kimkat0363k Clywedion Dyffryn Dâr. Aberdare Leader. 1919.. Ysgrifau yn nhafodiaith y de-ddwyrain – y Wenhwyseg.
09-01-2023
Gweler hefyd / Vegeu també / See also:
.....
|
Gwefan Cymru-Catalonia |
|
11 Ionawr 1919
.....
01-02 J7602
.....
01-03 J7603
.....
05 Ebrill 1919
12 Ebrill 1919
.....
03 Mai 1919
24-05
.....
07-06
.....
02 Awst 1919
16 Awst 1919
....
06 Medi 1919.
.....
04 Hydref 1919.
11 Hydref 1919.
25 Hydref 1919.
.....
08 Tachwedd 1919
15 Tachwedd 1919.
22 Tachwedd 1919.
.....
06 Rhagfyr 1919
20 Rhagfyr 1919
.....
https://translate.google.com/
(Cymraeg,
català, English, euskara, Gàidhlig, Gaeilge, Frysk, Deutsch, Nederlands,
français, galego, etc)
...
llythrennau duon = testun wedi ei gywiro
llythrennau gwyrddion = testun
heb ei gywiro
|
|
(delwedd 7554a) (11 Ionawr
1919) |
Aberdare Leader. 11 Ionawr 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
|
|
|
(delwedd 7554b) (11 Ionawr
1919) |
Fod y Flwyddyn Newydd wedi starto yn dda digynyg, a'r news gora ddath mas
o brintin offis ariod, mydda Wil Tresaith, odd yn y papyr dy Sul dwetha,
"More and stronger Beer to be Brewed by Act of Parliament, and the
Controller of Breweries and all Parish Beers is hereby authorised that from
the 41st of February next no Burton to be more than 2d. a pint, in bulk,
casks or filagons; and Cwrw Ffresh to be reduced to 1d. a pint until further
notice, for the public good, and for the length of His Majesty's
pleasure." God Save the King. Mae off nawr ta. So long, medd y PACKMAN NEWYDD. O.Y. —- Gellwch fentro y bydd rhacor o New Blood yn y Parlamant Newydd
yto os na syrthiff y sêr. - P.N. |
|
|
(delwedd F7703) (1 Chwefror
1919) |
Aberdare Leader. 1 Chwefror 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR. |
|
|
(delwedd J7603a) (1 Mawrth
1919) |
Aberdare Leader. 1 Mawrth
1919 CLYWEDION DYFFRYN DAR.
|
|
|
(delwedd J7603b) (1 Mawrth
1919) |
|
|
|
(delwedd F9792) (5 Ebrill 1919) |
Aberdare Leader. 5
Ebrill 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR Fod y mililwyddiant yn agoshau,
Peace Street. i fod ar Gomin Hirwaun, a phrish y caws i gwmpo. Fod sopyn yn cretu fod
y coliars yn dod yn gallach na fuo nhw ariod, ac wrth gwrs, dim ond iddi nhw
gal thousand a year a llai o waith — fe ddylsent fod ed. Fod pawb yn gwed fod
"Ecwalassiation" yn beth crand, sa fa'n cal i gario mas, ond crafu
am racor ma pawb a phwy "equal" yw shwd beth felny? Pawb a'i wynt
yn ei ddwrn yn trio bod fel "Boxer, y ceffyl blan.” Fod rhai yn cretu dim
ond i'r Gyfarment gitsho mwn popath daw yn nefoedd ar y ddaear, ond yn ol
erill bydd mwy o gaffers nag a fuws ariod, a falla wath pethach na streics. Fod pawb yn gwed ta
isha gostwng prish bwyd yn benaf, a phethach erill yn ail, sy isha, a gora
pwy gynted. Beth gwell yw dyn o gael £6 10s. 6d. a week a'i living expenses
rhynto ef a'i deulu yn £6 10s. 5d. Fod erill yn gwed nag os
dim racor o fillionaires i fod ar gefan glo Cymru, fod y proffits i gal i
sharo'n deidy, fel bo pob coliar yn gallu cal shiwt dy Sul
teidy, fflagon fach yn y pantry, a motor i fynd am ride i Ystradfellta neu
Ricos ar ol cino. Fod y coliars yn fwy
dyscetig nawr nag a fuo nhw ariod, a rhai yn gwishgo stick-ups, a box hats ar
ddy Sul - wel, beth am hyny? Ma cystal corff ac enaid gyta Shoni Glo Mân ag
sy gen Lord Diamond, ac ar gefan Shoni a'i sort y cwnnws a i fod yn Lord. Ond
y gwirionadd a saif o hyd — "Trech gwlad nac arglwydd," ac ar
fencos i, ma hyny yn dod yn fwy gwir bob dydd — o
Gwmsmintan i Gwmpennar, ac o Benwaun i
Lyndan Fach. Fod y candidates sy am
ishta ar y Cownsil newydd yn addo sopyn o reforms — tai newydd, pianos
newydd, knocker newydd ar y drws ffrynt, free fflagons, llath ffresh a
chepach, low rents, a shiglo llaw a phob voter cyn y lecshwn; ond beth wetin?
Fod Iwc i ddod
i Aberdar, mydda nhw, pan gewn ni Corporashun — fwy na chewn ni byth gen y
Cownsil, ond wara teg, ma nhw o'r diwadd wedi cwni screchgi yn iawn o hwtar -
dicon i ddihuno y tanddaearolion sy dan dir y Gadlys. Fod pawb yn dishgwl amsar gwell, mwv o gomon sens, tywydd fine, a
thicyn bach racor o hen gownt gen y — PACKMAN NEWYDD. |
|
|
(delwedd
F9793) (12 Ebrill 1919) |
Aberdare Leader. 12 Ebrill 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR. Fod ceffyla y Cownsil wedi rhytag y fflat race o'r diwadd, ond odd dim
cymint o audience ag arfar, achos odd hen geffyla stale yn rhytag, rhai mas o
wynt, a’r drivers yn wath na hwnta, achos cwality ishal y Parish Beer. Fod sopyn yn gwed fod y Boxer newydd a royal blood yn i wythieni fa,
a gall a fod yn useful iawn dim ond iddo fa ddala'i ben lan a phido rhytag yn
erbyn ffences interest y coliars, a'r ratepayers yn enwetig. Fod ceffyla newydd yn practiso’n dda cyn y race, ac yn gallu nido dros ben yr electric wires, y Bolshis, a'r
forty thieves, a rhai just mor uchal a chloc Sant Elfan, ond erbyn dod at
glwyd Public Opinion, yr hon oedd dross 1000 yards high, gorffod iddi nhw
retreato ishta'r Germans. Fod sopin yn achwyn nag yw mishtir hwtar y lectric ddim yn wthu i gorn yn ddicon
hir yn y bora am 5.30 a 6.0 a.m. achos complaints rhyw gwpwl o arisomocrats a
rhyw remnants o flue blood sy’n byw sha'r West End a Gold Street. Ma isha
cwni'r Red Flag yn erbyn yr would-be catach hyn sy'n heefad shampagne hyd un
ar gloch y bora, ac allws bwcedad o Barish Beer ar i croen nhw sha marca
5.30! Dylsa'r hwtar hwthu am 60 seconds o leiaf er lles y lluaws, serch
dihuno Mr. Weltodo, Gold Terrace, a Lord Muck, Lazy Manshon. Fod rhai yn cretu ta Cownsil tame iawn fydd y nesa eto — slow and
sure. mydda rhai; waste money, as usual, mydda erill; a enjoyo trips [fel] delicates, committees, ac ambassadors, ((mydda erill; a
enjoyo trips fe deli)) [ar]
gefan y ratepayers, mydda pawb. Pwy sy'n reit?
Ma'r Proffiteers yn fod yn siwr o fod yn gwpod! Fod y si ar led fod "Royal Back-Pay Holiday Club" wedi
starto sha marca'r Lower Canal Dock, ond ta gwyr y “bell-bottoms" yw'r
officials, a bod "Trip to Paris" ar y program, os na rytiff y
treasurer off i Batagonia. gatal y rent heb i dalu, y gath heb wraig a'i blant i
starvo. Fod gwyr Penderyn o'r diwadd wedi gorffod cwmpo prish yr hams a'r
Irish Bacon, a bod cetyn o fardd o ochr Rhicos wedi gwed — Mae son am dân a ffrimpan, A Bolshes twym 'Beraman, Ond stim yn wath na chig moch cas A'i flas yn tasto'n aflan. Fod erill yn gwed y daw pob peth yn i amsar — tax ar fashons, tywydd twym,
open-air-consarts ar Barc Dumfries, hotel for ladies, standard suits for all,
sinema for Tresamwn i faeddu'r Empire, gwell mannars ar y Gatlys, a chrysa
2/11 wrth y million erbyn y Pasc. Wel, os hyna, bydd yn death blow i’r rhen
gownt a'r PACKMAN NEWYDD. N.B. Never Say “Die.” – P.N. |
....
....
|
|
(delwedd B2281a) (3 Mai
1919) |
Aberdare Leader. 3 Mai 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
|
|
|
(delwedd B2281a) (3 Mai
1919) |
bromishws y members anwl ath miwn i enjoyo immense popularity y
cownsil dienad! Ble ma nhw heddy? Promish a phromish a phromish fydd hi'n
dragywydd hyd nes daw rhyw Kitchener neu Haig o ddyn i foddi'r lot yn afon
Tresamwn. Fod gwyr yr outskirts a'r thousand thirsty Dicks wedi heefad tafarna
pentra'r Snêcs yn sych, ac yr odd hi yn wath nag elecshwn neu Ffair
Llangyfelach mwn amball i bub — dynon tal yn gorffod dringad dros ben brocks
Hirwen, a chyffyla bach Mountain Ash i deigryn — neu, i roi enw mwy
respectabl iddo fa - peint! |
|
|
|
24 Mai 1919 CLYWEDION DYFFRYN DAR. ■ ■■■■■ Fod yr Electric Streic o'r diwedd wedi terfynu yn
ffafriol i'r gweith- wyr, a'r ladies o'r top i'r gwaelod 'nawr yn eu
glory!" Fod yr hen Fadam Patti yn swno yn grand sha marca 5.30^—odd ticyn bach o gwivver yn i
llaish hi, ond vr odd hi mor fyw ag ariod amsar Odd pena tost gwyr shampagne
y West End yn shiglo'n nol a blan ar y pillow-case! Fod isha "Ladies'
Cars" i dra- faelu up and down, yn lie bo dyn teidy yn cymysgu a shidan
a veils a mwffs a face-powders, umcetera, umcetera, etc., heb son am wynt y
Pharmaseea a'r holy jug and bottle! Prvd daw Soshals a Bolshemists y Cownsil
iddi senses? Fod tan y Cop wedi tynu holl dri- golion Bedlam i'r City, ac ni
fuws cystal cymanfa yn Ca rdiff Street oddiar amsar y Royal Visit, a'r pre-
gethwijp yn gwed fod curiosity in the open-air is much better than a tem-
perance sermon. Falla bo nhw'n reit ed yn enwetig wth gonsidro beth yw
gramavity y Parish Beer! Fod sopyn yn cretu y gallsa'r Fire Brigade nithir
gwell gwaith, ond dyna, ma ffaeledda yn perthyn i bob short-firemen, gaffers,
pre- gethwrs, shopwrs, bwmmwrs a tha- farnwrs—o waelod i dop y cwm. Fod
reform dress y ladies yn mynd tuhwnt i style yr hen wracedd odd yn gwishgo
crinolines slawer dydd, ac os odd y cylch yn llanw'r pavin, 'dodd dim coesa
whips na matches iddi gweld, ond shap mpnyw, ac nid giraffe ne hysena. Fod
sopyn yn ofni yr aiff yr Hen Gownt mas o ffashwn. Ddim tra bydd Snecs yn
Berdar a thatws yn Nghwmbach; ac fel gwetws Sleever- fab, "Beth ma dynon
yn blabbach, ma'r Gy farm ant heddv wedi cal mwy o hen gownt na daliff hi nol
byth yn y'n amsar ni, a beth yw cwpwl o beints i apad hyny?" Falla gall
Sgweier De Bola roi'r explan- ation. Fod priodasa ar gynydd, er gwaetha cwnad
yn mhrish shidan, red petticoats, parasols, heta gwellt a tomatoes, macral, bloters,
um- cetera,' etc., a phwy ryfadd? Sa'r Registrar a'r pregethwrs yn gwrth- od
acto, bysa stop dynoliath, a dyna pryd bysa'r Gyfamant yn nido miwn at y
jobin, a'i setlo fa am byth run peth a netho nhw a'r coliars, ac es- tyn 6/8
i bob par teidy i brioti, os na fysa nhw wedi cal hen gownt geU PACKMAN
NEWYDD. |
|
|
|
7 Mehefin 1919 CLYWEDION DYFFRYN DAR. Fod y Ras
Fawr m Braman heb gwpla eto—y nesa fydd hi at y Darby a Boxar sy'n mynd i
enill ed, mydda nhw. Fod rhyw fembar o'r oominittee wedi hela llythyr fel hyn
i fi — "To Packman Newydd, Esq., J.P., Starving Palace. Sir,—We wish to
appoint you as General Manager of our Menagerie, Freeater and Halambra at
15s. a week all found, but no uniform or lodgings or Sunday work, except
reckoning the money. On behalf of the Committed, Yours respectably, BIILY
BOLSHY, Secamtary. Halambra. Fel hyn odd yr apad:- H Headquarters, Hengount,
Aberdare. Sir and Brother,—Please keep your Menagerie or Halabama or whatever
you call it, to your dirty selves, and don't insult my dignification, as 1 am
clasgu more than 1.). in hen- gount daily. I am, sir and brother Yours more
respectably, P. xi:w vj)D. Fod sopyn yn achwyn i bod hi wedi dod yn dwym yn
sytan ipwn, a isha '0' ".J.HUh that the old dlains shall be re- ] placed
by new and stronger ones. :v glaw, umcetera, &c., ond pe bysa r snecs yn
cal nefodd ar y ddaear bysa nhw ddim yn satisfied, a'r peth mwya likely
ddylsa nhw nithir nawr yw eynal cwrdd diolchgarwch am yr hwtar hewtifful ma'r
Cownsil wedi presento i sy getyn wen na mouth or- gan, ac i weddio wetin am
racor o bresants yn y ffordd o gerti dwr i lychu ticyn /ar yr hewlydd yn Sweet
Berdar. < Fad y lords a'r dukes wedi dechra trimmo ar gount yr holidays, a
Dai Cwmhwrla yn fishi yn gwyngalchu '1 scitsha erbyn swagro ar sands Lian-
styffau; Mrs. Paish Wen wedi cali dillad i gyd mas o'r pome; a Die Dewibrefi
wedi prynu shiwt ar hen gount 6d. a week, fel mo boom dych- rynllyd i fod yn
mysnas y Packmen, Liinited. Fod isha i'r menywod ey'n byw yn Balloon Terrace,
yn ol y riportar, i lanhau ticyn ar y gecyu, a dysgib y navin, yn lie sefyll
i glepran yn dragwvddol pan bydd y commercials yn passo, a gwed bo nhw newydd
dalu'r rhent pan bydd Johnny Fort- night, druan, yn whys ac yn snobs, a
sychad ar i wddwg. yn gofyn yn deidy am y whech arferol. co Byù calad yw
byd" y Packman," ys gwetws Oliver Cromwell, a stim dout fod a'n
reit ed fel oas e brofi pan roiws a drwmpad i'r Irish. Fod pawb yn downso
wrth weld fod prish v whya (eggs) wedi dwl 'awr id., a neb i dalu income tax
os na bydd a wedi bod yn y jail; mwy o gwrw yn cal i friweddi, cucwmpers yn
cwmpo, condemnation ar y parish beer, a chockles yn chepach. Stim rhyfadd.
mydda nhw, fod y millen- ium yn dod ar ol v rliyfal; a fe ddaw ed, yn gwic,
os daw prish pyscod a ham i lawr yto. Fod sopyn yn gwed os aiff y control off
oddar y bwyd, y bydd rhacor o millionaires-wel, y bydd i'r blwmm fot i hedfan
dros yn pena. ni i gyd a'r papyrau sofrins gyta nhw. Wel, mae'n 1 law n bryd
i'r snecs i shiffto ticyn 0'11 cysgadrwydd, a mvnid eu liiawnderau. cyn bod y
Bolshem4 its yn trampan ar i pena, ac yn eom- mandeero y blwming lot. i Fod y
byd yn gwella mydda gwjr Civmbacli. ond os na welliff a'n gynfc na'r oanel,
dyn helpo ni gyd mydda'r latest riportar a'r PACKMAN NEWYDD. |
|
|
(delwedd B2279) (2 Awst
1919) |
Aberdare Leader. 2 Awst 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR. |
|
|
(delwedd B2280a) (16 Awst
1919) |
Aberdare Leader. 16 Awst 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR. Fod y stop-dwr i rai yn wath na stop- cwrw, a sopyn o goliars un
prydnawn yn ffeilu cal cymint a llond basin i olchi mwn rhan o'r dyffryn, er
fod pawb wedi cretu taw yn Aberdar odd y supply gora in South Wales. |
|
|
(delwedd B2280b) (16 Awst
1919) |
|
|
|
(delwedd G3680) (6 Medi
1919) |
Aberdare Leader. 6 Medi 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR. Fod amsar dwr y môr yn dechra dod i ben, a mawr y ffuss odd gen sopyn
i gario y pillow cases, packages, umcetra, nol o'r steshon i'r low and high
mansions yn Nhresamwn, Trecynon, Cwmdar, a'r Gatlys, lle mae trwsced o
Gardies, Shirgars, a moch Shir Bembro yn resido. ….. Fod sopyn o aelota clyba dwr y môr wedi safio just cymint ag a nath
Carnegie, achos odd ar gardan John Jaspar Jones £45; Twm yr Halier £35 Dic
Dowlish, £25; Wil Pantybredych. £15; Sam Sleever, £5; a'r Packman Newydd.
3/6. Os na chafodd y Packman lawar o ddwr y môr am i arian, fe gas ddicon o
awyr y nefoedd, a ma hwnw, medd y pregethvrs, yn anhebcorol angenrheidiol i
gorff ac enaid. ….. Fod rhai wedi mynd lan sha marca Llundan, ac wedi cal anlwc ed. achos
fe gollws un swagrwr o Braman bum punt mewn notes straight off the reel yn
nghanol y sharks. Stim rhyfadd fod y Cockneys yn galw "greenhorns"
arno ni. Ta beth, nid yn aml y ma’r Snêcs yn cal i dala - not so green as
they look, yn enwetig backers y fforty theeves! Fod y shopwrs yn dechra shifran wrth glywad fod y Profiteers' Act wedi
passo, ond os na weithiff a'n well na’r Licker Comtrol, dyn helpo ni gyd. Os bydd
rhywun yn moin diferyn o wishgi da neu gwrw teidi am brish teidi. fe all ei
gael mor hawsed a chal ticad first class i'r lleuad, a phan aiff cetin o Snêc
miwn i'r gin shop rhaid iddo ofyn prishodd pethach fel sa fa yn ffair
Llangyfelach, lle odd llawer mwy o sens. a sport ed, nag sydd i gal nawr.
Eitha gwir. What a game! Fod sopyn yn cefnoci yr idea yn y dyfrryn o gal open shops neu open
market dan reolaeth y cownsil, a bysa’n gaffaeliad ed -one quality, one
price, a dim cafflins obothti'r farthings a'r ha'penny's sy'n helpu'r rich i
gal box hats and motors, mansions and moneys! Ma'r plan wedi cal i starto yn
Lloegar, pam na allwn ni nithir a lawr yma? . |
|
|
(delwedd G3681) (6 Medi
1919) |
Fod pawb yn achwyn ar y bara yn
mynd lan ½d, yto. Ar bwy ma'r bai? Rhai yn gwod ta achos wages uchal pob sort
o withwrs, yn enwetig y collars. Wel, jobin dansherus sy gen y coliars, wara
teg - os rwpath, yn fwy dansherus na jobin y drivers ar y railway, sy'n gofyn
nawr am bunt y dydd; ond dywed llawar fod sopyn o goliars yn cal cymint a
hyny nawr, a rhai mwy na phunt. Fod erill yn gwed yn bod ni yn mynd i wynepu
gaua' calad iawn — nid o ran y tywydd, ond achos y shortage a’r low
production, umcetra, etc. Fod isha i bawb i ddoti i showlder to the wheel, a
phido colli turn — gwitho fel y "mail," a phartoi am y "rainy
day," pan fydd dim ond rain i'w gael, a Mr. Pussyfoot o Yankeeland wedi
cloi'r breweries a'r distilleries lan i gyd, a phawb yn heefad cawl pen Jimmy
neu furdock. Fod sopyn wedi meddwl y’n bod ni yn y wlad hyn yn rhuthro yn straight
am revolution, ond wara teg, i ni ddim quite mor ddwl a'r Russians a'r blwmin
Germans, a heb golli'n pena eto, ta beth fydd hi nes mlan, pan gewn ni
general lecshon, a falla Labar Gyfarment i roi £2 a day i'r coliars, £3 i
backmen, 10/- bregethwrs, a 1½d. i'r Proffiteers! 0! wel, dyna pryd daw y
Milleniwm!! Fod pawb yn gwed ta dyna getin o farchnad sy gen y Snêcs — i bod hi’n
wath na phenny standing Wil Rock. Ta beth am hyny, y ticyn sy'n cal i werthu
yno mae a ginog y pound yn chepach na'r shopa, a gatal y ffowls a’r wya naill
ochor wrth gwrs - ma rheiny'n ddisprad. yn wath na shameful. 'Nawr yw'r amsar i'r Cownsil i ddihuno, ac i bob
aelod neu fembar i wishgo'i "thinking cap," a throi yn drue
sosialist i'r bone. Ma dyddia wara marbles wedi passo, a dynon wedi tyfu, ond
para'n ddyletus o hyd ma'r hen gownt i'r PACKMAN NEWYDD |
|
|
(delwedd B2185a) (4 Hydref
1919) |
Aberdare Leader. 4 Hydref 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
Ma isha i'r crefyddwyr i gyffroi eu brotyr Proffiteeraidd sy'n i gneud
hi ar hyd yr wthnos ar gefan poor dabs fel fi. Ma sanctimoneiddiwch yn neis
iawn yn y capal, ond ma isha fa ed wrth bwyso'r menyn, ham a shwgir wrth
gefan y cowntar. |
|
|
(delwedd B2185b) (4 Hydref
1919) |
Fod y Cownsil yn Slow iawn cyn symud i gal shop ar rails i fynd round
trw'r streets i werthu'n onest, ac nid yn anonest fel ma'r rhan fwyaf yn
nithir heddy. Pwy sens talu 11d. am ddwy gipper herrin mor dena a phapyr, pan
on i gal am ginog y par cyn y rhyfal, a thalu 1/6 am giwcwmber, a £15 am
shiwt o serge? Wel, y Proffiteers all apad; ond wait a bit, os na dyna nhw'r
prishodd lawr yn sytan bydd i tyngad nhw'n wath nag eiddo'r Bolshemists. "The Profiteers have had their day, |
1 |
|
(delwedd J2277a) (11 Hydref 1919) |
Aberdare Leader. 11 Hydref 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
|
|
|
(delwedd 5751) (25 Hydref
1919) |
Aberdare Leader 25 Hydref 1919 Clywedion Dyffryn Dar Fod mwstwr yr Hwtar yn
llosgi fel mwstart, a demi-gods y dre ar y warpath yn erbyn Public Opinion. Fod sopyn yn gwed nag os dim conshans na sympathy gen yr "upper
ten" tuag at y working class, ac eto i gyd bydd y blaenaf bob amser yn
reido ar gefan yr olaf. Fod y cownsil i gal i rosto yn ffwrn cyhoeddus y Snecs y lecshon nesa,
a Hwtar Mawr Cyfiawndar yn swno fel taran o ben Ricos i Flaenpennar, a'r
"Snobs" yn shiffto fel clêr i Heaven-by-the-Sea, a dim racor o
gommandeero ar dools y werin sy wedi talu mor ddrud am deni nhw.
"Oh! for a Hooter good and loud, |
|
|
(delwedd J7553) (08 Tachwedd 1919) |
Aberdare Leader 8 Tachwedd 1919 Clywedion Dyffryn Dar CLYWEDfON DYFFRYN DAR. Fod pawb yn cretu nawr y bydd ticyn o heddwch bellach, gan fod yr
hwtar just a chiwpla'i lessons yn y Solffa yn y bora, ac wedi colli'i deitl o
A.C. (asyn cas). Fod sopyn yn rhyfeddu shwd ma prishodd yn dala lan o hyd ar ol pasiad
y Proffiteering Hact, sydd mor belled ynI sham ddisprad, a'r secrat wedi
leeko mas fod un masnachwr bach smart yn i ben (os nag yw a'n smart yn i
gorff) wedi gnithir £3,000 o broffit yn ystod y rhyfal, a hyny ar gefan
gwithwrs cyffredin a’u teuluoedd Fod helbul bidir gen y young married folks i gal manshon bach i fyw
yndo ar ol yr honeemoon sha Merthyr, Cardydd, Bertywa, Mardy, umcetra, a bod
rhai bechgyn teidy ed yn ffaelu cal lodgins os na fydd genti nhw garitor
printedig a stamp y Llywodrath arno; a bod sopyn yn gwed y dylsa'r Snecs
.fynd miwn am Manhincipal Lodgin Hows, mynid Open Market, a throi Ty'r
Farchnad yn Workmen's Hotel, gyda 2 thousand beds, one penny a night, and
free brecwast to Federationists with show cards! Fod erill yn achwyn ar gwnad dymchrynllyd y rates a'r taxes, shiwts,
skitsha. hams, cucumers, kippers, laciss skitsha, brandy, canwylla, studs,
gwelya, eesy shares, cillydd a ffyrks, ticats relwe, bloters, wynwns, cota
mawr, cwrw a chorn beer, umcetra, nes bo amball i bwr dab o wraig a ucan o
blant yn gofyn yn brysur, "Is life worth living" A'r apad yw,
"Yes, if you are the son or daughter of Mr. Proffiteer, 1 Gold Terrace,
Pearl Hd., Silvertown, Abercopper, W.C. 1." Fod sharad mawr am y diwyciad sy wedi tori mas sha'r part isha, ddim
yn mhell. medda nhw, o nyth y cacwn, a dyna lle oedd i isha fa ed, a gwaedded
y Byd a'r Bettws, "Let there be light, and light was over all." Ma
nhw'n gwed ed fod y diwyciad yn dod a gola, a dyna be sy isha, i gal gweld
faint o sofrins sydd yn nghoffrau yr annuwiolion. Fod y ffair with y drws, a wetin Yndolig, ond dyn a wyr beth
ddigwyddiff cyn hyny. Falla bydd streic tafarnwrs, lockout gyta'r shoemakers,
daeargryn wedi llyncu'r profiteers, Prince of Wales Fund wedi marw, cwnad
prish ar y tramcars, tax ar v pregethwrs, I.L.P.'s wedi diwycio, a phrish y
gwydda a'r twrcis wedi dod lawr, gwyr Penderyn yn cusanu'i giddyl, a'r Byd
bythti-fodfadd yn uwch mwn common sens; ond ta beth fydd wedi dicwdd, ma un
peth yn sicr i wala, sef y bydd dicon o hen gownt mas i'r PACKMAN NEWYDD. N.B. — Hyny yw, os caiff a fyw iddi clasgu nhw. — P.N. |
|
|
(delwedd J7565)
(15 Tachwedd 1919) |
Aberdare Leader. 15 Tachwedd 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
Ashcart Lane to Lower Bramanta 0 3 0 Sober
Men y 0 0 1½ Men Who Shiggle 0 0 3 Anti-hwtarites 0 4 0 Pregethwrs 0 5 0 Packmen 0 0 0½ Printers 0 10 6 Councillors 1 1 0 Tafarnwrs 3 3 0 Wymens free. |
|
|
(delwedd 8159) (22 Tachwedd 1919) |
Aberdare Leader. 22 Tachwedd 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
Fod erill yn gwed ta nonsans yw talu incwm tacs tra bydd Proffiteers
yn gallu nithir dicon i fynd i'r nefodd se fa ddim ond ar wya!
"Wel," os gwetws Wil Tycanol, "os pariff prish y wya fel ma
nhw nawr. dim ond un peth alla i neid — joino'r Bolshemists, a wetin daw’r
Dyffryn Bach yn Rwsia fach — then help yourselves!" Fod stori y pwmp a'r donci wedi hala I ffit disprad ar y delicat o
Faes y Gwaed, a gorffod iddo fa gal llwncad o short yn y Fresh Hotel i
ddala'r car run peth a'r dyn odd yn mynd sha marca'r Long Row i steadyo'i
hunan o flan i fishtras! "Dyna le yw Dowlish" own nhw'n wêd slawar
dydd, ond nawr fel hyn ma hi, "Dyna Snêcwrs yw'r Snêcs," a dyw hyny
ddim yn mhell o'i le ed, ond beth am y tafarnwrs a'r Welsh Jews? Fod mishtir yr haliers o BwlI y Mint yn gwed ta "Clodhopper"
yw'r ceffyl gora yn ras dy Satwrn, a million to wan arno, a wff gwrs, os yw'r
tip hyna'n wir, bydd a ddim yn wan iawn ishta favourite y Darby, os catwiff
lan i'r scratch, a phido cal i rwfflan yn y stabal fel odd ceffyla'r brakes
slawar dydd cyn troi mas am route Braman a Brernant, umcetera! Fod sopyn yn gwed ta isha eomon sens sy ar y dynon sy'n gwed celwdd,
ac yn gwed ta tre'r Snêcs yw "Queen of the Hills," pan ma shopwrs
yn y lle bewtifful hwnw (a thafarnwrs ed), heb son am y ffreaters a'r
kinemators (shew bicshwrs) apalladums, umpires, grands, abalamas, halls, a
tin whistles, o hyd yn cwni prishodd taccu mwlsyn, a hyny ar ol i'r rhyfal
gwpla! Fod rhywun wedi gwed yn y papyr fod colliars (sopyn o henyn nhw ed) yn
enill £1,000 a year, a'r majority yn cal £800. Wel, yr apad yw, ma nhw'n well
off o getin na'r pwr M.P.'s sy'n cal i bwmbardan o gornel i dwll, a phyrnu
ticad drawin yn mhob hewl o'r Trap i Fonk St., ac o Ashcart Lane i Fforchaman
Terrace; a shiglo llaw a rhyw fil o ffrauds sy'n cario'r llifyr hymna a chatw
fflagon yn y selar! A'r pwr dab y P.N. yn gorffod trafaelu petar milldir cyn
clasglu whech, a erbyn dod i amball dy^- no answer – cold comfort, no
dividend, no luck, and no end!
|
|
|
(delwedd 8161) (6 Rhagfyr 1919) |
Aberdare Leader. 6 Rhagfyr 1919. CLYWEDION DYFFRYN OAR.
|
|
|
(delwedd B2458a) (20 Rhagfyr 1919) |
Aberdare Leader. 20 Rhagfyr 1919. CLYWEDION DYFFRYN DAR.
Fod sopyn, yn gwed
nawr nag os dim isha Diwycciad ar
ddynon a menywod gonast, ond ta yn tent y Proffiteers a'r tafarnwrs ma isha Diwycciad, fel gall dyn
"live and let live," a chal shawns I anadlu a enjoyo ticyn o fywyd, yn lle slavo i wheelo arian i foxes y
millionaires, y seintiau, a'r "get-rich-quickers" sy'n pyrnu'r tai lan i gyd. Fod y Sale fawr wedi achosi sharad bidir ed,
a gwaith caled odd hi i lawar i bwr dab i glasgu dicon o gregyn i byrnu y ddwylath o dir odd o dan i fanshwn bach, tra odd y cestog a'r big bugs yn gallu cynyg lan i'r
thousands and thousands, nes just a thaccu y pigmies a'r tomtits odd a'u cega
bach yn accor i gal tamad'o ffrwyth y ddaear fawr roiws Duw i ni. Trueni
na fyssa pob gwithwr yn cal 5 acres and a cow
ar hen gownt, gwetwch cinog y
mish ne ddima'r flwyddyn
ar les o 999 years, ne rwpath tepig, a wetin
fe allsa'r werin shoto'r l.L.P.'s i'r gob! Fod achwyn mawr yto ar gwnad y ffares ar y cars, ac un
pwr dab yn gorffod cerad mas
isha na bysa dima extra at y ginog yn i bocad a i dalu'r dues i'r
Plough, ac oni bai fod ffares cinog i withwrs bysa'r hen gars yn dra seccur, a llai o inspectors yn examino'r ticeti
ar y short and long routes via Llyndan Fach, umcetera. |
|
|
(delwedd B2458b) (20 Rhagfyr 1919) |
Fod rhai yn gwed y cawn ni well Yndolig y tro hyn na'r tro
dwetha, os seiniff y Germans y Peace Program, ac y daw prish y twrcis,
gwydda, ffowls, cwningod a chiloccod lawr i 1¼c. y pound, os daw yr Irish boat yn saff i
Fishguard, a'r mail train i
Hirwan, a Ffederashwn y Ffarmwrs yn Mhenderyn yn troi mas yn onast, didderbynwynab,
fair and square when they bring their gambos to Sweet Aberdare. Good luck to
the Snakes when old Justice awakes, a bolied o blum pwdin i bob dyn a
phlentyn! a wetin gwaedded nef
a daear, Oes y Hyd i'r laith Gwmrag, nes bydd
poceti'r Proffiteers i gyd yn wâg! Fod y local actors
wedi nithir jobbin lled dda sha
marca'r Pallidannum, a bod Henry Irmin newydd wedi cal i ddiscyvro ymhlith y
Snêcs, fel ma'r hen ddyffryn yn gyfoethog eto o dalenta, a stageland wedi cal surprise, a
phwy wetws nag odd dim actwrs yn byw yn Penwaun? Fod y manager newydd
yn yr Alambarama ed wedi enill tir a charitor
first-class, er gwaethed y caccwn a'r brain odd yn hedfan obothti, yr awyr wedi cliro, y boxes yn llawn bob nos, y; gents yn bowo iddo fa, y
ladies yn smilan ac yn cwrtsheeso, ac hyd yn nod y
crotsach ar yr hewl yn tynu'u heta oc [?off] iddo fa. Wel, fe
dyniff rhywun arath i het iddo ed, dim ond iddo fa dalu'r hen gownt i'r PACKMAN NEWYDD. |
|
|
Sumbolau:
a A / æ Æ / e E / ɛ Ɛ
/ i I / o O / u U / w W / y Y /
MACRONː ā Ā / ǣ Ǣ / ē
Ē / ɛ̄ Ɛ̄ / ī Ī / ō Ō / ū Ū / w̄
W̄ / ȳ Ȳ /
MACRON
+ ACEN DDYRCHAFEDIGː Ā̀ ā̀ , Ḗ ḗ,
Ī́ ī́ , Ṓ ṓ , Ū́ ū́, (w), Ȳ́
ȳ́
MACRON + ACEN DDISGYNEDIGː Ǟ ǟ , Ḕ ḕ, Ī̀
ī̀, Ṑ ṑ, Ū̀ ū̀, (w), Ȳ̀ ȳ̀
MACRON ISODː A̱ a̱ , E̱ e̱ , I̱ i̱ , O̱
o̱, U̱ u̱, (w), Y̱ y̱
BREFː ă Ă / ĕ
Ĕ / ĭ Ĭ / ŏ Ŏ / ŭ Ŭ / B5236ː B5237ː
BREF GWRTHDRO ISODː i̯, u̯
CROMFACHAUː ⟨ ⟩ deiamwnt
A’I PHEN I LAWRː ∀, ә, ɐ (u+0250) httpsː //text-symbols.com/upside-down/
Y WENHWYSWEG: ɛ̄
ǣ æ
ˈ ɑ ɑˑ aˑ aː / æ æː / e eˑeː / ɛ
ɛː / ɪ iˑ iː ɪ / ɔ oˑ oː / ʊ
uˑ uː ʊ / ə / ʌ /
ẅ
Ẅ / ẃ Ẃ / ẁ Ẁ / ŵ Ŵ /
ŷ
Ŷ / ỳ Ỳ / ý Ý / ɥ
ˈ ð ɬ ŋ ʃ ʧ θ ʒ ʤ
/ aɪ ɔɪ əɪ uɪ ɪʊ aʊ ɛʊ ɔʊ
əʊ / £
ә ʌ ẃ ă ĕ ĭ ŏ
ŭ ẅ ẃ ẁ Ẁ ŵ ŷ ỳ Ỳ
Hungarumlautː A̋ a̋
U+1EA0 Ạ U+1EA1 ạ
U+1EB8 Ẹ U+1EB9 ẹ
U+1ECA Ị U+1ECB ị
U+1ECC Ọ U+1ECD ọ
U+1EE4 Ụ U+1EE5 ụ
U+1E88 Ẉ U+1E89 ẉ
U+1EF4 Ỵ U+1EF5 ỵ
gyn aith
δ δ £ gyn aith
δ δ £ U+2020 †
« »
DAGGER
wikipedia, scriptsource. org
httpsː []//en.wiktionary.org/wiki/ǣ
Hwngarwmlawtː A̋ a̋
gyn aith
δ δ
…..
…..
ʌ ag acen ddyrchafedig / ʌ with acute accentː
ʌ́
Shwa ag acen ddyrchafedig / Schwa with acute |
…..
…..
wikipedia,
scriptsource.[]org
httpsː//[ ]en.wiktionary.org/wiki/ǣ
---------------------------------------
Y TUDALEN HWN: www.kimkat.org/amryw/1_testunau/sion_prys_111_clywedion-dyffryn-dar_1919_0363k.htm
---------------------------------------
Creuwyd: 18-04-2017
Adolygiad diweddaraf : 27-12-2017
Delweddau:
Ffynhonell: Llyfrgell Genedlaethol
Cymru. Newyddiaduron Arlein.
---------------------------------------
Freefind. |
Ble'r wyf
i? Yr ych chi'n ymwéld ag un o dudalennau'r Wefan CYMRU-CATALONIA
On sóc? Esteu
visitant una pàgina de la Web CYMRU-CATALONIA (= Gal·les-Catalunya)
Where am I? You are visiting a page from the CYMRU-CATALONIA (=
Wales-Catalonia) Website
Weə-r äm ai? Yüu äa-r víziting ə peij fröm dhə CYMRU-CATALONIA
(= Weilz-Katəlóuniə) Wébsait
Adran
y Wenhwyseg / Secció del dialecte de Gwent / Gwentian Welsh
Edrychiadau
ar y tudalennau / Vistes de les pàgines / Page Views
Edrychwch ar ein Hystadegau
/ Mireu les nostres Estadístiques / View Our Stats