gwas Ted).
OED. 27
MAGGIE
ELEN (Cariadferch Shoni. Gwasanaethferch y Plas).
OED.
20
CLUDYDD
(PORTER).
OED.
55 - 60
LLE.
- Gerllaw "Tennis Court " Plas Bryngwyn. Ar heol dawel mewn
maesdref.
AMSERIAD.
- Haf, 1924.
STAGE
DIRECTIONS. - R....RIGHT. L....LEFT.
|
|
|
(delwedd E0752) (tudalen 04)
|
Bhaid cael caniatad i chware'r ddrama hon. Anfoner ceisiadau at y Cyhoeddwyr.
Dalier Sylw. Gellir cael caniatåd i Berfformio y Ddrama hon am gydnabyddiaeth
(jee) isel. Ymofyner i'r Cyhoeddwyr yn unig, W. M. EVANS A'l FAB, CYHOEDDWYR,
CAERFYBDDIN.
|
|
|
(delwedd E0753) (tudalen 05)
|
TRY SOR ACT 1. GOLYGFA. [Geruaw Tennis Court Plas Dryngwyn: Sedd (garden seat)
o dan gysgod pren deitiog: Nancy, newn gwisg gyfaddas i chwareu Tennis, yn
dod i mewn (R.); yn eistedd. Bob yn dyfod i mewn (R.), yn cynneu ei cigarette,
yn cymeryd ei sane y tu cefn i Nancy. Nancy, yn taflu pet i Jyny, yn ei
tharo, dan chwerthin, i'r prysghvyn].
NANCY: Bob.
BOB: Weie fi.
NANCY: " Cystal rhoi'r grefft i fyny a gwerthu'r twls," fel y
d'wedai Shon Waunadda 'slawer dydd. Ddo i byth yn Madame Mallory neu Lenglen.
BOB: Wei, Nancy, efallai eich bod yn dweyd y gwir, ond cymerwch gynghor y gwr
doeth.
NANCY: Beth dd'wedodd e' Bob?
BOB: Hyn ddwedodd e', Nancy - " Bydd fel ti dy hun."
NANCY (yn chwerthin): Dyna fum i heddyw - fel ml fy hun - yn methu ennill un
game. ...O, twt - nage'
|
|
|
(delwedd E0754) (tudalen 06)
|
6 Y TRYSOR. wir, Bob bach...does dim
yn fy aros ond cario allan gynghor yr hen Shön - " gwadu'r grefft a
gwerthu'r twls Love sets "!...un ar 01 y llall.
BOB: Beth allsech ddymuno'n well - fe fu mantell Elias ar eich cefn.
NANCY: Nawr Bob - peidiwch cellwair.
BOB: Do, do, gobeithiaf. Love Sets trwy gydol y prydnawn yn ernes o fywyd
dyfodol Nancy Rowlands, y Glyn, a Bob Hughes, Bryngwyn. Cystal taro'r hoel ar
ei chloppa. Nancy, mae Plas Bryngwyn yn amddifad 0 -
NANCY (yn codi un sydyn gan syuu i'r pellder. R): Bob...mae rhywun yn
dod...oes yn wir ...ie, eich guardian " - Mr. John Pugh. (Yn gwneyd
ymgais i ddianc. Bob ei rhwystro).
BOB: Os Mr. John Pugh sy'n dod, mae yn dod, fel y dywed y Sais - " in
the nick oj time " - mi a'i gwnaf yn Father Confessor.
NANCY: Gwnewch yr hyn fynnoch ag ef - ond - Bob - dyna good boy, gollyngwch
fi'n rhydd.
BOB: Dyna oeddwn yn arfer ei ganu yn " Llam y Cariadau ' ' - ac yn
taro'r top notes nes y byddai gwallt y beirniad yn codi fel gwrych mochyn.
NANCY: Chwareu teg Bob - gadewch i mi fynd.
BOB: Ar delerau.
NANCY: Ar unrhyw delerau, Bob. DOB: Un cusan ...
|
|
|
(delwedd E0755) (tudalen 07)
|
Y TRYSOR. 7
NANCY: Mae Mr. Pugh yn dyfod drwy'r ymryddhau o afaelion Bob). Nawn da, Bob.
(YE dianc. L).
BOB: Byddaf yn y gyffes-gell yn union. Dowch nawn yfory yn brydlon. (Nancy yn
myna - Mr. John Pugh dod i mewn. R). Now for the tug-of-war. Nawn dc, Mr.
Pugh - eisteddwch.
JOHN PUGH: Fel pelican yn yr anialwch - Bob? Bernais i mi gael cip-olwg ar
rywbeth yn brysio ymaith.
BOB: Digon tebyg, Mr. Pugh - colomen - ie, colomæ wen.
JOHN PUGH: Colomen hynod o dlos, (yn codi neisicd sidan i fyny, ac yn ei
rhoddi i Bob) - ac yn ei ffwdan i ffoi wedi gadael peth o'i phlu' ar 01.
BOB: Rhaid i mi ddal y g'lomen etto, er mwyn rhoi'r plu' yn 01, ond - fy
antvyl guardian, mae gennyf rhywbeth o bwys - rhywbeth na fedr ond chwychwi
ddatgan barn arno.
JOHN PUGH: Ho, ho, antvyl guardian, ai ie? Pa gymwynas -
BOB: Waeth heb wastraffu geiriau, Mr. Pugh, yr wyt -
JOHN PUGH: Mewn cariad - Hawdd gweled hynny, mae wedi ei ysgrifenni ar eich
talcen...A ydych disgwyl i mi i'ch Ilongyfarch?
BOB: Os byddwch cystal...
JOHN PUGH: Rhaid addef fod yna rywbeth mewn cariad, Bob, o leiaf, y mae yn
gwneyd dyn ieuanc yn
|
|
|
(delwedd E0756) (tudalen 08)
|
8 Y TRYSOR. foesgar. Ond dowch, nid
wyf Tedi cael gennych ddeggrifiad o'ch darpar-wraig. Pa fath un ydyw?
BOB: Oh, mae yn ferch swynol, Mr. Pugh.
JOHN PUGH: Oes arian ganddi - faint fydd swm ei gwaddol?
BOB: Mae yn d10B - y ferch lanaf yn yr ardal - ac mae yn ddiniwed - wel mor
ddiniwed a minnau.
JOHN PUGH: Ond dwedwch, Bob, faint o waddol fydd ganddi.
BOB: Pe buasech yn cael un cip-olwg arni, Mr. Pugh, rwyn siwr y byddai i chwi
syrthio dros eich pen a'ch clustiau mewn cariad a hi. Mae ganddi ddau lygaid
fel dwy seren, gwefusau fel y ceirios, fel y dywed y bardd - a dyna i chwi
gorff lluniaid4!
JOHN PUGH: Gadewch y beirdd yn Ilonydd, a gadewch i mi gael gwybod faint fydd
ei gwaddol.
BOB: Fe fedr siarad, Mr. Pugh, fel angel, ac am athrylith, a rhinwedd, camp
fydd i chwi ddod i gyfarfyddiad a'i thebyg.
JOHN PUGH: Da iawn, da iawn, ond, fel eich guardian, Bob, teg yw i mi gael
gwybod faint o arian sydd gan y ferch.
BOB: Mae yn dod o deulu dB.
JOHN PUGII; 'Dyw teuluoedd da," bob amser, ddim .ymhlith y cyfoethogion.
BOB: Anghofiais ddweyd y medr ganu fel eos.
|
|
|
(delwedd E0757) (tudalen 09)
|
Y TRYSOR. 9 Neithiwr y cefais y fraint o'i chlywed yn canu gyntaf - Mr. Pugh
bach, fe'm cipiwyd i fyny i'r drydedd nef!
JOHN PUGH: Wel, cystal i chwi ddod yn 01 i'r ddaear am dro, Bob, os nad ydych
yn bwriadu talu sylw i'm cwestiwn (yn codi yn ddrwg ei hwyl) gwell i mi
ymadael.
BOB: Peidiwch a cholli eich tymher, Mr. Pugh, eisteddwch. (Bob yn dyfod ac yn
eistedd garllaw). Yr oeddwn ar fedr atteb. Beth oedd e'? O ie, os oedd hi yn
debyg o wneyd gwraig dda. Mae yn sicr o wneyd gwraig dda! Fe arbeda filoedd y
flwyddyn i'w gwr.
JOHN PUGH: Mae rhywbeth yn hyn yna, Bob, r'wy'n addef. Nid dyna'r cwestiwn.
Gofyn wnes i - os oedd hi yn gyfoethog, - faint o waddol fydd ganddi.
BOB: Gwaddol?
JOHN PUGH: le - gwaddol - faint yw ei gwerth. Os nad ydych yn gwybod - wel,
ewch ar unwaith i wneyd ymholiad (yn codi), yna fe geir siarad pellach.
BOB: Eisteddwch Mr. Pugh - rwyf wedi gwneyd ymholiad (Mr. Pugh yn eistedd).
JOHN PUGH: Chwi wyddoch felly faint o ffortiwn sydd gan y ferch ieuanc?
BOB: Hyd y ffyrling eithaf.
JOHN PUGH: Faint e'.
BOB: O, nid rhyw lower.
JOHN PUGH: P wy sydd yn hawlio ei fod yn llawer - nid myfi, Bob. Mae gennycb
chwi ddigon o gyfoeth.
|
|
|
(delwedd E0758) (tudalen 10)
|
10 Y TRYSOR.
BOB: Dyna chwi yn awr yn siarad synwyr, Mr. Pugh. Mae gennyf fi wala a
gweddill, felly ni fydd anghen disgwyl am waddol.
JOHN PUGH: A fydd gan y foneddiges hanner eich cyfoeth.
BOB: Hanner? - Na - dim yr hanner. J0HN PUGH: Y drydedd rhan? B0B: Na fydd.
JOHN PUGH: Fe fydd ganddi'r bedwaredd ran gobeithio.
BOB: O'r braidd, Mr. Pugh. Rwyf eisoes wedi dweyd na fydd dim llawer ganddi.
JOHN PUGH: Mae " dim llawer " yn golygu " ychydig."
BOB: Yr ychydig sydd ganddi yw - dim. Fe fedr ddal ei phen i fyny a dweyd - Arian
ac aur nid oes gennyf - ond yr hyn sydd gennvf - vr wyf yn ei roddi i ti - cymeriad
pur. Gwell cant mewn merch na " mil " yn ei choden, Mr. Pugh.
JOHN PUGH: Onid oes arnoch gywilydd, Bob, eich bod mor ffol a dewis un O'r
fath yn ddarparwraig, un dlawd heb feddu dim?
BOB: Y n meddu dim? Mae ganddi bobpeth sydd yn ofynol i wneyd dynes berffaith
- pob peth ond - arian.
JOHN PUGH: Beth yw enw'r Gardottes fach?
BOB: Nid cardottes mo honi - ei chyfoeth yw ei chymeriad - ei henw Nancy
Rowlands.
|
|
|
(delwedd E0759) (tudalen 11)
|
Y TRYSOR. 11
JOHN PUGH: Nancy Rowlands! chwaer y creadur meddw, di-gymeriad Ted Rowlands?
BOB: le, dyna hi, ond y mae hawl gan Nancy i ddweyd Ai Ceidwad fy mrawd ydwyf
j." Mae ei thad yn un O'r dynion uchaf ei barch yn y deyrnas.
JOHN PUGH: Y mae - neu yr oedd, wn i ddim pa un. Aeth ar fordaith hir naw
mlynedd yn , 01, mae pedair blynedd er pan y derbyniwyd llythyr oddi wrtho.
Nid oes neb a wyr beth yw hanes perchen Plas y Glyn. Gobeithio na ddychwela;
os y gwna, a chael allan safle adfydus eu deulu, fe fydd yn sicr o farw o
doriad calon.
BOB: Yr oeddych yn ei adnabod?
JOHN PUGH: Oeddwn, Bob. Yr oedd yn gyfaill mynwesol i mi.
BOB: Ac etto yr ydych yn ymddwyn yn greulon tuag at ei ferch. Yr ydych yn
gwrthod cydsynio a'm cais i i osod ei ferch yn ei safle haeddianol!
JOHN PUGH: Bob, pe buasech yn fab i mi, ni ddywed- wn air yn erbyn yr uniad
priodasol. Nid eich tad ydwyf - ond un yn ceisio cario allan, fel
ymddiriedolwr, yr hyn a ymddiriedwyd iddo. Mae yn bosibl y bydd i'ch chwaeth
gyfnewid; mae dynion ieuainc yn blino ar wyneb tlws; mae amser yn cyfnewid
pethau.
BOB: Beth, myfi yn blino ar gwmni Nancy, fy serch tuag atti yn gwanhau -
JOHN PUGH: Pe buasai Miss Rowlands yn y safle y gadawyd hi gan ei thad; pe na
buasai i'w brawd wario
|
|
|
(delwedd E0760) (tudalen 12)
|
Y TRYSOR. yr arian mewn oferedd, ac i'r hen gnaf, Tomog Parry, y cyfreithiwr,
droi yn fradwr i'r plant ymddiriedwyd i'w ofal, fe wnawn fy ngoreu glas i
sicrhau fod Nancy yn rhoddi ei llaw a'i chalon mewn glan briodas i etifedd Bryngwyn.
Ond, yn ngwyneb safle pethau yn bresenol, 'rwy'n golchi fy nwylaw ynghlyn a'r
mater. Gwnewch yr hyn a fynnoch, Bob. Bwy'n myn'd i dalu ymweliad a Tomos
Parry, yr ydym yn ffryndiau mewn Illawer ystyr, ond fe fydd yn rhaid iddo
roddi cyfrif o'i ymddygiad tuag at blant Hywel Rowlands. Clywaf ei fod wedi
prynu y tv oedd yn eiddo i Ted Rowlands - yr eiddo Olaf oedd yn meddiant y
brawd a'r chwaer. Rhy ddrwg yn wir. Ewch Bob - rhaid i mi fynd i chwilio am
Tomos Parry. Cawn ymdrin a'r mater rhyw noson yn Bryngwyn.
BOB: Mewq gobaith y bydd i chwi ail ystyried pethau, wele fi yn gwneyd eich
arch: dowch i Bryngwyn gynted ag y galloch. Dydd da.
JOHN PUGH: Byddaf yn Bryngwyn yn fuan iawn, Bob. (Bob yn ymadael. John Pugh
ar 01 myfyrio ychydig, yn codi, ac yn parotoi i datu ymweliad a Tomos Parry,
y Cyfreithiwr). Dyw hi ddim yn talu'r ffordd, bob amser, i ddweyd y gwir wrth
bobol, y mae perygl yn hyn i greu gelynion. Pwy fuasai yn dychmygu - ar fy
ngair dacw Tomos Parry yn dod -
|
|
|
(delwedd E0761) (tudalen 13)
|
Y TRYSOR. 13 (Tomos Parry yn dyfod i mewn. R. John Pugh yn ei gyfarch). Dydd
da Tomos Parry: dowch yn eich blaen, mae arnaf oisiau byr ymgom å chwi.
TOMOS PARRY: Dydd do, fy hen gyfaill. I ble roedd- ych ar fynd?
JOHN PUGH: Roeddwn ar fedr talu ymweliad a chwi, Tomos Parry. Eisteddwch (y
ddau yn eistedd).
TOMOS PARRY: Talu ymweliad a mi, campus; dowch John Pugh, pleser fydd i mi
eistedd a mwynhau eich cwmni o dan fy nghronglwyd.
JOHN PUGH: Does anghen symud O'r fan hon. Nid oes wahaniaeth pa le- - o dan
eich cronglwyd neu ar yr ystryd. Gwell gennyf siarad a chwi, Tomos Parry, yn
yr awyr agored, er mwyn bod yn glir O'r haint.
TOMOS PARRY: Yn glir O'r haint? Beth ydych yn ei feddwl? A ydych yn drwgdybio
fy mod yn dioddef oddi- wrth rhyw bla neu gilydd?
JOHN PUGH: Gwaeth na phlo, Tomos Parry. Ai chwi, mewn gwirionedd, yw y Tomog
Parry gyfrifid gan bawb yn ddyn o bwys, yn ddyn o farn?
TOMOS PARRY: Dyna ddechreu da i bregeth. Am achos yr wyf yn ddyledus i chwi
am dani John Pugh?
JOHN PUGH: Mae yna 'storiau rhyfedd yn cael eu dweyd am danoch yn y dref:
wyddoch chwi beth yw
|
|
|
(delwedd E0762) (tudalen 14)
|
14 Y TRYSOR. rhai O'r teitlau sydd yn cael eu rhoddi chwi Tomos? Dyma nhw - yr
hen gnat, y cybydd, y bradwr.
TOMOS PARRY: I mi?
JOHN PUGH: le, Tomos - i chwi.
TOMOS PARRY: Drwg gennyf glywed. Ond beth allaf wneyd? Gadewch i bobol
siarad, John Pugh - Asgre lån - diogel ei pherchen." Fedra i ddim
rhwystro pobol - digon i mi yw teimlo a gwybod nad wyf yn haeddu y teitlau.
JOHN PUGH: Ai difater gennych? Bobol anwyl, pe buasai pobol yn dweyd pethau
felly am danaf fi (yn codi) - edrychwch yma Tomos Parry, mi a holltwn benglog
y cyntaf gyfarfyddwn. Ond nid wyf erioed wedi rhoddi achos i hynny.
TOMOS PARRY: A gaf fi ofyn John Pugh? Beth yw'r weithred ysgeler gyflawnwyd
gennyf i achosi y fath gynhwrf yn y dref?
JOHN PUGH: Wel ar fy nghair Tomos Parry gallaf ddweyd - a phen ar y pethau a
glybuwydyw hyn - A oes gennych gydwybod o gwbl? Dwedwch - a oedd Hywel Rowlands
a chwithau yn gyfeillion?
TOMOS PARRY: Oeddym - a mwy - yr ydym yn gyfeillion. Wyddoch chwi i Hywel
Rowlands adael ei fab a'i ferch yn fy nghofal i? A fuasai wedi gwneyd hyn os
nad oedd yn fy ystyried yn gyfaill?
|
|
|
(delwedd E0763) (tudalen 15)
|
Y TRYSOR. 15
JOHN PUGH: Druan o Hywel - gwr gonest - yn twyllo ei hun!
TOMOS PARRY: Naddo, gobeithio.
JOHN PUGH: Naddo! Pe buasai gennyf fab y dymunwn ei weled yn suddo i gors
anlladrwydd - rhodd- wn ef i'ch gofal chwi.
TOMOS PARRY: Aeth ar gyfeiliorn heb yn wybod i mi, John Pugh.
JOHN PUGH: Chreda i ddim - yn enwedig ar 01 clywed am y " trick "
Olaf chwareuwyd gennych.
TOMOS PARRY: Trick!
JOHN PUGH: I bwy y gwerthodd Ted Rowlands ei dy?
TOMOS PARRY: I mi. Telais iddo dair mil am dano.
JOHN PUGH: A cholli eich cymeriad ar yr un pryd- - " Gwell yw enw da nag
ennaint gwerthfawr." Druan o Ilywer Rowlands, fe fydd yn rhaid iddo
gysgu ar yr ystryd.
TOMOS PARRY: A oeddwn ar fai i dalu'r arian?
JOHN PUGH: Ar fai! Oeddych, Tomos Parry: 'roedd rhoddi cynorthwy arianol i
fab afradlon, fel Ted, yr un fath a rhoddi cyllell yn nwylaw gwallgofddyn. Ar
fai? Y nefoedd a faddeuo i chwi; yr ydych wedi uno a Ted i arwain tad, tyner
a da, i ddystryw.
TOMOS PARRY: Roedd gwir anghen yr arian ar Ted; drwyddynt cadwodd ei hun
allan O'r carchar. Pe na fuaswn i wedi prynu y ty, roedd yna amryw yn barod i
fonteisio ar fargen.
|
|
|
(delwedd E0764) (tudalen 16)
|
16 Y TRYSOR.
JOHN PUGH: Manteisio ar fargen! (Yn codi yn wyllt). Dydd db, Tomos Parry.
Rwyn teimlo'r haint " fel pe yn ymaflyd ynwyf. Dydd--- - -
TOMOS PARRY: Aroswch, aroswch. 'Rydych wedi gwasgu yn galed arnaf, - cystal i
mi ddweyd y secret wrthych - chymerwn i ddim O'r byd am ddweyd wrth neb arall.
Eisteddwch John Pugh. (John Pugh yn eistedd).
JOHN PUGH: Gellwch lwyr ymddiried ynwyf, - ewch yn eich blaen.
TOMOS PARRY (Yn gwneyd ymchwiliad mantvl gn y cylch): Rhaid bod yn ofalus - nid
wyf am i un enaid glywed. A ydi pobpeth yn ddiogel?
JOHN PUGH: Rhaid fod hwn yn rhyw ddirgelwch " dirgelaidd iawn.
TOMOS PARRY (Yn codi ac yu synu i'r cyfeiriad hW7& O'r cyfeiriad arall):
Gwrandewch. Ar ddydd ei ymada#iad cymerodd Hywel Rowlands fi O'r neulldu, ac arweiniodd
fi i fan arbennig yo y ty. Mae gennyf un peth pwysig etto i'w ddangos i chwi,
Tomos Parry, meddai ef. Yma, yn y - (yn codi ac gn yspio o amgytch). Aroswch
eiliad, 'rwyn ofni fod rhywun yn dod - gadawn iddo basio.
JOHN PUGH: Mae wedi myna.
TOMOS PARRY: Yma, yn y gongl hon O'r celiar " - Aroswch dyna rhywun
etto.
JOHN PUGH: Dim ond aderyn.
|
|
|
(delwedd E0765) (tudalen 17)
|
Y TRYSOR. 17
TOMOS PARRY: "O dan y llawr yr wyf wedi cuddio. . . .swm o arian,"
mynte fe.
JOHN PUGH: Beth 0 -
TOMOS PARRY: Ust - ust! Peidiwch a siarad yn uchel. J0HN PUGH: Swm 0 arian!
TRYSOR!
TOMOS PARRY: le, - gobeithio na chlywodd neb. - Beth barodd y swn yna -!
JOHN PUGH: Ewch yn eich blaen - mae'r hanes yn ddiddorol -
TOMOS PARRY; " Tomos Parry " mynte fe, " 'rwyf wedi bod yn
cynilo er ys blynyddau - gyda phwrpas neullduol. Heddyw 'rwyf yn cychwyn ar
daith hir. Rwyn gadael digon o arian tuag at gynhaliaeth Ted fy mab - feiddia
i ddim gadael ffyrling yn fwy. PO fwyaf o arian adawaf i Ted - mwyaf i gyd
fydd y gwastraff. Rhaid i mi ofalu am fuddiant fy merch. Fe fydd y daith yn
un hir a pheryglus, a phwy a os y caniatteir i mi ddychwelyd. Felly gofalwch
fod rhan O'r swm gyfeiriaf atto i fod yn waddol i Nancy. Peidiwch a dweyd
gair wrth Ted am y Trysor cuddiedig. Cedwch y gyfrinach rhag iddo glywed o
enau trydydd person." Nawr, John Pugh, addewais dan lw - a phan glywais
fod Ted yn bwriadu gwerthu'r t.p - y ty a'r Trysor - beth allwn wneyd yn
amgenach.
JOHN PUGH: Ar fy nghair, Tomog Parry - dyma wédd arall ar y mater.
|
|
|
(delwedd E0766) (tudalen 18)
|
18 Y TRYSOR.
TOMOS PARRY: Tra yr oeddwn allan yn y wlad - gwyliodd Ted ar ei fantais, gan
osod yn y newyddiadur Ileol fod y t' ar worth.
JOHN PUGH: Y blaidd yn cymeryd mantais ar absenoldeb y ci defaid.
TOMOS PARRY: Beth oedd oreu i mi wneyd? Pe y dywedwn y gyfrinach wrth Ted
byddwn yn bradychu ei dad. Os y gwerthid ef i bobol ddyeithr anhawdd fyddai i
Hywel Rowlands ei brynu yn 01. Penderfynais ei brynu, a phan y dychwela
byddaf yn abl i gyflwyno y tj a'r Trysor iddo. Ai cnaf, ai cybydd, ai bradwr
ydwyf, John Pugh?
JOHN PUGH: Rhowch eich llaw i mi, Tomos Parry - boneddwr O'r iawn ryw ydych -
a minnau - ffwl perffaith. Sut y bum y fath benbwl a gwrando ar wrachiaidd chwedlau.
Dwedwch eich bod yn maddeu i mi.
TOMOS PARRY: Arwyddair fy mywyd yw- - " NC fachluded yr haut ar dy
ddigofaint."
JOHN PUGH: Yr ydych yn Gristion, Tomos Parry. Gadewch i mi ddeall yn iawn, a
wedsoch chwi fod cyfran O'r Trysor yn cael ei roddi yn waddol i Nancy. Os do
- wel cystal cario'r newydd da i Bryngwyn. Faint o swm gaiff hi.
TOMOS PARRY: O leiaf chwe mil.
JOHN PUGH: Da iawn.
|
|
|
(delwedd E0767) (tudalen 19)
|
Y TRYSOR. 19
TOMOS PARRY: A ydyw Bob Hughes a'i lygaid ar Nancy, dwedwch mewn cariad a hi?
JOHN PUGH: Dros ei ben a'i glustiau. Mae mor glaf o gariad nes y mae yn
bygwth ei phriodi heb yr un geiniog goch yn waddol.
TOMOS PARRY: Rwyn falch o glywod, John Pugh - Ha, ha, dyma beth YW
Matrimonial Agency, ontefe? Ond a yw yn angenrheidiol i Bob gael y "
waddol " ar un- waith.
JOHN PUGH: Nac ydyw - ond mae yn rhaid iddo gael Nancy mae'n debyg.
TOMOS PARRY: Mae'r trysor wedi ei ' guddio - dyna'r anhawsder. Os y cymerwch
hyn i ystyriaeth, fe welwch ar unwaith fy mod mewn penbleth. Os dwedaf y gwir
fe fydd Ted yn rhuo fel un o wrdd deirw Basan. Os dwedaf mai myfi fy hun sydd
yn darpar gwaddol Nancy, fe fydd yr holl dref yn ferw i gyd. Rhaid fod
cydwybod yn rhuo fel arthes yn mynwes Tomos Parry, am ei fod wedi lladratta
arian y plant." Dyna ddwedant.
JOHN PUGH: Eithaf gwir.
TOMOS PARRY: Yn ngwyneb hyn, gwell gadael y Trysor yn Ilonydd hyd ddychweliad
Hywel Rowlands.
JOHN PUGH: H'm. Gwen aderyn mewn llaw na dau mewn uwyn. Myfi sydd yn gyfrifol
am ystad Bryngwyn, Tomos Parry. Beth ddywed pobol y dref? Hyn- - Gwelwch mor
gyfrwys y bu John Pugh, fel y caniattaodd
|
|
|
(delwedd E0768) (tudalen 20)
|
20 Y TRYSOR. i Bob Hughes briodi cardotes. Paham? Er mwyn i Nancy ddangos ei
diolchgarwch iddo, a chau llygad ei gwr pan y tueddir ef i chwilio i mewn i
stiwardiaeth John Pugh. Gwr cyfrwys yw John Pugh. le, dyna ddwedant.
TOMOS PARRY: Eithaf gwir - eithaf gwir, John Pugh. Dyma beth yw Gilboa,
ontefe. Dyma esponiad ar y " tywyllwch eitha'." Beth wnawn i? Nawr
meddyliwch - pwyswch a mesurwch.
JOHN PUGH (Ar 01 ychydig fyfyrdod): Beth pe baem -
TOMOS PARRY: le.
JOHN PUGH: Na, wnaiff e' mo'r tro.
TOMOS PARRY: Mi gwela hi - Dwedwch ein bod Na - wnaiff hynyna mo'r tro.
JOHN PUGH: Be' wedech chi? Yn siarad yr un
TOMOS PARRY: Beth feddyliech pryd, ar 01 dcvys chwi? fyfyrdod.
JOHN PUGH: Mae yn rhaid chwilio am rywun, un cyfrwys, - un a digon o bres yn
ei wyneb - yn hidio dim botwm corn am neb - un a'i dafod fel gwennol y
gwehydd - un fedr dweyd anwiredd heb wrido - a rhaid rhoi cyflog dda iddo - a
TOMOS PARRY: Ond - John Pugh - sut y medr un O'r fath ein cynorthwyo?
JOHN PUGH: Rhaid iddo ymddieithro - dweyd ei fod o wlad estronol - ei fod
wedi cyfarfod ac ymgomio a Hywel
|
|
|
(delwedd E0769) (tudalen 21)
|
Y TRYSOR. 21
Rowlands, - ei fod yn cludo dau lythyr,
- un i Ted ei fab, a'r llall i chwi.
TOMOS PARRY: Beth wedyn?
JOHN PUGH: Yn y llythyr i'w fab - cynghora ef i ofalu am y ty^, - cadw llygad
ar ei incwm - bod yn gynnil - am nad oes obaith iddo ddychwelyd am beth
amser. Yn ei lythyr attoch chwi, dywed, - Yr wyf wedi meddwl llawer am Nancy
- ei bod mewn oedran i ddewis gwr, a gwneyd cartref - ei fod yn danfon swm o
arian i wneyd i fyny'r gwaddol.
TOMOS PARRY: Campus ar fy nghair.
JOHN PUGH: Mi wn am un fydd yn fftio'r cymeriad i'r dim. (Yn codi).
TOMOS PARRY: Ewch i chwilio am dano ar unwaith. Byddaf gyfrifol am yr arian.
JOHN PUGH: Bydd yn galw arnoch cyn pen hanner awr. (Yn myned allan. R.).
TOMOS PARRY: Dydd da hen ffrynd. Rhaid i minnau dalu ymweliad å Ted Rowlands.
(Yn nyned anan. L.). (Nancy yn brysio i mewn. R. Yn chwilio yn ddyfai am y
" neisiad sidan." Bob yn dyfod i mewn yn nechwraidd R. dynesu or
ßaenau ei draed yn ddystaw: yn ymaflyd ynddi; hithau ynffugio braw: Bob yn ei
chusani
NANCY: O - Bob.
BOB: O - Nancy. (Yo ei harwain i'r sedd).
|
|
|
(delwedd E0770) (tudalen 22)
|
22 Y TRYSOR.
NANCY: A wyddoch chwi rywfaint o hanes y " neisiad sidan," Bob?
BOB: Dyma'r golledig wedi ei chael. (Y n cyßwyno'r neisiad "). Mr. John
Pugh a'i darganfyddodd -
NANCY: Sut y llwyddoch o flaen y Tribunal? (Yn chwerthin).
BOB: Rhoddodd i mi bwt o bregeth, Nancy.
NANCY: Beth oedd y testyn, Bob?
BOB: " Nancy a'i gwaddol." NANcy:?
BOB: le, Nancy, yn wir. (Dystawrwydd).
NANCY: A oedd pennau i'r bregebh?
BOB: Oedd - gwaetha'r modd - Dyma nhw - Mene, Mene, Tekel, Upharsin! Ti a
bwyswyd yn y cloriannau ac
NANCY: A'th gaed yn brin. (Nancy ynffugio ochenaid).
BOB: Codwch Nancy: rhowch eich llaw yn fy llaw i: gwrandewcb, - Yn ngwyneb
Haul, llygad goleuni, rwyf yn cyhoeddi Nancy Rowlands yn ddarpar-wraig i Bob
Hughes." A oes Heddwch?
NANCY (Yn syrthio i freichiau Bob); Oes. (Bob yn sebo ei gwefusau d chusan). DIWEDD
ACT 1. Lien.
|
|
|
(delwedd E0771) (tudalen 23)
|
Y TRYSOR. ACT 11. YR OLYGFA. 23 [ Ystryd y tu allan {r dref: nifer o Villas
Prydferth, a /azvntiau hirion o'u blaen. Yn un o honynty cartrefa Nancy Rowlands,
a'i brazvd - Ted. Ted a Shoni Morgan yn dod i
TED ROWLANDS (Yn tynnu ei goden allan, ac yn cyjrif yr arian). - John Morgan.
SHONI. - O'r arcol - peedwch a galw John arno i, mishtir, wath ma ryw
randiboo yn starto bob amsar pan bo chi'n galw John arno i. Na - w i'n bécan
arno chi - gwetwch Shoni.
TED. - Shoni ynte. Ai dyma i gyd sydd ar 01 0'r tair mil? (Y n - bymtheg a
deugan -
SHONI. - Ma fa'n fach, wir ddyn, mishtir. Gatwch i fi gal tro ar y rhifo, o
ni'n first class mewn sums pan o ni'n grottyn. (Ted yn rhoi'r yoden yn Ilaw
Shoni - Shoni'n hijo - deg, iccan, annar cant, triccal&). I wetas y mod i'n
gamstar ar sums. W i weti cal gafal mown pump punt o ddividend miwn wincad - Be
chi'n weyd? Sw ni'n para mlan, mishtir, wish-yn-y byd, walla gneswn i'r amount
yn gant.
|
|
|
(delwedd E0772) (tudalen 24)
|
24 Y TRYSOR.
TED. - Tri-ugain punt yn aros allan o dair mil? Wyt ti'n clywed, Shoni.
SHONI. - Ottw, ottw mishtir, ond sw ni'n glusta igyd, dw i ddim yn cretu y
gallwn i ffndo raccor yn y cwtin. Wir ddyn mae'n eetha tywyll, on' dyw i? I
ni'n doi fel sa ni 'weti colli gola miwn én waith; raid i ni 1 thraccan 'i
i'r " twll cloi " ar mencos i, mishtir. I ni fel Will- mab-Ann -
TED. - Gåd Will-mab-Ann yn Ilonydd, Shoni. Ble'r aeth yr arian yw'r pwnc.
SHONI. - Ar mencos i, mishtir, y'ch chi'n nghofio i am y solo ganws Maggie
Elen yn ycwrdd bach - " Ble'r aeth yr Amen "? chi'n gwpod y pishyn.
TED. - Dipyn o synwyr cyffredin, os gweli di yn dda, Shoni.
SHONI. - Wel, wara teg, mishtir, ma na rwpath od dychrynllyd yn y fusness.
Ottich chi ddim w eti bod yn gneyd " spils " a'r poun' notes.
TED. - Paid siarad dwlni- - mae'r mater yn rhy ddifrifol, Shoni.
SHONI. - Countwch y bills i Ian, mishtir; - odd y bill cwrt daloch chi yn
sleighen ddychrynllyd.
TED. - Dim digon i gyfrif am yn agog i dair mil.
SHONI. - Beth o bothdi " rent " t' y'ch wår?
TED. - Twt - dim ond trifle.
|
|
|
(delwedd E0773) (tudalen 25)
|
Y TRYSOR. 25
SHONI. - Chi fuoch yn galavantach lot gytta'r crottegi, mishtir, yr oysters,
a'r French wines, y nisheti sheetan, y pearls, an' go on - nid miwn sixpenny
bazaar na standin' geenog o'ch chi'n cal y consarns ma. Beth am Will Teelor?
TED. - Heb setlo Will.
SHONI. - Beth am dano i? W i weti gatal y'n " wages " i ryttag am
saith mlynedd, mishtir! Ma arno i ofan i bod nhw mas o wynt erbyn hyn.
TED. - Os nad wyf wedi dy dalu, 'rwyt wedi mwynhau " saith mlynedd o lawnder."
(Tomos Parry yn dyfod attynt).
TOMOS PARRY. - Ac erbyn heddyw mae'r meistr a'r gwas ar gyfnewid safleoedd.
SHONI. - 'OIO! Mr. Parry, y chi sy' na. O chi'n ddiccon acos i glywad mishtir
a fi yn 'oli pwnc spo, ne i fysswn yn cretu mai Almanac Moore o chi, weti
gwi8hgo cot, a wascod, a thrywsis. Os gennych chi rwpath i weyd yn erbyn y
mod i yn gofyn am y'n wages? Os ås, gwetwch.
TOMOS PARRY. - Wages? Chwi dderbyniwch eich wages yn y carchar cyn hir. Mr.
Ted, os oes amger gen- nych, carwn gael gair a chwi.
SHONI. - Cistal i fi i skidadlan i spo. Nawr am bip ar Maggie Elen - y
grottan berta wishgws bAr o scitsha ariod. Olive Oil, mishtir. Os y troiff i
mas yn Biahiroth a
|
|
|
(delwedd E0774) (tudalen 26)
|
26 Y TRYSOR. Baalsephon arnoch chi, i'n ffndwch i yn y gecin yn ngwmpni
Maggie Elen, a fe ddwa i mown shiffad i roi leg up i chi. (Shoni yn mynd
allan - R.).
TOMOS PARRY. - Mae'n ymddangos fod Mr. Bob Hughes wedi syrthio mewn cariad
a'ch chwaer.
TED. - 'Dwyn synnu dim.
TOMOS PARRY. - Fe synnwch efallai fod Mr. John Pugh - y Guardian - yn gwrthod
cydsynio.
TED. - Gwrthod! Am ba achos?
TOMOS PARRY. - Am nad oes ganddi waddol.
TED. - Ai rhaid yw i feroh ieuanc fod ag arian yn ei choden er mwyn bod yn
wraig anrhydeddus i foneddwr.
TOMOS PARRY. - Rhaid, medd Mr. John Pugh.
TED. - Fe wn i am un fedrai rhoddi gwaddol i Nancy. Y mae yna ddynion i'w
cael sydd yn ddigon cyfrwys i brynu tai yn rhad. Mr. Parry, rhowch fil i
Nancy - llwyddasoch i gael bargen dda. Druan o Nancy - y mae iddi frawd
afradlon -
TOMOS PARRY. - Dydd da, Ted. Da gennyf eich gadael mewn naws briodol.
Myfyriwch uwchben y mater. (Yn mynd allan. L. Shoni Morgan yn dyfod i metvn dan
ganu. R. Ted metvn dwfn fyfyrdod).
SHONI. - 'OIO! (yn syllu ar Ted). Be' sy'n body mishtir - y'ch chi'n practiso
erbyn anglodd. Ble ma fe,
|
|
|
(delwedd E0775) (tudalen 27)
|
Y TRYSOR. 27 my nabs, weti chered i? Otti cheppyn y cwils weti bod yn estyn i
beeg? Ar mencos i, sw ni'n gwpod 'ny, fi corndacwn a, mynyffryd i.
TED. - Cystal gadael y gath allan O'r cwdin, Shoni. Mae Mr. Bob Hughes,
etifedd Bryngwyn, am briodi Nancy.
SHONI. - Poppath yn all right. Ond beth yw'r streef? Bachan bach
thorough-bred yw Mistir Bob.
TED. - Mae yna rwystr ar y ffordd, Shoni.
SHONI. - Beth yw? " Cwmp ar y Partin Dwpwl? " Ma fachan bach i
cleerif a.
TED. - Mae Bob yn gyfoethog, Shoni, a does dim gwaddol gan Nancy.
SHONI. - Beth yw gwaddol, mishtir, rwpath i fytta, ne rwpath i wishgo.
TED. - Gwaddol yw swm o arian ar ei henw ar ddydd ei phriodas.
SHONI. - Oh, rwyn gesso. Wel, mishtir, pan fydda i, a'r grottan Maggie Elen,
yn sefyll o flån y ffeirad, dw i ddim yn cretu y bydd na ryw lawar racor o
waddot na ffowlsin i frecwast. Be' chi'n weyd?
TED. - Shoni, rwyf yn caru Nancy, fy chwaer.
SHONI. - Same 'ere mishtir, on' fod 'i standard 'i diccyn yn ry uchal i Shoni
Morgan - bachan bach o weethwr cyffretin. la, gwetwch ymlan.
|
|
|
(delwedd E0776) (tudalen 28)
|
28 Y TRYSOR.
TED. - Rho fenthyg swm o arian i mi, Shoni - rho help llaw i un sydd wedi bod
yn feistr da i ti am flynyddau.
SHONI. - Gen-u-ine, i ddim peedo.
TED. - Na ware, Shoni - faint o swm - yna fe fydd gan Nancy waddol - ac fe
all Mr. John Pugh fynd i'w grogi ag ef.
SHONI. - Fi ro fentyg i chW1 - -- - ser.
TED. - Does dim anghen dweyd " ser." Gelwch fi yn gyfaill. Dyna
fyddaf yn eich cyfrif hyd ddydd fy mar- wolaeth - fy unig - ie, fy ngyfaill
goreu.
SHONI. - I ro i fentyg i chi am ddeg mlynedd -
TED. - Na, na, am bum mlynedd. am bymthag mlynedd - 'eb interest.
TED. - Without interest! Foddlona i ddim i hynyna, Shoni; na, no, talaf i ti
bymtheg y cant.
SHONI. - Dim ffrackshon - w i'n gweyd - -'eb interest.
TED. - Gor1P0d o Samaritan trugarog.
SHONI. - Dim dimma o intrest.
TED. - Ystyria am eiliad, Shoni, fe fyddai Welsh Jew å chydwybod Cristion
ganddo yn barod i ofyn deuddeg y cant.
SHONI. - 'Eb intrest - neu - ma'r contrack yn myna yn ffratach.
TED. - O'r goreu, Shoni, faint yw'r swm?
|
|
|
(delwedd E0777) (tudalen 29)
|
Y TRYSOR. 29
SHONI. - Doi cant - y toccins sy'n dod i fi fel wages am saith mlynadd. Dyna
'011 fortshwn yours truly - Shoni Morgan.
TED. - -Y - ond, wele Mr. John Pugh yn dod, a rhaid i minnau wneyd fy ngoreu
i lanw y cymeriad o bechadur edifeiriol. Shoni Morgan, efallai y cif
gyfleusdra i dalu'r pwyth i ti.
SHONI. - Right you are, mishtir. (John Pugh yn dyfod i mewn. R.).
TED. - Roeddwn ar gychwyn i'ch ti, Mr. Pugh. Bu Mr. Tomos Parry yn datguddio
cyfrinach i mi. Drwg gennyf fod yn achos an-uniongyrchol O'r " graig
rwystr " i uniad fy chwaer å Mr. Bob Hughes- - sef diffyg gwaddol. Rwyf
wedi byw yn afradlon - ond medraf ddweyd hyn, Mr. Pugh, nid wyf wedi
afradloni fy holl dda. (Shoni Morgan yn clustfeinio).
JOHN PUGH. - Newydd da, Mr. Rowlands. le'n wir.
TED. - Gadawyd i mi fferm gydmarol werthfawr gan foneddiges a lanwodd y
cymeriad o fam-bedydd. Rwyn foddlon cyflwyno hon i Nancy, fy chwaer - yn
waddol. Y mae ar y fferm ychydig o fortgage
JOHN PUGH. - Na hidiwch am y mortgage. Mae Mr. Bob Hughes yn ddigon
cyfoethog. Ond rhaid i mi gael cyfrif manwl. Ymddiriedolwr ydwyf fi, Mr.
Rowlands.
TED. - Ie, mi wn.
|
|
|
(delwedd E0778) (tudalen 30)
|
30 Y TRYSOR.
SHONI. - Mishtir, mishtir - peedwch bod yn ddwl - os dim pensen gytta chi ond
fferm yr 'en fenyw fach.
TED. - Mi wnaf fel r'wyn dewis Shoni.
SHONI. - On' y mowcedd beth o bothdi'n wages i?
TED. - Af i chwilio am Mr. Parry, ac fe ofala ef fod pobpeth yn iawn.
JOHN PUGH. - Byddaf yn eich disgwyl - rwyf fel rheol yn y swyddfa.
TED. - Dydd do, Mr. Pugh. (Yit prysuro ymaith. L. Shoni yn syuu un bryderus
ar ei 01).
SHONI. - Wel 'ma beth yw turn out! Beth o bothdi'n wages i? (Yn troi at John
Pugh). Disgwylwch 'ma, ser. Bw ni yn y'ch Ile chi, ser, ddotwn i ddim o mys i
dwtch a'r consarn, na nelswn wir ddyn. J OHN PUGH. - Paham?
SHONI. - Ma'r fferm 'na weti cal i reebo, ser. Pan bo' ffermwr yn 'oi Ata - dos
dim yn dod Ian. Lle a'r felldith yw a, cretwch chi fi. Ma'r .da a'r defed yn
marw O'r clefyd bob blwyddyn - ma nhw'n cal i sceepo fel dwst o flån brwsh
cans.
JOHN PUGH. - Wel rhaid peidio cadw da a defaid ar y fferm.
SHONI.- - Ia, ia, ser, ond pan ma'r "foot an' mouth disease " yn
ffaelu cål gafal miwn creduriaid ma fa'n pitcho miwn i'r dynon, y mynywod,
a'r plant. Bothdi annar blwyddyn ma gweison a morwynion yn aros - pan
|
|
|
(delwedd E0779) (tudalen 31)
|
Y TRYSOR. 31 ddawr Spring - ma nhw'n marw fel sa chi'n wthi canwll mäs. Am y
cm - wel ma'n acos pob pren weti cal i daro gan lychetan.
JOHN PUGH. - Gan fellten?
SHONI. - Ia, ia, ne ma rwy poor dab weti croci 'unan. Ma nhw'n gweyd nag ös
dim un O'r rhai odd bia'r fferm weti marw o farwolaeth nyturiol.
JOHN PUGH. - Ond yr hen wraig a adawodd y fferm i Ted Rowlands.
SHONI. - Ma'n ddrwg gen i orffod gweyd, ser, on' fe orweddws cath ddu ar i
brest 'i, a fe focws yr 'en fenyw.
JOHN PUGH. - John Morgan!
SHONI. - Shoni os gwelwch yn dda, ser.
JOHN ynte - Rhaid i mi fynd.
SHONI. - Chymrwch chi ddim O'r fferm, ser.
JOHN PuGH. - Dydd da - mae arnaf ofn y gwnaf. (John Pugh yn myned allan. R. Shoni
yn syuu ar ei oz. .
SHONI. - WeI, ar mencos i, 'ma beth yw pot o såm. la wir ddyn - on' - beth o
bothdi'n wages i - Ma arna i ofan i bod i'n ddobinno. (Yn myna aUan. DIWEDD
ACT 11. Llen.
|
|
|
(delwedd E0780) (tudalen 32)
|
Y TRYSOR.
HYWEL. - Fe ddaw rhywun O'r ty yn y man. SH0NI. - Tq! Pwy dj, ser?
HYWEL. - Fy Dh9 i, wrth gwrs. 33
SHONI. - O! ma diccyn o broparty gyttach chi, Os a? Beth yw enw'r tj, sa Ots
i fi?
HYWEL. - Plas y Glyn. Paham y gofynwch? Beth yw'r rheswm am y dystawrwydd - gobeithio
nad yw'r preswylwyr wedi marw i gyd.
SHONI (Yn syllu yn gran - W i fel sw ni'n napod y'ch gwynab chi. Yr arcol! - la,
wir ddyn - Nacce, ne i fyssach yn y'n napod i. (Yn siglo ei ben). Wel, ma na rwpath
dychrynllyd o depyg i -
HYWEL. - Ai Shoni Morgan -? (Yn codi yn sydyn).
SHONI. - Ia, ser - on' nid tad Ted a Nancy - efa? Gwetwch y gwir - y'ch chi
weti dod nol am dro ta. Wel, ar mencos i, dyma Ile bydd alibaloo!
HYWEL. - Rhowch wybod Shoni-- - a yw'r plant yn fyw Nancy?
SHONI. - Cwmrwch y ngair i, ser, ma nhw fel doi frithyll miwn poun' - ottin
yn wir - a mor iachad a chrics.
HYWEL. - Ysgydwch law, diolch i Dduw fod pob peth yn dda. Dowch i'r yn y portmanteau
- talaf chwi yn ddwbl -
SHONI, - 'Sdim use ceesho mynd i miwn i'r tj - ma fa c
|
|
|
(delwedd E0781) (tudalen 33)
|
Y TRYSOR.
HYWEL. - Fe ddaw rhywun O'r ty yn y man.
SHONI. - TV! Pwy dj, ser?
HYWEL. - Fy l)hfr i, wrth gwrs. 33
SHONI. - O! ma diccyn o broparty gyttach chi, Os a? Beth yw enw'r tj, sa Ots
i fi?
HYWEL. - Plas y Glyn. Paham y gofynwch? Beth yw'r rheswm am y dystawrwydd - gobeithio
nad yw'r preswylwyr wedi marw i gyd.
SHONI (Yn syllu yn graff). - W i fel sw ni'n napod y'ch gwynab chi. Yr arcol!
- la, wir ddyn - Nacce, ne i fyssach yn y'n napod i. (Yn siglo ei ben). Wel,
ma na rwpath dychrynllyd o depyg i -
HYWEL. - Ai Shoni Morgan -? (Yn codi gn sydyn).
SHONI. - Ia, ser - on' nid tad Ted a Nancy - efa? Gwetwch y gwir - y'ch chi
weti dod nol am dro ta. Wel, ar mencos i, dyma Ile bydd alibaloo!
HYWEL. - Rhowch wybod Shoni - a yw'r plant yn fyw Nancy?
SHONI. - Cwmrwch y ngair i, ser, ma nhw fel doi frithyll miwn poun' - -ottin
yn wir - a mor iachad a chrics.
HYWEL. - Ysgydwch law, Shoni, - a diolch i Dduw fod pob peth yn dda. Dowch
i'r t9 - ymaflwch yn y portmanteau - talaf chwi yn ddwbl -
SHONI. - 'Sdim use ceesho mynd i miwn i'r t9 - ma fa c
|
|
|
(delwedd E0782) (tudalen 34)
|
34 Y TRYSOR. mor waccad a chrecin cocs - - otti, gweetha'r modd, Mr. Rowlands.
HYWEL. - Yn wag?
SHONI. - Ottij otti - yn eetha gwag. Ma'r shuttarg ar y ffenestri - ös neb yn
byw yn Plas y Glyn os blwyddyn ne' ddwy. Ar mencog i, d'ych chi ddim yn gwpod
yr anas?
HYWEL. - Sut y gwyddwn i, a minnau oddi cartref drog naw mlynedd.
SHONI. - Eitha right, ware teg, i chi, ser. On ma fa'n beth od y'ch bod chi'n
diccwdd troi Ian 'eddy. Fe werthws Mishtir Ted y tj - odd y plas yn omrod o
size i ddoi. Pan cwrddwch chi a'ch giddil, diccon tepyg y cewch chi'r
perticilars. Ma fa'n merchant mawr nawr - y gwyrthu petha. HywEL. - Merchant
mawr.
SHONI. - Ma fa weti byw am ddwy flynadd ar beth ma fa weti wyrthu.
HYWEL. - I bwy y gwerthwyd y ty?
SHONI. - I Mishtir Parry, y cyfreethwr.
HYWEL. - O yn wir. A dyna'r gwr yr ymddiriedais ynddo. Y bradwr!
SHONI. - Ia, diccyn o razar yw Tomos Parry, ser. HywEL. - John Morgan -
SHONI. - Peedwch galw John arno i ser. Pan ma dynon yn y'n nghalw i yn John
wi'n cal pön yn y mrest.
|
|
|
(delwedd E0783) (tudalen 35)
|
Y TRYSOR.
HYWEL (Yn chwerthin). - Poen yn eich brest? 35
SHONI. - Ia, ser, w i'n balchio cwment nes y mod i yn gneyd " cest fel
brest bran " - gwetwch Shoni, os nag 0B Ots 'ta chi. a mi i dj fy mab
a'm merch annwyl.
SHONI. - Ishtwch manna diccyn bach, Mr. Rowlands, i i wilo am moto'-lorry i
ni gal shifto'r goods. W i'n diccwdd bod yn bantnars a sheffonier y Black
Prince. Fydda i ddim clippad, ser.
HYWEL. - Mae llygaid yn eich pen chwi, Shoni. Ewch, ac eisteddaf finnau i
fyfyrio.
SHONI. - Poppath yn gen-u-øne, ser - on' peedwch a Blwmran cisgu. HywEL. - Ffwrdd
a thi. (Shoni yn brysio atlan. L. Yn cyfarJod a Tomos Parry, John Pugh, Bob,
Ted, a Nancy
SHONI. - Wel ar mencos i, be sy'n bod? Turn out Clwb y Raccabites. Ble chi'n
mynd i gyd, sa Ots i fi?
TED. - Ond, i ba le 'rwyt ti'n mynd, Shoni.
SHONI. - I wilo am foto'-lorry a sheffonier, ma na ddyn diarth yn pen draw'r
street fel sa fa am shifto'i lodging. Cistal i chi Mr. Parry fynd atto, w i'n
cretu fod jobbin yn y'ch aros chi. Cistal i chitha i gyd aros ma am diccyn.
TOMOS PARRY. - I mi fynd I Paham myfi.
SHONI. - Ma'r 'en foy weti cyrradd.
|
|
|
(delwedd E0784) (tudalen 36)
|
36 Y TRYSOR.
TOMOS PARRY. - Yr hen foy?
SHONI. - Ia, ia, Mishtir Parry, walla ma nid yr én foy i chi'n napod - yr 'wn
a elwir jafol a satan.
JOHN enw pob synwyr wyt ti'n feddwl, Shoni?
SHONI. - Peedwch a cholli'ch gwallt, Mishtir Pugh, - os w i'n ettrych yn dwp,
walla mod i'n gwpod mwy nag y'ch chi'n gretu mod i'n gwpod; fydd dim eesha
bachan o wlad Canaan miwn disguise.
TED. - Shoni, paid a siarad mewn dammegion. Pwy yw'r hen foy?
SHONI. - Closwch nol diccyn - Chi'n i weld a? On' dyw'r en foy ddim yn y'ch
gwel'd chi, wath i dwcas i i spectals a. Wir ddyn ma fa'n eetha bishy yn wilo
am deni nhw. (Yn chwerthin). Drychwch! (Hywel Rowlands yn chwilio am y
spectol). 'Na pwy yw a - un weti dod yn 01 0 wletydd pell, ar 01 bod ar y
tramp am naw mlynadd.
TED a
NANCY. - Pwy!
SHONI. - Yr 'en wr y'ch tad, ia wir ddyn, (Ted a Nancy fel ar fwriad i fynd
at eu tad. Shoni yn eu rhwystro). No, na, sefwch Ile y'ch chi, i wetws tho i
y liccsa fa setlo scwars a Tomos Parry yn ginta. Cerwch Mishtir Parry, a fi
acta i fel door-keepar. Fe gaiff y rest O'r cwmpni fel yr ath y creduriad i'r
Arch at fynd yn " ddoi a doi ' Noah.
|
|
|
(delwedd E0785) (tudalen 37)
|
Y TRYSOR. (Tomos Parry yn cwnsela a'r Ileill). 37 Startwch y ball,"
Mishtir Parry, ma siwr o fod eesha dishglad o de ar yr 'En Foy. - Naw'r, chi
sydd ar 01 - fe watcha i y movaments, a fe weidda " Nect," fel ma
nhw'n gweyd yn shop y barbwr. (Mr. Rowlands yn canfod Tomos Parry yn dynesu).
HYWEL. - Mentrwch yn eich blaen, Tomos Parry. Rwyf yn gwybod yr hanes. O
Tomos, Tomos - gwr a gyfrifwn yn gyfaill didwyll.
TOMOS PARRY. - (Yn hunanfeddianol). Arafwch hen ffrynd - gadewch i mi roddi
eglurhad yn gyntaf. An- hawdd gwneyd hynny ar yr heol, awn i mewn i'r t9.
HYWEL. - I'r t9. Fy nhy i?
TOMOS PARRY. - Ie, eich t9 chwi, ac eiddo neb arall - ac ni fydd chwaith. Yn
ffodus mae yr agoriad yn fy Ilogell. Y chwi, wrth gwrs yw perchen y
portmanteau - ymaflwch yn un pen.
HYWEL. - A'm Trysor?
TOMOS PARRY. - Yn y man a'r Ile yn hollol fel y gadawsoch ef. (Y ddau yn
ciudo y portmanteau i'r ty).
SHONI (wrth wech mish o " cwad " i Tomos Parry, gewch weld.
TED. - Sut y gwynebaf fy nhad?
SHONI. - Rwpath yn yr un style a'r bachan bach a'th
|
|
|
(delwedd E0786) (tudalen 38)
|
38 Y TRYSOR. i'r wlad bell, os slawar dydd. Gwetwch yr un stori a 'wnnw - y
Mab Afratlon, wath i fydd yn eetha gwir.
TED. - Shooi, feddyliais i erioed fod cymaint synwyr yn dy ben di. Os
llwyddaf i sicrhau maddeuant fy nhad - mi a'th dalaf yn dda - gwnaf ar fy
nghair.
SHONI. - Wel, Mishtir, - Beth o bothdi•n wages i? (Hywel Rowlands a Tomos
Parry yn dyjod yn 01 yn iryndiau, ac yn ymgomio) SHON1. - -Neæt, please.
TED. - Dowch gyda mi, Mr. Pugh. (Y ddau yn mynd).
HYWEL (wrth John Pugh). - Croesaw fy hen ffrynd, da gennyf eich gwel'd yn fyw
ac iach. Llawen gennyf hefyd glywed fod darpariadau ar droed i uno Bryngwyn a
Phlas y Glyn. Ond pwy sydd yma?
TED (yn plygu ar ei liniau) . - Eich mab afradlon - yn crefu maddeuant am bob
bai. (Distawrwydd. Hywel yn gosod ei law ar ben Ted).
HYWEL. - Fy annwyl fab. Cwyd ar dy draed - a rho dy law i mi. (Yn ei wasgu at
eifynwes). Ond pwy sydd eto yn dod? (Mancy yn rhedeg, ac yn rhoddi ei
breichiau am wddf ei thad).
|
|
|
(delwedd E0787) (tudalen 39)
|
Y TRYSOR. 39
NANCY.---O dada annwyl. (Yn wyto o Jawenydde Distawrwydd). Dada, dyma Bob. (Bob
yn nesu. Shoni yn dilyn, yn araf).
HYWEL. - Croesaw i un garwn fel fy mhlentyn fy hun: fe fydd yr uniad priodasol
yn coroni fy llawenydd.
SHONI.- - Ble w i'n dod miwn - ma bothdi pryd i finna neyd ryw short o
forward movement? (Wrth Hywel Rowlands), Yscysswch fi, ser, on' ma gytta fi
rwpath weyd yn y fusnes ma.
HYWEL. - Shoni Morgan, fydd dim anghen eich gwas- anaeth mwyach ar fy mob.
SHONI. - Na fydd a, wir ddyn! Ca i weyd gair Mishtir Rowlands, walla profiff
bachan o weethwr cyffretin i fod a'n ddyn. Ble mae Mishtir Parry. Gryndwch
ma, ser. I chi'n gwpod ma bothdi triccan punt odd yn y cwtin gytta Ted, mas
O'r tair mil, pan fu Mishtir Ted a fi yn i counto nhw.
TOMOS PARRY. - Mi glywais, gwaetha'r modd.
SHONI. - DO fa? Wel, fe gewch glywad rwpath raccor. Fi sy'n cål y bai y mod
i'n 'elpu Mishtir Ted i squandro arian.
TOMOS yn go depyg o fod yn wir.
SHONI. - Otti fa wir ddyn (yn tynu cwdin allan, ac ei daßu i ddwylaw Bob
Hughes). Dalwch a Mr. Bob, a pan gewch chi amsar rifwch yr arian - a fe
ffndwch fod mwy na dwy fil O'r tair ar 01. Y fi, Shoni Morgan, odd
|
|
|
(delwedd E0788) (tudalen 40)
|
40 Y TRYSOR. y banker, a fi ofalas am yr arian. On' Mishtir Ted, beth o
bothdi'n wages i?
HYWEL. - Rho dy law i mi (yn siglo ilatv Shoni). Da was da a ffyddlon. (Ted a
Nancy a Bob yn Ilonufarch Shani) S110NI. - Ottw i yn cal y sack nawr, Mr.
Rowlands? W i a brith gof ma atnod wetso chi. W i'n eetha right on' dwi?
BOB (in ail ymaflyd yn llaw Shoni, ac yn gosod ei Jaw chwith ar ysgwydd
Shoni). - le, adnod oedd hi, neu o leiaf ddarn o adnod, ac 'rwyf finnau am
geisio cyflawnu y darn Olaf. Mae gamekeeper i gael ei apwyntio i ofalu ar 01
y " game," ar ystad Bryngwyn - ei enw fydd - John Morgan.
SHONI. - Y fi?
BOB. - Ie, chwi.
SHONI. - Wel, peedwch a nghalw i yn John, ne fydd y gwiningod a'r pheasants
yn cretu ma gwr boneddig w i. Shoni, os gwelwch yn dda. (Yn troi at Ted).
Sdim Ots o bothdi'n wages i 'nawr, ser. Thenkyw, ser, am y job- bin first
class; fi gatwa'r game i chi fel y bank. Mishtir Parry - wel - peedwch gryndo
ar glecs, a chretwch fod yn bosib i Shoni Oi fod yn ddyn. Na eetha speech,
ontefa, on' ma un secrat gen i to.
NANCY. - Beth yw'r secret, Shoni.
SHONI.- - ML Gamekeepar Mr. a Mrs. Hughes YD
|
|
|
(delwedd E0789) (tudalen 41)
|
Y TRYSOR. 41 meddwl prioti. Rosswch annar munad - a chi gewch bip ar Mrs.
Shoni Morgan. (Yn prysuro at iet " ty Nancy Rowland: yn chtbibanu: Maggie
men yn atteb - " Mafi Shoni." Dera mas O'r llwyn currans duon na
Maggie Elen. Ma nhw moyn cal clip ar di wynab pert ti. (Maggie Elen yn
ufuddhau: sudd y currants-duon yn ysmotiau ar ei gwyneb a'i dwylaw. Pan wet y
cwmni saij yn sydyn, ond ynzaflcc Shoni yn ei llaw. . . Dera mlan, y ngrottan
bert i. Ma i! sdim o'i phertach i weti lasso par o scitsha. Rowch bobo gusan
iddi. (Maggie Elen protestio - ac gwingo)-.
NANCY (Y n rhoddi ei braicJ& o gylch canol Maggie). - Mi ro i gusan i
Mag.
SHONI. - Thenkyw, Miss Nancy; allwn feddwl y'ch bod chi weti cål diccyn o
bractiss, bécan y'ch pardwn. Ma nhw'n gweyd fod merch yn cusanu merch rwpath
fel bytta wi 'eb alan. Be chi'n weyd?
HYWEL (Yn dod i'r canol - y Ileiti yn hanner cglch). - Dyma ddiwedd i
bemffatth ddydd - the end of a perfect day. Daeth dau Drysor i'r golwg heddyw
- y Trysor guddiwyd gennyf yn Mhlas y Glyn - a Shoni Morgan - trysor o wås. DIVVEDD
Y DDRAMA. Lien.
|
|
|
(delwedd E0790) (tudalen 42)
|
CYHOEDDEDIG CAN W. M. EVANS A'l FAB, SWYDDFA SEREN CYMRU," CAERFYRDDIN. WELSH
DRAMAS. Y DIADDURN neu "ENWI DA." Drama Gymraog No d, mown Tair
Apt. Gan E. E. HUGHES. ris Is. 6g.; trwyh• post lg. 8gr Cymoradwyæth.---u Y
mae plot y Ddrama horn yn gy-wrain a chyffrous. Nid oes foment anniddorol yn yr
holl olygfeydd. ' ' - GwiL1. TEULU BRONYGRAIG. DRAMA AR Drama Newydd ar
Addysg, gan Z. MATHER. Gyda Rhagymadrodd SYR PD. ANWYL. Tuedd yr holl I)drama
hon ydyw ein dwyn i guru dysg a gol- euni yn hytraeh nag anwybodaeth a thywyllwch.
Pris 18. 6g.; 'trwyzr post Id. IRC. MC SION DAFY1)n (RICHARD JONES-DAVIES, BQ.).
Y Ddrama mwyaf poblogaidd a llwyddiannus .yn yr ibith. y Parch. J. TYWI
JONES. Pris Is. 6g.; trwy?r post lg. 80. JACK MARTN, neu
BOBL LLAXDDERWYDD Moe y Ddrama hon yn llawn o humour, ao wedi ea threfnu fol
ag i fod yn un O'r chwmreuon mwyaf derbynlol. gan y Parch. J. TYWI JONES.
Is., 6g.; trwy!r post lg. 8c. " NI'N DOI." Drama Sylfaenedig es
Ni*n Doi." (Mown PedAir Gan Glynfab. Pris Is. 6e„•, trwy*r post, 16. 80.
" HELYNT GW.ARTHEG BRYNCRUG." Nevdd. Gan D. L . Evans. Prig Is., Is.
log BORE CYNHYRFUS. Comedi gymreig. Comedi ysmala mown un Act; E. E. Prig 90.;
trwy'r PGt IOC.
|
|
|
(delwedd E0791) (tudalen 43)
|
WELSH DRAMAS. " SIOMIÄNT JAMES Gym- raeg. Gan D. L. Evans, Pris Is.,
post Is, 10, GLOEWACH NEN (A Clearer Newydd mewn Tair Act. Gan Glynfab. Pris
Is. 6c. TROION YR YRFA. - Dram Newydd mown Tair Act. Gan Glynfab. Pris Is.
6c., trwy'r post Is. 7c, Al HYD SEITHWAITH Pedair Golygfa. Gan Glynfab. Pris
Is., trwy'r post Is. lc. WNCL Fer mewn Pedair Golygfa. Gan Glynfab. Pris 9c.,
trwy'r post IOC. EWYLLYS SHON MORGAN. - Comedi Fer mewn Dwy Olygfa. Gan
Glynfab. Pris 9c., trwy'r post IOC. BORE'PV CAM mewn Un Act. Gan J. Tywi
Evans. Pris Is., trwy'r post Is. lc. SA MSUN A DA LILA H. Drama Ysgrythyrol
(soil- iedig ar Barn wyr XVI mew.n Pump Act. Canouen a yn y Sol-ffa. J.
BONFYL DAVIES. Pris 9c., trwy'r 100. ELUNED GWYN OWEN, neu YR ENETH COLL. Credaf
y bydd agweddau i fywyd ein gwlBd, drwg a da, Qvmroig aa Anghymreig a
'bortreadir yn y Ddrama hon, yn ddyddorol ac yn adeiladol. Gan y Parch. J.
TYWI JONES. Prig lg. 6g.; post lg. 80. CAMGYMERIAI)AU." Drama Newydd
mewn Dwy Act yn ymwneyd a Bywyd Gwerin Cymru. Gan G. Bed- ford Roberts. Pris
Is. 6c., trwy'r post Is. 7c. Y FERCH O CERN YDFA. Drama Gymraeg New. rdd, yn
awr yn barod. J. BONFYL DAVIES, horky. Pris Is. 60.3 trv - 'r post Is. 80. TRI
'LLYFR NEWYDD GAN GLYNFAB. " NI'N DOI." Sef Hanes Ysmala DAI a
SHO>U yu y Rhyfel. Pris Is. 6c., trwyhr post Is. 80. "Y PARTIN
DWPWL." (Ail Lyfr " NI'N Dol.") Sef Parhad o Hanes DAI a
SHONI y Rhyfel. Pris rs. 6c., trwy'r past Is. 80. Y TWIJ, CLOI€" (3ydd
Lyfr Ni'n Doi.) Sef gor 0 Ysmala DAI a
SHONI yn y RhyfBL\ Pris Is. Ge., trwyhr pesto Is. 80,
|
|
|
(delwedd E0792) (tudalen 44)
|
LLYFRAU ADRODDIADOL I. - YR ADRODDWR IEUANC. Yn oynuwys dros Hanner Cant o
Ddarluniau Sym.l a Byrion at y Plant. Gan y Tarah. J. TAFIONYDD DAVIES. Prig
lg.; trwyær post Is. 2g. 2. - ADRODDLYFB DmWESTOL. Yn cynnwys Dadleuon,
Oaneuon, a Darnau priodol i'w hadrdd. Gan AWENYDD. •Prig 18.; trwy'r post Is.
20. 3. - Y GWENITH GWYN. Amoenir i'r llyfr hwn fod at wasanaeth yr Ysgol a
Chyfarfodydd Lienyddol. Gan Parch. D. OLIVER EDWARDS. Pris Is., trwy'r post
Is. lc. 4. - YR ARDD FLODAU. Un O'r llyfrau i Adroddwr, &c. Gan yr un
Awdwr. Pris Is., trwy'r post Is. Id. 5. - Y PREN AFALAU. Llyfr yn cynnwys
Traeth- cdau, Dadleuan, &c., at yr Ysgol a'r CJfarfodydd Blynyddol. Can
yr un Awdwr. Prig Is., trwyr post Is. lc. 6. - Y DADLEUWR. Yn cynnwys
Casgliad o Ddad- leuon Digrif a Chrefyddol. Gan y Parch. D. Oliver Edwards.
Pris lg. 6g.; trwy'r post IN. 8c. 7. - LLYFR YR ADRODDWR. Yn cynnwys caggl. iad
o Adroddiadau, Dadleuon, ac Ymddyddanian. Gar AWENYDD. Prig Is. 3g.; post Is.
40. 8. - YR ADRODDW.R DIFYRUS. (The Welsh Comic Reciter. Sef Adroddiadau,
Dadleuom on e.o Atav Difyrus. (English and Welsh.) Gan T. M. MORGAN. Prig lg.
3c.; trwyzr post Is. 4c. 9. - Y I)ADLEUWR DIFYRUS. (Welsh Comic C*iad o
Ddadleuon PifyrtN. Prig Is.; trwy'r post Is. 2c. 10. - yxÆOL YR ADRODDWR, ei
hanes o,ntaf, 82 tud., yn cynnwys Gwersi Yr Adrodd, gyda Darluniau Eglurhaol,
gan y Parch. J. Gwrhyd Lewis; Yr Hanes Olaf, 62 tud., yn cyn.nvys darnau
Adroddiadol gan tua RO o Bigion Beirdd y Gon«ll, detholdig gan Cyn- alaw.
Prig Is. 66.} &wy'r pmt 1B. 80.
|
|
|
(delwedd E0793) (tudalen 45)
|
LLYFRAU ADRODDIADOL I - YR ADRODDWR IEUANC. Yn oyn.nwys Hanner Cant o
Ddårlun.iøu Sym-I a Byrion at Wasan• y Plant. Gan y 2aroh. J. TAFIONYDD DAVIES.
Prig lg.; trwyzr post Is. 2g. 2. - ADRODDLYFB DmWESTOL. Yn cynnwys Dadleuon,
Caneuon, a Darnau priodol i'w Gan AWENYDD. 'Prig 18.; post Is. 20. 3. - Y
GWFNITH GWYN. Amoenir i'r llyfr hwn ot wasanaeth yr Yegol a Chyfarfodydd Lienyddol.
Gan Parch. D. OLIVER EDWARDS. Pris Is., trwy'r post Is. Ic. 4. - YR ARDD
FLODAU. Un O'r llyfrau i Adroddwr, &c. Gan yr un Awdwr. Pris Is., trwy'r post
Is. Id. 5. - Y PREN AFALAU. Llyfr yn cynnwys Tra.eth- odau, Dadleuon,
&c., at wsanaeth yr Ysgol a'r CJfarfodydd Blynyddol. Gan yr un Awdwr.
Pris Is., trwyr post Is. lc. 6. - Y DADLEUWR. Yn cynnwys Casgliad o mad. leuon
Digrif a Chrefyddol. Gan y Parch. D. Oliver Edwards. Prig lg. 6g.; trwy'r
post IN. 80. 7. - LLYFR YR ADRODDWR. Yn cynnwys caggl. iad o Adroddiadau,
Dadleuon, ac Ymddyddanion. Ger AWENYDD. Prig Is. 3g.; trwy*r post Is. 40. 8.
- YR ADRODDWR DIFYRUS. (The Welsh Comic Reciter. Sef Adroddiadau, Dadleuont on
ao tan Difyrus. (English and Welsh.) Gan T. M. MORGAN. Pris Is. 3c.; trwyzr
post Is. 4c. 9. - Y I)ADLEUWR DIFYRUS. (Welsh Comic ) Caegliad o Ddadleuon
Pifyxu. Prig Is.; trwy'r post Is. 2c. YR ADRODDWR, ei hanes oyntaf, 82 tud.,
yn cynnwys Gwersi Yr Adrodd, gyda Darluniau Eglurhaol, gan y Parch. J. Gwrhyd
Lewis; Yr Hanes Olaf, 62 tud., yn cyn.nwys darnau AdroddiBdol gan tua GO o
Digion y detholdig gan Cyn- alaw. Prig Is. 60.} trwy'r poet 1B. 80.
|
|
|
(delwedd E0794) (tudalen 46)
|
LLYFRAU DYDDOROL. LLYTHYRAU CARU BUDDUGOL. Yn cynnwys Amryw Lythyrau Caru
Buddugol Yin Gymraeg a Saes- nog, &c., gan Ap Noah. Pris Is.; trwy,'r
post Is. 10. HUMOURS OF THE IRON ROAD, or Stories from the Train (English
& Welsh). By Thomas Phillips, Carxmrthen. Price Is., through post Is. Id.
CASGLIAD O GERDDI CYMRU, sef Casgliad 0 Gerddi gore y Genedl, wedi eu dosranu
yn dri Dosbarth; laf Caneuon Gwladol; 2il y Dosbarth Digrifol; 3ydd Dosbarth
y Delyn. Pris Is., trwy'r post Is. lc. Y BLWCH DIFYRUS. Llyfr Newydd a
Phobiog- aidd. Gan y Parch. D. Oliver Edwards. Pris Is., tr wy'r post Is. lc.
DRYCH Y PRIF OESOFDD: hanesion am hen åch y Cymry, eu i Brydzin, y rhjf- a'r
Saeson; d'u moesau gy»t cyn troi at Gristionog- aeth. Hefyd, traethir am
bregethiad a Llwyddiant yr efengyl ym Mhrydain, athrawiaeth y brif eglwys, a moesau
y pFif Grist'nogion. Gan Evans. Pris Is. 2g.; trwy'r past Lg. 40. COFIANT
DAFYDD EVANS, FFYNONHENRY, gan y Diweddar Barch. Benjamin Thomas (Myfyr Emlyn).
Pris Is. 4c. " Y Cofiant mwyaf gwreiddiol, doniol, digrifol - y mwyaf
bywyd debyg yn y Gymraeg. Trwy'r post Is. 5c. HANES DIC ABERDARON A TWM OR
NANT. Dau Gymeriad Hynod. Mewn Un Llyfr, Pris Is. trwy'r post Is. lc.
JOHN JONES: an Original Welsh Character. His History, Adventures, and Witty
Sayings. " A book full of Mirth and Humour." By Taf. (English
Edition). Price 9d., post free 10d. FORTY POINTS ON NATIONALISM. Opinions of
National Leaders and of Nation- Ll Pnvress. Compiled Rev. Gwilym Davies,
B(.A., Priæ Bd., thro* pcst.
|
|
|
(delwedd E0795) (tudalen 47)
|
LLYFRAU DYDDOROL. Y FFRAETHEBWR, yn Cynnwys Casgliad o Ffraeth-Ddywediadau,
Byr-Chwødleuon, Pris 90.i trwy'r post llc. DR. GOMER LEWIS. Hanes Poblogaidd
o'i Fyw- yd, gan y Parch. T. MORGAN, Skewen. Pris 90.; trwy'r rost 110. "US
TWO." English Edition of " Ni'n Doi" - the Popular Welsh
Novel. By Glynfab. Priæ Is. 6d., through post Is. 8d DYWEDIADAU
JOHN PLOUGHMAN (John Ploughman's Talk); NEU SIARAD PLAEN 1
BOBL PLAEN. Mewn Gwisg Gymareg gan y Parch. Thos. Morgan, Skewen. Gwerthwyd
dros 400,000 0'r llyfr byd- enwog hwn yn Seisneg. Pris Is., trwy'r Post Is.
'2d, DARLUNIAU
JOHN PLOUGHMAN (John Plough- man's Pictures); NEU YCHWANEG O SIARAD PLAEN 1
BOBL PLAEN. Cyfiethiedig gan y Parch. Thos. Morgan. Darluniadol trwyddo.
Gwerthwyd dros 200,000 0'r llyfr enwog hwn yn Seisneg. Pris Is., trwy'r post
Is 2d. THE RIGHT HON. D. LLOYD GEORGE: The story of his life. By REV. J.
TAFIONYDD DAVIES. (English Edition.) Priæ 9d., through post lld. HANES
DYDDOROL O FYWYD Y DIWEDDAR BARCH C. H. SPURGEON gan y Parch. Thos. Lewis.
Pris 6c. YR YSTORGELL: Y n cynnwys Hanes Bywydau Personau Hynod - rmthiau,
Anturiaethau, a Dargan- fyddiadau ar Dir a Mår - Prif Chwildroadau a Rhyf- eloodd
Hen a Diweddar - Amgylchiadau neillduol yn Hanns y Byd arr Amsemu - Rhyføddodau
Natur a Chelfyddyd-- - a ONill adeiladol i filoedd Cxmru. Bargen Ardderoh%l
Pris Is., trwy'r post, Is. ,8a. YR YSGOL FARDDOL. Gan Dafydd Morganwg. Y
Pedwerydd Argrbffad yn awr yn Yn cynwys Cymrwyddiadau eglur i Barddcnäaeth yr
Farddol gan Dafydd yn naw pob bardd Mon. e 6d., trwy'r post, 3B. 9d.
|
|
|
(delwedd E0796) (tudalen 48)
|
LLYFRAU DYDDOROL. ALAWON Y CANTORION (The Singer's Melodies) Solos, Duetts
and Quartettes. Yn cynnwys Deuddeg o Ganeuon a Thonau Gymraeg. Newydd a
Gwreiddiol, English & Welsh words. Sol-ffa Edition. Music by John Price,
Beulah. Words by T. M. Morgan. Pris Is. trwy'r post Is. Ice MYFYRION A
CHANEUON MAES Y TAN. Gan Dyfnallt. Ysgriftnwyd ar y Frwydr yn Ffrainc. Pris
Is. 2c.; trwyfr PGt Is. 40. EFAIL Y GOF. Sef Ymddiddanion ar Brif Bync- iau'r
dydd. Gan y Parch. D. Oliver mwards. Pris Is. 20. , trwy'r post Is. 40. IRFON
MEREDYDD: Nofel Newydd gan Elwyn a Watcyn Wyn. Yn darlunio cymeriadau gwladol
y Dé fel Rhys Lewis, rhai y Gogledd. Pris Is. 6c., mewn Llian 2s. Dylai pob
Cymro ei ddarllen. YR HEN WR A'l ASYN, A CHWEDLAU EREILL Llyfr Difyrus gan y
Parch C. H. Spurgeon. Pris 6c. Y DDWY EFENGYL a Phethau Eraill. Llyfr Newydd
Gan y Parch. J. Jenkins M.A., B.Litt. (Gwili). Pris Is., trwy'r post Is. Id. TRIETHIADUR.
Sef Gelfyddyd o Ddarllen a Lip- faru yn Synwyrol, yn nghyd ag eglurhad ar
draethganu (Chanting). gan Robert Herbert Williams (Robyn Hydref, neu
Corfanydd). Pris Is. 60. Ni ddylai neb sydd am ragori mewn darllen neu lefaru
yn gyhoeddus fod heb y llyfr hwn, oblegid nid æs ei fath at hynny, yn yr
iaith Gymraeg. YR HAFOD: Nasweithiau Gauafol yn yr Hafodi ymddiddan ar
Bynciau Ysgrythyrol rhwng y Tad a'i Blant, ar wahanol nosweithiau yn yr
Hafod, ei g;artref yn y gauaf. Pris cyhoeddedig 30. Pris 2g.; gyda•r post 30.
Y mae'n llyfr rhagorol i wobrwyp plant yr Ysgol Sul. DYLANW,AD
ANGHYDFFURFIAETH AR CYM- RU,. Sef 'A.nerohiad Mr. George o Gadair Undo y, ytn
Nhreoroi. Pris Ice, dhwy'r PGt 2c.
|