1351k **’Ni'n Doi', sef Hanes Ysmala Dai a Shoni yn
y Rhyfel. Gan Glynfab. 1918. “Pishÿn o waith Mynyddog, w
i'n gretu oodd y pishÿn ganas i nawr. Ma fa'n iitha pert, a yn atab y mwwfmants
yn well na allwn i ddishgrifio. Os ÿw y pishÿn yn goparplêt, a jail **’i fod am
**’i brinto fa yn y papra...”
http://www.kimkat.org/amryw/1_testunau/sion_prys_017_nindoi_orgraff_gysonedig_06_1351k.htm
Yr Hafan
..........1863k Y Fynedfa yn Gymraeg
....................0009k Y Gwegynllun
..............................0960k Cywaith Siôn Prys (Testunau yn
Gymraeg) - Mynegai
........................................y tudalen hwn
|
Gwefan Cymru-Catalonia |
|
Ni'n Dou
ORGRAFF
GYSONEDIG
CYMRAEG: Ar ddiwedd y ddeunawfed ganrif
ac ar ddechrau'r ugeinfed cyhoeddwÿd swmp o ddeunÿdd poblogaidd (llyfrau,
dramâu, erthyglau) yn nhafodiaith De-ddwÿrain Cymru. Erbÿn hÿn mae'r dafodiaith
hon wedi diflannu o'r tir i bob pwpras ar ôl i bobl y cymoedd ddechrau cefnu ar
y Gymráeg a chodi eu plant yn Saeson yn negawdau cyntaf yr ugeinfed ganrif. Ond
ar yr adeg hynnÿ - a hÿd at rÿw hanner canrif yn ôl hon oedd y dafodiaith ag
iddi y nifer fwÿaf o siaradwÿr o blith y tair tafodiaith bennaf (De-ddwÿrain, De-orllewin,
Gogledd). Dyma ddarn o un o'r llyfrau hÿn - mae'n sôn am anturiaethau Dai a
Shoni, dau fachan ysmala o'r
O'r clawr blaen -
Llÿfr Mwÿaf Difyrus yr Iaith. **’Ni'n Doi', sef Hanes Ysmala Dai a Shoni yn y
Rhyfel. Gan Glynfab.
O'r clawr mewnol -
**’Ni'n Doi'. Diccyn o Anas Dai a Finna a'r Ryfal. “I gatw'r ên
Dafottiath yn fÿw”.
Caerfyrddin / W M Evans a'i Fab / Swÿddfa “Seren Cymru”. 1918.
Forma estàndard:
Ni'n Doi = Ni ein Dau.
Dicÿn o Anas Dai a Finna a'r Ryfal = Dicÿn / Tipÿn o Hanes Dai a Finnau a'r
Rhyfel.
I gatw'r ên
Dafottiath yn fÿw = I gadw'r hen dafodiaith yn fÿw.
0926e Nodweddion tafodiaith y De-ddwÿrain - dengÿs y
gwahaniaethau rhwng Cymraeg llenyddol a'r Wenhwÿseg: “cadair”, Y Wenhwÿseg
“catar”, etc
(Mae'r fersiwn hon mewn orgraff arborfiadol
ar gyfer tafodiaith y De-ddwÿrain. Mae iddi y gwahanaiaethau a ganlÿn o'i
chymharu ag orgraff wreiddiol y llÿfr:
i) yr ÿm yn defnyddio sumbol dwbl ar gyfer y llafariad hirion sÿdd yn
ddeuseiniaid yn yr iaith lenyddol.
Cymraeg llenyddol: **’oedd', testun gwreiddiol **’odd', ein horgraff ninnau **’oodd'
Cymraeg llenyddol: **’maen' = stone, testun gwreiddiol **’mân', ein horgraff
ninnau **’mään' (am fod **’aa' yn y de-ddwÿrain yn debÿg i **’e' agored hir).
Mae i'r orgraff hon ei rhagoriaeth am ei bod yn dangos yn glir taw un hir ÿ'w
llafaiad, ac wedi disodli deusain.
ii) YN y De-ddwÿrain collir yr **’h' fel arfer, oddi gerth pan fo rhaid rhoi
pwÿslais neilltuol grÿf i air. Yr ÿm yn rhoi **’h' ddyrchafeduig i ddynodi'r **’h'
sÿdd wedi colli: hanas = hanes, rhaid = rhaid
iii) Mae cysylltnod o flaen y
rhagenwau atodol: myntwn-i = I said
(x3x) (= y clawr blaen)
Llyfr mwyaf
Difyrus yr Iaith.
**’Ni’n Doi.’
Sef Hanes Ysmala DAI a SHONI yn y Rhyfel.
Gan GLYNFAB.
CARMARTHEN. W. M. EVANS & SON, HALL STREET.
PRIS SWLLT.
Mae dwÿ ran i'r tudalen hon. Yn gyntaf oll
1 Y Fersiwn yn ein horgaff ninnau
ac yn ail:
2 Fresiwn yn yr orgraff safonol
(Gobeithio ychwanegu y testun gwreiddiol pan gaf i hÿd iddo – y mae ar goll
gennÿf yn rhÿwle)
(1) Y Wechfad Shwrna - Mÿnd i Setlo Sgwârs â Wil
HI-ddaath y bora, bora’r “Kick-off” oodd Dai yn **’i alw-fa.
Oodd yr óffisars yn brasgamu nool a blaan, a’r showdwrs yn busnesan fel
sa-chi’n acos i gwch gwenÿn. W-i’n siwr fod bona clusta Wil o
Oo-ni’n caal amall i bip ar Lifftenant Tèd, on’ wrth gwrs oodd-a yn yn
napod-ni, a dim yn yn napod-ni ar y prÿd.
Rÿw weud bach òd ÿw hwnna, on tefa? On’ i chi’n diall beth w-i yn
wilia o bothdi-fa.
Fel óffisar oodd-a ddim yn yn napod-ni - yn gorffod catw dishtans, on’ fel
partnar oodd-a’n tywlu amall i winc pan yn cwrlo’i fystash.
Oon-i’n falch **’i weld-a fel y gwetws bachan o fardd
“Yn gneud cest fel
**’Ma ni off yn nrecshwn y stashon.
“Cwnn ddou dicat i Berlin,” mynta Dai, yn cellwar dicÿn, “a taligraffta at Wil,
a gwed -
“Meet me by moonlight alone.”
“Gwell piido bachan,” myntwn-i yn sbortan dicÿn. “Na, gwell piido, ar mencos i,
hi-fÿdd hynny yn **’i ddoti-fa ar y watsh. Na,
Dai, **’i goleri-fa hèb yn wpod daliff y ffordd”.
“Daliff y ffordd, Shoni? Gnaiff walla. Os cwrddiff Wil â fi,
hi-dwlla ffordd aar trw’r boi, a fÿdd dim iisha spyin’-glass
i bipo ar y sêrs a’r planeta weti **’nÿ.
Miwn i’r train â ni.
“Ergÿd a phwff, a miwn hannar wìff
Hwlti, heltar, sgilt a sgeltar.
Ffordd â ni fel rhai ar badella
Yn rhes o dicella
Linc-lonc wrth gynffon ci”
Pishÿn o waith Mynyddog, w-i’n gretu oodd y pishÿn ganas-i nawr. Ma-fa’n iitha
pert, a yn atab y muufmants yn well na allwn-i ddishgrifio.
Os ÿw y pishÿn yn goparplêt, a jail i fod am **’i brinto-fa yn y papra, oos dim
i neud on jofadd dicÿn o bynishmant. Hi-na-i wech mish yn rhwÿdd
ar ôl cropo mystásh y Kaisar.
**’Ma Southampton o’r diwadd! Yr arcol **’na sait (=sight)! Llonga a
llonga, a mastus wrth y milo’dd, fel sa-chi’n gweld gallt fawr o good
cina-bźns.
Baata bach wrth y canno’dd, stęmars wrth y milo’dd, a showdwrs fel crowd o
forgrug, ne’r jaci-jwmpars ˙-chi’n weld yn y caa amsar lladd gwair.
Chlapas-i ddim o’n lliced ar gymant o bopath ar yr un pr˙d arióod.
“Shoni,” mynta Dai, “Bachan, ma rwpath yn dep˙g i sgyrshon Pwll y Winsor i
Ilffrancwn. Bachan **’ma sop˙n o bopath.”
“Oos,” wetas-i, a mhen yn acor allsach stwffo magna bona (??) i miwn
iddo. “Oos wir Dai. **’Ma beth ÿw golycfa ar mencos-i.”
“Fall in!” mynta’r óffisars. Hi-ddishgwÿlws Dai arno-i.
“Fall in!” mynta-fa. “I ble bachan diarth? I’r docs a’r dŵr oor?
Dim o di **’Fall in’, my boy.”
“Fall in!”
Ma Tèd yn dod a yn wispran.
“All right boys”
“Ffamws,” myntwn-i.
“Wel, **’Fall in’, ready to go on board the troopship” mynta Tèd.
“Aros dicÿn bach, Tèd,” mynta Dai. “Oos rhwÿ sens fod iisha mofiad
i’r llong, a dicon o faata yn secur yn y docs?”
“Cer **’mlaan, Dai,” mynta Tèd, “gad di joocs, Dai. Cofia di fod ti a Shoni yn
rhÿw short o óffisars, a bod iisha i chi garco dicÿn ar y showdwrs
cyffretin.”
“Bachan,” myntwn-i, “oon-i weti anghofio **’y mod-i’n górporal.”
“Same here,” mynta Dai.
Left - Right.
**’Ma ni off yn groos i’r promenedi, y drylla a’r bíginets, a bwndal ar yn
cefna-ni, fel Dai Pen-rhiw yn newid i lojins.
“Mark time!”
“Sdim shalc **’da fi,” mynta Dai.
“I beth?” wetas-i.
“I mark time,” mynta Dai. Ma rwpath fel hÿn yn hela
hira’th arno-i wrth feddwl am farco drams ym Mwll y Winsor. W-i’n cretu
sa well gyta fi i ripo top a thorri pwcins na rhÿw hwara
plant fel hÿn.”
Hi-greiddson y dec o’r diwadd, mor hapus a dou ganeri
bach miwn craaj. **’Na randibŵ! Oodd-hi’n waath na Ffair
Llwnpia.
“All **’ands on deck!”
W-i’n diolch fod Tèd ar yn pwÿs-ni pan glÿw-ws Dai y cománd
**’All **’ands on deck!’ **’ma fa’n dychra rhecu!
“Well Shoni,” mynta-fa, “This is the last straw that breaks the camomile’s
back. All **’ands on deck! No fears my boy, ma’n well gen-i “down tools”
na doti nulo ar y dec. Beth sÿ i stopo’r bois â’r traad nooth **’na i ddamshal
ar **’y nulo-i? On strike, myn hyfrÿd-i.”
“Best joke of the war,” mynta Tèd. “Dewch-chi bois **’ma’r llong yn
starto sha Ffrainc.”
Hi-sobrws Dai, a hi-wyrthinws pan ddiallws-a ma galw’r sailors
at **’u jòbs oodd yshtÿr **’All **’ands on deck!’
“Gen-u-ine,” mynta Dai. “‘Ma beth ÿw trip!” hi-fuon yn
walco dicÿn ar hÿd y dec i gaal pip ar y môr, on’ cÿm-po-hir
= {cÿn bo hir} hi-aath gwÿnab Dai fel y shalc.
“Shwd ti’n tiimlo Dai?” myntwn-i.
“Tiimlo?” mynta-fa. “Tiimlo rwpath tepÿg i’r weil = {whale}
ar ôl iddo lyncu Jona - something like a **’revolvar’ inside.”
Hi-ffiilws weud racor. Oos gen-inna ddim gwell na doti dots,
rwpath fel hÿn..........................................................
Hi-fÿdd y dots yn ddicon o iaith i ddangos shwd oo-ni’n dou yn
tiimlo ar ddychra y shwrna sha Ffrainc, wàth oo-ni’n gwpod fawr o ddim am beth
oodd yn mÿnd **’mlaan.
Sa Wil o
**’ma starto rhyfal am **’i oos. Oon, erbÿn y bora oo-ni’n dou fel
crics.
“Shoni,” mynta Dai, “dim racor o glefÿd y môr i’r bachan **’ma - ma’n well da
fi gerad sha Ffrainc, sa-ni’n gorffod i thrafeulu-ddi yn drotnoth. Bachan, oodd
yn inside-i fel sa rasus motor cars yn cymrÿd lle **’no.
“Same **’ere,” myntwn-i. “Oodd **’y mhen-i fel sa saar pen
pwll yn drilo twlla yndo i neud gwacar i ridlo glo maan.”
“Shwd ti’n tiimlo nawr?” mynta Dai.
“Fel y boi,” myntwn-i. “Yn iitha parod i frecwas’. hi-alla weud fel conductor
y tramcar - plenty o’ room inside.”
“W-inna yn shapo rwpath yn depÿg,” mynta Dai. “A os na ddaw ffid cÿm-po-hir
ma gen-i set o ddannadd alla-i **’i roi yn y pônshop {= pawnshop}.”
**’Ma gloch yn tinclan.
“Beth ÿw’r gloch **’na, Dai?” myntwn-i.
“W-i ddim yn gwpod os nace bachan yn gwyrthu oil sÿ **’na, ma-fa’r un sŵn
â cloch y bachan sÿ’n gwyrthu páraffin yn Dinas.”
Hi-geson wpod miwn crac - hi-ddaath Tèd **’mlaan.
“Wake up, boys, file on to brecwas’.”
Off â Tèd, a hi-symutso-ninna gyta’r crowd.
“Arno-i ofan, Shoni,” mynta Dai, “ma dicÿn o fwÿd iitha tyff sÿ yn yn
wiitan-ni, cÿn bo iisha ffail idd i dacla-fa. hi-dreia-i gillath boc
i starto.”
Hi-wyrthinas-i, a hi-wetas **’ma yshtÿr **’ffail’ oodd
mÿnd **’mlaan, rwpath tepÿg i gwt, gwt wrth **’y nghwt-i.
Hi-grampws Dai yr aidïy {= idea}, a miwn â ni i’r rwm. Ÿ-chi
wedi clywad haid o wÿdda yn caclan wrth fÿta soog; wel, **’na amcan
i chi o’r row yn y rwm pan oo-ni i gÿd yn bÿta. On’ wara teg, óntefa, llanw
drams gwag oo-ni.
Oodd Ted weti bod yn drwmpÿn unwath yto, a weti catw bord fach rown’ i Dai a
fi. Coffi, a bara a ham oodd i frecwas’. Dicon? O, oodd, wara teg.
Ar genol y ford oodd dishgil fach yn llawn o fwstart, a llwÿ yn **’i chenol-i.
Arfadd Mrs Jones, gwraig y lojins, oodd doti mwstart ar yn plâts-ni, **’na pam
oodd Dai yn synnu wrth weld y llwÿ.
“Alli-di fentro, Shoni,” mynta Dai, “ma’ stail newÿdd o fwÿta mwstart sÿ **’ma.
Bobo lond llwÿ ar y tro. I should like to **’ave an exclamation from our
friend, Ted.”
“Wel,” myntwn i, “ma let-go ar lwÿad Dai.”
Hi-fÿtas lond llwÿ, hi-dasgws y dŵr o’n lliced-i.
“Beth di’n llefan Shoni?” mynta Dai.
Cofio yn sytan netho-i am hen wr y naci gas i groci am dwcid defed,”
myntwn-i. “Treia lwÿad, Dai. Ma-fa’n first-class.”
Hi-dreiws Dai lwÿad, a **’ma’r dŵr yn tasgu maas o’i liced-a.
“Beth di’n llefan, Dai,” myntwn-i, jest hollti iisha wyrthin {=
chwerthin}.
“Llefan fuo-ni’n dou am amsar, a **’mlaan aa’r brecwas’. “Myn hyffrid-i,
Shoni, sa-ni heb gaal brecwas’ fysa rhaid i fi lyncu pâr
o brops i ddal ochra’n stwmog i’r lan,” mynta Dai.
Hi-ddibenson, a **’ma’r cornat yn cico row. Off â ni, a’n hanal
yn yn dyrna., a miwn wincad oodd pob un yn sefÿll ar y dec i gal **’i ecspecto.
“Pasa di niishad bwc **’na,” mynta Dai, “ma’r mwstart yn briweddu o hÿd,
i di dâla-di nôl yn droring-rwm My Nabs yn
Oodd Dai yn fachan o natur dda, oodd ddim dicio yn **’i anas-a, a oo-ni’n gwbod
hÿd a lled **’i fwcwth-a. hi-ddaath yr **’ecspecsiwn’
i ben, a hi-geson rwpath fel **’free an’ easy’.
Rhai yn
pipo ar y môr, rhai yn lortshan ar y dec, rhai yn cerad
nôl a **’mlaan. Y môr yn wÿrdd, a mor smwdd a billiard table y Queen’s.
Amall i stemar yn dod i’n cwrdd-ni; a llong hwÿlia wetynÿ yn tacan nôl a blaan,
yn depÿg i Wil Mab Ann yn **’i thracan-i sha thre o’r clwb ar nos Satwrn pai. Man
o’ War ar ôl **’nÿ.
“Dishgwl Dai,” myntwn i. “‘Co long gnociff dwll yn gwiilotion llonga’r Kaisar.”
“Ia, myn hyffrÿd-i,” mynta Dai.
Chollson-ni ddim golwg ar dir Lloegar yn hir cÿn i fachan miwn cot a
rhubana weiddi maas trw dromboon -
“Land ahoy!”
“Bachan o ble ÿw hwnnw, Shoni?” mynte Dai.
“Pwÿ?” myntwn-i, “y bachan a’r trombôn?”
“Nace, y bachan ma-fa’n **’i alw yn “Landa”. W-i weti clywad Dai hoi
a Shoni hoi, on’ chlywas i ddim fod bachan o’r enw “Landa” wedi joino’r
“Welsh Ríjymant”.”
“Bachan, Dai,”
myntwn-i, “gweud fod y tir yn acos ma-fa.”
“O, ÿ-ni jest cyrradd Bo-loig-ne **’ta?”
“Otÿn, otÿn, bachan, **’co’r docs yn y golwg,” myntwn-i.
“Ia wir ddÿn, wÿ-ti’n iitha rait, Shoni. **’Co nw.”
Ma’r biwglz yn canu, yr óffisars yn rytag, y showdwrs yn mwstro, a chÿn po Dai
a finna yn caal amsar i acor yn lliced ma’r troopship yn stopo. **’Mlaan
**’to dicÿn bach, a wiw â ni i ochor y landin’ stage.
Sôn am waith harn Dwlash! Y wistlan, y stêm, an’ so on, oodd
gwaith harn Dwlash on’ rwpath fel côr plant wrth ochor Côr Caradog
os slawar dÿdd.
Myn amsar oo-ni’n sefÿll ar y landin’ stage, “showdar tw showdar”, fel
sa Wil meiswn sÿch weti bod yn gneud wal o hono-ni.
Ma “Ffrensh Óffisars” yn paso i gaal pip gyta’n óffisars-ni, a dicon hawdd
darllan wrth **’u gwynepa-nw **’i bod-nw weti caal **’u pleso.
Form fours. Left wheel. March!
Off â ni sha’r barics yn Bolougne, yn canu, fel y Royal Male Voice, y
dôn **’Tipperary’, yn Gwmráag a Sysnag, yn betwar part, a ar bwla yn hannar
dwsan o barts fel bysa’r wÿl -
“O mae’n bell iawn i Gwm y Rhondda...”
Mishtir Ni’n Dou naath y geira, a ma’n wyrth i chi gaal **’u clywad-nw.
Watshwch y shwrna nesa.
(2) Fersiwn mewn Cymraeg safonol
llenyddol (ar wahân i rai nodweddion sÿdd yn llai llenyddol, megis (i) y
rhagenwau ôl, (ii) y negyddÿn ddim, (iii) y terfyniad -iff)
Y Wechfad Shwrna - Mÿnd i Setlo Sgwârs â Wil
Y chweched siwrnai - mÿnd i setlo sgwârs â Wil
I ddath y
bora, bora’r “Kick off” odd Dai yn i alw fa. hi-ddaath
y bora, bora’r “Kick-off” oodd Dai yn **’i
alw-fa.
Fe ddaeth y bore, bore’r “Kick-off” yr oedd Dai yn ei
alw ef.
Odd yr
officars yn brasgamu nol a blân, a’r showdwrs yn bisnessan fel sa chi’n acos i
gwch gwenyn.
Oodd yr óffisars yn brasgamu nôl a
blaan, a’r showdwrs yn busnesan fel sa-chi’n acos i gwch gwenÿn.
Yr oedd yr **’óffisers’ yn brasgamu yn ôl a blaen, a’r
**’sowdiwrs’ (milwÿr) yn busnesan fel pe buasech chi yn agos i gwch gwenÿn.
W i’n siwr bod bona clusta Will o
W-i’n siwr fod bona clusta Wil o
Yr wÿf fi yn sicr fod bonau clustiau Wil o
O ni’n cal
amall i bip ar Lifftenant Ted, on wrth gwrs odd a yn y’n napod ni, a dim yn y’n
napod ni ar y pryd.
Oo-ni’n caal amall i bip ar
Lifftenant Tèd, on’ wrth gwrs oodd-a yn yn napod-ni, a dim yn yn napod-ni ar y
prÿd.
Yr oeddem ni yn cael ambell bip (ambell gipolwg) ar
Lifftenant Tèd, ond wrth gwrs yr oedd ef yn ein hadnabod ni, a dim yn ein
hadnabod ni ar y prÿd
Ryw weyd bach
od yw wnna, ontefa? On i chi’n diall beth w i yn wilia o bothdi fa.
Rÿw weud bach òd ÿw hwnna,
on tefa? On’ i chi’n diall //”deall”// beth w-i yn wilia o bothdi-fa.
Rhÿw ddweud bach òd ÿw hwnna, onid e? Ond yr ÿch chi
yn deall beth (yr hÿn) yr wÿf yn chwedleua (siarad) o’i beutu ef (amdano ef).
Fel officar
odd a ddim yn y’n napod ni - yn gorffod catw dishtans, on fel partnar odd a’n
tywli amall i winc pan yn cwrlo’i fystash.
Fel óffisar oodd-a ddim yn yn
napod-ni - yn gorffod catw dishtans, on’ fel partnar oodd-a’n tywlu amall i
winc pan yn cwrlo’i fystásh.
Fel **’óffiser’ nid oedd e ddim yn ein hadnabod ni -
yn gorfod cadw **’distans’, ond fel partner (cyfaill) yr oedd ef yn taflu
ambell winc pan yn cyrlio ei fwstásh
On i’n falch i weld a fel y gwetws bachan o fardd “Yn gneud cest fel
Oon-i’n falch **’i weld-a fel y
gwetws bachan o fardd
“Yn gneud cest fel
Yr oeddwn i yn falch i’w weld ef fel y dywedodd bachan
o fardd (rhÿw fardd)
“Yn gwneud cest fel
Ma ni off yn
nrecsiwn y stashion.
**’Ma ni off yn nrecshwn y stashon.
Dyma ni ymáith yng nghyfeiriad yr orsaf.
“Cŵn
ddou dickat i
**’Meet me by moonlight alone.’” “Cwnn
ddou dicat i
“Meet me by moonlight alone.”
Cwnn (cwÿd) ddau docÿn i
“Meet me by moonlight alone.”
“Gwell peedo bachan,” myntwn i yn sbortan
diccyn. “Na, gwell peedo, ar mencos i, i fydd ynny yn i ddoti fa ar y watch.
Na, Dai, i goleri fa eb yn wpod daliff y ffordd”.
“Gwell piido bachan,” myntwn-i yn
sbortan dicÿn. “Na, Dai, **’i goleri-fa hèb yn wpod daliff y
ffordd”.
Gwell peidio bachan,” meddwn i yn sbortan (gwamalu)
dipÿn. “Na, Dai, ei goleri ef heb yn wÿbod a daliff y ffordd
“Daliff y ffordd, Shoni? Gnaiff walla. Os
cwrddiff Wil a fi, i dwlla ffordd âr trw’r boi, a fydd dim eesha spyin’-glass i
bippo ar y sers a’r planeta wettyny.
“Daliff y ffordd, Shoni? Gnaiff
walla. Os cwrddiff Wil â fi, hi-dwlla
ffordd aar trw’r boi, a fÿdd dim iisha spyin’-glass
i bipo ar y sêrs a’r planeta weti **’nÿ.
A daliff y ffordd, Shoni? Gwnaiff efallai. Os cwrddiff
Wil â mi, fe dyllaf ffordd aer trwÿ’r boi, ac ni fÿdd dim eisiau **’spying
glass’ i bipo (edrÿch) ar y sêr a’r planedau wedi hynnÿ
(x38) Miwn i’r train a ni.
Miwn i’r train â ni.
I mewn i’r trên â ni
“Ergyd a phwff, a miwn annar wiff
Hwlti, heltar, skilt a skeltar.
Ffwrdd a ni fel rai ar baddella
Ne rês o diccella
Link lonk wrth gynffon ci.”
“Ergÿd a phwff, a miwn hannar wìff
Hwlti, heltar, sgilt a sgeltar.
Ffordd â ni fel rhai ar badella
Yn rhes o dicella
Linc-lonc wrth gynffon ci”
“Ergÿd a phwff, a mewn hanner chwìff
Hwlti, helter, sgilt a sgelter.
I ffwrdd â ni fel rhai ar badellau
Yn rhes o degellau
Linc-lonc wrth gynffon ci”
Pishin o waith Mynyddog, w i’n gretu odd y
pishin ganas i nawr. Ma fa’n eetha pert, a yn attab y movemants yn well na
allwn i ddishgrifo
Pishÿn o waith Mynyddog, w-i’n gretu oodd y pishÿn ganas-i nawr. Ma-fa’n iitha
pert, a yn atab y muufmants yn well na allwn-i ddishgrifio.
Pishÿn o waith Mynyddog, yr wÿf yn credu yr oedd y pishÿn (darn) a ganais i
nawr. Mae ef yn eithaf pert, ac yn ateb y muufmants yn well na gallwn i
disgrifio.
Os yw y pishin yn “gopparplate,” a jail i
fod am i brinto yn y pappra, os dim i neyd on jofadd diccyn o bunishmant. I na
i wech mish yn rwydd ar ol croppo mystash y Kaisar.
Os ÿw y pishÿn yn goparplêt, a
jail i fod am **’i brinto-fa yn y papra, oos dim i neud on jofadd dicÿn o
bynishmant. hi-na-i wech mish yn rhwÿdd ar ôl cropo
mystásh y Kaisar.
Os ÿw y pishÿn (darn) yn goperplêt, a jail (carchar) i
fod am ei brintio ef yn y papurua, nid oes dim i’w wneud ond dioddef dipÿn o
gocb. Fe wnaf fi chwe mis yn rhwÿdd (hawdd) ar ôl cropio (torri) mwstásh y
Kaiser.
Ma Southampton o’r diwadd! Yr arcol na
sight! Llonga a llonga, a mastis wrth y milodd,
fel sa chi’n gweld gallt fawr o gôd cinna-banes.
**‘Ma Southampton o’r diwadd! Yr arcol **‘na sait (=sight)! Llonga, llonga, a mastus wrth y milo’dd,
fel sa-chi’n gweld gallt fawr o good cina-bêns.
Dyma Southampton o’r diwedd! Yr argoel dyna olygfa!
Llongau, llongau, a mastiau wrth y miloedd, fel pe busaech chi yn gweld gallt
fawr (coed mawr) o goed cidna-bêns.
Bâta bach wrth y cannodd, stemars wrth y
milodd, a showdwrs fel crowd o forgrug, ne’r jack-i-jwmpars i chi’n weld yn y
câ amsar lladd gwair.
Baata bach wrth y canno’dd,
stêmars wrth y milo’dd, a showdwrs fel crowd o forgrug, ne’r jaci-jwmpars
ÿ-chi’n weld yn y caa amsar lladd gwair.
Badau bach wrth y cannoedd, stêmars wrth y miloedd, a
sowdiwrs (milwÿr) fel crowd (haid) o forgrug, neu’r jaci-jwmpars (ceiliogod y
rhedÿn) yr ÿch chi yn eu gweld yn y cae amser lladd gwair
Chlappas i ddim o’n llicced ar gymant o
boppath ar yr un pryd ariod.
Chlapas-i ddim o’n lliced ar
gymant o bopath ar yr un prÿd arióod.
Chlapais (Ni osodais) i ddim o’m llygiad ar gymaint o
bopeth ar yr un prÿd erióed.
“Shoni,” mynta Dai, “Bachan, ma rwpath yn
depyg i sgyrshon Pwll y Winsor i Ilfrancwn. Bachan ma soppyn o boppath.”
“Shoni,” mynta Dai, “Bachan, ma rhwpath
yn depÿg i sgyrshon Pwll y Winsor i Ilffrancwn. Bachan **‘ma sopÿn o bopath.”
“Shoni,” meddai Dai, “Bachan, mae rhÿwbeth yn debÿg i
**’sgyrshon’ (gwibdaith) Pwll y Windsor i Ilfracombe. Bachan, dyma sopÿn
(llawer) o bopeth.”
“Os,” wetas i, a men yn acor allsach stwffo
magna bona i miwn iddo. “Os wir Dai. Ma beth yw golyccfa ar mencos i.”
“Oos,” wetas-i, a mhen yn acor
allsach stwffo magna bona (??) i miwn iddo. “Oos wir Dai. **‘Ma beth ÿw golycfa
ar mencos-i.”
“Oes,” fe wedais i, ac fy mhen yn agor fe allsech
stwffo **’magna bona’ (??) i mewn iddo. “Oes yn wir Dai. Dyma beth ÿw golygfa,
ar fy einoes i.”
Mas a ni i’r platform a golwg ffyrs
I maes â ni i’r platfform a golwg ffirs (gwÿllt)
“Fall in!” mynta’r officars. I ddishgwilws Dai
“Fall in!” mynta’r óffisars. hi-ddishgwÿlws Dai
arno-i.
“Fall in!”
meddai’r óffisars. Fe ddisgwÿlodd (edrychodd) Dai
“Fall in!” mynta fa. “I ble bachan diarth? I’r docs a’r dŵr ôr? Dim o di **’Fall
in’, di my boy.”
“Fall in.”
“Fall in!” mynta-fa. “I ble bachan
diarth? I’r docs a’r dŵr oor? Dim o di **’Fall
in’, my boy.”
“Fall in!”
“Fall in!” meddai ef. “I ble bachan
dieithr? I’r dociau a’r dŵr oer? Dim o dy **’Fall in’, my boy.”
“Fall in!”
Ma Ted yn dod
a yn wispran. “All right boys”
Ma Tèd yn dod a yn hwispran.
“All right boys”
Mae Tèd yn dod ac yn whispran (sibrwd).
“Ffamws,” myntwn i.
“Wel, **’Fall in’, ready to go eu board the troopship” mynta Ted.
“Ffamws,” myntwn-i.
“Wel, **’Fall in’, ready to go on board the troopship” mynta Tèd.
“All right boys”
“Ardderchog,” meddwn i.
“Wel, **’Fall in’, ready to go on board the troopship,” meddai
Tèd.
“Aros dicyn bach, Ted,”
mynta Dai. “Os rwy sense fod eesha mofiad i’r llong, a dicon o fâta yn secur yn
y docs?”
“Aros dicÿn bach, Tèd,” mynta Dai.
“Oos rhwÿ sens fod iisha mofiad i’r llong, a dicon o faata yn secur
yn y docs?”
“Aros dipÿn bach, Tèd,” meddai Dai. “Oes rhwÿ sens
(synnwÿr) fod eisiau nofio i’r llong, a digon o badau yn secur yn y dociau?”
“Cer **’mlaan, Dai,” mynta Tèd, “gad di joocs, Dai. Cofia di fod ti a Shoni yn
rhÿw short o óffisars, a bod iisha i chi garco dicÿn ar y showdwrs
cyffretin.”
“Cer ** **’mlaan, Dai,”
mynta Ted, “gad di jôcs, Dai. Cofia di fod ti a Shoni yn ryw short o officars,
a bod eesha i chi garco dicyn ar y showdwrs cyffretin.”
“Cer ymlaen, Dai,”
meddai Tèd, “gad di jocs, Dai. Cofia di dy fod di a Shoni yn rhÿw sort (math) o
óffisars, a bod eisiau i chi garco (ofalu) dipÿn ar y sowdiwrs cyffredin.”
“Bachan,” myntwn i, “o ni weti angofio y mod i’n gorporal.”
“Bachan,” myntwn-i, “oon-i weti
anghofio **’y mod-i’n górporal.”
“Bachan,” meddwn i, “yr oeddwn i wedi anghofio fy mod
i yn górporal.”
“Same ere,” mynta
Dai.
Left - Right.
“Same here,”
mynta Dai.
Left - Right.
“Same here,” meddai Dai.
Left - Right.
Ma ni off yn grôs
i’r pro-mened-i, y drylla a’r baginets, a bwndal ar y’n cefna ni, fel Dai
Pen-rhiw yn newid i lodgins.
** **’Ma ni off yn groos i’r
promenedi, y drylla a’r báginets, a bwndal ar yn cefna-ni, fel Dai Pen-rhiw yn
newid i lojins.
Dyma ni off (ymaith) yn
groes i’r promenadau, y dryllau a’r bidogau, a bwndel (baich) ar ein cefnau ni,
fel Dai Pen-rhiw yn newid ei lojins
“Mark time!”
“Sdim shalc da fi,” mynta Dai.
“I beth?” wetas i. “Mark
time!”
“Sdim shalc **’da fi,” mynta Dai.
“I beth?” wetas-i.
“Mark time!”
“Sdim sialc gennÿf fi,” meddai Dai.
“I beth?” fe dywedais i.
“I mark time,” mynta Dai. Ma rhwpath
fel hÿn yn hela hira’th arno-i wrth feddwl am
farco drams ym Mwll y Winsor. W-i’n cretu sa well gyta fi i ripo top a thorri
pwcins na rhÿw hwara plant fel hÿn.”
“I mark time,” meddai Dai. Mae rhÿwbeth fel hÿn yn hela hiraeth arnaf fi
wrth feddwl am farcio drams ym Mwll y Windsor. Yr wÿf fi yn cretu y buasai yn
well gennÿf fi i ripio top a thorri pwcins na rhÿw chwarae plant fel hÿn.”
“I mark time,”
mynta Dai. Ma rwpath fel **’yn yn ela ira’th
I greiddson y dec o’r diwadd, mor appus a dou ganary bach miwn crâge. Na
randiboo! Odd i’n wath na Ffair Llwnpia.
(40x) “All **’ands on deck!”
hi-greiddson y dec o’r diwadd, mor hapus a
dou ganeri bach miwn craaj. **’Na randibŵ! Oodd-hi’n waath na
Ffair Llwnpia.
“All **’ands on deck!”
Fe gyraeddasom y dec o’r diwedd, mor hapus a dau
ganeri bach mewn caetsh. Dyna randibŵ! Yr oedd hi yn waeth na Ffair
Llwÿnypia.
“All **’ands on deck!”
W i’n diolch fod Ted ar
y’n pwys ni pan glywws Dai y command - **’All **’ands on deck!’ Ma fa’n
dychra recu!
W-i’n diolch fod Tèd ar yn pwÿs-ni
pan glÿw-ws Dai y cománd
**’All **’ands on deck!’ **’ma fa’n
dychra rhecu!
Yr wÿf fi yn diolch fod Tèd ar ein pwÿs ni pan glÿwodd
Dai y cománd
**’All **’ands on deck!’ dyma fe yn dechrau rhegu!
“Wel Shoni,” mynta fa, “This
is the last straw that breaks the camomile’s back. All **’ands eu deck! No
fears my boy, ma’n well gen i **’down tools’ na doti’n neelo ar y
deck. Beth sy’ i stoppo’r bois â’r trâd nôth
na i ddamshal ar y neelo i? On strike, mynyffrydi.”
“Well Shoni,” mynta-fa, “This is the last straw that breaks the camomile’s back. All
**’ands on deck! No fears my boy, ma’n well gen-i “down tools” na doti nulo ar y dec. Beth sÿ i
stopo’r bois â’r traad nooth **’na i ddamshal ar **’y nulo-i? On strike, myn hyfrÿd-i.”
“Well Shoni,” meddai ef, “This is the last straw
that breaks the camomile’s back. All **’ands on deck! No fears my boy, mae
yn well gennÿf fi “down tools” na dodi fy nwÿlo ar y dec. Beth sÿdd i
stopio’r bois â’r traed noeth yna i ddamsang ar fy nwÿlo i? On strike,
myn hyfrÿd i.”
“Best joke of the war,”
mynta Tèd. “Dewch chi boys ma’r llong yn starto sha Ffrainc.”
“Best joke of the war,”
mynta Tèd. “Dewch-chi bois **’ma’r llong yn starto sha Ffrainc.”
“Best joke of the war,” meddai Tèd. “Dewch chi
bois dyma’r llong yn starto (hwÿlio) tua Ffrainc.”
I sobrws Dai, a i
wyrthinws pan ddiallws a ma galw’r sailors
at i jobs odd yshtyr **’All **’ands on deck!’
hi-sobrws Dai, a hi-wyrthinws pan ddiallws-a ma galw’r sailors
at **’u jòbs oodd yshtÿr **’All **’ands on deck!’
Fe sobrodd Dai, ac fe chwerthinodd pan ddeallodd ef mai galw’r sailors
at eu jòbs yr oedd ystÿr **’All **’ands on deck!’
“Gen-u-ine,” mynta
Dai. “‘Ma beth yw trip!”
I fuon yn walko diccyn ar **’yd y deck i
gâl pip ar y môr, on cympohir i âth gwynab Dai fel y shalk.
“Gen-u-ine,”
mynta Dai. “‘Ma beth ÿw trip!” hi-fuon yn
walco dicÿn ar hÿd y dec i gaal pip ar y môr, on’ cÿm-po-hir
= {cÿn bo hir} hi-aath gwÿnab Dai fel y shalc.
“Gen-u ine,” meddai Dai. “Dyma beth ÿw trip!”
fe fuom yn
cerdded dipÿn ar hÿd y dec i gael pip (golwg) ar y môr, ond cÿn bo hir fe aeth
wÿneb Dai fel y sialc.
“Shwd ti’n teemlo Dai?”
myntwn i
“Teemlo?” mynta fa. “Teemlo rwpath tepyg i’r whale ar ol iddo lyncu Jona - something
like a **’revolvar’ inside.” “Shwd
ti’n tiimlo Dai?” myntwn-i
“Tiimlo?” mynta-fa. “Tiimlo rhwpath tepÿg i’r weil = {whale}
ar ôl iddo lyncu Jona - something like a **’revolvar’
inside.”
“Sut wÿt ti yn teimlo Dai?” meddwn i
“Teimlo?” meddai ef. “Teimlo rhÿwbeth tebÿg i’r morfil
ar ôl iddo lyncu Jona - something like a **’revolvar’ inside.”
I ffeelws weud racor. Os
gen inna ddim gwell na doti dots,
rwpath fel yn.......................................................... hi-ffiilws
weud racor. Oos gen-inna ddim gwell na doti dots,
rhwpath fel hÿn..........................................................
Fe ffaelodd â ddweud rhagor. Nid oes gennÿf innau ddim
gwell na dodi dots, rhÿwbeth fel hÿn..........................................................
I fydd y dots yn ddicon
o iaith i ddangos shwd o Ni’n Dou yn teemlo ar ddychra y shwrna sha Ffrainc,
wath o ni’n gwpod fawr o ddim am beth odd yn mynd mlan.
hi-fÿdd y dots yn ddicon o iaith i ddangos shwd oo-ni’n
dou yn tiimlo ar ddychra y shwrna sha Ffrainc, wàth oo-ni’n gwpod fawr o ddim
am beth oodd yn mÿnd **’mlaan.
fe fÿdd y dots yn ddigon o iaith i ddangos sut yr oeddwn ni ein dau yn teimlo
ar ddechrau y siwrnai tua Ffrainc, o waith (oherwÿdd) yr oeddwn ni yn gwÿbod
fawr o ddim am beth oedd yn mÿnd ymlaen.
Sa Wil o
Sa Wil o
**’ma starto rhyfal am **’i oos. Oon, erbÿn y bora oo-ni’n dou fel
crics.
Pe buasai Wil o
“Shoni,” mynta Dai, “dim racor o glefyd y môr i’r bachan
ma: ma’n well da fi gerad sha Ffrainc,
sa ni’n gorffod i thrafeulu ddi yn drotnoth. Bachan, odd y’n inside i fel sa rasus moto-cars yn cymryd lle no.”
“Shoni,” mynta Dai, “dim racor o glefÿd y môr i’r bachan **’ma - ma’n well da
fi gerad sha Ffrainc, sa-ni’n gorffod i thrafeulu-ddi yn drotnoth. Bachan, oodd yn inside-i fel sa rasus motor cars yn
cymrÿd lle **’no.
“Shoni,” meddai Dai, “dim rhagor o glefÿd y môr i’r
bachan yma - mae yn well gennÿf fi gerdded tua Ffrainc, pe buasem ni yn gorfod
ei thrafeulu hi yn droednoeth. Bachan, yr oedd fy nghyllau i fel pe buasai
rasus **’motor cars’ (ceir modur) yn cymrÿd lle yno.
“Same **’ere,”
myntwn i. “Odd y men i fel sa sâr pen pwll yn drilo twlla yndo i neyd gwacar i
ridlo glo mân.”
“Same
**’ere,” myntwn-i. “Oodd **’y mhen-i fel sa saar pen pwll
yn drilo twlla yndo i neud gwacar i ridlo glo maan.”
“Same **’ere,” meddwn i. “Yr oedd fy mhen i fel
pe buasai saer pen pwll yn drilio tyllau ynddo i wneud gogr i ridlo glo maen.”
“Shwd ti’n teemlo nawr?”
mynta Dai.
“Shwd ti’n tiimlo nawr?” mynta
Dai.
“Sut wÿt ti yn teimlo yn awr?” meddai Dai.
“Fel y boy,” myntwn i.
“Yn eetha parod i frecwas. I alla weud fel conductor y tramcar - plenty
o room inside.”
“Fel y boi,” myntwn-i. “Yn iitha parod i frecwas’. hi-alla weud fel conductor y tramcar
- plenty o’ room inside.”
“Fel y boi,” meddwn i. “Yn eithaf parod i frecwast. Fe allaf ddweud fel conductor
y tramcar - plenty o’ room inside.”
“W inna yn shapo rwpath
yn depyg,” mynta Dai. “A os na ddaw feed
cympohir ma gen i set o ddannadd alla i
i roi yn y pawnshop.”
**‘Ma gloch yn tinklan.
“W-inna yn shapo rhwpath
yn depÿg,” mynta Dai. “A os na ddaw ffid cÿm-po-hir ma gen-i set o
ddannadd alla-i **’i roi yn y pônshop {= pawnshop}.”
**‘Ma gloch yn tinclan.
“Yr wÿf innau yn siapo rhÿwbeth yn debÿg,” meddai Dai.
“A os na ddaw ffid cÿm-po-hir mae gen i set o ddannadd alla i **’i roi yn y
pônshop {= pawnshop}.”
Dyma gloch yn tinclan.
“Beth yw’r gloch na,
Dai?” myntwn i.
“W i ddim yn gwpod os nace bachan yn gwyrthi oil sy na, ma fa’r un swn a cloch
y bachan sy’n gwyrthu paraffin yn Dinas.”
“Beth ÿw’r gloch **’na, Dai?”
myntwn-i.
“W-i ddim yn gwpod os nace bachan yn gwyrthu oil sÿ **’na, ma-fa’r un sŵn
â cloch y bachan sÿ’n gwyrthu páraffin yn Dinas.”
“Beth ÿw’r gloch yna, Dai?” meddwn i.
“W i ddim yn gwÿbod os nace bachan yn gwyrthu oil sÿ yna, ma ef’r un sŵn â
cloch y bachan sÿ yn gwyrthu páraffin yn Dinas.”
I geson wpod miwn crack;
i ddâth Ted mlan.
“Wake up, boys, file on to brecwas’.”
Off a Tèd, a i symutso ninna gytta’r crowd. hi-geson
wpod miwn crac - hi-ddaath Tèd **‘mlaan.
“Wake up, boys, file on to brecwas’.”
Off â Tèd, a hi-symutso-ninna gyta’r crowd.
fe geson wÿbod miwn crac - fe ddaeth Tèd ymlaen.
“Wake up, boys, file on to brecwas’.”
Off â Tèd, a fe symutso ninna gyta’r crowd.
“
“
I wyrthinas i, a i wetas
ma yshtyr **’file’ odd mynd mlan, rwpath tepyg i - gwt, gwt wrth y ngwt i.
hi-wyrthinas-i, a hi-wetas **’ma yshtÿr **’ffail’
oodd mÿnd **’mlaan, rhwpath tepÿg i gwt, gwt wrth **’y nghwt-i.
Fe chwerthinais i, ac fe ddywedais mai ystÿr **’ffail’
a oedd mÿnd ymlaen, rhÿwbeth tebÿg i gwt, gwt wrth fy nghwt i.
I grampws Dai yr idea,
a miwn â ni i’r (x42) rwm. Y chi wedi clywad **’aid o wydda yn cacklan wrth
fytta sôg; wel, na amcan i chi o’r row yn y rwm pan ô ni i gyd yn bytta. On
wara teg, on tefa, llanw drams gwâg o ni.
hi-grampws Dai yr aidïy {= idea}, a miwn â ni
i’r rwm. Ÿ-chi wedi clywad haid o wÿdda yn caclan wrth fÿta soog;
wel, **’na amcan i chi o’r row yn y rwm pan oo-ni i gÿd yn bÿta. On’ wara teg,
óntefa, llanw drams gwag oo-ni.
Fe grampodd (ddeallodd) Dai y syniad ac i mewn â ni
i’r rwm. Yr ÿch chi wedi clywed haid o wÿddau yn caclan wrth fwÿta soeg; wel,
dyna amcan i chi o’r row yn y rwm pan yr oeddwn ni i gÿd yn bwÿta. Ond chwarae
teg, onid e, llenwi drams gwag yr oeddem¡ ni.
Odd Ted weti bod yn
drwmpyn unwath ytto, a weti catw bord fach roun’ i Dai a fi. Coffee, a bara a **’am odd i frecwas.
Dicon? O odd wara teg. Ar genol y ford odd dishgil fach yn llawn o fwstart, a
llwy yn i chenol i.
Oodd Ted weti bod yn drwmpÿn
unwath yto, a weti catw bord fach rown’ i Dai a fi. Coffi, a bara a ham
oodd i frecwas’. Dicon? O, oodd, wara teg. Ar genol y ford oodd dishgil fach yn
llawn o fwstart, a llwÿ yn **’i chenol-i.
Yr oedd Ted wedi bod yn drwmpÿn (yn gyfaill da)
unwaith eto, a wedi cadw bwrdd bach crwn i Dai a fi. Coffi, a bara a ham yr
oedd i frecwast. Digon? O, yr oedd, chwarae teg. Ar ganol y bwrdd yr oedd dÿsgl
fach yn llawn o fwstard, a llwÿ yn ei chanol hi.
Arfadd Mrs Jones, gwraig
y lodgins, odd doti mwstart ar yn plâts ni, na pam odd Dai yn synnu wrth weld y
llwy.
Arfadd Mrs Jones, gwraig y lojins,
oodd doti mwstart ar yn plâts-ni, **’na pam oodd Dai yn synnu wrth weld y llwÿ.
Arfer Mrs Jones, gwraig y lojins, oedd dodi mwstard ar
ein platiau ni, dyna pam yr oedd Dai yn synnu wrth weld y llwÿ.
“Allu di fentro, Shoni,”
mynta Dai, “ma style newydd o fytta
mwstart sy ma. Bobo lond llwy ar y tro. I should like to **’ave an **’exclamation’
from our friend, Ted.”
“Wel,” myntwn i, “ma let go ar lwyad Dai.”
“Alli-di fentro, Shoni,” mynta
Dai, “ma’ stail newÿdd o fwÿta mwstart sÿ **’ma. Bobo lond llwÿ ar y tro. I should like to **’ave an exclamation from our friend, Ted.”
“Wel,” myntwn i, “ma let-go ar lwÿad
Dai.”
“Fe elli di fentro, Shoni,” meddai Dai, “mai steil
newÿdd o fwÿta mwstardt sÿdd yma. Bobo lond llwÿ ar y tro. I should like to
**’ave an exclamation from our friend, Ted.”
“Wel,” meddwn i, “ma let-go ar lwÿaid Dai.”
I fytas lond llwy, i
dasgws y dwr o’n lliced i.
“Beth di’n llefan Shoni?” mynta Dai. hi-fÿtas
lond llwÿ, hi-dasgws y dŵr o’n lliced-i.
“Beth di’n llefan Shoni?” mynta Dai.
Fe fwÿtais lond llwÿ, fe dasgodd y dŵrr o’n
llygaid i.
“I beth yr wÿt ti yn llefain, Shoni?” meddai Dai.
Cofio yn syttan netho i
am **’en wr y nacci gâs i groci am dwccid defed,” myntwn i. “Treia lwyad, Dai.
Ma fa’n first-class.”
Cofio yn sytan netho-i am hen
wr y naci gas i groci am dwcid defed,” myntwn-i. “Treia lwÿad, Dai. Ma-fa’n first-class.”
Cofio yn sydÿn a wneuthum am hen wr fy nhad-cu a gaeth
ei grogi am ddwÿn defaid,” meddwn i. “Treia (rho gynnig ar) lwÿaid, Dai. Mae ef
yn first-class.”
I dreiws Dai lwyad, a
ma’r dwr yn tasgu mas o’i liced a.
“Beth di’n llefan, Dai,” myntwn i, jest ollti eesha wyrthin.
hi-dreiws Dai lwÿad, a **’ma’r dŵr
yn tasgu maas o’i liced-a.
“Beth di’n llefan, Dai,” myntwn-i, jest hollti iisha wyrthin {=
chwerthin}.
Fe dreiodd Dai lwÿaid, a dyma’r dŵr yn i maes o’i
lygaid ef.
“ I beth yr wÿt ti yn llefain, Dai,” meddwn i, jest hollti o eisiau chwerthin
“Llefan achos na cheso
ti di groci gytta di dacci.”
Wyrthin fuo ni’n doi am amsar, a mlân a’r frecwas.
“Myn yffridi, Shoni, sa ni eb gâl brecwas fysa raid i fi lyncu pâr o brops i
ddal ochra’n stwmog i’r lan,” mynta Dai. “Llefan achos na cheso ti groci
dyta di da-cu. Wyrthin fuo-ni’n dou am
amsar, a **‘mlaan aa’r brecwas’. “Myn hyffrid-i, Shoni, sa-ni heb
gaal brecwas’ fysa rhaid i fi lyncu pâr o brops i ddal ochra’n
stwmog i’r lan,” mynta Dai.
“Llefain y buom ni ein dau am amser, ac ymlaen â’r
brecwast. “Myn hyfrÿd i, Shoni, pe buasem ni heb gael brecwast fe fuasai rhaid
i mi lyncu pâr o brops i ddal ochrau fy stumog i lan,” meddai Dai.
I ddibenson, a ma’r
cornat yn kicko row. Off (x43) a ni, a’n anal yn y’n dyrna., a miwn wincad odd
pob un yn sefyll ar y deck i gal i expecto.
hi-ddibenson, a **’ma’r cornat yn cico row. Off â ni,
a’n hanal yn yn dyrna., a miwn wincad oodd pob un yn sefÿll ar y dec
i gal **‘i ecspecto.
fe ddibenson, a **’ma’r cornat yn cico row. Off â ni,
a yn hanal yn yn dyrna., a miwn wincad Yr oedd pob un yn sefÿll ar y dec i gal
**‘i ecspecto.
“Passa di neeshad book
ma,” mynta Dai, “ma’r mwstart yn briweddu o **’yd, i di dâla di nol yn
droring-rwm My Nabs yn
“Pasa di niishad bwc **’na,” mynta
Dai, “ma’r mwstart yn briweddu o hÿd, i di dâla-di nôl yn
droring-rwm My Nabs yn
“Pasa di’r neisiad boc yna,” meddai Dai, “mae’r
mwstard yn briweddu o hÿd, i’th dâla di yn ôl yn **’drawing room’My Nabs
yn
Odd Dai yn fachan o
natur dda, odd ddim diccio yn i anas a, a
o ni’n gwbod yd a lled **’i fwcwth a. I
ddath yr “expection” i ben, a i
geson rwpath fel **’free an’ easy’.
Oodd Dai yn fachan o natur dda,
oodd ddim dicio yn **’i anas-a, a oo-ni’n gwbod hÿd a lled **’i
fwcwth-a. hi-ddaath yr **’ecspecsiwn’ i ben, a hi-geson
rhwpath fel **’free an’ easy’.
Yr oedd Dai yn fachan o natur dda. Yr oedd ddim digio
yn ei hanes e, ac yr oeddem ni yn gwÿbod hÿd a lled ei fygwth e. Fe ddaeth
yr **’ecspecsiwn’ i ben, ac fe gawsom rÿwbeth fel **’free an’ easy’.
Rai yn pippo ar y môr, rai yn lorchan ar y deck,
rai yn cerad nôl a blân. Y môr yn wyrdd, a mor smooth a billiard table y Queen’s. Amall i stemar yn
dod i’n cwrdd ni; a llong **’hwylia (sic = **wylia) wettyny yn tacan nol a
blân, yn depyg i Will Mab Ann yn i thrackan
i sha thre o’r clwb ar nos Satwrn pai. Man-o-War ar ôl **’ny.
Rhai
yn pipo ar y môr, rhai yn lortshan ar y dec, rhai yn
cerad nôl a **’mlaan. Y môr yn wÿrdd, a mor smwdd a billiard
table y Queen’s. Amall i
stemar yn dod i’n cwrdd-ni; a llong hwÿlia wetynÿ yn tacan nôl a blaan, yn
depÿg i Wil Mab Ann yn **’i thracan-i sha thre o’r clwb ar nos Satwrn pai. Man o’ War ar ôl **’nÿ.
Rhai yn pipo (edrÿch) ar y môr, rhai yn lortshan ar y
dec, rhai yn cerdded yn ôl ac ymlaen. Y môr yn wÿrdd, a mor smwdd (llÿfn) â billiard
table y Queen’s. Ambell stemar yn dod i’n cwrdd ni; a llong hwÿliau
wedi hynnÿ yn tacan (tacio) yn ôl a blaen, yn debÿg i Wil Mab Ann yn ei thracan
hi tua thref o’r clwb ar nos Sadwrn pae. Man o’ War ar ôl hynnÿ.
“Dishgwl Dai,” myntwn i. “‘Co long gnociff dwll
yn gweelottion llonga’r Kaisar.”
“Ia, myn yffrydi,” mynta Dai. “Dishgwl Dai,” myntwn i. “‘Co long gnociff dwll yn
gwiilotion llonga’r Kaisar.”
“Ia, myn hyffrÿd-i,” mynta Dai.
“Disgwÿl (Edrÿch) Dai,” meddwn i. “‘Dacw long gnociff
dwll yn gwaelodion llongau’r Kaiser.”
“Ie, myn hyfrÿd i,” meddai Dai.
Chollson ni ddim golwg ar dir Lloegar yn **’ir
cyn i fachan miwn cot a ribbana weiddi mas trw dromboon -
“Land Ahoy!”
Chollson-ni ddim golwg ar dir Lloegar yn hir cÿn i fachan
miwn cot a rhubana weiddi maas trw dromboon -
“Land ahoy!”
Chollsom ni ddim golwg ar dir Lloegr yn hir cÿn i
fachan mewn cot a rhubanau weiddi i maes trwÿ drombôn -
“Land ahoy!”
“Bachan o ble yw wnnw, Shoni?” mynte Dai.
“Pwy?” myntwn i, “y bachan a’r tromboon?”
“Bachan o ble ÿw hwnnw,
Shoni?” mynte Dai.
“Pwÿ?” myntwn-i, “y bachan a’r trombôn?”
“Bachan o ble ÿw hwnnw, Shoni?” mynte Dai.
“Pwÿ?” meddwn i, “y bachan a’r trombôn?”
“Nace, y bachan ma fa’n
i alw yn Landa. W i weti clywad Dai Oi a Shoni Oi, on’ chlywas i ddim fod
bachan o’r enw Landa wedi joino’r Welsh Ridgemant”.”
“Nace, y bachan ma-fa’n **’i alw yn “Landa”. W-i weti clywad Dai hoi
a Shoni hoi, on’ chlywas i ddim fod bachan o’r enw “Landa” wedi
joino’r “Welsh Ríjymant”.”
“Nage, y bachan y mae ef yn ei alw yn “Landa”. Yr wÿf fi wedi
clywed Dai hoi a Shoni hoi, ond chlywais i ddim fod bachan o’r enw “Landa” wedi
joino’r (ymuno â’r) “Welsh Ríjymant”.”
“Bachan, Dai,” myntwn i, “Gweud fod y tir yn acos ma fa.”
“O, i ni jest cyrradd Bo-loug-ne ta?”
“Bachan,
Dai,” myntwn-i, “gweud fod y tir yn acos ma-fa.”
“O, ÿ-ni jest cyrradd Bo-loig-ne **’‘ta?”
“Bachan, Dai,” meddwn i, “dweud fod y tir yn agos y
mae ef.”
“O, yr ÿm ni jest â chyrraedd Boulogne ynteu?”
(x44) “Ottin, ottin, bachan, co’r docks yn y
golwg,” myntwn i.
“Ia wir ddyn, wy ti’n
eetha rait, Shoni. Co nw.”
“Otÿn, otÿn, bachan, **‘co’r docs
yn y golwg,” myntwn-i.
“Ia wir ddÿn, wÿ-ti’n iitha rait, Shoni. **’Co nw.”
“Ydÿn, ydÿn, bachan, dacw’r docs yn y golwg,” meddwn
i.
“Ie yn wir ddÿn, yr wÿt ti yn eithaf rait, Shoni. Dacw nw.”
Ma’r bugles yn canu, yr officars yn rytag, y
showdwrs yn mwstro, a chyn po Dai a finna yn câll amsar i acor y’n lliced ma’r troop-ship
yn stoppo. Mlan to dicyn bach, a wiw a ni
i ochor y landin’ stage.
Ma’r biwglz yn canu, yr óffisars
yn rytag, y showdwrs yn mwstro, a chÿn po Dai a finna yn caal amsar i acor yn
lliced ma’r troopship yn stopo. **’Mlaan
**’to dicÿn bach, a wiw â ni i ochor y landin’ stage.
Ma’r biwglz yn canu, yr óffisers yn rhedeg, y sowdiwrs
yn mwstro, a chÿn bo Dai a minnau yn cael amser i agor ein llygaid dyma’r troopship
yn stopio. Ymlaen eto dipÿn bach, a chwiw â ni i ochr y **’landing stage’
Sôn am waith arn Dwlash!
Y wistlan, y stêm, an’ so on, odd gwaith arn Dwlash on rwpath fel côr plant wrth ochor Côr Caradog
os slawar dydd.
Sôn am waith harn
Dwlash! Y wistlan, y stêm, an’ so on,
oodd gwaith harn Dwlash on’ rhwpath fel côr plant wrth
ochor Côr Caradog os slawar dÿdd.
Sôn am waith haearn Dowlais! Y whistlan, y stêm, an’
so on, Yr oedd gwaith haearn Dowlais ond rhÿwbeth fel côr plant wrth ochr
Côr Caradog ers llawer dÿdd.
Myn amsar o ni’n sefyll
ar y landin’ stage, showdar tw showdar, fel sa Wil meiswn sych weti bod
yn gneyd wal o ono ni.
Myn amsar oo-ni’n sefÿll ar y landin’ stage, “showdar tw showdar”, fel sa Wil
meiswn sÿch weti bod yn gneud wal o hono-ni.
Ymhén amser yr oeddem ni yn sefÿll ar y **’landing
stage’, “showdar tw showdar”, fel y buasai Wil meiswn sÿch (saer maen) wedi
bod yn gwneud wal ohonom ni.
Ma Ffrench Officars” yn
passo i gal pip gytta’n officars ni, a dicon awdd darllan wrth i gwynepa nw
i bod nw weti cal i pleso.
Form fours. - Left wheel - March!
Ma “Ffrensh Óffisars” yn paso i
gaal pip gyta’n óffisars-ni, a dicon hawdd darllan wrth **’u
gwynepa-nw **’i bod-nw weti caal **’u pleso.
Form fours. Left wheel. March!
Mae “Ffrensh Óffisars” yn pasio i gael pip gyda (i
gael golwg ar) ein óffisers ni, a digon hawdd darllen wrth eu wynebau hwÿ ei
bod hwÿ wedi cael eu plesio.
Form fours. Left wheel. March!
Off a ni sha’r
Barricks yn Bolougne, yn canu, fel y Royal Male Voice, y don **’
“O mae’n bell iawn i Gwm-y-Rhondda...”
Off â ni sha’r barics yn Bolougne,
yn canu, fel y Royal Male Voice, y dôn
**’Tipperary’, yn Gwmraag a Sysnag, yn betwar part, a ar bwla yn hannar
dwsan o barts fel bysa’r wÿl -
“O mae’n bell iawn i Gwm y Rhondda...”
Ymáith â ni tua’r barics yn Bolougne, yn canu, fel y Royal
Male Voice, y dôn **’Tipperary’, yn Gymraeg a Saesneg, yn bedwar part, ac
ar bylau yn hanner dwsen o barts fel buasai’r wÿl -
“O mae yn bell iawn i Gwm y Rhondda...”
Mishtir Ni’n Dou nâth y
geira, a ma’n worth i chi gâl i clywad nw.
Watshwch y Shwrna nesa.
Mishtir Ni’n Dou naath y geira, a
ma’n wyrth i chi gaal **’u clywad-nw. Watshwch y shwrna nesa.
Meistr Ni Ein Dau a wnaeth y geiriau, a mae yn wyrth
(mae yn werth) i chi gael eu clywed hwÿ. Watshwch (Gwÿliwch) y siwrnai nesaf.
I’w baratói:
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
21
“Pwy yw wnna bachan a
%%“Pwy yw wnna, bachan, â
“Bachan, ma wnna yn slight, walla gna nw
**’fwa sath’ ne **’blatur’ o no.”
%%“Bachan, ma wnna yn sleit, walla gnâ
nw **’fwa saath’ ne **’blatur’ ono.”
“Eisht, Dai,” myntwn i, “
%% “Eisht, Dai,” myntwn i, “Iwsa manars, ma’r óffisars yn dod.”%%%
Gytta’r gair ma’r officars yn dod a
Ropin Goch yn un o nw.
%% Gyta’r gair ma’r óffisars yn dod a
Ropin Goch yn un o nw.
I geson y’n peeco mas.
%% I geson yn pîco maas.%%%
“Jest
the short of men,” mynta’r chief officar, “’ealthy an strong, both
over six feet.”
%% “Jest the short of men,” mynta’r
chiif óffisar, “’ealthy an strong, both over
six feet.” %%%
“Ay, ay,” mynta Dai, “the doctor in
Dinas said our institutions was all
right.”
%%“Ay, ay,” mynta Dai, “the
doctor in Dinas said our institutions
was all right.”%%%
“I can see your **’constitutions’ are
all right,’ mynta’r officar.
“I can see your **’constitutions’ ARE
all right,’ mynta’r óffisar.
“Are you going to medjar us for shuits?”
mynta Dai.
%%“Are you going to medjar us for
shuits?” mynta Dai.%%%
“Pass on,” mynta fa.
%% “Pass on,” mynta fa.%%%
A “on” a
ni i room fach ar y law wîth.
%% A “on” â ni i rŵm fach ar y llaw with.%%%
Na le! Odd y gola na ma nw’n i alw yn
“indecent light,” yn gneyd y lle fel gola ddydd.
%% Na le! Oodd y gola **’na ma nw’n **’i
alw yn “indecent light,” yn gneid y lle fel gola ddydd.%%%
Ma nw’n gweŷd i fod a mor ddishglar nes ma’r “Oil” weetha yn douto pun a
cwnnith a ne beedo.
%% Ma nw’n gweud **’i fod a mor ddishglar nes ma’r **’oul wiitha yn dowto pun a
cwnnith a ne biido.%%%
Cympohir i ddethon mâs yn ddoi showdwr
glana glapsoch chi’ch llicced arni nw ariod.
%% Cym-po-ir i ddethon maas yn ddou showdwr glana glapsoch chi’ch lliced arni
nw ariod.%%%
Miwn wsnoth o ni yn stasion y Westarn yn barod i starto i’r camp, a na growd odd yn y’n gwel’d
ni off!
%% Miwn wsnoth oo ni yn stasion y Westarn yn barod i starto i’r camp, a **’na growd oodd yn yn
gweld ni off!%%%
“ Etrych co,” mynta Dai, yn pippan trw ffenast y carredge, “ar y
crowd.” Ettrych ar y bloke co.
%% “ Etrych **’co,” mynta Dai, yn pipan
trw ffenast y carrej, “ar y crowd.” Etrych ar y blôc **’co.%%%
W i’n cretu ma German Spy yw a, a barnu wrth i
beeg a.”
%% W i’n cretu ma German Spy yw a, a
barnu wrth i big a.”%%%
“Wel, ble ma di German Langwedge di?”
myntwn i.
%% “Wel, ble ma di Jerman Langwej di?” myntwn i.%%%
DOLENNAU
MEWNOL ERAILL
0934k
tudalen mynegeiol y Wenhwÿseg
·····
Sumbolau arbennig: ŷ ŵ
Ble'r wyf i? Yr ych chi'n ymwéld ag un o
dudalennau'r Gwefan "CYMRU-CATALONIA"
On sóc? Esteu visitant una pàgina of the
Web "CYMRU-CATALONIA" (= Galles-Catalunya)
Where am I? You are visiting a page from the "CYMRU-CATALONIA" (=
Wales-Catalonia) Website
Weø(r) àm ai? Yùu àa(r) víziting ø peij
fròm dhø "CYMRU-CATALONIA" (=
Weilz-Katølóuniø) Wébsait
CYMRU-CATALONIA