|
|
|
|
(delwedd
F8863) (tudalen 200)
|
200 ("218. 219) I. 2. CON80NAE
BRITANNICAE IN0HOAMTE8 DB8TITDTAE.
Cornicae praepositiones destitaeiites : a (a, ez), Je (ad), Je (de), dre
(per), war (ad; = cambr. ar): leun a rua (plenus gratia) P. 3, 3. a Jyghow
hag a gleth (a dextera et sinietra; dyghow^ cleth) 97, 3. 236, 2. 242, 3. ye vet (\n campum, foras) fq. "^e
thu, je Ju (deo) 1, 4. 27, 4. 5« vpolliy (ad
lavaQdum) 46,
1. 5« voorth (a; = cambr. y wrth) fq. ^re gU^e (per gladiom) 72, 2. dre
^«ryte (per caritatem) 38, 1. dyr vur cheryte (per magnam caritatem) 35, 1.
war tiu (in deum) 90, 3. Je war breder (inde a meditatione; preder) 129, 1.
Post hep, heb (sine) mediae solae destituuntur: hEp worfen (sine fine) D.
1562. hep than ger (sine periculo) 0. 1615. hd» thout (sine dabio) O. 2668.
heb velyny (sine malitia; belyny) P. 80, 4. 127, 2. heb wow (sine mendacio;
gow) 76, 3. 174, 2; Bervantur tenues (A. I. 8).
Aremorica infectio post praepositiones vocalibQS terminatas nondam sem per
notatur in Buh., unde e. c. affero diabeU (e longinquo) 156, 16, sed dtapell
38, 7. da pen (ad caput) 2, 10. da perchen (ad dominum) 6, 9. da tregotU (ad
triginta) 4, 5. Item in Cath. diabell, a zor en dor (ostiatim), azouar
(terreue), sed a pell (de longe, eminus). In hodiema lingna aremorica
infectio destituens post praepositiones a (cambr. 0), da (ad, cambr. y = dy,
com. 5«), dre (per), war (cambr. cr), diwar (e; cambr. y ar, com. 5« war): a
bell (e longinquo), da walchi (ad lavandum; gwalc'ht), drd o'haou (per
mendaciam; gaou, cf. p. 145), war zouar (in terra; douar), dnoar varc^h (ex
equo).
8. Post particulam cambricam yn (ut): yn vam (ut mater), ^ varchawe (at
eques) Mab. 1, 236. 241. 242. yn datnweth (nt pater nutricias) 2, 375. yn
uawr (admodum, maltum), yn gyntaf (primum; kyntaf) Mab. fq. yn vynych (saepe)
3, 304. bot yn well gennyf (esse melios mihi; gwell) 1, 5. y geUir djf wedut
idi y bot yn deckaf or gwraged ac yn doethaf ae yn vonhedickaf (dici pot est
de ea, esse eam formosissimam e mulieribns et sapientissimam et nobilissi
mam) 1, 17. Conferantor tamen exempla
consonae originariae manentis post eandem particalam supra A. I. 7.
Cornice post eandem particulam illa, de qua supra disseruimus, prorec tione
mediae b et g (ac gw et m) destitutae transeunt in aspiratus, sed d non
destituta (A. I. 8) in tenuem t; tenues servantur integrae: ynfras (ralde;
bras) P. 149, 4. yn fas (bene; mas) 64, 3. 156,
4. 220, 3. yn harow (raditer, garow)
2, 3. yn whar (placide; gwar) 24, 2. 93, 2. yn ta (bene; da) 21, 3. 60, 1.
63,
2. 82, 3. 127, 1. 145, 3. 194, 2. yn creff (fortiter) 104, 2. yn tebel (male)
130,
3. Eandem legem post maga (aeque) valere probatur his exemplis : rnaga whyn
(aequc albus; ^^w) D. 3138. maga ta (aeque bene) P. 198, ^ maga town (aeque
profiindum; dowri) 85, 3. maga tek (aeque pulchram) 71, 4. Contra post mar
(tam) regularis est destitutio: viar vur (tantus) P. 8, 3. mar vras (tam
latus) 31, 2. mar Ja (tam bonus) 251, 3. mar dek (tam pnlcher) 190, 3; sed
forsitan haec ad compositionem rectius referantar.
Aremorice item destitutio post particulam ez in Buh.: es veo (at Tivas;
combr. yn vyw) 32, 11. Pro yn cambrica ante infinititos sunt aremorice hodie
o, enn eur destituentes: 6 walc^hi (layans), enn eur garovt (amans); nisi
quod post 6 (pp. 146. 191) scrvatur t, provehitur d. Ante adiectiva ent in
Cath.: ent abil, ent abiloch, ent pur abilaff (habiliter etc.)
9. Post coniunctiones et particulas Terbales: cambrice post firequentissi
|
|
|
|
|
(delwedd
F8864) (tudalen 201)
|
I. 2. OONSOKAE BRITANNICAE INCH0ANTH8
DE8TITUTAE. (219.220) 201
nuun a: otoein a Menegia (0. dixit; menegia) Mab. 1, 237. go/yn aoruc
(interro gare coepit; goruc) 1, 2. (t aglywy (tu aodies; ''lywj) 1, 8. Item
post alius fMtHicalsa, ut post pan'. hardach no gvifnkwyuar pan uu ftarcfa/
(venastior quam 6., cum iiiit Tenuatissima) Mab. 1, 4. hyt pan vu hanner dyd
(donec esset me ridies) 3, '.'63. aphan welsant (et com viderunt) 1, iZ&.
Cornice semper post a: y a armus (illi clamaTerunt;
garmaa) P. 42, 4. as arghane a gemeras (ja%ea\xm snmpsit) 103, '2. a r« (erat)
fq. Item post ^an, delyfatel; pan gemert (cum sumpsit) P. 3, 2. pan glewua
(cum audivit) 11, 1. jmH velas (com vidit) 13, 1. 26, 1. pan vynnua (cum
Toluit; mynnaa) 3, 4. del vm (ut scio) 8, 1. del ve kemerya (quomodo captns
sit) 8, 2. par del vynnua (sicut Tolnit) 11, 4. del ylly (ut poterat) 166, 1.
fatel ve (quomodo esset) 170, 4. fatell vye Qd.) 73, 2. 245, 2. falll yl
(qoomodo poteiit), fettel allaf (q. pos snm), fettyl allo (q. pessit) R. 229.
142'<. 0. 228; nisi quod post has serrari Mlet d (A. I. 8).
Post y (tfth), may, kyn provectione medianun destitutamm naeeuntur aspi »t»c:
y Jy*f^ (erit) P 72, 2. 259, 4. y hyller (quitor) 20, 1. y whelua (Tidit)
219, 4. y fyn (yvlt) 111, 4. ntay fyth (quod erit, ut sit) 48, 3. 169, 3. may
foua (nt sint) 18, 3. 131, 3. may hyUy (quod poterat, ut posset) 189, 2. 199,
3. tmy hallo (ut possit) 32, 4. may halle (ut posBet) 53, 3. 70, 4. 171, 2.
may littUovgh (nt possitis) 52, 3. 63, 4. may whane (nt perforaret) 218, 2.
nuuf whoth fough (ut sciatis) D. 2156. may fynnas (ut vellet) P. 4, 3. may
farwe (ut mo reretor) 151, 1. kyn fy (quamTis sis) 22, 1. kyn fo (quamTis
sit) 99, 4, neg^e gentius, ut saepe, kyn ureUo (quamvis faciat; uihr.) R.
2016; e d prodit t: y to (veniat) P. 87, 4. 122, 4. 123, 4. y tons (veniant)
97, 4. may teth (ut Tenerit) 153, 4 => mateth 59, 2. 134, 3; servantur tenues: y trylyua (se Tcrtit) P. 55,
3. 143, 4. y clamderi» (eollapsa est) 165, 4. y peaya (rogaTit) 9, 1. 57, 3. may ttnaoua (quod tetenderont) 182, 1. may cowaua (nt locutus
sit) 89, 2. may peghse (quod peccaTerat) 152, 4. Post easdem ^ toI th
servatur ante vocales: y thew, y jew (est) P. 14, 2. 85, 2. y Jeth (i^it) 52,
1. y jolyua (flcTit) 237, 3. may yeUo (nt eat) 178, 3. may yUe (ut iret) 131,
4. 150, 4. kyn yo (quamTis esset) 163, 4. bya may thyUy/ (donec eam) D. 726;
interdnm ante consonas: yth hal aan (potuissem) Cr. 607, neglegentins yth
ahan (id.) 601.
Aremorice post particulas a, ra, ez, maz, pan Tcrbi substantiTi consoua
principalis iam in Buh. destitnitur: a ve (esset, sit) 138, 3. 146, 16. 182, 22. re ve meulet, ra ve m. (laudetur)
108, 9. 130, 13. ra vizi (sis) 76, 17. 178, 5. a vixi/ (ero) 60, 14. ez vezo
(erit) fq. maz vizi/, maz viz^ (nt sim) fq. maz vizimp ha maz veohimp (nt
simus et TiTamua) 52, 14. 15. pan vezo (cum erit) 78, 1. 80, 8. 100, 11. 112,
19. 142, 5. pan vezer ganet (cnm quis nascitur) 16, 17. Hodie item destitannt
particulae praecedentes Terba: pa (cum; cambr. pan), aha (ex quo), ra (ut) ;
post ^ et ma (pp. 146. 191) servatur t, provehitur d.
10. Poet interiectiones cambrice: fta voricyn (o puella!) Mab 1,28. aha u^a
(ehen pner!) 1, 242.
Cornice: a veater (o magister!) P. 65, 2. a thu (o deus!) 246, 2. a vreder (o
fratres!) D. 692. a venen, a dehel venyn (o mulier! o mala mulier!) O. 173.
251. a dua (o pater!) 0. 85. 111. 325. 407. 443.
11. Post particulas cambricas neu (tcI), »y, ua (non, ne), ira (quam
|
|
|
|
|
(delwedd
F8865) (tudalen 202)
|
202 (»»0,S2I) I. 2. C0N80NAB KKITANNICAB
INCHONATBS DBSTITtTTAB.
din), qoae com aspirent tenues scquentes, ceterua consoiiM regulariter non
tangnnt (cf. A. I. 7. II. 2. B. I. 3. 5), eaepius invenitur desUtntlo pro
stuta originaiio coiuonae inchoantis: nyt o«d namjfn eur neu aryant neu mteli
(non erat nisi aaram vel argentnm vel comu bovis; btteli) Mab. 1, 5. ny
«aAarduyt (non interdictnm est) 2, 387. ny tcna/ y gyffelyb o hynn allan (non
factam eins modi inde) 3, 305. diheu oed .. .ua welei» i eintwet ( certum
erat me non vi disse nnquam) 1, 5. ua vit ryued (ne sit admiratio) 2, 383.
tra vun/fvyw, trauu vyw hi (quAmdia ero vivus, quamdiu fuit viva ipsa),
travyeh vyto (quamdia eris vivus) 1, 8. 36. 37. Part tra et neu destitaentiam
etiam tenues exempla: athra gudyyeh ti euo (et quamdiu celabis ta eam; hod.
cuddio, celare) Mab. 1, 14. tra dewei» wrthyt ti (dum tacui corum te; tetoi,
tacere) 3, 15. ua ehar char llud neu yarchar yreit (non carcer Ludi aat
carcer Greiti) 2, 234.
Cornice conetanter destituuntur consonae poat particolae «y, ua (noa), hedre
(dam): ua guthent (nc dormirent; coske) P. 241, 3. ny ttely (non vide b«t;
yteely) 217, 2. ny yl (non potest; gyll) 40, 2. 57, 4. hedre von» y oo
plentye (dnm fuerunt illi accuBantes) 33, 3. hedre veyf (quamdiu «im) D. 847.
1020. hedre vyma (id.) 1018.
Aremoricae particulae ni (non), endra (quamdia) item destitount rega lariter:
ni gdr (non amat), ne veul (non laadat; nutd), endira vieinn (quamdia vivam;
bivinn'), Notatio in verbo aabetantivo iam in Bnh.: ne vezo (non erit) 4, 21.
48, 6. ne vizimp (non erimas)
86, 1. drez vizimp heo (quamdia erinas vivi) 52, 15.
II. In compositione 1. cam antecedente substantivo vel themate veibali
substantivi vel adiectivi consoua principalis destituitur cambrice: llaamory
nyon (puellae manu operantes; morteyn) Mab. 1, 1. blcidaat (lop&i
9"*^^ cani» femina) 2, 235. 3, 199. gtoydweli (lectus ligneus; gweli) 1,
250. prenuol (theca lignea; bol) 1, 17. medgell (cella medi; kdC) 1, 2.
diecynua (egressus; nta) L. Land. 135. esgynuaen (lapis ascensorius) Mab. 1,
14. gwerthuator (pretiosos; i.e. pretio magnus) 1, 28. bronnwynyon (pectore
albi, canes) 1, 274. Uygatlat (oculis caeruleos; glas) 2, 382. grudgoch
(genis raber; coeK) 2, 385. penngrych, penngrech (capite crispos, crispa)
Mab. fq.
Cornica ezempla e Voc: redegna (cursns; redeg-ma, locus correndi), moruil
(cetas; mil), o/ergugol (casala). E P.: tregva (habitationis locus, habi
tatio; treg-ma) 213, 2. olua ^mentatio) 4, 2. yeethoa, aeethva (sedes) 13, 4.
143, 4. fynweth (finis; 'gweth) 212, 4. Uncarth (hortus; hib. vet lubgort)
140, 1. 233, 1. Ad composilaonem referenda sunt ezempla vyth («■ by^ destituta con
sona) snbiuncti substantivis,
quamquam raro coniongitar per scriptionem: Je toorre trevyth yane (ad
ponendam ulhun re in ea; tra byth) 50, S. yn trevyth y nyngen» gyw (in nalla
re illi erant apti) 68, 4. treoyth ny worjebyi (nihil re spondit) 111, 2,
plerumque separatur: cUoe» vyth nyth kemene (morbus omnino non ceperat te)
157, 4. ua chff vyth (nec aegrotum unquam) 25, 8. ger vyth ny gewiyi (verbum
ne ullum quidem dizisti) 92, 3. den vyth (homo quisqoam) 34, 3. 40, 2. 59, 3.
Aremorica quaedam destitatarum in eadem ionctione m et mediamm ezempla iam
vetusta e chartulariis supra allata sunt (pp. 116. 137). Regalariter haec
destitntio iam notator in Bnh.: moruan, morvan, malgon (nn. vir., vet.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8866) (tudalen 203)
|
I. 2. OON80NAX BRITAMNICAB
INCHOANTES UESTITOTAB. (321.323) 203
Monum^ Magloeunud) 150, 21. 168, 14. 208, 17. coruent (turbo; ffuent) 94, 1.
dtiuet (dies), fimtez (finia; guei) fq. leandi (monaBteriom ; lean-ti,
leanea, sancti monialis) 18, 15. 38, 4. Cf. liorz (hortns) MJ. 64a.
2. Cnm antec«deiite adiectiTo sabstantivi vel adiectivi cambrice: alldut
(per^rinos; tut, tud) Leg. 2, 1, 47. 53. hemDinc (vetusta vestis),
Uudetiewise (veetis coenosa) Mab. 1, 4. 250. pyhyruelyn (mere Aavos),
brithuelyn (variegate fUm) Mab. 2, 384. 385. mdyngoch (flavoruber) 1, 2. 2,
376. puryotA (pare raber; coeh) 1, 10. 290. Saepius tamen servatur scriptione
status primitivus in his, ut blaenllym^ gwynUwyt, Uwythoeh, braatoll 1, 238.
244. 286. 2, 374.
Cornice: kendat (avas), hirgorn (taba; i.e. cornu longum), ucheluair
(ricecomes; i.e. aammus praepositus), gui^ (S^^ ^oc. Composita, etsi p«r scriptioaem separata, certo sunt
habenda: drok Jen (malas vir) P. 192, 1. 2i9, 4. tebel umt (malas puw) 38, 3.
gwan necor (debilis mercator) 40, 1. pur wgr (pnre verus) 68, 1. 91, 2. pwr
vor^ek (pore maestoB) 77, 1. pur dek (pure polcher) 66, 1. 232, 2; cf. mar
vold (tam audax) 78, 2 et alia supra prolata (C.I.8).
Aremorica eiofimodi composita etiam hodiema sunt, qoamvis separatim
scribantor: lianter zall (loscos), hanter unsket (e dimidia parte vestitas),
peuz velen (paene flavas), ri vad (nimiom bonus), re bell (nimium remotus)
etc. Cf. Legonid. pp. 20. 21. 22.
3. Com numeralibns: cambrica composita frequentiora cam un et deu, dwy:
unbenn (dominns princeps), unbennee (domina; penn) Mab. fq. dicyweilh (bis;
gweith) Mab. 1, 267. Cum isdem composita sant hodiema umoaith (se mel),
dwywaith (bis), atque cam aliis quaedam, de quibus supra dictum est (A. n.
1). Numerorum minorum secam compositorum cambrice supersunt sola exempla
doudec, deudee (duodecim) L. Land. Mab., hod. devddeg, et peindec (quindecim)
L^. 1, 9, 25. 22, 1, cuius loco mira forma pymthec (quindecim) Mab. 1, 244.
ac iam Leg. 1 , 9, 25. scripta extat, ut hod. pymtheg, cornicae pro vectioni
similis (»■ pympdec,
pymptec ? cf. p. 150).
Cornica: dewleyn, dewlyn, dowlyn (dao genua; glyn) P. 54, 4. 58, 1. 137, 1.
dewen (malae, genae) 138, 4. 242, 2; irregulariter de/regh, deffregh
(brachia) 76, 1; nisi potius haec ut vnwyth (semel) 130, 2. supra (C. L 4)
reponenda snnt Numeri seoam compositi: douf^el, dewjek (duodecmi) P. 47, 1.
61, 1; 72, 3. pymyek (quindecim) 227, 3. 228, 1, e quibus ceteri coniciendi
snnt
Aremorice item: eurweiz (semel), diouweiz (bis), et numeri compositi:
intmx& (12), trizik (13), pecarzik (14), pemzik (15), ehouizik (16),
eiceptis wmik (11), «eHik (17), Tiaontik (19), iam in Cath. vnnec, nauntec,
at seizdec; ibidem un uanyer (onimodus).
4. Compositi com thematis verbalibus verbi
substantivi, praesertim cor nice: e/ a dalcyth (ipse pendet) P. 115, 4.
gwylvyth (videbit) 93, 4, aamonvoa (cognoscere) 63, 4. gothce^ough (scite)
63, 3. 141, 3, et cum profectione mediae mfectae: a woth/e (qui sciret) P.
158, 4. may whoth/ough (ut sciatis) D. 2156, vel ipsa quoqoe th assimilata: a
cuffan (si scirem) Cr. 672.
De cambricis formis similibus
cf. supra p. 138.
5. Compositorum cum praepositionibus supra dictis (C. L 7) nominum vel
verborum consonae principales destituantor: cambrice: gouot (subesse, per
|
|
|
|
|
(delwedd
F8867) (tudalen 204)
|
204 <222.823) L 2. C0N80NAE
BRITANNICAB OiCHOANTES DBSTITCTAB.
stare; bot') Mab. fq. amyd, kj/farwyd, kjifanoydyt, kauarwydyt (aignum,
cognitio, historia; gwyd) Mab. 1, 285. 288, 294; 3, 297. arbennie (princeps;
penn) 1, 241. 263. amliw (Tariegatus) 1, 278. amofyn (inquirere; gofyn) 1, 8.
237. Itempost fy-t kyn-, praep. can compositam, »i non statum nasalem
efficit: kytceirer, ky weirwyt (praeparatur, praeparatus cst, equns ; simpl.
giceirwyt, paratom est, ca bicolnm, 1, 251) 1, 253. kyntelynet (aeque flavus)
2, 375. kynolaenllymet (cu spide aeque acnta; blaen) 1, 293. kynvraeaet
(aeque crassus; brae) 2, 384. Ayn decket (aeque formosus; tec) 1, 250. 27(5.
eygadarnet (aeque potens; cadarn) 1, 290.
Cornice; (^onyn (quaerere ; go-m.), ge^aff, gojevell (tolerare; daf, rfam)P.
fq. kotoeras (paratio; simpl. gweras 3, 1) 83, 4. coweje (soilales) 41, 2. 150, 2. oowejae (sodtilitas) 110, 2.
Aremorica eiasmodi composita, in significationem adTerbiorum vel prae<
positionum transenntia: abreman (nunc, inde) Bnh. fq., hodiema: abarz (a
parte, ante), abenn (inde a; penn), diddn (infra; tan). E Buh. porro: digacc (mit tere, hod. digaa, apportare; simpl. cacc,
inducere, 110, 1) fq. dioHganet (prac Bcriptns; -eanet) 62, 3. Deest tamen
notatio in armory (Aremorica; = armorry, ut britonery, bretonery, bretoneri,
Britannia, 36, 23. 48, 15. 78, 21 , demetri, De metia, 30, 1. 34, 4) 48, 18.
armoric (armoricus) 148, 21.
Eodem pertinet particula reflexiva etreciproca Terbomm cambr. ym: ymr welet
(Tisitare inter se; ym-gwelet) Mab. 1, 20. 260. ymole/ii (laTari; y« golehC) 1, 11. 15. 263. ymgaru (amplecti se;
ym-caru, amare inter se) 1, 25. ymgudiaw (absoondere se; hod. euddio) 1, 27.
Corn. om: a omdennas (se vertit, abiit; arem. emten
Bnh. 4, 3) P. 33,4. 68, 2. Je omgregy (ad se sagpendendum; cregy) 105, 3. yth
om brovai (probari me) Cx. 920. ef a omwra (ille se facit) P. 143, 2. onweyth
(leg. omveyth, Berra te) 92, 3. nag omlanas (qui non purus fieret) 25, 2. om
Jygktyn (paremus nos) 246,4.
Post aremoricam particulam eandem em Bnh. more sao non notat \a. fectionem,
quam hodiema forma en em semper postnlat.
6. Destitnunt sequentem consonam particulae inseparabiles cambricae an
(privativa; si non efficit statnm nasalem), at-, ad (hib. vet ath-, aith-,
re-), he-, hy (hib. vet. so-), di (dis-) : anueidrawl, anveitrawl (immensus,
sine mensura) Mab. 1, 16. 34. 247. atueiryaw (repellere; hod. adfeirimc,
ad-mar) 1, 28. atwaenat, adwaeney (cognoscere, recognoscere) 1, 267. Beuel,
Bywel (Ay gwel, conspicnus; nom. propr. legislatoris; cf. p. 92) Leg. hydwf
(bene for matns; tyfu, crescere) Mab. 2,383. didraha (timidns; traha, aadaz,
arrogans) 1, 236.
Coraica et aremorica exempla
composita cum part. A«-, hy-, di-. Cornica e P.: hegar (amicus) 40, 3.
hyblyth (flexibilis; cambr. p/rtA) 131, 3. dyeeth, de revh (impudens; meih,
pndor) 191, 1. 242, 4. dygottfortys (infirmatns) 58, 1.
Aremorica e Bnh.: hegar, hegarat (amicus, comis; cf. p. 93) fq. hegredic
(credulus; he-cred.) 154, 11. diualicc (sine malitia) 70, 5. diuisgnaff
(vestibus exuere) 10, 19. Non aliter hod. am-,
di-: avtc'/ioulou (tenebrae; goulou, lux), dicroet (exul ; bro, terra),
dibennu (dccapitare ; j>enn). Servata est in huiusmodi vocibus, non solum
aremoricis sed etiam cambricis, hand dubic praep. di.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8868) (tudalen 205)
|
I. 2. CONSON. BBIT. IKCHOANTIOM
INFROTIO HA8ALI8. (423.224) 205
7. De particulis cambricis ptoer-, gor-, quae cum aspirent tenues regala
riter, easdem in hodiema lingoa modo aspirant, modo destitaont sicut consonas
aspiraticmig expertes, supra dictum est (B. II. 3). Deatitutionis ezempla e
Mab. : y teidon ordu^ y vndo» orwtnn, oneen (strix pernigi^a, peralba ;
gordu, hod. gorddu, goneen e gtcyn, gwen) 2, 224. 247. gorvot (superare;
bot), gorjfioch, ^oivlwch (po colnm; ldwch) fq.
Gomica ac yetuata iam aremorica exempla quaedam destitutae post ean . dem
particulam consonae snpra allata sunt (B. II. 3 et pp. 112. 137).
D. Infectio nasaiis britannica consonaram illarum, quae ea tanguntur,
medianun et tenuiom, sicut in mediis et extremis vocibus iam in vetustioribus
libris invenitor (pp. 147 et 162); eadem in principio vocum iunctarum
construc tioiie vel compositione in recentioribus codicibns inTenitur, magis
tamen ex colta in cambrica quam in ceteris dialectis. Absoluta et perfecta cst
in ho diema demum lingna cambrica; in hac igitur quae sit eins proprietas
primum est demonstrandum.
Efficitur in constructione pronomine possessiro fy (meus, e myn) et pn^ep. yn
(in), in compositione particula privativa an et praep. ey-, eyn-. Post quas
TOGulas terminatas liquida n sequentes consonae, et mediae et tenues, assimi
lantur, ut mediae b d g fiant m n ng, tenues autem p t c, addita A insuper,
nih nh ngh. Exempla mediarum: B: fy mwyd
(cibus meus; bwyd); compos. eymro (indigena; cyn-bro), eymreig (cambricus). D: yn nydd (die; dydd), fy nuw (deus meus; duw); compos. annoeth
(insipiens; an-doeth). Qt: yng ngwis godd (in Testibus),/^ ngrudd (mala mea);
compos. cyngorphen (wwple&o; gor pken). Exempla tcnuiom: P: fy mhenn, ym
mhenn (capnt meum, in capite); compos. cymhkm/a (eomplantatio ; plan/a, locus
plantationis). T: fy nheyrruu (dominium meum; teynan), yn nheymua (in d.);
compos. cynhesu (cale&cere; eyn-tent). C: Jy ngherdd (cantus meos;
cerdd), yng nghad (in proelio; cad); compos. anghymmedrol (immoderatas ;
cynmedrol).
Addenda post num. taith (septem), wyth (octo) sequens infectio nasalis
medianim: geithmlirydd, wyihmlwydd (septennis, octennis), neithnyn (septem ho
mines; dyn).
E ceteris consonis liquidae habent propria quaedam post easdem voces. Ut post
particulam an destituitur m, non tanguntur f/, rh. Item ey in compositis
interdum deatituit m, sed interdum non tangit (ibi tamen est propria forma
cym-, cyf-, quae eadem ante f', f praecedit, ut am-, a/-, pro an-, ■ate easdem liquidas). Contra hanc ipsam infectionis nasalis regulam eadem part. ey intcrdum
medius destituit.
E codicibns britannicis infectionis nasalis consonarum inchoantium post
easdem voces exempla.
I. In constructione : 1. infectae mediac cambricae: ynarot vy mwyt (ex tpectans
dbam meum; = vym-bwyt, vym mwyt, vy mmyt) Mab. 1, 2. adywedut vy mot yn
keittaw (et dixi me esse quaerentem, me qtiaerere; vym bot) 1, 5. muyl ar
vymarc/i (dedecus snper barbam raeam; = vym bara/ t) 3, 101. vy mrawt (frater
meus; brawt) 3, 144. or mynnir vy nyuot y mywn (si placuerit iagressns mens;
= vyndyuot, vynnyuot, vy nyuot) 1, 250. att vyggwreic (ad nxo rem meam) 1,
274. vynggwely (lectos meos) 1, 290.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8869) (tudalen 206)
|
206 (925.226) I. 2. C0M80H. BRIT.
INCHOANTnTH INFKCTH) VASALI8.
Post numeralia seith (septem), wifth (oeto), naw (nevem) infectra nasaHs:
geith nUyned (septem anni) Mab. 2, 198. 212. 376. 3, 29. 98. 272. nofo fwt
anaw nieu (novem noctes et novem dies; dieu^ 2, 241. nmt nieu (nov«m dies)
Leg. 2, 11, 7. Exemplum nam. vn/th mox inter composita. De causa infectionit
sopra dictam (pp. 44. 117); translata tamen invenitev infectionis vis in alia
ua meralia, in quibus non sit eadem causa: pedicar ugeint ndyned (24 anni) 3,
96. 100; ckue ugeyn myu (sexies vicenae vaccae) Leg. 1, 10, 18. 11, 20 etc.
ean myhu (centam vaccae) 1, 2, 3.
Li lingna aremorica etsi infectione nasali plenunque vacant mediae in
choantes, pauca tamen illius ezempla non solum e Buh. afferri possunt: entre
an nou men brae (inter daos lapides crassos; = an dou) 148, 1. dan naou ylin
(in daobns genubos; = dan daou) 96, 12. 180, 5. en noar (in terra; doar) 4,
12. 8, 24. a dr^ an or man (post portam hanc; dor) 54, 1, e Cath. yuignei an
noulagat (connivere), gant ioy equeiff an nou dorn (complodere), erochen an
niuquell (i.e. cntis testiculorum, scrotum), harrenn an nor (clatras), sed
etiaBi in hodiema lingna formulam an or^ 6e qua monet Man., non monent Dum.
L^., vigere patet e dictionibns: dirac an or (ante portam) D., tnir ann or
(ad portam), dri doull ann or (per forunen portae) L. De scriptione c<Mife
rator ann enlA. an eon D. an eho L. eff Cath. respondens vetusto an nef (cae
Inm). Nasquam invenimns comicom exemplum.
2. Infectae tenues cambricae: ymhoen (in poena; = ynpoen, ympoen^ ym moeny
ymhoen) Mab. 3, 199. yn mhenn y mae» (in capite, fine planitiei; yn penn,
ymenenny ymhenn, yn mhenn) 1, 3. ygharat (nou. propr. fem.) 1, 262. vyghyghor
(consilium meam; cyghor) I, 286. ygkarehar (in carcere) 1, 290. 291. Exempla
tenois ( transeuntis in nh mox in compositione proferentur; in constmctiooe
nolla inveninntur, contra leith gantre/, eeith cantre/ (septem pagi) 3, 144.
A comica dialecto haec tenaiom infectio alieua est perinde atque ab are
morica tam vetere quam hodiema, quae profert i ti vel enn ti (in domo), ut e
tdl (in fironte, prope), i pdd (in duratione, darante temporc), i ker, etm
ker (in urbe).
Cetenun in combinatiouibus cambricis enumeratis non aliter assimilantor mntae
labiales et guttarales atque liquida ipsa (cf. p. 117 sq.). Itaque inve nitur
liquida assimilata cum servata tenai, ut cum labiali: vymporthawr (por tarius
mcus) Mab. 1, 263. ympenn y vantell (in margine pallii eius) 1, 3. ym pop dyn
(in quovis homine) 1, 33. Interdnm
omnino nihil mutatur, si secnntur dentales: -uyndeu uab (duo filii mei),
vyndikenyd (occisio mea) 1, 33. 253. yn deu hanner (in dnas partes dimidias)
1, 13. vyntaryan (clipens meus) 1, 9. vyntehic (opinio mea) 1, 245. vyntat,
vynntat (pater meus) 1, 262. Immo desti tuta invenitur consoua incfaoans: ym
benn (in initio), yn gyfaigo» (in vicinitate; ?<»«*»» cyfagos) Mab. 1,
236. cE teith gantref (supra).
Ceterae consonae non tangnntur : vy Uudeiiewiee
(vestis mea latoss) Mab. 1,4. yn lle arall (in alio loco), yn lly» (in anla)
1, 5. 237. ity mareh (equos meus) 1, 4. vym merch (filia mea) 1, 291. yn
ryuygus (in superbia) 1, 242. vy ffyd (fides mea) 1, 243. vy chwaer (soror
mea) 1, 252.
II. In compositione 1. infectae sive assimilatae post nasalem mediae ez
emplom cambricam notissimom est nomen Cambromra ipsom, quod in oodice
|
|
|
|
|
(delwedd
F8870) (tudalen 207)
|
I. 2. C0N80H. BBIT. DJCHOANTIDM
IKFECTIO HASAM8. (22C.227) 207
Leg. scribitor Kemro, Kemry (Camber, Cambri), fem. Camraea, Camaraea
(Cambra), plar. eymry^ %>»ry ^ ^'^* I^ond. privileg. eccl. p. 113 et Mab.
2, 50. 242. 3, 90. Hodiemae formae: Cymro, plur. Cymry (Camber, Combri),
iiem. CymraS» (Camluti), ande Cymreig (cambricas), Cymraeg (lingna cambrica;
cf. Saeaoneg, Seitoney, lingna saxonica, anglica), Cymru (Cambria). Est compoBi tom e praep. ean, iuncta cyn (con-), et
aabst. bro (terra, = broy, pp. 90. 137) significatque in Bensoiu adiectiTi
Tersum (ot graeca eiasmodi composita) con terraneum (cf. lat. contabemalis
pro contabemaliB), eandem terram babitantem, indigenam. E forma Cymro, plor.
Cymry (flexionis internae, = Cymbryg, ut eteyb, episcopi, ex e«c<A, hfm,
comua, e kom, quamquam e simplici bro for mator pl. broydd', pariter atque e
fetm, caput, pl. penneu, hod. pennau, com positum est kytunbenn, pL
kytwibynn, qui uua sunt principes, Mab. 2, 389) prodieront, vocali mire
immutata, formae Cymru et Cymraen ; vetQBtissima forma (qoam aodissent
Romani, nisi hoc nomen ortum esset post invasionem Saxo num) foret Combroges,
cui oppositum est significatione vetustum nomen gallicam Attobrogee, i.e.
alienae terrae ineolse.* Eiusdrai modi eomposita kodie extant complora:
cymmraint (subBt. comprivilegiom , idem privilegium, adi. comprivi legiatns,
qui codem froitar privilegio; eyn-hraini), cymmravdd (con&balatio;
brawdd), cynmtrawd (covdniet; brawd), cymmriw (contusio; briw) ete. Item in Mab. cymwt (= eymbwt, arem. combot, eompot, p. 192) 2, 372.
Mediamm infectio nasilis in compositione post numeralia snpra dicta seith,
vyA, nam>: teithnyH (septem homines; dyn) Leg. 2, 1, 74. wythndwyd
(octennis) Mab. 3, 201.
2. Infeetae tenues cambricae: eymltar (coniux; s eym-foir, compar) Mab. 2,
216. kynhewi (subtacere; kyn-tewi) 2, 42. kynhebic (similis; iyn-tebic) 2,
378. kynmoryf (tomultus; kyn-twryf) 2, 381. keghor, kyghor (consilium) Leg.
Mab. fq. agkerdet (deviatio; kerd) Mab. 1, 266 (cL p. 118).
Sont autem hic quoque neglectae infectionis exemphi: ambreinaul (non
priritegiatus), ampriodavr (non possidens) Leg. 2, 11, 29. 32. Ac particulam
bfn compositam cam adiectivis, etsi origine vix diversam a praepositione,
semper consoua destituta sequitur in Mab.: kynwynnet (aeque albus) 1, 257.
kynuonhgdideet (aeque nobilis) 1, 264. kyndeeket (aeque puldier) 1, 250. 276.
kyniritttt (aeque tristis) 1, 33. kyngryfet (aeque fortis; cryf) 1, 24.
Ante liquidas praeter m, quae post cy-, an destitoitur, pro cy-, eyn et on
nmt formae eym-, eyf et am-, af-. Exempla
infra inter composita.
Cai eoDfBTO genn. AHtati, AlHalia,
sedes, terra aliena, tem ronwua ab Alanunnis occn Mta^ interpretatio vetusta
ap. Sclioliast in luvenal. p. 347. ed. Crameri: " Alhbrogae QMi sunt
Ideo ntem (Beti Allobrogae, quohiam brofoe Galli agrum dicnnt, alit autem <Uivd,
dicti igitur quia n aHo loeo fuermti IrcaulatL" Forsitan reetins, quia
in alienam terraiu, a Gailis ante non posMsnffl, ^anslati erant Eodem modo
compos. cambr. allduf (alienigena, ez alieno populo erinndiu; M p. 99) Leg.
fq. ; cum altera parte nomints conferenda vetosta Antebrogius Caes.,
Antebrflges Piia. S voce cjpt (primus, praeeminens; = k/ptt, in superlat
hfntt/, cf. nom. galL Cint(^tui) si compositmn etset nomen Cymro, ut putat
Owenns, invenitotur destitutio mediae, BOB infeetio nasalis.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8871) (tudalen 208)
|
LIBER SECUNDUS. DE NOMINE ET
PRONOMINE.
Perlastrata regula Bonorom et intema yocum structara traasimus ad exter nam
stractorum flexionum, quibus ceteras orationis partes superant nomen, pro
nomen, verbnm. Nomen et pronomen tractabimns hoc libro secnndo, quo de
flejdonibus praesertim snbstantiyi et adiectivi agetur, concordantibat in
moua mentis nostris, addentur quae his vocibus praeterea adhaerent, deminationis
et gradationis formae. Quibus omnibus praemittendae sunt articuli formae, sab
iungenda nomina numeralia, tandem pronomina, in singalis capitibaa. CAPUT
PRIMUM.
De tribus generibus veteris lingnae et articulo.
Tn omuibus linguis celticis hodie non plns quam duo
uominis genera distin guuntur, genus masculinum et femininum. Sed patet tam e
vetnstis noatris glossis hibernicis quam e cambricis pronominis demonstrativi
fbrmis, ut in ce teris omnibus linguis huius affinitatis sic in vetere
celtica tria genera faisse non solam pronominum sed etiam substantiTorum et
adiectiToraio, postea demam deleto discrimine inter masculinum et nentmm
grammatico haec duo genera in unum commixta esse, codem modo quo in lingna
gallicana. Id quod inprimis probatur articulo veteris lingnae hibernicae, qui
proprius coiasque generis in numero saltem singulari formus exhibet I.
Articulus hibernicus.
In lingna hibernica radicalis articuli consoua N plenunque ant geminats
invenitar (ut in genetiTO sing. generis feminini, genetiTo et accasadvo plur.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8872) (tudalen 209)
|
II. 1. ARTICUL08 HIBBRmCUS. (229) 209
caiosTis generis, denique ia formis INNA et INNAN) aut aacta accedente media
D (ut in gen. sing. et nom. piur. generis raasculini et in dat. sing. cu
iasvis generis, in forma IND) quae in tenuem quoque T provehitur, sive se
quitor S in principio vocis mortificanda, sive periit S terminalis (id quod
in oon. sing. masculini generis factum esse ostendit analogia cum lingaarum
co gnatarum tum priscae gallicae conspicua in flezione nominum). Singularis N
(praeterquam in neutri geucris nominativo et accusatiTO numeri singularis ca
«ibns, qui simplicem N ante vocales, medius, liquidas servant vel assimilant,
eiuideni amittunt ante tenues et spiraotes, non igitur radici sed
terminationi tribuendam) non extat nisi in formis aphaeresi curtatis eorundem
casuum, qui bigyllaha alius forma utuntur, ac sempcr fere in dat. plur., aut
cum periit cou 8oua tcnninalis. Quare suspicari licet, ND ab origine ad thema
articuli hiber nici pertinuisse nec nisi assimilatione facta in NN et N
transisse. Apparet auteni ez altera forma dativi et accusativi, quae sola
sequitur praepositiones quasdaui (o, ren, ium, con cum dativo, fa, frt, tri,
lar, co cum accusativo, in, for com utroque casu constmctas), S quoque
principio articuli propriam fuisse, qoae postea fere perierit, servetur tamen
post illas praepositionee. Statuimus igitur thema articuli SIND (=: sanda),
cuius locum in nom. et acc. sing. neutr. tenet SA.
Itaque formae pleniores extant: INT, IND (SIND), INN (SINN), INNA, INNAN, AN
(SAN); formae curtatae: NA, NAN, SN, NAIB (SNAIB). Ei liis INNA (NA) et NAIB
(SNAIB) nec ipsae in fine mutantur nec mutont consoDara sequentem; INNAN
(NAN) et AN (SAN) integrae eervantur ante voc&les, raedius, liquidas
(nisi quod mediae b et liquidis m, l, r assimilatur n terminalis), ante
ceteras consonas reiciunt n, nihil tamen mutare soleut in con 8oua proxima;
INT, cuius analogiam fcre sequitur INN (SINN), ante vocalos solas integra
serratar, ante quamlibet consonam privatur consoua teruiiDali, se quentem
aotem litteram non mutat Magis variat IND (SIND), quae bola m fieit consonam
sequentem, servata ante liquidas et mortificatam f ac vocalea, transien^ in
1NT ante « emortuam, in IN ante tenues et medias. Distiuguen dae igitur sunt collocationes ante tenues,
ante medius, ante liquidus, ante vo cales, ante » et f De duali ac de
ablativi reliquiis infra agetur.
Schema autem articuli, probandnm deinceps exemplis e
codicibus uostris, est hocce:
Sing.
Masc. Pem. Neutr.
Nom. int, in ind, in an, a
6en. ind, in inna, ua ind, in
Dat (ti)nd, ((ii)n (n)nd, (»i)n (si)nd, (iii)n
Acc. (9)inn, (s)in (s)inn, (s)in ('«)'"'' ^'J^'
Plur. Nom. ind, in inna, ua inna, ua
Gen. (in)nan, (in)ua \ Dat. (s)naib, (s)nab \ in tribus geueribns. Acc. inna^
0)**<* I
ZlCM, t»AMIt. CBtt. Eo. U. l*
|
|
|
|
|
(delwedd
F8873) (tudalen 210)
|
210 (330) II. 1. ARTICULUS HIBERNICnS.
Singalaris.
Masculinam. Forma primaria (SIND) IND quae servatur ante vocales, tiquidaa,
spirantes, nisi quod ante < fere in INT traasit, mutator in IN ante tenaea
et medius, in iuterioribus huios numeri cauibu^, genetiro et datiyo, iu ficit
conaonam sequentem, sive servata sive excussa est ipsius consoua termi nalis.
Non tangit consonam sequentem forma nominativi INT, vix accusativi (SINN)
INN, etsi ipsae integrao non servantur nisi ante vocales. Ecce exempla
singulorum casuum:
Nominat INT, cuius t servatur ante vocales, sed perit ante quamvis con sonam,
non inficiens. INT: intathir nemde (pater caelesti^) Wb. 4*. »i corp intoifi
bali (non corpos unum id membrum) 12*. asber intOi anfoirbthe (dicit aetos
imperfecta, homines imp.) 13°. intimmormu» dognither fHuaam {acasxAaixkm quod
fit contra eos) 10°. ni ni dam infidol (ne est quidem quidquam idolum) 11*.
intintilivcht (intellectus, sensus) Sg. 201*. inti (is) pron. fq. Pro quo
INOT in uno exemplo: indtairdirctu (gl. claritado) Sg. 2'. IN: am. fbndrodil
incoim div dochdch (gL unicnique sicut divisit deus) Wb. 10*. cid incoimdiu
dodgni friamvg \cid\inmug friachoinuiid (sive dominus id°^it in servum suam
sive servus in dominum suum) 27*. iati indainim atlam dochomalnad reeto de ni
in corpp (gL secundum interiorem hominem; i.e. est anima quae est parata ad
explendavi legem dei, non corpas) 3'. inteettaire maith (gL bonus
dispensator) 8*. ingnim, ingninuon (factum, hoc f.) Tr. 103. 104. mad sladn
inball (si sanum est membrum) Wb. 12\ indomunao (mundus hic) 9*. lasae
donindin inmace (com tradit filius) 13'. i»he intenduine (est hic vetus homo)
27\ eiiti baambio infer (donec vivus sit vir) 10\ anaarubart inf&ith
(quod dixit propheta) \y.
Accus. SINN, INN ante vocales. SINN poat praepositiones snpra com memoratas:
frigainnebride (adversus Hebraeum) ML 2^. ieinumar (gl. in a&ra) Wb. 25\
cid cos»inn6in l. cosinndin.i.co cr. (gL usque ad unum, non est qui faciat
bonum) 2*. . lasinnafhir nemde (apud patrem caelestem) 19'. Iresinnainmni
gudsin (per hanc denominationem) Sg. 59'; alius INN : inndi» died (gl. inquie
tos, corripite; i.e. aetatem inquietam) Wb. 25'. innairdegnimgvd (significatio
nem) Sg. 77*. innimthdnad (gL talionem) 181*. cenmd innavnmnid (excepto no
minativo; eenmd cum accos.) 201'. Sed SIN
ante consonas: lasaincoimdid (apud dominum) Wb. 25'. laseii^er, Uuinfer,
Iassinfeir (apud vinim) 9*. 13*. firir sinfer
(contra virum) 1O’. friiincethir (ad animal quadrupes) 13'. tarein corpain
(trans hoc corpus) 15'; item IN ut in nominativo: ni gebat incomarbu» (non
accipient hereditatem) Wb. 4'. ar inoorp marbde (ad corpus mortuum) 3*. in
br6n (maerorem) 5'. Eclipsi hodiernae comparanda sunt trisin mlfratfind (per
pallium album) Tr. 55. in nerehoimded (gl. apologiam) Tr. 82, ut acc. fem.
laain ngutai (cum vocali) Sg. 7'. tri» in niri* (per fidem) Tr. 43, gen.
plur. tridluthad inua nnil (per compaginem nubium) Ml. 9r.
Genet. IND ante liquidus, consonam emortuam/ vocaies, IN ante tenues et
medius, inficiens. IND: riin indrechto, cosmulius indrechto (mysterium, simi
litado legis) Wb. 15*. 20*. rectire indrig (praopusitus regis) 17*. indfogair
(gl. pronuntiationis) Sg. 3.'. darcenn indiesa lobuir (pro aetate infirma,
pro in firmis) Wb. 1O’. foraltdir indidil (super altori idoli) 10*. bessi
indepseuip (mores
|
|
|
|
|
(delwedd F8874) (tudalen 211)
|
II. 1. ABTIOULUS HIBEROTC08. (*31. 232)
211
episcopi) 31*. emnalnad indhuiii rechto (impletio oomis lepa) 20*. Pro quo
effertur INT ante t emortuam: intaechtaifftha (gl. simulationis) Ml. 31*.
fomarn HOaommai (sub iugo divitis) Ml. 27*. dotracktad inUailm (ad
tractationem psalmi) MI. 25*; minns accurate: boiU indsenduini (membra
veterie hominie) Wb. 27*. 01«»» indirotho (gl. Anio; i.e. nomen fluvii) Sg. 35'.
IN: iren inchdioh (fidea cuiuavis) Wb. 2'. innanmim inehoimded (est in nomine
domini) 9*. doekum in ehoirptin (»d hoc corpns) 3*. ffnim inehroehtho (actio
cruoifixionis) 8*. doecmalla fiJe foir indluim mair inchoirpnn et inpheetann
(colligit hic in se massam ma gnam hnius corporis et huius peccati) 9*. glice
ocaslug inpheciho (callidus in per suasione peccati) 14*. Non tanguntur
infectione dentales (cf. p. 179): intempuil (tcmpli) Tr. 80. intairmchrutto
(transformationis , imago; tairmchruthad) Wb. 15'. intesa (gi. caloris) Sg.
5*; quare hio quoque IND notatum invenitur ut in aeutro: in^h-aind (gl.
qualitate, i.e. formae) Sg. 3'; eadem igitur ratione ac cipiendum forbe
indagimrata (perfectio bonae cogitationiB) Wb. 3*. induini (ho minis) 12*.
dinehamuU indiumsa (de camelo superbiae) Tr. 60. In mediis 6 et g etsi notuta non est infectio: imnetha
inbetho (tribulationes mundi), 6 dethidin inbetho (a cura mundi), accobra
inbetha (cupiditates mundi) Wb. 1O’. 14".
15*. hi coindeile ingotho (in comparatione vocib) Sg. 3', sine dubio tamen
valmt in pronnntiatione.
Dativus ut genetivus , nisi quod S inchoans eadem qua in accusativo ra
tione ant servatur aut perit; quacum uua absorbetur vocalis articuli termina
libua TOcaBbns praepositionum praecedentinm, ut do, 6, di. Exempla formae
IND: dondludU alliu (alteri parti) Wb. 16*. dondmacc (filio) T. dindriuth (de
cnrro) 20». indrectairiu (gl. a villico) Pr. Cr. 62*. ond/eaeur (a vespera)
Sg.
183». dondfiur (a^ virum, viro) Ml. 14». dind^ur (de viro) Wb. 22*. dndfogur
(voce) 12*. dondathir (patri) 13'. dondosear (gl. idiotae) 12*; SIND:
forsindirr^
manmu (in Scandalo) Wb. 1*. fornndainmnid (in nominativo) Sg. 207*.
hisindlucnn
(hoc loco) Sg. 8\ Ante « mortificandam item SINT, INT: itsintaalm (in psalmo)
Ml. 14'. isintsalm (id.) 43r. 32r. isintsalmso (in hoc pe.) 14'. 24'. dmUens
(de
sengn) 14*. dintsruth buadarthu (gl. de turbulento rivo) 2'. huantsommu (a
divite,
accepit mnnera) 36*; minus accurate hiandsndthiu (a filo) Sg. 54*. IN, SIN:
on
pkapa leo (a papa Leone) Cr. 40*. donchoimdid nemdu (domino caeleati) Wb.
27*.
inekiunn (e capite) 22*. dunchrunn (arbori) 8*. donchorp marbdu (corpori mor
tali) 3*. Non notatur infectio in mediis b et g:
dunbrdUiir (fratri) Wb. 10*. don
bd^ (g^ idiotae) 12*. isinbiuth (in mnndo), isinbiuthso (in hoc mnndo) 12*.
12*;
hic quoque IND scriptum: dindbiHatu (de moralitate) 5*. Non infifcinntur den
tales: ontechtairiu (de legato) Wb. 14". dintemul (gl. obscuratiope
solis) Ml.
16*. isuOuisiulnn (in hoc casn) Sg. 204*. dinteenatatu (gl. de familiaritate)
ML 2*. honteenatatu (&miliarit8te) , kondoirmaigthetaid (gl. squalore)
Ml. 28».
isindomunaan (in hoc mundo) Tr. 16. dondmni (homini) Wb. 4'. dondaum (bovi)
10*. isinddnain Qu hac scientia) 18*.
Femininum. Sunt articuU feminini formae in singnlari IND, INN, INNA,
e quibua prima sola inficit, quae est nominativi et dativi, altemans cum IN.
Fonnae accusativi, quae fit IN ante vocales, et INNA genetivi non inficiunt.
Nom. IND, IN ut gen. masc. Porma IND: indalmsan (eleemosyna) Wb.
!*•
|
|
|
|
|
(delwedd F8875) (tudalen 212)
|
212 (232.233) II. 1. ARTICDLUS
fflBERNtCnS.
16'. 17*. isbeo indanim, intrlam indanim (est viya, prompta anima) 4*. 5'. tW
eclttis (ecclesia) Tr. 60. indencae (innocentia) Ml. 24*. indecmailte (gl.
insolentia) 31'. fnrfiVi^frt (filia) Wb. 1O’. tW«2:«*ft7«« (epiatula haec)
27'. tWAW^ (gi.elatio) Ml. 28*. indladm (manus) Wb. 12". tndnoibe
(sanctitas) 9". indrann insce (pars orationis) Sg. 3'. indrom (Roma)
174*. indfdilte (gaudium) Wb. 16*. ind/oille (gl. calliditas) Ml. 28'.
indfoirinn (gl. factio) 33*. indjointiu (confessio) Wb. 4*. INT ante s
emortuam: mir intserc condechuith in cru. (magnus amor uonec venit in crucem,
Chrislus) Wb. 22'. intserc (gl. affectus) Ml. 43r. inttoiUe (lax, sol) 26 r.
6r. intnltab (syllaba) Sg. 26*, intsUlab 26', sed indsillab 26*. intsar/ol
(gl. libido) Ml. 34'. Forma IN: inchathir (civilas) Wb. 21*. niincltolinn
donathaira (non caro est, quam vituperat) 3*. inch&rcur (purpura) Tr.
115. inchiall (intel lectus, notio) Sg. 27'. inchoss (pes) Wb. 12*. Non
infecta tenuis dentalis ut supra noiatur in Ml. 28': indtogas (gl.
circomventio); itaque ne med!a quidem d infecta putari debet: indiassin (gl.
uterque; i.e. haec duitas) Sg. 2*. indearc bratharde (amor fraternus, =
deserc) Wb. 33*. Non notuta infcctio ceteranim mediarum: Uicfidir dvib
iuhntJiemnaclain (sinctur, coucedetur vobis hoc iudicium) Wb. 6*. inben
(mulier) 22*. inglainesin (haec puritas) 9*.
Dat. ut dat. masc: isindaimairsin (hoc tempore) Wb. 13*. isindinducbdH (in
gloim) 4*. dondingin (filiae) 10*. dindluib (gl. de rosa) Sg. 35*. as ind fe
tarlaicl (e vetere testamento) Tr. 39. dondfritobairt (oppositioni) Sg. 183';
mi nus accurate dindsHt (de via) Wb. 24*. donioilsi (luci) Sg. l^S'', ubi
dint-, dont expectares. robdi issinchaithir (fuit in civitate) Wb. 13'.
hisinchathir (in civ.) Sg. 28*. isinchilne tuiste (in prima creatione) Wb.
1*. iarsinchdintoil (gl. secun dum bonum placitum) Wb. 20*. isintuaichli (in
astutia) 8*. dondmcht, dondm necht (deitati, bumanitati) 32'. dinddeilb (de
forma) Sg. 5*.
Acc. SINN, INN ante vocales, SIN, IN non inficiens ante quamlibct con sonara,
ut in accus. gen. masc. Forma SINN: tresinnaimsir feiesin (gL tempus per se)
Sg. 188*. tnmnnoenmeit (gL per tantundem temporis, i.e. per eandem
maguitudinem; meit fem.) Cr. 34*. is-innaisndis (gl. in sui adsertionem) ML
29'. fnmnniarfuigid (gL adversum inquisitionem) Ml. 20*; INN: conricci
innaimsir hHaam (gL usque adhuc; i.e. donec attingit tempus quo sumus) Wb.
9*. sech innaimsir (ultra tempus) Sg. 217'. ni epur frib innalmtin (non dico
vobis ele emosynam) Wb. 16*. innaudbirt (gL phase, facies; i.e. oblationem)
Cr. 37*. huure ndd forcmat inninni (quia non servant significationem) Sg.
50*. ar «Rnwtm (gl. propter significationem) Sg. 137'. Forma SIN:
forsinmertrich (super mcre tricem) Wb. 9"'. frissinlainn
j..frisinfochricc nemdi (ad bravium, i.e. ad mcrce dera caelestem) 24*.
trissinprecept (per doctrinam) Wb. 12*. tresinfuil (per san guinem) Wb. 20*;
IN: dofornat incathraig (condidit civitatem), conrotgatar in cathraig
(construxerunt civitatem) Sg. 31'. 32'. incairi (gl. notam) Ml. 28*. wt caisc
(gl. phase, facies; i.e. pascha) Cr. 37*. incoimdemnaeht (gl. dominatom,
fcrre) ML 35*. inlainn (gl. coronam) Wb. 11*. infdiUisin (gaudium hoc) 5*. in
Jirinni (veritatem) Ml. 36*. infectso (nunc) fq., cuius altera forma indeetto
ad ablativum adverbialem refcrenda est (cf. sub adverb.). Est tamen etiam
ante vocales liquidae scriptio simplex: ar inaencai (gL propter morum
modestiam; supra uom. encae, ence, innocentia) Ml. 31*. in arim (gL summam)
MI. 36*.
Gen. INNA et NA: aitribtheid inua cathrach (incola civitatis) Sg. 124*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8876) (tudalen 213)
|
11. 1. ARTICtlLUS HIBERMICUS. (233.
234) 213
tv» mua cittcke (mysteriam crucia) Wb. 8\ inua togaise (gl. simulationis) Ml.
31*. trunaib inua deacte, hi rutiaib inua deacte (in mysteriis deitatis) Wb.
2\ 5*. dineurt inua deaerce (virtute amoris) Wb. 16'. airechas inua r&mce
(princi pattts Romae) Sg. 174'. dolliaidbse inua meite (gl. ezplanandae
quantitatis causa) Sg. 151*. inua flaiihemnachtw (gl. dignitatis, gradus) Sg.
2*. rann airegde inua antne (pars principalis animae) Wb. 25'. bolad inua
idbairtesin (odor huius obla tioois) Wb. 22'. isadinnnchi inua indocbdle (in
abundantia gloriae) Wb. 27*. tindnacol inua hirise (receptio fidei) Sg. 209\
NA: 6 aicniud ua citne tuisten (natura primae creationis) Wb. 21'. hi
foirciunn nn cetnce rainne (in fine prioris partis) Sg. 18\ isdochruth
comirgire ua deme (est inhonestum simul sermocinari duos) Yn>. 13*.
accomol cr. et ua wcHte (iunctio CLr. et ecclesiae) Wb. 22*.
Nentrum. Differt hoc genus a masculino et feminino sola forma primaria AN in
casibus rectis; in casibus obliquis IND habetur codem modo quo in ob liquis
generis masculini.
Nom. AN ante vocales et medius, A ante ceteras consonas (p. 43), excep tis
Uquidis, ante quas n articuli saepius assimilatur quam omittitur. AN (jani
ante (): anaecohor (gl. animus voluntatis; i.e. volimtas) Wb. 16'. dobtromma
anaceobor collnide heos (gravat vos voluntas carnalis adhuc) 8°.
asndirruidig. anainihsin (est derivatum nomen hoc) Sg. 56'. ished inso anaii/iescc
(est hoc responsum) Wb. 9*. animdibe adchi cdch (circumcisio quam scit
quivis) 2*. ropo fochonn anirgaire (fuit interdictio causa, peccaudi) 3'.
anmfe nemde (here ditas caelestis) 27'. atá lib anuilese (sunt vobis haec
omnia), anuile roboi ifetur Hcci (omne quod fuit in vetnstate) 16'. 27*. ani,
anisiu (id, hoc; masc. i/U/, in tinu, fem. indi) pron. fq. ambds tiagmeni
(mors quam subimns) Wb. 15\ is/icd anibccesin nanimd (est id hoc parvum
solum) 24*. andec/ior feil eter corpu nemdi (differentia quae est inter
corpora caelestia) 13°. andeainifineichtJiech (deiiorai nativum) Sg. 29'. am
romb&i andligedsin ifetarlicci (ut fuit lex haec in vetustate) Wb. 10*.
andligednisin (lex, regula haec), andliged dogniat greic (regula, quam
observant Graeci) Sg. 7'. 40*. andiall cec/Uar indarann (declinatio utriusque
partis), iss. andiall ninmedonach (haec est flexio intema) Sg. 74'. 168'.
inmaith andubso amne (bonumne hoc atramentum ita? glossa scriptoris codicis
atramen tam temptantis, infra in folio) Ml. 13'. Substantivi numeralis andide
(utrumque), andedeso, andedesin (horom utrumque) exempla inter numeralia.
angair roboi.. (vox[?] quae fiiit) Sg. 176'. ised atigne cetne (gl. eadem
ratio; i.e. haec est ratio prior) Cr. 33'. angrdd asisliu (gradus qui est
inferior) Wb. 4*. Forma A: aHatne sainemailsin (singulare hoc mandatum) Wb.
S'. atinp/ied (gl. spiritus), tttinfed (aspiratio, per h) -Sg. 6*. 9*. atir
romanach (gl. romanus ager), atir cen tarach (gl. citer ager) Sg. 33*. 39\
atredeso, atredesin (haec tria; cf. inter nu meralia) Wb. 5'. 9'. 12'.
acethardeso (haec quatemitas; i.e. haec quattuor) Wb. 21'. araarie acenelce
fothaircthesin (gl. balneae pallacinae: de nomine philosophi; i.e. nam eius
inventum hoc genus balnearum) Sg. 217*. isfrideacht afiadiiisse sin (gL testimonium
diximns adversus deum; i.e. est contra deitatem hoc test.) Wb. 13'. afirluge
(gl. iusiurandum) Ml. 36*. i»«. afolad cetnae (hic cst sensus prior), afolad
7 inchiall (gl. vis et significatio) Sg. 9". 27*. aforcital fonidobca nar (doctrina quae praecipitur
vobis), aforcitul ircas (doctrina quae salvat) Wb. 3*. 30*. guidmini airndip maith aforcell doberam diibiti (gl. oranius
semper pro
|
|
|
|
|
(delwedd F8877) (tudalen 214)
|
214 (336.. 386} n. 1. ABTICULU8
HIBERinCCS.
vobis; i.e. at sit bonos nniitiaB quem ferainaB de Tobis) Wb. 25*. aforM hm
lib dinaib anib (abundaatia quae est vobis divitianun) "Wb. 16'.
asainreth (gL proprium, est nominis) Sg. 26'. attda leinsa aiainredsa (est
mihi haec proprie tas) Wb. 32*. atua icack epiatU aaainchomardesin (gl. quod
signom in omni epistula; hoc proprium signum) Wb. 26'. Articalus ante liquidas:
iaderb alin lathe (est certus numerus dieram) Sg. 66'.* isked alliinn (est
haec pars, est hoc illad quod etc.) "Wb. 12*. ished itvtin alMnn (hoc
est reve) 29'. doairehet allai (praedictus est dies) 6". isdildiu atnmag
rogab suil (est palchrior locus quem cepit oculus) 12*. isspirtide
annviadniss vile (est spirituale omne testamentom novum) 15'. arrindsiu (hoc
signum caeleste) Sg. 7O’.**
Acc. ut in nominatiyo, nisi quod S servatur post praepositiones supra no
minatas. SAN: trissandedesin (per hoc utrumque) Wb. 4*. forsani asruhart
(super id quod dixit) 9'. trisanimthanadsa (per hanc altemationem) 13*. isas
indarhae (gl. in repulsam) Ml. 23'; elisa vocali forma SN: treingni (per figu
ram) Sg. 73'. AN: gaMd immib anetach macc aHmsa (sumite circa vos hanc vestem
filiorum carorum) Wb. 27'. ni dunaibhi fodaimet animdibe eolnide tm. mani
comal. anim. uitiorum (gl. pater circumcisionis; i.e. non iis qui patiuntur
circumcisionem carnalem tantum, si non perficiunt circumcisionem vitiorum)
Wb. 2'. cid anuathathnisiu (gL relictus sum solus et quaerunt animam meam;
i.e. ftdeo hanc singularitatem, etiam hanc unam) 5*. hore dorrigeni cr.
anmleso (quia fecit Chr. omne hoc) 15*. ut tucd ambielre asbiur (non
intellegit ssr monem quem dico) 12*. conecat anddde (possunt utramque) Sg.
39'. imme foliigai andligedsin (efficit hanc legem) 157'. angaimredsa (hanc
hiemem, hac h.) Wb. 31*. dindi
dobeir angrdd (ab eo qui dat gradum) Wb. 29*; hic quoque elina vocali N: ni
epur nisin (non dico hoc) Sg. 73'. Forma SA, A:
conecat atridesin (valent haec tria) Wb. 33*. aracethardese (propter haec
quattuor), tressacetharde (per quattuor) Wb. 31'. 32*. forsacendlee metirsin
(gL inter Phalecios; i.e. genus hoc metri) Sg. 8*. aiprono. narticoldae .i.
aprono. gaibes en grucus narticuil (gL articalum sive articulare pronomcn tam
masculini quam feminini generis assumit, commune genus) 61*. sluindid cfolad
c^tnae (gL nec minuit significationem; i.e. significat sensum priorem) 9'.
rocreitsidsi afora^ (credidistis nuntium) Wb. 25*. Ante liquidas: cossalaasa
(gL usque nunc; i.e. usque ad hunc diem) Wb. 23*. allaesin (hunc diem) Wb.
15°. alleth o laim deits (gL dextram eius, h litterae partem; i.e. dimidium e
dextra manu) Sg. 17'. arrad (gratiam) Wb. 29*. frisarind (circa
constellationem) Cr. 18*.
Gen. IND, IN, ut in genetivo generis masculini : eiendag indraith diadi (ob
trectatio gratiae divinae) Wb. 29". cosmulius indfiadnissi (similitudo
testimonii) Wb. 19*. intaidlich (gL satisfactionis) Ml. 23*. indfolaid (gL
significationis, proprietas) Sg. 27*. indfordtil (gi.eraditionis) ML 19*. oc
airitin indfordtHea (in receptione huins doctrinae) Wb. 16*. riin
indfordllsin (mysterium huius doctrinae) Wb. 28'. archuit indanihe (ratione
nominis) Sg. 211'. indaniha dilis
Alius boc substautivum est generis
masc, cuas exempla >ide«s inter snbst pronominalia. Variant etiam alia
quaedam, ut imthdnad.
** Satis frequens praeterea articiilus generis neutri ante voces latinus,
quae affenintur in ci>dd. AVb. et Sg. : %»htd unoneste imin (cst boc i6
booeste), iilted dim allegitime (est hoc ro le gitime) Wb. 26*. 30*. ithinunn
analtvs 7 analUtu (est idem ro altus et ro alitua) Sg. bt^. etc.
|
|
|
|
|
(delwedd F8878) (tudalen 215)
|
n. I. ABTIOCLUS HlBERinCUS. («86 937)
215
(oominis proprii) Sg. 26\ oethind indedMn (in significatione utrioequo) Sg.
209*. Neglegenter scriptam mcethardaiseo (borum quattuor) MI. 36°, quod de
bebat esse inah.
Dat. (DO)ND, (DO)N, ut in ceteris generibus : dondMiunn (utrique horum) Wb.
9*. dindttHehotc (iostitatione) 5*. dindtrediu (de tribos) Sg. 3\ dontorud
(fiructui) Sg. 61'. isindanfkaiffi (in nomine) Sg. 3O’. 31'. 54'. An bunud
(gl. a principali; i.e. ab origine) Sg. 33'. Aute » item int pro ind:
intnUenmuim, irinttetmim (in sonitn) Wb. 12'. 13'. Mrindlucrin inUainriuth
(gl. in Xerolopho Byzantii ; i.e. in loco hoc proprie, ablat adverbii loco)
Sg. 8', intsainriud Ml. 38 r.; sed indaainriud Pt. C^. 1', minus accarate.
Miscentor tAmen bic tit in aliis casibus et generibus interdum duae formae
dictae, ut IN pro IND: ocin/orciiul (in doctrina) Wb. 31% ut in mascuiinis
forrittmug (in servo) 8'. dunrnoindeiamidetu (gl. ad generalem munificentiam)
Ml. 8r. donfiur (riro; supra dondfiur^ dindfiur") Wb. 11'. foehumachte inmaicc
(sub potestatem filii; cf. supra dondmacc) 13'. estoec inrtfine (ezpressio
vini) Ml. 24*. IND pro IN: irindbuinniu (in tuba) Wb. 12*, ut in nom. fem.
indbendacht (bene dictio) 19', dat. maso. eoeindbrud.ieotindepert aringetib
mrit (gl. dicttntor autem ista cam emphasi) Ml. 23', acc. fem. een
fi'e»crin.i.dice trieindehomairli dorat aehito/el (gl praeter spem, i.e. eius
salTationis per consilium qtiod dedit A.) ML 23*. am. indclainn (nt stirps;
amat cnm ftcc.) Wb. 5'.
Pluralis.
Ndn est in hoc numero forinarum articali pro singnlis generibns drversitas.
lii solo nominatito distinguitur ma«calina forma a feminina, quae eadem est
generis neatri. Per ceteros casus eaedem trium generum sunt formae.
Nom. masc. IND, IN ut in gen. sing. masc: bit lete indhvUi ddni (erunt ei
omnia dona) Wb. 27'. isdo tiagait indriiairin huili (illuc pertinent omnes
res hae) 5'. indndib ata ellachti ht er. (sancti qui sont uniti in Ghr.) 21'.
ind rigain (gl. reguli) Sg. 45'. INT ante g emortuam: dagniti» dam
infiabindai anirin (faciebant etiam Sabini hoc) Sg. 28*. intaailm (psalmi)
MI. 30*. doll> do airilbter intaaihnrin (iis attribnuntur psalidi hi) 2*.
htttommai (divites) 28*. int uuit bite hi cach crich (viae [?] quae snnt in
omnem finem) Ml. Sed etiam: irier. ataat ineAirin (gl. viae meae quae sunt in
Cbristo lesn) Wb. 9*. indelici (gl. ostreae) Cr. 34'. IN: inphreeeptori (gl.
praedicabnnt, praeceptores) Wb. 5*. inehaingnimai (benefacta) 29*. inehnamai
(ossa) MI. 22*. itmdirb inboillrin (sont emortua Iraec membra), itcorp inboHlrin
(snnt oorpns haec membra) Wb. 11'. 12*. ind&ini kiriu (homines hi) 12*.
Nom. fem. INNA, NA: hithdrin inua ranua aili (sunt hae partes ceterae), inua
teoir rannaua (hae tres partes) Sg. 22*. 26'. itmora ua bretha (gra^ua sunt
iodicia) Wb. 17'. fritataibret ua dorche (opponunt eam tencbrae) Sg. 183'.
Nom. nentr. ut feui. : inua
toranda (gl. figurae) Sg. 4*. itina anMann treua . . do/orMagddar (nomina
suhstantiva adiunguntur) Sg. 28'.
Gen. INNAN, NAN (INNA, NA, p. 43 ut an, a p. 213.) in
tribus gene ribus. Masc. : etseirge innanuile marb (resurrectio omnium
mortuorum) Wb. 13*; molad ingni innatuttide (laus cognitionis anditomu) 11'.
persan nan abstal ol thene (persoua ceterorum apostolorum) 18*. tindnacul
innan dduce (largitio do
|
|
|
|
|
(delwedd F8879) (tudalen 216)
|
216 (237. 238) n. l. ARTI0ULU8
HIBERNICU8.
uorum), ilar tian dane (multitudo donorom) 21'. 22*. candadas innaH degnimam
(candor benefactorum horum) Tr. 5ib. fognam innamball (servitium membromm)
Wb. 12V nertad ram braithre (ezhortatio fratrum) 1O’. indocbdl inua ndib
(glori» eanctomm) 13'. budid innammiled (rictoria militum) 11'. cose innamf
moge (institutio servoruro) 29'. diierc inua grec (amore Graecorum; pro innan
grec) Sg. 1*. anmmann inua crann (nomina arborum) Sg. 61*. decltor inua corp
tal. (differentia corporuin terrestrium) Wb. 13. dbiimm inua tenpecthe. dUiim
inua aualche (gl. veterem hominem, norum hominem; i.e. maasam veterum pec
catorum, m. virtutum) 22'. toissech ua f. . tce (princeps prophetarum) 33'.
hiih chemi namcardd (circa caput sacerdotum) Sg. 54*.
Fem. : octimihirecht innanidbart (in ministerio oblatio:ium) Wb. lO'. innan
dule (gl. mandi elementorum) Sg. 3\ coac innamban (habitus mulierum) Wb. 22'.
dechor inua pian (differentia poenarum) J3'. ua persan (personanun) 1'. 22*.
temd inua tol domunde (obscuritas voluntatum mundanarum) 21'. bisae inua jedb
(mores viduarum) 29*. aecomol inua ranngabdl (coniunctio participiorum) Sg.
193". etarcne narruun diade (cognitio mysteriorum divinorum) Wb. 26'.
Nentr.: con etarceirt innamhelresin (cnm interpretatione harum lingnarum) Wb.
13*. inua forcetal (gl, institutionum) Sg. 9*. airitin tui forcetalnn
(receptio nem hairum doctrinarum) Wb. 16*. innavrath (gl. gratiarum) Wb. 15'.
Dat. SNAJB, SNAB poat praepositioues ante dictus, aliae NAIB, NAfi in
quolibct genere : donaib ballaib (membris) Wb. 7'. 12*. donaib noibaib
(sanctis), donaib viHb noihaih (omnibus sanctis) 14\ 17*. donab huilib doinib
(onmibus hominibus) Sg. 189*. arnaib huilib geintib (gl. Graecis; i.e.
omnibns gentibns), arnab geititib huilib Wb. 1*. 2*. dinab gabalib (gl. de
collectis; i.e. de do iiis, eleemosynis) 13*. amab vilih cumactib (supra
omnes potestates) 21'. ar naib grddib nemdib (supra gradus caelestes) 21*.
amaib rHb ilib (gl. super omnes caelos) 22*. honaib crichaib camntaib (gl.
obliquis sulcis) Ml. 2*. honaih intfaigthib mesidib (gl. iudiciariis
inquisitionibus) Ml. 15*. huanaib herckolltib foii/echaib (gl. praepositis
personarum definitionibus , est usus Apollonius) Sg. 199'. onaib rannaib
(partibns) Sg. 202*. arasoirad s6n dinaib fochaidib (gl. pro ab.solutione
malorum, refert gratias) Ml. 19*. dinaih eulasaib no donaib etarcnaib ({,'1.
de experimentis) MI. 19\ Formae plenioris SNAIB exempla: isfollut m iiaib
dobriathraibso (est perspicuum in his adverbiis) Sg. 201'. M«at6 desimrec'
taib (in ex<^.mplis) Sg. 209'. Alia videas infra IV. 2. Cum ND semel: dttn
daib abffolaih (apostolis) Cam. Omittitur b interdum sequente labiali: doua
ballaib nilib (aliis membris; sequitur mox in eadem columna: donaib ballaib
uilib. Cf. in cod. cod. 16": i cacha bdsaib, pro t cachab) Wb. 12*. oc
ua fo ihaircfhib palnacdib (g]. ad balneas pallacinas) Sg. 217*. Infectionem
consonae sequentis, quam habet unum exemplum a Stokesio allatum L. Ardm. 178
b. 2: dunuib chefhrairib (gl. quatemionibus), respuunt donaib caircib,
forsnaib cair cib (de scopulis, super sc) Tr. 115. formaib conaraib (gl. in
semitis) MI. 15 r. huanaib rellorib (gl. ex prumptuaris) 12r. donaib
cenelaibtin (his gentibus) Sg. 201'.
Acc. INNA, NA, SNA (post praepoeitiones nnte diotas) forma trium ge neram
commuuis. Matic. : meatimmir iima fhaingliu (iudicabimus vcros angelos) Wb.
9*. dodnrget inua firu (pelliciunt viro.-s, pellices) Sg. 68*. ciadugtieid
rut ri
|
|
|
|
|
(delwedd F8880) (tudalen 217)
|
II. 1. ARTICTTLCS BRITANNICVS. (238.
239) 217
tuta (quamvis faciatis res ha«) Wb. 22'. niriat. naddnu diadi aranindeb
domunde (gl. noa tiirpe lucrum sectantes, sint diaconi) 28'. cosmili p-inua
preceptofi (si miles praeceptomm) 14'. lama litridi aili (apiid cetero.s
lltteratores) Sg. 28*. turstit deo (per deos) 217'. ima cammaiythiu (gl.
oblicationes) Ml. 48r. Fem.: leic uait
inua tuari (mitte a te cibos) Wb. 6'. adciamni ua riina diadi (nosci mu8
mysteria divina) 12*. Ncutr.: forma dligetho remeperthi (.super odiciis
antedictis) Wb. 13*. inua cemmen (gl. gressup) Ml. 22*. innatlreso (has
terras) L.Ardm. 17b.l.
Dualis numeri exempla, per quem in omnibus praeter dativum casibus uua
articuli forma IN extat, infra sequentur. n. Articulus britannicus.
Muior formarum pennria britannicae lingnac, qua inprimis flexio noioinis
differt ab hibernica, vel in articiilo conspicitur, cuius hibernica formarum
va rietas neque in hodiernis dialectis britaruicis extat, neque in vetustis.
In qui bus cum sola radix sapcrsit abiecto omni casuum numeroramve
discrimine, in tanta hac formarum inopia patet britannice parum distincte
designari substan tivomm genera, quae diserte distinguit vetusta lingna
hibernlca.
Radicalis britannici artlculi ut hibernici est
littera N, quae per sc apparet
inclinata ad praepositiones praecedentes vocalibua tcnninatus, ut do, da, di
(ad),
tre (per), o (ex) etc., in lingna aremorica tam vetusta, ut in chart. Rhed.
1, 39
in chart. a. 821: don roch ("ad rocbam" ibid. 1, 41 in chart. a.
824; i. o. ad
rnpem), quam in Vita S. Nonnae: dan bro (ad terram) 16, 7. dren bro (pcr
terram) 2,6. etren bedin (inter mundi habitatores) 160, 11, in quo libro abso
luta eiusdem articuli definiti est forma an, indefiniti vn, semper etiamtunc
per
R scripta. Nec differt coraicus articulus definitus an vel en, incUnatus item
ad vocalcs finales praecedentium particularum, ut "^e (ad), ha (et) :
"^en byt (ad
mandum) P. 5, 2. 43, 4. "^en meneth (ad montem) 52, 1. "^en
menifjyow (monti
bus) 170, 1. han benenas (et mulieres) 169, 4, indcfinitus un: war ben vn me
netlt (ad apicem montis cuiasdam) P. 16, 1. cn cenyn (mulier quaedam) 84, 1.
ei« burgef, m maireg (civis, miles quidam) 214, 1. 217, 1. Propius ad hib. ND
accednnt com. '^en ne}yn (avibus) P. 206, 3. "^en nempynnyon (cerebro)
134, 3.
hnn Hohan (et boves) Cr. 1069; proxime arem. and ercli (nix) Barz. Br. ed. I.
4, \X Miras ideo usus est hodieraae lingnae aremoricae, quae n utriosque ar
Uculi an {ann), un (eunn) non 8er\'at nisi ante vocales et h, ai\te liquidam
n
(ante f assimilator) , ante dentales d. f, eandem ante ceteras consonas omnes
notat in r; magisque miras conununis usus llquidae r pro n articuli definiti
(indefinitum enim recentiorem respuit ut hibenitca) iam in vetusta lingna cam
brica, in qua articulus absolutae positiouis est ir, cuius f*, ut n
aremorica, sola
ioclioatur ad prsepositiones di (= hib. do), o (ex): dir (= arcm. hib. Jo/i), or
(— hib. o«).
1. Cambricus vetustioris lingnae IR, (I)R per omnes casus. Siog. nom.:
irdigatma (gl. area), irtinetic oceenn gvlan (gl. tincta murico lana) Ox.
.\T. 40*. In notatis Ox. 22'. 23*. de mcusuris : irpimphet eterin (quinta
|
|
|
|
|
(delwedd F8881) (tudalen 218)
|
218 (939—241) n. 1. ARTICUUTS
BBITANNICCS.
avis), imimer bichan, irmaur nimer (numeras paryus, magnas), tV bi$ bickai
(parvas digitus). maliduc ir claud (ut ducit fossa) L. Land. 216.
Gen. nom ir bleuporthetic buch (gl. lanigerae, templa iuvencae) Ox. 38*. In
L. Land. : nant ir hebauc (vallis accipitris), allt ir cicbran (rnpes corvi),
ar kit ir nant (in longitndine vallis) 150. penn ir claud (capnt fossae) 216.
dicirehu ir guoun breith (ad petendam paludem, ad paludem variegatam versus)
187. di eirehu ir pant (ad cavitatem versas) 231.
Dat. in irguorimhetic datl (gl. in arguto foro) Ox. 38*. tn irham, m irgam
(aestate, hieme) cod. Lichf. or dometic (gl. domito, orbi), or gnardiminn:n:
(gl. ab invito) gl. Ox. 39'. 39*. dir minid (ad montem, sursum), dirpant («4
cuvmD), dir finnavn (ad fontem) L. Land. 149. 150, ibid. talia plurima.
Acc. ircaiauc (gl. libellum) Ox. 39*. trua ir all (trans acclivitatem), trui
ir gveirclaud (per pratum) L. Land. 231. 234.
tnti ir coit (per silvam) ibid. ete.
Plur. nom. ircilchetou (gl. veja), ir leHl (alii), ir anamou (gl. mendae), tr
ongvedou (gl. exta) Ox. 38*. 39'. 40*. 41*. ir hettoriou (sextarii) gL Ox.
22*.
Gen. bet ir alltudion (sepulcmm peregrinorum) L. Laod. 216.
Dat. dir arpetetieioH ceintiru (gl. miseris patmelibns) Ox. 38*. dir tievp
(episcopis) L. Land. 113. dir marulinniou (ad mortnas palndes), dir earnou
(ad lapidnm cumulos) 174. 22G.
Acc. ir emedou (gl. aera, pnlsat; sing. aes) Ox. 38*. irdigettmaofu (g^. cir
cus, pL) 39*.
In recentioribus codicibus etai mte vocales semper manet articulua plenas YR
(in Leg. interdum er\ ante consonas tamen R non servator nisi sola ooale
scens cum praecedentibus praepositionibus di, quae excuss0 d tom iam in t, y
abiit (tam hib. do, ad, quam hib. di, de, p. 199), a (cam), o (a) vel coniane
tione a (et). Exempla: yn erbyn er escrythur tan (contra scriptaram sacnun),
en yr amser glan hunnu (sacro hoc tempore) Leg. praef. yr emtherawdyr orAur
(imperator Arthur) Mab. fq. y bwyt arllyn (cibus et potns), y ne/ ar dayar
(caelum et terra) Mab. 1, 5. 8. kynamlet ar ayr (aeque numerdsus ac stellae)
MMf. 1, 7. dechreu di or hyn odidockaf (incipe tu ab eo quod mazime miiaa*
dum) Mab. 1, 2. e brenyn adele roy ir urenynea (rex dare debet reginae) Leg.
1, ), 5. egueneyr taraet yr bretiyn (fit sar. regi) Leg. 1, 2, 2. mynet yr
gegin ae yr vedgell (ire ad coquinam et ad cellam mulsi), eitted yr bwrd
(sedere ad mensam; y bb di = hib. do), yn gyuagot yr gaer (in vicinitate
castri), ar drylX arall yr march (et pars altera equi ; non y march ut alius
ante consonus, ergo y ^ di^ hib. di, de, gall. hod. du chevaT) Mab. 1, 2. 3.
5. 14.
Exntus autem illis particulis in isdein codicibns ante consonas articalas
reiecta consoua r est Y (e Leg.): auellei e Kemry (vidit Cambros), amier e ga
rauuy» (tempus ieiunii) Leg. praef. y vyi e beoan (digitus eius parvns) Leg.
1,
2, 3. dechreu yvet y med (coeperunt bibere mulsom) Mab. 1, 2. y» mhenn y maei
(in capite campi) Mab. 1, 3. Tn Libro quoque Landavenri, cuius scriptio
fluctuat inter vetnstiorem et recentiorem, pro ir frequens est t : trui t
eoit (per silvam) 197. nant i meneich (vallis monachorum) 192 etc.
2. Cornicus articulns AN (vel EN) et (A)N, voealem absorbente praece dente
finali particulae. De consonoe sequentis infectione flvpra actnm est (pp.
186. 196).
Sing. nom. an guiylo (consilium erat) P. 32, 1. an due vas a Jeterya (po
|
|
|
|
|
(delwedd F8882) (tudalen 219)
|
n. 1. ARTICOLCS BWTANNICUS. (341.242)
219
polus bonos desiderabat) 4, 1. han dus eta olyn dre (et populas onmis qui
erat in oppido) 97, 2. f Jeso an venyn ganseparia eua Jt/ huhw^as (erat
mulier cujn iis, quam Tolebant accosare) 33, 2. ol en da han drok kepar
(onine bonum et malum pariter) 24, 4. «n tebell el a vynnae . . y demptya
(malus angclus yoluit eum temp tare) 13, 2. en debell torek . . . eth (mala
muUer ivit) 159, 1.
Gen. pobyll an bya (populus mundi) 6, 2. dre virtu an tua (per Tirtutem
patris) 3, 1.
Dat. moa Jen dre (ire ad urbem) 27, 2. ogas jen beth (prope ad sepulcrum)
253, 1. an vyhelder..jen bya pan deyskynnas (ex altitudinc in mundum cum
descendit) 5, 2.
Acc. terry an tempel (frangere tempium) 91, 2. war an bys, dria an bya ol (in
mundnm, per totum mundum) 2, 2. 31, 2. dria an vro (per terram) 250, 2.
Plur. nom. an princia eua yn pow (principes qui erant in regione) 64, 1. y
torrua en wyn (fracti annt lapides) 209, 4. may fytlt torrow benegia..han be
nenua (ut sint Tentres benedicti et mulieres) 169, 3. 4. en e^won (ludaei)
fq.
Gen. why pryncya an detcolow (vos principes diabolorum) R. 97.
Dat. Jen nunyyyow why a ergh (montibus mandabitis) P. 170, 1. Jeaua.. a
leueria jen don^ek (Jesus dixit dnodecim apostolis) 47, 1. pylat a roa Jen
vorogyon aga ro (P. dedit miiitibus eorum donum) 250, 1.
Arc. an veyn ma gura bara (hos lapides fac panem) 11, 3. e/ a aaioye an
yleoyon (sanabat aegrotos) 25, 1. war en enevow (snper animas) 17, 4.
3. Aremoricus vetustior AN, (A)N in qualicunque locatione, casus et numeri.
Exempla e Yita S. Nonnae (Buh.).
Sing. nom. doe an roen mat (deus rex bonus) 12, 25. duit eo an pret (to nit
tempus) 8, 21.
Gen. e les an roen (in aula regis) 208, 10. a perz an roen (a parte regis) 36,
4. queiU comancc an bet (ante initiam mundi) 78, 24. tremen an mor (per
cursus maris) 8, 10.
Dat toat dan mor (Ticinns mari) 32, 1. dan tut (populo) 46, 10. 108, 10. on
lech hont (e loco illo) 2, 4.
Acc. voar an bet (in mundum) 2, 2. dren bro, dre an bro (per terram) 2, 6. 6,
12. dren bet (per mundum) 204, 4. dren foreat man (per hanc silTun) 34, 15.
beden maru (usque ad mortem) 102, 15.
Plur. nom. an peoryen bezent plen soutenet (pauperes sint optame susten tsti)
68, 11. an hol loznet (onmia animalia) 30, 18.
Gen. naiion an bretonet (natio Britannorum) 78, 25. crouer an atei-et (crea
tor steDamm) 90, 15. dre splet an pechedou (per consequentiam peccatorum) 10,
2.
Dat doe lo guir roen dan ploveou
(deus qui Terus rex est Ticis) 54, 17. obediant . . dan mandamantou
(oboediens mandatis) 28, 14.
Acc. mir.. an hol gourchemenou (serva omnia praecepta) 62, 4. gouden poa nyou
(pcst dolores) 146, 2. entren preladet (inter praelatos) 208, 19.
In codem libro articulus indefinitus, ignotus lingnae cambricae, extat du
pliciter scriptas VN (semper sic in MJ.), VNG: vng mab biltan (puer panrus)
46, 20. euel vn merch (ut puella) 18, 8. da vng mestr (magistro) 110, 11. me
guel vng mtrch («ideo pnellam) 34, 17. greomp vng anclin (&ciamus
inclinotio ncm)72, 13.
|
|
|
|
|
(delwedd F8883) (tudalen 220)
|
220 (SO) n, 2. DECl.INATIONIS
IIIBEItNICAE OBDO PRIOB.
( APITT SECUNDUM.
De nominis flexione.
1. Nomen hibernicum.
A. Declinatio.
In vetusta lingna hibernica, quae magna formarum nominis Tarietate ser vata
longe auperat eiusdem aetatis carabricam, est duplex declinandi ordo, quo rum
prior ea nomina amplectitur, quorum themata vocalibns terminantur, poste
rior, quorum themata in consonas desinunt. Ita rem se habere cum probetor
analogia ceteramm lingaarum cognatanun, tura praeclare confirmatur casuum
reliquiis quamvis tenuibus priscac gallicae et cascae hibernicae (ogmicis
litte ris scriptae). Quae cum tenuiores quidem sint, quam ex quibus iusta et
per fecta declinationis imago construi possit, tamen haud mediocriter in
quibusdam ad rem faciant, suo quaeque ioco sequentor praemissae formis, quas
codices nostri praebent. Ad priorem illaro
ordinem fere pertinent adiectiva, quae in paucissimis proprium modum
secantur, uon tota specie at in aliis lingais, e. c. germanica et slavica;
posterior ordo solomm fere substantivorum est, nec tua frequens exemplis quam
prior. In utroque ordine vocales flexionum sunt aut extemae, io fine
accedentes, aut intemae, locum occupantes ante consonam ter minalem, sive est
radicis sive derivationis. Sunt praeterea substantiva quae dam discrepantia
ab usitatis declinationls modis propriis formis, sive uno mala. Omnium horum
dualis numerus non per se solus, at in aliis linguis quae dnalem servarunt,
personas vel res duas significat, sed constractus cam numerali dd pariter
atqiie in dialectis britannicis. Ceterum
sola sabstantiva in formam dualem flexa sunt, adiectiva semper pluralem
indueront
Ordo prior.
Substantjva et adiectiva generis masculini et nentri concordant flexione;
eubstantiva et adiectiva generis feminini ex parte proprios modos secantor.
Exhibeo primum schema omnium declinand! modorum, quos dico series, pro ponens
paradigmata singnlorum, omissis tamen locativo et ablativo casibus, quorum
reliquiae, ubi sunt diversac a dativo formae, suo quaeque loco infira
tradentur; profero deinde substantiva et adiectiva probantia formus cuiasvis
seriei hic expositus, aut varietatcs earam ofTerentia, ex ipsis codicibus.
Declinatio raasculina et generis ncatri.
Paradigmata: I. a. Exemplum non derivatum hall (membrum), deriyatam tuisel
(casus); b. cile (socius). Exeroplum huius divisionis derivatum, tit echire
(mulio), tectire (legatus), aJdere non tam necessarium videtur, quam in
priore ob mternas flexionis vocales. II.
fdith (vates). III. bith (mundus).
|
|
|
|
|
(delwedd F8884) (tudalen 221)
|
n. 2. DBCLINATIONIH HIBERNICaR ORDO PRIOR.
(244) 221 Neutrum a masculino illud tantiim differt, quod nominativus et
vocativus formantur ut accusativus, et hi idem tres casns in numero plurali
proprius flexiones induunt, diversas a masculinis, quae ex exemplis inira
sequentibus patebunt. Ser. I. Ser. II. Ser. III. Sing.
nom. ball
tui»el
cile
fdith
bUh
gen. baill
tuisil
cili
fdiho
betho
dat. baull
tuiiiul
cHiu
fdith
biuth
acc. ball-n
tuisel-n
cile-^
faith-n
bith-n
voc. baill
tuisil
cili
fdith
bith
Plnr.
nom. baiU
tuinl
cili
fdithi
bethai
gen. ball-n
tuiael-n
eele-n
fdithe-n
bithe-n dat. ballaib
tuialib
ciUb
fdithib
bet/iaib a. T. bauUu
tuitliu
ciliu
fdiihi
bithu
Dnal. n.
a. V. ball
tuiael
eile
fdith
bith
gen. ball
tuitel
cdU
(fdtlio)
betho
dat. ballaib
tuislib
celib
fdithib
bethaib Declinatio feminina.
Paradigmata: IV. a. Ezemplum non derivatum rann (pars), derivatum hfiathar
(verbom); b. tuare (cibus). V. diiU (creatura, elementum). Sing. Plur. Ser.
IV. a.
b.
nom.
ranm
briathar
tuare
gen.
rainne
brethre
tuare
dat
rainn
brithir
tuari
acc.
rainn-n
biitfur-n
«iwrt-fi
voc.
rann
briathar
tuare
nom.
ranua
briat/ira
tuari
g«n.
rann-n
briathar-n
tuare-n dat. rannaib briathraib tuarib
a. V. ranua Mathra tvari Ser. V.
duil
ditio
dvil
duU-n
duil
duili duik-il duilib duiU Dnal. n. a. v. rainn brithir tuari
gen. rann briathar tuare
dat rannallf briathraib titarib dml
(diU>)
duilib
|
|
|
|
|
(delwedd F8885) (tudalen 222)
|
222 (2-19) n. 2. DBpLINATIOHIS
HIBERNICAE ORD. PRIOR. 8BR. I.
Series I.
Thematam principio in A (0) exeuntium, quam yocalem servarunt formae gallicae
ac vetustissimae hibernicae, amissam produnt hibernicae mutationes vocalium
t, u, ^, 6 deficientium in e, o, ta, ua in singularis numeri casibus nominatiTO
et accusatiTO, pluralis genetivo. Postea abolitis plerisque terminar tionibus
oritur species flexionis intemae, qua in pluribus casibus, praesertim gen.
dat. sing. et nom. plur., notae horum casuum t et u proximam sive radicis
sive derivationis vocalem aut comitantar aut supprimunt. Frequentios ita in
ficiontur a et e; et a in illis casibus aut in ai (pi, ut) et au transit, aut
eva nescens in t et w; e autem, abi defectione ez i profccta est, in i redit
et in iu mutatar, e primitiva aat in eosdem sonos aut in ei et eu transit.
Item o de fectione orta ad u redit, sed primitiva o, 6, d, ia vix suscipiunt
u iuxta se, cam t transennt in oi (ut), 6i, tli, ei (e'); i cum t in eiui,
iui, eoi, eui (p. 19. 20), cum u in ^, io, iu ; 6i et at nusquam mutantur. Cum
nomina, quae in -e desinont, in formis quibnsdam discrepent a ceteris, duae
fiunt divisiones.
Divisio A. Ex reliquiis priscae lingnae gallicae, quibuscum concordant formae
in in scriptionibus ogmicis repertae, hoc fere scheoia construi potest
declinationis masculinae :
Sing. Nom. -o» Plur. -ot
Gen. -t (-on)
Dat. -u (-aboi)
Acc. -on (-««)
Voc. -e Qiuuram terminationum abolitis vocalibus praeter u acc. et a (ai)
dat. plur. omnibus in codicibns nihil relicuum est nisi n acc. sing. et gen.
plur. (p. 45)> prodantur tamen vocales olim terminale^ infectione
consonarum sequentium (I. 2.). voc. plur. hic ut in omnibus utriusque ordinis
seriebus propria forms amissa in accusativi formam abiit ; abl. et loc. in
plurali et duali a dativo non differunt; loc. sing. huius seriei cum genetivo
congruit Sffbstantiva et adiec tiva generis neutri in n. a. v. plur. fere
feminiui terminationem -a adsciscont.
Singularis.
Nom. subst. masc. Gallica: jteyo^iaqo^, Oontexttw, I<y>avo«,
QppiaiiicnM, Doir(M, Andecamulo«, Toutissicno^, Tarbellinos, Cemunnus,
tarvos; Tntikiuw, Evito«, Lekato«, Tanotalo« Inecr. calocatano« (papaver
silveatre), odoco« (herbse nomen) Marc. Bord. Hibernica: Corpimaqva« Inscr.
Ogm, = Corbinae; e codd. nostris: inball (membmm) "Wb. 12'. irmace (filius)
Wb. Sg. infer (vir) fq. indomunto (hic mnndus) "Wb. 9". felaub
(philosophuB) 26*. — dia (deos) fq. bandea (dea; cf. p. 178 not.) Sg. 53*.
60*. 66*.
Subst. neutr.: anaecobor (voluntus, capiditae) Wb. 3^. 8*. 16°. anatrabnn
(gl. possessio haec) Ml. 17\ ambda, ambdsnisin (mors, haec mors) Wb. 15\ 15*.
bd» naill (alia mors) Ml. 30 r. andiall (declinatio) Sg. 74*. anderbad
(certitado) Sg. 90". andliged (lei, regula) Sg. 7». 40*. andechor
(differentia) Wb. 13'. ang
|
|
|
|
|
(delwedd F8886) (tudalen 223)
|
n. 2. DBCUNATIONIS HIBERKICAE OW>.
PRIOR. SER. I. A. (2<9 250) 223
geiar (morbaB) Cam. angtdd (graduB, ordo) Wb. 4\ angeU (ang. tarensae, gl.
idoaeam pignas) Ml. 27*. andatnet (gl. obUyio), aformet (memoria) Ml. 23'.
a/oreell (iiutitatio) "Wb. 25*. dforeital (doctrina) 3'. .30*.
asaitharnn (hic labor) 11'. a/olad (significatio) Sg. 9*. 27'. aecelso
(narratio haec) Ml. 16*. aeenil (genos) Sg. 211'. ithed bunad mochlainde
(haec est origo generis mei) Wb. 5'. i*/uath neperta (est figara loquendi)
Sg. 137*. letJi vgotho (dimidium vocis) Sg. 5'. ri niuil (laua lolii) Cr.,
32*. atil nairegde (semen eius principale) Wb. 4*. ae$ netcif aes netcai
(aetas lunae) Cr. 32. Nc.
Adi. masc. : inepirut noib (spiritus sanctus) Wb. 4*. 4'. 8*. beo (vivus)
10*. 19*. E derivatis pertinent huc frequentissima adi. in -aoh, -ech.
Adi. neutr.: atir romanach (gl. romanus ager), atir centarach (gl. citer
ager) Sg. 33'. 39*. andiall ninmedonach (declinatio interna) Sg. 158*.
6en. subst. masc. Gallica: Segomars, Dannotall' (cf. Oppiantcnos, Toutis
«tcno^, Tmttlmos?). Ogmica: Nocati, maqt (fiUi), mucot (nepotis? cf. maceuy
moeu Beitr. I. 344 sq.), Uddamt, Curct, Sitgramnt maqt Conatamt (Sagrani
filii Cnnotami). E codd. hib. : fochumachte inmaiec (sub potestatem filii)
Wb. 13*. ctrmenmuin ind/ir (in me^item viri) 13*. beim a cinn (illisio eorum
capitis) Ml. 30 r. eolua poll (usque ad diem Panli) Wb. 5*. aium alaili
thHuin (nomen caiosdam herois; tren") Sg. 96*. di muntir ceasair (gl. de
cessaris domo, Caesaris) Wb. 24*. gnhua adim (facta Adami) 13*. sil adim
(seminis Adami) 15*. apstal apstil (apostolus apostoli) 18*. ni amert
indomuin (non propter virtatem mundi) 15*. ointad inpopuil (unitatia popali)
MI. 37 r. maldacht in pojjoil (maledictio popoli) Tr. 111. indithrub parduis
(in deserto paradisi) Tr. 18. 19. — fochumachte deii (sab potestatem dei) Wb.
22*. rad dck (gratia dei) 3*. 12'. etargne nddh (cogni tionem dei) 21'. dUtod
de (gL sacrijiegiam , i.e. abuegationem dei) 1*. tuiesiu de (electos dei) 4*.
dothuil die, ituil die (ad voluntatem, in volontate dei) 5*. 10*. ruua dde
(mysteria dei) 8*. iniinaib d(ke, dirunaib d<ke (in mjsteriis dei, de m.
d.) 12'; cE. m. bandeae (nomen deae) Sg. 29'.
Subst. neutr.: sainigud truip sdn (gl. schema variare; trop, tropos) Ml. 53r.
imehloud ceneivilua diill (mutatio generis vel declinationis) Sg. 31*. fobith
soire etneiuil (propter nobilitatem gentis) 4O’. ecmmlu» cfneiuil (diversitas
generis) 211*. incheniuHsin, incheniuilsin (gl. lingna ladis, gl. ladis) 31*.
32*. in/Aoisc eptfluU (significationis gentis) 28*. 28* = inchoisc ceniuil
32*. airechas cene6il (pToestantia generis) Wb. 1*. isoiri ceneoil (gi.
nobilitate generis) Wb. 17'. «m fodail ceneuil, cen fodail ceniuil (sine
distinctione generis) Sg. 33'. 152'. fodail cendittU Sg 61'. octdirmtd raith
(in effectione gratine) Wb. 14'. in taidUch (gl. satisfactionis; acc.
ataidlech infira) Ml. 23'. run ind/orcillsin (my •terium huius doctrinae) Wb.
28*. bibdu bdis (reus mortis) 1*. darcenn pecea. didiu sil adim (pro peccato
igitur seminis Adami) 15*. ancride indermait (gl. ininria ohlivionis) Ml.
23'. do/oraithmit (memoriae tuae) 44 r. ointu fordtil (uui tas di>ctrioae)
Wb. 13*. tdnnaeh galir (auctio morbi) 29*. torad sathir (fructus laboris)
10*. I6g suithir (merces laboris; sdithar') 23*. 29*. rect comaceobttir (lex
concupiacentiae) 13'. airitiu abOth (sumptio victus sui) 9*. am. indclatnn
bunid (nt stirps oiiginis; biad, bunad) 5*. anmmann atoraid (nomina iractus
earum, •lixtnuB) Sg. 61*. torand folaid (signum sensus) 26*. 27'. archuit
folid (ratioi^e ngnificationis), herehoiliud folid (definitio sign.) 138*.
189'. isinnunn fuad folid
|
|
|
|
|
(delwedd F8887) (tudalen 224)
|
224 (250.251) II. 2.
DKCLINATI0NI8 lltnERNICAE ORD. PRIOR. SEB. I. A.
leu (gl. qui cum 8it...figura substantiae eius, patris; i.e. est eadem figura
significationis apud eos) Wb. 32'. firmuc aicnid (gl. filius meus es tu: i.e.
verus filius naturae; aicned) 32*. Uir recld naicnid (tians legem naturae)
Sg. 217'. forbrislud dligid (infractio legis) 181*. foditiu cech imnid
(toleraiio cnius vis passionis) Wb. 1'. dothoncelad dis c<sci, dotos
aissencui (ad cognitiooem aeto tis lunae) Cr. 32*. Nc.
Adi. masc: tre thesbaid naich baill (per defectum mcmbri alicuius) Sg. 5*.
i»inanmim inspiruto ndib (est in nomine spiiitus sancti) Wb. 9*. inneurt
impirto noib (gl. virtute spiritus sancti) 6''. fobes Hrotha luaith (in modum
torrentis ra pidi) 32*. indaiiso boicfit (aetatis pauperis; i. c. pauperum)
Ml. 31*. inc/iruinH toirtfng (arboris fi"ugiferae; nom. crunn
toirlfiecti) Ml. 15'. indolacfiruiun toirthick (gl. olivae) Wb. 5'.
cmnnessim, comnissim (prozimi ; nom. comnessani) Wb. 23*. 1'. cuHick,
tnchulick (gl. pro&ni, hominis; cuilccfi) Ml. 28*. 30*.
Adi. neutr.: asainretft indanma dilis (peculiare nominis proprii; nom. aium
diles) Sg. 26'. m^itft (gl. adipati, obesi), maill (gl. tardi, cordis) Ml.
20*.
Dat. subst masc. Gallica: Alisanw, Magalt/, Anvalonnacu. Hib. e codd.
dotidau7H (bovi) Wb. 1O’. dofiur, donfiur, do 6en fiur (viro, uni viro) 1O’.
11'. 2r. oncfiiunn (e capite) 11°. isindoinbtdl (in codem membro) 12°.
duncftrunn, donehrunn (arbori) Wb. 8*. Sg. 61'. dondmacc (filio) Wb. 7'.
isintsalm (in psalmo) Ml. 43 r. 6foll (capillo, decalvetur) Wb. 11'. onach
mud, onach mud (nullo modo) Sg. 25'. 203'. iccach luce, icach luce (gl. in
omni loco) Wb. 7*. 24*. do each cath rur (omni civi) Sg. 33*. do ceneus
(Aeneae) Sg. 31*. deti chamull, din cfianadl (de camelo) Tr. 60. hipardus (in
paradiso) Tr. 17. iar fiach (gl. secundum de bitum) Wb. 2'. — hua dia (a deo)
Ml. 48 r. 6 dia Wb. 15'. rocretaisi do dia (credidistis deo) 1*. bad india
indfdilte (gl. gaudete in domino; i.e. sit in deo gaadium) 23'. du dea (deo)
Cam.
Snbst. neutr.: far cetnu diull (in prirua
decltnationc; diall) Sg. 90*. do atrub (ad domicilium: atrab) Wb. 21°.
dinratfi (de gratia) 5*. dongrddsin (buic gradui) 2O’. 6 bds (a mortcO 14'.
fmintorunt (in forma) Sg. 3". noichthiche col l«uth (undetricenale
spatium, undetiicenorum dierum cum dimidio) Cr. 3'. hi forcitul, do forciful
(in doctrina, ad doctr.), iar forcitvl, di forcitul (post d., de doctr.) Wb.
5'. 15*. 16*. 18'. do intittscitul (ad inceptionem) Ml. 15*. 6n bunud (gl. a
principali) Sg. 33'. do wtrud (ad libidinem) Sg. 68'. dothorud, dithorud (ad
fructnm, de fi:iictu) Wb. 10*. dontorud (fructui) Sg. 61'. hua dUgud, di dli
gvd (a lege) Sg. 181*. Ml. 19^. illestur (in vase) Wb. 22'. indithrub,
indithrub 0» deserto) Tr. 18. 19. dindhuiHu cheneul (de omni genere) Sg.
40". hicach ce niul (in omni g.) 2*. docacft ceniul (omni genti) 31'.
docach ceniul 10*. Mira scriptione docheneiuil (gl. conununia sunt, i.e. ad
genus) 64'. ibarscewif^ii (in nuntio vestro) Wb. 17'. — itossucft, itossoch,
itossug, itosug (initio) 14*. 15*. 22*. 28*. 6 thossucft (ab initio) 7'.
ingalar, renagalarsom (in morbo, aute illius mor bum) 23*. iamagalar (post
eius morbum) 12'. iasirrte choir (iusto tempore) 25'.
Aut his aut masculini generis snbstantivis sunt aduumeranda: do thor much,
iar tonnuch (ad, post auctionem) Sg. 77'. 153*. 6 fugufl (gL iudicio; nom.
fugall) Wb. 9°. in ilur (in multitudine) Wb. 22'. fdbarcumung (in vestra potestate)
Wb. 5'. uutfiecmungg (gl. ab eventu) Sg. 28*. dofulung (ad toleratio uem) Wb.
25*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8888) (tudalen 225)
|
II. 2. DP.CLINATIONIS HIBERKICAE ORP.
PRIOR. SER. I. A. (3&1) 225
Adi. masc. : ondfeteur maull (a vespera sera) Sg. 183\ on tpirut ndib (a
spirita sancto) Wb. 14*. dindancretmiuch (ab infideli; nom. ancretmecK) 10*.
Adi. in -ach non matantur: dundffircach (irato) Ml. 22*. donbrdthir hirensach
(fratri fideli), donlobur hireesach (infirmo fideli) Wb. 10*. 11*.
Adi. neutr. : t cach imnivd (in qoavis tribulatione; imned) Wb. 7*. 6 nach
valliutli (ab aliquo singulari; vathad, singularis numeras) Sg. 71*. ar
anmnmimm dilius (pro nomine proprio) 27*. kuatuuidiu biuc (gl. modica
sessione) Ml. 47r. indforcuan duthrach (gl. votivo exitu, destituti) 19*. Ad
idem genus referendi esse videntur ablativi adverbiales ut inbiucc (gl.
paulatim) Sg. 12*. innephdilius (gl. impropric) MI. 28*. intsoer (gl. libere)
31*. diriug^ diriuch (recte) Wb. 17*. Sg. 197", de quibus cf. libri IV.
cap. I.
Acc. subst. et adi masc. : ar 6m fer (pro uno viro) Wb. 4*. iccfe infer (gl.
virum salvum facies) 10*. corp nduini (corpus hombis) 12*. inmeccun I.
intamun (gl. radicem) Ml. 45 r. darcenn (trans caput, pro) Wb. fq. arech
.n.donn (pro equo fiisco), facU> ndib .n.aile isnidxu (reliquit sanctam
alium in hoc) Tir. 6. 8. fri nech (contra aliquem), fri cdch (contra quemvis)
Wb. 10*. 3O’. tissurc marb biu (servo mortnum, vivum) Inc. Sg. — f« dia (apad
deum), f»'t dia (ad deum) Wb. 14*. 17'. guidimse dia nerutm (precor deum pro
te) 27*. ronroigset dia nairiuibsi (ut orent deum pro vobis) 16'. ar dea
(propter deum) Cam ut reid a forg\aire\ isindea (non facilis iussio in deum)
Sg. 161*.
Incerti generis gallica: cantalon, canecosedlon, celicnon, vifit/i>oti.
Subst. et adi ueutr. : cid anuathathninu (etiam hanc singularitatem) Wb. 5*.
anaccobor (cnpiditatem) 4*. arrad (gratiam) 29*. condeirnd aforcital no»cc
Uglhide (ut deseratis doctrinam evangelicam) 25'. aranindeb domunde (proptcr
lacrum mundanum) 28'. afaidlech (gl. satisfactionem) Ml. 28*. dobeir anyrdd
(fert gradum) Wb. 29*. gaibid immib anetuch (sumite circum vos vestem) 27*.
cen saithar (sine labore) 27*. tri lathar (per temptationem) 9*. jodalet
c/ienel (distingunnt genus) Sg. 72*. ntochenel eolnide (gl. camem meam) Wb.
5\ At nepheheniil (gl. in non gentem) 5*. etir diall nanmann (inter
declinationem no minum) Sg. 27*. fritinfed nicce dochdch (gl. facit angelos
snos spiritus, Hchr. 1, 7; i.e. ad inspirationem salutis unicuique) Wb. 32*.
tor des nesd (traus aeta tem lunae) Cr. 31'. isandedenach (gl. in posterum)
Ml. 59 r.
Voc. subst. masc: d fir (o vir!) Wb. 10*. a dde (o deus) Wb. b\ Ml. 22*. 51r.
adi Wb. 5*. adw Ml. 41 r. 48r.
Sabst. neutr. a bns pene (gl. 6
mors) Tr. 95.
Adi. masc.: a cach duini (o omnis homo) 1°. ade bi (o deus vive) Ml. carm. 1.
Loc. snbst. masc. : conggab patricc iamaid puirt indrvimm daro (consedit P.
poatea in domo quadam in Dr. D.) Tir. 2. Fortasse: cinn (gl. capite) Tr. 54.
Pluralis.
Nom. subst. masc. Gallicam: Tanotaliknot (^AiiDo^ttliknoi) Inscr. Nov. — Hibernica: adimmaicc (vos estis filii), maic ni
dosont (tilii nos ei, deo) Wb. 9*. 19*. adabaiU (estis membra), tesbanat
boill (deficiunt mcmbra), itmdirb inboillsin (snnt emortua haec membra),
itcorp inboillsin (sunt corpas haec membra) 3*.
Zmh, atAuu. OBLT. So. n. l&
|
|
|
|
|
(delwedd F8889) (tudalen 226)
|
226 (252) I. 2. DECUKATIONtS
IIIUBRNICAE ORD. PRIOIt. SER. I. A.
11'. 12'. ind/ir (viri) 22'. indluic (loca) Sg. 5". idail (idola) MI.
.34r. angU (an gcli) Wb. 4'. apstil, goihapsHl (apostoli, pseudapostoli) 8'.
magistir (magistri) 30*. inJescipuil (discipuli) 7'. bandechuin (diaconissae
; cf. 178n.) 28°. romdin (Komani) Sg. 33*. indrigain (gl reguli) Ab".
Mutatur e ut in gen. siug.: asle rul luo beiuil (dicent labia uiea; bel) Wb.
12*; ia cum i fit «: dUytir jeich {ia bentur debita; fiacK) Wb. 4*. — de
nemdai «on (gl. superi; i.e. di caelestes), di Oithbi (gl. vivi; i.e. di
immortales) Sg. 39*. Item bandd (deae) Sg. 53*.
Adi. niasc. : irlaim, irlim (parati; irlam) Wb. 7*. 16*. utmuUl (gl.
iiiquieti) 2r>\ itnioirb inboill (sunt emortua membra; marb) 11'. sldin
(salvi; sldn) 28*. bad fiinaimi am. asfirian eom (este iusti vos, ut est
iustus ipse) 22*. bad tieuiii (eate fortes) 27*. indoini bi (homines vivi),
de bithbi (di immortales; beo) Sg. 35)*. luiHd (gl. amari, immites) 2T. 30\
uilc, uilcc (mali: olc) b\ 11*. ,30*. lobuir (gl. imbecillee, estis) 33''.
dichoim (immites) Ml. CiU-ni. 2. soir (idonei) Wb. 12'. indnoib (sancti) 21*.
21'. bimmi n6ibni (erimus sancti; sg. dichoim, soir, noib) 3*. adib iresnich
(estis fidelcs; iressach), hiressig, amhiressiy (fidelcs, infideles) VVb.
12*. 19'. 24'. itdussarfitf (sunt iusani) 12*. itfiaohaich (sunt debentes) 1\
issHinni carthaiy (gl. nos amantes) M1. 52 r. foirtich, toirsiff (tristes;
toirsech) Wb. 26*. 27°. ban buidich, bat buidich (simus, sint grati) 7*. 29'.
tairismich (constantes), crelmivh (credentes ; -mech) 5*. 10*.
Subst. et adi. nentr. sicut feminina terminari solent -a: dtercida (gl. vati
ciiiia sua; tcreital) Ml. 19'. ua imneda (tiibulationes) 22*. inua dlitjeda
(leges) 17°. ua cenela (gl. nationes) 2O’. attaat scela linn (sunt nuntii
nobis) Wb. 18*. inita toranda (gl. figurae) Sg. 4*. Extant tamen exempla
huius cusus vel accu sativi sine terminatione ac sine infcctione formati,
quae sinc dubio est vetn .stii-siina formatio: si tarviorceini (sex
terminationes) Sg. 166*. arm alli (aima ulia) Wb. 22''. oire nundem membur
(quia sumus membra) Oam. ac fortasse itsecht ci't iichethir chet (sunt 700,
400) Cr. 42'.
Adi. ncutr.: inua anmann trina (nomina substantiva) Sg. 28'. isniri asber tar
etrumma 7 slemua huure ndd techiut tinf. (gl. in levibus; i.e. ideo dicuntur
levia et levia, quia non habeot aspiratiouem) 10*. aranecatar coifcfwua in or
diiin (quod inveniuntur communia in or quoque) 65*. bit <joacha uili (suut
men dacia omnia, prodigia) \Vb. 26*. inua pnoa. aittrebtfiacha (pronomina
possessiva) Sa;. 20O’. carthacha (gl. afiecta) Ml. 66 r. cmtarcha (gl.
citima) Cr. 36*. cenelcha (generalia) Sg. 3*. octnyne cenelrha (octo formae
generales) 166*. inmedmcha (intestina) Wb. 12\ Sg. 111*.
Gcu. subst. masu. : fognam innam ball naile (servitus membrorum ccterorum)
\Vb. 12'. anmmann inua crann (nomina arborum) Sg. 61'. inua frr (virorum),
rindas fer (quae qualitis v.) Wb. 4°. 8'. irchr,^ jlatho romdn (interitus
imperii Komauorum) Wb. 26*. (/--;■<• inua grec (amore Graecorum), riagoil sengrec (re gnlam vetcrum Graecoriuu) Sg. 1*. 9*. ecosc nabstal (habitus
apostolorum) Wb. 24*. himchenn nasacardd (ciicum caput sacerdotum) Sg. 54*.
besad fehub (mos philosophoruni) Wb. 27*. — apersin innandea (ex persoua
deorum) Sg. 162*.
Subst. ncutr. : jis nccl, jius scel (sciontia narrationum) Wb. 14'. 26*.
airitiu ntt joiTftalsin (recpptio ductrinarum harum) IG*. inua forcetal (gl.
institutionum. liber) Sg. 9*. spntia narrrr (sp. siderum) Cr. 18°.
Adi. masc: esseirgc innanuile marb (resurrectio omnium moi-tuonim) Wb.
|
|
|
|
|
(delwedd F8890) (tudalen 227)
|
II. 2. 0BCLINATIONI8 HIBGRNTCAE ORD.
PRIOR. SER. I. A. (953) 227
13'. mdoebdl inua n6ib innim (gloria sanctorum in caelo) 13*. Uhniud nirmach (adrentam
fidelium) 26*. inua culech (gl. profanorum) Ml. 32*. 48 r. innangui dech (gl.
supplicom) 35 r. anetach ntacc coimm (hanc vestem filiomm carorum) Wb. 27'.
Adi. neutr.: foragab ducdd inua anman adiecta cen tabairt annian trenfriu
(posnit ea Davides, nomina adiectiva, eine additione nominum substantivorum
ad ea) Ml. 30*.
Dat subst. et adi. masc: domaccaib (filiis) Sg. 28*. dumanchuil', diaimnchib
(monachis, de mon. eius) Tir. 3. hisalmaib (in psalmis) Ml. 52 r. donaib
ballaib allU> (aliis membris) Wb. 12*. 6 ilballaib, di ilballaib.(fi
multis membiis) 12*. dinaib feraib (de viris) 12*. di atigUb (de angelis)
18'. o bilib (a labjis) 14*. do...apsialib (apostolis) 30*. dottaib noibaib,
donaib huilih noibaib (sanctis, om nibns sanctis) . 14'. 17*. do phectachaib
(peccatoribus) 13*. do hireschaib (fideli bus) 4*. diairchinchib (de
principibus) 7'. — ar diib iffirnu (gl. pro mauibus; i.e. pro dis infemi), do
deib (gl. ad sacra; i.e. dis) Sg. 39*. 39'. oc edpartaib do deih (in
sacrificiis pro dis) 66*. forgare fordeib (iussio de dis) 161*.
Subst. et adi. nentr. : dinaib imnedaib (de passionibus) Ml. 40 r. amaib
grddaib nemdib (super gradus caelestes) Wb. 21*. amaib riib ilib (gl. snper
omnes caelos) 22*. inmedmichaib (gl. pro intestinis) Sg. 1 1 1*. donaib
aniTtanaib adicctaib (nominibus adiectivis), irenaib (substantivis) Sg. 28'.
Hanc -aib vel -ib non inficientem ex -ab defecisse probant articoli formae
donab, dinab, arnab supra commemoratae.
Acc. snbst. masc: ni tidbarid farmbaullu (ne obtuleritis membra vestra),
famuiU bauUu (omnia membra vestra) Wb. 3*. eter batdlu (inter membra) 12*.
ittrti» (bis ita scriptum) 9*. doroigu dia immaccu do (elegit deus filios
sibi) 4*. lam maccu (apnd fiiios) 19*. formamtiu (de verbis) Ml. 52 r. iri
beulu (per ]abia) Sg. 6*. 2(uua yfru (apad viros) 28*. amal nagrinnenu.i.bite
imchrc[ch]tu (gl. tamquam ulceribus fasceolas) Ml. 10 r. — dndas fer
diandenidn deu.i.moge et timthirtMdi indi diaruchrettidsi (gL quid igitur est
Apollo? quid vero Paulus? ministri eius cui credidistiB, 1. Cor. 3, 4; i.e.
quales viri, quos [ex quibusj facitis deos? i.e. servi et ministri eius cui
credidistis) Wb. 8'. mogi sidi uili dodia act doriginsat indesci puil dechor
etarru et deu diib ished on cosecha som (gl. significatum est mihi de Tobis..
. quia contentiones sunt inter vos, 1. Cor. 1, 11 ; i.e. servi hi omnes deo,
sed fecemnt discipuli discrimen inter eos et deos ex iis, hoc castigat ipse,
Pau Itts) 7*. andettson (deos ipsorom) Ml. 34r. tarsua deo (per deos) Sg.
217*.
Adi. masc : lammarbu (cum raortuis) Wb. 25'. cotisecJtat nulcu (reprehen dont
malos, potestates) 6*. fdilte frinoibu (gaudium sanctis) 7'. teidmlenamnachu
(gl. pestilentes, vocat) Ml. 15*. lama cuUechu (gl. apud profanos) 3G'.
deochra techu (gl. sacrilcgos) 16*. frisua diltadchu (gl. adversum negatores,
providentiae) 20*. la amireschu (apud infideles) W^b. 9'. Huc transgressum e^u^laehu (gl. ex pertos) Ml. 7r.
Terminatio -a in Sg. 33': mnctdir. arindi atreba ritu n6iba and (gl.
sanctuarium, i.e. quia continet res sanctas).
Sabst. et adi. nentr. ut in nom.: teic uait inua biada milsi (sine de te
cibus saaves) Wb. 6*. eter imnet/ia (inter tribulationes); fodaimimse
imnetlia (tolero tribolationes) 14*. 23*. dligetha (gl. debita, reddite) 6*.
forsua dligetha (in debita)
16»
|
|
|
|
|
(delwedd F8891) (tudalen 228)
|
228 ('264. 277} II. 2.
DECLIKATIOMIS HIBERNICAS ORD. PRIOR. SBR. I. A.
13*. la dligeda (ad nonnss, leges) Sg. 207*. aecobra (cnpiditates) Wb. 2O’.
Item sine terminatione : condermanammami inua imnedtin (ut obliriscamar hanun
tribulationum) Ml. 21'. inua gran (grana) Sg. I84\ innafest (gl. scita,
sectamur Nicenae synodi) Cr. 39*. nahuilt nertno (omnes has virtates) Patr.
h. inua oleta (gl. ad haec mala) Sg. 217'.
Adi. neutr.: inua anman adiecta (nomina adiectiva;
cf. sub genet. adi. neutr.) Ml. 30*. frimadedencha (ad postrema) Wb. 30^.
Voc. subst. et adi. masc: a romanu
(gl. Quirites!) Sg. 41\ a galatu hurpu (o Galatae stulti! adi. borp^ stultus,
p. 60) Wb. 19\ a iudeu et geinti hireteku (o Indaei et gentes fideies!) 3*.
dfirianu (gl. vos: iustom est apnd deom re tribuere tribulationem iis qui tos
tribulant) 25'.
Dualis.
Nom. masc. : oen fol. da 8on s6n (gl. uua est res supposita, duae Tero to
ces) Sg. 73\ dason Tr. 2. da mod (duo modi) Sg. 138*. 6 oin sil roginartar da macc de (gl. Rebecca ex uno
concubitu habens) Wb. 4*. dafoccul (dao to cabula) Corn. t. trefocal. E Leb.
Brec: da iloy (duo agmina) apud 0*Don. p. 307.
Neutr.: comescatar da cenil indib (gl. in atroque genere promiscua sont) Sg.
61*. — cf. imbat da.g.and (num ibi sint duo g) Sg. 15*. — addnimmechtar (duo
eius extrema), da ngruad corcra (duae genae purpureae) Vis. Adamn. apud Stok.
(Beitr. I. 350).
6en. masc: frihimcomarc da charpat (ad evitationem daorum carpentorom) Corn.
V. Rot. cechtar a dd lethcefid (in utroque eius capitis dimidio) id. t.
Rangc. mathair dd mac (mater duorum filiorum) Oengus apud St. (Beitr. I. 348). mac diUho (filius duorum silentium) cognomen
Mesroedai Lageniorum regis cf. O’Curry pp. 486. 591. i calh Cluaua dd tarb
(in proelio campi duonun tua rorum) Ann. of Boyle ap. O’Don. p. 446.
Neutr.: hi scribiunt da caraehtar, hi seribvnt inda carae. (in scriptione dua
rum litterarum) Sg. 9*. cf. inda ns (gl. nnam «; i.e. duaram <) Sg. 16\
Dat. masc: isindib salmaibso (gl. ambobus unus sensos; i.e. in duobos his
psalmis) Ml. 84 r.
Neutr.: biid for deib ndillib (gl. fastas; i.e. est secundum duas decUua
tiones) Sg. 106*. frisgair intesteniinse dondib dligedib remeperthib
(respondet hoc testimonium daabus legibns antedictis) 193\ coms. 6 dib ndgaib
(compositnm e duobus integris; 6g lieutr. idem quod alius rann 6g, integra
dictio, ut Sg. 6'.) 76*. 75'. 98*. inua deich ar dib cetaib (gl. ducenti
decus) Cr. 33".
Acu. masc: imbir indamir
(circumfer duos digitos) Inc. Sg. ardesimreckt dobersem inda articul (pro
ezemplo profert duos articulos) Sg. 76'. eter da im (inter duo sonos) 150\
indd irrend (gl. stigmata, porto) Wb. 20*.
Neutr.: daeltais dam foaddnog inua genitin (gl. alterius utrius; i.e. decli
nubant id etiani ex duobus eius integi-is in eius genetivo) Sg. 75*. andiall
fua danog (gl. ex utraquc parte, declioavit Cicero alterum utrum; i.e.
decliQiUio ex duobus eius integrie) Sg. 98*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8892) (tudalen 229)
|
n. 2. DBCUNATION» HIBBRNICAB OBD. PNOR.
SER. I. B. (3-1&) 229
Divisio B. Thematam principio in -tia (tb) desinentium, quorum t hibernice
scmper, interdam iam gallice in e transit: Oot^l.nvioq^ Anaretisfos, sed
Anokopoktos, Setapoktbs. Hiberuicum -« in gen. toc. sing., nom. plur. redit
in -t, in dat. siog. mutator in -tu ; cetemm haec diTisio a priore nihil
differt, nisi quod « (t*) aemper etannit ante -ih datiTi pl. , interdum ante
-u dat. sg. et acc. pl., et quod sabstantiTa neatra in pluralis casibus
nominatiTo et accusatiTO servata fonnatione vetusta desinunt in -«, adiectiTa
femininorum instar in -t. Pro -e non rarum est -a , ut alius hic quoque,
praesertim in cod. Sg. : folha (gl. cre pido) Cr. 33\ infotha (gl.
fundamentum) Sg. 4'. aesca (lona, al. mee') Cr. 33*. cHua netargna (prima
cognitio) Sg. 197*. inua frecra (gl. responsa) Sg. 26*, item in maltis
adiectiTis, ])artim assimilatione ortum: arabda (arabicus), afracda (africus)
Sg. 16*. 19'; itaque pro -t saepe inTenitur -ai,
Singularis.
Nom. subst masc: cile (socius, maritas) Wb. Sg. haue (nepos) Sg. 29*. dalte
(alnmnus, discipulus) Wb. 23*. 24*. terinire (gl. arcarius) 7'. intecttaire
(gL dispensator) 8*. rectire (gl. praepositus) 17'. notire (notarius) 27'.
echaire (gl. mnlio) Sg 33*. 62'. tablaire (gl. tabellarins) 35*. fuirsire
(gl. parasitus) 49*. eennige (gl. lixa) Pr. Cr. 25*. duine (homo) fq., cuins
pluralem suppletfonua doini.
Subst. neutr.: aneaeeirge (resurrectio) Wb. 30*. aneteirgesin (res. haec)
18*. animdibe (circumcisio) 2*. anirgaire (Tetitum) 3'. 'andidesin (haec
duitus, haec dno) 10*. 14'. 25'. atride (trinitus, tria), acetharde
(quattuor) Wb. fq. afadnisse (testimonium) Wb. 13*. afirhige (iusiurandum ;
cf. Utige limta inso (gl. ego autem denm testem iuToco) Wb. 14'.) ML 36*.
asainchomarde (signum proprium; arde, ■ignam) Wb. 26*. atimne (praeceptum) 3*. eUuile (accessus maris) Cr. 25*. aeu maehtae
(gl. manns, conserenda) MI. 16*. cvmachtae (gl. potestafi) Sg. 6*. dee nele,
aeende, eenelae (genns) Wb. 5*. Sg.
8*. 46*. 67*. anisca (luna, mensis lu naris) Cr. 3*. Extat etiam forma cenil
sequens ser. I. a., gen. ceneiuU; quare aiiram non
est semper inTeniri formam tosciU (etangelium), quamTis simplex teil
(nuntias) Wb. semper priorem diTisionem sequatur. Irregularitatis specie Ulit
lathfj lailhe (dies) Ixcussa saepius consoua (p. 71) et assimilata e, ut hae
formae oriantur: alaMe (dies) MI. 21*. laithe rongenair (dies quo natus est)
Sg. 31*. eid la« sechtmaine. dojit cid lae sechtmaine (gl. quae sit feria;
i.e. ad ■dendnm qui sit dies hebdomadis) Cr.
32*. dotds cidlae saecht. (ad explorandnra qui
sit dies hebdomadis) Nc. coti lae measa (donec Tenit dies iudicii) MI. 26*.
doah-chet allua ihbrithemnactesin (gl. scriptum est enim: TiTO ego, dicit
domi nns, Rom. 14, 11; i.e. praedicts est dies haec iudicii) Wb. 6*. asberat
dofeil lua ^tbrdOia (dicunt adesse diem iudicii) 26*. sainlda (dies
singnlaris) 6*.
Adi. masc.: cietne fer (primus Tir) Wb. 7*. intathir nemde (pater caelestis)
4*. Frequentissima adiectiTa deriTata in -de, -te, -the.
Adi. nentr.: anvUe (onme), anwiUse (omne hoc) Wb. 16*. 27*. angni cetne
(ratio eadem) Cr. 33*. unorpe nemde (hereditas caelestis) Wb. 27*. anaccobor
cotlnide (concnpiscentia camalis) 8'. ni nuae ndo anatrabsin (non nevom ei
hoo domieilinm) ML 17*. Frequentia a$se (facile), anee (difficile).
Gen. sobst masc.: ocmunud ddalti (in edacatione, instructione alumni ani)
|
|
|
|
|
(delwedd F8893) (tudalen 230)
|
230 f'i6j II. 2. DKCLINATI0NI8
HIBERNICAE ORD. PRIOR. 5>ER. I II. "Wb. 24*. c<yrp nduini (oorpus
hominis) 12*. darcenn indiudidi (tians caput la daei, pro ludaco) 2*.
ind/uirnri (gl, histxiouis) Sg. 103',
Subst. neutr. : occomalnad sosceli, ar precept soecSi, dareenn soseeli (in im
pletione, propter doctrinam evangelii, propter evangelium) Wb. 7'. 10*. 32*.
preceptori nuiadnissi. indocbdl nuiednksi (praeceptores, gloria novi
testamenti) 15*, tir taimgiri (terra promissionis) 2'. 33'. 33'. torbe nimdihi, recht nimdibi (ntilitatem, legem
circumcisionis) 2'. 20*. ocstund indedisin (gl. ciim significa tione
ntriusquc) Sg. 209*. indsuidi (gl, sessionis) Ml. 15*. hi claar cridi (in ta
bula cordis) Wb. 15*. dilgud cech ancridi (remissio omnis iniuriae) 7'.
Uchenelt berli (multa genera locutionis) 12"". dulchinne inmilti
(remoncratio militiae) 11*. cosvMilius indarpi (similitudo reiectionis) Sg,
106', etergne muchumachti (co gnitio potestatis meae) Wb. 33*. archuit
eumaehti (ratione potestatis, variae sunt litterae) Sg. 7*. inchumachtai 7
ind/ogair (potestatis et soni) Sg. 3'. do Ucc inchetiefi doine, run icce
incheneli doine, ruin iece incheneli ddine, ruun icce in chaieli doine (ad
salutem, mysterium salutis generis hominum) Wb. 7*. 21*. ^l'. 26'*. cachtni aescai (omnis mensis lunae),
aes nesci, aes nescai (actas lunae) Cr. 3'. 32*. Nc. — huide laithi beos
(profectio diei adhnc) Cr. 31°. huan cetnu dedolind laithi (gl. a primo ergo
crepusculo) Ml. 42r, medonlathi (gl. certum tempus; i.e. meridie) Sg. 66'.
medon lai Sg. 246 (marg.), medorlai (gl. hisdem horis; i.e. me ridie) Cr.
35*. fot lai and (gl. solstitio ; i.e. longitudo diei tum) Cr. 18*. ammi
maicc lai (sumus filii diei) Wb. 25*. dotos. laisecht. (ad explorationem diei heb domadis) Nc. du intiuch dinlai (gl,
cotidiano itineri; i.e. itineri onina diei) Ml. 28r.
Adi. masc: comalnad indhuili recto (impletio omnis legis) Wb. 20*. aium
alaili thriuin (nomen cuiusdam herois) Sg. 96*. aium revo nephchorpdi (nomen
rei incorporalis) 187'. duchoscrad intempuil storidi (ad destructionem templi
historici) Tr, 80.
Adi. neutr. : dinsid..cetni diil (accusativus primae declinationis) Sg. 91'.
eenn/orcenn ind/olaid chdthnai (gl. sine substantiae consnmptione; i.e.
signifi calionis primae) Sg. 28'. cosmubus inmiUi domundi (similitudinem
militiae mun danae) Wb. 30*. doi (gl. tardi, cordis) Ml. 20*.
Dat, subst. masc: do duiniu (homini) Ml. 20*. on techtairiu (a legato) Wb.
14*. dndrectairiu (gl. a viliico) Pr. Cr. 62*. diuisciu (aqua) Inc Sg. Pro
-iu saepius -u scriptum: don/othu (fnndamento) Wb, 8', do daltu (alumno) 27*.
Supprcssa quoque «: donduini (homini) Wb. 4'. diat/age)'ni (domino suo) 8*.
Subst. neutr.: inimdHnu, inimdibu (in circumcisione) Wb. 2*. 23*. dondi'
diwdn (his duobus) 9°. itridiu (in tribus), dntrddiu (a tribus) 21'. 27*, hi cridiu (iu corde). hi farcridiu (in vestro
corde), 6 chridiu (e corde) 5*. 7*, 14*. iceach
wcnn (in omni cognitione), iamarnetargnu (post uostram cognitionem) , iarne'
tarctm (post cognitionem) 8*. 15*. 26*. iartimnu (secundum mandatum) 6*. a
hdru (e lingna) 12'. 12*. in heseirgiu, in esseirgu (in resurrectione) 4',
13'. iar nesseirgu , iarnesseirgiu (post resurrectionem) 3*. 4*. diajorbu ( ad perfectionem eius) 3*. inmcu, cacMen aescu
(in mense lunari, unoquuque m. 1.) Cr, 3', 18*, huaruuidiu biuc (gl, modica
sessione) Ml. 47 r. hca indarini (gl, subiectione) Sg. 106'. hi/irlugn (gl,
in iureiurando) Sg. 217'. donchumaclUu (jiotestati) Sg. 7'. ibarcumactusi (in
vestra potestate), icumachtu, cocumachtu (in, cum pot)
|
|
|
|
|
(delwedd F8894) (tudalen 231)
|
II. 2. DBCLmATIONia HIBERNICAE OMD.
rRIOB. SEB. I. B. (247) 231
Wb. 9*. 23'. 29'. cech ceuelu, do cach ceneolu (a quovis genere, ad quodv.
g.) 2'. 3'. liindtoifcetu, usoscelti,
isoscelu (de, in cvangelio) 1.3*. 18*. — illaithiu brrilho, dilaithiu brdt/io
(die, de die iudicii) 2b'. Hlnithiu di.inichthetad ua deaclite (dje
inanifestationls deitatis) 82^ iiindlaiUau MI. 21°. ur cuch oen laithiu
(quovio die) Cr. 2.^'. illau bdiss (die mortis) Wb. 29'. ar cech lau du
ecnduch dw (ail deum blaspheiaHndum quovis die) Ml. 29*. hicach Uio (quovis
die) Wb. 4\ veindlaodn (hoc die) 6". anial irilou (gl. sicut in die) 6'.
Adi. masc: do nach ailiu (nulli alii) Wb. 12*. donchoiiudid tieindu (doniino
caelesti) 27*. fon mdin nuu (gl. sub iugo novo) Ml. 2'.
Adi. neutr.: far cetnu diuU (in prima declinatioue) Sg. 5H)'. dondimdihu
colnidiu, do imdibu colnidu (circumcisioui carnali) Wb. 10*. dindtrediu
irmepcr thu (de tribus ante dictis) Sg. 3*. inchotarsnu (gl. e contrario) Sg.
17'.
Acc. Bubst. luasc: imfolngi induine firiaH. imfolngi induine sldn (facit ho
minem iustum. salvum) Wb. 4'. ua tinbrad cach achele. indnadad cdch achele.
carad cdrh udib acheile (ne fraudet quivis, expectet quivis, amet
unusqiiihquc Testrum eocium suum) 9^. 11*. 25*. fdcab patricc adaltae .n. and
(rcliquit Piitii ciue alnmnum suum ibi) L. Ardm. 17a. 1. inviscc (in aqoam) luc. Sg.
Subst. neutT.: cen ceccne, cen engne (sine cognltione), trc etargiie (per co
giiitionem) Wb. 2'. 14'. trissasuide (gl. per catbedrae sessionem) Ml. 1.5*.
ni ddgaid anancridc (non ignoscitiH ini-jriaui) Wb. 9'. dar timnt (])er
mandatum) 3'. ni tucei ambeelre (non intell<*git lingnam) 12*.
isanindarbae (gl. in rc|>ii1.>«am) Ml. 23*. conaci unuvcae (donec vides
lunam) Cr. 33\ ctfirluige (gl. iusiitriinduiu, ioterposuit) Wb. 33*.
araeumuett^ nangid ni divnisom archuniuctte (gl. noii cst potestas nisi a
deo) 6*. fochumachte, fochumacte (sub potestiitem) 13*. 22°. .31*. ho aricc
dia dcenele ndoine (ex quo creavit deus genus honiiuum; cf arenehv
fothairctheain, forsacenelce metirsin Sg., supra p. 213. 214) 6'. predchimmi
iioscele (praedicsmus evaogelium) 14". — allaithe ndedenach (die
postremo; acc. temporic) Cr. l8*. cenmitlta laithe inua fetarlaice .i.laithe
nuaidnisi (gl. diem quendam, de terminat) Ml. 17*. fri laitlie (ad diem, cum
die comparatur) Wb. 8*. allae sin (cUe illo) 15'. cuUae.in.brdtho (ueque ad
diem iudicii) L. Ardm. 17 b. 1. rollae messa (id.) Ml. 38 r. fri lua brdthu
(ad diem iudicii) Wb. 29*. cossalaasa, (usque ad houc dicm) 23*. colua poil.
collua ambdia (gl. usque in hodiernum dicro) ;i".
Adi. masc: cofer naile (ad aliom virum) Wb. 9*. laninnathir nemde (nd pa trem
caelestem) 19*.
Adi. neutr.: cen imdibe stoi^ide (sine circumcisione historica) Wb. 2'. fo
dainut anitndibe colnide (tolerant circumcisionem camalem) 2'.
Voc. sabst. et adi. masc: d
huili duini. a cach duini (gl. o liomo oiunis!) Wb. r. ditroacibea a iudidi
(iudicabit te, o ludaee!) 1*. a gentUdi (o gctitilis!) 5'. a mdr thormuchtui (gl. macte, magis aucte) Sg. 76*. Generis
neutii non exlat cxemplum.
Ijoc. subst.: cofoetur aidchi Fertai for Boind (ut requieecerent noctoni V.
ad Bovindam) SM. 64.
Abl. adi. propriae formae (cf. gallicam (ifturovde'): indoracdid (gl. doiice)
8g. 204'. inbastaid (gl. letaliter) Ml. 46r. etc.
|
|
|
|
|
(delwedd F8895) (tudalen 232)
|
232 ('48) II. 2. DECLINATIONIS
HIBERNICAB ORD. PRIOR. SKR. I. B.
Plaralis.
Nom. subst. masc: comarpi (coheredes) Wb. 19*. uraelti (Israelitae) 4'.
fortectiri (vestri legati), miml techtiri (sumus 1.) 15*. 24*. uinci (aqoae)
Ml. 33r.
Subst. neutr. hic et in acc. in -e desinant: ataat
ilehenele (sunt varia ge nera) Wb. 12*. ua cumachte _file (a deo) itordigthi
(gl. quae sunt potestates a deo ordinatae sunt) 6'.
Adi. masc: dineuidai (di caelestes) Sg. 39*. bimmi weni et bimmi foirbthi
uili (erimns sapientes et perfecti omnes) Wb. 12'. robtar irlithi armoge dum
. . . robtar anirKthi iarum (faentnt oboedientes servi nostri nobis, fuerunt
inoboe dicntes postea) 27*. ithuissi l. itcointn (gl. digni sunt morte) 1'.
itttudrachtai (gl. inviti) Ml. 46 r. da druith wgeptacdi (duo magi
aegyptiaci) Wb. 3O’.
Adi. neutr. sicnt feminina -i: ordigthi vid. supra.
Gen. masc: inua cennaige (gl. negotiatorum) Ml. 27 r. fognam innam ball naile
(servitus ceterorum membrorum) Wb. 12'. budid innam miled talinamle (victoria
militum terrestrium) 11*. inhe asairchinnech innan uile (gl. super omnia
deus; i.e. ipse est princeps omnium) 4". ciall innan ule mod (sensus
omniam modorum) Sg. 190*.
Neutr. : doehuingid timpne naile (ad petitionem mandatorum alionun) Wb. 4'.
come't timnce ndce (servatio mandatorum dei) Ml. 45r. iederb alia lathe dimi
fipir (est certns numerns dierum, de quo dicis) Sg. 66*. arlin inua laithe
(gi. io numero dierum) Ml. 17'. ua tri noilaithe (gl. trinum nundinum) Sg. 11
6\
Dat. subst. masc: dobarcelib (sociis vestris; i.e. inter vos) Wb. 25*. dim
daltib huilib (de omnibus meis alumnis) 29*. domaccaib 7 auib (filiis et nepo
tibns) Sg. 28 .
Adi. masc: donab huilib doinib (omnibus hominibus) Sg. 189'. arnaib hui lib
geintib ecnib (gl. graecis ac barbaris, sapientibus et insipientibus) Wb. T.
Subst. et adi. neutr.: arnab uilib cumactib (supra omnes potestetes) 21*.
honaib selib eritib (gl. sputaminibus susceptis) Tr. 91. iUuithib (in diebus)
Re gula Columb. apud St (Beitr. I.
352.) nuib (gl. ad recentia) Ml. 32 r.
Acc. subst. masc. : friarceiliu (contra socios no8ti'08; i.e. inter nos, cf.
pron. G) Wb. 33'. fn macciddndu (gl. apud Macedonas) 16*. ndd earad so^m
iudeiu (quod non amaret ipse ludaeos) 4*. la iudeu, fri iudeu (apnd, erga
ludaeos) 5'. 19*. a/rithchatliaigthiu (gl.
impugnatorcs suos) Ml. 49r. c6 iadomdu l.co am mondu (ad Edouiitas vel ad
Ammouitas) Ml. (Goid. p. 20.)
Subst. neuti'. ut innom.: dayina sdibairde (faciet iis falsa signa) Wb. 26*.
ruchualatar ilbilre (andiverunt mnltas lingnas) 12*. aithchumbe (gl.
combustio nes, cauteria, infligunt) 1'. roainmnigitis geinti alaithe
(uominaveraat gentiles dies suos) Corn. v. die. sainilua (diversos dies) Wb.
33'.
Adi. masc: farnuili hauUu
(ouinia membra vestra) Wb. 3'. frin huili (in eos omnes), leu nili (apud eos
omnes) 7'. 12'. dogni tfolnidi diib (facit carnales ex eis) 8'. tri gnimu
rechtidi (per actus legales) i".
Adi. neutr. : accobra colnidi (cupiditates camales) Wb. 20*. forsua dligetha
remepertla (in nomus, leges, ante dictas) 13*. ua huli dorigniusta (omnia
quae feci) 24^ Sed etiam nahuile nertso (supra p. 228).
Voc. masc: a iudeu, d iudeiu (o ludaei!) Wb. 3*. 5*. 4*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8896) (tudalen 233)
|
n. 2. DECLINATIOtnS HIBRRNICAB ORD.
PRIOR. 8BR. n. (876) 233
Dualis.
Nom. neutr.: ataat danorpe rogab abram (snnt dua« hereditates, quas acce pit
A.) Wb. 2*. da llae for oin Uttir (gl. diebus alternis apposuimus litteras;
i.e. duo dies sub uua littera, in tabula cbronologica) Cr. 31'.
iiuiatairngire (dno promissa) Ml. 38 r.
Gen. et dat. desunt exempla.
Acc. neutr.: dobir daaale (affer duo sputa) Inc. Sg.
Series II. Thematnm principio in I desinentium, quae vocalie abolita
etiamnunc cer nitur iu infcctione dativi ac fere uominativi et accusativi
singularis; ceterum extemae flexionis. Transeunt autem in eandem fere formam
peregrina, prae serdm in -it et -oir. A substantivit masculinis (quibuscum
principio congruunt feminins ser. Y.) non differunt neutra nisi nom. sing.
consoua n terminato et nom. acc. plnr. Magis differunt adiectiva, quae in
singuloris genetivo primam fere seriem secuntur.
Singularis.
Nom. subst. masc. Gallica: Namausatu» (Nemansensis), EoisM, transump taque
lovur, MartialtW Inscr., alia ut Taran{« apud scriptores. Hibernica: faith,
infdith (propheta) Wb. 12*. IS*. innnnd (caspis) Wb. 13*. inib ur (bu tymm
recens) C(mn. v. «>•, intim (butyrum) Cod. apud St. 96. inmalig (virtus)
Wb. 9'. lubgartotr (gl. olitor) Sg. 92*. Frequentissima derivata in -id:
intain mnid (nominativns) Sg 71*. intansid (accusativus) Pr. Cr. 58'.
indoilbihid (figu lus) Wb. 4'. indilexliith (gl. exterminator) Cr. 43'.
«altnteribdid (psalmista) Ml. 14*. ingraintid (gl. exsequutor) Ml. 65r.
forcetliil. forcitlid (praeceptor) Wb. 14'. 29*. taircetlid (gl. sagax) Sg.
6O’. erochairchetlpid (gl. tibicen) 12'. berrt/iaid (g\. tonsor) 54'.
athiroircnid, tniatidoircnid (gl. parricida), setharoircnid (gl. so roricida)
12*. 13*. cotarenid. (adversarius) Wb. 25*. cimbid (captivus) 4'. 15*. 30*.
dechraigthid (gl. disceptatrix) Ml. 52 r. banterisniid (gl. obstetrix) Sg.
69*. Fre quentia transnmpta in -it et -dir: inposit (positivus) Sg. 41'.
ineomparit (com parativns) 40*. 4O’. optait (optativus) 148*. primit
(primidvus, primitise) Wb. 13', quibus addendum est indinfinit (infinitivus)
Sg. 54*, quod sine dubio intinfin^ scribi debebat; preceptoir (praeceptor)
Wb. 18*. 22'. 25*. dictutoir (gl. dictator) Sg. 54*. senatdir (gL senator)
50*. 54\ Alia ut ingerind (gerundinm) Sg. 148'. intesteminae (hoc
testimoninm) 193'.
Subst. neutr. : airindsiu (haec constellatio) Sg. 7O’. anguin (vulnus) Ml. 55
r. atir, atir (gl. ager) Sg. 39'. 33*. muir (mare) 8*. budid (victoria) Wb. 1
1*. 27'. 3O’.
Adi. masc: rosnUl fricethir (similis quadrupedis)', coamil fri cr.feetin (si
milis Christi ipsius) Wb. 8'. 13*. sainsamml (gl. potis), sainiamail (gl.
optimas) Sg. 39*. 50*. coir infognam (iustum est servire) Wb. 6*. i^frccndiic
side (est praesens hic) 22*. d^g romht ecndaircc (quia fuit absens) Sg. 148*.
cid glicc et eid sulbir (quamvis sapiens et quamvis eloquens) Wb. 27*. bethu
suthin (vita perpetua) 13' 23'. enirt menme (infirmns animus) 1O’'. inricc
(dignus) 7'. noit diuit (vox simplex) Sg. 207'. mdUh (bonus) fq. leir (gi.
indusfarius) Sg. 41*. *tim (gL macer) Sg. 37*. m aain cachhte hicr. (non
diTersns quisque eorum in
|
|
|
|
|
(delwedd F8897) (tudalen 234)
|
234 II. 2. DECIJNATIONIS HIRBRNICAE
ORD. PRIOR. SER. U.
Christo) Wb. 19". feuckuir (gl. severus) Ml. 24'. fvlumain (gl.
volubilis) Sg. 61». demin (gl. immunis, a carie) Cr. 34". hore atn
esaaminse (quia intrepidus sam) Wb. 23'. torc allaid (aper ferus) Br. h. 57.
In alii» formae altemantes invc niuntor, ut in hod. caotli et caoith
(pretiosus, canis, mitis), unde nijjo choim leia frinn (non fuit ei carus prae
nobis) Wb. 4'; sic slemon L. H. et flemain (lubricus) St. gl. 639. a/u
tualang, istualdng (anm, eet gnarus) Wb. 12*. 3 1", sed tualaing e cod.
ap. St (Beitr. I. 467.)
Adi. neutr.: iscosmail svn dam (est simile hoc quoque) Sg. 11*. Uectamil
acenil (est diversum genus) 211'. atimne sainemailvin (mandatom hoc
peculiaie) Wb. 3*. sech ropo leir aon (quatenus fdit sollicitum hoc) 27'.
noch ni coir ton (sed non congruuni hoc) Sg. 4O’. ecoir (gl. incongruum) 30*.
nip sain anatber thar (ne git diversum quod dicatur) Wb. 5*. ished astnaith
duib (id vobis e«t bonum) 6*. indoich (num verisimile est?) 4'. dogintar
toich dietoich and (fiet probabile ez improbabili ibi) 4*. diuit iih qui
linni (simplcz autem qui apud uos) Sg. 207'. cid dlind cid etig (aut formoanm
aut turpe) 28'. intain ronibo mithig less (cum fuit commodum ei) Wb. 31'.
nipu decining (iion fuit abso num) 14'. istacir deit (est aptum tibi, decet
te) 30*. erdirc (gl. celebre) Ml. 25*. authain dain la laitnori anisin
(perpetuum etiam apud Latinos hoc) Sg. 5*. f« domain (gl. altum, mare) 29'.
am as dilmain (id quod est licitum) Wb. 11». airndib ecmailt d netach (ut sit
insolita eoruro vestis) Tr. 71. inmain naium (carum nomen) Paul. carm. 1.
Alteinationem formae habet cian: cid cian cid gair (sive longum est sive
breve) \Vb. 3'.
Gen. subst masc. : Atilogdo (nn Apilogdo?) iam in inscr. ogmica, quocum si
congrnat gall. Taranucno (Taranis filio) Inscr. Orell. 2055. 2056. 2057,
formaffl genetivi Taranou habeamus. E codd. tam indaitrebthado (possesaorie)
Sg. 20O’. nert togarthado (vis vocativi) 215'. indoinainmnedo so (gl. huius
ipsius nomina tivi) 209', quam denmada (gl. factoris) Ml. 27*. tar/uesi
foj-lada (pro ablativo) Sg. 207'. ainmneda (nomiuativi) 209'. Semeoin srotha
(Simeonis vetwis) F^, lan. 5.
Subst. neutr.: mucc mora (gl. delphinus; i.e. sus maris) Sg. 94*. uium renda
(gl. pisces; i.e. nomen sideris) 73*. Intcrdum cum -e assimilata ante cedenti
vocali : oe ascnam tire tuirngiri (in possessione terrae promissionis) Wh.
11*. cathraig tire iudae (oppida terrae Indaeac) Ml. 17'. talatn fortiresi
(terra vestri agri) Ml. 34*. Item in masculinis: imme (butyri) V. Trip. ap.
St. 96.
Adiectivorum, quae hodie quoque ez regula huius seriei flectuntur, cum tmnail
compositorum gen. sing. non invenitur in codicibus nostris; cetera, quo rum
gcnetivus ezemplis collustrari potest, in primam seriem transire eupra
dizimus. Masc. : inbctho frccndirc (mundi praesentis) Wb. 14'. Neutr. : esran
taid cech nutith (gl. boni et utilitatis ezpers) Ml. 31*. denum inaith (facere
bo num) Ml. 14'. denum domuin (facere profundum sive mysterium) Wb. 13*.
setts indiuit (sensum simplicis) Sg. 221'.
Cetcrum eadem irregulnritate oxcellunt substantiva transumpta in -it: con
intiliucht posH (gl. cum positivi intellectu), sens magis 7 posit leiss
(sensus vocis magis et positivi in oo, compnrntivo) Sg. 39*. do thaidbse
iuperlait (ad signi ficationem superlativi) 4O’; ac nescio an alia quoque ut:
fer brit/te lisboir (gl. Onesimum acolitum; i.e. vir (virum) ferendi luminis,
quocum comparandnm
|
|
|
|
|
(delwedd F8898) (tudalen 235)
|
n. 2. OECMNATIONIS HIBERMIGAE ORD.
PRIOR. fiBR. n. 235
e«t: «/a litpaire mora (duo lamina magna) L. Ballym. apud O’Don. 352) Wb.
25*. lundir (gl. luensis pascludis, principium) Cr. 37°. ordd ahbgitir (ordo
alphabeti) Sg. 23'. 24-.
Dat Abl. subst. masc. Gallicum: Ucaet<>? Hibernica: ochndim (g). ex
08«e) Sg. lOG*. dondualig (vitio) Wb. 9'. [/onlnd in ghai (in cuspide gaesi)
Bell. M. R. ap. O’Don. 108J dondfreandid (gl. satanae) Wb. 9*.
fortindainiRhid (in nominativo) Sg. 207*. inncomparit hisin (in hoc
coroparativo) 39*. di pogit, ili amparit, di superlait (a pos'., a comp., a
sup.) 42*. 42'. in optit (in optativo) 190*. ainfinit (ex infinitivo) 190*.
tian gerind (gerundio) 148'. iartentimin (post testimonium) Ml. 19*.
Subst. neatr.: icachtlur (in omni terra), dithir (de terra) Wb. 1*. 9*. don
biaith (ad victoriam) 11*.
Adi. masc. fortasse: iningoithluch fudumain (gl. in profonda palade) Ml. 33*.
Neutr.: m6r dimaid, mdr dimaith (midtam boni) Wb. 4'. 11*. in/id/recAdaire,
i$indrecdairc (in praesentia) Sg. IfiO*. Pr. Cr. 61*. dietoich (ex
improbabili) Wb. 4*. iinrriech&ir (in spatio, tempore iosto) 23*. dich^n
(ex longinquo, dudum) 6*. 20*. iarciin (post longinquum, multo post) 29*.
icHn (in remoto) 23*. collir, colleir (indnatrie) Ml. 14*. 21*. commaith
(benc) Wb. 7*. condiuit (gl. sincerom) ML 14'. co/rttZ»rf (laete) Gild. gl.
267. Sic ablativi adverbiales: in/recndirc Wb. 17'. indinrice (gl. digne) 7'.
indandgid (gl. nequiter) Ml. 28*. indemUt (leg. in iecmiiU? gl. moleste) 36*.
inmenicc (frequenter) Sg. 21'. nintsain (gl. non aliter) 9*.
Acc. subst. masc. : cen dualich (sine vitio) Sg. 26*. gniUt.id (gl.
operarium) Wb. 30^. een forciUaid (sine praeceptore) 31*. cen forngart/dd
(sine imperativo) Sg. 163*. im/ogni fri foxlid. fri tobartlUd dam
(construitur cum ablativo , cum dativo quoque) Ml. 27'. fridinsid fogni (cum
accusativo construitur) Sg. 149*. corili. fri togarthith (compositum cum vocativo)
76*. cenod/il ponl grecda do (quamquam ei est positivus graecus) 192'.
caindidir (candelarium) Wb. 31*.
Subat nentr.: fritarind (circum constellationem) Cr. 18*. amind (gl. dia
dema) Tr. 96. mind nabBtalacte (gi.ego enim stigmata lesn in corpore meo
porto, Gal. 6, 17; i.e. insigne apostolatos) Wb. 20*. gebas ambudid (qui asse
qoetur victoriam) 11*. ant atreba btiaid (gl. palmarium; i.e. id quod
continet palmam) Sg. 35*. crenat tiir (qui emit agmm) 29*. istammuir (in
mare) Tr. 132. eomuir nlcht (usque ad mare Ictium) Corn. v. MoghHme.
AdL masc.: sochoitc (gL docibilem) Wb. 3O’. tocheneiiU* (faonesto loco ortum)
L. Ardm. 18 a. 2. in ordd coir (gl. in ordinem) Sg. 25*.
Adi. neutr. : aeumactte nangid (potestatem nequam) Wb. 6*. ni foreital to
nirt (non doctrinam fortem, dedi) 8*. taithete coir (responsnm aptnm) 27*.
cach nutid (omne bonum) Wb. 1*. amaithain (hoc bonum) 14'. 33*. tech
a/recndairc (nltra praesens) Sg. 167*.
Voc masc: dmilbrigte clviendir (o Calve Brigittae recluse) Cod. Mar. Sc. (Praef.
XX.) o ri firian firmaith (o rex iuste, vere bone) Oing. F6\. prol. 10.
Loc. nentr.r ni domnu ni mttir (non profiindius quidquam in lunri) Inc. Sg.
* Si accurate scriptum nt; nam contrapugnare videtur abl. adv. indeckeneul
pamr (bigenere puaer) 8%. 303*. Saepius tamen composita ez prima in hanc
seriem transire probanc i^nlrt, tonirt, *iUbir, quae optime concmdant cum
latinis imbelli*, inermit, intigni* aliisque.
|
|
|
|
|
(delwedd F8899) (tudalen 236)
|
236 II. 2. DECUNATIONI8 hibernicae ord.
prior. sbr. n.
Plnralis.
Nom. subst. masc: inchnamai (ossa) Ml. 22*. fofAi, fiUthi (prophetae) Wb. 6'.
21'. sualchi (virtutes), dualchi (vitia) 29*. 30*. riagloi^i (regulares) Cr.
32*. inphreceptori, preceptori (praeceptores) Wb. 5*. 28*. foreitlidi
(praeceptores) 9*. 12*. foglimihidi (discipuli) 13*. fognanithidi,
timthirthidi (ministri) 8*. ind/rea ligthidi (gl. masculorum concupitores)
9*. indliHtndi (auditores) 30*. intuittidi (parentes) 28*. a dorsidi (eius
portarii) Ml. carm. 2. Untidi (gl. fortores), oig thidi (gl. sartores) Sg.
186'. foxlidi (ablativi) 104*. indainmnidi hitin (hi no minativi) 57'.
atobarthidi (eorum dativi) 200*. intiuperlati, compariti (snperlstivi,
comparativi) 4O’. 44\ inteatimni (testimonia) Tr. 39. apgitri (gl. elementa)
Wb. 19'. Huc pertinere videntar, quorum singularis defecerit aut alia fonua
utator: geinti, genti (gentes, gentiles) Wb. 5'. T. huili genti (omnes
gentes) 5'. bieit cit geinti hiremch (erunt etiam geutes credentes) 4".
laitnori, litridi (cf. infra). diini (homines) Wb. 8*. 22*, indoini Wb. 12*.
Sg. 39*.
Subst. neutr. differunt terminatione -e vel -a: mora (maria) MI. 3*, quae
plemmque periit: ua rind aftoidet (gl. signa radiantia) Mi. 2*. andwleicet
inua ritid (gl. residentibus sideribus) Cr. 18*. it saini inua rinn (sunt
diversa si dera) Ml. 5r.
Adi. masc. : ei'darcai (gl. honore conspicni) MI. 36*. gnimai aainemlae
(Cacta praeclara) 14*. ammi tuailnge (sumus gnari) Wb. 17*. am. nondad maicc
coima (ut estis filii cari) 27'. coin alta (canes feri, i.e. Inpi) Br. h. 60.
Vulgo -t: it«aim riaglori inso (sunt diversi regulares hi) Cr. 32*. mathi
(boni) Wb. 11*. 16*, maithi 16'. 16'. ammi fmki (snmus laeti), fdiltisi
(laeti vos) 16*. 24*. diuti (gl. sinceri) 23*. indenmi (gl. imbecilles) 11*.
cosmili friadam , cosmili fri cr. (similes Adami, Christi) 13", ammi
cosmili, nidan chosmili, bat ehosmuli (sumua, non sumus, sint similes) 13'.
14'. 17'. bed adthramli (este patris similes) 9*. 23'. Cum his faciunt
quaecunque ad tertiam principio seriem pertinent: biit sualehi and it/oilsi
(sunt virtutes quac sint manifestae; fo//i<«) Wb. 29*; sic fortasse it
anbsidi (gl. motabiles; sing. anbsud ibid., cf. cobsud, stabilis, 54r.) MI.
64r. dt ili (quamvis sint multa, membra: inboillsiti), tresaniccatar hili
(per quam salvantur multi; j7) Wb. 12'. 27*.
Adi. neutr. : it saini inua rinn (diversa sunt sidera) Ml. 5r. comaiesi (gl.
vi cinae; tut cenela, nationes) MI. 26'. it lli iiu doua gratiae (sunt aatem
mults d. gr.) Wb. 12*. coitchendechenelisin, coit. dechenMi indiu (commnnia
bigener» haec, hodie) Sg. 62'. 9O’. Sic ez prima serie transgressa, nimirum
propter i antecedens: anffiann dilsi, anmann dilsi (nomina propria) Sg. 31*.
35*. iall (gl. demersa), isli doibsom in/echtsa innahi ruptar ardda dunnai
(demersa illis nanc quae fuernnt sublimia nobis, sidera) Cr. 18'. E contrario seriem primam se quitur: slemua (gl. levia)
Sg. 10* (v. supra).
Gen. subst.: rechto et/dithae (legJs et prophetarum) Wb. 21'. fribiathad ua
forcitlaide, caingnime ua forcitlaide (ad sustentationem praeceptomm,
benefacto rum pr.) 31*. innanitside (auditoram) 11'. fomaib gnimaib inua
preeeptore (in factis praeceptorum) 5*. dluim inua sualche (massam vlrtutum)
22*. imd^ dualche (circumcisio vitiomm) 21'. uilidetu nandualche (universitas
vitionun) 27'. fochumachte atniotide (gl. snbditos; i.e. snb potestatem
parentum snonim) 31'. inua sruthe (gl. veterum) MI. 55 r. do luo infinite
(gl. loco infiniiiToram)
|
|
|
|
|
(delwedd F8900) (tudalen 237)
|
II. 2. 0ECLIKATIONLS HIBERNICAE ORD.
PRIOR. 8SR. ni. 237
Sg. 154'. ua eonparite (comparatiTorom) 45*. apstal geinte, indarpe geintey
for citUd geinte (apostolns, exheredatio, praeceptor geutium) Wb. b*. 19*.
'i^. dce nele ndoine^ tinchosc innandoine (genus, institutio hominum) b'.
incheneli doine (generis hominum) 7'. 21'. 21'. 26'. arthoil doine (propter
voluntatem hominum) 18*. icoimthecht dagddine (in consuetudine bonorum
hominum) IG'. — Gen. nentr. exempla desunt.
Adi. masc: iardligud ar»ide, la dligeda arside (secundum legem, ad nor mus
yeterum) Sg. 178*. 207*. inua comailte (gl. quietorum) Ml. 27*. Seriem pri
mam sequitur: etach macc coiin (vestem filiorum carorum) Wb. 27* (v. supra).
Adi. nentr.: doilund hile (ad significationem multoruro) Sg. 28\
Dat. subst. masc: hifdithib (in prophetis), dohvamlathrachaib etfathib (pa
triarchis et prophetis) Wb. 13*. 3O’. imdibe 6 dualchib (circumcisionem a
vitiis) 27*. forenaib cnamaib (in ossibus) Ml. 22*. do farforcitlidib, donaib
dagforeitlidib (praeceptoribns vestris, bouis praeceptoribus) Wb. 14*. 11'.
donaib essoircnidib (gl. piagiariia) 28*. hunaib aitrebthidib (ab incolis)
Sg. 32". onaib rechttdircidib (gl. a legislatoribus) 44*. laitnorib
(latinis) Sg. 4*. donaib preceptoi-ib (praecep toribus) Wb. 15*. dinaib
preeeptoribsin (de his pr.) 5*. apgitrib (gl. sub elementis huius mnndi)
19". dogeintib (gentibns) 2\ 5*. digeintib (de gentibus) 18'. do ddinib
(hominibus) 3*. 18'. donab huilib doinib (omnibus hominibns) Sg. 189*.
Subst. nentr.: imaib rendaib (in sideribus) Cr. 18', mira scriptione, pro qoa
pnram i exhibent: doinnu murib (profundior maribus) Br. h. 18. hi tiribh
namhad (in agris hostium) Long. mac nUisn. (Beitr. I. 343).
Adi. : dumaitliib (bonis, optimatibus) Tir. 3. iarnaiitidib (secundum
veteres) Sg. 57*. di/iilib acheneiuil feissin, dihilib . . ac/ieniuil feimn
(a multis sui generis) Sg. 40*. donaib islib (gl. ad infema) Ml. 27*. Sed
etiam -all) per assimilatio nem (p. 9): amaib fedaib sonartaib ardaib (gl.
pro terribilibus arbustis) Ml. 4r.
Acc. subst. masc: oboing achndmi (confiringit ossa sna) Wb. 4*. conqfil
dualclU (ut non sint vitia) 2O’. cen dualchi (sine vitiis) Sg. 25*.
arenindarbe analchi. aratinola soalchi (nt abigat vitia, ut coiligat
virtutes) Cam. lasua litridi aili (apud ceteros litteratores) Sg. 28*. la
nuelitridi (apud novos scriptores) 5*. 90*.
inua sechimtidi (gl. sectatores) Ml. 31*. fortaclidi (gl. opitulationes) Wb.
12*. tuigtid* (parentes) 28'. cimbidi (gl. custodias) L. Ardm. 189b. 1. amal
do nuic testimni (ut dedit testimonia) Wb. 1O’. sech potiii (ultra positivos)
Sg. 45 . fri riaglori (ad regulares) Cr. 32*. la laitnori (apud Latinos) Sg.
5*. cosmili frisua precept&ri (similes praeceptorum) Wb. 14'. lasua
meithieorai (gl. apud messores) Ml. 44r. la gettti (apud gentes) Wb. 6'.
fngenti (ad gentes) 4*. 9*. isairi doroigu dia geitUi (propterea delegit deus
gentes) 5*. fn dia et doiiii (erga deum et homines) 2O’. etir fessin et
d&ini (inter ipsum et hoioines) 28*. carid dagdoini (amate bonos homines)
27^
Snbet neutr.: hitire Connacht (in agros Connactiae) Tir. 11. immransat...
innatireso dupatricc (tradiderunt has terras Patricio) Tir. h. cf. fuduinne
(g1. profiinda) Wb. 8*. fuduinne indjim (profunda scientiae) 5'. Perdita
terminatione : inua mind (gl. insiguia, celebramus nostrac rederoptionis) Cr.
41*.
Adi. masc: gnimu saineinli (facta praeclara) Wb. 12*. morate maiJU (qui
magnificant bonos) 6*. at''t nili ddua inspirto (quod sunt multa doua
spiritus) 12*. la arsidi (apud veteres) Sg. 91*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8901) (tudalen 238)
|
238 (2&4) II. 2. DBCLINATIONIS
HIBBRNICAB ORD. PRIOR. 8BR. m.
Adi. neutr. : irum Inada mil»i (cibus Baaves) Wb. 6'. etir da nainih comunU
(inter duo nomina similia) Sg. 28*. Sic: tre arrihan diln, cenmithd inua
anmam diUi (per nomina propria, praeter n. pr.) Sg. 29*. 29'. Substantivi
vice fungitar fudumne (profunda), v. supra.
Voc. inaec: a iudeu et geinti htretchu (o ludaei et gentes credentes) Wb. 3*.
Dualis. Nom. masc: da pircepluir (duo praeceptores) Wb. 13*. Ceterorum casuum
dcHunt exempla.
Series III. Thematum principio in U deainentium, quae vocalis abiecta saepius
in da tivo, varius in nominativo et accusativo .«ing. infectionem generavit;
ceterum extemae flexionis sicnt series praecedens, quacum in plerisque
congmit. Ad iectivomm rara snnt exempla, quae in plurali secundam seriem
sequi solere supra adnotavimus.
Singttlaris.
Nom. snbst. masc. : bith (mundus), mug (servus), recht (lex), ddn (donum,
ars), rev (res), gnim (actio), brdth (iudicium), guth (vox), intiliueht
(intellectns), alia firequentia in Wb. vel Sg. injfid (arbor), fid aile
(arbor alia) Wb. 5*. lith (dies festus ; cf. galL Litu-mara) Oing. F^I. lan. 25. intais (aetaa) Ml. 31*. int 6i8 Wb. 3*. 13*. ishi
cruth inso (haec est forma) 9*. inlinn (pars) 4'. 29*. linn cretmech (pars
credens, qui credunt) 10*, cf. subst. pron. Praeterea derivata in -os,
-cluxB, -M, -itu, -ad, -ud, -iud, -igud. Exempla cum articulo : intimmar mue,
intimmormus (scandalum) Wb. 3°. 10". inmorthomus (gl. pondus) Ml. 33*.
cani mebuir lib insenchasso (nonne in memoria vobis vetns ina historia?) Wb.
20*. intaerchoiliud (decretum) Ml. 22°. incotlud (somnus) Ml. 47 r.
isimmaircide doib ineairigud (est directa ad eos reprehensio) MI. .34*.
Snbst. neutr.: andorvs (gl. limen) Ml. 66 r. dendoros (uua porta) MI. cann.
2. an6l (potns) Br. h. 85. alin lathe (numerus diemm ; supra inlinn) Sg. 66\
Eandem generis altemationem habet recht (lex). Neutra videntur itli (frumen
tum), sruth (flumen), quae hodie femininis adnumerantur ap. O’R. ut soth et
alia eiusdem generis.
Adi. masc: comoeus afogur (affinis eorum sonus) Sg. 6*. cobsud (stabilis),
anbsud (instabilis) Ml. 54r. 64r. il (roultus) semper init compositionem.
Adi. neutr.: sechmadachta nocus 7 cian (praeteritum propinqunm et remo tum)
Pr. Cr. 59".
Gen. masc: 6 dHhidin inhetho (a cnra mundi), imnetha inbetho (tribulatio nes
mundi), accobra inbetha (cupiditates mundi) Wb. 1O’. 14'. 15*. gnima moga (actus servi) 17*. aium rito
(nomen rei) Sg. 187'. comalnad recto (impletio legis) Wb. 2'. aium ddno
(nomen artis) 27*. pecthu indUua (peccata partis) 9*. no.fedo (nomen arboris)
Sg. 33"". 35'. no.feda (gl. platanus) 121*. fochonn gtmno (occasio
actionis) Wb. 3'. morad daggnimo (laudatio boni operis), I6g dodag gnima
(merces boni tui operis) 6*. rect fognamo, rect fognama (lex servitutis) 8*. 10*. indlondassa (gl. indignationis) MI. 20*. diigeda inchoitchennsa
(reguliie
|
|
|
|
|
(delwedd F8902) (tudalen 239)
|
n. 2. PECLINATIONIS IIIRERNICAE ORl».
PRIOB. 8ER. DI. (256) 239
comiuunitatis; londus, coitchennas) Sg. 203*. buH etarscartha (mors
separationis; satrad) Wb. 13'. do gnim inchrochtho (actioni crucifixionis;
croc/tad) 8*. oin ehorp peclho (onum corpus peccati) 9^. di reet pectfio (de
lege p.) 3'. arainn pectha (rationc p.) 3\ torand gnima l. cista
(significatio activi vel passivi) Sg. 26'. eiall chisto (sensus passivi;
cisad) 140*. 178*. fw foisitc ccfto (in confessione passionis) Wb. 3".
ularann deac brotto (duodccima pars momenti ; brothad) Cr. IS". aium
ctunsanto (nomen quietis; cumsanad) Wb. 33\ dessimrec/U comdit/i natha
(exemplum consolallouis) li*. rath dilyotho (gratia remissionis) 2*. crei iem
inc/tolnic/U/io (fides incarnutionis; dilgud, inc/iolnigud) 4*.
intsec/itaigt/ia (gl. simulationis) Ml. 31*. tintttda (intcrpretationis) 2''.
3*. oengusso (gen. nom. pr.) Cr. 4*. bds muirc/iatho (mors Muirchadi) Cr.
17*. s/dn dliged salto (salva ratio saltas), Juslund comldinso (ad
significationem completionis) Cr. 3'. fli coindeilc ingotlw (in comparatione
vocis) Sg. 3'. cenascur suit/ut (sine intermissione tri bnlationis) Wb. iy.
Neutr.: asmdtliir aioiho feissin (quod cst mater ipsa sni fetus) Sg. 65*.
Alia quaedam, de quorum genere uon liquet: bandea flet/to (dea frumenti, gl.
Ceres) Sg. 60*. aium nhetha (gl. maza, ador; i. c. uomen frumenti) Sg. 17*.
intesa (gl. caloris, expers) Sg. 5*. aium indirotho (nomen fluvii, gi. Anio) Sg. 35*. fobes sroi/ta (more flavii) Wb. 32*.
dublocho (la&us nigri) Tir. 1. unolmeda (po tas mcdi) 6r. h. 85.
Pro -0 vel -o inveuitur ct -e accommodata magis praecedenti t : estosc inn
fine (eipressio vini) Ml. 2i*. dliged suidigthe (lex positionis, ponendi) Sg.
193*. inet asuidigt/ie (magnitudo eius positionis) Cr. 18'. moidem aariltc
(laus meriti sni; arUliud) Wb. 5*. utmalligt/te (gl. nutaudi) Cr. 32'. do
Unud iudjoilsigflie (ad explendam manifestationem; foilnigud.) Sg. 211*.
arimmgabdil menaic/it/te (ad vitationem dissonantiae; mhtogud 4O’) 8";
et -ea, -eo (cf. p. 8): inchoteic thea (gl. concretionis) Ml. 8r. indairilteu
(gl. meriti) 34r. serc feidligtheo (cu pido permanendi) 15*. deirc/wintea
(gl. diffidcntiae) Wb. 21'.
Dat. masc: isinbiulh (in mundo), isinbiuthso (in hoc
mundo) Wb. 12'. 12*. doguth (voci) Bg. 3*. inchruthsin (lioc modo, abl. adv.)
Wb. fq. domug (servo) Wb. 3O’. irect, di rect (in lege, de lege) 3'. S'.
vnnddtisin (in hac scientia) 18'. innargnim (in actu nostro) 17*. do fogtiam
(servituti) 4*. inimmognom (in con structione) Sg. G6*. 198*. 203*.
ftondbndas (gl. indignatione) MI. 29*. fni airegas (gl. a priucipio) Wb. T.
dumberradsa, duaberrad, dumtnimdidtiaad (ad tonsio nem meam, suam, sd
praeservationem meam) L. Ardm. 18 a. 2. do tnorad dd (gl. in gloriam dei) Wb.
15'. isindrSlad (gl. iu manifestatione) 15'. do p/ificcad (peccato) 3*. do
chrochad (ad crucifixionem) 8'. do c/tomalnad (ad impletionem) 3*. do
demnigud, do imthrenttgud (ad confirmationem) 13'. 18'. 30*.
Neutr.: collind, colind, culind (cum potu) carm. vet. (Goid. VII. et 42.)
Adi.: tn accus (in propinquo) Wb. 23'. inchomocus (gl. fere, gl. iuxta) Sg.
188*. 197*. A secunda serie non differt itulil (multo) Wb. 2*.
Acc. masc.: tri fognam (per servitutem) Wb. 12'. tri oen p/teccad (per unom
peccatom) Wb. 3*. todditfsgat gvtJt nintiu (movent vocem in eas) Sg. 7*.
laaain lin naiU (apud alteram partem) MI. 37 r. brot/iad (momentura) 48 r.
sech itUKhomdessa (gL sapra coaetaneos meos) Wb. 18'.
Neatr.: frissalind serb (ad potum amarum) Wb. V.
Voc. ouwc.: a aed (n. pr.) ap. St.
(Beitr. I. 336.)
|
|
|
|
|
(delwedd F8903) (tudalen 240)
|
240 (256.277) n. 2. DECLINATIONIS
HIBERNIOAE ORD. PRIOR. SEB. IV. A.
Pluralis.
Nom. masc: lithai (dies festi) Ml. 60r. iltintudai (multae interpretationes)
3*. indretaivin huili (omnes res hae) Wb. 5'. indreta (res) Sg. 148*. mobif
iise (mei mores), farmbesajti (vestri mores), bis»e (mores) \Vb. 9*. 16*. 29*. gni triai minendite (facta praeclara) Ml.
14'. gniinu (actiones) Wb. 4''. 5'. 19'. ynltnit, arngnima;, angninifi
(actus, a. nostri, eorum) 2O’. 31". forngnimae, inchaingnimai (vestrae
actiones, actiones bonae) 8*. 29*. gnimi epscuip (actiones episcopi) 28'.
moge (servi), adib moga; (vos estis servi), mogi sidi uili (servi hi omnes)
Wb. 8*. 3'. 7*. ili ddna, ilddni (varia dona, ingenia) 12*. 21*. indhuili
ddni (omncs artes) 27^. nitat cosnama domundi (non sunt contentiones
mondanae), ithe cois nimi inso (sunt hae contentiones) 7"*. senchassa,
senchaisn (antiquitates) 28*. 31'. arpecthani (gl. iniquitas nostra; i.e.
peccata nostra), act ni robat pectlie less (si non fuerint peccata in eo),
dorolgetha arpecthi (remissa sunt peccata nostra) 2*. 11*. 26*. cethir ^oMa«
(quattuor momenta) Cr. 18'. aan7<t (eius merita) Wb. 16'.
Neutr.: ua irirecte (tres leges) Wb. 29*. ua sothe (gl. terrae fetus) Sg.
64".
Gen. masc: cosc innammoge (institutio servorum) Wb. 29'. lindnacul innan
ddnee (receptio donorum), ilar nan ddne (multitudo artium) 21*. 22*.
cosmailiut inua ritae tanide (similitudo rerum internarum) MI. 15*. inradud
inua rite dth munde (cogitatio remm mundanarum) Wb. 3'. ishe astopur innan
ane (is est fons divitiarum) 29'. fri/oirbthetid caingnime (ad perfectionem
bene&ctomm) 31'. log apec^e (merces peccatorum eorum) 1'. dilgud apeclhe
ndoib (remissio pec catorum iis) Tr. 45. inua cumcaigthe (motuum) MI. 15*.
acenelw fothaircthesin (hoo genus balnearum; nom. sing. in/othrugud Br. h.
38) Sg. 217*.
Dat: diamogaib (servis suis) Wb. 22". fornaib gnimaib, diacdingntnuiib
(factis) 5*. 7'. arnaib fedaib (pro arbustis) Ml. 4r. doscelaib et senckassib
(ad fabulas et historiolas) Wb. 30*. isceldib et senchassaib (in f. et h.)
31'. oc ua fothaircthib (ad balneas) Sg. 217*. huanaib loiacthib (gl. adnstlonibus)
MI. 55r. dinaib anaib, donaib dnib (de divitiis, divitiis) Wb. 16'. 27". isaiansib spiritdldib (in sonsibus spiritualibus) 27*. ho
pectliib (a peccatis) Ml. 15'.
Acc. masc: isua bidlhti (leg. bithu. gl. in saecula) Wb. 4'. ua ddnu diadi
(doua divina) 28'. ciadvgneid ua ritusa (quamvis faciatis res has) 22'.
intamUd a bessu (imitamini mores eius) 9*. trignimu (per actns), treagnimosom
(per a. suos) 2*. 29*. innallithu (in eorum dies festos) 27*. sclictu
(vestigia, leg. slictu) Cam. isua cammaigthiu (gl. oblicationea) Ml. 48 r.
coic brotu deac (quindecim momenta) Ml. 16*. im/orling anu (effecit divitias)
Wb. 16'. ceste saithu (qui pa tiuntur tribulationes) Cam. inua ailichthiusa
(gl. has ad altemationes; sing. aili gud) MI. 19'. ima imratiu (in cogitationes)
15*.
Neutr.: nl tabair desimrechta (non dat ezempla) Sg. 214*.
Vocativi exemplum deest.
Dualis.
Nom. masc: hiet da ntarcud and (duae relationes) Sg. 198'.
Neutr. : viani astat indarccJvt, peccad foir (gl. adversns presbyterum accusa
tionem noli recipere nisi sub duobus et tribus testibus; i.e. nisi comprobant
duae leges peccatum ei) Wb. 29*.
Gen.: cechtar da lino (ntraque
eai-om partium) Sg. 162'. tretanaeomol
|
|
|
|
|
(delwedd F8904) (tudalen 241)
|
n. 2. DBCUIlAlIOiaS HDKBinOAB OBD.
PBIOR. SBS. IV. A. (SSS) 241
vtddd (tmiterda (gl. Demades; i.e. per S7ii»ere8i& daorom temporum
vocalium, noin. aimterad) Sg. 32*.
Dat. itdTerbialis diblinaib (e daabus partibns, ulrimque) Sg. fq. Wb. i'. 5'.
Acc. masc: indaaian Qeg. indasianti].i.imbucai l. lethit (gl. latitadinem;
i.e. ia atrumque sensum i.e. anguBtiam aut latitadinem) Sg. 3^
Series IV. Generis {eminini thematum principio in A desineutiam eztemae simul
et intemae flexionis, respondens igitor seriei L masc. et neutr. Hic quoque
duae fiant divisiones, quarum altera complectitur themata in -ia ezeuntia.
Divisio A. Ad themata principio in -a desinentia accedunt alia quaedam aut
per om nem flexionem aut in plurali solo in hanc seriem transgresBa vel
fluctuantia inter duplices foimus, plerumque propter vocaliom assimilationeffi.
Conspicuae snnt vocales extemae -e in gen. sing., -a in nom. et acc. plur.;
intema t in dat. ac fere in acc. sing., si vocalis antecedens infectionem
admittit. A datiTo principio differt ablatiTi forma, infectione Tacans.
Commiscentur tamen inter dum formae huius et seriei quintae.
Singularis.
Nom. substantiTonun frequentium in codicibus: iress (fides), icc (salus),
criok (finis), uall (superbia), tuaih (populos), ciall (intellectus), coss
(pes), Idm (manuB), dram (nuiherus), run (mysterium), tol (volontas), grian
(sol), lub (frutex), breth (iudiciom), rann (pars), eland (progeuies), delb
(imago), aerc (amor), ferc (ira), diae (dualitas; cf. num.), ntebul
(dedecus), moidem G*i8)> ^' tem (fides), ereyetn (querimonia), inyen
(filia), bairgen (panis), caingen (nego tium), dethiden (cura), briathar
(verbum), muntar, muinter (fiEunilia), aimier (tempus); vndaealdam (gl.
colloqutio) ML 47 r. inchumalnn (hoc pretium) L. Ardm. 17 b. 1. ingdith
(Tentus) Sg. 229. gnd»: dgHon (consuetudo eius) Wb. 10*. andeug (potus eoram)
Tr. 71. Fluctuant iuter hanc ot ser. V. gabdl (sumptio), tabart (datio). Huc
pertinent derivata in -t, -acht, -echt; transumpta ut eithal (dtula) Tr. 109.
not (nota) Sg. 3\ inchorcur (purpura) Tr. 115. carcar (carcer) Wb. 32*. croch
(cmx), pian (poena), gluas (glossa), liter (littera), pertan (per sona),
alnuan (eleemosyna), coneon (consona), siUab (syllaba), interiecht (inter
iectio), precept (praeceptum, doctrina) fq.; item bendacht (benedictio) Sg.
114. et maldackt (malediotio); sed haec cum aliis ut/ortacfU (auxilium) Ml.
1*. plerum que secantur ordinis posterioris seriem lY. — Cum irregularitate
quadam for numm ben (molier): i^ll dindfiur inben (est membmm viri mulier)
Wb. 22*, unde itm in compositione.
Adiectira item frequentia, ut eerc m6r (magoas amor), aimser dei'b (certom
tempus), ainuer becc (parrum tempus), rann in7ned6ttachy didenach (pars
media, finidis) etc MtntUn (est muta haec) Sg. 6*.
Gen. subst: tindnacol inua hirise (receptio fidei) Sg. 209*". foirbUietu
fom iriise (perfectio fidei Testrae) Wb. 1*. dochum nirse (ad fidem) Tr. 45.
run icce, run amioceni (mysterium salTationis, salv. nostrae) Wb. 21'. 20^. oomarde
ZnM, OMIU. CSLT. Ed. II. 16
|
|
|
|
|
(delwedd F8905) (tudalen 242)
|
242 (300) n. 2. DE0LIKATI0NI8
HIBBRinOAB ORD. PRIOR. SBR. IV. A.
artaidchreeee et amicee ituin (signum redemptioius et salntis nostrae hoc)
21'. beg udilhe (mos snperbiae) 14*. foriii tuaithe, onddee tuaithe (de bominibiu,
ab hominibus plebis) 16'. 28\ orddu Idmae (gL pollez) Sg. 68'. do inehotc
ceille (ad Bignificationem sensus) Sg. 189\ inua grene (aolis) Ml. 16*. a ba*
pene (o mors eapplicii) Tr. 95» serec atuile (amer Toltmtatis soae) Wb. 30*.
rwn inua er^uche (mysterium cmcis) 8'. aium lubae (gl. gnmmi; i.e. nomen fira
ticis) Sg. 6l\ eosmuliue delbe (similitado imaginis) Wb. 1*. irgaly gnim
detereee (ferror^ actus amoris), dineurt inua deaeree (de virtate caritatis)
5'. 6*. 16*. meit foreerce (magnitudo amoris Tesiri) 14'. torad forferce
(fractos irae Testaie) 22\ bunad mochlainde (origo generis mei) 5*. hi
foirciunn ua eetnce rainne (in fine primae partis) Sg. 18\ ar seirc mdidme
(propter amorem laudis) Wb. 17*. hirea ereitme (firmitas fidei) 2\ dobriathar
dirme (adTeibiom numeri) Sg. 71*. t fomailt do ene do daihehe (in abosa oicei
tni, amphorae taae; dabaeh Corn.) SM. 166. arehenn inua samthiffe (ad Eaciem
manabiii; nom. sdmthaeK) Tr. 131. inua almtine (eleemosynae) Wb. 16*. eindas
periine (qualitua personae) 6^. tarheti .«. consone (gl. pro consonante u)
Sg. 8'. carac. consine (litterae consonantis) 9*. fer dinma bairgine (Tir
finciendi panis, pistor) 184*. edle ingine (maritos filiae) 100*. cen foehunn
frithoircne huadson^ doneuch (gl. adversantes sine cauaa; Jri ihorcon) Ml.
19*. foditu chruche oeus diorcne (toleratio crucis et interemptionis) Cam.
dis earere (aetatem carceris, captiTos) Wb. 28*. armbretJtre (yetbi nostri)
17*. dentu muiniire (unitas familiae) 9'. dis muntaire (aetus, homines
familiae) 21*. dechor naimsire (differentia temporis) Sg. 146*. sainred litre
(proprietatem litterae) 6*. accuiss ua preceptesin (huios doctrinae causa)
Wb. 9*. tosaeh pre ceptae (initium doctriuae) Tr. 29. 39. inua rosachtae (gl.
haesitationis) Ml. 19*. dliged coimdemnaehtae (ius dominationis) 17*.
lasinmes Jirbrithemnachtae ddk (gL apud ezamen dei) 24*. innammraiihemnaehtce
fri dauid (gl. iniquae simalatiooia) 55 r. innadeachtae (deitatis) Tr. 25.
illdni etargni deachte et doinechte (in pleni tadine cognitionis deitatis et humanitatis)
Wb. 24*. mo foreitiaidechtaese (gl. ma gisterii mei) Ml. 17'. oetahairt
bendachtae (in danda benedictione) Tr. 85. Cum -a: bandea cruithnechta (dea
frumenti) Sg. 66*, sed etiam: recht frecoir ehfSl cruithnechtae (gl.
frumentaria lex) 35*. graine cruithnechte, diass cruithnechte (gra nalam,
spica frumenti) Wb. 13*. — bolad inua idbairtesin (odor huius oblado nis) Wb.
22*. inua ergabale (gl. comprehensionis) Ml. 29*. diritiu indocbdle (re
ceptio gloriae) Wb. 4*. — r E 6m excossa vocali et assimilata b prodit mnd'.
eia aium intia mua so (quod nomen haius mulieris?), inanmttim ina mua (in no
mine mnlieris) SM. 250.
Adi. : airde serce mdre insin (signum magni amoris hoc) Wb. 24*. erehrad chae
(pL perfanctoriae) Ml. 44 r. inseo Ucce (insulae parrae; n. loci) L. Ardm.
18a.2. doslund aimsire deirbb<B..aimsire indeirbbce (ad significationem
temporis certi, incerti) Sg. 66*. inua rainne dedenchce in chomt. (partas
posterioris com positi) 157*. inua inne doacaldmaiche sdn (gl. appellatiTa
commnnis qualitatis; i.e. sensus appellatiTi hoc) 201*. hicoindeulgg inua
insce 6ge (in comparatione sermonis totins) Sg. 25*. Interdum sicat alius (p.
229) -e cnm -a matatur, prae sertim post a: sainfolad cacha rainne (propria
caiusque partis signiGcatio) Sg. 26*. iscoitchm ade cacha dirme (est commane
hoc cuiosTis numeri) 198*. doelutm nacha rainne aile (ad alium aliquam
partem) 188'; sed etiam: nma ieua miits
|
|
|
|
|
(delwedd F8906) (tudalen 243)
|
n. 2. DECLIsrATIONIS HIBBBNIOAE
OBI>. PRIOR. SER. ly.A. (S61} 243
(gL tantidem; i.e. aniuB, eiosdem magnitadinis) Sg. 203', contra in Cr. 31*:
aiit tMut cdne 7 inua aile (ratione unius et alterins, fem.).
Dat subst.: h6 hiriss, in hiria, in iriu (a fide, in fide) Wb. 5*. b\ 9^.
ki/lid er, (m ceua Christi) 9\ itboi» (in manu toa; bas) hie. Sg. indoim
induiniu (in. domo, in homine) Tir. 6. inechui» (in eius pede) Cam. dindluib
(gl. de rosa) Sg. 35'. hi eroich (in cruce) Wb. 28\ eonatnlb (cum eius possessione)
Tir. 6. dodeiU) (imagini), indeilb (in imagine) Wb. 22\ 27\ igindeseirec (in
amore) 9*. diaelamd (proli snae) 11*. diehlaind latin (de populo latino) Sg.
33'. ho thuiL, ho thoil (a Toluntate) 3*. 19*. do hioc (saluti) 4*. 7*. Jbr
la^ ehli (ad miEHium si nistnun), donfyimgdid (vento cardinali) Cr. 19*. eoua
grein (cum sole suo) Paul. caim. 2. huas griin (snpra solem) Cr. 18*. ipHn
(in poena) Wb. 26'. hiceiU (in eensu) Sg. 139*. doeer inbiaH diasamtHg
(cecidit securis de manubrio suo) Tr. 131. occo eeoreuin (in excisione sua)
Sg. 67'. hicetni persin, hi tert persin (in prima persona, in tertia p.) Sg.
163\ resindalnuin (ante eleemosynam) Wb. 16*. ar^onsam, ardtonsin (pro
consona) Sg. 6'. 7^ 8'. fohairgin (sub pone) Wb. 9*. ieomroreuin (in errore)
22*. dondingin (filiae) 10*. icach caingin (in quovis ne gotio, pacto) 25\
inarim (in numero) Sg. 66^ huanderegim. (gL questione) Ml. 32r. oe acealdim
di (in collocutione dei) W^. 15*. do ehretim (fidei) 2*. isind atnwtrnn Qioc
tempore) 13'. dnbrithir (a Terbo) Sg. 39'. 54*. huas litir (sapra litteram)
17\ ieareair, hieareair, isincharcair (in. carcere) Wb. 23^ 30*. 29*. Sg. 229. diamuintir (familiae suae), conamuntir
(cum &m. sua), domuntir, dimuntir (&miliae, de &m.) Wb. 11*. 16'.
21*. 24\ eosindsttigU din (sagitta ignea) Ml. 55r. duthabairt diglae do dia
(ad dandam deo nltionem) Ml. 54 r. dumgabailse (gl. ad capiendum me) 29*.
horan$tgabdil (a participio) Sg. 196^ isindinducbdilsin (in hac gloria)
Wb> 4*. Sine infectione: ocprecept (in
praecipiendo) Wb. 14'. 21*. 24*. 28*. dondeacht, dondHnecht (deitati,
humanitati) 32\ dundarchogacht (gL venationi) Ml. 38 r. coeindepert (cnm
dictione) Ml. 23*. reveckt (ante itionem) 22*. Tr. 55. — mnai for mnai, o
mnai for fer (a muliere in mulierem, a m. in Tiram) SM. 146.
Adi. : hi each bliadin, hi cach den bliadin (quovis anno) Cr. 32*. 39*. dond'
fritobairt maill (oppositione lenta) Sg. 183\ o laim deiss (a manu dextera)
IV. archonein diabuil (pro consoua duplici) 8*. o aimsir biec (parvo tempore)
Wb. 5*. dindbtibjin (de rosa alba) Sg. 35'. itbois Idin diuisciu (in manu tua
pleua aquae) Inc. Sg. do teire mAir (ad magnum amorem) Wb. 31*. ondrainn
inmedonich (a parte interiore) Sg. 198*. dndrainn dtdenig (gi.eztrinsecas; i.
6. a parte poste riore) Pr. Cr. 62*. itindepisiU tdiaieh, isindedenieh (in
epistula prima, postrema) Wb. 14*. iarriagoil ehenelaig (seenndum regnlam
generalem) Sg. 2O’. sainredaig (g^ peculiari) Ml. 35 r.
Loc. (?): fer dinma bairgine tuarcain (vir faciens panem in conterendo) Sg.
184\ tuaith benua bairche (in populo B. B.) F. h. 29.
Acc. snbst : hore . . . adciam arconair (quia cemimus iter nostnun) Wb. 6* (m
m niri» (per fidem) Tr. 43. tri hiris (per fidem) , pridchossa hiris (praedi
eaTi fidem), r<^tir hiriss (seit fidem) Wb. 2*. V. 7*. im/blngub aamairis
(efficiam diffidentiam eius) MI. 19r. etirtuaith, etertudith, etiriudith
(inter plebem) Wb. 28*. m' tabir udU ua tori» fomn (noji dat superbiam nec
tristitiam super nos) Wb. 16*. ertiet a hie (qw credit salotem ssam) 2\ ni
thucat rHin (non intelle
16»
|
|
|
|
|
(delwedd F8907) (tudalen 244)
|
244 (963} n. 2. DBCLIMATI0MI8
HXBBBinCAE ORD. PRIOR. 8BR. IV. A.
gont luysterium) 15*. fri toil di (contrs voloDtatem dei) 4*. tarain griin
(super solem) ML 16". hieaeh ndeilb (in qoAmTis fbrmam) Sg. 31*.
frirainn naili (ad alium partem) 212*. aclaind (prolem soam) Wb. 28'. inlainn
(gL coronam) 11*. berat briih (ferant iudiciam) 13'. innandig (in eomm potom)
27*. tre ekntidt (per cracem) 20*. fri eloieh (ad lapidem) Ifi. 30 r.
taidbdid fornde$eire (oatendite amorem Testrum), m taibrem seirc (non djunos
amorem) Wb. 14*. 15*. romgab mcirc son (accepit rugam hoc) Ml. 57r. innalmain
(eleemosynam) Wb. 16*. caingin (gl. negotium, habet aliquis) 9*. ipenin naili
(in personam aliam) Sg. 189*. cen chcmrorcain (sine errore) 90*.
infrithorcuin (gl. offensam) ML 22*. dofoimde dobre. drim (gL adrerbium
demonstrat numerom) Sg. 71*. nitechtai arini (non habent nameram) 161*. cen
aealdaim nachaiU (sine allocutione alius coiusquam) Sg. 153\ dogneo moidim
(Eacio laudem, glorior) Wb. 17*. trichretim (per fidem), cen chretim (sine
fide) 2^. 3*. 4\ doroigatar ancretim (elegenmt infidelitatem) 5*. forehanat
brethir dd (praecipiunt verbum dei) 29*. marvdchoite aet ammuint.ir (si educarunt
fiunilium suam) 28*. fricuch naimiir (ad omne tm pus) Sg. 158*. forelgatar
abruthir a tunig som do fuil (illiverunt fi«trea eius tunicam eios sanguine)
Tr. 128. focaird cleseu» asamthig (deiecit Elisaeus ma nubrium eins, securis)
Tr. 131. senais incaiUig (cruce signavit monacham) Br. h. 39. am. inlochairnn
nqffracdai (gL quasi latema punica) Sg. 24*. m mebyU (gL turpitudinem,
operantes) Wb. 1'. archumU.n.ca-ggit (pro pretio argenti) L. Ardm. 17b. 1.
guidmeni inducbdil (petimns gloriam), condaig inducbdil (quaevit gloriam) Wb.
4*. 8*. Sine t intema : adgeuin indeaeht (cognovit deitatem) Wb. 12'.
trissinprecept , frisinprccept (per doctrinam, ad doctrinam) 12*. 13*. dorat'
sat a mbendacht (dederuut benedictionem snam) Fdl. EpiL inderbamnacht (gl. diffidentiam)
Ml. 19r. cen fortacht (sine auxilio) Sg. 30*. intoissigecht ^^ due tum) Ml.
37 r. — iccfe inmndi (salvabis raulierem) Wb. 10*. in mnai nultaig (fc minam
Ultonienaem) e cod. vetere St (Beitr. I. 452.)
Adi.: isarnach nindocbdil moir (est propter magnam gloriam) Wb. 23^. iluindid
aimsir nindeirb . . . m sluindi aimsir deirb (significat tempus incertom, non
signif. tempus certum) Sg. 66*. forcmat inninni saindilis (eenrant sensum
proprium) 50*. cosmuil frisintitacht tdisig (similis adventui primo) Wb. 25\
for bartaig (gi.ezoletam, virginem) Sg. 173*. fiaclaich (gL dentatam) 49*.
Voc:
a mo ehland (o meaproles!) Sg. 204\ a noib ingen (o Banctarirgo! gL marg.)
211*. d gelgrian (o Incide «ol) Fd. ProL aehaiUe^ (o aiius!) Corn. prull. —
mo bensa (mea mnlier) Sg. 61*.
AbL subst.: indorsa (hac hora, nunc) Wb. 12'.
Adi.: itudisliu cach cSitbuid eore (eat sublimior omni sensu pax) Wb. 24'.
creitmechtin asmessa ancreitmech (fidelis haec, quae sit peior infideli) 28*.
Plaralis. Nom. subst: inna.iii.catllechaso (tiae tres religiosae) L. Ardm.
17b. 1. eoua doine (pedes hominum) Tr. 65. Idma et cossa (manus et pedes) Wb.
12*. ua bretha (iudicia) 17*. inua ranua (partes), inua teoir rannasa (hae
tres partes) Sg. 22*. 26*. piaua (poenae) ML 15*. ua briathraua (haec verba)
Wb. 28'. nota (notae) Sg. 6*. ua precepta cdtni (praecepta prima) Wb. 17*.
teora tonua torunni (tres ondae supra nos) 27*. inua eperta (dictiones) Sg.
73^ utua rcamgabaia (paiti
|
|
|
|
|
(delwedd F8908) (tudalen 245)
|
n. 2. DB0UNATIONI8 mBKBMICAE ORD.
PRIOR. SER. TV. A. (263) 245
dpis) 191*. Sed etiam -« p«r assimilationem: octhdeUxB andeum (gl. snnt for
mae octo) Sg. 166*. lUre, ua litre (litterae) 6'. 7". 10*; alibi -ea (cf. pp. 8. 239): eecha
dethidnea domundi (omnes curae mnndanae) Wb. 3*. — naramillet mnd (ne me
perdant molieres) cod. Neob. ua mua (mulieres) SM. 144.
In ordinem posteriorem taransgressa: intintcanat iima aitneir (incipiant tem
poia) Sg. 157\ tainiperein hiiuidiu (diTersae svint personae inhoc) 28\ ataat
fenin in noe. 7 in par. ceto ecintecha (sunt personae in nomine et in partici
pio, qoamTis sint infinitae) 203^ fobith ndd cinnet tert perein bre. persain
acht itgmim pereine eluindite (gl. non irrationabiliter tertius Terborum
personas infi nitas Apollonius dicit, Prisc. 12,
1, 2; i.e. quia non finiunt tertiae personae Terbi personam, est actio tantam
pcrsonae quam significant) 197*. 7 it tertper tin (gl. rant personae et
tertiae) 211*.
Adi.: itm^a ua bretha (sunt graTia iudicia) Wb. 17^. beiiti olca (gl. malae
bestiae) 31*. niruhtar pditha foreomairli (non fuenmt sapientia consilia
Te8tra)18". teora bHadni frithriagla namma leiaiem (gl. sunt autem anni
trea circoli) Cr. 32\ hit le^tdaeha (sunt liquidae) Sg. 5'. etiha beca
(paterae parrae) Corn. dna.
Gen. subst.: biise inua fedb (mores vidaarum) Wb. 29*. meice eaillech
(ebrietas aanum) 31*. etarcne naruun (cognitio mysteriomm) 26*. dechor inua
pian bete donaib pecthaehaib (differentia poenarum quae sunt peccatoribus)
13*. temel inua tol (obscnritas Tolontatam) 21*. torad aldam (fimctus manuum
eina, alebat eam) 9*. cum^abal inua lam, briathar Idm (consnrrectio manuum,
tox manunm), briathar glvnce 7 chos (toz genunm et pedum) Ml. 86 r. drim inua
tenehomrorean (spinae veterum erromm) Ml. coL 1. ha mian ningen et ban (erat
desiderium Tirginum et mulienim) Ml. carm. 1. hi forciun ua rann olchence ^
fine partium ceterarum) Sg. 213*. inninni laindilii innandelb
(slgnificationem propriam formarum) 50*. octimthirecht innan idhart (in
ministerio oblationam) Wb. 26*. ua conion (cousonarum) Sg. 9*. ni ua persan
atecUmm (non persoua rum respectus eius[?]) Wb. 1'. deich mili briathar
(decem milia Terbonun) 12*. aecomol innaihbriathar 7 inua ranngabdl
(coniunctio Terbomm et participiorum) Sg. 193*. nota aram (notae numerorum)
6*. inua teora Uter (trium literarum) 7*. comSt aifhser bes indi (tenorem
temporum qui sit in ea) 25*. — cosc innam bm Quatitatio mulieram) Wb. 22*.
ninid airli armban (non est nobis oboedientia rnnUeniDi nostrarom) 31*.
Adi. : din namhan ndder (ars mnliemm serranim) Corn. eumal. Serrata -a: imut
teora hter (trium litteramm), inua teora Hguttae (trium vocalium) Sg. 7*.
40^. eretm eet[h]eora persann (fides qoattnor personamm) Tr. 86.
Dat. «nbst.: h6 Idmaib (a manibns) Wb. 9*. deartolaih (cupiditatibus nostris)
Cam. he briathraib, donaib briaihraib (a Terbis, ad Tcrba) Ml. 3P. arnaib pia
naib (pro poenis) 18*. difleieaib (de lineis) Sg. 3*. ifiedaih (in epulis)
Wb. 27*. fonnaib conaraib (gl. in semitis) Ml. 15 r. iearcraib (\n Tinculis)
Wb. 30*. ir riinenb (in mysteriis) 12'. 15*. 15'. 21*. 21*. foachosiaib lom
(sub pedibns eius) 32". dodttattaib (gl. ad sensus) Sg. 139*. di delbaih
(gl. de speciebns siTe formis) 61*. w epertaib (in dictionibns), itnaib
consonaih (in consonis) 9*. onaib rannaib (a partibns) 202*. ddnaib teoraib
perionaib uatluitaib (in tribus personis singalari bns) 186*. honaib
crichallf (gl, snlcis) Ml. 2*. amaib damdabihaib (gl. pro tor colaribus) 24*.
Sed etiam: dimuceib (de snibus) Tir. 6. dochenelaib et airmib
|
|
|
|
|
 
(delwedd F8909) (tudalen 246)
|
246 (264. S78) n. 2. DBOUKATIOiaS
HIBERNICAB OBD. PBIOB. 8KR. IV. A.
(generibus et numeris) Sg. 211*. huas litr^ (sapra litteru) 17^. m etairciub
(gi in plagis), iiimmaircnib (in carceribns) Wb. 15*. dinab gabalib (gl. de
collectis) 13*. — aile do mnaib (bidumn mulieribos) SM. 78.
Adi.: honaib crichaih cammaii (gL obliquis solois) Ml. 2*. hi caeha perta
naib (in omnibus personis) S'g. 208'. SabstantiTi loco: di miitaib (de matis)
Sg. 7*. dolechddgdib (liquidis) 5\ reierhdachaib (ante liquidas) 6'.
Acc subst.: adciamni ua rHma (inteUegimns mystma) Wb. 12*. fri tola inbeiho
(contra capiditates mandi) 29*. bathi herte bretha lib (hi ferant iodicia
apud vos) 9*. aaini ainuera (diversa tempora) 33V liamucca (cum aaibus eius)
Br. h. 58. adchomaltar frima briathra (adiunguntor ad verba) Sg. 71\ piaua
(poenas) Ml. 15*. ni/etarea moim^techt/' O^escio ambulationes meas) Wb. 28*.
deg cinte persaua (quia finiunt personas) Sg. 197*. am, coneana, forma
consoua (ut consonae, super consonas) 6*. 23*. la ranua intce (apud partes
orationis) 26\ doberid idbdrta dun (fertis nobis oblationes), m tartaat
idbarta dunni (non tule runt nobis dona) Wb. 24\ conffabtie gebdla (nt
accipetent dona) 19*. Com -m: ua erigmea
(gl. querellas) Ml. 26\ aconlroircnea (errores eoram) Wb. 30"; cum «:
eter litre (inter Utteras) Sg. 17^.
Adi.: nigette ua brithemnachta becca (non fraudaretis parva iudicia) Wb. 9*.
euitbedeha (gl. firJTolus, &balas) Ml. 57r. miohlodcha (gl. ne&rias)
48r. am. na^aeha bodra (gl. sicnt aspides surdoe) Tr. 11. athieat (gl.
probrosas) ML 60r. Jri muta (contra motas) Sg. 6*.
Voc.: m riccim fdrleet a choaea (non
indigeo vestri, o pedes!) Wb. 12^.
Dualis.
Nom.: di huair (duae horae) Cr. 31'. di hudir deac (duodecim horae) Cr.
8*(bis). di fliac (ifUM Uneae; sing. ^*c) Sg. 3'. dorruairthetur di aimsir
(re mansernnt dno temjpora) 18*. a di choies roime (eius dao pedes ante enni)
Corn. tuirgin, di boist uime (daae manus circa enm) id. himbat forotnai,
Gen.: cechtar indarann (utraque harum partium) Sg. 74\ 75*. 202*. con deimnichiher indi cotmiKut indarann (gl. nomen participii
a grammaticis inditnm per confirmationm duarum partium, nominis et verbi) Sg.
188*. accomol inda rann (coniunctio duarum partium) 148*. foreechtar adaiyl.
(snper ntramque eius syllabam) 220*. cosescm indacor, aseseunn daeor (usque
adpaludem duarum gruum, e palude d. gr.) Tir. 1. hicarput darath (in carpento
duarum rotarum) Br.h.84.
Dat: ni chm dUged anephdiall 6 dib ranna^ (gl. alterater, alterutrius non
absque ratibne non decUnatar; i.e. eius nondeclinatio e dnabos partibus) Sg.
75*. indib nuarib deae (duodecim horis) Cr. 3*. ar dib eonionaib (pro duabus
consonis) Sg.
Acc: acohds ihbis etur ndirainn hi comiuidiguA (gl. de earum compage; i.e.
earum comp., quae est inter duas partes in compositione) Sg. 2*. atuasut cud
adi indirainn ingraidi (gl. composita necesse est in dnas partes inteUegi
bUes resolvi) 74*. coitehenaso etir di drim (commnnia inter duos numeros)
72*. atá eoitchmnas itar indibrethirso in ifHognom (est communitas inter haec
duo verba in constractione) 203*. di persin in 6in gnim (gl. coniungunt duas
snb stantius cum ono accidente; i.e. duas personas in aua addone) 212*. m'
roig
|
|
|
|
|
(delwedd F8910) (tudalen 247)
|
n. 2. DBCUKATIONIS HIBEBHICAE ORD.
PRIOR. eSR. IV. B. (36?) 247
di hudir deac (non attingtt dnodecim. horas) Cr. 33\ loiindi httdir deac (spud
daodecim horas) 18*. fall dickaHUg irriched (sunt doae religiosae in caelo)
Br. h. 105. dotber a di boiu (ponit eus, duas snas pahnas) Corn. himbae
foroenai. — hib. med. indamndi (daas muliei-es) Sergl. Conc. St 121 n.
DiTisio B.
Thematom in -ta desinentium, quomm i in -e mutatum habent nom. sing. et gen.
plor. doal. Pro -« et -^ sicut in seriei I. masc. et neutr., interdum in
reniantor -a et -at.
Singnlaris.
Nom. subsL: Idne, lance (plenitado) Wb. 26'. 27». eiire (salos) 14*. ddire
(ignobilitus, miseria, captivitae) 13*. 17*. tiare (cibus) 6*. core (pax) 2*.
3*. V. 26». 6ge (integritus, virginitae) 10*. guide (precatio) 7*. inne
(sensus) 25*. 28*. eentrn
(numsuetado) 20*. indencae (innocentia) Ml. 24*. intce (sententia, sermo) Wb.
Sg. soilUe (lamen) Cr. 33*. inteoilae Qxa) M. 26r. 5r.
fdate (gaudium) Wb. 5*. 14*. ind/dilte 16*. indleire (industria) 13'. diute
(sinceritas), aithe (talio) 14*. gratme, p-ainne, indoengrdnne (granum, idem
gr.) 13*. trebaire, ind/lrlhre bttire (pradentia, vera pr.) 3*. 5*. gorte
(fames) 16*. eetche (uxor) 10*. imigde, imiehthe (oratio) 5*. 17*. trocaire
(misericordia) 4*. firinne (iustitia) 2*. 9*. 9*. ingvU (vocalis) Sg. 7^
ind/echlmge (prosperitas) Ml. 45 r. trichtaige (spatium toiginta dierom) Cr.
S^
AdL: eere foirbthe (amor perfectus) Tr. 32. eondib foirbihe (gL instet ora
tionibus' vidua; i.e. ut sit perfecta) Wb. 28*. mothol cholnide (voluntas mea
canalis) 3^ firinnc rectide (iustitia legalis) 24*. etalacda (gl. Italica) L.
Ardm. 177 a. 2.
Gen. snbst.: log leitli ungat (pretium semunciae) Tir. 6. fer oinedtehe (vir
nnius nxorie) Tir. 11. tnua sulbaire (eloquentiae) Sg. 9*. tnua droehomairle
(gl. consilii pravitate) Ml. col. 301. inua catre (gl. accusationis) MI. 84*.
do immar dm ch6re (ad negotiationem pacis) Wb. 5*. airde chore (signum pacis)
V. aadia tide et asd. core (gl. non est disseneionis deus sed pacis sicut et
in onmibns ecclesiis sanctorum doceo; i.e. quod est deus pacis et concordiae)
13*. ocde wm rectche (in effectionc iurisprudentiae) 28*. do cach ceneolu
anglaine (omni genere inomanditiae) 3\ o cech cenelu aerbe (omni genere
iniquitatis) 2*. rann mice (pars orationis) Sg. 3'. 25\ 26*. maiee toiUe
(filii luminis) Wb. 25*. im thanu aidehe (vicissitudo noctis), cumeanad inua
aidche (quies noctis) Ml. 21°. MNa feuehrae (gl. ferit»tis) 33*. inua
sochuide (gl. totius, pars) Sg. 199. istorbe toehuide «on (gl. ecclesiam
aedificat; i.e. est ntilitas ecclesiae haec) Wb. 12*. fiUre (gl. codice; i.e.
fastomm) Cr. 32*.
Adi.: doldni ehdtbutho inua huilce inace (gl. ad totmn intellegendum; i.e. ad
complendum sensum totaus oratiouis) Sg. 25*. eola ua huile fetarlice (peritus
totios antiquitatis) Wb. 30*. hi foirdunn ua cetnce rainne (in fine primae
partis) Sg. 18*. foglaim inua hiriaae foirbthe (gl. fidei comprehensio res
ardua; i.e. fidei perfeetae) Ml. 14°. o inni inua eperta grecda (a sensu
vocis graecae) Sg. 207\
Dat. snbet.: in6gi (in virginitate) Wb. 10*. intndintcito (gL in hoc verbo)
6*. do Idni (ad impletionem) Sg. 25». 202». itdiri (in nobilitate) Wb. 17*.
23*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8911) (tudalen 248)
|
248 (258) n. 2. DECUKATI0NI8
HIBEBiaCAE ORD. PRIOR. 8BR. IV. B.
indHri Q3X captiyitate) 20*. itindiali (gl. in devexitate) Cr. 18V ata(a dam
m dilai (gunt etiam in proprietate) Sg. 29\ dondsochudi, do toehudi
(multitadiiii, moltis) Wb. 11*. 14*. 21*. o eaeh indirgi (»b omni iniquitate)
1*. huandfaiM (j^ hilaritate) Ml. 53r. co failti (cum gandio) YTb. 24'. »»»
gorti (in fiune) 16*. itin tuaichli. innglicci. i/oili (gl. sapientea in
astutia) 8*. huath remglicci (gL perri cacia) Ml. 22 r. ho feuchrai (gl.
feritate, morani) Ml. 35*. o «oilti (a lace) V\b. 1*. 26*. donioilsi (ad
lacem) Sg. 183'. do irnigdi (ad orationem) Wb. 5*. cut aHtchi (cum axore tua)
10*. do firinni (Teritati) 3'. issdinmichi (in abondantia) 27'.
igsuacaltmichi (gl. in suavitate) 15*. 6 eritnichi (^l. acceptabilitate) Ml.
57 r. huandfairtingmenmnaigi sldin (gl. magnanimitate salva) 43 r. ineilithri
(in pe regrinatione) 38 r. dicachthrichtaigi (de quovis mense solari) Cr. 3'.
Adi.: don ehitni perrin, hicitni perrin, 6n chetni pherrin (primae personse,
in, a prima personai) Sg. 52*. 163'. 191*. dotmuintir vili (toti familiae
taae) Wb. 32*. irindfeni nui (gl. sub iugo novo) Ml. 2". icomairhirt
nuidi (in nevO testa mento) Wb. 3*. on deaercc brathardi, dendeserc brathardi
(amore, de a. fratemo) 5*. 25'. do perrin tanairi (personae secundae) Sg.
212'.
Acc. subst.: mani fearid inni (ai nescietis sensum) Wb. 12*. liri (gl. ope
ram) Ml. 32'. itUain bSrthar indiiri (cum feretur in captivitatem) Wb. 12*.
cini eatar cach tuari (etsi non edit omnem cibum) 6'. immechuretur oori
(negotiantur pacem) 5*. tri guidi (per precationem) 7*. tri ithirgi, cen
aithirgi (per paeni tentium, sine p.) 11*. ^O'. cen Ug cen aithi (sine
mercede, sine talione) 14*. cen aerbi (sine acerbitate) 9*. fodera fdilti,
immMfolngi fdilti (efficit gaudium) 14*. 16*. la irnigdi (apad orationem)
27°. rumuineatar aom tr6cairi (destinavit misericor diam) 4*. cirindi atreba
aulbairi (gl. rhetoricus; i.e. quia possidet &candiam) Sg. 33*. cen
flrinni (sine veritate) Wb. 2*. immefolngi aonartai (efficit firmita tem) Ml.
47r.
Adi.: trerinfuil atoridi, trerinfuil spirtaldi (per sanguinem historicum, spi
ritualem) Wb. 20*. fririnfochricc nemdi (in mercedem caelestem) 24*. aech m
naimrir crichnigthi (ultra tempos finitum) Sg. 217'. arnd coscrad
indcarirccitibrd thardi (ne destruat amorem fratemum) Wb. 1O’. srircc
imirridi dodia (gL cari tatem, si non habeam) 12'.
Voc: a mo aine a mo chland (gL o mea Thais, meum sarium) Sg. 204'.
AbL: etarcert diphecthib et
cobre domunde (interpretatio de peccatis et ca pidine mundana) Wb. 29*.
Plnralis.
Nom. subst. : cit sochudi (nt sint multitudines, plurimi) Wb. 4*. forcomairli
(consilia vestra) 18*. .iii.ungai argait (tres unciae argenti) Tir. 6.
Videntar huc pertinere subst in Wb.: sotli (gl. animositates), menmnihi (gL
dissensio nes) 18*. comithi (gL commessationes) 20*.
Adi. : ua litre cetni (litterae
primae) Sg. 10*. inua rauua aili (ceterae partes) 22*. cecha dethidnea
domuttdi (omnes curae mundanae) Wb. 3*.
6en. subst.: do airbirt biuth inua tuaresin (ad fraendum his cibis; phrasia
airbert biuth, uti victu, sequente gen.; i.e. ftui, Tesci) Wb. 10*.
muince.iii. nungae (torques trium anciarum) Tir. 6. conriri hucht noinomne
(nsque ad collem DOTem quercaum) Tir. 1.
|
|
|
|
|
(delwedd F8912) (tudalen 249)
|
n. 2. DBCUNATIOKB HIBBRKICAX ORD. PWOR.
8ER. V. (W». 278) 249
AdL: fogur ua Kur nalle (sonns eeteraram litterarum) Sg. 4'. temel «nua tol
donmnde (obBCoritua Tolimtatum mundaaarun) Wb. 21*. etarcne narruun diade
(cognitio mysteriorom divinonun) 26'.
Dat sabst.: aeeidit teemaiiig dogutaib anivin (gl. quod vocalibus accidens
esse videtor) Sg. 9*. hifarnimigdibsi (in precationibus Testria) Wb. 7*.
imaib intcib (in sermonibus) Cam.
Adi. : donaib huilib rannaib (omnibns partibus) Sg. 16 1\ ibartolaib marbdib
(in Testris Tolontatibus mortalibus) Wb. 3\ ifochidib imdib (in
tribulationibus abundantibus) 24'. huanaib cosaib hilignidib (gl. iligneis
pedibus) Sg. 33\ donaxb teoraib personaib uathataib (tribus personis
singularibus) 186*.
Acc. subst: .iii.aidigi (tres
noctes) Tir. 14. Uic udit inua tuan (sine a te cibos) Wb. 6*. inua lobri (gl.
infirmitates, sustiniBre) ibid. inua leri ili (gl. operas multus, pauperum)
Ml. 28*.
Adi.: adciamni ua ruua diadi (intellegimns mysteria dirina) Wb. 12*. frima
briathra huathati 7 kilddai (ad Terba singularia et pluralia) Sg. 71'. mtir
dai (gl. muratas) MI. 24 r.
Voc.,
cuius non inTeni exemplum, sine dubio iiic quoque cum nom. et acc. concordat.
Dualis.
Nom. : it digutai bite indeog. (dnae vocales sunt in diphthongo) Sg. 18*. di
guttai fodlaidi (duae vocales seiunctae) Sg. 54*. di mili diec (duodecim
milia) Wb. 15».
Gen.: fogor dagutat indeog. (pronuntiatio dnamm vocalium in diphthongo) Sg.
18*. tretanaeomol inddd aiffuerda indd gutae (gl. Demades per synaeresin pro
Demeades, Prisc. 2, 7, 37; i.e. per iunctionem dnorum temponun duanun
vocalium) 32*.
Dat. esset hand dnbie do dib nguttib.
Acc.: indiguthttigtht airdixi (in dnas vocales productas) Sg. 18*.
Series V. Generis feminini, principio thematum in i desinentium (congruentium
cum mascolinis seriei 11.); ad haec tamen accesserunt alia quaedam,
praesertim transumpta, tam cnrtuta (cf. p. 174) ut eclaia (ecclesia), etdU
(Italia), quam quo rom vocalis assimilaiione mntuta sit ut epistU (epistula).
Singularis. Nom. subst.: indfeuil (caro) MI. 22^. induil (creatura) Ml. 6r.
indindeiriee (Tindicta) Wb. 25*. indlngckis (gl. incensum) Ml. 22 r.
indeclais (ecclesia) Tr. 60. indapistil, indejmtilse, indepuitiUo (epistula,
haec ep.) Wb. 27'. 3». indetur eeirt (interpretatio) Sg. 207*. colinn
(corpus, caro) Wb. 2'. 3'. indall6ir (altare) 5'. indfochricc (praemium) 16*.
indfochraicc (gl. meritum) Ml. 45 r. indepaidse (hoc Teneficiom,
incantamentum) Inc. Sg. nidil duib diarfigid (non placet Tobis eius
inquisitio) Wb. 11*. eJccepUnd (exceptio) Sg. 37*. nruf (longitudo) Cr. 33*.
buiiK (esse) fq. debvith, debvid (diiseiano) Wb. 1O’. 31*. issi cHbaid (is
est sen •os) ML 36*. indairigid (gl. delibatio, Rom. 11, 16) Wb. 5*.
indfochith (passio)
|
|
|
|
|
(delwedd F8913) (tudalen 250)
|
250 n. 2. DBCLINATIONIS HIBEBNIGAB ORD.
PBIOR. SBR. T.
14». gnuU (facies) 12». fiiOi (gl. rien, gl. fibra) Sg. 63». 69\ 100*. flailh (potestaa, domiiias) Wb. 9*. Tir. 1. Ml. 53 f.
ind/laM Paul. carm. 1. inchruini (Termis) Corn. cruinUher. achomiit (eius
servatio) Wb. 29*. aforcomit (eius Qbserratio) Sg. 22*. m^ (magnitudo) Wb.
b*. fvil (sanguis) Inc. Sg. auil (oculus) Wb. 12*. hiaiL, biail (gl. sccuris)
Sg. 46». 67*. inbiall Tr. 131. isglae ihegdai» (est splendida domus) Ml.
carm. 2. Ordinis posterioris seriem IV. fere secuntur anim (anima), de quo
yid. infra, et aimdiii, dimdis (expositio) Wb. 12*. Ml. 14^ Incerta inter
ser. IV. et V. imgabdil (vitatio) Wb. 9*. Sg. 59*. Ml. 14*. tabairt (datio)
Wb. 6*.
Adi.: issain intsollu (dirersa estlox) ML 5r. iasain indi asidrubart (estdi
versa ea quae id dixit, persona) Sg. 220*. liter intn (littera alia), bad
liter sain (esset littera alia) 6». bes sonirt forniressi (quod sit firma
fides vestra) Wb. 14». isdo iscoir indocbdal (illi est debita gloria) 7'.
isdiamuin leiss cachthuare (est pnrus secundum eum omnis cibus) 6». isdilmain
lacdch amorcunni (est licita secundum quemvis occisio nostra) 4». isirdice
forniress (est conspicua fides vestra) 24°. mad sulbair et mad dn inprecept
(si est eloquens et dives doctrina) 8*. sulbair (gl. lepida) Ld. 61*.
istacair censw (est iusta, decet mansnetudo) Wb. 20*. ismenic animickthe
(estfrequens eorum precatio) 17*. isfudumuin indrunso (est profandum hoc
mysterium) 5*. indsillub diuit (syllaba simplex) Sg. 26*.
Gen. subst: archenn focheda (ad faciem passionis) Wb. 25*. do fulung inua
fochathosa (ad tolerationem huius p.) 17*. fulach inua fochodo (toleratio p.)
Ml. 22*. doldtd chetbutho (ad completionem sensus) Sg. 25». frislond dulo (ad
significationem rei), ainmnignd inua dulo (norainatio rei) 76*. fimtherecht
caeha ditlo (ministratio omnis creaturae) Wb. 13». i fomailt dobela (in abusn
securis tuae) SM. 166. 170. tene ua sula (ignis oculi) Cod. ap. St. 45. aium
ngnuso (no men figurae) Sg. 215*. torand innaforgnuso (significatio formae)
198*. iscomfuir mud forgnusa (est compositio formae) 203*. dOesin a^nusa
(aspectum faciei, aspicere fiiciem eius) Wb. 15*. iamardbiu inua banfiathasin
(gl. interfecta Athalia; i.e. post interfectionem huius dominae) MI. 14*.
irchre fiatho (interitus imperii) Wb. 26*. condid fiaith do incoimdiu isbisad
inua fialJio , . ( gl. corpus non fi)r nicatiom convenit, sed domino et
dominus corpori-, i.e. ut sit imperans ei do minns , est mos iroperantis . .
.) 9*. taii-ngire fiatho (promissio imperii) MI. 38r. flatha (imperii) Ult.
h. 9. timmchell nasanto (circa S., nomen loci) Tir. 1. ajier Min ua colno (e
persoua camis) Wb. 9*. trebaire chollno (prudentia c.) 3*. acoobra coha
(cupiditates c.) 20*. int6entu inua ceccalsa (nnitas ecclesiae), ais
ceccalsa, luct inua cecolsa (homines ecclesiae) Wb. 7°. 9°. 12». fri eumtadi
neeolso (ad aedifi-. cationem ecclesiae), co torbu cecolsa (cum utilitate
ecclesiae) 13*. 17*. augustin inseo hicce (Aug. de insula parva) Tir. 11.
rith folo (gl. dysenteria; i.e. fiuxns sanguinis) L. Ardm 189 b. 2. inua
iarfaigiko (gl. quaestionis), inua iarfaiehiheo (gl. inquisitionis) Ml. 24». 35*. o inni aetercerta sidi (e sensu interpretationis,
interpretandi hnius), o inni inua eperta greeda ogrtg (a sensu graeque vocis
og"?) Sg. 207». hi luc ranngabala (gl. participii officio) 193».
In aliis tamen, atque interdnm in isdem vocibus, -e terminalis invenitur:
inellug inua cecaiUse (in commnnione ecclesiae), accomol cr. et ua ceeUse
(innotio Chr. et ecclesiae) Wb. 22*. muchatdcc inse fdil (M. de insnla F.)
Tir. IJ. fer brithe lisboir (vir ferendi luminis, acolnthus) Wb. 25*.
othosuch bUadne (ab initio anni) Cr. 32*. arthdiroud foehricce (ad
effectionem praemii) Wb. 10». hi
|
|
|
|
|
(delwedd F8914) (tudalen 251)
|
n. 2. DBCUNATIOinS HIBBBNICAB OBD.
PRIOR. 8BR. V. 251
ti$tdnaeul/oehrmee (gL in iastorum remuneratione) Ml. 15*. eomarde
csriaidekrecce (signum redemptionis nostrae) Wb. 21\ dothaidbse itma nuHte
(gi.expUmaadae qoantitatifl causa) Sg. 15 1\ comldinso inua teahuithe
(completionis defectoB) Cr. 3\
Dat sabst.: ki/ochaid (in tribulatione) Ml. 56 r. itinbliadintin (hoc anno)
Gr. 32*. dither/oehraie (de monere) Ml. 36*. do/uil (sangaine) Tr. 128.
donbiail (secori) Tr. 131. ithuaigliu cech duil (est snblimior omni creatura)
Ml. 25*. ieuaiiUu each cHtbuid (est sublimior omni sensu) Wb. 24\
dochuindehid d cdr trama (ad petitionem nntrimenti aui) Ml. cann. 1. doehuingid
neieh (ad petitic» nem alicuius rei) Wb. 27*. foralt6ir (snper altari) 10*. 10*. 11*. forsindaltoir 20*. 6 gnuia (gL a E»cie) 25*.
hi eaingnui» Qsl propria forma) Sg. 71*. hua aeeuias (gL cansa) 45*. icolin,
ieolinn (in came) Wb. 14*. 19*. iaredlain (secundum caraem) ML 24*. do ini»
maddoc (ad insnlam M.) Sg. 194*. intain nombeid arniil (gL ad ocolam) Wb.
27*. icach omaldoit (jsi omni humilitate) 31*. himeit 7 lagait (in
magnitudine et parritate) Sg. 26*. imgndts fSin (in mea ipsius consuetudine)
Wb. 32*. oeaiandia (in expositione) 27". dond/orcomdt (obserrationi) Sg.
214*. Sed etiam cnm -t extema ut in eer. lY.b.: dintrindoti (de trinitate)
Ml. 15*.
Adi.: huandluithi eSim (gl. tenui rima) Sg. 46*. archonsin diuit (pro con
8oua simplici) 8*. nisinehomairbirt areid (non in testamento vetere) Wb. 3*.
Locativi forma Tidetur: tnebuir (in memoria) Wb. 20*; t. supra p. 238.
Acc. subst.: iter croehaingel 7 altoir (inter cancellos et altare; i.e. tam
laici quam ecclesiastici) Tir. 3. aromalldSit spirto (propter humilitatem
spiritos)
Tr. 60. hi terfochraic (in mercedem) Ml (Goid. 20). am. tegdais (ut domns)
Tr. 14. tresin/uU (per sangninem) Wb. 20*. fri etdil (ad Italium Tersns) 6*.
/urrmmtit aneclis (aedificarent ecclesiam suam) Tir. 13. ddopart . . . a e^is
(ob
talit ecclesiam suam) ib. 15. in ceclis (in ecclesiam) Wb. 28*(ter). afr6it
colinn
(accepit camem) 32*. cani ralsid suil tm-unn (nonne iecistis oculom snper
6ob?)
roleuid suU torunn (iecistis oculnm super nos) 15*.
15*. innalaith (in regnam
sanm) 31*. «tt tabir . . ./oehith (non dat passionem) 14*. frisinniar/aigid
(gL ad
Tersom inquisitionem) Ml. 20*. cen exceptid (sine exceptione) Wb. 2*. 25*. m
eetbuidnisiv (hnnc sensum) Sg. 201*. tresinnoenmeit (per eandem magnitndinem)
O. 34*. triagnHm ^>er coasaetadinem eius) Wb. 10*. aisndis, aisndis (ei^si
taonem), isinnaisndis (gl. in sni adsertionem) Tr. 40. MI. 14*. 29*.
trisincainais'
ndHs (per eloquentiam) Wb. 1*2*. frisinttoir (ad historium, argumentum) Ml.
14*.
Adi.: foHtigdde phertin frecndaire (qui significant personam praesentem)
Sg.200^.
Plaralis.
Nom. sobst: aipthi (gL Teneficia) Wb. 29*. teora bliadni (tres anni) Cr. 32^.
fartvli (oculi Testxi) Wb. 19*. fbchricei (praemia) 25*. inua fochaidi (tri
bolationes) Ml. 20*. inbirtar epiitli udin (num ferentur epistolae unobis?)
Wb. 15*. i^' olca (gL malae bestiae) 31*. teora bliadni (tres anni) Cr. 32*.
ua gnuitti (gl. ora) Ml. 32*. fiti (Tisiones) Wb. 27*. ardlathi inhetho
(summae po testates mundi) 1*. teora fithi (tres fibrae) Inc. Sg. athissi
(gl. conflictiones; sing. nom. aithiss Wb. 13*, comp. ut tr«»?) Wb. 29*. ithe
acsi (hae sunt eaosae) Corn. rot.
Adi.: taini (gL aliae) Sg. 6*(bi8). taini persin (diversae personae) 28*.
aritmathi tide oeaslug (nam sunt bonae hae in persuadendo) Wb. 30*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8915) (tudalen 252)
|
258 n. 2. DECLIKATIONI8 HIBERiaCAE OBD.
PRIOR. SEB. ▼.
Gen. snbst.: trifichiea hUadne (tria yicennia) L. Ardm. 17a. 1. teuHu fu3i
(profosio sanguinam) "Wb. 2'. foditiu fochide (toleratio tribnlationam)
14*. 25*. oc tuiite diiile, iar tuiste dinle (in creatione, post creationem
reram) 5*. 33\ tri aceomol nildule (per conitmctionem maltorum elementorom),
tt^i chocetal innanuU ndule (per concentam omniam renun) Ml. 6 r. Wiathar
tule (sermo ocalorum) d6r.
Dat. sabst. : itduilib (in creaturis, operibus tnis) Wb. 32'. diduHb (de
de> mentis) 27*. itnaib dulib (in creatoris) }tO. 17'. sulib (gl. oculis)
Tr. 84. hifo ehidib (in tribalationibus) Wb. 6*. 8*. 21'. higmdgib (in
formis) Sg. 29*. honmh iarfaigilab meaidib (gl. iadiciariis inquisitionibus)
Ml. 15'. donaib caireib (de saxis), forsnaib caircib (m sazis) Tr. 115.
arfuiUb hiaim (prae sangoinibos, volneribus ferri) Ino. Sg. indebthib (in
disoeptationibus) Wb. 6*. 6 altorib
mfum idol (de altaribus idolorum) 1O’. huanaib cellorib (gl. ex promptaariis)
MI. 12r.
Adi.: hi personaib gainib (in personis diTersis) Sg.
28\ docfienelaib et air mib ectamlib (generibus et nameris dissimilibus)
211*. hignviisib hUib (in for^ mis multis) 29*.
Acc subst: dofortat inua dufi (qui creavit res) MI. 17*. acotmiUgHur dvU
eeaamU (cum comparamus res dissimiles) Sg. 211*. doesmet fuili (profondunt
sanguines) Wb. 31*. inua gnuim (gL ora) ML 16°. artfuUam arfochidi (ut to
leremus passiones nostras) Wb. 14*. assapati (eorum sabbata) 27*.
Adi.: inua leri iU (gL operas
multas) Ml. 28'. inua pina tuthini (poenas aeternas) 15*. dvU ectamli (res
dissimiles) Sg. 211*. taim ainuera (diversatem pora) Wb. 33*.
Dnalis.
Nom. : ataat di cMtbuid (snnt duo sensus) Wb. 18'. it^ tra indi aeeuis m ain
(sunt hae eigo doae causae illae) Sg. 200*. cach di ditil (gl. illa coSuntia;
i.e. bina mnndi elementa) 3*. adtmil, adiauil (duo eius oculi) Br. h. 42. Corn. prull.
Gen.: mathair . . . comgain mie da cerda (mater C. filii dnarum artium) Oing.
(Beitr. I. 455.) mac da eherda
(v. 1. da cherdda) Corn. dna.
Dativi exemplam nondam invenimoB.
Acc.: dihUadin rembua ddu (acc. temporis: bienuio ante mortem ei) Tir. 3. Quae
nomina unomaliae speciem prae se fiernnt, partim cnm ceteris hoios ordinis
exemplis sapra sunt proposita, at dia (deus) I. a., laithe^ Id (dies) I. b.,
duine (bomo) I. b. et doini (homines) II., hen (mnlier) lY. a., partim alter^
natione quadam sont insignes «ot generis aut thematis.
Ut genere altemant Uitar, leeter (vas): neutr. Ustar narggit (vas ai^;eB
tenm) Paul. carm. 2, dat. illeitur ferce (in vase irae) Wb. 22*; fem. Uater
chor thon (gl. efiFdtilis) Sg. 56*. — guide (precatio): neutr. (an masc?) dat
ocdugwi diutiu (in toa precatione) Ml. 22'; fem. gen. gvide dce erutau (gl.
sine inter missione; i.e. precationis dei pro te) Wb, 29', acc trigvidi
ndirium (preca tione pro me) 7*. — fetarUcee (vetus lex): nentr. (an masc?)
gen. caniiH fe tarlaici (canonem veteris testamenti) Ml. 24*. desimrecht
fetarUcci (exemplnm veteris t.) Wb. 29"; fem. gen. eola ua huile
fetarUce (peritus omnis legis vete ris) Wb. 30«. doacihib et aenAataib
fetarUce (ad fabulas et historiolas vet t)
|
|
|
|
|
(delwedd F8916) (tudalen 253)
|
n. 2. DBCLINATION18 BIBEBNICAB OROO
POSTBmOR. (3^) 253
3O’. maelM rechto fetarlieee, innaehtu rechta fetarUeee (ritos, in ritus
legis vet te«t) 26*. 27'. cenmitlta laithe inua fetarlaice (excepto die vet.
t.) ML 17*, dNt ifetarlieei, Ufetarlici (in vet. teet) Wb. 10*. 27'. 33*. as
ind fetarlaiei (e rev test) Tr. 39. — Fonnae fem. aing. et neotr. plur.
miscentor in sabstantiTO ea$e (pMoha) Gl. 12. cai»c Coim.: Gen. nomen
docftmdU chate (n. die princi pidis pasolioram) Corn. gL captat. tatham eate
innoeht (sabbatom p. hac nocte) Cod. Mar. Sc. (Praef. XYIIL n.) tathamn
tamduuc Sg. 288. Dat irin cdite (in pascha) Corn. caplat. acoicetmad lua o
ehaisc (gl. quinquagesimus dies a pascha) Corn. cimgcige». Acc. incaisc
(pascham) Cr. 37*. — eomroreon (eiror): fem. dat ho dtomrorcttin (ab errore)
MI. 14'. icomroreuin (in err.) Wb. 22', acc cen chomroreain (sine err.) Sg.
dO'. Plor. acc. acomroironea (errores eoram) Wb. 30*; masc. aeoturoi[r]cmu
Sg. 1'. — imthdnad (ahematio): masc. aec. umtm thdnad (gl. talionem) Sg.
181*; neutr. tritanimthanadea (per hanc altemationem) Wb. 13*. — lin
(nomerus, pars), recht (lex) masc. et neutr. vid. sapra p. 238.
Thematis variationem praeter adiectiTa quaedam et substantiTa at eenil,
cenele (genus) atque feminina supra (pp. 234. 241) memorata produnt haec ex
empla: adaig tarceri laithi ^L noctis Ticissitndo; i.e. nox post diem) Ml.
21' et aidche {<= hod. otdhehe} fem. : gen. imthanu aidche (per requiem
noctis) ibid., dat inaidehi (nocte) Wb. 24*. 26'. 28'. Ad quam accedit
generis altematio in aliis ut accaldam (collocutio): fem. indaealdam, dat oe
aeealdim, acc. cen aeal' daim t. supra; masc. dat do aecaldam (ad
colloquendum) Wb. 3*. Item masc et neutr. de» (aetas), gen. dit toI di»a (v.
supra pp. 30. 223); rix aliter y&«, fai» (scientia), gen. fessa Wb. 26',
et fess, gen. iw^ Wb. 5*. _fis Sg. 2', acc. pL inua fete (p. 227). Eadem
altematione sine dubio natae sunt hodiemae foimae geminae ut aoibneasa et
aoibnis (oblectationis), daorta et daoraid (condemnatio nia) O’Don. 94. 95 ,
conferendae cum latinis ut monitu* et monitum, ineettui et iiteettum.
In aliis at mag (locus, campus), leth (dimidinm, latus), inyreim
(persecatio), anim (anima), bendacht (benedictio), imthdnu (Ticissitudo),
altera forma ad or dinem posteriorem peitinet, de quibus vid. infra. Ordo
poBterior.
Thematum termin^rum consonis, quae in nominatiTO singuliuris uua cam -«
finali deciderant, excepta -r (ser. Ul.), quae hodie quoque servatur, et ex
cepta -n in subst neutr. (ser. Y.),
quae secundum leges supra expositas inodo periit modo servata est (p. 173). Ceterum ex mutatione vocaliani antecedeu tiom pristinae casuum
terminatioues conici possnnt hae:
Sing. nom. ■•» Plor. -e» ('i*?), nentr. -a
gen. -us, gall. -o» -afif galL -on
dat -i ~^><>^ g>dl. -bo»
acc. -en (-in?) -ds, neutr. -a.
Secnndnm ordinem consonanun has series constituimus, quanim declinatio
idonea exemplorom copia iilustrari potest: matarum I. dentalium: fili
(poCta),
«ara (amicus); 11. gatturalium: catldr (oppidum); liquidaram UI. -r: athir
|
|
|
|
|
(delwedd F8917) (tudalen 254)
|
254 (9M. S7I) U. 2. DECLIKATIOKIS
HIBKRNICAK ORD. P08T. 8BR. I.
(pater); IV. -n: menme (mens), ditiu (teges); V. neutrorum, quae proprius
quftedam formus prodaxemnt, at aium (nomen). I. n.
cathir
m.
athiir
IV.
Sg. n. yf f»■
eara
menme
ditut
gen. ^d
carat
eathrach
athar
menman
diten
dat. Jilid
earit
cathraieh
allar
menmin
ditin
acc. filid-h
carit^
cathraieh-n
athir-h
menmvn-A
dMnrh
Pl. n. fiKd
earit
cathraieh
athir
menmin
ditin
gen. fiUd-n
carat-n
eat/trach-n
athre-h
menman-n
diten-h
dat. fiUdaib
eairtib
eathrachaib
athrib
menmanaib
ditnih
aco. fileda
eairtea
eathracha
aithrea
menmaua
ditnea D.n.tL.da/ilid da charit
dichathraieh da athir dameninin diditi» gen. dafiUd da carat (da eathrach) da
athar da menman da diten dat. dibfiUdaib dib eairtib (dib cathraehall>)(dibhaihrib)
dib menmanaib dib hditmb
V.
Sing.
Plar.
Daal.
nom. acc.
<itfifn*H
anmann
dd» ainm-h
gen.
amne
anmann-h
(dd aitmans)
dat.
anmimm
anmannaib
(dib hanmamuub) Seriem sextam
constituunt pauca in -s desinentia, quonun quae inyemmns exempla infra
proferentur. Singularia et propria quaedam, quae in hoc con specta omitt«nda
erant, infra apparebunt; e quibus quae ablativo iribaenda yi deri possunt,
separatim collocavimas. Vocativus, cuius ezempla rara sunt, du bitari non
potest quin in singulari numero cam nominatiTO concordet, in pla rali com
accusatiTO.
Series I. Thematum in dentales ezeontiain, in -th et -d, quae cum saepe
nequeant discemi, secandum vocales antecedentes a (o) vel t (e) dieponimus,
atque in -f («= nt); unde ezistunt diTisiones tres. Primae aont sabstantiTa
fr^quentissims ' in -tUy gen. -tath', accedant panca alia mascalina et onum
femininam erd. Se cnndae diTisionis nominatiTas tiz in -fw, pleramque in -t
tcI -e, genetiTafl in -ed desinit. Tertiae nominatiTUS in -a, -«, -u,
genetiTos in -at vel -et (intier dum eiusdem Toois ut brdge) ezit Paocis
ezceptis omnia haec snnt generis mascolini. Consoua terminalis serratur in
substantiTis tcI adiectiTis moltiph citer derivatis: fiUdacht (po^sis;//!,
gea.fiUd) Sg. 213*. Hgedaeht (hospitiom; ogi) Wb. 26% quibus addo Tenedon
(tene, tened) nomen loci gallioam in Itin. ; traigthech (gl. pedester;
traigid Wb.) Sg. 88\ 50*; anamchairte» (institotio), gen. anamehairtesua Wb.
12V naimtide (hostilis) Wb. 26'.
|
|
|
|
|
(delwedd F8918) (tudalen 255)
|
n. 2. DKCLINATIONIS HIBKRMIOAB OSD.
P08T. 8BR. I. (373) 255
Singalaris.
NonL a. snbstantiTorum abstrootorum deriTatorum ez adiectiTia frequen
tiuimorum desinens in u. Terminatio -tu, -atu, -etu accedit ad adiectiTa qua
liflcanque formae: 6entu (unitas; 6en, unas) Wb. 7'. 9*. 12\ 13\ nebinarhtu (im mortalitas; marb, mortuas)
29^. hethu (nta) 3*. 4*. 29* vel beotJm, beotho (adi. 6^o p. 56) 3'. 11\
ddnaiu (audacia; dant^ Sg. 90*. torbatu (utilitas; torbe) Wb. 12*. dommetu
(paupertas; domme, inops) Cam. kuaaletu (gl. apex; uaeal, altus) Sg. 16';
item ad -de, -the, -te: fliucliaidatu (homiditas; fliu^idi, fliuehaide p. 53)
Gr. 18*. eorpthatu (corporalitas) Wb. \b\ biatatu (moralitas; adi. hitte e
sabst. bi$, mos) Wb. 12*. allidetu (gl. altemitas) Sg. 69". foirhthetu
(perfectio) Wb. fq.; alia plora haiasmodi exempla Tideas sab deriTationis
formula ATT; nominatiTi com articulo masculino exempla: intdentu (onitas) Wb.
7*. had in dno. intaurlatu (gl. sicot oportet in domino ; i.e. sit in domino
oboedientia) 27*. Fraeterea huc pertinent: tenffe (lingoa) Wb. 23*. mothenga
(I. mea) Sanct. h. 18. t» t-ara, a ara, aru Patraig (aariga, auriga eius,
aor. P.) SM. 72. 70. 6. airehoige (canis Te naticus) O’DaT. nia {.i.trenfer,
Tir fortis) GI. 33. nihe inti dogni (n. is qui facit guin duine,
Tolnerationem hominum) Corn. nith. niee mac aethur (n. filius sororis) Corn.
imthanu (Ticissitudo) MI. 21% alibi imthdnad (t. supra). indrui (droida) St
Thr. Ir. Gloss. praef. XLII. rf>at ibid.
O’Don. 129. 215. 817, hod. draoi-, aui, nti SM. 16. 78. adi, aui, aui GL 6.
8. L.H. (St. 37). aai St gl. 4, hod. «aot (^ir doctus, doctor); denique
subst. fem. crd (latom): eid cri dd tdia (gL massam; i.e. BiTe lutum est s.
massa) Ml. 27 r. Vocalem abieceront: eiir (gl. carrnum princeps) Ld. abb
(abbas) ap. St. 37 n. 72 -= ta tap SM. 62, ab Corn. O’DaT. gL luam, com
composito aecnab (i.e. aecndabb') Gorm. aab, aabh (princeps, fortis) O’D»v. =
aabh, aaph (St 37 n.). cin (delictum) SM. 238.
AdiectiTam inTenitur unum: bibdu (gl. damnatas) Wb. 6*. btifdu bdia (reas
mortis), bibdu recto (reus legis) 1*. 4*.
b. cdimdiu, coimdiu (dominus) Wb. fq. ogi (hospes) in comp. banogi (gl.
hospes, fem.) Sg. 66*. flli (po€ta) Wb. 31*. Sg. 29*. tene (ignis) Sg. 96».
Inc. Sg. alige (Tia) Corn. rot. leine a Unea Corn. lin = lHne (camisia) St.
gL 38. ban leni (indasiom molieris) Gorm. caimmee. Vocali abiecta mil (miles) : oemil (gl. tiro) Sg. 47*.
bannul (gl. miles femina) 66*; cing (^ir fortis) O’DaT. Fil. Mart. 7. ac, quod Tidetur neutri generis, traig (pes) Sg. 7'. 130*.
c. imcara fd ceaeare ( siTe amicus siTe inimicus est) Sg. 12*. iamaid mo
anamchare (gl. nonne lesam Ghristum dominum Tidi? i.e. est bonns meus in
stitator) Wb. 10*. bannamae (gL inimica) ML 26*. brdge (gL cerrix) Sg. 50*.
dimt (g^ agna) 49*. fladu, flado (Dominus) Sanct h. 7. 16. arfeda (Domi nas noster) Cam. tipra (fons).Gorm.
Nuadu, Nuada (n. t.) SM. 4. 12. Pei^ tinent hac nomina decadam: flche
(Tiginti), tricha, cethorcha, cdica, aechtmoga, oehtmoga. — Praeterea unum
adiectiTum ti (fenridus, hod. teo): lind tee (gl. ferror; i.e. aqua fervida)
Ld. 62*.
Gen. a. fri imfolang armbetJiad (gL ad conversationem
naturae) MI. 20*. droehet bethad (pons Titae) Sanct. L 4. ointad inpopuU adn
(gL felicitatis CTen tam ; i.e. onitatis populi hoc) MI. 37 r. do accomol
inua cairddine 7 indoentath (gl. ad confirmandam coniunctionem) Sg. 28*. tech
nehmarbtath (domus immor talitatis) Wb. 15*. indaurlatath (gL oboeditionis)
3*. a eabatad (gl. inutilitatis
|
|
|
|
|
(delwedd F8919) (tudalen 256)
|
256 (378) n. 2. DBCLIKATIONIS
HJSKRNICAK ORD. P06T. SEB. I.
Aaze) ML 65r. indaithiinfolngUad (gl. efficacitads) 47r. tnmucnatad (j^ \n.
-n<»ntiae) 33'. precept listatad (doctrina moralitatds) Wb. 16*. eiall
imdiidatad (de^jns ploralitatis) Sg. 198\ fd comdeilb randatad (gl. in eaadem
notionem, partialitatis) 188*. ond dengne randatad (gl. ez eadem spede; i.e.
partialitatis) •JjCB\ ailidetad (gl. altemitatiB) 38'. 6O’. dochMm dtmdelad
(ad priotitatem) 188*. ind/ormiiichdetad (gl. absconditae eztremitatis, pars)
9^ coforcenn foirithiUid (osque ad finem perfectionis) Wb. 14*. iUaithiu
dtjnnehthetad ua deachu (gi.ego liodie gcnui te; i.e. die manifestationis
dieitatis) 32'. Praeterea gnim ten gad (gL officium lingaae) ML 31\ do
«uidhiu ind errad isin charput (sedi bei latoris in carm), do midhiu indarad
(sedi aorigae) Corn. B. gaire, maiec cath had (filii G.) Tir. 9. maccu
cathbad, dumaccaib cathbad, aechtmaiec cathboth (filios, filiis, septem filii
C.) Tir. 8. t« regno Coirpri Nioth-fer (nom. Nia-frr') L. Ardm. 14 a. (ap.
St. Threelr. GL XLIX.) frifraicc indniud (contra mulierem N.) Br. h. 71. m
orba mic niaA (circa hereditatem filii sororis) SM. 202. m^ SaiA druad (filia
Sc. droidae) Corn. serb. atque e chronicis bibernicis: Dubcomair ainim druadh
(D. nomen droidae) Tig. ap. O’Con. 2, 65. bel. raiho in druadh (proelium collis
druidae) Ann. Ulton. ap. O’Con. 4, 33. cumaehte . . . inua criad (potestatem
luti, habet figolas) Wb. 4*.
Lregalariter bibdid ^L obnoxii) MI. 15 r.
b. ieinanmim inehoimded (est in nomine domini) Wb. 9*. Iiomolad 7 adam rugud
inchoimded intimcaua inialmta (a Uiade et admiratione domini incipit psalmus
hic) Ml. 26\ intugen filed (paliium poStae) Gonn. F. tugen. mace MUed
(filiorum M.) SM. 20. ainmm Idnend (nomen indosii) Corn. caimtnse. tet iU
ghedh (iter) St gL 1073. bandea tened (gL Yesta; i.e. dea ignis) Sg. 53*.
aeurtm tened (ex fiimo* ignis) Colm. h. 29. dne tJiened (fulgor ignis) Patr.
h. codaidib tened (cam g^adio ignis, igneo) Br. h. 91.
c. coecc carat (coireptio amici) Wb. 5\ fdthi fiadat (prophetae dei) Colm. h.
14. taithmet fiadat (memoria, celebratio Domlni) Br. h. 94. selictu arfedot
(vestigia Domini nostri) Cam. Mug mac Nuadal (M. filius N.) SM. 64. lufor
taoht arfiadat (cum aaxilio Domini nostri) Nin. dine I6chet (celeritas
fulminis) Patr. h. iedochuimriug braiget iiainmm (vinculo cervicis est nomen)
Corn. baec. dan uball bragat (gL gorgolioni), donchuirr bragat (gL cervici)
GKld. gl. 131. 133. Ct in capite tertio fichet, coieat, sechtmogat.
Dat. a. fh cetnidetid (gL in positione; i.e. in prioritate) Sg. 188*. du er
cftradaitid (gL vanitati) Ml. 64 r. in oentid (in unitate) Wb. 27*. in
urlataid aingel (in oboedientia angelorum) Patr. h. do tharbataid (gL
utilitati) Sg. 19<i* hondoirmaigthetaid (gL squalore) Ml. 28".
huandkuKgdettuid (gL ab universitate) Ml. 16'. dontengaid (lingaae) Gild. gL
87. 127. 130. doidid legii (professori medidnae) Corn. Diancecht. Sed etiam
hic ut alius forma curtata: imbem imbethu (sive samus in vita sive . .) Wb.
25*. dobethu (ad vitam) F. h. 18. 34. 3C. nibiat iiu)intu muintire nime (gl.
regnum dei non possidebunt; i.e. non erunt in unitate famiiiae caeli) 9*. do
aurlatu (gL ad oboedientiam) 3'. 6*. dind bittatu (de moralitate) 5*.
dunmoindeinmidetu (gL ad generalem manificentiam) Ml. 8r. ondtiephpiandatu
(gl. impnnitate) 28*. ondurdatu (gL virore) 15'. hon
(orn s famas; c& p. ta
VjOOQIC
|
|
|
|
|
(delwedd F8920) (tudalen 257)
|
257II. 2. DECLINATIOinS HIBEIthlCAB
OBD. POST. 8ER. I. (373) 257
ehoerichthatu (gl. adfinitate) 36'. dinUcnatatu (gl. de Eeuiu liaritate) 21*.
hmtec natatu formaehtu (gl. vitia Eamiliaritate facta) 28\
b. oefognam diachoimdid (in serviendo domino suo), infogttam doncho imdid
nmd« (servire domino caelesti) Wb. 8'. 27*. do filvd (poStae) Sg. 14'. 14O’,
iamtewid (apud ignem) Corn. ore treith.
c. mamimgailn areharit (gl. ei habes me sociom) Wb. 32** dindinit (gl. de
agna) Sg. 39*. ba fairting dia bragait (fiiit omplam collo eios) Corn. sin. a
brdge mar braigit euirre (collnm eins par collo gruis), luathither lochait
(ve locior fiilmine) Corn. pruU.
Acc. a. dodirci betJiid (efficit vitam) Wb. 15'. imm it^ndbethid (gl. inge
miscimus; i.e. circa vitam aetemam) 15'. trianuile AiJbethaid (per omnem eomm
vitam) Tr. 71. »« 6entid (in onitatem, vocati estis) Wb. 7*. Lforus cen
oclatid (gl. in longanimitate, 2. Cor. 6, 6; i.e. in explanatione sine
amaritadine) 15'. inaurlatid (gl. in oboedientiam) 6*. cen torbatid (sine
ntilitate) 12*. treodatid (trinitatem, ostendit) 26*. cretim treodataid
(credo trinitatem) Patr. h. ni cethar' dataid (non quatemitatem) Tr. 86.
inrandatid (gl. vim, nominum) Sg. 203*. inn wttsletaid (gl. apicem) Ml. 14\
tri immaircidetaid (gL per consequentiam) Sg. 213*. tritinnimmaircidetttid
(gl. per sequentiam dictionis) Ml. 19*. immarcidelcdd (gl. sequellam) 9t.
innani teohtc foirbt/ietith (eonun qui habent perfectionem) Wb. 2'. tre
foirbthetith, frifoirbthetid (per, ad perf.) 27'. 31*. tribamebcongabthe
titti (per vestnun incontinentiam) 9*. diein dufoid pdtricc incarpat
cusechnall een ttrith.n.und (inde misit P. carpentam ad S. sine auiiga in eo)
Tir. 14. gabsi eadettin abbaith (cepit eom ipse abbatem) Tir. 15. cor manaig
cen apaid (pac tom monachi sine abbate) SM. 50. im dnaid, im chinaid (circa
delictom) SM. 156. 162. ein chinaid (sine colpa), fri cinaid (ad culpam) SM.
90. im arrchocaid (circa canem venaticum) SM. 126. fbr sabaidh (snper
principem) O’Dav. tab. Terminatio item curtata: rqfitir aurlatu (scit
oboedientium, deus) Wb. 7*. huait' letu) gl. altitudinem) Ml. 32'. archrodatu
(propter duritiam) Wb. 31*. nach tor batu coitchenn (gl. communem utilitatem)
Ml. 9r. Jritinciniin (contra hoc scelus) Wb.9*.
b. Uutincoimdid (apud dominum) Wb. 25*. inmug friadtoimdid (servus in Jominum
snum) 27*. fiU chdimdith leiss (gl. dicendo servum dominum quoque intellego;
i.e. dominum ei esse) Sg. 29°. amail tenid (ut ignis) Corn. nescoit. frimilid
(contra militem) Wb. 24'. lasin cingidh baghe (cum heroe pugaoe) Fil. Sept.
13. — Acc. neutri (?) traig cethargarait (gl. proceleusmaticum) Sg. 7*.
c. eter carit et escarit (inter amicum et inimicum, tam am. quam in.) Wb.
30*. in bannamit (gl. hostem, feminam) Sg. 67'. dobert goiste immabragait fa
dettin (posuit laqueum circum suam ipse cervicem) Ml. 23*. epistil boi ima
brdgait (epistula quae fuit circa collom eius) Corn. sin. coabragit (usque ad
cervicem eius) v. 1. coambrdigit (ad c. eorum) Corn. tugen. imbraigit ua
cetra (circum c. pecudum) SM. 142.
Voc.
b. d choimdiu (o domine) F^I. ProL 2. 8. 9. epil. 559. c. a fiada (o Domine)
Colm. h. 39. 41. Abl.(?) a. hi Ungad (in lingna) ML 33*. b. asinien^ (gl.
atinten, ex igne) F. h. 48. Znm, etAMM. CBLT. Eo.
n. 17
|
|
|
|
|
(delwedd F8921) (tudalen 258)
|
258 (874) n. 2. DBCLINfATIOHIS
HIBERNICAB ORD. POST. SBB. I.
Pluralis.
Nom. a. dorigenaat druid (fecertmt druidae) Wb. 26*. aecndapid (gl. gnber
nationes ) Wb. \2\' ind/orid (gl. pbari) Cr. 33*. Ulaid (Ultonii) SM. 74.
atat
ceitheora aabaid tuaite .*. ceitri saputd iat (snnt quattuor principes
populi) SM. 54.
= atait .iiii. sabaidh tuait/ii O’DaT. sabh. cuic cinaid (quinque delicta)
SM. 238.
Adi. bit bibdid huiU (sunt omnes rei, noxii) Wb. 2*. bibdaid »6n (gl. ob
noxii) MI. 50r.
b. intan labratar ind/ilid (cum locuntur pbgtae) Sg. 162". nidad oegid
ua cecktrinn in/echtso (gl. eratis hospites testamentorum nunc antem in
Christo lesu vos; i.e. non estis hospites nec eztranei nnnc) Wb. 21'. da
ruict dec milid (bis duodeviceni militee) SM. 20. milid rodmcrocltsat
(milites qui eum cmci fixemnt), ninUat milid isu (non sic sunt mJlites lesu)
F^I. prol. 73. 77.
c. it carit (snnt amici) Wb. 5'. robatar carait iresaig adi (fuerunt amici
fideles hi) ML 31*. bieit anamait foachossaib som (emut hostes eius sub
pedibus ipsius) Wb. 32*. amamit (hostes nostri) Ml. 44r. mcsat ndmait a chend
di (abs tulernnt inimici eius capnt) Corn. orc trHtl^. Cf. in capite teitio
,fiehity irickit, cetliorchuit.
Adi. betatSit (gl. lozuriatae fnerint ; i.e. quae emnt fervidae) Wb. 29*.
Gen. a. fribrichta ban 7 goband 7 druad (contra carmina muliemm et &
bromm et druidum) Patr. h. co gaeta Ulad (ad sapientes Ultoniomm) SM. 72.
Muiredac ua tengad (M. lingnarum professor) Tigem. ap. O’Con. 2, 275.
b. dogneith toil far coimded (&ciatis voluntatem dominomm vestromm), cosc
inua coimded inso (institutio dominomm hot) Wb. 27*. ateg noigedsin (haec
domus hospitnm, hoc hospitium) 4*. dolbud filed (gl. fignrate; i.e. figara
po^ tamm) Sg. 71'. innammiled (militum) Wb. 11*. ochtmoga cain cinged
(octoginta boni bellatores) F^I. Febr. 14.
c. hua imbiud innanamat (abundantia hostinm) MI. 50 r. fortnadrummaib anamat
(super tergis[?] hostium suorum) 44r. mong thiprai no trothai (coma fontium
vel fluminum) Corn. biror.
Dat. a. hotutib ascadaib .i. ab inimids (gL ab aemulis) MI. 3*. Laegaire coua
druidib (L. cum druidibus suis) SM. 14. secndapthib (gL actoribns) Wb. 19*
iar cintaib (post delicta) 33'. ar Vltaib (snper Ultonios) SM. 74.
b. domiledaib (militibus) Wb. 3*. do filedaib (poStis) Corai. uem/uath.
cusnatendtibsi (cnm bis ignibns) Corn. beUtaine. roloiacthi uastmnntihh (usti
sunt snper ignibos) F4L proL 39. doiligtib.i.ua sroua (gl. naribus) Gild.
117.
c. dobarnanamchairtib (institutoribus vestris) Wb. 14*. di naimtib (gL de
osoribus) MI. 16'. huanaimtib (gl. osoribus) 23*. dobrdigtib (de collis) Com.
tvgen. fortipraitib, formatipraitib (ad fontes) Corn. dna.
Acc. a. cen chinta (sine
delictis) Wb. 27'. cen chinta friusom (gl. gratis) Ml. 19r. itvr Feine ocus
Ulta (inter Fenios et Ultonios) SM. 74. fridruide dur^ chride (contra druidas
duri animi) Nin.
b. lasua filedasin (gl. apud comicos; i.e. apud hos poStas) Sg. 63'. eter
fleda (inter poStas) 212*. ma arroiit oigetha (gl. si hospitio recepit; i.e.
bo spites) Wb. 28*. — Acc. neutr.(?) nitarlicid traigid seodoapos. (gL in
nuUo lerre amini ab adversariis; i.e. ne sequamini pedes pseudapostoioram?)
Wb. 23*.
c. anamchairtea (gL doctores) Wb. 22*. lamnaimteu, formunaimtea, forua
|
|
|
|
|
(delwedd F8922) (tudalen 259)
|
259
II. 2. DECLINATIONI8 HIBKRNICAE OIU). P08T. SER. H. (275) 259
naimdea (apud osores meos, saper inimicus meos, saper hostes) Ml. 2'. 54 r.
36 r. eter caratndimta (inter amicos hostiles) Wb. 23'. trifiehtea bliadne
(ter vi cenus annos) Tir. 2.
Voc. b. d ascada (gl. aemoli) Ml. 49
r.
c. a naimtea (o hostes; cod. naintea) Ml. 49 r.
Dualis. Nom. a. da druith ageptaedi (dao magi aegyptiaci) Wb. 3O’.
b. Forma curtata: ddihene (duo ignes) Corn. leUtaine.
c. di tiprait indsin (dao fontes ibi) L. Lag. (Beitr. I. 254).
Gen. a. du Idihruch daarad (ad sedem dnorum aurigarum, d. ioci) Tir. 8. Dat. b. sill. for dtih traigthih (gl. semiquinariae heroicae, Prisc.
7, 5, 21) Sg. 120».
c. ar dib fichtib (ad bis vicenos) Oing. (Beitr. I. 455.) Acc. b. iter
dailigid (inter daas vias) Corn. r6t.
Series IL Thematum guttaralibus tenninatorum, ch tX g w ec. E quibus illa
mmore exemplorom copia illustrari possant, tam masculini generis quam
femiuini, tam quae a principio huc pertineant, quam in quibus additamentum
recentius sit -eh, ut in hodiemis pl. aithreacha (patres), mdthracha
(matres). Eodera pertinet adi. iula, eola (peritus) Wb. Hic quoque ch
deriyans apparet in adi, cdirchmde (gl. OTinus; cf. nom. gall. Caeracates ap.
Tacit.) Sg. 37', idem deest in trecha tharde (gl. tripolites) Sg. 38^
Ceterorum singula sunt exempla : ri (gall. -reix) et lia (lapis), masc.
generis.
Singnlaris.
Nom. a. cr. dim issi inchathir (Christus ergo, haec est civitas) Wb. 21*.
indnat-hirnn (gl. natrix; i.e. haec natrix) Sg. 69*. i7idnaith[t]r humaithe
thal serpens agneus illic) Tr. 129. naithir bdmnech (serpens vulnifer) fir.
h. 6. ledr (^A.tirim a leath 7 fliuch a leat\Ji\aile, siccum eius dimidium et
humidum eius dimidium alterum) Gl. 30. Idir (gl. equa) Sg. 49'. laaair (gl.
brio) ¥i\. Apr. 15. (flamma) St. gl. 128. temair (specnhi) Corn. O’DaT.
doglinn. idem nomen urbis F. h. 44. tellur a tellure Gl. 37. daur (gl.
quercus) Sg. 38*. mala (supercilium) Gl. 31. ttil (saxum) Corn. altan,
caisel, cathal. caera (gl. oi, ovis) Corn. Ma scolina airce (tempus capitis)
Corn. ruire nime (dominus caeli) Golm. h. 4. i. q. ruri ibid. 27. 29. vethra
.i. ri Fomdire (rex Fomoriorum) Corn. Lugaid (n. v.) Gonn. coire Breeain,
Eochaid (n. v.) Corn. Muma, art. aire (gl. primas) Sg. 50*. SM. 54. in taire
SM. 60. 206. boeire (homo dives
armentis) SM. 60.
Adi. intoit hda (aetas perita) Wb. 3'. eola (peritus) 1*. 4'. 3O’. 33'.
b. rU trembeihe (gl. regi autem saeculorum) YH). 28*. inri (rex) Br. h. 23.
32. degri (bonns rex) Colm. h. 38. mor ri (magnus rex) Sanct. h. 7. cach ri
gaibev flaithiu* 6c hiurusalem (quicunque rex capit imperium Hierosolymis)
Ps. 47 a. cf. Praef. XX. not.
c. lia (gl. cos) Sg. 67V anaslie uilnech and ihu. cr. (gl. ipso summo angu
lari lapide; i.e. cum est lapis angnlaris I. Chr.) Wb. 21*. ni eeihom tra
asne
17*
|
|
|
|
|
(delwedd F8923) (tudalen 260)
|
260 (27^ 280) II. 2.
DE0LIKATI0NI8 UIBERNICAR ORD. P08T. SER. n.
cr. inlie asrubart (gl. ecce pono in Siou lapidem
offensionis etc. Rom. 93, 3; i.e. uon celat ille ergo quod is est Chr. lapis
quem dixit) 4'. lie lugnaedon (lapis Lugnaethonis) Inscr. vet. ap. O’Don. LU.
liae SM. 124.
Gen. a. aitribtheid innaac thrach asb. tibur (gl. Tiburs; i.e. incola oppidi
quod dicitur Tibur) Sg. 124*. cris nathrach (cingulum serpentis) carm.
Neoborg. laasrach (flammac) L. H. (St. 50). cobaaidecht ailech (firmitas
saxi) Patr. h. tir temrach (teua Temorae) F. h. 10. dorsaidh temrach (gl.
JHol; i.e. portarios T.) Gl. 22. tellur .i.talom oni is tellus. tellrach
ariim (terra ab eo quod est tellus. tellrach eius progressus, genetivus) 61.
27. itaib ua lettrach (in latere clivi) L. Lag. (Beitr. l. 345.) uath ua
darach (horror quercus) v. tarathar Gl. 37. enu ua darach (nux quercus) v.
dercu Gl. 16. fitida malach sUan (crinis supercilii Silani) L. Br. (ap. St.
Glossar. praef. LXXIII.) immedon iach (in medio, ventre, esocis) Br. h. 72.
ass caerach (lac ovis) Corn. ol. toll arach (cavitatem tempo ris) Nenn.
^eitr. I. 349.) Brigit mathair mo ruirech (Br. mater domini mei) Br. h. 4.
iter triuua vethrach (inter bellatores T.) Corn. hui luigdech (nepotis L.)
Corn. b6t. mac Lvgdhach (filius L.) Corn. foi. tnur Tia inginc Lugdaeh (mnrus
T. filiae L.) Corn. temair. prainn lugdach (prandium L.) Br.. h. 68. eeose
nanerc niuchua Echdach echbel (habitus boum fiavorum Ech. E.) Comi. fir.
gaire Echach (risns E.) id. cermnus, pdin. Sig^ium Echoch episcopi., H. Erdum
naeh epi. PraeE XIV. forus airechy forw
arech (fundus primatis) SM. 292. tco loca manettrech (coloni monasterii) Cod.
Mar. Sc. (Praef. XXI.) Alibi tamen sine -eh: indruimm daro (in Dorso quercus,
n. 1.) Tir. 2. cf. do druim dara, indruim daro Y. Trip. cosanctaib cille dara
(cum sanctis Cellae quercus) Br. h. 95.
b. reetire indrlg arathae (gl. praepositus Arathae
regis) Wb. 17*. itaig rig (gl. in praetorio; i.e. in domo regis) 23*. cachden
digni toil itid rig (quisquis facit voluntatem regis) Paul. carm. 2. sith
indrig (pacem regis) Colm. h. 41. baoenmathair maic rig mdir (erat uua e
matribus filii regis magni) Br. h. 63.
c. eenila liae (gl. abbadir; i.e. genus lapidis) Sg. 22*. isbess didu
indliace berir ilbeim friss et inti dothuit foir oboing aehnmni inti
foratuitsom iih. afbail aide (gl. offendemnt in lapidem offensionis etc. Kom.
9, 32; i.e. est mos hic ergo lapidis, fertur offensio in eum, et is qui cadit
snper eum, confringit ossa sua, is autem super quem cadit is, perit ipse) Wb.
i^. im denum liace bron (circa parationem lapidis molaris) SM. 185.
Dat. a. hitemraig (Temorae) L. H. (praef. hymni F.) t Temraig Corn. mo
gheime. laith find fortellraig (liquor albus super terram) SM. 64 = Corn.
lait/*. donaraid (tempori) Gild. gl. 109. blog dindailig (fitigmentum de
saxo) Corn. B. gaire. ac in airig (primati) SM. 60. samaisc do oceeirig bo do
bo-eirig (iuvenca primati iuveni, vacca homini diviti armentis) SM. 58. Sine
-ch : robdi isnnehai tMr (fuit in civitate) Wb. 13'. do cliathraraib dHb
hisinchathir (gl. Sabinos Ro mani asciverunt civitati ; i.e. ad cives sibi in
civitate) Sg. 28*. dulluid pdtriec othemuir (venit P. Temora) Tir. 1 1 .
luathither sHg do ail (velocior accipitre de saxo) Corn. prull.
b. ainffi diarig (gl. Lar imperator Veientum; i.e. nomen regis eoruiu) Sg.
64'. dorig aingel fogniad (regi angelorum serviebat) F. h. 30.
c. forsindleicc (in lapide) F. h. 8, nisi hoc quoque ad femininum lece re
centioris formae referendum est, quo certo pertinet: for Uicc luim (in lapide
nudo) ibid. 31; sed cf. abL
|
|
|
|
|
(delwedd F8924) (tudalen 261)
|
H. 2. DECLmATIONIS HIBERNICAE ORD.
POST. 8ER. n. (275. 380) 26l
Acc. a. Romuil dofortat incathraig (Romolus condidit ciTitatetn) Sg. 31\ M*
eonrotgatar incathraig (hi extraxeront ciritatem) 32*. hennacht fornn-'a
thraigte (benedictio super hanc orbem) Colm. h. 47. cotemraig (Temoram) li.
H. prooem. h. Patr. co Lugdaig (ad L.) Corn. coire Brecain. Sine -chi dollie
intUig for lugaid (immisit hastam in L.) Corn. ringcne. formaig arutacht
eathtr (in planitie extruzit orbem) Br. h. 10.
b. acht dueoiatia oinecht cosinrig (modo Tenissent semel ad regem) Ml. 34*.
corig nHainglech nuaaal (ad regem nolvdyytXov sublimem) Colm. h. 10. aleoch
rig, ateoch inrig (oro regem) Sanct h. 1. ^,
c. (?) co tard a druim frinnUic (ut poneret tei^^am saum contra lapidem)
Seirgl. Conc. (St 121 n.), si huc referendum est.
Voc. a. a ruire mme (o domine caeli) Bell. M. R. 120 (Beitr. I. 454.).
b. ari grini gile, a ri conie aingliu , a ri Jirian firmaith (o rex solis can
didi, o rex qui regis angelos, o rex iuste vere bone) F61. Frol. aH duile (o
rex creatorarom) v. mine Gl. 3o.
Abl.(?) b. nibti machdath doronta dia dindliac (gl. hic abbadir, deus esse
dicitar hoc nomine lapis ille quem Satomus vorasse traditur, Prisc. 5, 3, 18;
i.e. non fait mirom quod fieret deus ex lapide) Sg 65*. Curtuta forma Ulia. Cm lapide) L. Lag. ap. O’Don. 281.
Pluralis.
Nom. a. ilchathraig (gl. aliquot Italiae ciTitates)
Sg. 13*. cathraig tire iu dae inein (gl. Chorizin, Bethsaida; i.e. orbes
terrae ludae hae) Ml. 17*. cairig^ eairig (eves) SM. 148. 304. 268. reraig
(domini) Colm. h. 44. huaaalathraig (patriarchae) F^l. Epil. 13. airig
(principes) Wb. 25*. otni erig (gl. honesti, Bos) Ml. 47 r.
Adi. ammi ndulig (sumns gnari), condan iolich (at simus gnari), armbat eoNg
(at sint gnari) Wb. 14*. 15*. 31'. eulaig (^. experti) Ml. 51 r.
b. tri rig (tres reges) t. nds GL 24 «■ Corn. noes, cf. SM. 16.
c. lieic (gl. cotes pro cautes) Sg. 18*.
Gen. a. inemaigthih huasalathraeh (in precationibus patriarcharum) Patr. h.
daurauch (gl. quercetom; i.e. quercuum) Sg. 53*. t ngait do muc, do chairech
(in furto soam toarum, OTium tuanim) SM. 166.
b. ^t lebraib rig (in libris regum) Ml. 30*. ua rig (regom), dicMaind chHt
riff eeit rignae (de prole centum regum, centum reginaram) Paal. carm. 1.
c. di$n tri liacc (castrum trium lapidum) L. Lism. ap. O’R. Suppl. oioiUsi 7
oetrochta liacc logmar (a luce et splendore kpidum pretiosorum) V. Ad.
(Beitr. I. 460.), nisi potius ad fem. pertinet.
Dat. a. dohwualathrachaib (patriarchis) Wb. 30*. donamailgib (gL saper
eiliis) Gild. 112. Sine -ch: I6g leith dichdirib (pretium dimidii de OTibus)
Tir. 6. co eoirib (cam OTibus) SM. 148.
b. immechuretur cori ho rtgaib (negotlantur pacem a regibus) Wb. 5*. di
rigaib maeeaib marggae (de regibus eximiis M.) Paul. carm. 1.
c. (?) forleccaib^ cdUccuib (super lapides, cum lapidibns) V. Ad. (Beitr. L
460.)
Acc. a. am. nalliracha bodra (gl. sicut aepides surdae) Tr. 11. inua mailgea
|
|
|
|
|
(delwedd F8925) (tudalen 262)
|
262 (270. 271) I. 2. DECLTHATIOKtP
HIBBRNICAE ORD. P08T. 8ER. UI.
(gl. palpebras) MI. 30°. eoercha (oves) Br. h. 33. tre nailce (tria saxa) SM.
30 = Uora ailche y. tubktar GL 1.
In ordiais prioris ser. I. transit adi.e[it]lachu
(gl. expertos) Ml. 7r.
b. oc denum rectche la riga
(facientes legis doctrinam apud reges) Wb. 28*
Dualis.
Nom. a. di cairig (duae ovcs) SM. 148.
Gen. aut dat. exempla non invenimus.
Acc. a. aire itir da eirig (primus inter duo primaies) SM. 58. 60. forus
aireck etir da erig (fundus primatis inter duo primates) SM. 292. Curtuta forma : imdudaare (circum tus tempora) Inc. Sg.
Series m.
Substantivorum desinentium in -r, inprimis nominum
cognationis tam ma sculini generis quam feoiinini. Ad quae accedunt formae
quaedam plurales, ut numeralium teoir (tres) f., cethir m., cetheoir f. (quattuor),
quae saepius in or dinem priorem traaseont.
Slngalaris.
Nom.: alMr (pater), brdthir (frater), mdthir (mater) Wb. Sg. fq. eiur (soror)
Sg. Num his adnumerandum amnair (gl. avunculus) Sg. 61*.?
• Gen. : brdthir athar (gl. patruus ; i.e. frater patjis) Sg. 56*. eiur athar
(gl. amita; i.e. soror patris) Sg. 61*. deacht athar (deitas patris) Ml. 17'.
24*. aium nathar (nomen patris) Wb. 21*. persan athar (persoua patris) Tr.
86. fri aidgne indathar (ad cognitionem patris) Wb. 19*. ism. hitaig aathar (gl.
tanquam filius in domo sua) YR). 33*. comarbus fomathar (hereditatem patris
vestri) Wb. 9*. macc brathar aihar (gl. patruelis; i.e. filius fratris
patris) Sg. 56*. necht ingen brathar (gl. neptis; i.e. neptis filia fratris)
67'. amnair brdthair mdthar (gl. avunculus; i.e. »▼.[?] frater
matris), siur mdikar, siur mathar (gL martertera) Sg. 61*. Pr. Cr. 24\ athair
amdthar inachus (gL Inachides filius lonis Epaphns, Prisc. 2, 6, 34; i.e.
pater matris eius Inachua) Sg. 31*. hireit domathar et doten mathar (fides
matris tuae et aviae tuae) Wb. 29*. coibce ua eetJiar (dos sororis) SM. 154.
mac aethar (gl. mic niath) SM. 206. mac sethar, mac sethur (filius so roris)
Corn. moe. mac do iethar (filius sororis tuae) id. enech ruice. mac dech tere
do pJietharsu (f. D. sororis tuae) L. ua huidre (St. 68). Signum Suathar epi.
Praef. XIV.
Dat.: dondatJiir (patri), do athir (patri) Wb. 13'. 14'. 26'. hoathir (a
patrc) B(0. 17°. cack diiil dianeper aium nathar initn et italam isond atfnr
do (gl. flecto genua mea ad patrem . . . ex quo omnis paternitas in caelis et
in terra nomi natur, Eph. 3, 14; i.e. omnis creatiira cui tribuit nomen
patris in caelo et jn terra, est e patre ei) Wb. 21*. dia athir (patri eius)
Tr. 128. obrathir (a fratre) Sg. 31'. donbrdthir, dunbrdfkir (fratri) Wb.
1O’. 10*. itsenmathir (gl. in avia lua, habitavit fides) 2^\
Acc: lasinnathir nemde (apud patrem caelestem) Wb. 19*. ailnie athair tri
cethntr (oramus patrem ter quaternorum yirorum) Coim. h. 9. lasinbrathir
(apud fratrem) Wb. 10*. cenmathir (sine matre) MLcarnu 1. conuargaib focetoir
|
|
|
|
|
(delwedd F8926) (tudalen 263)
|
n. 2. DBCUNATIOinS HIBEBNICAE ORD.
P08T. SVR. IV. (Vll. 267. 268) 268
Mi notf (at tolleret statiin sororem), roboi bara do patriee fri fiair (fuit
ira Pa tricio contra sororem) V. Trip. (St.
68.)
Voc. : aa^ir JU hinimib (o pater qui es in caelis) L. Br. (Beitr. I. 342.) derbrdikir (gl. germane) Wb. 24*.
Plaralis.
Nom.: itanathir inua fer fel and nc. (gl. Israelitae, . . quomm patres, Rom.
9, 5; i.e. sont eorum patres, virorum qui sant nanc) Wb. 4*. abralhir
(fratres eias) Tr. 128. n6i sethir (gl. noyem glandalae, sorores?) Sg. 49\
Transiit hac ez ordine priore: aimair (tempora) p. 245.
€ren.: maie indegaid analltre (filii post patres suos) Wb. 30\ nertad nam
braxthre (confirmatio fratram) 10*. dobeir som aium brathre doib (gl. obsecro
Tos, frutres; i.e. iribuit ipse nomen fratrum iis) T. — At: huathraib amdthar
(a patribus matram soaram) Sg. 31*. docum a mathar (ad matres suas) Y. Trip.
(Beitr. L 456.) ceasad secht mbraihar (passio septem fratrum) F^l. lol. 10.
Dai.: htathraib amdthar (gl. ab avis matemis) Sg. 31*. uambraithrib (gl. »
frstribus eois) Wb. 34*.
Acc: ba arscinsin la aithrea ^l. institutione patria; i.e. erat antiquam(?)
hoc apud patres) Ml. 43r.
Dualis. Nom. : a difier (duae sorores eins) Y. Trip. = a di Hair L. Br.
(Beitr. 1.454.) Gen.: anmanda in da brathar (nomina daorum fratnim) SM. 154.
Dat. exemplum deest Acc.: rorenaat a di siair (Tendiderunt duas eius sorores)
L. H. (Beitr. 1. 456.) Series lY.
Snbst-antivorum mascolini vel feminini generis, quorum themata terminantur M
(-on) et tn, unde daae diTisiones. Prioris frequentissima sunt substantiva
denTationis -ntan, quorum nominativas sing. desinit in -me vel solam -nt,
posterioris substantiva Terbalia derivationis -tin (-nn), quorum nominativus
exit ia -tiu, -tu. Accedunt quaedam themata terminata duplici -nn: -ann
Q-onn) vel -tns, ex quibns tertiam diTisionem constitaimus, ut goba (cf.
gall. Gobann icans, Gobannitio). Etiam in casibus obliquis sing., praesertim
in dat., formae curtatae inveniantur iuxta plenas. Quae deriTationum plenae
formae apparent in vocibus dnpliciter derivatis: brithemnacht, brithemnact
(iadicium) Wb. 6'. brithe mandu (gl. iadiciali suggesto, e nom. brithemande;
brithem) MI. 26*. anmande (sd aoimam pertinens; ontm) Wb. 13*. talmande
(terrestris; talam) Wb. 3'. widtnacht (infrmtia; noidiu) Wb. 24'.
caintoimtenach (bene cogitans; toimtiu) ML 31'. ermitnech (gl. reverens;
ermitiu) Ml. 32'.
Generis feminini sunt
snbstantiva frequentiora alterius divisionis huins se riei e verbis derirata
desinentia in -tiu (vel -tu, discemenda a masculinis -tu, gen. -tad primae
seriei, derivatis ex adiectiTis) vel -siu. Primae et terttae di visicnQm
inveniontur tam masculina, ut brithem, ci, goba, quam femimna, at tahn, €mimj
iSriu.
|
|
|
|
|
(delwedd F8927) (tudalen 264)
|
264 (268) II. 2. DECLINATIONIS
HIBERNICAE ORD. P0ST. SER. IV. Singalaris. Nom. a, óin menme lib occo (gl.
unanimes honorificetis deum; i.e. sit una mens vobis in hoc) Wb. 6d. énirt
menme (deficiens animas) 10b. ni thucci mo menme im (gl. mens mea sine fructu
est) 12d. atá brithem (est iudex) 6b. 9c. infírbrithem (verus iudex) 8c.
atfechem dum (es debitor mihi) 32a. dúlem (creator) 1b. cairem (gl. sutor) Sg.
156b. dálem, dalem (gl. caupo), bandálem (gl. caupona; i.e. copa) Sg. 63a.
flaithem (dominus) Colm. h. 31a. ollam (princeps poetarum) Corm. in tollam
JUed SM. 42. iebeo indanim (est anima viTa) "Wb. 4*. iasi indainim aalam
(anima parata est) 3*. dru (gl. rien) Sg. 96* = dra (rin) St. gl. 1011.
cetfiramthu (quarta pars) SM. 258. ulcha (barba) y. dobraek Gl. 14. leco
(gena) GL 30 = leca in duini (gL maxilla; i.e. geua hominis) St ^L 89. patu,
inpatu (lepus) Conn. =■ pattu GL 25. lita
(cod. l^a, digitus mini> mus)
Corn. o lurffa (cnis, tibia eius) Corn. pruU. auna, irsu (postis) Corn. GL 20. Ara airther, Ara irther (Ara orientalis, A. occidentalls)
Corn. airber. Muma (Mumonia) Corn. triath (mare) Corn. cu (canis) Corn.
cdinte^ cuUan', cum articulo: incu, inctt Br. h. 28. 46. banchu (canis, fem.)
Sg. 67*. dobarchu .i,dobran (canis aquae, id est lutra) Corn. dobur. broo
(mola trusatilis) Gorm. muilend.
b. n&idiu (gL infans) Sg. 124'. ditiu (gL teges, gL velare) Sg. 50*. 55*.
57*. ditu (gL teges^ Sg. 66'. tichtu (adventus) Wb. 25'. epeUu (interitos; ab
epU, atbil, p. 80) 14*. 13'. tuittiu (generatio) 28'. aritiu, airitiu
(receptio) 6'. 7*. 18*. 29*. roboi indaritiu hirin (fuit receptio haec) 6*.
foisitiu (confessio) 4". 17*. foditiu (toleratio) 14*. toimtiu
(cogitatio) 23*. ermitiu (gL reverentia) Ml. 22*. 22*. tjemtiu (genetivas)
Sg. 9'. urphaitiu (gl. cancer, morbus) Sg. 100*. iiit/caitiu (gL specimen)
Sg. 54*. remcaitriu (providentia) Ml. 20*. comaicriu (gL vicinia) 21*.
deicriu (visio) Wb. 25'. remdeicriu (providentia) Ml. 2O’. fretcriu (spes)
Wb. 4*. 10*. M» inso coibee fHho fio (haec est confessio F. F.) Tir. 3. Dc
for mis fortacht (aaxiliam) Ml. 1*, bendacht (benedictio) Sg. 114, aiendis
(exposilio) vide supra ord. I. ser. IV. V.
c. goba (&ber) Corn. neecoit. Aua mater deorum Hiberneusiam Corn. Anu id.
Buanand. lachu, lacha (anas) GL 22. 45. gnala, gnalu (umeras) Corn. asgland,
gL fflanff. muirduchu (siren) St gL 1020. Goibniu (n. v.) Coi-m. neteoit.
h'riu (gl. Elff; Hibernia) Corn. abrti (venter eius) id. priU. cutle (veaa)
St. gL 99. itla coitcend (area commouis) SM. 140.
Gen. a. do thudidin do menman do aidgniu (ad ductionem mentis taae ad
cognitionem) Wb. 1*. do gnim menmmann (ad actum mentis) Sg. 59'. arindoc bdil
talman (propter gloriam terrae), muntar nane et talman (familia caeli et
terrae) Wb. 23*. 26'. suide bri[th]emon (gL tribunal) L. Ardm. 187 b.l. lie
Ivg naethon (lapis Lugnaeth.) Inscr. O’Don. LII. meicc eremon (filii Erem.)
F. h. 37. forus ollaman (fundus summi poStae) SM. 292. tellach cethraihtan
feich (specta tor quartae partis debiti, qui debet q. p.) SM. 240.
con/iochaib alban (cum saactis Scotiae) Colm. h. 50. rig Erenn 7 Alpan (regis
Hiberniae et Sc.) Corn. mogh eitne. forcuairt Erem 7 Alpan (in circuitu H. et
Sc.), sechnon Ertnn 7 Alpem (per tatam H. et Sc.) id. pruU. Jiru muman (yiros
Momoniae) Cod. Mar. Sc. (PertB VII. 481). trethan (gL gorges; i.e. maris) Sg.
66'. trethan a rrimm (tr. eina genetivas) Oorm. iriath. tar tuinn ireathan
(traos andam maris) O’Dav.
|
|
|
|
|
(delwedd F8928) (tudalen 265)
|
n. 2. DBCUNATIOHI8 HIBERNICAE ORD.
P08T. 8EB. IV. (268. 269) 265
trtathtm. e«Hd con (capat canis) Corn. cdinte. nUr do cKamua dhergmwice no
ekon no ehatt (frastam de carne sais rubrae vel canis vel felis) id. himbas
fo roenai. broon (gl. molae) L. Ardm. 10 a. 2. cloeha broon (lapides molae)
Gorm. nnilend. liaec bron (lapidis molae) SM. 185. Sabst. anim in ordinem
priorem (nnsit in genetiTo: roec fomanme (oculus animae Testrae) Wb. 21\ rann
inua anme (pus animae) 25*. bds etarsoartlia coirp et anrne (mors
separotionis cor pori« et animae) 13'. Qaocom comparandam videtur bacc boaua
finime (gl. ligo; i.e. ligo metendae Titis) Sg. 62^; cf. finemain (vitis) L.
Br. et eaer finem{n\ach (gL OTs) St gl. 267.
b. diab noiden (gl. canabalom; i.e. corbis infantis) Sg. 53*. 6 aicniud ua
cetne tuitten (natara primae creationiB) Wb. 2V. urt airiten (ordo
receptionis) 13\ airiten iritse dochdch et airiten odich 6 dia (gl. tempus
acceptabile; i.e. reeeptionis fidei per quemvis et receptionis cuiusTis a
deo) 15'. toimien (gl. mpitionis) Ml. 58 r. anditm (gl. quae putamus
ignobiliora esse membra cor pooris, his honorem abandantiorem circumdamas;
i.e. eorum tegimenti) Wb. 12*. frielond geniten (ad significationem genetivi)
Sg. 4\ inua aisndieen (gl. ex positionis), epert inua aisndisen (verbum
elocationis) Ml. 32 r. 16'. archuit aisndi ten (ratione pronuntiationis) Sg.
3*. dliged remcaiasen, dliged remdeicsen (lez pro Tidentiae) ML 27*. 19*. Sed
etiam -an per assimilationem : aium bendachtan (nomen benedictionis) Wb. 16'.
immehimgabam son IiuandinniHiugud talmaidech .i.forta^an deb tanaie talmaidiu
doib (gl. declinare ab subita tuitione; i.e. auilii dei quod Tenit subito iis)
Ml. 35'.
c. urbuinde gabond (.. .fabri) Cevm.prull. dochum nerenn, tuatha herenn^for
Uuath herenn, fir herenn, clerieh herenn (ad Hibernium, populi Hiberniae,
super popnlnm H., Tiri H., clerici H.) F. h. 13. 19. 41. 52. 61. connoebaib
hermn, cono gaib herenn (cum sanctis, cum virginibus H.) Colm. h. 46. 48.
primabetal herenn (princeps iq^ostolas H.) Nin. aium doidid legis nahErenn
(nomen doctoris me dicinae Hiberniae) Corn. Diancicht. fri tadt, nAnann (ad
terram A.) O’DaT. henAnttnd (mulier A.) Corn. Buanand. inis Manund (insula
^(onae) Corn. Ma imnan. aird Goibnenn Inc. I^. didindgnaib roerenn rede (de
collibus R. planae) Paal. carm. 1. donloing brond (gl. cartilagini) Gild.
136. cusinalt nagnaland, eo halt ua gucdand (usque ad iancturam umeri) Corn. death.
Dat. a. freere do menmain (responsum ad mentem, opinionem) Wb. 2^.
luiinmenmain (in mente), don menilUiin (ad mentem) Sg. 3*. 137'.
dondfirbrithe mavn (Tero indid) Ml. 26°. asaaanmin (ex anima eius) Wb. 2*.
dommanmain (aoimae meae)* Sanct. h. 8. Patr. h. bid do toil italmain am. ata
innim (fiat to limtas tas in terra ut in caelo) L. Br. ap. O’Don. p. 442. n/
aariad do Jiche main rodiigeatar ni do (non exposuit debitori quod roeruit
quid ei) ML 36*. dongulbain (gL rostro) Gild. 106. donulchain (gL barbae)
ibid. 111. atanes lam dolutain (qui est proximus dig:to minimo) Inc. Sg. lec
in arain (gL lapi fblta; i.e. lapis in rene) St. gL 246. tanaesa aalbain
(Teni ex Scotia) Cod. Mar. Sc. (cf. praef. XX.) for Mumain (super Momonium,
rez) Corn. mogheime. doHchoin (cani) ibid. mimir do cor do coin (frustnm
malum, incantatum, ponere cani) SM. 176. Forma curtata: hi talam (in terra)
Wb. 7'. dithtr et talam (de sgro et terra) 9^ tntin et talam, inim et italam
(in caelo et in terra) 21*. 21'. oetea hit commattun oatalam (gL pemox lona;
i.e. loua quae est usque ad
|
|
|
|
|
(delwedd F8929) (tudalen 266)
|
266 (269) II. 2. DECLINATI0NI8
HIBERNICAR OHD. P08T. 8ER. IV,
mane supra terram ; os coro dat.) Cr. 33*. do
ehorp et anim (corpori et ammae), diareorp et diarnanimm (corpori et animae
nostrae) Wb. 30*. 4*.
b. diamditin (ad tutelam nostram) Wb. 15*. aciath di domditin (scutum dei ad
protectionem meam) Patr. h. hi foditin fochide (in toleratione tribulatio
num), imo uile do foditin (omne hoc ad tolerationem, tolerandum est) 14*.
17'. iarfartoimtinti (secundum vestram opinionem) 20*. iar foiaiHn (secundnm
con fessionera) Wb. 3'. dofiisitin in peethe (ad confessionan peccati) Tr.
58. dligid remdeiesen oc tuisin domuin (leg. tuistiny gl. rationis; i.e.
legis providentiae in creatione mundi) Ml. 19'. do urfuisin (gl. ad cancer)
Sg. 100*. urma imcaitin adi (gl. in cuius conspectu) Ml. 36*. ho imcttisin
dck (circumspectione dei) Ml. 28*. Cam asBimilatione : itin apartain (in
benedictione operis) SM. 132. Ter minatio sicut in nom. -tu, atque magis
decurtuta -«: do foditiu (ad toleiatio nem) Wb. 30*. in diritiu hirisse (in
receptione fidei) 5*. itoimtiu (in opinione) 16*. isinehitne tuiste (in prima
creatione) 1*. di tuiate dHiU, oc tuiste duile (de, in creatione mundi) 5*.
hi fdisite chisto (in professione passionis) 3'. renairite graid (ante
receptionem gradus) 28*. 28*. iarnaiiehie (post eius adventum) 4*. iamichte
(post adventum) W. rosc di domreimcise (oculus dei ad providentiam meam)
Patr. h.
c. faobar a fabro .i. on gobaind Gl. 44. robochohair donderinn (fuit aoxi
lium Hiberniae) F. h. 15. Ara airther at nessa do Eirinn (A. orientalis quae
est propior Hiberniae) Corn. airber. imbroind (in ventre meo) V. Trip. (St.
48.) donbtoind (gl. alvum) Gild. 210. ima cota ia tn itlainn (circa partes
eius in area) SM. 140.
Acc. a. accobor lammenmuin (capiditas in mento), dothei ar menmuin (venit in
mentem) Wb. 3*. 13*. intan domberam armenmain (si intendimus mentem nostram)
Ml. 21*. am. bid moanmainse (gl. ta illum id est viscera mea suscipe; i.e. ac
si esset animam meam) Wb. 32*. ni techtat sidi anmain (non habent illi
animam) Ml. 34 r. bendacht for anlhin ferguso (benedictio super animam Fer
gnsi , gl. marg.) Sg. 1 14. la hollamain (apud supremum poStam) SM. 44. do
rannsat Alpain elurru (diviserunt Scotiam inter eos) Corn. mogheime. dartre
thain.i.darfairrgi (trans oceanum) F(^i. Dec. 11. lasineoin (cum cane) Br. h.
46. im ehoin (propter canem), im archoin (propter canem vigilem) SM. 126.
sellaeh dosU cethramthain feieh (spectator qui meretur quartam partem culpae)
SM. 242. Forma curtata: inmuir timehMUs Alpu anairtitaid (mare quod cingit
Scotiam inter orientem et septentriones) Cona, coire Brecain; magis curtuta
vel secon dnm ordinem priorem: la corp et anim (apnd corpus et animam) Wb.
4*.
b. Uchtin inua epistle adrimisom aratichtin fessin (advcntum epistulae com
parat ad adventum suum ipsius) Wb. 14'. cotiehtin (usque ad adventum) 25'.
imfolngi apthin (efficit pemiciem) 23*. tre airitin (gL per assumptionem) Sg.
201'. fa airitin (in receptione) Wb. 32*. tni nebairitin (non recipiendo)
11*. taihred cdch airmitin (det quivis honorem), dobeir airmitin (fert
honorem) 5*. 11*. trisintuistin (gl. creatione) MI. 36 r. ingenitin asquor.
(gL non addens quomm; i.e. genetivum 'quoram') Sg. 43*. tresingenitin (per
genetivum) 201*. la bendachtin (cum benedictione) Wb. 16'. doberat maldaetin
(ferant maledictio nem) 2*. tre eiscsin (gL per porrectionem) Sg. 201''. cen
imdiicsin (sine circnm speetione) Wb. 22*. cen freactin (sine spe) Wb. 3*. ML
23% nertid arfreicnimi (tirmat spero nostram) Wb. 5'. am. tuthU l. ailain (gL
ut cancer) 30*. Cnm
|
|
|
|
|
(delwedd F8930) (tudalen 267)
|
n. 2. DECUNATI0NI8 HIBBRNICAB
OBD. POST. SER. IV. (370) 267
assiinilatione: dobera fortaehtMn (feret anxilinm) MI. 27*. im opartain, im
apar taiH (de benedictione operis) SM. 124. 150.
c. iter Erinn 7 Alpain (inter Hiberniam et Scotiam) Corn. coire Brecain
(ter). iter Erinn 7 Albain id. himbath. recait iarom co Manaind (perreniunt
postea Monam) Corn. prull. for a gnalaind (super umeram suum) Nenn. (St.
151.) «m ithlaind i cuitib (circa aream in partibus) SM. 124. Curtuta forma:
air reiriu (usque ad R.) Tir. 1.
Abl. (?) a. inua cunucaigthe himenman (motionum in mente) Ml. 15*. dobw
dithrethan (aqua de mari) Corn. coire Brecain. ben bii ocbleth bron (mulier
quae est molens mola) id. cumal. Item curtatae formae: amal soeras ionas
/aith abru mit moir (sicut salvaTit lonam prophetam e ventre ceti) Cobn. h.
i^7.
ab Alpa (ex Scotia) Corn. fr. Sed cf. supra: aalbain.
Pluralis. Nom. a. eterscdrtar acoirp et ananmin friv. (g^l. destruuntur; i.e.
separa bontur eorum corpora et animae ab eis) Wb. 8\ matuhje ata horpamin (si
bi sunt heredes), ata brithemin lib (sunt iudices apud vos) Wb. 2'. 9'.
fechemain (debitores) Ml. 50 r. teora cetlwamdin (dodrans) Cr. 25*. coin alta
(lopi; sg. cu allaid St. gl. 417) Br. h. 60. in choin (canes) Corn. B. gaire.
milchoin (rertragi) id. ore iriit/i. dobarchoin (lutrae) id. coinfodorne,
Transiit huc ex ordine priore perein (personae) p. 245 (nt hodie totum pearsa
et feahaih^ philosophus).
b. derbaiehdisin (gl. ipsae pronuntiationes) Sg. 3*.
c. recent. murducainn (sirenes) Eeat. 48 (O’Don. 177).
Gen. a. do icc anman aoehuide (ad salutem animarum plurium) Wb. 24'.
huasalgabdltaid evcon (gl. arquitenens; i.e. summus acceptor canum
sagaciura?) Sg. 24*. faebur a lurgan (acies tibiarom eorum) Bell. M. R.
(O’Don. 105.) cacc ua eon (stercus canum) CDav. gL conluan no conlon.
b. dedliguih innan iltoimddensin (ob causam variarum haram# opinlonum; =
Ufimten, a toimtiu) Sg. 26'. octahairt coibsen (in dandis confessionibus) Wb.
15*.
c. fribrichta ban 7 goband 7 druad (contra incantationes mulierum et fa
brorum et druidum) Patr. h. dobriigtib coilech lachan, v. I. debraigtib
caiiech loehend (de collis anatum roarium) Corn. tugen. ar eeol ua murducann
(prae cantn sirenum) Keat. 48 (O’Don. 294).
Dat. a. frecre inso do menmanaib (responsum hoc mentibus, opinionibus; item
3': frecre inso mentibus hei-eticoruni) Wb. 25*. diarnanmanaib (pro anima bns
nostris) 24'. hib. med. diarfichemnaib (debitoribus nostris) P. N. cttaua
hairnib (gl. cum renibus), cusnnhaimib toH (gl. cum gennclis), donahairnib
(gl. Innbos) Gild. 176. 183. 208. donohingnib (gl. ungues), doua X.ningnib
(g\. binos quinquies) ibid. 197. 198. donaiuirgnib (gl. crura) ibid 189. ima
lecenib (cir cum genas Kuas) Corn. himbas forosnai. donaconaib (canibus) id.
ore treith.
b. hvaf&ieitnib (gl. a professionibus) Sg. 83*.
Acc. a. icorpu et anmaua (in corpora et animas) Wb. 2'. aforcital iceas eorpu
et anmaua (doctrina salvans corpora et animas) 30*. sechis namenmaua ton (gl.
eorum sensus) MI. 35*. nichorcu m'ingne (non rubefacio nngues meos) Long. m.
Usn. (Beitr. III. 48.)
b. d aisfidienea (gl. allegationes suas) MI. 24V doberat huili acoibteua (da
|
|
|
|
|
(delwedd F8931) (tudalen 268)
|
268 (Wb) II. 2. DBCLIJfATIORIS
HIBERNIOAE ORD. P08T. SER. V.
bont omnes confessiones suas) Wb. 6*. an dumbertis d eoibgeua (com dabant
conf. saas) Tr. 58. for genttne (gl. per genetivos), cotnt. fri genitne
(compositio cum genetiTis; -e pro -«a, -a aesimilatione) Sg. 45*. 75''.
c. ar attat nateora hAirne and (nam extant tres A., insolae cognomioes; acc.
loco nom.) Corn. airber. ua ctdalenua (gl. venas) Gild. 222. ua atitleanua
(tibias) O’Dav. inneall. nahuiUe (pro uillnea, gl. nlnas) Gild. 163.
Dualis. Nom. a. dalurgain (duo crura) Corn. pruU.
Oen. c. cechtar a da gnaland (in utroque eius umero) O’Dav. rigbeann. Dat a.
inta dib lecnib (circom duas genas suas) Corn. himbas forotnai Acc. a. Forma
cnrtata: iter dathalum (inter duas terras) Corn. et-aree, nisi potius genus
masculinum ord. prior. ser. I. prodit.
Series V. Thematum quorandam neutri generis desinentium in -mann, quae
termina tio serratur in plur., interdum, sed non regulariter, in -menn
mutata. Genus neutrum, cuius sunt haud dubie omuia, monstrat substantiTum
frequentissimnm aium (nomen) in uno hoc loco: aendirruidig. anuininsiti (est
derivatum nomen hoc) Sg. 56^ Propriam formam (etsi non semper) induit dativus
singularis -imm; genetivus sicut in ordinis prioris serie tertia finitur in
-a (•<>) vel -e. Mmore formarum varietate excellit ingreiium
(persecatio) , quod etiam in pla reli numero masculini generis formus
procreavit: nom. indingraimme ton (gl. inter adversa; i.e. persecutiones sunt
hae) MI. 18'. indingraimmae dorigenuU ( persecationes quas fecerunt) 29*.
gen. innan ingraimmai (gl. inter discri mina; i.e. persecutionum) 18'.
Vocativi in hac seric vix extat exemplnm.
Singularis.
Nom.: ainm, ainmm (nomen; = anmin, p. 4) Wb. Sg. fq. imim (sonitos) Wb. 13*.
dtn (gl. manus, hostium) Ml. 36\ combad tothim cen iirge (ut esset casus sine
surrectione; rectius totini) Wb. 5\ coirm (cerevisia) Corn. flaiih. euirm 7
cdma (cerevisia et caro) id. orc trHth. druim (dorsum) St gL 745. dithim
(dilatio) SM. 144. 210. 258. noebtogairm (sancta invocatio) Sanct h. 3. beim
a einn (illisio eorum capitis) Ml. 30r. beim forii (auxilium intellectus, ex
planatio) Wb. 9'. 13'. 28*. berir ilbeim friss (gl. in lapidem offensionis;
i.e. fertur offensio in eam) Wb. 4'. aeheimsdn ingttibthe eechialm (gL parva
plaai ties; i.e.'gradus snus hic in quo quisque psalmus canebatur) ML 54 r.
reimm i» eich 7 rHmm in duine (cursus equi et cursus hominis) Corn. himrimm.
trHA a reimm, trethan a reimm (tr. eius progressus, genetivus) id. triatJi.
teUraeh arSim (t. eius genetivus) GL 27 v. teUur. liimm (gl. saltus) Corn.
talt. Sappo nenda sunt teidm (pestis, unde comp. teidmienamnacku MI. 15^) et
ingreimm (persecutio), cuins accusativus invenitur.
Gen.: indanma dilis (nominis proprii) Sg. 26'. een fortacht indanfua aiH
(sine anxilio nominis alterius) 30*. indaniha remtharcidi riam (gl.
cognitionis antelatae, repraesentatio est relatio) 200*. do denom anma diib
intin (ad fiicien dum nomen ex iis hoc) Sg. 149*. gaibit engraie oMmve dilis
(obtinent locom no
|
|
|
|
|
(delwedd F8932) (tudalen 269)
|
n. 2. DECLINATIONIS HIBERNICAB ORD.
POST. SBR. T. (366) 269
minis proprii, pronomiaa) 200\ 204'. lesa indanmae (coiiimodum nominis), ar
ehttit indanffic (ratioae noffliais) 208*. 211'. eiababeo bid doprecept
anmecr. (j^. aemper et nanc magnilicabitar zps. in corpore meo) Wb. 2.3'. ni
digu anme son irm (non contemptio nomiiii.s hoc) Wb. 4'. dliged auidigtlie
anmme 7 bre. tarahinsi (lez ponendi nominis etverbipro ca) Sg. i93*. co
aurlaind a dithma (asque ad finem dilationis eins) SM. 102. aimsera a ndithma
(tempora eorum dilationis) 210. 61 corma (potus cerevisiae) Corn. v. lathirt.
son agarma (sonas clamoris eorum) F. h. 16. crich drommo. nit. (finis iugi
N.) Tir. 1. dumanchuib drommo lidi, altSir drommo lid-s, dimuintir drommo
lina (monachis, altare, de familia Ingi tugariorum) Tr. 3. cf. mochoe
ndindrommo Sg. 226. ecoir nadma (impos con trahendi) SM. 84.
Dat: isinanmim inchoimded ihu, cr. (est in nomine domini lesu Christi) Wb.
9*. oscech anmimm ainmnigther (snpra omne nomen quod nominatur) 21*. h(md
anmim (e nomine) Ml. 17'. aranmmainm, do anlhim (pro nomine, nomini) Sg. 27*.
31'. hua anmmaim ailiu (ab alio nomine), isirtdaniHaiih chitnidiu (in
primitivo n.) dO'. 54'. bis inndanmaim riam (in n. ante) 211*. dechur
isinteen muim (difTerentia in sonitu), isintsenmim ded«ttach (in sonitu
ultimo) Wb. 12*. 13'. oemtngraimmainue (in persecatione mea) Ml. 33*. oc
ingiimmim inua cloen (m persecntione pravonim) Cam. ondammaim (gl. mana) Ml.
3()'. ontedmaim indaceuniuil (gl. tabe consortii) Ml. 15'. itogurmaim aanme
(in invocatione no minis eius, Christi) Wb. 27*. hi togarmim jrvcndairc (gl.
in demonstratione; i.e. in appellatione, significatione praesenti) Sg. 207'.
oc connaim (inter cere visiam) Paal. carm. 1. don cormuim (cerevisiae) O’Dav.
timgart. cin coiti dibf ffltvnt (delictum pedis calcitrando) SM. 238. Sed
etiam sine illa terminalloue, non solom: oc/arningrim (in vestra
persecutionc) Wb. 5', de qua voce supra dictum est, vemm alius quoque:
eondruim toidached (cum iugo T.) Tir. 1. in druimm daro.i.druim lius (in iago
qucrcus, id est iagum togoriorum) Tir. 2. for druimm Uas (super Dr. L.) Tir.
3. ness aium do bnm (ness nomen plagae) Corn.
Acc. : engraicigidir moaium diles (supplet nomen meum proprium, pronom.) Sg.
200^. cen aium (sine nomine) Sg. 211*. ni tuicsom st. tra aium nahstil (non
ponit ille hic igitur nomen apostoli) Wb. 23*. ni agathar dingreim (non timet
persecutionem suam) 1*. ni/odmat ingreimm ar chroich er. (non tolerant per
secntionem propter cracem Chr.) 20*. adcomcisset ilbeim frios (gl.
offenderunt in lapidem offensionis, Rom. 9, 32) 4'. m dgor reiih mora minn
(non timeo corsnm maris limpidi) Sg. 112. frimort et mothogairm (contra
ordinationem et vocationem meam) Wb. 29^.
Plaralis.
Nom. a. aahertar ananman (dicantar nomina eonun) Wb. 28*. 30*. inua anMann
trina (nomina appellativa), itanfhann (sont noinina) Sg. 28'. 39'. 41'. ataat
iltennuin dotuidiu (sant multi sonitus huic, tubae) VVb. 12°. ceithri
dithmand (quattuor dilationes) SM. 264. bemen digle (vetheia, vindictae) Wb.
17'. inua fochaidi 7 inua ingramman (gl. adversa; i.e. passiones et
persecutiones) Ml. SO', contrario assimilationis modo.
Gen. diall nanmann (declinatio nominum) Sg. 27*. innaAunmann etargnai (gl
loco nominom), do luc innanan^n inchoisc ceniuil (gl. loco coguominum)
|
|
|
|
|
(delwedd F8933) (tudalen 270)
|
270 (267.278) n. 2. DBCLtNATIONIS
HIBERNICAE ORD. POST. SER. TI.
28'. foditiu nan ingremmen (toleratio persecutionaiii), tre foditin ingremnun
(per tolerationem persecut.) Wb. 23'. 25*. coic cetltorckuit bdimmen (gl.
quinquies qoadragenac plagae) 17'. mUe chemenn (gl. divieiones; i.e. mille
passanm) Ps. 92 b.
Dat.: inanmanaib lait. (ia nominibus latinis) Sg. 6'. doformagddar donaib
anmanaib adiectaib (addantar nominibus adiectivis) 28*. imaib anmannaib in et
(in nominibus in es) 66*. arthedmannaib, arthedmannuib (prae morbis) Conn.
belltaine. Gl. 5. bil.
Acc. : ni epur ananman sund (non dico nomina eorum hoc loco) Wb. 24*. tre
anfhan (per nomina) Sg. 29'. do dechor eter atmmann inua crann 7 anmmann
atoraid (gl. baec malus, hoc malum ; i.e. ad differentiam inter nomina
arborum et nomina fructus earum) Sg. 61\ immuntisat artedmann (circumveniant
oo8 contra pestilentias) Colm. h. 8. ua dromand (gl. terga) Qild. 171. inua
totman (gl. varios casus periculorum) Ml. 19'. for nadmand (saper
obligationes) SM. 210. inua cemmen (gl. gressus: redeuntis ad te, deum,
greasus nollas impediat) Ml. 22*. trima eeimmen (per gradus) Ml. 54r.
Dualis.
Nom. : dd aium batar fort cusandiu (duo nomina fiierunt tibi usque ad bo
diemum diem) vochm. Mon. (Beitr. I. 439.)
Gen. et dat. desunt exempla.
Acc.: tuicsom inda nainmso (ponit haec duo nomina) Wb. 21'. ar dechor etir da
natWn comaili (ad differentiam inter duo nomina similia) Sg. 28*.
Series VI. Thematom consoua « terminatorum , quae singularis utique periit
nec ser vator nisi ant geminata aut autecedente alia consoua (p. 52). Haic seriei
praeter comparativos, quorum vix iina casuum exempla inveniuntar, plus
minnsve certis argumentis tribuuntur nomina quaedam, ezigna vel nulla
formarum diffe rentia insignia, in primis substantiva neutri generis,
respondentia indicis in -at desinentibus, quae eandem voculium mutationem
habent quam graeca in -og, -eog, latina in -»«, -eris, slavica in -o. -eae,
postremo singularia mi (mensis) et adiectivum numerale iris (tertius).
Singularis.
Nom. a. mda, m6o (mmor), ferr (meUor), laigiu, lugu (minor) etc., qoae videas
infra p. 274 sq. Subst.: togu indalandi damnad alaili (electio alterius,
damnatio alterius) Wb. 4°. ialib atá arogu (penes vos eat electio eins) 9*.
digu anme (reiectio aominis) 4'. — ised angni cetne (gl. eadem ratio) Cr.
33*. die (dies) Corn.
b. m d6ir ateg noigedain (non ignobilis haec domus hospitom) Wb. 4*. teissom
atech didiu (illius igitur domus) 33*. tech nebinarbtath, (domus inunorta
litatis) 1 5'. istech ndagfir (est domus boni viri), cultech ndemin (calina
secura) MI. carm. 2. rigteg (gl. praetorium) Wb.
23'. dcdtech (gl. forum) L. Ardm. 189 b. 2 (St. 80). »/Mt6 nossa (gl. mons
Ossa) Sg. 63*. I6g (pretium) Tir. 6. Wb. 1*. 6*. 23*. 29*. log neneck
(pretium honoris) SM. 92. alled friapirut (pars spiritualis)
|
|
|
|
|
(delwedd F8934) (tudalen 271)
|
n. 2. DECLIXATIONIS HIBBRNICAE ORD.
POST. SER. VI. 271
Wb. 8\ ropia nem (erit vobia caelnm) 22'. dun (gl. castruin, gl. arx) Sg.
57*. «5O’. glvn (gl. genn) Sg. 63*. 172'. mag (campus) cf. p. 4n. 81.
c mmi (mensis) Cr. 32'. cach mi aescai (omnis meneis lunae) 3'. triafer
(tertius vir) Sg. 2*. in tris diltud (tertia negatio) Tr. 103.
Gen. a maice togu (filii electionis) Wb. 20*. all t.ogu (saxum electionis)
Paol. carm. 1. dia domnich (die dominica, gen. temp. ut sequentia) Wb. 14*.
cach dia (cotidie) 13*. 16*. dia brdtha (gl. in die Christi) 23'.
b. im secht eeoiu tige airech (circa septem res pretiosas domus primatis), im
lomain tige gniad (circa funem dorous coloni) SM. 124. intige (domus) Cod.
Mar. Sc. (Praet. XXI.n.) indidultaigoe (gl. fani) Sg. 66'. re hucht intsleibe
(ad ingum mpntis) L. Lism. (O’C. 594.) aimn indUge (nomen pretii) Wb. 3*.
flai them nime lochamaig (dominus caeii lucemosi) Colm. h. 31. tuag nime
(arcus caeli) Sg. 107'. di anglib nime (de angelis caeli) Wb. 18'. muntar
nime, mtiinter nime (fiunilia caeli) 21*. 26*. aium in duine (nomen castri)
SM. 146. 154. for medon maige (in medio campi) Br. h. 11. catii muige Tuired
(pogna campi T.) Corn. neaecit.
c for kl. each mie, foa kl. caieh mis (in kalcndis cuiasvis mensis) Cr. 32*.
32*. eo eend mis (ad finem mensis) SM. 74. foxlidi tres diil (ablativi
tertiae declinationis) Sg. 104'.
Dat a. ond oengne (gl. ex eadem specie) Sg. 203*.
b. itaig rig, itaig cdich (in domo regis, cuiusvis) Wb. 23*. proind Im hi
taig (prandere cum eo domi) 9'. hitaig aathar (in domo patris sui) 33*.
isintig (in domo) L. H. (Goid. 71.) isleib tabdr (in monte T.) Wb. 15'. ho
sleib do sleib (de monte ad montem) Ml. 29*. disleib (de monte) Tir. l.
dicach leith (ab omni parte) Wb. 17'. h6re attd innarleid (quia est in latere
nostro) 4*. foleith (sub latere, seorsum) Wb. 17*. Sg. 63*. 187'. 217*. inim,
innim (in caelo) Wb. 10*. 21*. 13'. 15', 26*. 29*. dinim (de caelo) 10*. 15*.
fomim (in caelo) F. h. 28. Br. h. 16. formaig (in campo) 6r. h. 10. domuich
(de campo, extrinsecus) Corn. ore treith; cf. hod. amuigh (foris, vet.
immaig).
c. irinteesed mis (sexto mense)
L. H. (Beitr. l. 461.) imis Enair (mense lanoario) etc. SM. 30.
Abl. (?) a. immou (gl. magis) Mi. 22*. nesso assa nesso (propius propius que)
Wb. 12'. cf. lib. IV. c^. 1. indiu (tum) Wb. 20*. (hodie) Sg. 90». Patr. h.
kindiu (id.) Sg. 178*.
b. cechtar ai dleth (uterque eorum suo iatere) Inc. Sg.
c. hdsom triu«s (ipse tertio) Wb. 7*.
Acc. a. airitiu et togu (acceptionem et electionem) Wb. 4*. fridei (inter
diu) Wb. 9*. 24*. 26'. fride (id.) Cr. 33*. Wb. 6*. code (ad diem) F. h. 20.
— tresngni (per figoram) Sg. 78*.
b. taneatar atech (venerunt domum suam) Br. fa. 54. eotech (ad domum) L. H.
(6oid. 71.) cintech (gl. eietig; i.e. sine domo) SM. 218. niterpi illed nach
aiU (non committis te in latus alius cuiusquam) Wb. 1*. aet risam nem (si as
secuti erimus caelom) 12'. nihed notbeir inem (non hoc te fert in caelum) 6'.
techt innarcorp for nem (escendere in corpore nostro ad caelum) 15'. cen I6g
(sine mercede) 14*. ni ar I6g (non propter pretium) 14'. 15'. 24*. arluack
(gl. propter fbenus) Sg. 41». i sliab n-Vaid (in montem Fuad) SM. 68. iterfld
7 mag
|
|
|
|
|
(delwedd F8935) (tudalen 272)
|
272 II. 2. DECUNATIONIS HIBEKMICAB OBD.
POST. 6BB. YIL
(inter arbastum et campum) Tir. 6. osein inmaeh (Inde porro) L.H. (Goid. 71);
cf. hod. amach (forus, vet. imviach).
c. a »echtiuain i mi» (ex hebdomade in mensem) Bell. M. R. (Beitr. I. 461.)
ti-tD Htir (tertiam litteram) Sg. 20^ Coi-tuta forma: rob6i mi Idn Uuincoin
'(foit mensem plenum cum cane) Br. h. 46.
Pluralis. Nom. a. armbat irlamu de indfir (quo sint paratiores viii) Wb. 22*.
ceto thdisefftt inirisa (quamquam sont priores in fide) 18*. — oct ngni
ceneldta (octo formae generales) Sg. 166*.
b. namirslebe annaigh (magni montes irae) F^I. proL 237. tiar atat mo glune
(retro sunt mea genua) L. Lag. (Goid. VII.) Item hodie gluine, duine.
c. da te mu (bis seni menses) SM. 28.
Gen. b. d chmmdiu teelit nime (o domine septem caelonun), for dingna eecht
nime (super colles s. c.) F6L prol. 2. epil. 132. briathar glunce (aa-rao ge
nuum) Ml. 36 r.
c. laithi namit mor»a.i,ua mit ngrene (dies homm mensiom nuignonuB, i.e.
mensium solarium) F^I. prol. 301.
Dat. b. ocdigde dd denimih (in precatione dei caelorum) Sanct. h. 19. co tri
nimib, i tri nimtb (cum tribus caelis, in tr. c.) SM. 30. itnaib tlebib (in
mon tibus) Ml. 29*. donaglunib (gl. genoa) Gild. 185.
c. a mitaib (in mensibus) Cod. ap. O’Don. 448. 449.
Acc. a. tri gni (tres formas) Cr. 33*.
b. tar glune (trans genua) Sg. 172*. co tri nime (ad tria caela) SM. 30.
c. fri tri mita (ad tres menses) BeU. Bf. R. (O’Don. 108.)
Dualis. Nom. a. indagne (duae formae) Sg. 168*.
Gen. b. cecldar inda lcitheidn (utraque harum partium) Sg. 25\ Dat. b.
indibinaigib (in duobus campis) Tir. 8. do da tigib (ad doua do mos) SM. 190.
Acc. exemplum non invenimus. Seriem septimam constituerent themata
diphthongis terminata, nisi unum esset exemplum b6 (= bos, ^ovg), insigne
praeterea iiregolaritate mini dat. et acc. sing., qui transeont in ser. lY.;
com graeco (iovg concinit acc. pl. bu.
Sing. nom.: inb6 indliaid indUig (vacca post vitolum) Br. h. 52. ferb bo
citamus (Jerb vacca primum) Corn. Gen.: achad bou t. achetbbou s. adiadh bd
("campulus bovis") BoII. ini^ bou finde (insula vaccae albae) Beda
— sopra p. 56 — Ideg b4 (gl. ftthal; i.e. vitulus vaccae) Corn. Dat.: don
boin tin (illi vaccae) SM. 228. Acc: im boin, imin boin (circa vaccam), in ti
ua com creca in mboin sin (is qui non oua solvit illam vaccam) SM. 124. 228.
136..
Plur. nom.: teora bai, deic mbai, noi mbai, si bai (tres, decem, novem, sex
vaccae) SM. 64. 136. 138. 226. teora ba, iri ba, cuic ba, oct mba, ceitri ba
(3, 5, 8, 4 v.) SM. 64. 102. 136. 138. 270. Gen.: bkgon innambo (lactis
ubertatem vaccarum), forgglu innambo (electionem v.) Br. h. 32. 50. at natnbd
ia^-sotalmtti
|
|
|
|
|
(delwedd F8936) (tudalen 273)
|
IL 2. DBBONUTIO HIBERNICA. (380. 281}
273
(^ Unth lind forteUraig; i.e. lac Taccanun super terram), ua teora mbo, ua te
mb6 (triiun, sez r.) SM. 66. buachail cometa ua mbo (babolcos servandarum T.)
SM. 90. Dat: do buaA (Taccis) SM. 168. Acc.:
tar euic bii (ultra quin que Taccas), eo ruice dech mbu (usque ad 10 t.) SM.
270. rogab...tribu...ro gab te bu iar sin (cepit tres t., cepit sez t.
postea) SM. 74.
Dusl. nom.: di ba (gl. cuic seoit; i.e. duae Taccae)
SM. 102. 6en. ex emplam non iiiTenimas.
Dat.: tri ba inlaega ar da m-buaib tre laega (gl. tri «Mto; i.e. trea Taccae
graTidae pro duabis vaccis fetis) SM. 102. Acc: talla di boin (gl. bothor,
Tia, quae capit duas vaccos) Corn. rot, sed etiam tar dd ba (nltra duas
Taccas) SM. 270.
B. Deminutio. Commonis, ut declinatio, substantiTi et
adiectiTi. Exempla, quae maxime in codice Sg. inTeniuntur, exhibent
terminationes -dn, -en, -tat frequentiores in genere masc. et neutr., -ene,
-nc, -nat, -net in fem.
Masc. et neutr.: AN in substantiTis: inmoddn (gl. modulus) Ml. 42r.
huandaisledn (gl. articulo; asil) 56 r. mu noidendn (parvulus meus), cia bu
noi dendn (quamquam fuit parvuIus) Ml. carm. 1. ferdn (gl. masculas) Sg. 46*.
da ndn (gl. manusculam) 46*. gindn (gl. osculum) 46*. lecdn (gL lapillns) 46^
bechdn (gl. apicula; praecedit bech, gl. apes) 47'. rdtan (gl. recula) 47*.
duindn (gl. homuncio) 47'. tdiddn (gl. furoncalus; praecedit tdid, gL fiir)
47^ finan (gL TiUum) 4BV eudn (gL canicala) 49^ glaedn (gl. serrula) 49*.
tendn (gL se necio) 49^ uscedn (gL aquula; uisce, aqua) 49^ brifean (gl.
annlus; in codem loco brefe, gL annus, cui additur cuairt, i.e. circus) 59\
fuirserdn (gl. parasi taster; fuirsire, gl. parasitus, 49*) 45^ richisdn (gl.
carbunculus ; praecedit richis, gl. carbo) 47*. sericdn (gl. Sergiolus) 45V
In codem loco vocatiTus a glossa tore scriptns est in his: brdit/irdin (gl.
fraterculus), d chatuldin (gL Catulaster), antonain (gl. Antoniaster, Prisc.
3, 5, 26; sed 49*: arnantondnni inti siu, gl. hic nostor Antoniaster),
pairacdin (gL patriciolus). Plur. nom. : indrigain (gL re guli) 45*.
In adiectiTis: becdn (gl. paululus) Sg. 48*. becdn (gL pauzillum; praecedit
bee, gL paulum) 14*. oendn (gL ulius; =* unnlus) 37*. trogdn (gl. misellus)
48*. boetdn (gl. pauperculus) 46*. arsiddn (gL vetulus) 47*. sainendan (gl.
bellns) 37*. Accedente terminatione comparativi: madnu (gl. maiusculus) 40*.
45*. In forma adverbiorum: inmeincdn (gl. saepiuscule) 46*. indiamrdn (gl.
clanculnm) 218*. xndinidledn (gl. clanculum; sequitur mox: inidil, gl.
clandestinus) 222*.
Eiusdem terminationis sunt Hibernorum nomina vetnsta plurima, ut Comgan, moec
Longdin, mae Ciadain Bem. 32*. 94*. 127\ Tresanus Hibernia insula Scoto ram
genere ortus, et fratres Gibrianus, Helanus, Germanus, Verantis, Abranus,
Petranus. Vita S. Tresani, Boll. Febr. 2, 53. Foelanus filius Ronani. Vita S.
Mochoemoci, Boll. Mart. 2, 284. Olcanus, Cartanus, Columhanus, Meldanm. Cas
ianus, Ceranus, Aedanus fil. Gahrani. Yita S. Pairicii, BoIL Mart. 2, 558.
559. •^68. Meldanus, Ernanus, Trenanus, Laisranvs, Baitanus, Nemanus,
Brendanus, Tccknanus, Cmltanus, Artbrananvs. Yita S. Columbae, BoIL lun. 2,
203. 2U4. 207. E chronicis hibernicis, ut Annal. Tigeraachi : Ronan O’Con. 2,
200. Se «an 298. Faelan 252. Aedan 160. Ultan 202. I^rnan :93. liecean 210.
Har
ZU9!I, 0R4MM. OCLT. Bd. II. IS
|
|
|
|
|
(delwedd F8937) (tudalen 274)
|
274 (382 363) U. 2. GRADATIO
HIBERNIOA.
dan 189. Righardan 308. Mongan 187. Cotnallan 261. Congassan 246. 2^^' nan
261; ex Annal. 4 Msgistr.: Ulltan O’Con. 3, 229. Marcan 210.
EN: duindn (gl. homuncio; supra duindn) Sg. 45^ nagrinnenu (Ea8ciolas) Ml. 10
r. In adiectivis accedent<» terminatione comporativi: laigeniu (gL minus
culus) Sg. 45*. huilldnv, (gl. pluscula, supellectile) 46*. Praeterea caifhen
(gl. cerritus; i.e.caeculug, occaecatus) Pr. Cr. 64*.
TAT (cf. pp. 28. 72): srdthatath (gl. aculeus ab acu;
\^. srdthatatf) Sg. 47*. tirthat (gl. agellus) 47'. centat (gl. capitulum)
47*. Rariores CHAT (leg -^oi?), NAT, NET: glainechat (gl. maxilla; cf. inir»
glaine, glainine) 14*. othat' nat (gl. panculns) 49*. duinenet (gl.
faomnnculus) 45\
Feminina: ENE: larene (gl. equula; praecedit Idir, gl. equa) Sg. 49^.
adercene (gl. corniculum) 47*. broiteae (gL palliolimi) 49*. clehine (gL quai
sillum; praccedit cliab, gL quala«) 49\ elaidbene (gi.ensiculus) 49^.
sinnehenae (gL Yulpecula) 47\ NE: dnne (gL anellus) 47'. glainine (gL
maxilla; e8t48* glaine, gL mala) 45*. airune (gL glandula) 49'. grantie,
grainne, inddengrdnne (granulum) Wb 13'. ailcne .i, ecillec beac e romebaid
don ailig (fragmentum par Tum id quod desiliit de saxo) Corn. JJianc4cht =
alccne.i.ail bec.i.digabthacA indi is ail (saxum parrum, id est deminutivnm
eius quod est ail) GL 28. Snnt tamen hodie quoque cliabh, claidheamh gen.
masc; quare nescio an haec terminatio sit ntriusque generis communia.
NAT in enbst. : siurnat (gL sororcula) Sg. 46'. lemnat (gl. malraceus, inter
demin. formus ap. Pr. 3 , 8, 44) 49'. clethnat (gL tigillum) 48'. talamnat
(g\. ter rula) 48*. columnat (gL columella) 48*. altdirnat (gl. arula) 48*. ■ mo gligernatsa. mo bensa (gl. gligerium mea, leg. Glycerium), gligernat (gl.
gligerium) 61'. 63'.
In adi. : oinnat (gL ulla) Sg. 37'.
NET, NIT: fochricnet (gl. mercednla) Sg. 47*. inungainet (gl. nnciolam; cf.
vngae, gL uncia, 45*) 49*. tonnait (gL cuticula) 46'. hfs bronnait (gL infr»
yentriculum) 46*.
C. Gradatio. Propria adiectivorum in binis gradibus, comparativo et
superlativo. Co piosiores in vetusta lingna sunt comparativi formae, quae
sunt aut regulare» aut irregulares
Comparativus.
Sunt duae terminatione» comparativi, -thir et -tu, -u, quarum prior oom
paranda est cum graeca -rtQog, posterior cum latina vetusta -to«, -ius, cuius
s transiit m r (p. 52). Flexio non invenitur.
Terminatio THIR in nostris codicibus raxi6a\m&: islerithir inso
nonguidinise dia nerutsu am. rotgddsa iinanad inephis sech ropo leir »6n (gl.
precor multifa riam a deu sicut rogavi te ut remaneres Ephesi ; i.e. est
magis sollicitnm quod precor deum pro te, ut rogavi te ut remaneres Ephesi,
quatenus fuit sollicitum hoc ; cf. infra leir, gl. industrins, liriu, gl.
industrior, Sg.) Wb. 27*. ciaso dem niihirso forcomnucuir bieid aimser nad
creitjider et dosluii^der (etsi certius est hoc accidisse, erit tempus quo
non credetur et negabitur) 28*. Addenda tamen e nostris videtur vox airthir,
airtlier (gr. nQuieQoc, rjQuiiQio, ex air, ante, oriens, cf. p. 57, not):
airlhir achinn (prior, dens, capitis sui?) Inc. Sg. arindi
|
|
|
|
|
(delwedd F8938) (tudalen 275)
|
n. 2. ORADATIO HIBBRMICA.
(283.284) 275
eOreba aaiher (gi.eooB; i.e. quia habitat yersos orientem) Sg. 34*; O’Donev.
p. 155 e codice vetusto: rachramd oirthir breg (R., insula, Tersus orientem a
Bregia). Idem p. 119 enumerat alia huiusmodi. Haud spernendam vero ex emplomm
copiam praebet Cormaci glossarium, ut v. pruU in uua pagina haec inTeni^tor:
euirrither (rotundior), luathither, luaiihither (velocior), buidit/ter (magis
badius), librither (longior), mititfier (largior).
Terminatio lU sicot in dat sing. et acc. plur. ord.
prior. ser. I. b. liaud raro traneit in U, videtur tamen iu magis servari in
monosyllabis, u frequen fcior esse in polysyllabis. Post comparativum
frequens est de, ablativus pro ncHninis (an praepositio di cnm pron.
suffixo?) respondeua lat eo; de formis oldaus, oldate, inda, quae significant
lat. quam, conferas verbum subst. td et coniunctionem ol.
rU: nibia di mitaib bes huilliu inoensill. (gl. nulla syllaba plus duabus
mntis potest habere), huilliu oin sill. (gl. supra syllabam; i.e. plus uua
syllaba) Sg. 7*. 70*. maiseiu mdenib (pulchrior divitiis) Paul. ct^m. 1.
liriu (gl. industrior; praecedit lHr, gl. industrius) Sg. 41*. atlaigiu (qui
est minor), combad laigiu (ut sit minor), amab laigiu itiaimeerad (gl. ne sit
minorum temporum) 42*. 120^. 179\ idaigiu, athagiu Ml. 17°. 24'. 26^ moithiu
(gl. molliorem), asoirbiu (gl. et vo Inbiliorem, sonitum) Sg. 16*. assoiriu
(gl. liberior) Ml. 58 r. issoiriu (est nobilior) 34 r. MKitViu doib fognam
(est nobilior iis servitus) Wb. 12^. aainiu (= aasiniti, qui est senior),
issiniu infer (est senior vir; seri) 4*. 28V
isdiniu duibsi (est di versius vobis, aversius vobis; sdin) 5*. «mtw (gl.
exilior) Sg. 14\ inti asemiu .i. inti as mindchichthiu (gl. tenuior) Ml. 19^
isdiliu do, isdiliu lemm, isdiliu limsa, ropo diliu linn (propius, acceptius
ei, mihi, nobis; cf. Wb. 14*: isdil laee maid do ddnum dwJbsi, gl. salutat
vos Priscilla, i.e. est gratum ei, bonum facere vos) Wb. 8'. IP. 14*. 23*.
goiriu (gL magis pius) Sg. 40*. astigiu ,i. asmeUdu (gl. cras sioris, cordis)
Ml. 20*. isgnathiu a6n, isgnaithiv (est usitatius) Sg. 179*. 200*. loin dw
(gl. commotior, ira) Ml. 23*. bindiu (gl. sonorius) Sg. 2P. issochrudiu ladm
(eet nobHior manus) Wb. 12*. andgidiu (gl. nequior) Sg. 40*. ua ehubaithiu
(gl. concinniore) Ml. 7 r. dcmaHitiu (gl. insolentior) 41 r. onaibhi ata
ireiu (gL a su perioribus; tr^) Gr. 44*. laigeniu (gl. minusculus) Sg. 45*.
trebairiu (gl. minus stoltus; i.e. pmdentior) 42\ isliu, isliu ceacoe (gl.
deiectior, Inna), huaialiu (gl. eminenlior; intl, uasal') Cr. 33'. 33*.
angrdd asialiu (gradus qui est inferior) Wb. 4'. aaclumiaicaiu (gl, viciniore)
Ml. 7 r. aoirthiu de inlabrad (gl. celeriorem raotom lingnae), aoirthiu aonu
(gi.expeditior) Sg. 15*. 16*. iadligihigiu acumaou gud (gL rationabilius
mutatur) 22*. iscoimddigiu, oomtigiu son (est usitatius, usi tatius hoo) 92'.
\2T. istoiaigiu ingnim, istoisigiu a fol., istoiaigiu cdtua netargnce (est
prior, praestantior) 153\ 189\ 198*. iadildiu ammag rogab auil oldoua (gl. si
dixerit anris quoniam non sum oculus, non sum de corpore, 1. Cor. 12, 16;
i.e. est pulchrior locus quem cepit oculus quam ego;. dlind, accuratius diln
diu, rec. dilne (diUe) O’Donov. 112. 372.) Wb. 12*. istariasiu leu precept
(est firmior in eis doctrina; tar-isae) 23^ ba uissiu (esset iustius) 9\ 9*.
14*. 18*. 'isttiaaiu duit (est iustius tibi; uiase") 29*. armbat
irlithiu d4 (quo sint magis oboedientes) 22*.
Terminatio U: oillu oldate eoiecet fer (plus quam quingenti viri; supra
«lY/i»/) Wb. 13*. ni arddu feisin (non altior ipse) Sg. IGP. asardu (gl.
eminen
J8*
|
|
|
|
|
(delwedd F8939) (tudalen 276)
|
276 (>M. 386) II. 2. GRASATIO
HIBKRMICA.
tiorem) Ml. 33 r. nipu lugu (non fuit minus) Wb. 16*. m lugu (non minos) MI.
47 r. aslaiffu, baslaigu (quod est, sit minor) Cr. 3*. armbad irlamu de (quo
sit paratior), combat, ai-mhat irlamu de (quo sint promptiores) Wb. 11*. 12^.
22*. i« dochu, badochu (verisimilins; d&ich) 4'. b*. 1O’. ba coru
(iastias; coir) 5'. glieeu (sapientior) 26^. cemeit asinu (quanto sit senior;
8upra «tmw) 34*. «tru (longior) SM. 1:^0. artu (altius), domnu (profandius)
Inc. Sg domnu murib (profandior maribus) Br. h. 18. isdinnimu dongni alaiU
(ignobiiius Eacit altenun, vas) Wb. 4*. «»i«i» ata sonortu (nos qui
firmiores; ioniri) 6'. itirdurcu epert lim, itir durcu epert, irirdorcu epirt
iarum (est nu^s perspicue dictam: airdirc) 9". 28^ 31\ iJtairdircu epert
liih son Sg. 23*. condid firianu de (gl. iaatitiam dei com mendat iniquitas
nostra) Wb. 2*. Jirianu (gl. iustior) Sg. 43*. madnu (g\. mv iusculus) Sg.
40*. 45*. huillSnu (gl. pluscula) Sg.
46*. dersciddu (gl. potiora) Wb. 23*. inua mindechu (gl. tenmores, quosque)
Ml. 26*. 27'. iatairitmechu infer (est fortior vir, quam mnlier) Wb. 28*.
toisechu (gl. prior; supra toisigiu) Sg. 42*. ceto t/toisegu iniriss (quamvis
priorcs in fide) Wb 18'. as imbechtraehu (gl. ex teriore) Ml. 6r. inmedduchu
(gl. interior, magis intra, gl. penitior; inmeddnach) Sg. 39*. 40*. centarchu
(gl. citerior), aschentarchu (gl. dterior, Gallia; eentaraeh) Sg. 39*. 72*.
cumaehtehu (gl. potior) Sg. 39*. as uachtarchu (gl. aaperias) Ml. 66 r. ata
lohru (gl. membra corporis infirmiora), aslobru (est infirmior, mali^) Wb.
12*. 17*. it essomnu de (gl. abandantius
andent) 23*. nipu imdu (non fdit abondantias) 16'. isassu, ba aasu (facilius;
asse) 15*. 20*. 25*. ni ansu (non dif ficilius;
anse) 6'. 17°. 22*. is ansu (est gravius) Ml. 55r. atrej7<2w tn/er
(praestan tior, superior, vir moliere) Wb. 11*. ni airegdu (non praestantior)
18*. 26*.
Sant comparativi quidam unomali vel terminationis A, quae transit in
interdum, vel propriae cuiusdam formae: mda, mdo, mda, mdo (mmor), mefsa
(peior), nessa (propior), tressa (fortior), 6a (minor), lia (plus, plures),
»ia (lon gwr), ferr (melior).
Mda ex adi. mdr (magnus), pro quo est etiam mor (pp. 16. 17). E forma mdr
prodeunt mda, md, mdo : asmda alailiu (mmor altero) Wb. 12*. eorrop mda
ino^niiU. incomparit (ut sit mmor uua syllaba comparativus) Sg. 40*. nand mda
sin abrig. ni maasin abrig (non mmor est valor eius hoc, poncto) Sg. 150*.
bilh md de (eo maius erit) Sg. 2'. isbec mdo. isbec asmao olddusa (gl. Tliais quam ego sam maiuscula est id est parvo mmor quam ego) Sg.
45*. E mor nascun tur mda, mdo, m4i m6a liu sercc atuile (mmor apud eos amor
voluntatis suae, quam dei) Wb. 30*. moa oensiU. moa oldaan oeniiU. (gl. sapra
syllabam, fBmi nina sunt ; i.e. mmora uua syllaba) Sg. 68*. frescsiu
fogchrice* asm6o (spes mer cedis mmoris) Wb. 10°. moo suidiu ambrig limm
(mmor quam hoc eorum valor apud me, plus valent) 24*. ni sain cachhce hicr.
ut md brig cachhe alailiu (gL quicunque Christum induistis non est ludaeus
neque Graecus, non est servas; i.e. non diversus quisque in Cbristo, non plus
valet quisque altero) 19*. mo turim (mmor enuntiatione) Br. h. 18.
Messa (peior): fodaimid nech asmessa duib (gl. supportate me; i.e. susti nete
aliquem qui peior vobis) Wb. IT. creitmecltsin asmessa ancreitmech (gl. fidem
negavit et e-^^t infideli deterior; i.e. fidelis haec, quae est peior
infideli) 28'. ismessa indamprome q. indanfele (gl. improbior, imparior; i.e.
est peior impro bitas quam inhonestas) S(; 42*. ni mesa (non peior) Ml. 34*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8940) (tudalen 277)
|
n. 2. GRADATIO HIBBRNIOA. (885.286) 277
Nema (propior): imeta do geitUib (gl. immo et gentium, deus; i.e. est pro
pior genidbos, quam ludaeis) Wb. 2\ innahi ata nessa (quae sunt propiora) Cr.
44*. O pro a: neaso tma neeao
(propius propiasque) Wb., de qua phrasi, ut de soperl. neesam, videas panlo
infra.
Treesa (firmior, fortior): combad treeea de hiress apatal dofulung (gl. paasu
ros no8 tribnlationes scitis ut zps. passus est et ut praedixit apoetolis
suis antequMn pateretur; i.e. ut esset fortior iides apostolorum ad
tolerandom, tri bnlaiiones) Wb. 25\ itfie dim ambh adi int? diib bee treea
orcaid alalle (gl. more besdamm; i.e. est igitur is horum mos, qui eorum
fdrtior est occidit al terum) Ml. 19*.
Oa (minor): ata 6a (gl. minores) Sg. 30^. indoa (gl. minoB), aeoic indid oa
q. XXX (gl. quinto minus a triginta) Cr. 33*. De superl. oam (minimus) ti
deas inEra.
LAa (mmor numerus, plnres, plus; cf. cambr. T6t. liauSy maltus, hod. lliavu^
mnltitado): nabad lia diis no thriur dam (ne sit mmor numems, ne sint plures,
quam duo vel etiam tres) Wb. 13*. isUa de ereitfess (mmor eo numems qui
credet, eo plores credent) 23\ huare islia ani dianeper casus and (gL a mmore
et frequentiore parte casunm) Sg. 71'. ni asse acleith rafitir aslia (non
potest id abscondi, sciont id plnres) Wb. 23'. Constructio pluralis: itlia
dMillabchi ({^ duaram excedont numeram syllabarum) Sg. 44^ itlia aillaba o
iUitrib (sunt plures syllabae e moltis litteris) 71*.
Sia (longior): issia a/indsen (est longior eius
crinis) Corn. croieend. issia iarom rosiaeht indelg uatM sair foraheolu
(longius postea progressa eet spina ab ea ad orientem ante eam) id. Emain.
Ferr (mellor; cf cambr. guell, II pro rr) : ni ferr nteh alalliu and (nemo
melior altero) Wb. 2*. ni feri' lethseripul (gl. firibolus, fere obolo
dignus; i.e. non melior dimidio scripnli) Sg. 49\ nipat ferr de (non sunt eo
meliores) Wb. 12*.
Denique comparativi vim aesumpsit positivi forma ire (nlterior) : aither. ni
ashire olddta m. 7 aui (patronymica non ulteriora, quam sunt filii et
nepotes) Sg. 30*. asehentarchu. ashire (gL citerior, nlterior Gallia) 72'.
hire (gl. alterior, magis ultra) 89*. ni bes ire (non ultra) Wb. 31*.
nimmerat bes hire (gL sed oltra non proficient) 3O’. Cf. supra formam comp.
ireiu (superior).
In plurimis ezemplis supra dictis cut praecedens comparatiro sine dnbio est
verb. snbst. 3. ps. sg. constractionis relativae. Interdnm tamen as videri
potest Toz diverea, augens sensnm: ni asse acleith rcfitir aslia (non potest
abscondi, sciont id nimis multi) Wb. 23*. Magis augetur significatio repetito
comparatiTo cnm formula intermedia assa: hit messa asta messa (gl. seductores
proficient peins; i.e. emnt peiores atque peiores) Wb. 30*. dagni sochuide
bdas aracharit nesso assa nesso condid taniec fesidn (gl. si tradidero corpus
meum ut ardeam in mortem; i.e. faciunt id multi, mortem pro amico suo propius
pro piosque, donec Tenit ipsa) Wb. 12\ corrop moo assa moo et corrop ferr
assa ferr donimdigidesseirc dd et comnessim (gl. ut caritas vestra magis ac
magis abandet in «cientia; leg. donimdiyid dcaeire? quod augeatis amorem dei
et proximi) 2'6*. ferr asaferr (gl. de dic in diem, renovatur anima) 15'.
|
|
|
|
|
(delwedd F8941) (tudalen 278)
|
278 (287) n. 2. GRADATIO HIBSRNICA.
Saperlativus.
Sont terminationes dnae, -m et -am, illa fere adiectiTorom, qoAe compa
rativum in -tu, -u fonnant, haec unomalorum desinentium in -a in comparativo.
Flexionis intemae exempla praebet -am.
EM: dilem limm inso (gl. hoc oro), ished aadilem lemm (prozimam, maxime
instans mihi, maximae curae; cf. rf»/, iiliu supra) Wb. 23*. 26*. fallltem
(gL lu culentissimam, reddens rationem ; ez adi. follug, apertns, clarus) Cr.
40*. tdin gem (gl. primus; ia versu: primus de Danaum magna comitante
caterva) Sg. 42*. ited trede insin astoisechem do dviniv. bairgen rl. (gl.
primnm obtinent lo cum; i.e. haec tria sant prima homini, panis etreliqua; ex
adi. tdiaeck, comp. toiaechu, toiaigiu supra) Ml. 20*. dilgedehem (gl.
indulgentissimam) Ml. 63 r. aachoemem (qui est praestantissimus) Paul. carm.
1. isdeach islugem (est pes minimus) Corn. deach. Sed etiam: iaS ialugam (is
est minimus, ait^ id. cli tharait.
Terminationem ampliorem -imem geminatione ortam vel inde natam dissi
milatione -ibern, -bem exhibent haec exempla: huaialitnem (gl. altissimum, te
esse comprobabit; uasal) Ml. 2S^. innesatnni nadlugimem (gl. confidentiam non
mini mam) 14?. itdoini saibibern dogniat inso (gl. perversissimi homines ;
sdib, &l8a8, p. 30) Ml. 3*. iss. asdoirbem de verbo airli sechmadach. foirb.
(gl. difScillima est tractatio,
omnium verbi quaestionum, Pr. 9, 6, 32; i.e. hoo est difficiHimnm de verbo,
formatio praet. perf.; adi. d6ir, p. 31) Sg. 168*. Alia hoiasmodi mihi non
occorrunt.
AM: oam (gl. minimus, apostolorom ego snm) Wb. 13\ cumaam roiecheatar
araidetaid (gl. vetustissimus omnium Homerus; i.e. qui maTJmam consecutns est
vetustatem) Sg. 208\ ainmnigud dindrit amndm and (gl. sicut in aliis quo que
multis hoc invenimus, a potioribus et frequentioribus acceperant denomi
nationem, Pr. 5, 13, 73; i.e. denominatio a re maxima in iis) 77*. ias.
aamaam gnim jpreteriti (gl. nec mirum tam late patere praeteritum tempus)
147*. inmaam (gl. primum; i. c. maxime) Wb. 1*. atnm ua tretaam (nomen
potentissimom) Sanct. h. 1. ata nesaam (proximus) Inc. Sg. oomneaam (gl.
proximos) Ml. 36*> Gen.: deaaeirc di et comneasim (amorem dei et proximi)
Wb. 23\ Dat: Ao chomnesam (a proximo) MI. 36*. Acc. : galar heta
fiiirechomneaaam (morbas qui est super proximo suo) Cam. athia forachomneeam
(gl. opprobrium adversns proximum) MI. 36*. II. Nomen britannicom.
A. Declinatio. Quamquam britannica coniugatio formarum copia hibernicae vix
cedit, magna in declinatione post observatam hibernicae varietatem
deprehenditor paupertas et formamm penuria. Species enim substantivorum
casunm flexione britannice nnllo modo discerauntur, ut discemuntur in vetusta
lingna hibernica, nomen potius indeclinabile fere dicendum est per casus.
Itaque cum in singulari nu mero vix uUa differentia inveniatur, nisi qua
adiectivomm genera discernontar, dualis autem fonua semper eadem sit quae
singolaris, solae fere pluralis ua
|
|
|
|
|
(delwedd F8942) (tudalen 279)
|
n. 2. I^GOLARIS BMTANNICUS. (888. 289)
279
toeri flekioiies entuneniadae eunt, tam substantivorom quam adiectivdrum. In
flezionis tuaien naum abierunt propriae quaedam derivationis formae, eubstan
tJTorum lingnae britannicae et colleotivorom et singularitatis.
Nec vero ploralis numeri flexiones vel twminationes frcquentiores propriae
sant huius vel illius generis, sed communes daorum illorum genenim, mascu
lini et feminini, quae britannice sola distinguuntur. Neutri enim generis
quae faeront principio substantiva inter masculina fere recepta sunt, ut
hibernicis vetustis neutris tir (terra), aium (nomen) respondent masculina
hodierua tam cambrica tir et etiiv, quam aremorica tir et hano. Servatorum
duorum generom britannicomm cum distributio certa nisi secondum terminationes
derivantes fieri non possit (quae terminationes genus sabstantivorum
britannicomm prodentes proferentur infra in capite de derivatione), immo
interdum nutatio sit inter mascalinum et femininum,* non secundum genera
enumerabuntut exempla, quamquam firequentius addetur genus vetustioris, si apparet,
vel hodiemae lingaae.
Singularis.
Yix uUa oasuam flexio aat substantivi aut adiectivi, ne in vetustioribus
quidem glossis, ut in Ox.: noin ir bUuporthetic buch (gl. templa lanigerae iu
vencae), in ir guorinhetic datl (gl. in arguto foro) 38*. or garn (gl. medio)
37'. or donutic (gl. a domito) 39'; vel Cb.: or cled hin[t] (gl. limite
laevo) 26. or maur dluithruim (gl. multo vecte) 90. orteu (gl. obtunso,
sensu) 37. or ffuithlaun tal (gl. fronte duelli) 51. i> tir (gl. fundum)
73. irmenur (gl. nummum) 80. ir breni (gl. proram) 31. Yestigium allquod
flexionis substantivorum in teroae inesse putares in vocibus comicis: barba:
bar/. barbani: baref. digitus: bia. digitum: ^s Voc. 7*; at haic formarum
varietati mmorem difTerentiam sub esse Vix sthtnandum est, quam quae snbest
scriptionis varietati, qua in Ubris comibis altenmn formae deth, dyth, deyth
(dies) etc. (cf. p. 89) nullo signifi
cadonis discrimise. Nec veriora esse videntur, quae de propria genetivi forma
comica praecepii Lhuydius (Arch. Brit. p. 242), nuUo Ubrorum scriptorum testi
monio comprobata. Contra in uno certe.exemplo dubitari vix potest quin pi^o
pria casus forma servata sit, substantivi pen (caput) com praepositione er
con strncti: com. erbyn, cambr. hod. erbyn (obviam); cf. hib. vet. archiunn
(coram). Praeterea omnis flexio intema si quando extitit in substantivo
singulari, oblit terata est nec adhibetur nisi ad derivanda adiectiva
feminina e masculinis in cambrica lingna, ut in hodiema iam in vetnstis
glossis, quae formatio fit de stitatione praesertim vocallum i (y) et u (w)
in e et o (pp. 88. 92).
Cambrica exempla adiectivi feminini vetustiora: guenfrut (alveus albus) L.
Land. 148, e masc. guin. petgnared pard (quarta pars) gl. Ox. 23', e masc.
petguerid. finnaun bechan (parva fontana) L. Land. 231. hal melen (lucus
flavas), dylgt melen (flava pestis) 70. 136. guoun breith (palus variegata;
hod. gwaen feoi.) 186. 187. Adi. masc. bichan, melin, brith: irnimer bichan
(numerus paivus), Irie biclian (digitus parvus) gl. Ox.
22". 23'. nant bichan (vallis pai'va) L. Land.
Ut cnbst. fcffl. hib. \et aiinter
(tempiu) est etiara aremorice femininum amser, sed cam brice maaculinum, ut
hodie, iam in Leg. praef. : en yr amser glan hmmt (sacro hoc tempore; pron.
kmmw masc.).
|
|
|
|
|
(delwedd F8943) (tudalen 280)
|
280 («»9. 301. 309) U. 2. DUAU8
BMTAKNIOOS.
231. hitir melin, hytir nulin, hittir melin (nomen loci) Cod. LichE L. Land.
74. 1.33. main melin (lapis flavus) L. Land. 261. mmn brith (lapia
vereicolor) 182.
Exempla e codice rubro :
Gtcenhtrr/uar (Arthuri nxor; cf, niasc. Gwynnhi/var 2, 209) fq. Tanmoen,
Eurolwen, Gwennalareh (nomina propria feminanun; cf. 2, 218: alarch gwynn,
olor albus) 2, 212. y vydin bunoenn (a^en mere album) 2, 380. gtcreic veinloi
vechan (mulier pallida panra) 2, 373. monoyn benngreek uelen (pnella crispa
flara; masc. gwr penngrych melyn 1, 3) 1, 14. brethan Iwythoeh galetlom toll
(tegmen rubicundnm detritom laceratnm; masc. Uvm,
ttpll) 2, 374. neuad trydoll (anla collapsa; trydwU) 2, 12. Snperlat.
ucheneit dromhaf (gemitus gravissimus; hod. uchenaid fem.) 3, 190. Item
hodie: gvsyn (albus), fem. gvien\ bychan (parvus), fem. bechan; melyn
(flavns), fem. melen; crvm (ro tundtts), fem. cron; Umtn (destitntus, nudos),
fem. Uom; brith (versicoIorX fem. braith.
Reliquae dialecti, tam comica quam aremorica, qoae illas vocales semper dcstitnere
soleant (pp. 89 et 93), carent adiectivorum formis pro genere divereis.
Extemae flexionis reliquius etsi vix expectares, servarunt tamen N temu nalem
accusativi conspicnam infectione nasali tam cambrica dialectns quam aremorica
in uno vel dnobus adverbiis compositis: camhr. peunyd, beunyd (hoi. feunydd^
cotidie; ^paupn-dyd, paundyd, paunyd cum infectione) Mab. 1, 236. et arem.
;7«m<f«r (id., == pepn-dez, pepmdez) Cath., quocum forsitan confereadnm
sit eambr. trennyd (hod. trenydd, perendie; = tredn-dydT) Mab. 1, 288. Nollam
eiusmodi vestigium inest in com. pubte^oll (singulis diebus) P. 228, 1.
Dualis.
A singulari forma vix differt dualis snbstantivorum, quae sola in hanc for
mam fiectuntur, cum adiectiva britannica ut hibernica pluralem fere
induerint. Ne thematis quidem cousonam terminalem, quae in singnlari decidit,
servatam invenimus in duaii praeter unum exemplum cambr. : deu ychen (duo
boves ; sg. ych) Mab. 2, 222, contra arem. dou lazr (duo latrones) MJ. 42 b.
Afferam ex empla quaedam hnius numeri veri et naturalis, utpote substantivomm
quae niembra corporis duplicia significent, qui numerus accuratius
significatur cel tice quam in aliis lingD's, praemissa semper numeri 11 forma
vel masculina vel feminina.
Cambrica. Masc: dyrehauel y gledyf. agottot ar y marchoice . . . yny y
marchatec arydeulin (tollere gladium coepit et ferire equitem, . . donec
eques in genua, decidit; glin, genn) Mab. 2, 18. y tlytseu y rwng deuglutt
twreh trwyth (pretiosa inter aures apri Tr.; clust, auris) 2, 239. adyuot
aoruc y Uew rwng deutroet owein dan y bord (et venire leo inter pedes Oweni
sub mensam) 1, 83. Fem.: mal y crettoch doet un ar vyndwy ysgwyd i j/ma
olumaweh. ae yttf y daetlt ar dwy ytgwyd yr ehawc (ut credatis, uuns veniat
in umeros meos hic e vobis, et ipsi iverunt in nmeros esocis) Mab. 2, 234. ac
o penn ydwygoes athal ydeulin y waeret yn lat. ac o penn y dwy ysgtcyd.
atlied y deuUn y waeret yr march yn velyn (et a femoribus et a genibns deonum
glaucus, et ab umeris et a genibtts deorsum equus flavus) 2, 374. 376.
amodrwyeu amyl am ydwy Uiw (et aonuli mnlti circa eins manns) 3, 266. adodi
awnaeth ynteu ydwylaw itm vynwgyl yuorwyn (et posuit ipse manus snas circum
cervicem pnellae) ibid.
|
|
|
|
|
(delwedd F8944) (tudalen 281)
|
n. 2. PLURALIS BRITANNICUS. (302. 289)
281
dwyuTOH (mammae, pectos), dicureich (brachia) 2, 35. dwitclun (cozae) 2, 34.
Item deu uab (dao fflii; mab, cum post alia numeralia sequatur meib^ p. 283)
Mab. 1, 33, et sabstantiva eingalativa ut dou eterinn (doae ayes) gl. Oz. 22^
Cornica. Masc: may jeth war ben y jewleyn. y theua je ben dowlyn (at eaderet
in genua saa, ceciderant in genaa) P. 54, 4. 137, 1. trewe yn y Jew lagat
(spuere in ocalos eios), dagrow ...ay dew lagat (lacrvmae ez eius oculis) 83,
2. 222, 2. dre the deo tros (per pedcB tuos) D. 2781. Fem.: Y thewlef pylat a
wolhas (manus soas Pilatus lavit) P. 149, 1. ireye ha decle, treye ha dide,
trey» ha dyvlef (pedes et monus) D. 474. 2163. 2937. y dreys hay dule (p. et
m. eius) D. 2516. tel yth dyelue/ (foramina in manibus tnis) D. 3174. y a
eolmus y yefregh (ligaverunt brachia eias) P. 76, 1. kelmevgh warbar^ y thyw
treg (colligatc bracbia eios) D. 1179. In
Voc. 7': dniglun (gl. renes), dvU duiu ron (gl pectos; i.e. corbis duorum
pectorum, bron").
Aremorica. Masc: gitelchi a mennaff ma daoukignat (lavare capio ocn los meos)
Bub. 104, 16. ma doulagat . . . badet (oculi mei obscurati) 120, 5. 162, 8. 192, 6. rev eo dan naou glin anclinaff (oportet inclinari in
genua; daou gUn), rentaf graeou voar ma dou glin (reddam gratius in genibus
meis) 96, 12. 98, 2. stouet oar pennou ma dou glin (inclinatas in genua mea)
MJ. 54 b. ez tttmaff dan tnou dan dou glin (procumbo in gcnna), da gueldiiff
hep gou da dou troat (ad layandos Tere tuos pedes) 51 b. ez golchaf. . ma
daou dum (lavo ■anas meas) 120 a. am dou dorn iffam (manibus meis nefiariis) lOOa. Fem.: oar ann mou avenn . . acoe eannet
(saper genas yerberatns est) MJ. 79 a. ehen diet eu liu voar da diu guen (matatas
est color in genis tois) Bah. 166, 18. ma zs§ eamet ha ma diuesquer leheryet
(quod sum curyatas et femora mea dauda) 194, 10. ez goiehe mab doe . .
divesqver e servicherien (lavaret filius dei crura &malorum sooram) MJ.
52 a. me so e cdls lastez coezet ma deuesquer so leheryet «ut diu brech
sechet (in magnam aegritudinem lapsos sum, femora mea clauda, brachia mea
siccata sont) Boh. 168, 7. 8. entre e diou brech hep nech ho sechas (inter
brachia sua sine taedio eos siccayit) MJ. I9b. en quemerax . . entre he diou
brech (eum sumpsit inter brachia sua) 222 b. ma diou scouarn ameux bar iiet
(meas anres damnavi) 98 b. croehen an niuquell (scrotam, cutis testiculo nun)
Cath.
Ploralis. Deficientibns fere casoam terminationibus in plurfdi ot in
singulari, inter nominum fleziones generum communes alind discrimen statoi
viz potest, nisi quo distingnitur substantivum ab adiectivo vel pluralis a
singulari. Casuum discriminis unom est vestiginm, genetivi, cuius forma
differt abiecta termina tione, pleromque igitor com singulari congruit,
posita cum in aliis ot in cor nicis: molloj den (maledictio hominum) P. 66,
3. dyllas pan (vestis pannorum) 28,3, in aremoricis: roen ster (rez stellamm;
nom. pl. steret) M>T. 16 b. Buh. 14,5. 16,
9. 18, 5. 28, 11 etc. roen tron (rez thronorom) Boh. 52, 8. 14, 16. 44, 4.
50, 3. 52, 8 etc. e bro breton (in terra Britannomm) 48, 3. 84, 20. 88, 18
(nnde corrigendum 78, 3); tom mmore constantia post snbstantiva quaedam
collectiva ot cambr. Uati^er, sawl (multitudo), com. lower U (multi loci) P.
210, 1. itos U (id.) 22, 2. 73, 3 » Um» le 204, 3. luas scoren (moltitodd
ramoram) O
|
|
|
|
|
(delwedd F8945) (tudalen 282)
|
282 (590. 296. 896) H. 2. PLURAUS
britaNnicds distIkctds vocalibus.
776. kynyuer tra (totres) P. 208, 2. kymmys tra (id.) 112, 1. et nameralia
tant goly (centam vulnera) 227, 2. myll darn (mille frusta) 166, 3. arem.
quetdit: guez (quotienscunque) Cath. Cetenun etsi britannicae dialecti cum
lingna hi bemica concordare videntur, quod pluralem aot vocalibae distingnnt
iutrin secua vel extrinsecus additia, ut in declinationia hiberniuae ordine
priore, ant consonantibus, ut in poateriore, tamen ne hanc quidem
diatinctionem rite aervatam esse patet, quoniam tam themata consonis finita
in priorem ordinem tranagressa invenimoa quam cumulata terminatione modo
vocalea modo conso nas vel vocalibus vel consonia additas.
Pluralis distinctns vocalibus.
Thomatom vocalibus finitorum numerus pluralis aut I vocali distingni aolet,
saepius interna, qua inficiuntur praecedentoa vocales infectionis oapaces,
varios extema, aat diphthongo AU. Terminationi i exteraae, quae sola varior
est, saepissime insuper adduntur tenninationes OU (AU) vel ON, quaram utnM]ae
sola quoque per se non infideus pluralis nota est, sed prior illa solonun snb
stantivorum, altera paucis sabstantivis conveniens, praecipua adiectivorum
nota.
I interna, respondens hib. t intemae ord. prior. ser. L, sed ue a femi ninis
quid^m idiena, cambrice Cunr vocalibus, ad qoas accedit, a et « in ei vel y,
cum o Vel u in ^ tmnsgressa, inficiens etiam praecedentiom syllabarum vocales
infectionis capaces, extat in substautivis et ftdiectivis quibusdam. Ex empla
vetustiora: cemmein (gl. gradus; sg. camntan?) Ox. 38'. ceiniiru (gl.
patruoles; sg. ke/nderw, keuynderto Mab.) 38*. ad ttelnll (gl. ad liiftina)
Cb. 52.
Substantiva: guyr, gwyr (viri; sg. gur, gwr) Leg. Mab. fq., comparandum hib.
Jir, sg. fer. mein (lapides; sg. hod. maen masc.) Cb. 55. cmyn (pelles; croen
masc.) Leg. 1, 7, 22. 9, 10. 16, 11. 21, 4. 34, 12. 13. fatyn (agni; oen
masc) Leg. 1, 9, 10. Liprimis A cum t: eeint (sancti; aant) L. Land. 122.
138. Mab. 2, 241. ieirll (comitee; iarir) Mab. 1, 21. beird (bardi) 2, 206.
391. eeirf (ser pentes; sarf 1, 80. 31) 1, 7. meirch^ (equi; march masc.) fq.
jfreinc (Franci) 2, 60. keyru (cervi; hod. ecine) Lcg. 1, 16, 10. Uygeit
(oculi; hod. Uygad masc) Mab. 2, 385. eirckeit (officiales; hod. eirchiaid,
sg. eirchiad) 2, 6. ditgwyleit (cu stodes; disgwylat 2, 26) 2, 23. 26.
diawyleit (id.) 2, 23. ruvein (Romani) 3, 267 sqq. meneieh (monachi; manach)
L. Land. 121. 151. 192. 231. yeyr (gallinae; sg. hod. idr fem.) Leg. 1, 35,
9. brein (corvi; brdn fem.) Mab. 2, 383.' geyuyr, g^fyr (caprae; sg. gafr
fem.) Leg. 2, 1, 2. Mab. 1, 236. detteyt^ deueit (oves; sg. datiat) Leg. 1,
9, 10. 2, 1, 2. Mab. 1, 274. E cum i: kylmUn/nn (comprin cipes; unbenn) Mab.
2, 289. dinewyt (iuvenci; sg. hod. dyniawed) 2, 373. 374. gwydyl (Hiberni;
sg. gwydel 2, 239) 2, 241. ceetiU, ceatyU (castella) L. Land. 173. Mab. 3,
274. leuim, leugirn^ leuym (vtdpes; com. louuem Voc.) L. Land. 135. 251.
twrneimeint (tom tmenta) i/Lab. 1, 235. eskeueynt (pulmones; hod. ysgy faint)
Leg. 1, 10, 8. menfil, mentyl (pallia; sg. manteU fem.) 2, 1, 6. esteuyU (cu
bicula; sg. ystofeU {«m.) 1,9,25. esgyU (al»e; sg. a«^«// fem.) Mab. 3, 91.
ceiric (rapes; carrec fem. 1, 31) ^i, 265. kyUeiU (cultelli, sicae; sg.
cylleU fem.) 1, 3. 12. 263. O, U cnm
i: kyrn (comua; sg. coi^n masc.) Leg. 1, 13, 10. 16, 8. 11. Mab. 1, 23G. yrch
(capreoli; sg. iwrck masc. Mab. 1, 31) Leg. 1, 9, 9. ytp (ho epites) Mab. 1,
1. pyrlh (portae; sg. porth masc.) 3, 274. «tcyb ae archeteyh
|
|
|
|
|
(delwedd F8946) (tudalen 283)
|
n. 2. PLUBAUS BBITAMNICDS
DI8TINCTU8 V00ALIB08. (296 297) 283
(«pufcopi et archiepiscopi; eMob) 1, 21. dieuyl (diaboli) 2, 226. esgym
(ossa; sg. asgwm masc.) 1, 263. ffynn (davae;
ag.ffonn fem. 1, 7) 1, 245. ffyrch (fur cae; ig.fforch fem.) 2, 219.
Eandem flezionem — paucis exceptis ut gwraged (mulieres), blyned (anni),
ckuioryd (sorores), dteu (dies) — substantiva, quonun pluralis alius consonis
terminator, praesertim -ion, servarunt constracta cum numeralibus post 11:
deu Mvnoeia (duodeyiginti pueri) Mab. 1, 250. trigwei» (tres p.) 2, 243.
tnmeib (tres filii) 3, 297. chwemeib, aeithmeib (sez, septem filii) 1, 235.
seithlydyn moeh (eeptem porcelli) 2, 241. Gontra
can( II constructa substantiva non difierunt a forma singulari: deu uabf
uyndeu uab (duo filii, d. f. mei) Mab. 1, 33. Item, quae infectionem non
admittunt: tridyn (tres homines) Leg. 1, 12, 16. teir Tnor wyn (tres puellae)
Mab. 1, 269. teir eglwys ardec, naw eglwy» (tredecim, novem ecclesiae) 2, 6.
nua brenhin (novem reges) 2, 5. naw noa (novem noctes) 2, 241; quin etiam
deudee milgi (duodecim vertragi) 3, 192. 193.
Adiectiva cam vocali a praesertim in syllaba derivante : pillou bichein (no
aten loci) L. Land. 182. dynyon hychein (honiines parvi; biehan') Mab. 2, 376.
377. deu was ieueinc (duo pueri iuvenes; ieuanc 1, 28) 1, 263. ynya y kedym
(insola fbrtium; cadarn) 3, 83. 85; sed etiam cum a radicali: pron. ir leUl
(alii; lall) gl. Ox. 39*. et adi. hod. heirdd (lepidi, hardd), meirto
(mortoi), quamquam eadem cum aliis assumant flezionem -ion, ut marw
(mortuos), plur. meirwan, gvoag (vanus), plur. gweigion, dall (caecus), plur.
deillion, atque inter ipsas glossas Lzb. eztat buenion (celeres) pro hod.
buain (sing. buan).
Differant ab iis, quae hactenus enumeravimus, irregulari forma singulari:
troet (pes) Leg. 2, 5, 1. Mab. fq. pl. trayt, traet Leg. 1, 33, 5. 4. Mab. 1,
3 etc. »c i^ (domus) fq., pl. tei 1, 262. 2, 372.
Gomica et aremorica flezio intema principio eadem sine dubio est quae
cambrica, sed in utraque dialecto e fere invenitor ez a et o progressa pro
eambr. «t, y.
Cornica ezempla: legeit (ocoli; sg. lagat) Voc. 7*. mergh (equi; sg. margh 0.
124) O. 1065. deuee, devet (oves; sg. davus, davea 0. 2230. 127) D. 894. P.
48,4. dyua (dentes; sg. daua Voo. 7*) 0. 826.
D. 1218. P. 96, 3. tyua (sancti; xm P. 1, 1) R. 190. P. 211, 4. teli, tel
(foramina; sg. tol 133, 4) 134, 3. D. 3174. yteren,
yaccam, eaeam (ossa; aaeom Voc. 7*. O. 112) P. 183, 3; D. 3173. 3179. R.848;
O. 274;3. kerdyn (funes; ag.eorden Voc. 7*) P. 131, 2. krehen (pelles;
sg.eroAot P. 135, 2) Cr. 1477. ejyn, ethyn (aves; sg. eAm O. 223. 1111) P.
206, 3. 0. 43. 130. 1023. 1181. drein (sentes; sg. drain) Voc. 9*. dreyn
(spinae) D. 2119. 2137. R. 2557. P.
133, 4. meyH^ miyyn (lapides; cambr. mein sapra) P. 11, 3. 209, 4; O. 2694.
2756.
Transienmt huc, quorum tiiemata principio consonis terminantor: truit (pes)
Voc. 7*. iroia 0. 1758. troya O. 68. P. 14, 3. 46, 4. 179, 3. troa 0. 262.
1762. D. 98. trooa D. 860, pl. tryya O. 711. 2807. trya D. 835. 841. 1216.
treya 0. 760. D. 251. 474. 480. 483. 488. 518. 846. 863. 876. 877. 2163.
2516. 2937. R. 2082. 2501. P. 46, 1. 178, 4. 236, 3; ac broder (frater) Voc.
7*. 0. 449. 525. 572. 578. 606. 1819. 1827.
brtider D. 188. brodar Cr. 82, pl. breder R. 1163. (sg. breder D. 692).
Aremorica: aent (sancti; tg.aant) fq. deni (dentei>; sg. dant Cath.) MJ.
|
|
|
|
|
(delwedd F8947) (tudalen 284)
|
284 C»7. 291) n. 2. PLURALIS
BRITAMNICU8 DISTDJCTUS VOCALIBUB.
88 b. Cath. crou an guefff (caprile; gaffi\ capra), mirer an guefr
(caprarias), erou an deuet (caala, ovile; davat, ovis, MJ. 30b), mirer an
de/uet (opilio) Cath. ezrevent (hoBtee; azrouant Cath.) MJ. 21 b. 32 b. 58 a.
mirer an esem (agaso; atenn, asinus) Cath. querden (funes; cor(f«n MJ. 96 a.)
73 b. etquep (episcopi; e»cop Cath.) MJ. 61 b. caquern (ossa; ascom Cath.)
43a. 115a.l34B. abeatel (apostoli; aboetol
Cath.) 8b. mein (lapides; men, petra, 196 b.) 144a. bernn mein (congeries;
men, lapis) Cath. Hodiema: ier (gallinae; sg. tor), mein (lapides: Bg. mean),
gevr (caprae; sg. ^aw), menech (monachi; manae'K), e:ech (mariti, 8g.
ozae^h), kregin (conohae; krogen), eakem (ossa; askourn).
Transiit hac iroat (pes) MJ. 33 a. Gath. bee an troet (articiilas) Cath., pL
treit MJ. 4b. 19 b. 51 b sqq.
I exterua Bola saepius abandanB in locum t intemae Baccessit. Cam brica ezempla: creithi (gl. alcera) gL Lxb. drien
(gl. spiniB, gl. dumos), or dritai (gL de tribalia) Cb. 66. 87. 27. guerni
(alni; hod. sg. creithen, dyrynen, gwemen fem.) L. Lahd. 74. menechi, lann
mettechi (— villa meneich, nomen loci) L. Land. 119. 150. 151. 244. ae vintoe
en veirri (an sint praepositi; sg. hod. mae7' masc. sicut proxime sequentia)
Leg. 2, 11, 25. llonei/t e Uestri (impletio, Tasorom) Leg. 1, 19, 9. 35, 6. E
Mab.: hwylbrenni (mali; sg. prenn") 3, 93. meim (sapra mein, lapides;
maen") 1, 239. aciri (&bri; sg. saer) 3, 273. cewri (gigantes; sg.
ceewr) 1, 264. 2, 57. llestri (vasa; sg. llettr) 1, 15. 16.
Cornica: luuUttri (gL classis, mox le^ter, gl. navis; i.e. exercitus naviam)
Voc. 7*. E P. et Dr.: gwyjy (venae) P. 183, 4. bryny (cornices; sg. bran 0. 1099) 0. 133. bar/usy (pisces barbati) 0. 138, asely, esely, ysely,
ysyly (mem bra; sg. esel Voc, hib. vet. asU Sg.) P. 183, 2; 18^ 4. 235, 1. 3;
173, 3; 0. 1797. arlyihy (domini) O. 2383. D. 1558. 1900. R. 325. mowysy (puellae)
D. 944. karrygy (saxa) O. 478. guelynny, gvelynny, gvellynny (virgae) D.
1390. Q. 1931; 1747; 1791. ea*«thy (castella) D. 1.33. guythysy, guy f
ht/iysy (cuBtoieH; sg. gvythyus, gwytliyei, gwyihes O. 75. 609. 576) O. 2038.
2397. gonesugy (operae, minisiii; gonidoc Voc. 10*.) O. 2438. 2447. 2489.
projusy, pro/ugy (prophetae) P. 73, 3. D. 1480. abetUly (apostoli) P. 27, 1.
44, 1. 57, 1. Eiasdem -t post tcrminationem -et (infra p. 292) additae
certius exemplum: mestrysy, mettrigi, mestrygy, mestrygi (joMgiBtn.', sg.
mesier) O. 2468. D. 1647. 1711.2346; minos certnm sercyai, seruysy, aervysy,
servygy (servi) D. 172. 713. 0. 235. D. 279.
Aremorica: ysily (membra; secundum Maa. carens singulari, cuius locum obtiaet
membr) Buh. 196, 2. 204, 8. merdeidi, merdeydy (nautae; sg. merdeat Cath.
Man.) 14, 11. 8, 14. liffrini ( canes venatici; sg. levvran Man.) 30, 13. 32,
6. tremenidy, tremenydy (viatores) MJ. 200b. bell an queguy Cgallimachium';
coq, quoc, gallus, MJ. 63 a. 79 b.) Cath. Hodiema: inizi (insulae; sg. enez
fem.), trrt (sulci; ero masc.), tirvi (tauri; taro), bleizi (lupi; bleiz),
listri (vass; lestr masc).
AU aut sola frequentissima aut TAU (cambrica scriptione vetustiore OU, lOU,
p. 106).
Cambrica vetusta OU — semel -aw. anutonau (gl. periuria) Cb. 21 — principio
themaium in -u exeuntium, ut dacr (= tidxQv), sed plurimis aliis ad dita,
nuda in glossis Ox.: gnaroimaou (gl. theatra) 38*. irdigaimaou (gl. circi;
ag. hod. ma fem., locus) 39*. ocoilou (gl. auspiciis) 39*. lichoti (gl.
pala[de]8),
|
|
|
|
|
(delwedd F8948) (tudalen 285)
|
n. 2. PLURALIS BRrrANmCOS DI8TINOTD8
VOCALIB0S. (291. 99S) 285
halou (g\. stercora) H*. ir onguedou (gl. exta) 41*. datlocou (^ fora) 38*.
gva roiou (gl. theatra; hod. gvxire masc., Indos) 38*. ir anamou (gl. mendae)
40*. anuUmou (gl. periuria) 45^ ir emedou (gl. aera; hod. sg. anaf, anudon,
efydd masc), a^pet&Mu (gl. sacra) 38*. diaperthou (gl. muneribus), Unnou
(gl. frntices) 37^. ireilehetou (gl. vela) 38*. troi enmeituou (gl. per
nutas) 38\ cenitolaidou (gL natales), map brethinnou (gl. in conis) 39^
oraehmonou (gl. inguinibos) 41*. ha (o-eibrenou (gl. gaudete sepulti, Craasi)
39*. E cod. Cb.: calamennou (gl. culmos), liuou ^l. ligones) 25. tV tonnou
(gl. aequora) 60. camecou (gl scru pea) 26. eeroenhou (gl. dolia) 78. o
erummanhuo (gl. scropibus) 77. permedin teredou (gl. ilia), opermedinteredou
(gl. medollis) 35. 51. guithennou (gl. venae) 43. hencaaaou (gl. monimenta)
49. difieivou diminutiones (gl. dispendia) 4. tuorchennou (gL glebis) 56.
ordamcirchinnucu (gL ambagibus) 56. E gl. Lxb.: airmaou (gL machide . . . ;
i.e. loci pugnae), airon (gL strages), eaiou (gL mu nimenta; sg. kae masc,
saepimentum, Mab. 2, 63. 64 ut hod. eae), eomtoou (gL stemicamina) , abieuou
(gL iubis), imrogalou (gL orgiis), trebou (gl. turmae), rannou (gL
partimonia; hod. rhan fem., hib. vet. rann, pars, fem.), mogou (gL comus,
leg. mongou ; cambr. mwng, iuba, Mab. 1, 9 et hodie, hib. vet. mong, g\.
cirrus, Pr. Cr. 63'), cuntelletou (gL collegia), guiltiatou (gL tonsuras). In libro Landavensi, nutante inter vetustiora et
recentiora, eadem scriptio: lechou (la pides) 188. loggou (js=longou, naves;
sg. hod. Uech, llongiem^ 135. carnou (hi pidnm
cnniuli; hod. cam fem., at cam, mannbrium, ungula, masc.) 226. erueou (cacumina) 251. eoretou (piscinae) 135.
137. Sed etiam recentior: papeu (pa pae), loggeu (naves) p. 113.
Recentiore scriptione EU (hod. AIJ). E Leg.: ugeu (ova) 1, 36, 4. ieneu
Gabra) 2, 6, 2. cloeu (clavi) I, 19, 4. 26, 6. arueu (anna) 1, 5, 5. 12, 9.
eoeseu (femora) 1, 12, 13. kefruyeu (ephippia), fruyneu (frena), eaparduneu
(calcaria) 1, 12, 8. 32, 3. nekesseu (negotia) 1, 13, 4. kanhuylleu,
kanuylleu (candelae) 1, 22, 7. 8. 9. 30, 5. 6. bronneu (mammae; sg. hod. bron
fem.) 2, 1, 27. tleateu (or namenta) 1, 5, 5. crytseu (indnmenta; sg. hod.
tlv:s, erya masc.) 1, 27, 3. dade leu, dadaleu, daetleu, dadleu (causae,
iudicia) 1, 34, 8. 2, 11, 34. 50. eallmneu (corda) 1, 10, 8. Iluedeu
(exercitus, copiae) 1, 18, 15. aylodeu (connexiones; •g. aylaut') 1, 5, 5.
hebokeu, hebogeu (accipitres) 1, 7, II. 10, 15; 10, 8. abbadeu (abbates) 2,
10, 4. peraoneu (personae) 2, 10, 2. E Mab.: aeruaeu (loci proelii; ==veL
airmaou gL Lxb.) 3, 102. erhyluaeu (loci venationis; -maeu, e ma p. 4 Bot. et
1"86) 2, 22. deleu (supercilia) 2, 377. eegUu (lora; sg. tor-cigel Ox.
B.)
2, 18. 65. clwyveu (vuhiera ; sg. clwyf 2, 51) 2, 27. cyfrangev (congressns;
sg. cyfrane 3, 297) 2, 28. dagreu (lacrimae) 2, 35. oleu (vestigia) 2, 48.
((ruynev (termini) 2, 29. kyfrwyeu (ephippia) 3, 147. doreu (valvae ; sg.
hod. ael, dor fem.)
3, 265. geireu (verba) 1, 289. 2, 34. tyreu (turres)
1, 32. 250. 28f). dafneu (gut tae) 1, 360. badett (scaphae; hod. gair, twr,
dafn, bad ma^c.) 3, 82. petheu (res) 1,2. breieheu (brachia) 2, 386. penneu
(capita) I, 3. 7. 17. brynneu
(collcs) 1, 268. tlyaaeu (pretiosa) 1, 30. 37. llongeu (naves) 3, 298. byrdeu
(mensae; bwrd masc.) I, 4. II. clustett
(aures) 2, 386. aueteu (poma) 1, 237. chwedleu (nimtii, tuurationes; chwedyl
masc. Mab. 1, 10. II, hodie chwedl fem.) I, 20. 253. tywe Itu (eausapae) 1,
5. Uieineu (panni) l, 4. melineu (molinae) 1, 278. yaparduneu (c«)cana) 1,
13. 14. cledyfru (gladii) 1, 24. kcnnadeu, kenadeu (nnntii) 1, 26.
|
|
|
|
|
(delwedd F8949) (tudalen 286)
|
286 (»90—292) n. 2. PLURALI8
BBITANKICU8 DISTmOTOS VOCAUBCS.
3, 298. eahnneu (corda; sg. hod. ealon fem.) 3, 299. tnynacheeseu
(monachae) 1, 252. lam scriptum -au (si recte impressum) in lus: pennau
(capits) 2, 374. parthau (partes, conclaTia) 2, 373.
Cambrica lOU vetusta in gl. Oz.: funiou (gL vittae; sg. hod. jfun fem.) 37*.
cloriou (gL tabellis; hib. vet. cldr, hod. cambr. cJawr nUMC.) 37*. noui tiou
(gl. nundinae) 7*. hettoriou (sextarii) 22^ Item bodiniou (gL phalanges;
bydin fem. Mab. 2, 378 et hodie), cipriou (gL tignae) in gL Lxb. dir maru
linniou (ad palades mortnas; llynn fem. Mab. 1, 244, hod. Uyn maBC.) L. Land.
174.
Becentiore scriptione lEU, YEU (hod. lAU). Praemitto exempla ezhi bentia -eu
et -ieu: dmmidev et deonidieu, de/netyeu (res necessariae; hod. def nyddyau)
Leg. 2, 11, 23. 24. kebt/atreu et kebesteryeu (capistra; sg. cepiHtr gL Oi.
B. 43*. kebyeter Leg. 1, 12, 6.) Leg. cod. D. 1, 12, 10; cod. A. ib. 12.
pebyl leu et pebyllyeu (tentoria; hod. pebyll, pebyllau masc, sed etiam pL
pebyll a sg. pabdl fem., hib. yet pupall) Mab. 1, 25. 253. 278. kefreyiheu et
kefreythieu (le ges; sg. hod. eyfraith fem., comp. -reyth, hib. masc. recM)
Leg. 2, 1. init. et praef.* Alia: meychieu, mechieu (vades; sg. mach) Leg. 2,
1, 28. 11, 24. temoryeu (tem pora acni) 1, 9, 22. glinyeu (genua; sg. glin
masc. Mab. fq.) Mab. 2, 51. yigy dyeti (calcei; «»^'0 3, 153. grudyeu (genae)
1, 257. gweirglodyeu (prata; sg. gweirglauid fem. Mab. 1, 240. 242 et hodie)
1, 262. 274. dryllyeu (firusta) 1, 247. gobennydyeu (cervicalia) 1,4.
E comicis et aremoricis libris eaedem terminationes AU, lAU.
Gornica scriptio eadem quae cambrica recentior in Voc. : fotaneu (gL
calcias), eakidieu (gL sotulares) 9^ erieu (gL timpus) 7*; in codem tamen
alte rius scriptionis sunt exempla: pobel tiogou (vulgus) 7*. tivtdgou
(tenebrae) 8*, quae sola invenitur in P. et Dr. (apud Lhuyd. -d).
OW: asote (costae) P. 218, 4, cronovo (lora) 76, 1. 131, 2. roowj, rohow
(dona) 0. 2314. 2598. P. 251, 3. b^ow (sepulcra) 210, 1. damoto (frusta) 106,
3. lyffrow (libri) 17, 1. 73, 3. 206, 2. pederow (precationes;. sg. pader)
228, 3. prederow (sollicitudines) 249, 2. eptcobow (episcopi) D. 1266. 2005.
manegac (chirothecae) R. 2589. goleow, gowleow, golyow (vulnera) P. 165, 3. 228,4. R 1050. dustuneow, dtuteneow, duatenyow, dmtynyoto
(testimonia) P. 90, 1; 94,3. 131, 2; D. 1318; 1302. 1498. alwethow,
alwhetftow, alwheow (claves) R. 84. 634.
650. pannow (panni) R. 1509. trevow (vici) D. 132. P. 79, 3. tamow (patres)
O. 1409. dewote, dvotr (di) O. 178. 1818. 2692; 1840. cosow, coasow (silvae)
0. 2495. 2558. tennow (tigna) 0. 2445. 2474. aethotjo (sagittae) Cr. 1493. foaoa,
foatow (valla) O. 2472. 2485. erberow (horti) 0. 32. porthotc, por^ow
(portae) D. 3040. P. 212, 1. garlontow (serta) O. 2499. collmow (corda) D.
879. 1026. bronnow (mammae) D. 2648. lagaaow (oculi) R. 1492. acovomow
(aures) D. 1.%1. 1391. domow (manus) D. 1132. 1360. 1390. olow (vestigia) O.
711. 760. garrow (crura) P. 45, 3, 232, 1. moi-joaow (femora) 229, 4. torrow
(ventres) 169, 3. bo.Tow, buxow (ictus) 120, 4. 138, 3. arvow (arma) 74, 1. D. 614. 1171. nanaaow (valles) P. 170, 2. corfow (corpora) 210, 2.
dagrow, daggrow (lacrimae) • DiSerunt in his et inter se dialecti : cambr.
doreu (valvae) Mab. .3, 265, arAm. hod. rforn»» (portae): et variant ipsac:
corn. Irffroir et Itifryow (libri), arem. Iffroii et le/ryoti, leiffrioH.
|
|
|
|
|
(delwedd F8950) (tudalen 287)
|
II. 2. PLURAUS BRITANOTCUS DISTINCTCS
VOCALIBUS. (293) 287
222, 2. 231, 2. kentrow (clayi) 2, 4. 154, 1. 155, 1. 158, 1. 159, 2. 160, 1.
178, 3. galarow (dolores) 59, 1. R. 487. lauar<ytD (Terba) P. 1,3. 2, 1.
12, 2. 70, 2. 79,2. 238, 2. D. 453. 664, lauarov 908, leuarow 67. 76.
otfiommow, ovthommow (neces sitates) 0. 2684. D. 952. banneihow
(benedictiones) 0. 464. etiecow (animae) D. 144. P. 1, 4. 17, 4. tewolgow
(tenebrae) 17, 3. 79, 4. 106, 4. 212, 4. dywolow, dtwolow (diaboli) D. 77. P.
106, 3; 212, 2. pciadow (orationeei) 61, 1. arghadow, arftadow (mandata) 0.
997; D. 185. 463. P. 247, 4. plegadmo (placita) P. 90, 2. O. 736. 2410.
falladow (vitia) O. 1037. 22G8. D. 18'?. 466. danvonadoto (mis aiones) D.
998. govynnadow (postulata) D. 599. gorhemmynnadow, gorhemynna' dow (insoa)
O. 481. 636. D. 158. ambotow (pacta, promissa) O. 1235. D. 949. tmnmaiow
(colaphi) P. 138, 3. daraaow (portae) D. 3041. R. 81. barennow (rami) 0. 788.
839. tenwennow, tynwennow (latera; tenewen) O. 2442. D. 2084. pey drennow
(terga) D. 2094. blethynnow (anni) O. 657. Item post terminationem
singnlatiyam (quae in aliis ut aaow, dagrow, gwrythyow, delyow excidit): da
grennow (lacrimae) P. 225, 1. blewennow (capilli) D. 2095. scorennow (rami)
0. 780. 838. 2444. plynkennow (trabes) 0. 2475. Abnndat eadem terminatio post
themata consonis terminata: colmennow, colmmenow (nodi) P. 76, 2. 212, 3;
131, 3. bommennow (plagae) 0. 2324. Tandem in transumptis quibnsdam an giicae
terminationi insuper addita videtur: bo.tteeow, boassusow (colaphi; supra
boxaw) D. 1367. 1389. strokoaow (verbera) P. 173, 2. 0. 2225. strecveow D.
2072. itrekesow 2081.
YOW: blegyow (flores) P. 27, 1. de^yow (dies) 169, 2. tellyryow (loci; sg.
tyller fq.) 206, 3. meny^yow (montes) 170, 1. tyryow (terrae) O. 26. lyfryow
(libri; supra lyffrow) D. 78 101. 138.435. cussullyow, cusuUyow (consilia) O.
2269.2681. eglusyow (ecclesiae) D. 1175. runyow (colles) D. 2654. gvrythyow,
gttrythyow, gwrytltyow (radiccs) 0. 687. 782. 802. delyow, dylyow (folla) O.
30. 777. the skyggyow (calceos tuos) O. 1406.
Aremorica vetnsta terminatio OU (=au, ut in nominibus Joumonoe, Louran, p.
108) invenitur in chart. Rhcd. 2, 17.: arbores pirinou. Recentior est -u,
-is, sed scribitur -ou, -iou, ut hodie, iam in Buh. et MJ.
OU: loiou (herbae) Buh. 44, 27. ro«f<m (retia) 32, 14. gourchemenou (man
data) 62, 4. diaoulou (diaboli) 88, 8. 102, 23. comsou, compsou (sermones)
60, 19; 54, 6. MJ. 7a. doeou (di): doeou priuet (Penates) Gath. boedou (cibi,
cenae; sg. boet ibid.) MJ. 6a. 'madou
(bona) 9a. 62 a. Buh. 28, 10. 34, 5. coatdou (sil vae; eoat 38, 22) 32, 19.
fraou (res) 110, 15. 22. guentlou (dolores parturientis; guentl 92, 15. 94,
22) 90, 21. curunou (tonitrua) 92, 20. burzudou (miracula; burzut 46, 10) 44,
21. 108, 10. MJ. 80 a. pennou (capita) 54 b. dazlou (lacrimae) 4b. 190a. 204
a. dazrou Caih. quehezlou (uxmtii) 162a.b. 189 a. tocA<>« (clavi) 42b.
115b. touUou (foramina) 43 a. goulyou (plagae; gouly Cath.) 43 a. 105 b.
uuyou (eva)201b. fryou (nasi; fry 78 b.) 104 b. festou (festa; ag. fest
Cath.) MJ. 62 a. rodou (rotae; rot Cath.) 10 b. costou (costae), membrou
(membra) 33a. palvou (palmae, manns) 121 b. le/rou (libri) 30 b. enorou
(honores) 62 a. errorou (er rores) 80 a. beneficzou (beneficia) 128b.
o/ficzou, o/ficou (officia) Buh. 110,22. 118,
1. graoou, graczou (gratiae) 8, 3. 98, 2; 54, 18. MJ. 63 b. ylisou
(ecclesiae) Buh. 52, 16. misterou, mysterou (mysteria) 74, 8. MJ. 62 a.
maruaillou (mira bilia) 128b. Buh. 44, 25. 116, 15. couiou, couryou
(convivia; couvy, couui MJ.
|
|
|
|
|
(delwedd F8951) (tudalen 288)
|
288 (293. 294) n. 2. PLURALIS
BRITANNIODS DI8TINCTB8 LIQUIDI8.
4a. Cath.) 34,4. MJ. 9a. profeciou, prophecyou, p-ophieiou (prophetiae) 33 b.
167b. Buh. 116, 22. ariiclou (articuli; arttcl Cath.) 60, 18. 110, 5. ardou
(artes; art Cath.) 116, 21. ploueou (vici) 54, 17. 108, II. banquedou (comesaationes) 34, 3. gperedou
(pirifcus) 10, 16. 102, 22. pechedou (peocata) 10, 2 14. 26, 6. 28, 16. 118,
11. MJ. V2a. tourma^ttou (tonaenta) 9b. numdamantou (mandata) Buh. 28, 14.
62, 5. paramantou (paratns) 26, 3. oberou (opera) 28, 12. et^rou, eu/rou
(id.) 102, 24. MJ. 128b. auielou (evangelia) Buh. 50, 22. pedennou (pre
cationes) 4, 14. 108, 12. aluaenou (eleemosynae)
26, 7. oresonou (orationes) 26, 8. vanesonou (yenationes) 34, 1. 10.
devotionou (devotiones) 26, 9. joaeott, yoaou (gaudia) 64, 4. 146, 1.
eerimoniou ('cerimonia') Cath. sichou (sedes; ag. aig Cath.) MJ. 20 b.
acourgezou (flagella; sg. scourgez Cath.) 105 a. entrentraezm man (interea)
Cath. Meraorabili forma treitou (pedes
; aL treii) MJ. 51 a. Ea dem scriptio apud Legonidec. (Par. 1838, p. 38. 42):
besiou (sepulcra), kelc'hiou (circuli), traou (res), kribou (pectina),
poullou (fossae; sg. cambr. ptUl L. Land.), toullou (foramina; sg. cambr.
hod. twll ■— tuW),
sed -tu, -u apud Alan. Dnmoulia (Prag.
1800, p. 52 sq.): leoriu (libri), tadu (patres), pennu (capita).
lOU: diziou (dies; hod. dez masc.) Buh. 150, 12. 15. 152, 1. gueriou, gue
ryou (verba) MJ. I5a. 62a. 63b. lechyou (loca) 190a. griziou (radices) 222a.
meneziou (montes; sg. menez 13a.) 10 b. euryou (horae) Cath. ecriptvryou
(scrip turae) MJ. 43 b. murgou troy (moenia, Troiae) Cath. vertuziou
(virtutes) Bnh.
26, 9. 62, 6. 118, 12. feuntenyou (fontanae) 190, 23. 192, 3. poanyou
(poenae) 4, 15. 20, 7. 200, 9. MJ. lOb. pouanyou (id.) 9b. tem\fnyou
(termini) 61 b. com teriou (caldariae; sg. catUer Cath.) 12a. lciffriou,
U/ryou (libri; snpra U/rott) Bnh. 118, 10. MJ. 234 b. Eodem vix non pertinent
breuiou, breuigou (iudicia) Buh. 150, 9. 16. — breuiou, breugou, breuiou
Clis, placitum') Cath. — ettreugou (nuptiae; sg. euret Man., hod. eiireud),
ean an neuregeou (epithalamium) Catb., alia de quibus cf. p. 170.
Pluralis distinctns consonantibus.
Quae consonae pluralem britannicum distingunt, etsi in paucis (de quibus
postremu loco agetur) a principio ad themata pertinent, plemmque tamen postea
additae, derivantes in flezionis usum transgressae sunt putandae, ut in pere
grinis teatyon (testes), aniueileit (animalia), kalaned (coloni). Terminantur
anteni einsmodi syllabae derivantes aut liquidis aut motis.
E liquidarum numero ad formandum pluralem saepissime (nt in ger manica
adiectivorum declinatione) adhibetur N, praecedente fere O, raro pne terquam
aremorice R.
Terminatio cambrica ON, saepius lON. ON nuda cxtare
videtor in sob stantivis: gweiaon, gweiaaon (pueri) Mab. 1, 12. 22. 32. 250.
meibon (filii) 1,33. 236, sed haec pro gweaion, mebion (p. 83). Vix aliter
diagyblon (discipuli; hod. dyagyblion') 2, 25. 56. Verius hac pertinent:
medygon (medici) 1, 258. 2, 25. 56. guistelon, guyatlon, gwyatlon (obsidcs,
pignora) Leg. 2, 11, 23. 24. Mab. 1,30. athrawon (praeceptores) Mab. 3, 29.
kynawon, kenatcon (catuli) 3, 28. ffvon (ro sae) 2, 218. yolwython (frusta)
1, 2. 31. 2, 201. kedymdeithon (socii; 1, 24. t
27. 28. 372. De mabynogyon (narmtiones; sg. mabinogi 3, 7. 81. 189) 3, 3t» vi
deas infra.
|
|
|
|
|
(delwedd F8952) (tudalen 289)
|
n. 2. PLCRALIS BBITANinCCS DISTINCTIJS
LIQUIDIS. (293. 294) 289
In adiectiTis: iam inter glossas Lzb. milinon (gl. libosus, i.e. lividas; =
mdynyon, Mab.). In L. Land. : guemi duon (alni nigrae) 74. Recentiora: doy
thoH (viri docti) Leg. praef. doethon rueein (docti Bomanoram) Mab. 3, 267.
268, alia.^ doythyoti, doethion-, tei duon (domos uigrae), deueit duon (oves
nigrae) 1, 262. 274. yn wyr llwydon (ut viri cani) 3, 274. dev vachoy
wineuoa. (duo poeri fusci) 3, 265.'
Tenninatio lON cambrice format snbstantiva quaedam, sed pleramque iiigaificat
adiectiva numcri pluralis, inficiens praecedentes vocales capaces in
fectionis.
Sabstantiva: merion (gl.
actores; 7naer) Ob. 78. dennion, deneon, demjon (Lombes: sg. den, dyn masc.) Leg. 2, 6, 39. 11, 24. 4, 1, 2. dynyon (id.) Mab. 1, 5. 33. 250.
gueysyon, yueysnon (pueri; gnas) Leg. 1, 4, 1. 2, 2, 1. testion, teHyon
(testes) 2, 11, 24. 25; 37. 38. meybyon, meibiou (filii) Leg. 2, 1, 3. Mab.
1, 33, *9}^y^>i ^yii<»* (ingeli) Mab. 1, 237. gclynyon (hostes) 1, 29.
morwynyou, mo lynyon (puellae; morwyn fera.) 1, 1. 5. 22. anregyon (dona;
anrec 1, 15) 2, 20. 27. 31. 63. rodyon (dona) 2, 27. Hysgyon uc ythyryon
(virgae et baculi) 1, 236. crifdyon (sutores) 3, 149. kynnydyon (veuatorcs)
2, 244. gnastrodyon (equisonea) Lt^. 1, 12, 6. 7. 15. hehokedyon (falconarii)
1, 10, 10. achuysyon (causae; achaui magc.) J, 12, 6. delehedyon, deleedyon
(debita; hib. vet. dligetha) 2, 1, 13.
Adiectivorum ezempla vetustiora:
inter glossas Ozon.: arpeteticion (gl. mi seri), tenttiscetieion (gl.
sollicitos) 38*. ringuedauUon (gl. arcana) 38'. Inter gl. Lib.: Minion (gl.
inertes), cronion (gl.assiles; i.e. rotundi.'' sg. ibid. cron, gl.
toruatilis), nglion (gl. garrulis), arotrion (gl. atrocia), buenion (gl.
concitis), be nolioH (gl. esciferis), tirolion (gl. agrica), couuantolion
(gl. andrivenereis), torvi »i<dion (gl. fidis), natrolion (gl. regulosis),
atanocion (gl. alligeris; i.e. alig., cf. ttinet, volucies, Oz. 4O’.). E
libro Land.: bet ir ulUudion (sepulcrum pere grinorum) 216. nant y clauorion
('vallis leprosorum' 217) 119.
Ezempla recentiora e Mab.: deueit givynyon (oves albae; hod. da/ad fem.)
1,274. deu tilgi bronnwynyon vrychyon (duo vertragi albo pectore maculosi; ci
iDiuc.) 1, 274. gweisaon culyon cochyon (pueri macri rabri) 1, 250. danned hi
ryon melynyon (dentes longi flavi) 1, 283. arueu trymyon (arma gravia) 3,
304. y pedeir yttondard melynynon (quattuor signa flava) 1, 30. nmrchogyon
urdolyon (equites ordinati) I, 241. Saepe quae videntur substantiva, sunt
principio ad iectiva ut doytJ^fon, doethion (viri docti) Leg. praef. Mab. 3,
29; inprimis deri vata in -aul, -aur, -auc etc., ut ebolyon (palli; sg. ebawl
e subst eb, ep, equus) Leg. 1, 12, 7. Mab.
3, 30. 87. kerdhoryon (ministri; sg. kerdawr e subst. kerd, iter) Leg. 1, 4,
1. Wodoryon (socii ; brodawr e brawt, frater), karcharoryon (cap tivi)
Mab.,372. Ueyeyon (laici), escoleycyon, eeeolyeyon (scholastici , ecclesia
stici) Leg. praef. mydoeyon (ministri; sg. mydatcc) Leg. 1, 10, 16.
perchenokyon (possessores) 2, 4, 10. touyssogion, tywyssogyon (principes) L.
Laud. 113. Mah. 3, 298. marchogyon (equites) Mab. fq. taeogyon (agricolae)
Mab. 3, 148. cymo dogyon (vicini) 1, 269. dylyedogyon (dehitores) 1, 269. 3,
36. kyttirogyoti (fiui timO 2, 29. peUenuigyon (peregrini) 1, 1. Item
compositom fydlonynn (fidelcs; sg. gwT ffydlatcn 3, 305) 2, 30. Nec aliter
hodie mabinogion (sg. mnhinog, pue rilis) asorpari solet tanquam pluralis
substantivi mabinogi (narratio puerilis),
Zmss, euMji. OLT. Eu. IL 19
|
|
|
|
|
(delwedd F8953) (tudalen 290)
|
290 (294.295) n. 2. PLCRALTS
BRITANNICDS DTSTIN0T08 UQVIDIS.
Cambrica R in ono exemplo gwewyr (hastae; hod. gwamyr a sg. gwaewV) Mab. 2,
60. gkoaewar 3, 264. 266. forsitan compositioni potius triboenda sit
Terminationom earundem comica et aremorica exempla. Cornica ON nada vix extat
nisi in: iuthetcoity iethewon, ^ewon (Indaei; 8g. itthou), ejow) D. P. fq.
(snpra p. 135) et Jg Jysehyblon (ad discipulos eins) P. 256, 1. dyskyblon
(discipuli) D. 457. 774. 911. 1011, quorum illud infectione insigne est, hoc
altemat cum dyaeyblyon.
lON substantiToram: maister mebion (gl. paedagogus) Voc. 8\ mebbtfOH, mebyon
(filii) 0. 437. 1038. guesyon, gweeion (pueri) D. 615. 1299; 2605. impi mon
(cerebrum) Voc. 7\ etnpynyon D. 2120. empynnyon P. 134, 3. D. 2138. R. 2557.
ympynnyon (id.) D. 2142, forma sine dubio plurali, com sit arem. m penn
(penn, capnt), cambr. emennyd Mab. 1, 13, hod. ymenydd (nym-p.). dyt kyblyon,
dyacyblyon (discipuli) D. 1. 69. 462. precyon (Tcrmes) O. 1160,
AdiectiTorum: an gleoyon (aegrotos, sanaTit) P. 25, 1. bohosugyon, bohoio;
gyon (pauperes; sg. bochodoc, g1. inops, pauper, Vocab.) D. 543. 3108. P. 36,
3. 37, 3. boghetegyon (id.) D. 538. e^omogyon, othomegyon (egeni) P. 26, 2.
D. 2636. an vuscogyon (insani) P. 26, 3. tormentours cardotoyon, arlyihy
earadowyon (tor tores, domini amandi) D, 1357. 3163. cufyon, ke/yon (cari) D. 1075. 1093; 1026. E deriTatis principio
adiectiTis orta snbstantiTa: pehadoryon (peccatores) P. 5, 3. pronteryon
(presbyteri) 89, 1. palmo^-yon (peregrinatores) R. 1477. ftattxryon (garmli)
R. 1511. guycoryon, guykcoryon (mercatores) D. 331. 1304.
marogyon, morogyon, marrvgyom, marrouggyon (milites; = cambr. marchogyon) P.
243, 1. 251, 1; 250, 1; D. 1613; 0. 1639. gowygyon (mendaees) R. 1478. 1510.
eriste nyon, crystenyon, crystunyon (Christiani) D. 979. 1564. 1545. Huina
locum ob tinet -ER in prenyer, prennyer, prynnyer (arbores) P. 131, 1. 151, 4. 153, 1.
Aremorica N, quia adiectiTa Tera non flectnntur, est sabstantiTorum; in his
tamen deriTata in -en, -er, -ee etc. originem ex adiectiTis produnt.
ON nuda Tix extat nisi forte in anaffuon (animae) Buh. 154, 21. anafio» MJ.
13a. anauon em ^emn (manea) Caih. et hod. gadon, gedon (lepores; sg. gat Buh.
32, 8. Cath., hod. gad).
lON non extat nisi in disquiblion (discipuli) Bub. 118, 22. et yuzeoyon
(fudaei) MJ. 115a, quae, etsi proximorum Tersieulomm consonantia probantor,
tamen ipsa quoque alibi scribontar disquiblyen MJ. 19b. 47 b. 76 b. yuzevien,
ymevyen 128a. 129 a. In aliis lEN: blisien (aoni; hod. bioaz masc.) Boh. 4,5.
compiirien (compatres) 98, 21. peoryen, peauryen, peouryen, peuryen
(pauperes) 68, 11. 142, 16. 154, 3. MJ. 12b. 15b. ohrietemen, ehrietenyen
(Ohrigtiaai) Bob. 54, 16; 62, 1. 74, 13. toueryen (blasphematores) 150, 5.
pecheryen (peccatorcs) MJ. 11 b. servichetyen (serri) 52a. prisonerien
(captiTi) 117 a. mesfaetAourytn (malefactores) Buh. 152, 25. marchadouryen
(mercatores) MJ. 76 b. bourehysyen (burgenses) 81 a. ostysien (hospites; Bg.
osHs Cath.) 208 b. beleyen (presbyteri; pro belegien, e sg. baelec) BuL 58,
8. 138, 18. 140, 15. ezomeyen (egeni; eto mec Cadi.) MJ. 12 b. marehyen
(milites; marhec Cath.) 123 a. Item hodiema: mipien (Slii; mab), kanerien
(cantores; kaner), jntnztfMn (sapientes; sg. gwiziek), amezeien (Ticini;
otHezek). Pro -ien non infrequens -lER, ut hodie: geeier (men dacia; sg.
gaou), bisier (baculi; baz), klizeier (gladii; klize), teier (sacci; sae'h),
kleier (cloccae; Idoch), ilc^hier (marsupia; ialc h), fere'hier (farcae;
forch) etc^ iam apud Manorium
|
|
|
|
|
(delwedd F8954) (tudalen 291)
|
n. 2. PLCRAUS BRITAHMIC08 DISTDICTnS
MUTI8. (29' 298) 291
Motae consonae ad formandam plaralem praeaerdm substantiyorum adhi bentur T
et D, praecedentibus vocalibai), quarum mmor multo in cambrica est varietas
quam in cornica vel aremorica.
Cambricae enim terminationes variae fiunt cum T: -et, -ot, -aiot, -ieity -Ht (hod.
-ed, -od, -iaid)] cum D: -ed, -yd, -oed (hod. -edd, -ydd, -odd). Har rum exempla primo loco enumerabimus.
ET. Conferenda videntur nomin%,gallica Usip^tes Caes., Yennon^es Plin. (Praef. VU.) Vetustius exemplam tam substantivi quam adiectivi in
gl. Oi. 40*: tetinet broitnbreithet (gl. cicadae; i.e. volucres variegatae;
hod. ednod a sg. edn comm.). Recentiora: merehet (filiae; hod. merch, merehed
fem.) Leg. 1, 10, 10. 16, 6' (merched 12, 15). Mab. 1, 36. 2, 378. pryttet
(vcrmes; hod. pryf, pryfed masc.) Mab. 8, 301. 303. euychet, ewiged (cervae;
hod. ewigod) Leg. 1, 16, 8. Mab. ], 236. aJanet (animalia; alanot Mab.) Leg.
1, 9, 9.
OT: hydot (cervi; hod. hyddod masc.) Mab. 1, 274. gwiberot (viperae; hod.
^ioi^iK^ fem.) 1, 7. Uydnot (bestiae; hod. Uydnod, sg. Uwdn masc.) 3, 199. dy
uyon ae alanot (homines et animalia; hod. alanod) 1, 250. llamestenhot (nisi;
hod. Uemystenod; sg. llamhyttaen Mab. 2, 15 — 17) Leg. 1, 10, 16. ywidonot
(sa gae, veneficae malieres; hod, gwiddanod) Mab. 1, 256. 295.
AWT: pescaut, pyscawt (pisces; hod. pysgod) Leg. 4, 1, 23. Mab. 1, 293, 3,
147.
lEIT, EIT: mackwyeit (servi, pueri) Mab. 1, 29. 30. 2, 55. eorreit (pyg maei)
1,248. corannyeit, coranyeit, coranneit (Coranni, Corantii, pygmaei) 3, 299
sqq. brytanyeit (Britanni) 3, 273. 303. barwnyeit, barwntit (barones) 1, 21.
277. 2, 5. byleyneyt, byleynyeyt (villani) Leg. 1, 10, 9. 43, 16. mileit
(animalia) Mab. 2, 232. bwyvht^eit (bestiae; sg. bwystuil, comp. -mi[) 1, 27.
anyueylyeyt, aHHituileit, aniueileit, dnniueilet (animalia; hod. an^eiUaid)
Leg. 1, 10, 8. 37, 4. Mab. 1,6. 7; 263; 2,231.
ED. Vetaatius exemplom: modreped (gl. materterae; hod. modrybedd), rec liiu
motreped, ^. Oz. B. 43\ In Mab.: bysted (digiti; hod. bysedd masc.) 1, 17.
d«mud (dentes; hod. dannedd — vel daint — e sg. dant masc.) 1, 283. adaued
(fiht; hod. eda/edd ab eda/iem.) 2, 241. 374. rianed (molieres nobiles; hod.
rhia ntdd fem.) 1, 240. 2, 6. adaned (pennae) 1, 3. kalaned (habitatores) 2,
372. dyf red (aquae; hod. dyfroedd masc.) 3, 299. ewythred (avunculi) 2, 245.
brenhined (reges; hod. breninoedd) 1, 277. 3, 263 sq. teymed (domini) 2, 6.
gwraged (ma lioes) fq. ynyssed (insnlae; hoL ynysoedd iem^ 2, 391. 3,299.
mynyded (mon tea; hoi. mynyddoedd mnac., cam -oedd ut alia inter haec) 1, 11.
TD: heolyd (viae, vici; hoi. heolydd iem.) Mab. 1, 16. keyryd (castra; sg.
i«r 1, 3 fem. ut hod.) 2, 214. 3, 298. fforestyd (silvae; fforest fem.) 1,
238. auonyd (flavii; a/on fem.) 3, 264. gwledyd (regiones; hod. gwledydd
fem.) 3, 274. Gnm irregularitate quadam chwioryd (sorores; hod. chwiorydd)
Mab. 1, 275. e 8g. chmier (ut hodie) 1, 248. 249. 262. 275. 2, 61. 3, 92.
OED: moroed (maria; hod. moroedd masc.) Mab. 3, 300. muroed (mari^ tyroed
(turres) 3, 297. Uyssoed (aulae) 3, 299. bydoed (mandi; byt masc. 1, 6) 1, 26.
Ibioed (copiae) 1,16. 2, 240. gwelioed (vulnera) 2, 25. ieithoed (lingnae;
hod. ieUhoedd fem.) 2, 211. gwladoed (regiones; hod. gwladoedd iem.) 1, 246.
2, 201. 3, 264. gwiscoed (vestes; hod. gwisgoedd fem.) 2, 20. nerthoed
(vires; hod.
!»♦
|
|
|
|
|
(delwedd F8955) (tudalen 292)
|
292 (298, »99) II. 2. PttRAtld
BRfirANKlCttS DI8TIKCTtJ9 HUTIS.
ncrthoedd luasc. ut mox sequentia) 2, 18. 35. rt/feloed (eventos, ree mire
gestse) 1, 235. ettfutuoed (fines) 2, 33. niueroed (numeri) 2, 63. 240.
amoeroyd (tempora) Leg. 2, 11,8. assennoed (asini) Mab. 2, 391. dinaftoed
(oppida; hod. dinawedd fem., 8g. dinas fem. 1, 290) 3, 274. 298. teymasaoed
(dominationes; hod. teyua soedd fem.) 3, 298. In postrema narratione
recentiore brenkinoedd (reges) 3, 330.
Addi poterat hic vetastius exemplum e codice Lichfeldensi (in ed. L. Land. p.
271): ^ OM oiaoud (locutione etiamnunc nsitata: yn oe» oeeoedd, in perpetuum,
cf. Spurrelli Gh-amm. cambr. p. 72), si ita esset legendum. At res minime
certa est, tam ob diphthongum ou = au, eu, quam quod in codice secundum imita
tionem additam editioni nimium remota est a voce oisou littera d cnm lineola
aut aspirante anglosaxonica (impressum oisouth pro oisoudh, quod si rectam
esset, extaret hic yetustissimum exemplum infectae d, p. 139) aut abbreviante
alind vocabulum. Etiamsi igitur altemare possunt oison et olloed, ut hodie al
temant oesaw et oeioedd, atque ut in aliis variant tcrminationes, praesertim
eu ot oed: tf/reu et tyroed (turres) Mab. 1, 32. 250. 285; 3, 297. gormesseu
et gor ■nwssoed (miseriae) 3, 299, vel -yd et
-oed: gmledyd et gwladoed (vid. snpra), inaudita
tamen est terminatio -<mdh = -audd.
Isdem consonis t ei d finalibns numeri pluralis comica et aremorica dia lecti
e vocalem fere praemittunt, etsi alteraantem comice cum a et y.
Cornica exempla. ET (com. -es, -us, -ys, p. 164): fiechet (liberi) Voc. 7*.
fleghes, flehes, fleghaa, flehus,fleghys, flehys (id.) D. 239. R. 162; 0. 932. 1036. 1258. D. 2643; D. 1924. 2503; 0. 975. 1031;
O. 1553. 1575. 1611. D. 1945. P. 169, 1. 246, 3; P. 149, 4. 168, 3. benenes,
benenas (mulieres; sg. beneti, benyn 0. 256.
P. 167, 1) O. 1575. 1611. 2247; P. 29, i. 168, 1. 3. 169, 4. 253, 3. 254, 1.
myrghes, myrhes (filiae; sg. myrgh O. 2736) D. 2639. 0. 1038. syllyes
(anguilUe) 0. 136. golmays (lumina) O. 34. 1831. P. 248, 3. losowys (herbae)
O. 31. jmAts (pisces) 0. 43. 52. 117. enevalles (aoimalia) D. 205. bestes
(bestiae) O. 43. 52. 118. 312. prevas (vermes) Cr. 111. skennys (nervi) P.
183, 4. ivnctis (articuli) 181, 4. princis, pryncis (principes) 64, 1. 97, 2.
Altemat com -on: dyscyply* (discipuli) 52, 2. 55, 3, supra dyscyblon,
dytcyblyon. De -t post hanc termioa tionem addita v. snpr» (p. 284).
Saepe tamen in peregrinis -is vel -es nihil aliud est nisi transnmpta ter>
minatio anglica, ut in his: mowys (traces vultus) P. 95, 8. 196, 1. strekis
(ver bera) 227, 2. scherewys (scelerati) 31, 1. 203, 4. scherewes (id.) 213,
4. cf. ttey tours (traditores) 157, 1. resons (rationes) 100, 2. 118, 2.
ED (com. -eth, p. 142): eleth (angeli) D. 6. 31. 96. P. 14, 2. 18, 4. 226, 3.
abesteleth (apostoli) R. 893. bredereth, brudeivth (fratres) D. 714. 1430.
grra get.[h], gwregath (uxores) O. 976. Cr. 2437. AboHta th finall (p. 143)
huc pei^ tinere videtur: cowe^e , cowethe, cowythe (sodales) P. 41, 2; 0.
2478. 2727. D. 1580; 107.
Aremorica. ET: steret (stellae) Buh. 90, 15. 128, 18. goezet (ferae) 30, 11.
32, 13. loznet (animalia; cambr. llydnot) 30,18. bretonet (Britanni) 44, 16.
78, 19. venedotonet (Venedoti) 208, 17. leanenet (sanctimoniales) 22, 2.
«anteset (sanctae) 1-36, 22, aneualet (animalia) 128, 7. preladet (praelati)
78, 20. 208, 19. goaziet (venae) 204, 9. prineet (principes), scribet
(scribae) MJ. 16 b. proffedet, proffoedet, propkedet (prophetae) 31b. 33b.
205a. bilenet (villani) 78 b. romanet (Romani) 121 a. pharisianet (Pharisaei)
112a. touceget, touceguet Qtxdouis) lli.
|
|
|
|
|
(delwedd F8956) (tudalen 293)
|
n. 2. THIMATA BRITANNICA
TBBMQIATA CONSONIS. (^99. 303) 293
13». terptuUet (serpentes) lla. 12a. dra<fonet {ducones), prejvet
(vernHis) 13 a. merchet (filiae) 125a. Mariet
(Mariae) 156b. 214a. mw-er an mUet ('bestia rios, armentarios'), mirer an
mulet Cmulio'), nirer an roncet CeqQarius*) Cath. Item wp. Man. doetoret
(doctores), pertonet (pu-ochi), eontret (avunculi), rouanet (reges; sg. roi)
etc. Hodie -ed: merc'hed (filiae), koulmed (colombae).
Iq nominibus quibnsdam fcmininis intromisso -ES (— ista) : itronneset (do
Binae) MJ. 5b. comazretet (commatres) Boh. 98, 22. hoareeet (sorores), maZron
m$et (matrinae), quinideroeset (consobrinae), femmeUeeet (feminae) Man. e sg.
tbvn, ytroH MJ. 161 b. Bnh. 204, 6. comhazr Cath. hoar, hoer }A3. 9b. 130a.
mazrony queniteru, femell Cath. Intromisso -ENN-: hiochennet (vaccae) Man. e
sg. bueh Cath. buoch Mui.
ED (arem. «, p. 143): aelez
(angeli) BoL 144, 23. 206, 18. 16. autronez (do nini) 34, 8. 60, 15. MJ. 5b.
autrounez (id.) Buh. 52, 11. 78, 10. 182, 12. gra
guez (feminae; sg. gree, gruec MJ. 14a. 115b. 211 a.) 128a. 186a. 205b. 218b.
groaguez (id.) 219 a. doee» an groaguez Cluno') Cath. Eodem forsitan z ezcusso (p. 144) pertineat bug<de
(pueri) Buh. 52, 5. 114, 17. 118, 25. 204, 14. MJ. 23b. e sg. ^u^ru«/ (infans) Bub. 80, 16. Cath. huguel an chatal
C&rmentarius') Cath.; cL cambr. hod. bugeiliaidd e sg. bugall (paator).
Hodiema: aotrounez (domini), gragez (feminae, sg. grig; cambr. gwragedd), Hez
(domas); bugall (sg. bugel). Themata consonis terminata etsi hand raro ad
ceterorum similitudi nem baasformata snnt, consoua terminali aut in singulari
praeter analogiam ser vata, ut cambr. troet, com. troys, arem. troat (pes),
aut in plurali quoque amissa at cambr. dreigeu (draeones), interdum tamen
proprius formus servarunt; prae leitim qoae in N vel ut desinerent.
Cambrica: ci, ki (canis) Mab. fq. cnm compositis kellkg (canis renaticue),
fl»y% (rertragus) Leg. 1, 16, 11. mtigi Mab. 1, 31. anmoylgi (canis
carissimus) 2, 22; pL kun, eun Leg. 1, 5, 5. 11. 7, 11. 23. 16, 11. 12. 4, 1,
19. keUehun, myl Am 1, 16, 11. cwn, kwn Mab. 2, 22. 239. 241. 245. 3, 8. —
yeh (bos) Mab. 2, 222; pL yehen ibid. et in nominibus locorum Penniehenn L.
Land. 185. rytychen Mab. 3, 303. — lleidr, lleidyr (latro) Mab. 3, 156—158. Ueydyr cum comp. kyd Itydyr (socios latrodnii) Leg. 2,
^ 9; pL Uatron Mab. 2, 36. Uadron 3, 149.
kydUadron Leg. 2, 4, 9. — Com infectione cemmein (gl. gradus) Ox. 38* e sg.
hod. eam? cf, hib. eeim p. 268. — ney, nei (fratris vel sororis filias) Leg.
1, 5, 2. 7, 1. Mab. 2, 14. 216. 3, 97. 212; pL neyeynt, nyeint Leg. 1, 5, 5.
Mab. 3, 190. 197. — eor (amicus, cognatas) Mab. 2, 226. 231; pl. earant^) 2,
30. 234, hod. ceraint (vel eerynt Dav.). — goj (faber) Leg. 1, 31, 9. 40, 1.
Mab. 2, 219; pl. gojaint (▼«I
g<^en) Dav.; ex hodiema tamen lingna variae formae enumerantur go/ gcfimdy go/arU go/aint, go/an gofain. — brawt (frater) Mab. 1, 37;
pL brodyr 2,245. 3, 82. 273. De
chwaer (soror) vid. supra p. 291.
Cornica: cki, ki (canis) Voc. 8'. 9*. ky D. 2242.
R. 2026. cum comp. brathky (molossufi) O. 895. D. 2087. P. 65, 2; pL kuen R.
172. bratfiken P. 96, 3. — Plur. ohan (boves) Cr. 1069. caret singulari,
cuius locum obtanet odion Voc. 9*. lader (latio) Voc. 8*. D. 1174. P. 88, 3. 74, 4. 99, 4.
191, 1. 192, 1. 193, 1. ladar D. 2577; pL laddron D. 2255. P. 90, 4. 186, 4. 192, 4. 229, 1. — Iianow (nomen) fq,; pL hynwyn 0.
120. 135. henu^ Cr. 405. — bom (ictus) 0. 2744.
|
|
|
|
|
(delwedd F8957) (tudalen 294)
|
294 (299. 300) n. 2. SOBSTANTIVA
BRITANinCA OOLLBCJTIVA.
D. 2111; pl. bommjfn D. 2088. 2729. — Um (frastain)
O. 7ft2. 2743. P. 6, 3. 241, 3; pl. tymmyn O. 357. 2228. — bram (crepitos
ventris) D. 3078. 0. 2739; pl. bremmyn D. 2104. — colm (nodus, vmculom) D.
1525. 2042; pl. y« vn gofr. men (in isdem vincalis) D. 177. — ear (parens) P.
93, 3. com comp. eAar Qur imicus) 0. 627. 2143; pl. herans Lhnyd., yskerens,
yekeran» D. 737. P. 241, 2. — De broder (frater) vid. p. 283.
Aremorica: quy, qui (canis) MJ. 16b. Oath.; pl. con MJ. 13a. 128a. 234».
mirer an con CcanioulariaB') Cath. — Plur. ouhen (boves): crou ctnn ouhen Cbo
stor ), mirer an nouhen Cbubulcus') Cath., cuius singularem supplet egenn^
eugenn (hod. ejenn) Cath. — lazr (latro) MJ. 86b. 117b. 119a. 139b sqq,
Cath., pl. fa tron MJ. 145 a. doeea an lazron CLavema') Cath. — Eodem
forsitan pertineant anafoon (animae) et hod. gadon (lepores), quae supra
posuimas.* — ear (amir cus, cognatus) MJ. 51b. 70a. 82 a. Buh. 8, 23; pl.
querent Buh. 26, 5. 36, 20. 22. MJ. 42 a. 70b. 120b. — breuzr (frater) MJ. 9.
Cath.; pl. breuder Buh. 202, 9. MJ.
54 a. 69b. 200a, breudeur 2118. De hoer, hoar (soror) cf. p. 293.
Formae collectivae et singolativae.
Pluralis significationem, non formam prae se ferunt britannica qoaedam
substantiva collectiva, quibus opposita sunt, quae singulativa appellabo.
E collectivis ea primnm plurali subiungo, quorum etiam forma pluralis vi deri
poterat, terminata cambrice hodie quoque in WYS, ut Montoys (Monen ses),
LloegnjBys (Loegrenses). Hanc tamen terminationem equidem non at hactenus
enameratas flexioiu numeri pluralis trlbuo, sed derivationi, quae iu> in
vetusta voce cambrica tuscou (gl. tuscus ; cf. p. 117) conspicitur, et in
signi ficationem sensus collectivi et numeri pluralis transiit. Sunt eiusdemmodi are morica in IS: maz vezo aetet an bedie (ut sint
contenti homines), vn maruaill meurbet dan bedit (magnum miraculum
hominibus), allua dan bedis pen ysel (hen corum hominibus capite demisso) BuL
76, 1. 192, 1. 21. be/out laetet etren betHi (vituperari inter homines, i.e.
mundi habitatores, e bet, mundus) 160, 11. doe guir roen bet distro vn tro
ouz an broie (deus vere rex mundi vertaris momento ad regionis habitatores; bro,
terra, regio) 190, 25. ha huy broys hu bourchyiyen (et vos, plebani ct
oppidani) MJ. 81a. hae ylys bourch hacanploeya (ecclesiae homines et
civitatis et rusticos, punio; floe, plebs, vicus, rus) Buh. 144, 9. Nec sine
sensu collectivo sunt cambrica fem. in ES: Uyghes, Uynghes (Bavium agmen,
classis; llong, navis) Mab. 3, 264. 269. 300. dauatte» (grex ovium; dauat,
ovis) 2, 215; sed sine codem com. burges (burgensis, oppidi habitator) P.
214, 1. ut arem. bourchys (videas supra), bourdiis Cath.
Praeterea sunt collectiva nuda
noa derivata: cambr. vet. atar (voiucrei, avium agraen) gl. Oi. 22*, adar Leg. 1, 10, 4. 5. 6. Mab. 1, 8. 2, 231 et hodie.
tyioys (complures spicae, spicarum copia) Mab. 3, 155. Uinat (semen lini, com
piura graua eius seminis) 2, 236. cenUysc (grando, grandinis grana) 1, 8.
rudm agem (rabini et gemmae) 3, 265. 266. »yr (stellae) 1, 7. Uythyr
(litterae) 3, 91. 272. gwrych (saetae) 2, 241. 242. pluf (pennae) 3, 91.
gnarthee, gnardhee, gwarthie (armenta) Ijeg. 1. 34, 12. 13. Mab. 2, 242. moch
(porci) Leg. 2, 1, 2, Mab. 2,241. 244. 3, 192 sqq. Paulum differt biu
(vaccae), quatenus cum nome raiibus construitur: tiyrbiu (tres vaccae) Leg.
1, 35, 16. 2, 11, 24. can myku
|
|
|
|
|
(delwedd F8958) (tudalen 295)
|
n. 2. S0B8TAMTIVA BRITAMNICA
SIMGDLATIVA. (300 301) 295
(centom vaccae) 1, 2, 3. nau myu (nevem v.) 1, 9, 3. chue bi/u (sez v.), chue
ug€yH VMfu (120 v.) 1, 10, 18 etc.
Gomica: an gueltua (hae virgae) 0. 1739. en gueel O. 2079. gweth, gveifth,
gwjfth (arbores) P. 16, 2. O. 28. 51. Cr. 93. deyl, deel (folia) O. 254. Cr. 858. spem (spinae) O. 275. D. 2064. epethea (sentes) 0. 275.
687. gnarthek (armenta), ntogh (porci) 0. 1065. gurgghon (scintillae) D.
2101. blew (capilli) D. 484. 521. lughus, luhe» (folgara) P. 209, 2. R. 296.
tUtfr (stellae) P. 211, I.
Aremorica: tpem (spinae) MJ. 109 b. 115a. Igzar (litterae) 116b. bleau
(capilli) 4b. col (olera), fau (fabae), nurien (formicae), moc^h (porci),
bicu (vaccae) Man. of. plantt^ eaul Colerare'), planter da caul Colitor ),
preff" an caul Ceruca'), pr^ anfaff CcorcuW), eruguell meryen
Cmiricarium, nuricetam'), crou an moch Cbara'), mirer an moch Cporcarias'),
mirer an biu Cvaocarius') Cath. Tandem chus, schase (canes) Man. Dom. nibil
aliud est nisi transomptam gal licanam chatse.
His collectivis modo diveraae originis vocabula opponuntur, ut cambr. hueh,
huce^ hwch (sos) Cod. LicbE Leg. 1, 36, 8. Mab. 2, 241 , com. hodi (por cos)
Voc, arem. kouch (porcos) Catii., modo singnlaris numeras circamscribitur vel
circomlocutione adhibita ut cambr. un parcheU oe voch, banua oeuoch Mab. 2,
241. 244, arem. penmoc'h Man., vri derivatione ut cambr. imch (vacca) gl. Ox.
38'. Leg. 1, 16, 9, com. buch, bugh, bemgh Voc. 9'. 0. 123. 1185. Cr. 403,
arem. bueh, buoc^h Cath. Man. Saepissime vero nomen singulativum britannice
deri Tatur nota singularitatis propria addita ad substantiTum collectivum
nudum, quam vix non recte Davies deminativam principio iudicat, piaesertim
cnm hib. eiosdem usus exemplum inveniri videatur: di duUind (duo folia) Corn.
fochioeon.
Cambrica nota singulatiTa ob alteraantes vooales i et e pro genere, ut in
adiectiTis quibus convenit mutabilis i (p. 279), duplex est, INN, IN mascu
lina, inficiens antecedentes vocales, ENN, EN feminina.
Yetastiora exempla inter glossas Ox.: eterinn (avis slngularis; ex atar, bod.
adar') 22^. eorsenn (gl. arnndo; hod. cori fem., palus, iuncetum, eorsen,
iuncus Td planta paludinosa singularis, arundo) 40*. ecirenn (gl. stella;
hod. «er, stellae, »ven, fem., stella singolaris) B. 44'. E libro Land.
feminina: fiimaun he collenn (fons coryli; collect. coll, coryli, coryletum)
137. bet ir onnen, dir onnen, or onnenn (nsque ad fraxinum, a firaxino) 192.
240. dir aballen, bet ir auallen (usque ad nalum; aball, mali) 164. 197. dii'
ispidatenn (usque ad crataegum; germ. hagedom) 192.
Terminationis -in exempla recentiora: ederyn (aTis; collect. adar, supra)
Leg. ], 10, 12. 14. Mab. 2, 232. 239. keUuyn (calamus; collect. kala/) 3,
155. un Uinhedyn (anum granum seminis lini; collect. Uinat in codem loco) 2,
236. gun/dbedyn, gwybedyn (culex) 2, 208. 212. morgrugyn (formica) 2, 211.
236.
Terminatio -en e Mab.: dalen (folium) 1,8. denoen (quercus; collect. dar
ibid.)2, 232. aiia//«i (malus) 2, 64. fnet'W<wj«» (trifolium) 2, 2 1 8.
<j/«jy»ss« (spica; collect. tywys, supra) 3, 155. cleheren (tabanus) 2,
219. cenUysgen (granum gran dinis; collect cenUysc, supra) 1, 9. Terminatio lEN: dryssien (frutex) Mab. 2,'l98.
Gornica exempla e Voc. semper in -en exeantia (cf. p. 89) plurima signi
ficantia arbores vel herbas et earum partes : guiden (arbor), eclviden
(corylus),
|
|
|
|
|
(delwedd F8959) (tudalen 296)
|
298 (301) n. 2. SUB8TANTIVA BHITANNICA
SINGUL.ATIVA.
onnen (fraxinue), glattanen (quercus, ilez), gttemen (alnas), auallen (malae)
9*. heligen (salix) 9'. ankellen (carduus), reden (filex), etestren (carex),
brunnen (ian cus), korsen (calamus), hetehen (arundo), linhaden (ortica), delen
(folium), «eor revi (ramus), gtucilen, gnaylen (virga, baculus), meeen
(gUuos), gronen (granum), grueiten (radix) 9*; praeterea animalia, praesertim
insecta: logoden (mus), 2oo«ii (pediculus; cambr. hod. llau, pedicuU, sg.
Ueuen"), hvannen (pulez; cambr. hod. chwain, chwanen) 9*. gttenenen
(apis; cambr. hod. gicenyn^ gwenynen), kelionm (musca), guibeden (scinifes),
hcUen (scarabaens), sudronen (fucus) 8\ menvionen (formica), contronen
(cimex); membra ut aten (costa), briamen (gnttur), enede len (extum) 7*,
denique alius res minutas: brettyonen (mica) 10*. litheren (littera) 9',
Terminatio -4en in Voc: gvhien (vespa) 8'. E Dr. etP.: guelen, gweleni.
(virga) 0. 1729. 1732 etc. P. 136, 4. 202, 3. gvethen, guethen f. (arbor) O.
29. 775. 797. 800. gryghonen (scintilla) D. 2717. ecoren (ramus) 0. 802. 805.
luA» gen (fiilgur) R. 293. aeen (costa) Cr. 385.
Aremorica item in -en: gouloueti (candela; goulou, lux)'Buh. lOi, 8. goa len
(virga) 150, 3. 188, 14. enesen (insula) 6, 22. 80, 11. 118, 7. lizerenn
(littera) MJ. 32 b. Plurima continet Gath. ut guezenn (arbor), guezenn prun
(prunus), queluezenn Cnuclearius', i.e. corylus), dei-uenn (quercus),
glaetannenn (ilex), pi nenn (pinus), fattenn (fagus), gttemenn (abtus),
ounenn (fraxinus), auallcHn (po mus), aueillenn (salix), prunenn (pronum),
pechesenn (persicum), queresenn (ce rusum, cerasos), quistinenn (custanea,
iuglans), iuinenn (taxus), loreenn (lauras), ugroasenn (arbustum, rubus),
ilyeattenn (hedera), gueautenn, lousouenu (herba), liimm (vaccinium), elestrenn
(gladiolns), seuuienn (firagum), iruitunn (napos, rapa) , ffl/ttfnn (faba),
melchouenn (trifolium), corsenn (arundo, canna), dHjfenn Cfrons', i.e.
folium). goalenn (virga), bleuzuenn (flos), gruizyenn (radix), metenn
(glans), fagodenn (fftsciculus); logodenn (mus), louenn (pediculus), hoanenn
(pa lex), guenanenn (apis), quelyenenn (musca), guespedenn (vespa), meryenenn
(for mica), fubuenn (soinifes, culex), cotitrounenn (tarmus), queffnidetm
(aranea), lenc quernenn (lambricus); breyenenn bara (mica), choanenn (mica),
Uettenn (pilos), malvcnn (palpebra), pUtuenn (pluma), goazenn (vena), ncruenn
(nervus), neudenn (filum), cordenn (corda), greunenn (granum), grouanetm
(arena), glottenn (carbo), silieim (anguilla), goabien (anguillula), goagrenn
(glandnla), guetmhaenn (ver ruca), mescleim (concha), faeczenn (pyga),
sterenn (stella), laesenn (lex), quene chenn (collis), laguenn (lacus),
iauelinenn (missile), lizerenn (litters), iguenn (hamus), seruiedenn
(facitergium, manutergium).
lam in gallicis his herbarum nominibus possis
supponere notam singala ritatis: yelaamtv (centuncolum herba Gallis) Dioscor.
3, 120. attnfittjv (sam bucus Gallis; cambr. hod. ysgawen, alnus, collect.
ysgaio) Dioscor. 4, 171. titttmen (artemisia herba G«llis) Apulei. Madaur.,
Medici antiqui. Yenet. 1547, p. 213'. letilolen (leg. betidolen? manifolium
herba Gallis) id. ibid. p. 215*. At nimis incerta haec.
Hoc tamen memoria dignam praetereundiun non censuimus, quod tam e pla ralibus
formis singulativa derivnntur ut arem. lousoiten (herba) Cath., cambr. hod.
lysieuenn e pl. losou Buh.. cambr. li/sian. quam e singulativis formae
plurales, ut com. kerdeti (funes), guelynny (virgae), dagretmow (lacrimae),
bleweimow (rami), scoreniww (rami), plytthennow (trabee). arem. bioc^hennet
(vacoae), qwerden (funes),
|
|
|
|
|
(delwedd F8960) (tudalen 297)
|
II. 2. DEMINUnO BUTANNIOA. (303
304) 297
de quibus rid. sapra. Paalo alia ratio intercedit inter corn. aten (costa) et
««010 (costae), tUlm (folium) et delyow, grueiten (radix) et gwryUijfOW,
arem. grmzymn et griziou (radices).
B. Deminatio.
Terminationes deminativao britannicao frequentiores sunt -an el -ic. AN
(Tocali correpta differens a cambr. -aun, arem. -en = hib. vet -an), osituta
hodie quoqu cambrice in utroque
gcnere, iam iu vetustis nominibus propriis virorum extat, tam cambricis quam
aremoricis.
Cambrica eL. Land.: Daganua 149.
Guinan, Conoean 150. Marchan 188. GabroH 150. Manachan 205.
Aremorica e chart. Rhed. : Louran Mor. 339. Ninan, Nennan 1.3. Wi nan 1, 29.
Conan 1,2. Risan 1, 15. Maban 1, 7. Brocan, Brochan 1, 17. Fra cait 1, 5.
Gulugan 1, 2. Wrgitan 1, 5. Wobrian 1, 38. Breoelan, Martinan 1, 24.
Guoretan, Hidran 2, 16. Tiaman, Tieman 1, 20. 31. fotan (fossula) 1, 39.
Cambrica terminatio -an etiam hodie deminuit utriusque generis substan tiva:
masc. llyfran (libcllas), fem. dgitan, gwreigan (muliercula). Frequendor ta men in genere mascolino est -gn, ut dynyti
(homunculos), qua eadem termina tione interdum e Bubstantivis femininis
prodeunt masculina, ut rheffyn (funicu Ins) e fem. rhe^ (funis). Cf. notam
singnlaritatis maaoalinam -yn.
IC cambrioe magis ez usu cessit, tamen hodie quoque femininis adfigitur, ut
llance» (iuvenis femina), llancesig (iuvencula).
Cornica exempla: ydnic (pullus} i.e. avicola, avis palla) Voc. 8\ dechic
(Untinnabuluro; i.e. cloccula, e sabst. cloA, clocca) 9*. iellillie (artavus;
e coBell, culter) 1O’. E plurali derivatnm cnm plnrali
termuiatioaei^eheiiygow, jiehetyggow (puemli) 0. 1868. D. 2649, comparandum
cum aremoricis, quae sta tim proferentur.
Aremoricum e Bnh.: an mabic deey (puerulus David.) 106, 21. Ho diema
utrinsque generis: tadik (paterculos), gwazik (homnnculus), merchik (fi
liola). E plnrali derivata cum plarali terminatione: tadowigou (paterculi),
gwa zedigou (homunculi), merchedigou (filiolae), tiizigou (domus parvae),
breudeiri go» (fraterculi) ap. Legon.
OS, ACH, lACH variores snnt terminationes deminuentes cambricae, ad ditae
snbstantivis plnr. vel collect, ut gwrageddo» (mulierculae), wynos, wyniach
(ignelli; wyn ex oen), gwarthegach (parva armenta, cnm contemptione dictnm).
Exemplnm fnioris terminationis additae snbstantivi formae singulari in Mab. :
eymrano» (parvi, panperes mei corvi; bran, pl. brein") 2, 383.
ILi.et ELL frequentes terminationes in nominibus vetustis gallicis demi
noentes videri possunt, praesertim in uominibus virorum et feminarum, ut Ro
«tUUu, Celtillus, AdbueiUue apud Caesarem, Otacilluv, Olacilla, Ejccingilla
etc. in inscriptionibus (quue videas in capite de derivatione); praeterea in
nomini bas fluvioriun vel locorum, ut Motella iuxta Mota, Mureella iaxta
Murea. Rara tauien (nec certum omnino
num sint denunutiva) eiusmodi nomina iam apnd veteres Hibernos et Britannos,
ut hib. Si>M (nom. viri) in Annal. Tigem.
ap. O’Con. 2, 177, ColmaneUtia (cf. collfUne, gl. nervus, Sg., an pro
Columbanell?') BolL Mart. 2, 560, cambr. Cttillue (Gildasii frater) Boll.
lan. 2, 958. Et sub
|
|
|
|
|
(delwedd F8961) (tudalen 298)
|
298 (306) n. 2. GBADATIO BRITANNICA.
stantiTa britannica, quae videntur deminntiva eiusdem terminationis, foisitan
omnia sint transumpta latina: cambr. grateU (gl. graticola, med. lat. gradMa
p. 161; i.e. craticola), ceUell, eultel (gl. artaus; = cultellae) Ox. B. 42'.
kyUdl, pl. kyUeill (sica) Mab. fq. parckeU (porcellufi) Mab. 2, 241. 3, 302.
com. collell. kethel (gL coltellas; cambr. hod. cyUeU) Voc. 10*. porckel (gl.
porcellas) 9*. logel (gl. localas) 9^ «tem.pcmeU (globulus ensis; gall. hcA.
fommallle) Buh. 152, 13.
C. Gradatio. Sant duae gradationis britannicae terminationes, -aeh (arem.
-oc'A) compa ralivi, -am (-o/) superlativi, quanim illa supplet hibernicam
vetostem -w, -k (p. 123), altera respondet hibernicae -«m; utraque ita fere
addita, at conaoua antecedens (quae si est tenois, serratar) geminetur vel k
intromittatar, ni &lli mnr, per assimilationem (pp. 113. 119. 153).
Praeterea, at in lingna hibernica, snnt fonnae quaedam unomalae.
Comparativas.
ACU cambrica terminatio. Yetastius exemplnm: guobriach (gl. si^ien tior: sera
et sapientior aetas; posit. guoiri, gl. gravis, Ox. 40*) gl. Ox. 37*.
Exempla e Mab.: AorWacA oed no gmenkwyuar (amabilior erat quaiA Genevan) 1,
4. glassack i/w yoric vor ffenytwgd (viridiores sunt eius rami quam pinorum)
I, 7. ny welsei eiryoet morwyn degack (non viderat onquam puellam formosio
rem) I, 279. Uatcenach uuwyt rorthyf y nos konno (laetiores e^;a me faerunt
hac nocte) 1, 10. ryuedach oed gantaw (mirabilius erat ei) 1, 278. Adverb. yn
gallack (fortius) 3, 273. E substantivis derivatus comparativus: a pkan tw am
aerack kymryt kun no ckyuedach (et cum esset tempestivius sumere somnam quam
comessationem) Mab. 3, 14. oed Uessach yr march (esset commodios equo) 3, 19.
OCH aremorica: brassoek (mmor) Buh. 74, 23. 88, 19. peUtoek, pellock
(diutius, porro) MJ. 21 b. 54 b. abilock (habilior) Cath. Item hodie kairoeh
(formosior), ukeloc'k (altior).
Cornica dialectus caret hac terminatione, pro qua in comparativo ut in
superlativo A vel E sola invenitur: kaccra mernans byth ordnys..ny vye (ter
ribilior mors nunquam ordinata est) P. 151, 2. lacka (peior) D. 2175. teeke
yt koul yo y lyio (formosior quam sol est eius aspectus) P. 226, 4. folle
(fariosim) 21, 3. vyUe (insolentius) 176, 4. tekke, teke 0. 1177. D. 348.
leUe (legilior, fide lior) O. 1111. wkekke (suavior) R. 144. kyrre (longior),
eotta (brevior) 0. 2511. 2512. Latino co respondet antepositum de: the voy
(eo magis) D. 1679. the wel (eo melius) D. 2080. je weth (eo peius) P. 239,
4.
Superlativus.
AM cambrica vetostior terminatio. Exemplum cambricam vetastuo: kinkam (gl.
patricius; hod. kynaf, ex ken, senex, germ. altcster) gL Ox. B. 45*.
AF cum infecta m cambrica exempla recentiora semper iam exhibent: fnatn ytsaf
yr ureuan (lapis infimns molinae), emaen vckaf, er kyskaf (lapis summai,
infimus; superior, inferior) Leg. 1, 35, 9. 2, 1, 4. In Mab.: ar y glynn
tedcaj yn y byt (in vallem pulcherrimam mundi) 1, 3. yggwarthaf arwystli (in
suprema
|
|
|
|
|
(delwedd F8962) (tudalen 299)
|
n. 2. GRADATIO BBITANKICA. (306)
299
parte A., flayii) 2, 871. E eabstantivis : fennaf nege» iui (primarium
negotium miki) Mab. 3, 20. air uonoyn pennaf onadunt (et puella prima,
princeps earom) 1, 250. ynbennaf (potissimttn)) 2, 21. In libro Landavensi eadem scriptiu: bet M Jinnaun eithaf (nsque in
fontem extremum) 164. c ffuarthaf luin ili (a summa parte nemoris I.) 166.
219. Interdum tamen ezcusea consoua -a: ir tu gnarAa (latos sapremnm) L.
Land. 148. hU gnartha ir alt (ad summitatem acclivitatis) 149. inignariha (in
eius, insulae, suprema parte) 187. dignartha nant hela (ad «ummitatem vallis
H.) 251. atJiecca merch or byd oed honno (et pulcherrima filia mondi erat
haec) Mab. 3, 321.
Gornicus superlativus finitur ut comparativas: an purra lader, an purre
Imddron (peifectissimus latro, -imi latrones) P. 74, 4. 90, 4. a vyne gwarje,
awar^a (ab, in samma parte) 135, 1. 253, 2. lowenua (laetissime) 115, 2. otc
map kerra, the vap kerra (mens, tuus filius carissimus) D. 153. 0. 2341.
uhella (altissimus, sapremus) D. 2189. brasa, brassa, brcuie (maximas) D.
793. 778. 773. gokye (stoltissimus) R. 1454.
AF, AFF aremorica terminatio: caezraf (pulcherrimus) Buh. 100, 16. dineaaf
(nltimus) 102, 18. furhaff (sapientissimus) 124, 19. 182, 23. vhelaff (al
tissimus) 146, 13. hegarataff (amiciesimus) 64, 6. 102, 2. ma merch henaf
(filia mea nata maxima) MJ. 88 a. «ea^Aa^^levissimus) 41b. querhaf
(caiiaamaa) 6a. 44 a. braaaaf, brashaf (maiijnai,) 10 b. 19a. byanaf,
bianhaff, ^iAanAa/ (minimus) 8a. 46b. 138*. faVtaf (minimus) lOb. garokaf,
garvhaff (crudelissimus) 41b. Buh. 10, 17. abHaff (habilissimus) Cath. Sed
etiam deficiente f: h'assa (maxi mus) MJ. 145 b., ut semper in hodiema
lingna: ann uhela (altissimus), ar pin vidika (ditissimos).
Anomalae gradationis sunt adiectiva quaedam britannica, quorum compa rativus
caret terminatione vulgari, superlativus eandem assumpsit, sive ex ea dem
radice, quae est positivi, sive e diversa uterque gradus derivatas est.
Cambrica eiusdem radicis: mawr, (magnus), comp. mu^, superL munfqf, fHwyhaf.
Uir (longus), comp. Atoy, superl. hwyaf. Isel (humilis), comp. m, su perl.
isaf. Uehel (altus), eomp. ueh, superl. uchaf. leuanc (iuvenis), comp. ieu,
superL ieuaf, yeuht^. Hen (senex), comp. hyn, superl. hynaf.
Alia quorum positivus deeSt aut diversae est radicis: comp. eynt (prior),
saperl. cyntaf (primus). Trech (fortior; = hib. tressa) Mab.' 1, 20. Bychan
(par vas), comp. Uei, snperL Ueiaf, lleyaf. Agos, cyfagot (vicinus), comp.
nes, snperl. ntsaf. Drwe (malus), comp. gwaeth, snperl. gtcaethaf. Diversae
in quoque gradu radices: da, mat (bonus), comp. gueU, gweU (nielior), superl.
goreu (optimus). Exempla horom omnium non infrequentia in Leg. et Mab., ut:
ny bu hwy no hynny (non fuit longins quam hoc) Mab. 1, 244. kyn no mi (prius
quam ego; kynt) 1,260. Item hodie, nisi quod interdum comparadvorum
terminatio vul garis accedit: mwyaeh, hwyaeh, ieuach, hynaeh, Ueiach,
gwaethach, gwellach.
Cornica et aremorica eadem fere
unomala. Comica: le (minue) D. 594. lyha (minimus) D. 794. nes (propius) P.
172, 4. O. 149. 1404. D. 576. nesua (proximos, proxime) R. 1867. Cr. 37.
1678. moy (mmor, magis, plus) fq. moghya (maximns, maxime) D. 513. 777. 792.
798, moghye 514, mogha 0. 2033. D. 510, moygha P. 112, 4. 196, 3. hyns (prior, prius) 49, 2. 61, 1. 0. 377. 724. 1095. 1533.
1722. D. 787. R. 900, i«M 0. 2294. D. 2902. R. 457. kynsa, kynso.
|
B5237: 
yn 
aith δ δ £