|
|
|
|
(delwedd
F8963) (tudalen 300)
|
300 (307. 30$) n. 3. NOMBRAUA
HIBRRNICA CARDINALIA.
kynse (primus, primum) 0. 20; 2162; 2613. D.
2947; ketua^ ken«o, kettu D. 795. 2051. R. 863. gueth, gwetli (peior) R.
2026. D. 2732. P. 47, 4. 205, 4. guOha (Ppessimns) D. 1130. gtoel, gtieU,
gwell (melior, meliiu) P. ^is, 3. !>1, 4. 158, 4. guel 0. 1914. D. 446,
1910. anguellagwas (optimo» paer) P. 112, 4. gwelha (op time) 115, 2. an guyn
guella (vinum optimom) 0. 1904. oio djfUa* gueUa (meom ▼estitam optimom) D. 256. an gutyl wella
(optimum consiliom) D. 555,
Aremorica: mug, mui (mmor) MJ. 111 b. 113b. mug Cmagis) Catb. mttg ha/
(mazimns) MJ. 6b. muyhaff Boh. fq. gueU Cmelior) Cath. (melios) liJ. ]07b.
116b. ^uc^/ia/ (optimus, optime) 5 b. 6b. 8a. 45b. ^m^/ Bab. fq. quen taff
(primus) Bah. 36, 18. MJ. 47a. qucntaf 7a.b. lOb. 52b. Item hodie: mad
(bonos), comp. gvoeU (gwelloc^h), superl ar gweUa; drouk (maluo), comp. gteax
(gwaaoe^h'), superl. ar gwasa.
Memoranda est post enumeratas terminationes gradationis oambrica termi natio
aeqoalitatis -ET, addita adiectivis, quibus praefigitur compositione part 4y,
kyn, •abditorque coni. o, ac (atque) : niuer kylmrdet a humnw (congregatio
aeque splendens atque haec) Mab. 1, 16. givas kynuonhedicket athi (puer aeque
nobilis ac tu) 1, 264. achyntristet oedynt ac agheu (et aeque tristes erant
ac nors) I, 36. CAPIJT TERTIUM.
De numeralibiis.
Sunt numeri celtici ut in ceteris linguis vel cardinales vel ordinales; sed
addit lingna hibernica genns, quo carent britannica et pleraeque ceterae
lingnae, sttbstantivorum numeralium.
I. Nunieralia hibernica.
1. Numeri cardinales exceptis illis sex a Y usque ad X declinantur omnes.
Ante numeros per se positos praecedere solet ant A (nec mutatum ante vocales
et medius, nec consonas inficiens, diversum igitur ab articalo), aut
articulus nentr. plur. Addentur ob conspectum formarom etiam composita et
derivata.
Forma substantivorum sequentium praeter dualem post II post numeros minores
omnes est pluralis, nec discordant ab usu aliamm lingoarum exempla infra suis
locis sequentia: tri tuisil (tres casus), tri tuisel (trium casuum; gen.),
teora bliadm (tres anni), cethir brottae (quattuor momenta), coic sailm
(quinque psalmi), coic bliadni (quinque anni), coic mili (quinque milia),
coie brotu (quin que momeot«; acc), octndelbce (octo formae), deich mili
(decem milia). Contra omnes numeri mmores, tam decadum nomina quam dt
(eentum) et miU (mille), ntpote substantiva postulant genetivum ploralis :
fiche pond (viginti pondo), eoic revhorchuit bHmmen (quinquies quadrageua
verbera); pro quo goietivo sicot pro duali recentior et hodiema lingna
substituit formam singularem.
I. OlN, OEN: oin diairchinchib (gL primitius; i.e. unas e primis) Wb. 7*.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8964) (tudalen 301)
|
n. 3. KVMBRAUA HIBBRNICA CARDINAIJA.
(308.309) 301
0m nunme Ub occo et owt ffnim (gl. ananimes honorificetis deam; i.e. aua mens
sit Tobia in eo et oua actio) 6*. Ukinonn oen leiss natura 7 sigm. (gl. sunt
alia natora et significatione mobilia; i.e est idem unom, anum et idem ci n.
et s.). ishinon oin gigni. 7 digci'e. (gl. significantiam et discretionem;
cf. Sg. 201*: ed nonom, gl. identidem) Sg. 61*. 208^ aoen fodeich (onom
decies) Cr. 31'. Geu. fem.: etrit imia aine 7 inua aile (ratione unius et
alterias) Cr. 31*. Dat: isin oinekorp ataat (in nno corpore sant) Wb. 12^ o
din »il (ex uno semine) 4'. Acc. : ni ar 6en fer (non propter unum virum,
passos est Christus) 4*. Addito articulo interdam significatur lat. idem: m
eorp intHn bdll (gl. corpus non est anam membrum; i.e. unum iUud) Wb. 12*.
indoengrdnne (unom illum granulum) 13*. inua oeua m^e (gl. tantidem, i.e.
eiusdem magnitndinis) Sg. 203*. ond oentHtrinn (gl. ex eadem massa) Wb. 4°. isninddinbull
(in uno illo membro) 12*. isindMnuqir (eadem hora, resurgent mortui) 25\
tresinnoetimeit (gl. per tantun dem, temporis) Cr. 34°. De formula eachoen videas inter pronomina.
Composita: Sinechead, denechaid (gl. eques) Sg. 50^. 55^ oentaim, Ontam (gL
caelebs) 9*. 16*. dinsyliabche (monosyllabae, voces) 207*. fer oinskche (Tir
unius nxoris) Tir. 1 1 ; atque alia quae scriptione separantur ut 6en
chtnmdiu lib (onus dominus Tobis) Wb. 22* Nomcn Tiri oengus (gen. f oengmso,
gl. marg. ; cf fergna, supra p. 266) Cr. 4*. Derivata: 6inar, oetMr (cL
infira sabst nume ralia), 6entu, ointu (unitas) Wb. fq. oinugud (unio) Wb.
21*. oende, 6indte (ani cos) 12*. dendai, &indai, 6indi (singuli,
singulae) Sg. 9*. 18*. 197*. indMndid, ind oindid
(gl. semel) Ml. 29* 34*. ind6endaid (gl. singulatim) Sg. 71\
n. DA, DI (DE). Paradigma flexionis huius numeralis constracti cum
sabstantiTis:
Masc. Fem. Neutr.
Nom. dd di dd-n
Gen. dd 1
Dat. dib-n (deib-n)>
Acc. dd di dd-n
Qaarum formamm exempla supra sunt prolata cum noniinum numero duali ;
formulae pronomiualis diblinaib (utrobique, ab utraque parte) plura infra
inter pronomina. Datiri forma deib extat in Sg. 8*: sUl. fordeih dacti. s6n
(gl. pen themimeri heroicae; i.e. syllaba super duo dactylos hoc). Idem cam articulo •ine sabstantiTO: nochishonaib dib
s6h (est tamen ab ntroque hoc) MI. 14*. Praeter dd extat forma absoluta ddu,
rec. et hod. d6 (= cambr. dou, deu, hod. <^):
itaddu coicat arehit (sunt 152) Cr. 42*. it lia inatri olddte adi (sunt plua
tria quam duo), ad6 ilie 7 add anund (duo illinc et doo hinc) Corn. deach. m
hoen acht a dho (non unus sed dao) id. emuin. cocend n6maide no a do no a tti
(ad finem momenti [?] vel duorum TJl triom) id. himbas forosnai.
DE in compositis et derivatis: deoger (diphthongus; — defoger a fogur, Bonos)
Sg. fq. dedith (gl. bipennis) Sg. 67*. diriad (gl. bigae, biogae, bina ioga)
54*. dSiHlabehi (bisyllabae, voces) 44'. 68'. 187*. coit. decheneli indiu la
nvelitridi (gL terrigenus, taurigenus; i.e. commonia bigenera hodie apud
nevOS scriptores) 90^. coitchen dechendisin ap. gcos (gl. <»
t'ii:>{>ui:ini; xai ^ ay^Qcjnog) 62*. inpaseir .1, indecheneul paseir
(gl. unde sit, ne parseris, in cod. passeris, Prisc. 12, 6, 29) 203*. diehorpdae (gl. bicorpor) 65*. rMi
cltoead etir deichthriub
|
|
|
|
|
(delwedd
F8965) (tudalen 302)
|
302 (309. 310) II. 3. KDMKRALTA
HIBRRNICA CARDINALIA.
7 deihriub corrioinn (fuit bellam inter decem tribns et duas tribus osque eo)
Ml. 37r. De subst. numerali dede paulo infra; adi. deidi (gl. bini) Cr. 32^.
III. TRI masc. neuti-., TEOIR, TEORA fem. Paradigma flexionia: Masc. et
nentr. Fem.
Nom. tri teoir, teora
Gen. tri teora-n
Dat. trib teoraib
Acc. iri teora.
Exempla gen. masc. et neutr.: Nom. iitlour da preceptoir in ceclia no thrii
(sufBciunt duo praeceptores in ecclesia vel tres) Wb. 13*. ua tri reete (tres
leges, naturae etc.; r$ct neutr., alibi masc.) Wb. 29*. it tri tuisil (gl.
gerandia nominum habent casus aliquos; i.e. sunt tres casos) Sg. 148^ 6en.:
deU) tri tuisel foraib (species trium casuum in eis, gerundiis) Sg. I48V tia ^ noHaithe (gl. trinum nundiuum; i.e. -arum) Sg. 116\ ni
gndth chom». in ainmnidib pro nomen acht inua tri domher som (gl. per
nominatiyos tria tantam compoQontar, pronomina; i.e. non consueta compositio
in nominatiTis pronominom nisi trinm, quae profert) Sg. 201*. Dat.: diatrib
nonbaruib (tribns snis enneadibus) Conn. B. orc treith. Acc.: ruri anaeht
trimaceu aeumn tened (dominns qui servaTit trcs filios e fumo ignis) Colm. h.
29. tri gni forsin apgitir (gl. tema tenent alphabeta; i.e. tres formus pro
atphabeto) Cr. 33*. iri dhman dobeir, tri anman tra dober doib (tria nomina
dat, tria nomina ergo dat eis) Wb. 12*. 16*. annoi frisinua tri (gl. ille
ipse iste et reliqua novem; i.e. novem adtria, pronomina dicta) Sg. 197^
commebaid hitri (nt frangeretor in tria) Br. h. 78.
Fem. : inua teoir rannasa isdin rann fardingrdt (gl. ergo tria oua pars est
orationis) Sg. 26'. teora tonua torunni in b<J>. trddenus dosom in
sepul. (gl. con* sepalti estis ei, Christo, iu baptismo ; i.e. tres
undationeB snper nos in bapt, tridunm ei in sepulcro) Wb. 27*. teora bliadni
frithriagla namma leissem (gL sunt autem anni tres circuli) Cr. 32^
itnephchumscaichti ua teora litreso (imma tabiles sant hae tres litterae) Sg.
lO^. teora greca into dondi aslegendi (sciL briatlira, voces: hae tres
graecae pro legendi, loti avayvwariov xai tov ava yiviiaxsiv xai too
avttYtvuax&a9ai) Sg. 148'. teora ferba fiira (tres vaccae can didae) SM.
64. Gen.: nephaecomal inua teora liter (non ianctio trium littoa mm). minogud
intia teora nguttae iffuille (dissonantia trium vocalium insimnl) Sg. 7\ 4O’.
muince.iii.nungae (collare triom onciaram) Tir. 6. nattorambo (g^ di gaball;
i.e. triom Taccanun) SM. 66. Dat.: donaib teoraib pertonaib uatha taib (in
tribus personis singolaribus, numeri singalaris) Sg. 186*. Acc.: taid menadar
sunt i' ua teora persaua (significat hic ergo tres personus, deitatis) Wb.
9*. adopart teora Uthindii (obtulit tria dimidia «'.) Tir. 4. ar teora ferba
tic «0 (ad tres vaccas pertinet hoc) SM.^.
TRE in compositis et derivatis: isintrechostu (gL in tripode) Sg. 8'. treode,
trecoste (gL tricospis) Sg. 67'. trechafhards (gL tripolites) Sg. 38'.
treceneli (gL trigena) Sg. 66*. ingenitin coit. trechwUlai (g^. alteram
servat, regnlam ; i.e. ge netiTum commnnem trigenerum), coiichen trechenelas
.sui. (commune farigeneram est sui) Sg. 75'. 200*. Supra allatum est subst
tridenus compositnm e denus (roscarsam frib denus ihbeicc, gl. desolnti a
Tobis ad tempns horae, Wb. 24'). DeriTatum irian (tertia pars, triens) SM.
96. 100. 200. 246. 258. 260, cuius genas
|
|
|
|
|
(delwedd
F8966) (tudalen 303)
|
n. 3. NUMERAUA HIBBRNICA CARDINALIA.
(310. 311) 303
neatnim recentior quoque lingna significat: dd d-trian (duae partes, bes)
Keat ap. O’Don. 372. Sabst. numerale, de quo infira, trdde est neutram adi.
tride (teraos): urunb tredaib (gl. in ternis) Sg. lO*.
IV. CETHTR masc. nentr., CETHEOIR, CETHEORA fem. Exempla masc. et neutr.:
cethir brottae (quattuor momenta; in sententia, quam videas totam infra sub
X) Cr. 18*. itchethir chk (gL quater centeni; = 400) Cr. 42*. Fem.: ceteora
athgabcda (quattuor districtiones) SM. 258. cetheora duiUne fair (quattuor
folia super eo) Corn. doss. Gen.: concUb cretem cet[kJeora persann linn (ut
sit fides quattuor personamm nobis) Tr. 86. Accedit forma atriusque generis
communis eeithre, ceithri in codicibus recentioribus. Masc: ceitre »el laig
(quattuor spectatores) SM. 240. eeitri eapuid (quattuor principes), ceiiri
triinn (quattnor viri fortes) SM. 54. ceitri mic Buide (quattuor filii B.)
SM. 70. Fem.: eeitfi primgaeta ocus ceilri fogaeta (quattuor venti cardinales
et quattuor venti laterales) SM. 26. eeithri ba (quattuor vaccae) 270.
Est etiam subst cethir (gl. hic et hoc pecus; i.e. quadrupes) Sg. 70^. comU
frieethir (gl. animalis homo; i.e. similis animalis quadrapedis) Wb. 8\ Plar.
ceihra : ua hethat cethra ua gurta (ne edant pecudes segetes) Conn. ge
littar. i« ingnadh ronuaat daine 7 eethra ananmanua as (est mirum quod tule
nmt homines et pecudes animus suas inde) 61. 2. im fuluta caeha cethra (circa
fetos omnium pecudum) SM. 184. o ua ceiraib (a pecoribus) SM. l^. comber ti»
ua cethrai (ut afferrent pecrvdes) Corn. belUaine, Idem adieotive positum: tm
rubu eethra (circa bestius quadrupedes) SM. 184. Composita: mincetra (pe cora iuyenca) SM. 184.
beoceathra (viva pecora), far beoceathraib (de vivis pe coribus) SM. 258. In
compositione CETHAR : traig cethargarait (gl. proceleus maticum; i.e. pes
quattnor brevium syllabaram) Sg. 7\
y. COIC (e duc^ cuinc = lat. quinque, cambr. pimp; cE pp. 42. 66): aHc deieh
eoica (gl. nurg.; ad teztom: sihgulae vocales denos sonos habentes; i.e. 5 X
10 = 50) Sg. 4*. acoic indid oa q. xxx (gl. quinto minus a triginta) Cr. 33*.
Cf. infra: eoic ta^Um techtmogat^ coic ceihorckuit^
cdiccet, coic mili. Gen.: hoge.V. nuinge banoir (catinus' quinque unciarum
auri candidi) Corn. Po.stea cuic: ocM rordaig cuic creta inti (ordinavit
quinque zonas in ea) SM. 28, ut hodie eitig.
YI. SE (cf. pp. 52. 125) :
octndelbce 7 oct ngni cenelcha andnom. se tarfHor eenn iM (gl. sunt formae
generales praeteriti perfecti VIH; i.e. octo formae, sex terminiUiones tamen)
Sg. 166*. se sinistri (sex fenestrae), sesca ocus se si nistri (66 fen.) SM. 28. se haisle (sex articali) Corn. difuh. Gen.: ua si mb6 (gL di
at/igabail; i.e. sex vaccarum) SM. 66.
Vn. SECHT (e forma sechten = sanscr. saptan^ lat septem; de n origlnaria hoius
numeri et tTiam sequentium cf. sub N, p. 44): itsechtnockt (gl. septies
octoni), itsecht tnehit (gl. septies trigeni) Cr. 33*. itseckt eit (gL
septies cen teni) Or. '42*. techt maicc cathboth (septem filii C.) Tir. 8.
sect cumala, tri seet eumala (septem com.*, ter septem cum.) SM. 70.
.VILnaisle (7 articuli), .VII. ndialt (7 pedes) Corn. diach. Gen. : cessad
secht mbrathar (passionem septem fratram) F^L luL 10. Acc.: dobert secktmultu
tiade (dedit septem verveoes a se) 6r. h. 36. Derivatum: grad secta (gradus
septenarius) SM. 96.
* amal t I. Mrra; 2. pretium trium TaccanuD. VaccM aequipanmtur 94 terepoill,
1 tcre P<dl= Z ptngmm.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8967) (tudalen 304)
|
304 (311.312) n. 3. KUMERALIA
HIBERMICA CaRDINALIA.
VIII. OCT, OCHT: octndelbie 7 oct ngni eeneleha andeum (glossa tota sub VI)
Sg. 166'. aoc/U Jeac (18) Cr. %1\ vilLndiailt (8
syllabac), ocht ndHch (octo pedes), ocht naiole (octo articoli) Oorm. deach.
oet mba (octo vaccae) SM. 138. Dat.:
huanaih octsa anuas (gl. similiter ab eis composita, uterque etc. Prisc. 6,
1, 4; i.e. ab his octo supradictiB, uuus, ullus etc.) Sg. 90\ Acc.: ro delb
dono ua hoct ngaeta (creavit igitur octo veutos) SM. 26.
IX. NOI: n&i sethir (gi. novem glandulae) Sg. 49\ annoi fri«inua tri (no
vem ad tria; cf. sub III acc.), it^ inua noi dioi (gl. septem derivativa et
is et hic; i.e. sunt haec ergo novera, dicta pronomina) Sg. 197\ noe slabraid
as» (novem catenae ex eo) Corn. boge. Originariae n servatae ezempla, minua
certa in genetivis: canrici huckt noinomne (usque ad iugum novem quercuum)
Tir. 1. fri re noin uar (spatio novem horamm) L. Ballym. ap. O’Don. p. 92;
certiora noi mbai (uovem vaccae) SM. 138. noi mbliadua .x. iartin
(nudeviginti annoe postea) L. 6r. ap. St.
(Beitr. I. 354) , quibus adnumerandum est compo aitum noindruimm (novem iuga,
n. I.): gen. mocJtoe noindrommo Sg. 226.
X. DEICH: deich mili (gl. decem milia) Wb. 12^. itadeich (gl. decus; i.e.
decem, Beda de temp. rat. c. 15) Cr. 31°. inua d^rich ar dib cetaib (gl.
ducend decus, ibid. c. 20) Cr. 33*. inua deich tribu (gl. tribua) Mi. 34'.
coic deich (quiu quies deni) Sg. 4', v. supra. Servata n: deic mbai (decem
vaccae) SM. 136. 00 miee deic mbu (uaque ad 10 v.) SM. 92.
Eadem forma in derivato deicluhi (gl. denos, sonos, habentes vocales) Sg. 4*.
et in composito deichthriub (decem tribus) iSl. 37 r. (v. supra p. 301). Pro pria est eiosdem vocis forma cum producta vocaii et
servato cousonae e statu primitivo (cf. p. 69) D^C, DEAC, DEEC, forma
absoluta, postposita post nu meros minores, ad efifingendos compositos ab XI
usque ad XIX. Usurpatur eadem forma hodie, destituta consona, hib. ddag,
gael. deu</ in numeris iUis compositis tam cardinalibus quam ordinalibns,
non roututa sequens post minores numeros et post substantiva, si qua addita
sunt, ut gaelice 11 card.: aon dewf (nndecim), cum snbst aon fhear deug (undecim
viri); ordinal.: an t-aon fhear deug (undecimus vir). Item hibernice 12card.: (/a <f^aj|r (duodecim), cnm subst dd
dheisgiobal diag (duodecim discipuli); 13 ord.: an treas caibidil deag (deci
mum tertium capat); 14 ord.: an ceathramhadh caibidil diag (capat decimum
quartum).
Exempla vetusta numerorum XI — XIX: eretsite di mili deee (quod cre diderunt
duodecim milia; glossa mutila initio. Post ddee sequitur di illis, quod est
de illis latine, ut mox pergitur: sechie cretes de illis tuc/e ruua Ugis) Wb.
15*. ar isairehenn ihbes sati hiciunn ndidicdi mad in dib nuaitb deae nammd
bas laigu cach mi aeseai oldaae trichtaige .... armad iamaieniud adrimfher
ev' tesbat di each trichtaigi di hudir deac 7 nn bro. 7 unga 7 atom. ni
conbia salt etir. itsaithrech iM isairi is assu lasua rtmairu di hudir deae
namma du t/tesbuith (nam est indubium esse saltum in fine decennovenalis,
circoli, si daodenis
horis tantum sit minor mensis lunae, quam est tricenalis nam si se
candum naturam coroputatur, ut deficiant de tricenali duodenae horae et qua
ternae lineae et uncia et atomus, non erit saltas omnino. Est autem laborio
sum id; ideo facilina computatoribus duodenas horas tautum deficere*) Cr. 3*
* Comparata hac cum glossa inira «i«quente eiusdem scriptoris eadem ratio probatur,
quam sequitur O’l)n((an (ap. O’B. tlnM}: 1 momentum (minuta; = 13 unciae, 1
uncia = 47 atomL
|
|
|
|
|
(delwedd
F8968) (tudalen 305)
|
n. 3. MOUERAUA HIBBRNICA OARDINAUA.
(318 313) 305
in notatioiubas de fomula chronologica : salra ratione saltos. ni roig di
hudir deae (gL alius nequaquam ad hoc pertingere posse constat; i.e. non
attingit duodedm horas) Cr. 33\ tnda apstal .x. (daodecim apostoli) F^l. Inl.
15. da gaeAa dee (daodecim venti) SM. 26. «n da rann deacc (12 partes), t
ndU> ran daib dec (in 12 partibus) SM. 30. teora pinginne dec (tredecim
denarii) SM. 246 tri eumula diec ar fichit (13 ad 20, 33 cum.) SM. 76.
dorimther hi libur ettaite dtecho .*'. asbert side contra esechiam atbela
doich side 7 dognaith athirgi 7 luid ingrian foraculu coie brotu deae 7 is ed
inchoisecht trisodin incoic bliadni deae dothormuch foraisaiguisorn (narratur
in libro Isaiae haec historia; dixit enim hic oontra Ezechiam: morieris,
Terisimile hoc, et fociebat paenitentiam et cessit 8oI revro quindecim
lineus, et hoc significavit per illud, quindecim annos addi ad Titam illios.
Cf. Isai. 38, 5. 8) gl. mu-g. MI. 16'. da mile dec ar cuic cetaib dee miK
(daodecim milia passuum ad mille quingenta m. p. == 1512 milia pas soum) SM.
28. a euic dee (quindecim) SM. 30. cuic la dic (15 dies) SM. 80. mttccan
seStbliculan deae (puerulus sedecim annorum) F. h. 2. aochtdeac archet ^I.
CXVni) Cr. 32*. co a sect dec (usque ad septendecim) SM. 272. seht eumubt die
(17 comalas) SM. 224. da noct dec milid do mileduib (bie duode Tieeni
milites) SM. 20. niidee (XIX) colligendum e voce derirata noidicde, nSediede
(decemnevenalis, circulos) frequentiore in Cr.j inde praeterea colligi
possunt dendiCy tridie etc. Sed interdum
hic at alius multiplicatio adhibetur: da »e pairti (bis senae partes), da se
mis (bis seni menses) SM. 28.
Eandem numeri fomiam ordinalibus subiongi, ut oriantur formnlae: in tris die,
m tris fer dic (dedmos tertius, d. t Tir), incdiced deae (decimus quintos)
ete., patet e g^ossa ad memoratam formolam chronologicam: teeta »6n dam din
tridUigi laiindi hudir deae .Ujuar sallo ascackoen aesou J. cethir brottae 7
ala nam deac brotto et VIJ mad rann cethorchat alli deac brotto (deest hoc
quoque de triginta diebus cura horis duodecim i.e. iuTentione saltus qui est
singulis men sibus i.e. quattuor momenta et dnodecima pars momenti et
qoadragesima se ptima pars duodecimae partis momenti) Cr. 18'. in ouieed rann
dec (quinta de cima pars) SM. 246. Item cum aliis numeralibus:
treise die (tredecim dies) SM. 78. 82.
Quae secnntur, sunt substantiTa ord. post. ser. I. c, constracta cum gene
tiTo substantiTi; ipsa post numeros minores in genetivo posita, si fit
additio, ut oeht fiehet (octo et Tiginti), sin multiplicatio, in plarali (vel
duali), ut secht tridtit (septem triacades).
XX. FICHE : fiche pond (gl. pondo Tiginti) Sg. 70*. i^ehe (gl. bis deni) Cr.
31'. fiche archet (gl. quindecies octoni; = 120) Cr. 41*. Gen.: oo fooeht
fichet (asque Ticies octies) Cr. 45°. inchoiced fiehet (gl. Ticesima quinta,
lana) Cr. 33\ eetiri milefiehet (24 milia passnum) SM. 28. Minns recte: tri
cumala fidtit, sect eumala fichit (23, 27 cumalae) , in aenmad rann fiehit
(unetTicesima pars) SM. 76. 232, Inde supponendae formae: oen fieh^i (21),
oen fer fichet (21 Tiri), tri fir fiehet (23 Tiri), t» tris fiehet, in
trisferfichet (Ticesimus tertius, vic. t Tir) etc. Aliter (^ar o. dat.) apud
Oeng. dloin dt»> arfichit martir (prae Eca duo et Tiginti martyres) F6I.
Sept. 13.
Plur. trifiehit fer (sezaginta Tiri) Tir. 12. deic mbliadua ocvs ceitri fickU
(nonaginta anni) , cuic fickit hliadmn (centam auni) SM. 138. sect fichiat
blia
ZVCM, OBAKll. CKIT. El>. Q. 30
|
|
|
|
|
(delwedd
F8969) (tudalen 306)
|
306 (313.314) n. 3. KUMERALU HtBBRNIOA
CARDIMAI.U.
dain, sectfichit bliadain (140 anni) SM. 66. 74. Acc: trijiehtea bliadne (60 uinos) Tir. 2. tr^chte bliadan F. h. 40.
Dual. dat.: mturseaer ar dib fiehHb (47 hoBri nes) Oeng. y. infra.
XXX. TRICHA: tricha (gL ter deni) Cr. 31'. triehd trenfer trebar (toi ginta
viri fortes pradentes) F61. Febr. 20. Acc. : co
trieait se'et cumala (ad tri cies septenas cumakui) SM. 92.
Plur. itseckt trichit inua deich ar dA eetaib (gl. septies trigeni ducenti
decus; i.e. 7 X 30 = 210) Cr. 33'.
Inde deriTatum subst. trichtaiffe, trichtige (^triehtaiehe, triehtiehe; cE de
rivat. ICHE) in Cr. uua voce significans spatium triginta dierum.
XL. CETHORCHA: cetraca la macfuirmid (quadraginta penes m., poStam sexti
gradus , historiae) SM. 44. Gen. : VII mad rann cethorchat (septima et
quadragesima pars) Cr. v. supra. athgabail fir ccihraclkat aidche (districtio
viri 40 noctiuiD, Tiri obserrantis quadragesimam) SM. 194. a ceiar cethraiat
(44) SM. 28.
Flur.: coic cethorehuit beimmen (gl. quinquies quadragenae, pli^;ae; i.e. 5 X
40) Wb. 17*. Dat.: cetharchattaib, cethracktuib (y. clumat) 61. 11. 41.
L. CblCA in ezemplo iam allato: eiui deich cdiea (5 X 10 => 50) Sg. 4*.
6en. : itaddu coicat archit (gl. decies nevies octoni; i.e. sunt 152: 19X8 =
152; dd eoieat — 52) Cr. 42'. Formae oorruptae: DuaL: dichaieait (gl.
eetialm) F. h. 30. Plur.: natricoieat (150, psalmi) F. h. 25. Dat: coie ar
tri eaeeoA bliadain (155 anaos) F^l. Aug. 7.
LX. SESCA: sesca la caua
(sexaginta, historiae, penes c, po€tam qoarti gradus) SM. 44. »«»ca ocus se
sinistri (sexaginta sex fenestrae) SM. 28.
LXX. SECHTM06A. Gen.: fochoicsechtmogat ata diabsalma isiatsalliri itcoic
sailm secht. (i.e. sechtmogat) diandiant titul diabpsalma (septuagies qmnr
quies et diapsalma in psalterio, vel sunt septnaginta quinque psalmi, quibus
est titulus diapsalma) Ml. 2*. in tan imorro ro fuidi Feinius a da deiscipul
sat moget (cum vero F. mitteret diseipalos suos 72) SM. 20.
LXXX. 0CHTM06A : ochtmoga cain emged (octoginta boni bellatores) ¥il Febr.
14. 6en.: coic mili ochtmugat archet (185000) Ml. 35*. iars ua hoct mMad naib
octmodat (post 88 annos), iars ua deic mbliadnaib oetmodat (post nonagidU
annos) SM. 138.
XC. Ex hodiemo hib. nocha vetusta forma NOCHA supponenda. Inde derivatum adi.
nHdUech: ni robatar accobra colua leoeom issindiu citaeh abram noicJUech
sarra (gL qui de ancilla, secundum carnem natus est, qui autem de libera,
Sara, secundum repromissionem est; i.e. non erant cupiditates carnia illis ;
tum centenarius A., nonagenaria S.) Wb. 20*.*
C. GkT (s=> lat. centum), substaDtiTum ordinis
prioris ser. I. Nom.: ctt rdmcB fuiri (gl. ad vers. Terg. Aen. 10, 207: it
gravis Aulestes, centenaque arbore fluctus verberat; i.e. centum remi in ea)
Sg. 36*./ 6en.: dichlaind chiU rig chiU rignae (de prole centom regum, centnm
reginarum; ri, rex, rigain, re gina) Paul. carm. 1. eenn c4t mile (capnt
centum milinm) F^L lul. 24. Dat.:
* Oiffert ab hoc adi. noidtlech (undetricenalis : = m-ichtech, no-fichtech e
ndi fiehet 39) inCr.: noiclUech (g\. undetricen. dier. : necesse est tres
pariter menses undetricenorani computare diemin) 39*. i*notchtech re niuil la
aegyp. isinbKadiiuin hicuirelar lalt (undetricenalis luua Julii ipnd
Aegyptios illo auno, quo ponuut saltum) 32^
|
|
|
|
|
(delwedd
F8970) (tudalen 307)
|
n. 3. )rOMBRAL.U HIBERinCA
CAROINALIA. (314. 316} 307
arehit (ftd centam, praeter centam) t. infra. Acc.: laeet ntartir namra (cum
centom martyribus mim) F^L laL 4. eatuxid eettalm cechnaidchi(caaeha,t cente
nps quaque nocte psalmos) F. h. 80. Dnal.: da eet (ducenti) SM. 46. Dat. : ar
dib cetaib (ad dacentos) Cr. 33*. Plor. nom. : itchetJtir ehit (gL quater cen
teni), itsecht cit (gL septies cent«ni) Cr. 42*. oillu oldate cdiccet fer do
demnigud i' reaurrec. (gL Tisas est plasquam quingentis fratribus; i.e. plus
igitur quatn D viri ad confirmationem res.) Wb. 13\ danocht eet (bis
octingeni) F6L lun. 22. Dat.: cotri eHaib tnartir (cum tricentis martyribus)
F^L Sept. 8. ar cuic cetaib dee (ad quindecies centena) SM. 28. Acc. : Umdi
eit (cam nongentis) F^L Aug. 29. Inde denTatum adi. dtach (centenarius,
centom annos natos) Wb. 20*; com positum: Conn citcathaeh (0. centum
bellorum) SM. 70.
Si addnntur numeri minores, sequi hunc numerum postremo loco cum praep. ar
(ad, apud, com dat) docent exempla sapra memorata: aochtdcac ar ehit (118)
Cr. 32*. Jidie archet (120) C. 41\ addu eoicat arehit (152) Cr. 42\
oehtmugait archit (180) Ml. 84*. inua deich ar dib cetaib (210) Cr. 33*.
M. MtliE, snbst. fem. (ser. lY.b), coius nom. sg. mihi non occarrit. Acc. mili: eorriei mili (gl. plorima apud nos
simplicia, quae apud Graecos compo sita, ot felix evrvxijgy pius evae^^g et
alia mille; i.e. ut expleat, usque ad nille) Sg. 207». Plur.: eoie miU (5000) Ml. 34'. di mili diee (12000) Wb. 15»; cam
sabstantiTo: deich mili briathar (gL decem milia Terborum) Wb. 12'. Qen.: mor
sostan dasi mile martair (magna requies 12000 martyrum), cenn eit miU (capnt
centum milium) F^l. lul. 10. 24. Dat: ismo milib mile (est mains uilibus
milinm, .i.ism6 ua mili domilib) ¥&. EpiL 28.
E cardinalibus numeris hibernicis praemissa praep./o produnt adTerbia les,
qui propriis formis, ut sunt latinae semel, bis, ter etc., nec hibernice nec
britannice significantur. Exempla: fodi namma (gl. semel et bis in nsam mihi
Brisistis; i.e. bis tantum) Wb. 24». fadi SM. 268. fomidnuxs bddud fothri (gL
ter naafiragium feci) Wb. 17'. eam dupaterfothri (canas tuom Patemoster ter)
Inc. Sg. fvthri Tir. 14. fathri Br. h. 32. a 6en fodeieh (onum decies) Cr.
31*. eo foocht fiehet (asque Ticies octies) Cr. 45*. fochoicsechbmogat
(septuagies quinquies) Ml. 2*.
Ob formam femininam in fodi (bis) Tidetur subinteliegendnm sabBt.,fem. fecht
(a cambr. gweith fem., lat. vie, vim), quod sabst gweith^ gweiz semper ad
ditur in britannicis dialectis, atque idem extat hibernice in numero
adTerbiali primo, qui non praemittit praepositionem, sed compositus est:
oinecht appec. am. noineet rombebe colinn cr. (gl. qui mortuus est pro
peccato mortuns est semel, Christas) Wb. 3». oinecht (= oit^echt, uua Tice,
cambr. hod. unwaith ; of. adTerb. indectso, infechtso, hao Tice, nunc) Mi.
34*. Contra in fothri (ter) aliia que
forma generis neatri supponenda Tidetur. Praeterea formae adTerbiales
deriTantar ex adiectiTis numeraliblis : indoindid (gl. semel ; oinde) MI.
34*. «n tanitio (gL secondam; toMise) Sg. 213'.
Latinis numeris distribatiTis respondent hibernici numeri cardinales vel
snbstaatiTa numeralia praemisso pronomine cach: cach oen (singuli; cf.
pron.), cach di duU (bina elementa) Sg. 3' . cach cdicer (quini Tiri) Corn.
2. Numeri ordinales, quorum minor copia est in
codicibup nosti-is Te tustis quam cardinalium, inTcniuntur hi:
I. CET (— brit. eint, prior, cf. gall. Cintus, Cintugeous = hib. Cetgen L.
30»
|
|
|
|
|
(delwedd
F8971) (tudalen 308)
|
308 (316.316) n. 3. NUlfSRALIA.
HIBKRinCA ORDINAUA..
Ardm. 11 b. 2, Cintugena, Ciutagnatus, Cintognata, Cintugnatius luscr.) yix
in Tenitur extra compositiouem: i»h4 incet nam.,. ithe insicm» aile (is est
senaus primus, sensns alter) Ml. 36'. ceitgrinne fino (gL nectar; i.e.
piimitiae vini, protropum) Sg. 122^ cetbaid (sensus; quasi primum slmi) Ml.
36*. 7 ni eitbaid dotota (gl. quamTis multi de hoc dicunt; i.e. nec est
sententia illi) Sg. 71*. maith anintUucht foirbthi acitbuidi (gl. exercitatos
habent sensus; i.e. bonns eorum intcUectus, perfecti eorum sensuH) Wb. 33%
fochetoir (statim, i.e. prima hora) Wb. 11'. focetoir Ml. 24*. icdtaidchi
(prima nocte) F. h. 64. indtifliadain (primo aono) Garm. fochlocon.
cetmuinter (prima fiunilia, i.e. oouiunx): foladt cettnuintire (sustentatio
coniogis) SM. 230. 232. cetcruth
(prima forma) SM. 28. citamue (primum, i.e. primo impetu) Corrn. fq. (rid.
dobury ferb^ gall, leithe^ roM, rot, «r); cf. ished dtmus asaccobor limm fHn
(hoo primum est desiderium in me ipso) Wb. 23^ cetoin (primum ieiunium, i.e.
dies Mercurii): de dtain (die Mercurii) SM. 26. beltene indiu for cHdin
(calendae Maiae hodie die Mer cnrii) Vn. 39 a. cettoman .i. cetsdmsi/i i.
cetlud nine mmraid (cal. Maiae i.e. prima ae!$ta8 haec i.e. priuuipium, prima
apparitio tempestatis aestiTae) Corn. ; cf. citam, geu. cetaman (mensis
Maius). Compositionem hodie quoque statuendam
entHe, etsi scriptioue separatur cead, probat infectio consonae insequentis. Ad Terbii citu, ciatu^ cita (primum) exempla infra
inter adTerbia.
Extra compositiouem inTenitur deriTatum CETNE (ord.
pr. ser. I.b): badhe afer incitne (sit is Tir eius, mulieris, primos) Wb. 9*.
Dat. abl.: amidad femi inck4tnu (gL nondum poteratis, sed nec nunc quidem
potestis ; i.e. nam non estia melioree tos quam primnm, inchdtnu abL neutr,
ob antecedentem comparatiTum) Wb. 8*. Praecedit regulariter substantiTo, si
quod additur: ieinehibu tmete (in prima creatione), 6 aicniitd naoitne
tuigten (natura primae oreationis) Wb. r. 21'. eitua netargna, cdtua
netargnae (gL prima cognitio) Sg. 197*. 198*. cetua ^ersan, inchetua persan
(prima persooa) 199*. 157*. faxcitnu diuU (se cundum primam declinationem)
90*. hu€m eeinu dedol indlaithi (gL a primo ergo crcpusculo) MI. 42r. inua
cetni siUabce (primao syllabae) Sg. 212*. donaib citnaib forcitlaib (gl.
primis institntionibns) Ml. 14'. Idem postpositum sub stantiTo transit in
significationem latini idem, quae sola est hod. ceadnaz ised ungni cetne
(gi.eadem ratio) Cr. 33*. t«<. afol. dtua beos tofdimdet (gl. idem possunt
significare) Sg. 72''. iss. afolad dtnae sluindidae (haec est notio eadem
significata), sluindid afolad dtnae (significat eandem notionem) 9*. m
coissig afolad cetnae. ni inclicisig inson afolad cetne (qui significat, nou
significot Tox notionem eandem) 9*. infogur dtua (idem sonus) 203*. indobre.
chitua (idem adTcrbium) 71*. ua Utre dtni (eaedem litterae) 10*. bithi ua
precepta cittti (sunt haec eadem praecepta, quae praedicabo iis) Wb. 17*.
isgnath M salmaib aitherrech forsfiasunu ce'^[w] (est nsitatus in psalmis
reditus ad easdem voces) MI. 52 r. Ante subst. prononune praemisso; ishe
cietne fer (is est idem Tir) Wb. 7*.
Eiusdem significationis estPRtM (transumpta tox latina): allaithe ndede nach
diud noich. 7 phrim archiunn rl. (gl. morata in coitu solis biduo non com pai'et
in caelo, Inna. Beda de nat. rer. c. 13; i.e. diem exlremum in fine im
detricenalis et primum ad principium) Cr. 18'. inua phrlm (gL primo post occa
sum) Cr. 33'. In cumpositis significat lat primarius, priucipalis:
donfi^imgdid
|
|
|
|
|
(delwedd
F8972) (tudalen 309)
|
n. 8. KmaRAUA HIBBRNICA ORDIHALU. «Ift
317) 809
(rento cardiiuli, priouuio) Cr. 19*. toe itnbftis prinuacairi. oeimigdi (gl.
sacra riam; i.e. loou in quo erant sammi SMerdotes in preeando) Wb. lO*. CL OMDbr. priflya (aala, sedes capitalis) Mab.
OENMAD, ri secostar numeri nuiiores: tn aenmad rann fiekU (anetvice sima
pars) SIL 232.
n. TANISE CcE, imthanu, Ticissitado, MI. 21*. inmmihcmad, g^ talioneai, Sg.
181*. triaanimilumadta^ per hanc altemationem, Wb. 13*; foma ignota ho diemae
lingnae): intan agpersan tanaise atrebthar and (cnm persoua seconda
oontinetev in eo) Sg. 198*. indeaeh tanaiae (pes metricas eecandns) Corn.
diach, in tit tcataiae (res pretii seoandi) id. elithar tit. c anihanaib diil
tanim (a nomi mbos deolinationis seoondae). minreth dobre. coh. tdnise
(propriom Terbi coni. secnndae) Sg. 50*. 59*. hi perein tdnaiti (in persoua
seconda) 215*. amaf6irin$e doguHri intntecht tanisi (gl. ne itenun in tristitiam
renirem ad tob, statai) Wb. 14'. itinnU. tdnaiii (g^ in secandam syllabam,
transit) Sg. 2V. inbindim td naiie (gl. secondam enphonium, habent
semiTOcales post vocales) 5*. AblatiTas adTerbialis: intemiiiv (gL secundum)
Sg. 213*.
Idem significat indaile (g\. seconda) Cr. 31*. cf. niU (seoonda dies, bi
dnom) SM. 78. Item ante numeros mmores: aile dec (duodecima dies) SM. 78.
(pars) 234. 6en. nentr.: VIT mad rann cethorehat alli deat (septima et qua
dragesima pars duodecimae partis) Cr. 18'. Usitatius tamen, abi accedunt nu
meri mmores, ALA, INDALA: alarrum deac brotto (dnodecima pars momcnti) Cr.
18*. indala nainmm dic (daodecimnm nomen) Corn. hia. indaln deeripul Ijujit
(i.e. techlmogat', alter et septaagesimus diseipulua) SM. 20. cf. indala fiaeaH
airthir (alter a priore dens) Inc. Sg. Unde
prodisse Tidetur hod. an dara; eL indara neaeh Chic secundos') St. gl. 589.
IIL TRIS: tria fer friu (gl. te
tertiam ex utroque compositum; i.e. tertius rir ad eos, Homer. et Vergil.)
Sg. 2*. tri» litir iih hi toa. tyl. biid .1. no .r. (gL litera tertia 1 vel
r; i.e. tertia Httera tamen in initio syliabae est, esse potest, 1 vel r) Sg.
20*. in tria diltiid dosom (tertia abnegatio ei) Tr. 103. Gen.r foa; lidi
trea diU inao tia (ablativi tertiae declinationis hi infra) Sg. 104*. Abl.
triuas: inehatlaeh inua fer aarubart et intoentu inua ceeealta dide imin et
h^som triuua ((^. salutat Tos Timotheus . . . et Sosipater cognati mei.
saluto tos ego Tertius . . . et ecclesia uniTersa. Rom.
16, 21 ; i.e. uniTersitas Tirorura quos dixit et «nitas ecclesiae, dno haec
et ipse tertins) Wb. 7*. Ad compositionem siue dubio nlerenda est fonua
recentior tres: in tress deach (pes tertius) Corn. ddach. in treua adt (res
tertii pretii) id. clithar aet. an trea neach ("hic tertius') St.
gl.590; hod. treas aspirans consonam insequentem. Deriratam treiae (trideum),
treiae iie, treiae deemaide (tredecim dies) SM. 82.
IV. CETESIAMAD: incethranhad diach (quarttis pes) Corn. deach. m m eUramad
bliadain (quarto anno) SM. 4; hodie quoque hib. ceatraniad. Unde deriTatum
est eethramda fem. (quarta pars): t^eora cefhravtdin (gl. dodrans; i.e. ^ Cr.
25' in hac notatione: teora cefhramdin huare aequinocht indid mailiiu atuUe
arcachden laithiu (gl. Philippns in expositione beati lob aestum maris oceani
quotidie bis Tcnire describens adiunxit hunc uuina aequinoctialis horae
dodrante transmisso tardius venire. Beda
de rat. unciar., ed. Basil. 1, 183; i.e. dodrans horae aeq., eo serior aestas
maris indies).
|
|
|
|
|
(delwedd
F8973) (tudalen 310)
|
310 (317) n. 3. SUB8TANTIVA
HIBERNICA NUMERALIA.
Transnmpta latina tert (u com lineola supra dacta), quart interdum isTe
niantar in Sg.: hi aechmadach. U. choibedua 7 qiuirt.
cob. (in praeterito tertiae coniagationis et quaxtae coni.) 11*. huare ata tt. pergin immcchonuircatar treo isairi
ni techtat togar. (gl. quis, qualis, quantns, et
similibus vocatiTom esse prohibet quia vocatiTus ad aliquam finitam fit et
praesentem personam; i.e. quia tertiae personae interrogantur per ea, ideo
non habent voct^tiTum) 138*. repo-io for quart eob. (reperio secandam quartam
coniugationem) 158*. m quart diil (est quartae decL) 187'.
V. . COICED : inchoiced fichet (gl. Ticesima quinta, lana) Cr. 33*. ki eoidd
huathid (gl. quinta luna; i.e. in quinta singolari) ibid. ineoiced deack (pes
quintus) Corn. diach. in cuiced lebar (liber quintos) SM. 48. Sabst. coicti
neutr. (pars qiunta, provincia Hiberniae): cuiced^ pl. cuiceda SM. 80. in
cuiged neach ('hic quinctus') St. gl. 592. Hod. hib. aiiffead. DenTatam
cmcthe (spa tium quinque dierum) SM. 78.
VI. SESSED: in teaed deach (pes sextus) Corn. d4ach. in eeesed eenel namaile
(sextum genos calTitii) id. rangc. eeiaed (scxta pars) SM. 204. in neised
nfuch Chic sextus^) St. gl. 593. Hod. hib. ieinead.
VIT. SECHTMAD: «echtmad deach (pas septimas) Corn. deach. in »ect iHiul
pingi/iii (scptimus denarius) SM. 24G. VII mad rann eethotchat (pars qua
dragpsiina septiraa) Cr. 18*.
VIH. OCHTMAD: intochtmad deach (pes octavus; Corn. 1. c. cf. a dithim for
oilitwad. ((iilatio eius in oct.o dies) SM, 144.
IX. NOMAD: indnomad (nona, luna) Cr. 32*. viinnomad lo (decimo die) SM. 14(i.
's in nomad hliadain (nono anno) SM. 4. Subst fem. oocetid nomaide (ail Hncni
Donae!' novem momentoram?) Gorm. hi/itbaeforoenai. Hod. hib. naoihad.
X. DECHMAD (bod. decmadj colligendum e subst. fem. dechmad (spa tiiim dccem
dieium) SM. 78. Gen. : tinad decmaide (mora decem dierum) SM. 80. athijabail
dechmaidf (districtio decem dierum) 192. •-'00. Dat. vel acc: a beith jor
treini ocus cuicti ocue dechmaid (eam esse per triduum et quinque die« e»
derem dies) SM. 150 — 152. Plur.: dechmada (decimae) SM. 50.
De 11. dinmad dec, 12. ala dec, 13. trii dic etc. dubitari nequit; at quae
Kecnntur, exemplis destituti restitucre non audemus secundum hodiemus formus
hibernicas: 20. fichead, W. triochadad etc., 100. ceadad, 1000. m»/«a<f,
quonian :tb lioilierno vaogadad (quinquage^imus) discrepat: aeoicettnad lua o
chaitc (gl. quinquagesimus dies a pascha) Corn. cingciges, vel ifi odicatmad
la o cdite 61 1 1 . cingin.
3. SubstantiTa numeralia. Sunt
dupliccs formae, prior fere personu Kiguificans, altera re«, derivata
utraque, nisi fbrte -ar, gen. -ir, orta putator e (•iidst. fi;r, geu.yEr; sed
cf. ilar (multitudo): iliir eor (molti chori) Carm. Goid.
VII. 42. hilar (pluralis) Sg. 39'. 198*. Gen. dram At^«r (Qumeros ploiaJis)
71*. I)at. : MtaW/iir (in plurali) , j»»««A*/«r (in 'plurali 8uo) 66*. Acc.:
ireHar-van danr iiiilur ua pertan (per multitudinom donbrom in moltitudine
personaruin) \Vb. 22*. Fonnae personales etsi ut substantiiTa abetracta (cE.
lat. anitus, daitas ptc.) per omnes ca.sus flccfi possunt, frequentius tiimen
in ablativo singularis pracfixo pronomiut^ prts.^i-^sivo n-!urpuntar, siVe
nomcn vel pronomeu antecedit sivc vorbuni solum (iu plurali). Forma realis, quae plerumque nihil est ni«i
|
|
|
|
|
(delwedd
F8974) (tudalen 311)
|
n. 3, STOSTAKTIVA HIBEKHIOA NUMBRAUA.
01«) 811
B«utram adiectiTi in -de derivati e numero oardinali, comitem habet artionlam
geaevis neutri.
Fomuun personalem, etei plemmque de pereonis adhibetur, interdam tamen Bicot
ilar etiam res signifioare, docent exempla quaedam (cE sab iinar eztr. et snb
triar\
L OINAR, forma personalis, semper in abl. cam pron. poss.: atffii tndi imr
(quod ego onus, solos som) Sg. 202*. meiMe vuHnur (gi.ego solas), tuttu Admur
(ta solos) Wb. 5*. duitto tMinur (tibi soli) Sg. 208*. isM d omur bet ni (g^
deiw omnia in omnibng; i.e. est ipae solus, qui sit aliquid) Wb. 13*. mbad
ademir d6 (ne esset solas ille) 14*. fuirib fomdinur (yobis solis) 14'.
andinor (gL per se, non adiangontar) Sg. 139*. intan lihbite andinur (gL
relatira per se; i.e. oom sant sola). ni leo andinur (gL non est
nominatlTorum pro priam ; i.e. non est in eis solis). isdoib unoinur
adcomaltar (gl. snbstantiTis et vocatiTis solis adiongontar) Sg. 158*. 207*.
208*. Idem significat dthath, ttathath (paacitus, singolaritas , in Sg.
singularis) in hoc exemplo: cid anuaihath nisiu amaroib oeeo (j^ ego relictus
sum solus, et quaerunt animam meam; i.e. etiam hic onas ne sit in ea;
praecedit: occtadradso, in adoratione tna) Yfh. 5*.
Forma realis propria 6inde non magis extat quam subst. ilde. Solum adi.
6*nde^ 6iade inTenitur: itili iih doua gratiae ciam oende inspirut (gL
diTisiones Tero gradarum sunt, idem aatem spiritns). doadbadar sunt atá nili
ddua in spirto et isn^indw ittspirut (gL unus atque idem spiritus diyidens
eingulis prout Tok) Wb. 12*; at adL Ude: jrisua biiathra huathati 7 hilddai
(ad Terba singu laria et ploralia) Sg. 71*. hua thtsis. Udaib (a casibus pluralibae)
198\
U. DIAS (fem., gen. dme) ad significandas personas. Nom.: indiassin (g^
quonun nterque, animorum Homeri et Vergilii; i.e. haec doitus, hi duo) Sg.
2*. isti dius ittsin oingther leusom (snnt duo hi qui anguntur apud eos) Tr.
4. hort iedius rodf6idi (quia duo eam miserunt) Wb. 7*. dius d6 fortuaith
(duo a, i.e. secnndns ipse, saper plebem, poSta septimi gradus) Goim.
fochlocon. Gen.: itdochruth eomirtire ua desse (est indecora conlocatio
dnitatis, i.e. atriosque, loqui oua daos) Wb. 13*. tigerua deisi CduumTir)
St. gL 398. Dat. ahL: do diit asberson (gL uterque, (»6x6^0$, collectiTam Tim
habet; i.e. de daobus dicit hoc) Sg. 75*. u fer addiis (gL uter, nnveQoSy
diTiduam Tim habet, ad onum Tiram pertinet, sed — pergitur hibernice — est
yir, est nnns e dno bus) Sg. 75*. Ua dOs (pius duobus) Wb. 13*. Acc: ni ar
oin fer ua diis rocess (gL pro nobia omnibus; i.e. non pro uno yiro ant
duobus passus est Christus) Wb. 4*. Saepius abL cam pronomine possessiTO :
attaam amdiis i cuimriuff arehritt (gL salatat te Epaphras concaptivus in
Ohristo; i.e. sumus nos duo in captiTitate propter Chr.) Wb. 32*. Item de
rebus: ni sonortnaigedar nechtar ds manibet attdiis do imfolung foirbihetad
(gL neutrum ad perfectionem Talet sine altero ; i.e. nisi sunt ambo ad efficiendam
perfectioriem) ML 14'. ishinunn maltus 7 analittis isondi asalo ataat andiis
(gL altus Te! nlitns altilis, Pr. 4, 5, 25 ; i.e. est idem altus et alitus,
ab alo est atrumque) Sg. •06*. in oin syll. alaat ondiis (gl. quod Pompei et
Yultei et Gai et similia i finalem et antc eam to calem pro nua habent, usus
quoque confirmat, Pr. 7, 5, 22) 120^. ecrichdai an dHs (infinita, tempora)
151*.
DEDE dc rebos. Nom. : eombed
andedesin imlabradsa (gl. qoae cogito se
|
|
|
|
|
(delwedd
F8975) (tudalen 312)
|
312 (319.390) n. 3. SimSTANTIVA
HJDSBRMIOA NUMERALU.
eandain camem cogito, at slt apud me est non; i.e. at sint dao haec, ut
utrumque hoc in sermone meo) Wb. 14'. ithed cauUdenn dim bicu in die lu dicii
(hoc atrumque ergo erit in die iad., praemiom iuatis, poeua peccatoribos)
25'. isbec nand sinunn andede niriu (gl. abusive dicitur casas nominativns,
quod ex ipso nascontar omnes alii, vel quod cadens a sua terminatione in
alius fiuat casus obliquos; i.e. est paulum, paalam abest quin sit idem
ntnunque hoc) Sg. 76*. heravr fri cachnae and^dese (gl. generalis, specialis:
i.e. refeitar ad quodvis atrumque hoc), ar tnm andddeeo (gl. albus, niger;
i.e. ad oolctrem utrumque), ar m^t andedeto (gL magnos, brevis; i.e. ad
magnitudinem ntram que) Sg. 28\ Gen.: ni recar less dim ainmneda la .sei,
ocalund indedisin (gL passivs quoqoe ab acta aliquo fiont .... hoiuscemodi
vero steuctura nominati vum habere quantam ad transitionem non potest, Pr.
13, 5, 25; i.e. non opas est ergo nominativo pro sni, pronomine, cam
significatione utriasque, activi et passivi) Sg. 209*. Dat: nockisinduine
adras dondidiusin (gL deas hunc et hanc destruet, ventrem et escam; i e.
attamen homo servit atrique) Wb. 9*. Acc: huare eonecat andede (gL ab
adverbiis sea praepositionibus, comparativi fiunt, ut extra ezterior, intra
interior etc.; i.e. quia valent atramque) Sg. 39^. erti tem hi eridiu
imfolngi induine firian. indfoisitiu ingiun imfidngi induine «Un.
iitrissandedesin biid duine sldn et ftrian combi bidsldn et bidfirioH (gl.
corde creditur ad iustitium, ore aatem confessio fit ad salatem; i.e. fides
in corde eEGcit hominem iustum, coofessio in ore efficit hominem salvum; per
hoo utrum que fit homo salvus et iustus, donec sit semper salvus et semper
iustus) Wb. 4*.
III. THIAR, forma personalis.
Nom. : triar Senfer (tres personae uua per sona; i.e. trinus et anus) Br. h.
18. in triar sin (hi tres), in triar citua (idem Ires) SM. 216. 292. Gen. :
isdochruth comirsire ua desse l. intriir (est indecora locutio duorum vel
trium simol) Wb. 13'. friri trir (per tempus trium viro rum) SM. 66. tu/eme
trir Ctriumvir) St. gL 399. Dat. abL: ni taharta urlahra dct (lo triur i
n-Erinn (non dabatur contionatio nisi temis hominibus in Hi bemia), se
pinginne dib do triur lain (sex denarii ex his pertinent ad tres viros pleni
debiti) SM. 18. 246. ma beith nech and t' labrathar Ubelre nabad lia dai no
thriur dam (gL si lingna quis loquitur, secundum duos ant moltum tres,
loquatur; i.e. ne sint plures quam duo vel tres) Wb. 13*. Aoc.: la triar (p«
nes tres viros), se acripatil fw in triar lain (sex scripali super tres
homines pleni deUcti) SM. 66. 246. Frequentior abl. cum pronomine praefixo:
bOt atriur do amnaim indeiuin (gi.et vultor et vultoris et vulturius dioitar;
i.e. sont omnes tres, voces, pro nomine avis) Sg. 93*. conoieaigter atriur
.i. iscumseugud lesom cid atoriitag, (gl. praeteritum perfectam tres habet
motus, in prinoipio et in medio et in fine : caedo cecidi, cado cecidi. Pr.
9, 1, 3; i.e. mutantur omnia tria, quippe est secundum eam motus etiam
auctio) 162". ccmtis ainSMidi atriur (gL maius peius eios) 7'. Hodiemae
formae: hib. triur, gael. triuir.
TREDE de rebus. Nom. : issi thol dec didiu anisiu .i. dtredeso .i. boua et
placens et perfecta et ieinunn et atride remiirbart (gl. probetis quae sit
volun tas dei: boua placeos et perfecta; i.e. haec est ergo voluntas dei, hoc
i.e. tria haec i.e. b., pL, perf., et idem est ac tria, quae antedixit; ante
cedit in textu: exhibeatis corpora vestra hostiam vivam, sanctam, deo pla
centem) Wb. 5'. inylainesin et indttoibe et infirinne . . . duibsi atredesin
(puri
|
|
|
|
|
(delwedd
F8976) (tudalen 313)
|
n. S. flVBSTANTIVA HIBBRNTGA
NTJMBaALIA. (390) 318
tM haec et simctitas et iustitla, . . sint vobis haeo tria) 9". afride
tvai (tris snpra, diota, spes, fides, caritas) 12*. trede imbi nuall (tria in
quibus est cla mor) Tr. 9. Dat: itridiu (in b-ibus: praedicarit, impletit,
donaTit) Wb. 21\ ontridiu atrubart riam (gl. quidam aberrantes; i.e. a
Iribns, quae dixit antea, caritate, conscientia bona, fide) 27'. dindtrediu
remeperthu (gl. ex omni parte; i.e. ex tribus ante dictis, altitadine,
latitndine, longitiidine) Sg. 3V Acc.: oo neeat atredenn (gl. quaedam
possessiTa eadem et propria et gentilia) Sg. 33*.
lY. Forma personalis CETHRAR {eeathrar in utraque hodiema lingna, hibernica
et gaelioa): inmain cethrur coir (cari quattuor yiri iusti) F^l. Oct 26. m
etirur citua (idem qoattuor) SM. 292. cethrar dod/toss fortuaith (quartos dou
saper plebem, poCta quintt gradns) Corn. doss. Gen.
: taiaech cetrdir Cquadrum rir) St. gl. 400. Plur. gen.: ailme athair tri
cethrur (imploramus patrem ter quatemorum rironun) Colm. h. 9. Dat. : dunaib
chethrairib (gl. quatemionibus) L. Ardm. 178 b. 2.
CETUARDE de rebus: irrunaib acethardeso (gL in caritate radicati, ut poBsitis
comprehendere cum omnibus sanctis qoae sit latitndo et longitudo et snbUmitas
et profundnm; i.e. in mysteriis haec quattuor, additur: divinitatis) Wb. 21*.
arindi as cethardoy ar ind hi as cethardae (quia snnt quattuor res) SM. 256.
258. Gen. : disi imethardaiseo ( . . horum quattnor) ML 36'. Aoc. : ar
aeethardese (gL Cretenses semper mendaces, malae bestiae, ventres, pigri,
quam ob caosam increpa illos; i.e. ob haec quattnor) Wb. 31\ radeimnigestar
dia ^essacetharde (gL contestante deo signis et portentis, prodigiis et
variis yirtn tibw) 32*.
Sequentiam numeromm solae fere fonnae personales extant
V. COlCER (hod. hib. euigear): cach edicer (quini viri) Corn. rmgene. Gen.:
ocrim caeh V. ir (in numeratione quinomm virorum) ibid. otn euicir (de lictnm
quinque hominum), t cinaid m cwtctV ucrad (in scelere quinque indige narum)
SM. 238. 68. 70. ben cuieir (gl. be cama;
i.e. mulier quinque homi noa) Gl. 1.
VI. SESER (hod. hib. seisear) : seser las torchair
Eochu (sex viri per quos periit Ech.), co ndeocatar in seiser (quod venenmt
illi sex) SM. 68. Unde com positam
VlL mdrieser, mor/eser (p. 58); fdcab mcr/eser lais (reliquit septem viros
co^ eo) Tir. 11 = morieissir \. Trip. mor/eisir F^L Aug. 7. moirseser ar dib
MHb (47) Oing. (Beitr. I. 455.)
Hnins numeri et proximi poterunt conici formae personales: 7. sechter, 8.
ochtar (an sechtnar, ochtnar? propter n originariam et gaelica 7. seachdnar,
8. oehdnar, 9. naoinar, 10. deichnar, ex quibns n transgressa etiam in 5.
cuig near, 6. seanar; at hib. hod. 7. seaetur, 8. octar).
IX. NONBAR (?hod. hib. nonbar): nonbur dibercack (novem homines pro Rcripti)
Br. h. 65. nonbur tra dc erglas (novem viri ergo advocati sunt) SM. 16.
nonhar cesa eerda (novem artifices) Corn. b6ge, Gen.: fus nonbu\%\r (scientia
oovem vironun) Corn. noes «= fis nonbuir (gL nos) GL 24. Plur. dat : dia trib
nonbaruib (snis ter novenis viris) Corm B. orc triith. Acc. '. do tri
ndnbharu ibid. A
X. DECHENBAR (?hod. hib. deicneaiar) : decnebar ar sect fichit (decem
|
|
|
|
|
(delwedd
F8977) (tudalen 314)
|
314 P*« 3s) n. 3. NUMERALU BBrvANNICA
OARDIVAUA.
viri sd septies vicenos; 150), decnemar arfichit (decem viii ad vigijiti) SM.
18. Gen.: deichenboir Inscr. ap. St. 72.
Formae realis anum exemplum invenimns: 7. inui swUdh (in Heptadiboa) SM. 252.
Geterus, si fuerit earum
progreBSos nltra dictos numeros, conicere licet
5. cSicthe, 6. seete, 8. ochte etc. II. Nameralia britannica.
1. Numeri cardinales. Non est formamm pro generibus diyersitas niai in
numeris II — IV. Frequenter, ut adiectiva, ineunt compositionem cnm nomi
nibns, quamquam saepe separata est scriptio, genus et numerus distinguitar.
Substantivorum sequentium post num. 11 forma daalis, quae britannice vii
unquam differt a singnlari, supra exposita est (p. 280); item propria
constructio numerorum iam inde a III cum substamtivis facta, qua ab aliaram
linguwan consnetudine discrepat. lingna britannica, praesertim cambrica (p.
283). In qua flexio intema adhibetur, si ei locus est; sin minos, forma
substantivomm ea dem invenitur, quae est numeri singularis, atque at post
numenun 11 singula tiva, ut iam in gloss. Jx.
et cod. Lichf.: trimwieint heitaur (triginta sextarii), douceint torth
(quadraginta panes), douceint manudenn (quadraginta disd ba tyri), et in
exemplis sub III. lY. Y: teir ynya (tres insnlae; pl. ynyeed), pedwar
marchawc (quattnor equites; pl. marchoffion), pedeir meilUmen (qoattuor
trifolia: forma singulativa). Eiusdem formae exempla comica: try dyth, try
deyth, try deth (tres dies), tyr yvethen (tres arbores), tyr guelen (tres
virgae); arcmorica: try guer (tria verba), teyr ytron (tres dominae), teiz
poan (septem poenae), wu pechet (septem peccata). Post haec tamen substantiva
addi possnnt adiectiva cambrica formae pluralia. Atque ipsorum substantivorum
forma pluralls inter dnm invenitur ut in his : teir ehmoryd (tres sorores)
Mab. 1, 275. pedar gwa ged ar hugeint (24 mulieres) 1, 36. pump gwraged
beiehiatoc (quinque mulieres gravidae) 3, 301. cf. ar gwraged hynny (et
molieres hae) 1, 37.* Snbstantivo ram frequentiorum dyd (dies), blteydyn
(annns) memorandae sunt propriae post numeros formae dieu, blyned: tridieu
(tres dies) Leg. 2, 11, 9. 23. nau nwK, naw nieu (novem dies) Leg. 2, 11, 7.
Mab. 2, 241. teir blyned (tres anni) Mab. 1, 21. 25. seiih ndyned (septem
anni) 2, 198. 212. 376. 3, 29. 98. 272. pedwar ugeint vilyned (80 anni) 3,
98. 100. C!f. biu (vaccae) snpra memoratam p. 294. Additor interdam per
circnmscriptionem post priorem formam vnlgaris pleua pln ralis : ydoeth tri
chawr ogetori attam (iverunt tres gigantcs contra nos) Mab. 2, 57.
deunaunceis o weisson culyon (duodeviginti pueri macri) 1, 250. deudec bren
hin arhugeint ovrenhined coronawc (32 reges coronati) 3, 263. Tractari
numeros at substantiva siugularia roasculina cum intellectu collectivo, patet
ex his ex empHs: ar trydyd chwech . . ar pndwyryd rhwech (agmen senarum
puellanun ter tium, quartam) Mab. 1, 4. dou pivip, tri pivip, petgnar pimp
(gl. dao V, III. V,
• Contra qwrrii: eum sen.su col!cc(ivo: yt»yd o lereic ueicbiaicc (quae suat
raulieres grasi<iae) M»b. 2, «02.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8978) (tudalen 315)
|
n. 3. NumBRAUA BRITANNICA
CARDINALIA. (322. 323) 3] 5
nn. V) Ox. 22*. douceint (bia viceni),
triueeint (ter viceni) cod. Lichf., pedwar ugeint (quater Ticem) Mab.
I. UN (<B hib. vet. om^ p. 103). Cambr.: un o tri ederyn (imns e tribus ▼olacribos) Leg. 1, 10, 12. ny dywawt
nar gxor nac m or morynyon mi geir wr Ihyf
(non dixit ftnt Tir ant uua e puellis uUam Terbom mihi) Mab. 1, 5. hfmer dy
vareh «n (sume nnum ex equis tois) 2, 53.
Gomposita: pont vapren (pons nns arbore factas) Leg. 2, 6, 42. unbenn (anienm
oaput, monarcha, dominas), unbennee (domina) Mab. fq. unllofyauK (oua mann
praeditus) Mab. 2, 214. utdlygeitawc (roonophthabnus) 1, 269. Ser ▼ata consoua proxima: unmin (nno margine
praeditus) 2, 386. Lat. idem: bravit unuam
(firater onius matris, ex eadem matre) Mab. 2, 240. ef awelei deu luemeeis o
toeieson culyon eoekyon undwf ae vnpryt. ac umeisc. axs unoet (videbat 18
pueros macros rubicnndos uua statura et nno aspectu et eadem veste et ea dem
aetate) 1, 250; et praec«dente articulo: vjynt awelynt y wreie ar yr un
mareh. ar vnwisc ymdanei yndyuot yr un fford (illi ridebant mulierem in codem
equo, et eandem vestem circa eam, venientem eadem via) 3, 18. yny welynt y
uarehoge» yndyuot yr vnfford. ae yn vn aneawd ae yn vngerdet (donec viderent
feminam equitantem venientem eadem yia et codem habitu et codem progressu)
3,>19.
Com. un, arem. un, vng, hod. eun, eunn^ eur, cnm substantiTis in usum fere
articali infiniti abiit (p. 217. 219). In positione absoluta non constructum
cam substantiTO numerale auctam formam exhibet in utraque dialecto. Corn.: n
Jyghow hag a gleth onon a bub tenewen (a dextera et a sinistra, singnli ab
ntroque latere) P. 242, 3. nep onon (nnus aliquis) R. 1403. Ck^st ...a
warnyai tre onan boa ireason guris (Chr. roonuit per nnum fieri proditionem)
P. 42, 3. an e^ewon onan (ex ludaeis onns) 81, 1. onan ha try, try hag onan
(unns et tres, tres et nnus) 0. 3. 12. Rec. onj/n Cr. 34. 343. 2182, wonyn
389. Arem.: unan (nnus) Cath. ez duy vnan an sent (Teniet nnns e sanctis)
Boh. 4, 6. nedett eguyt unan ua dou (non est propter unum aut duo) MJ. 69 a.
memetuv unan (habeo nnum, talum), quement a gray unan ha dou (tantandem
faciet unus ac dao) 145 b.
Composita cornica: unliu
(unicolor) Voc. 8\ vnael, vntol (solus) O. 971. 1031. vnver (unanimns) P.
39,3. Arem.: uiig calon Conicors'), un eourag (unanimus'), ung furm
Cuuiformis'), un liu ('unicolor), unnoet ( coaetaneus'), ung coffat
('couterinus') Cath.
n. DOU, DEU (= dau = hib. dd, dau) masc, DUI (= d^ =
hib. di) fem. Cambr. masc. scriptione vetustiore: int dou pimp (gl. dno Y),
dou punt (dao pondo), dou elerinn (duae Tolucres) gl. Ox. 22*. Item in L.
Land. : hyt dy dou luyn helic (usque ad dnos frutices salicis) 126. iruch ir
dou tir (supra duos agros) 192. in^n dou cledif (in fine duorum gladionun;
duo gladii iiomen iluvii Cambriae) 244. Recentiore: edeu ereyll (duo ceteri),
ran deugur (partem daonun virorum) Leg. 1, 7, 18. deu uab, nyndeu unb (duo
filii, d. f. mei) Mnb. 1, 33. athorri y dm baladyr aorvgant. ndinjieilaw deu
gledyf a wnaethant (et frangerc dnas hastus, et ducere duos gladios,
cocperunt duo pngnatores) 1, 13. Fein. scriptione TCtusta: dm fn/f (diio
flovii) ],. Laud. 1 1(>. »V dt)> fnx.t (duae fossae) 137. dui scuid i
coit (duo umerit duo latera silvae), di dul scuid ii
|
|
|
|
|
(delwedd
F8979) (tudalen 316)
|
316 (333. 3M) n. 8. HUMERAXJA
BRITAKNICA CARDIKAUA.
(dt (ad dao latcra dm) 261. 216. Rec«ntiore: duyrm (duse paztes) L«g. 1, 12,
5. dwi/ fforeh (daae fiorcae) Mab. 2, 15« dviy vonoyn (dnae paellae) 1, 248.
ditoy iarUaeth (dao comitataB) 1, 28. 290. .
Comp.: duybluyt^ dwyuhoyd (biennis) L^. 1, 12, 7. Mab. 3, 201.
Corn. masc. dou, fem. diu. Scribitar vero iu P. plenunque dew et masc.: ha
dew a thuk dustuni/ (et dao dedenmt testimoniam) 91, 1. dew Jen (dao riri)
42, 1. dew ladar (dao latrones) 163, 1. — item dev ladar D. 2577. deoglyn,
dew lyn (dao genua) D. 247. 0. 1196 — et fem.: dewi^^ dewU (daae manoc) 156,
2. 48, 4. 130, 4. 181, 1. yma dew (sont dao, gladii; cU^ fem. 72, 1) 51, 3.
jr yfregh^ y y^regh (dao eins braohia) 76, 1. 232, 1. At dnas in nua hac
inesae formae tam sono quam origine dirersus, cam analogia llngaae aremoricae
tam ▼arietate scriptionis comprobator, quae
extat et in masc: dowlyn (dvo genna) 137,
1. 171, 3. 220, 2. yn dovfyk (ad daodecim, apostolos) 47, 1. 61, 1 ; et in
fem.: dyuUf (daae manns) D. 2375. dule D. 1216. 2163. 2516. dyweooth (dno
ameri) D. 3068. duscoth D. 2583. dyw fos (dao valla) O. 1690. dywtregh (dno
brachia) D. 3159, coi formae respondent duiglun^ dumron Voc. (cf. p. 281). Ac
ne in novissima quidem fabals comica totam periit discrimen inter m. deam
vabe (dno filii) Cr. 1056. 1234 et f. dyw fridg^ dew frtyge (daae nares)
1854. 1933.
Aremoricse formae dou^ daou masc, <ftu, deu fSem.: unan ha dou (anus et
dao) MJ. 145b. daou mm, dou men (dno lapides) Bnh. 42, 8. 46, 11. entre dou
lazr (inter dno latrones) MJ. 42 b. gant dou clezeff (daobas gladiis) 72 b.
dan nou diequibl mat (daobos discipalis bonis) 202 a. asr limon a dott mar^
('biga') Csth. diou eoantia ha diou nnion (daae formae et daae nniones) MJ.
27 a. diou earantez (dno amores) 28b. diou arall (dao slii, smores) 29s. ma
deu eequer, ma diu eequer (dao femora mea) Bah. 168, 7. 194, 10.
lU. TRI («> hib. tri) masc, TEIR (hib. teoir^ teora) fem., = pirsntis se
quentes consonss = pirsttonis ospsces.
Cambr. niasc: «r tri .«. (gl. in libra III. V). hint
tripimp (tria V) gl. Ox. 22\ nant trmeint (yallis triom yalliam) L. Land.
187. tri dieu (tres dies) Leg. 2, 11, 9; 23. tripheth (tres ree), tri
ehantref (tres pagi) Msb. 3, 33. 36. Fem.: teir petgnared part (tres psrtes,
dodrsns) gl. Oz. 23*. teir eru (tris ingers) L. Lsnd. 237. ynis, iitw, carn teir
eru (insnls, rapes triam iogemm) 149. 232. 249. teyrforth, teyrfordh (tribus
viis, modis) Leg. 1, 2, 2. 3, 1. teir yny» pryde in ae their racyny» (tres
insalae britannicse et esrum tres insolse praeisoentes) Mab. 2, 240. vn or
teir gwyl arbennie (nnum e tribns festis principslibos) 2, 6.
Comp. mssc: y bu trimeib (fderant tres filii) Msb. 3, 297. trimi» (trimestre
spatinm) 1, 26. triehonawl (tricaspis) 2, 383. Fem.: mab t^blwyd (poer trien
nis) 3, 32. teimo»»ie (tres noctes natas) 2, 225. 232.
Corn. masc: the rag an try (corum tribns his) P. 112, 2. the pen try dexh,
drth (ad finem tridni) R. 45. 374. 52. kym pen trydyth, kyn pen try dyth
(ante finem tridai) D. 347. 2863, sed etiam triddyth D. 352. an try perton
(trium per sonarum) O. 1734. 2660. Fem.: tergiceyth, tergweth, tergwyth,
tergvyth (tribus vicibus, ter) K 18, 2. 49, 3. D. 147. 904. tyr marea, an tyr
marya (tres Ma riae) P. 252, 2. 253, 1. tyr gvethet (tres arbores) O. 828.
tyyr guelen, an thyr
|
|
|
|
|
(delwedd
F8980) (tudalen 317)
|
n. 8. NCMBRAUA BRITAinnCA OARDIKAUA.
(3M) $17
yuden^ as Ayyr guelm^ an dyr gtuietma (tres rirgae, hae tres t.) 0. 1729;
1782. 1763; ^56; 1888. tayr, tayre, tayer Cr. 1923. 1845. 2087.
Gomp. tribet Candena', tiipas) Voc. 10*. iryllea (tres latitudmes) O. 393.
Arem. masc.: try MJ. 146 a. Cath. ^ yuer (tria verba) Buh. 34, 22. tri tra
(tres res) 66, 7. try dez (tres dies) MJ. 78 b. 168 b. Fem.: teir Cath. teir
guezy teyr guez (ter) Cath. MJ. 63 a. an teyr ytron (tres dominae) 151a. out
(M teyr grec (ad tres feminas) 218 b. an teir requet (tres petitiones) 37 b.
Gomp. tribee Ctricuspis'), tricoingnec CtriaQgolW), trieombout
(*triolinium'), tridoHtee ('tridens'), tridoubl CtripW), tri/unn
Ctriformis'), tripennec Ctriceps*), iri^oadec Ctripos') CatL
rV. PETUAR (— hib. cethir', forma britannioa iam apnd PtoL: fletova^ia,
oppidum Parisomm Britanniae popnli) masc, PETEIR fem.
Cambr. masc. formae vetustioris:
ir petgnar pimp (g. IIII. Y), petgnar hanther eertbl (quattnor dimidia scr.)
gl. Ox. 22*. Recentioris: peduuar en tley eyon (quattaor ut laicos) Leg.
praef. peduuar onadunt (quattuor ez iis) Leg. 1, 6, 1. «71 or peduuar poat
(uua e quattuor Colunuiis) 1, 18, 6. llu?yt/i pedtcar mUter (onns quattuor
militom) Mab. 1, 7. pedwar marchawc aruawc (quattuor equites armati) 2, 36.
pedwar meireh aphedwar arueu (quattuor equi et qoattaor imatarae) 2, 38.
Fem.: pedeyr keynyaue (quattuor denarii) Leg. 1, 12, 6. un or pedeyr kolouen
(nua e quattaor colomnis) 1, 7, 21. pedeir meUionen gwyn nyon (qoattaor
trifolia alba) Mab. 2, 218. y vydin y mae y pedeir ystondard mdynyon yndi
(tarma in qua sont quattaor Texina flava) 1, 30.
Comp. masc: mtV pedwartroetawc (animal quadrapes) Mab. % 207. Fem.:
pedeirbiwyd (qoattuor annonun) Mab. 3, 201.
Corn. masc: peawar marreg, peswar marrdc (quattuor
milites) P. 190, 2. 241, 4. agan peawar (nos quattuor) R. 563. [pager ia
epistula piscatoris (1776) ap. Treen. p. 82]. Fem.: pedyr etreytit (quattuor
fontes) O. 772. peder gwyA (quater) P. 227, 2. pedar ran (quattaor parte^)
190, 1.
Arem. masc: peuar Cath. pevar MJ. 146a. pevar requet (qoattuor petitio nes)
26 a. pevar meveU (4 Eamali) 106 b. peoar alhuez (quattaor cUves) 217 b.
Fem.: peder, peder gruee (quattuor feminae), peder guez (quattuor ricibus)
Cath. peder rann (quattuor partes) MJ. 145 a.
V. PIMP. Cambrica forma vetostior in gl. Ox. 22*: dovpimp, tri pimp, petgnar
pimp. Recentior: pump morwyn (quinquc paelliie), pump marehawc (quinque
equites) Mab. 1, 250. 2, 40. pump gwraged beichiawe, . . aanet tubint
pHmpmeib (quinque mulieres gravidae, . . nati eis quinque filii) 3, 101.
Corn.: pymp catu (quingenti) D. 505. pymp myU (quuique milia) P. 227, 2. pym
woly (quinque vulnera) R. 867. [pemp in epist pisc.]
Arem.: petnp MJ. 146b. Cath. ut hodie.
Concordat forma vetueta gallica
in nomine heibae quiuquefblii apud Dios coridem4,42: nertatpvXXov. ^lXnfAawi
xtyxtq>6i.iovfj , Pdllot wefinidovXa, Ja*ot itqontSovld. Pro ntpnedovla
alia lectio nofinatdovXa. De voce dula dictum «wiHra (p. 37).*
Qdm fonD« sequitur propedula, Daconim
lingnae tribuUi, «iiM dnbio aut diverMe pnutus <in((iiu>i e>t aut
comipta nwcio an ex ipsa voce galuca.
|
|
|
|
|
(delwedd
F8981) (tudalen 318)
|
318 (395.336) n. 3. NTJMERALIA
BRITAKinCA CABDINAUA.
YI. CHWECH (cf; pp. 124 sq.). Cambr.: ehwedi onadunt a gynurA ujf march . . .
achwech ereill onadunt a gymerth vy arueu . . . ar trydyd dvuiech oua dunt
adodoMont Uieineu ar y byrdeu . . . ar pedwyryd chwech addodaetcmt vy Uu
detievnsc (sez ex eis , puellis , sumpsenmt equom metun . . . et sez aliae ex
eis sumpsemnt armataram meam, . . . et tertiae sez ex eis straTenmt lintea
super mensus, . . . et quartae sex detraxemnt vestem meam lutosam) Mab. 1, 4.
In compositione CHWE (aspirans, p. 193): ef a deuenua atau chugvyr (is
etocarit ad se sex Tiros) Leg. praef. ef aechwemeib (ipse eiusque sez filii)
Mab. 1, 235. a chwe thorih ovara cann (et sex panes albi) 1, 251. mab ckue
blwyd (filius sexennis) 3, 32.
Corn.: whe D. 351. yn whea dyth (in sex diebus) Cr. 418, idem ynvAegh
dythyow, en whSh dythyow Dec, quocum concordat tn whed dyth O. 142.
Arem.: huech MJ. 146 b. Cath., hod. c^houec^h.
Vn. SEITH (=sept, vel potius eepten, pp. 44. 155. 206). Cambr.: teiA eeint
(septem sancti) L. Land. 122. teith blenet, teyth ulettet (septem taim) Leg.
1, 2, 3. 2, 1, 1. teith mlyned Mab. 2, 198. 3, 272. eeithlydyn moch (septem
por celli) 2, 241. teithmeireh (septem equi) 2, 39. teithmeib aoed idaw
(septem filii erant ei) 1, 235.
Corn.: teyth kemmye (septuplum) 0. 599. tyth myl ha tyth eant (septeiD milia
et septingenta) R. 2494. DeriTatum, nisi potius transumptum, leiduim
Cebdomada) Voc. 8'. lythyn O. 1026. R. 30.
Arem.: teiz Cath. aeiz poan (septem poenae), teiz pechet (septem peccata) MJ.
13b. teiz guer (septem Terba) 143 b. cf. tizun ('septimana') Cath.
Vill. OITH (j=oct, octen, p. 44). Cambr.: wyth dretwtt (octo trabes) Mab. 2,
211. Frequens compos. viihnot (hebdomas) Leg. 2, 6, 3. yn yr un wythnoa
(eadem hebdomade) Mab. 1, 244. teir wythnot (tres hebdomades) 1, 254. 257.
Corn. : eth Borde (sec. 16) ap. Treenodle p. 85.
Arem.: eiz Cathk et hod.
IX. NAU, NAW (= nav, Jiaven, p. 44). Cambr.: y guerth eu nau myu anau ugeyn
(eius pretium est nevem Taccae et nevies Ticsna) Leg. 1, 9, 3. a naw eglwyi
ereill (et nevem aliae ecclesiae) Mab. 2, 6. naw brenhin eoronawc (nevem
reges coronati) 2, 5.
Corn. naw: yn dan naw alweth (sub nevem claTibus) R. 31. 68. 661. nm alwyth
R. 89. an naw ran (nevem partes) 0> 493. Arem. nau Cath., hod. nao.
X. DEC (== hib. vet. deich). Exempla mox in numeris combinatis <>t or
dinalibus.
Numeros XI — XIX in cambrica lingna extitisse compositos codem modo quo in
aremorica vel aliis, docent residoi XTT et XY: finnaun doudee teint (fons 12
sanctorum; L. Land. 138. y deudec gwyttyl (dnodeeim obsides) Mab
2, 202. y deudeg meirch (duodeeim equi) 2, 41. pemdec (15) Leg. 1, 22, 1, pro
quo scriptio abnormis pymthec (hod. jiymtheg) iam Leg. 1, 9, 25. Mab. 1, 244.
Perierunt autem ceteri hi numeri multiplicatione , qua plmimque cambrice de
signantur numeri denarii snpra XX, atque additione, qua fiunt combinati, «
isdem accedunt uuimes. Multiplicationis
exemplum: ef a welei deuncacwei* o
|
|
|
|
|
(delwedd
F8982) (tudalen 319)
|
n. 3. NiniERAUA BRITANKICA
CABDINALU. (3S6. 337) 319
eulifon eoehyon (vidit 18 pueros macros rabicttndos; deunaw s 2 X 9) Mab. 1,
250. Additio fit dimidistim ad X et adXV: vn ardee (11; i.e. nnum ad decem, 1
-f 10) Leg. 1, 17, 1. yr un tnarch ar dec ar vn arueu ardec (un decim equi et
ondecim aimaturae) Mab. 2, 47. trywyr ardec (18 viri) 3, 268. teir Uong ardec
(13 naves) 3, 82. 90. teir eglays ar dee (13
ecclesiae) 2, 6. pedeir Myned ar dee (14 annos) 1, 282, sicnt hodie: «« ar
ddey (11), tri (tair) ar ddeg (18X pedwar (pedair) ar ddeg (14). Ad XV: undyn
ar pemdec (16 viri) Leg. 1, 4, 1. un ar pemdeCy un ar bymthee (1 + ^^) h 9,
25. un marehawc ar bymthee (16 equites) Mab. 1, 244, ut hodie: un ar bymtheg
(16), dau ar bymtheg (17), tri ar hgmihieg (18), pedvoar ar bymtheg (19).
Cornicam dek (cnins TOcalis producta signator deak Cr. 1977. deag 2265) tam
simplex extat: dek can quyth (decies centenis Tidbas) D. 574, quam compositom
cnm numeris minoribns: agan vnn^ (nos undecim) R. 2395. dow yk (dnodedm) P.
47, 1. 61, 1. dewf^k lygyon (12 legiones) 72, 3. dewthek D. 228. pytm^
(qumdecim) P. 227, 3. 228, 1. Tradit Borde praeterea has formas: tredeee
(13), pmeardeee (14), whedeec (16), tythdeec (17), ethdeec (18), nawdeec
(19).
▲remorica: dececoet (deoem scuta, nummi
hnins nominis) Buh. 158, 6. dee bloaz (deoan anni)
122, 14. a het dece bioaz (inde a decem annis) 118, 16. i(«M«e (nndecim), douzec
(duodecim) Cath. douzee legion (12 legiMies) MJ. 74 b. iritee (tredecim),
peuarzec (quattuordecim) — sed peuardecuet ('quattuordecimus') — pempzec
(quindecim) Cath. — ibidem pemdecgues (quindecies) ut pemdec hloas (15 anni)
Buh. 12, 1, sed pemzee leuenez (15 gaudia) MJ. praef. lll — huezec (16),
teizdec (17), eizdec (18), nauntec (19) Cath. Hodie: dek (10), vn «ei (11),
daouzek (12), trizek (13), pevarzek (14), pemzek (15), c^houezek (16), teitek
(17), triouech (18; =3x6), naontek (19).
XX. UCENT (= iab, Jiche). Cambrice uceint, destituta consoua ugeint interdum
ugein. Exempla mox inter combinatos.
Nomeri combinati significantur additione, codem modo quo vetusta hiber nica,
addita tamen praepositione ar xA vn weith ar hugeint (uua et viginti vi eibos)
Mab. 1, 258. un eetntre/ ar hugeint (21 pagi) 3, 194. trimeib ar kugeint (23
filii; 3 -j 20) 2, 217. pedwar mackwy ar hugeint (24 pueri) 1, 258. pedwar
marehawc ar hugein t (24 equites) 2, 390. pedeir morwyn ar hugeint, pedeir
gwra ged ar hugeint (24 puellae, molieres) 1, 4. 36. 37. pedeir atsen
arvgeint (24 asinae) 2, 391. peduuar arugeyn (24) Leg. 1, 1, 1. peduuar
euydaue ar ugeyn (24 miniatri) 1, 1, 4. i, 1.
Gornica forma ugeua QpoBtea
ugana, ygana, egans corrupta pronuntiatione) apparet ex iis, qui infra
sequentur, numeris compositis. Unde, quae tradit Borde, igouSy ouyn war igous
etc., ita corrigenda sunt: igons, onyn wamigone etc.
Aremorica uguent Cath. ut hodie ugent. Porro 21: unan oamuguent, 22:
iouoamugtient Cath. almanac eguyt peuar bloaz vamuguent (fosti anni quarti et
vicesimi) Praef. ed. MJ. CVII. ut hodid
unon war-n-ugent (i.e. unus ad vi ginti), daou war-n-ugent etc.
XXX — XC nameronun denariorum extitisse formus proprius britannlcus, ttt in
lingna hibernica vetusta, perisse autem ob rationem multiplicandi et ad
dendi, ut perierout gaelicae, negari non poterit. Numeri XXX cambrica eius Bodi forma vetnsta THIMUCEINT:
<« trimvveint hesluur mel (disertina ideui
|
|
|
|
|
(delwedd
F8983) (tudalen 320)
|
820 (897. 8Ss) n. 3. NUMKRALIA
BBITANNICA CARDINALU.
antes: A» he»iaur mel ,%. u XXX) gl. Ox. 22', unde possimt aapponi fonnae pe
tuarmueeint (40), pimp^muceint (50), aeithmuceint (70; = hib. rev.
iechtntuga) etc. Fortasse triceint (= hib. vet. tricha), nauceint (= hib.
n6ehd).
Arem. XXX tregont, tregond Catii. ut hodie: tregont bloaz (triginta anni)
Buh. 28, 19. da pen tregont hloaz (ad finem 30 annorum) 2, 10. da tregont W*
zien (post 30 annoa) 4, 5. tregont diner, digner (triginta denarii) MJ. 15b.
16b. 18b. tregontpez archant (30 nummi) 86 a. unan ha tregont (triginta unaa)
Cath. Sequentea autem numeri denarii multiplicatione plurimum significantur.
Numeii eambrici XYX — XC &cti sunt additione vel multiplicatione. XXX:
deg ar ugei/nt (10 ad 20; gael. deich ar fhiehead) Leg. 2, 1, 31. runif dee
«rydyr ar hugeitU (fimctua 30 aratrorom) Mab. 2, 210. deudec brenJan ar
hugeint (32 regea; -12+20) 3, 263. XL. L : deiyegn
(2 X 20 = 40; gaeL d& fkichead), deg a deugeyn (10 4" 2 X 20 = 50;
gael. deich i» dd fhichead) Leg. 2,
1, 23. Numeri unionum, ai qui accednnt, praeponuntur, ut numerale cUc, eun
part a (et) : dros wythdratont adeugeint (trans 48 trabea ; = 8 4" 2 X
20) Mab.
2, 211, bwj/t degwtfr adeugeynt (cibus 50 virorum) 2, 201. LX: triugeyn, tru
geynt (—3 X 20; gael tri fichead) Leg. 1, 15, 8. 2, 1, 31. Irugein cantref
(60 c.) Mab. 2, 224. y mae chwech marehmoc athrugeint (aunt 66 equites) 1,
284. LXXZ: petiear ugeint (= 4 X 20; gael. eeithirfiehead) Mab. 2, 48. pedwar
ugeint mlyned (80 anni) 3, *J8. 100. Eiuadem rationis ultra centum prolatae
exempla: a&M ug^fn myu (120 vaccae) Leg. 1, 10, 8. pedeirgwlat a «eith
ugeint (144 re gwnes) Mab. 3, 92. Eodem modo hodie: deg ar hugain (30),
deugain (40), deg a deugain (50), trigain (60), deg a thrigain (70),
pedwarugain (4 X 20 — 80, galL hod. quatre-vingte), deg a phedwarugain (10 -|
4 X 20 = 90, gall. iM>d. quatre-vingt-due).
Cornioe item iam inde a XXX additio vel multiplicatio adhibetur. 30: det
wamugen» (10 snper 20) D. 598. dekwamugaw D. 1554. 0. 960. decJaoamegatu,
deagwamygan» Cr. 1977. 2265, item dewthak wamygaua (82) Cr. 1981. 40: dm vgens no» (quadraginta noctea) D. 45. dew vgen»
dyth, dev hugen» de^ (40 dies) 0. 1027. R. 2437,
onde emendandum decgnan» dyth P. 10, 3, porro dew vgen» blythen ha whe (36
anni) D. 351. 60: tryogons P. 227, 3. try vgan» Cr. 2102. \try Egence a pejnp
(C5) ep. pisc. pager eyanee blouth (80 annos) ib.] Exei pitur comice ut
aremorice 50, quod dicitur hanter ean» (dimidiun centoriae) D. 506. 0. 957.
Cr. 2262.
Aremorice ut comice 50 hanter cant, oeterum ut cambrice: 40 dou uguent, 60
triuguent^ 70 dec ha triuguent, 80 peuaruguent, item unan ha dou uguent (41),
unan ha hanter cant (51), unan ha triuguent (61), unan ka peuaruguent (81),
iam in Cath. ut hodie: hanter-kant, daou-ugent, tri-ugent, dek ha triu-gent,
pe var-ugent, dek ha pevar-ugent.
Modum hunc numerandi esse pervetustum docet codex Lichfeldensis sae culi
nonl, exhibens numeros DOUCEINT (» deugeint Mab.) et TRIUCEINT (— trugeint Mab.)
in app. L. Land. p. 272 : hie e»t cemu* eius. doueeint totik hm maharuin in
irkam. ha duceint torth in irgaem. ha hueh. ha douceint mamtdMn', ibid. p.
278: i»em hichet triueeint torth h^^ruin ha guorthoueir ememinn. Vertit
Llwyd, vir Camber litterarum cambricarum cultor, apud Wanlei. p. 290, loeum
priorem: hic eut ceusus eius: quadraginta panes et vervex in aeatate, et qua
|
|
|
|
|
(delwedd
F8984) (tudalen 321)
|
II. 3. KDSIBRALIA BRITANNTCA CARDINAUA.
(398. S29) 321
draginta panes in hieme, et porcus et qoadraginta disci butTri; posteriorem
iocom: emolnmenta eius sunt sexaginta panes et Tervex et guorthewyr (men sara
hodie ignota) bntyri.
C. CANT (= hib. vet. cA, i.e. cfint). Cambr. : hMen aanvone» cant tnar ehatcc
(misit iila, imperatrix, centum equites) Mab. 1, 280. Item bodie cant, porro
200 deugant, 300 trichanf, 400 pfdwarcant, 500 jmwcant, 600 chwechant. 700
srithpnnt, 800 tcythgant, 900 nawcant. In Mab.: yno y maent perchen t.ry
chant pebyll ygkylch y ervc (ibi sunt posaessores 300 tentoriorum circa mon
tem) 1, 272. Idem post numeros minores: y tnae chxrech marchavc athrugeint
aphumcant o rarchogyon urdawl (sunt 566 equitee ordinati) Mab. 1, '2S4.
Idem assimilatum cann, con : can myhu (centum vaccae) Leg. 1 , 2,. 3. fmyi
ianvr ac eu Uynn (cibns et potus centum virorum), bwyt devkannwr ac e» llynn
(cibns et potus 200 virorum), b^t^yt trychannvxr ac eu Uynn (c et p. 300 viro
rum) Mab. 1, 254. ti-ychanwr teulu ysxyd idi . . . y tiychannwr tevlu aeixfed
yn nentaf yr arglwydeg ( 300 viri domestici sunt ei, ... trecenti domeatici
sedent proxime douinam) Mab. 1, 271.
Comicer eam dauas (centum oves) O. 2230. lyes cam (multae centuriae) D. 1995.
peder gwyth eaua goly (quater centeua vnlnera) P. 227, 2. dew cawt (200) O.
657. trehans dynar (300 denarii) P. 86, 1. try cans dyner D. 536. tryhanx
keuelyn (300 cubiti) O. 955. freyhans O. 1966. pymp caiis dyner (500 de
narii) D. 50.*). syth cans blythen (700 anni) R. 2494. naw eans blotJi (900
auui) Cr. 1976. Sed etiam ean R. 515 ut sequente snbetantivo: pen canguer
(gl. centurio) Voc. 8*. dek ean quyth (decies centies) D. 574.
Aremorice: eant Cath. eant gvez (centum vicibue), dreist eant gue: («upra
centom vices) Bah. 172, 5. 86, 13. unan ha cant ('centum unns') Cath.
cantniil (centum milia) MJ. 89 b. 128a. try eant diner (trecenti denarii)
15b. dou cant (ducenti), pemp cant (quingenti), sei: cant (sexcenti) Cath.
M. MIL (hib. vet. mile), subst fem. Cambr.: ti awely mil o annineiMt gvyllt
yn pori (tu videbis mille animalia fera pascentia) Mab. 1, 6. »ef oed meint y
nifer teir mil. (haec erat
magnitudo ezeroitus, tria milia) 1, 22. Plur. milioed: y satol vilioed
(multitndo milium, multa milia) Mab. 1, 279.
Com.: yntre myU dar» (in niille partes) P. 166, 3. leas myU (multa milia)
165, 3. 226, 3. myl pvns (mille pondo) D. 212.
wylwel (millies melius) D. 751. myl rlythen (mille anni) 3201. pymp myU
(quinque milia) P. 227, 2. sylh myl (septem milia) R. 2494. cans vyl (centum
milia) O. 1614. myl vyl (mille milia) R. 132. 141. Plur. myUyow Cr. 740.
Arem.: »/«7 Cath. mil chancou (mille permutationes) Buh. 84, 7. nal mel cony
(mille aegritndines) 20. 6. MJ. 61 a. cant mil anquen (ceutum milia ango rum)
89'. mil toucee (mille bnfones) 98 b.
CCIOO. MYRD. Cartbr. : o achaws yHtev gwneufhvr y gaer o vyrd o wyr y yelwil
kner vyrdin (quia exstructuin est oppidum a myriade virorum, vocatum e«t Caer
myrdin) Mab. 3, 272.
CCCCiOOOO. MIIjION. Com. : try mylyon our (ter milleua milia auri) K. 2258,
8upra myl vyl.
Numeri cardinales britannice fiunt adverbialea addito snbftt. fem. cambr.
gvirith. cora. gweytli, gweth, gwyth, arem. gveis, guea.
Zmm, uramm. oklt. En. II. 81
|
|
|
|
|
(delwedd F8985) (tudalen 322)
|
329 (389.830) n. 3. NUMKRALIA
B^ITANNICA OKpiNALTA.
Caiabrica e^empls: vn vaeith (semel) Mab. 1,258.
dteyweMt (bis) 1,267. teyr gvtyih (ter) Leg. 1, 2, 1. teirgweith Mab. 1, 267.
294. Et sic deinceps: pe deirweith (quater) etc. Id numeris combipatis eadem
qoae alius coiwtractio: peredur a marehogaeth vn toeith ar htigeint droetaw
(P. equitavit semel et ricies traos eum) Mab. 1, 258.
Corn.: vnwyth (aemel) O. 685. D. 2495. 3202. R. 874. dywyth (bii) 0. 1844. D.
2496, dewyth 0. 2569. terguyth, tergweyth^ tergweth (ter) D. 904. P. 18, 2.
49, 3. jpeder gwyth (quater) 227, 2. dek can quyt/i, mylwyth (millies) D.
674; 937. 1811. myl weth (id.) R. 348. ct lyes guyth (saepe) D. 884.
Arem.: teyr guez (ter) MJ. 63a. un guez Ceemer), diuguez Cbia'), teirguez
Cter'), peder mez Cquater ), pemdec guez Cquindeeies') Calli. cant guez
(centies) Buh. 86, 13. 172, 5. cf. j)etli guez Cquotiens') Cath.
PraemisBO pron. pop (quivis) numeris cardinalibus cambricis redditor signi
ficatlo latinorum distributivorum: gwaacaru aoruc llu arthur bob un bob deu
(separari coeperunt homines Arthuri singuli vel bini) Mab. 2, 235. y gumaeth
pwyt y»cawl y pob petwargwyr madunt (facta est scala quaterOis viris) 3, 273.
Cf. com. pup huny, pub onon, arem. pep heny, pep unan (MLDguli), inter prono
miua. 8imili» eet significatio
comicorum: deto Im dew (bini) Cr. 2414. der de vyei (per biniones) Cr. 2200.
Denique multiplicatio comice significatur additis substantivis kymmy» (aequa
muititudo, tantum): eeyUt keinmys (septuplum) O. 599. vij kemmy» Cr. 1180,
vel plek (plica): myl blek ^W (milluplo melior) 0. 523.
vi^ plague moy (septuplo plus) Cr. 1378. i-y plag (septupliciter) Cr. 1614.
2. Numeri ordinales. Praeter I et II e numeris cardinallbus derivati, aut in
-ET (=» hib. -ed pro -eth in cdiced, sessed), ut V, VI, aut in -UET (e -met
=» hib. vet. -mad = -math'), ut ceteri ezceptis numeris' III et IV, qui csm
brice addunt tenninariones *^YD maac, -ED fem. (hod. -ydd, -edd).
I. CINTAM (cf. hib. c^tne). Cambr.: kynta/, kentaf (primus) Leg. 1,23, 1. 31, 1. y marchawc kynta/ (primus eques) Mab. 1, 244.
Cora : kensa (primne) D. 795. Cr. 38. 48. kynsa Cr. 73.
Arem.: quenta/ Buh. fq. un quentafi' tirant (primus tortor) MJ. 70 b.
Ex un regularis derivatio («= hib. dinmad) in
coniunctione cum aliis: viwei ardec (undecimus), vnuet ar peiudec (sextus
decimus) Leg. 1, 17, 1. 22, 1.
PKIM (- hib. vet. print p. 308) etiam in cambricis vocibus compositis:
urt/tur aoed ygkaerllion arwysc prijiys idaw (A. erat in castro iegionum ad
(scam, in aula sua capitali) Mab. 1, 282. Item alia: pri^ord (via primaris)
Mab. 2, 36. 49, pl. pri^yrd 3, 272. pnjauon (amplus fluvins) 2, 49. prifdinut
(metropolis) 3, 264. 269.
II. EIL (alter, secnndus). Cambr. : am er eyl guyt (l. gueyth, pro altera
vice) Leg. 2, "1, 39. «r eil weitii (secuudu vice) Mab. 1, 247. e/ a
glywei di> yrcch «otn* y mywn koet ar eil ur dryded (audiebat magnum
ululatum in silvs et secundum et tertium) 1, 80.
Arem.: <>i> cil lem (altera acien, gladii) Buh. 154, 1. an eyl
lirant (secuo dus tortor) MJ. 70b. an eil gne: Cvicissim) C'atb.
Comice avt trajisnmptum seeund adhibetur: yn secnnd dyth (die secundo) O. 17.
in secoitd degre (in gradu altero) Cr. 51, aut nes^u (proximus) Gen. I, 8.
JII. TRITID, -ED. Cambrica scriptione recentiore trydyd, -ed, hod. <rjr
|
|
|
|
|
(delwedd F8986) (tudalen 323)
|
n. 3. KUMBRALIA BRITANNICA
ORDINALU. (330. 331) 323
dydd, -edd. Masc.; ar trydyd <^d ef a glywei
dymawt nunor (et terdo die «adiebat magnam plagam) Mab. 1, 279. ar trydyd
aekyrchawd (et tertium inva sit, equitem) 2, 37. In Leg. tredyt 1, 3, 1. 7,
19. 9, 1. pro tretyd, ati solet (p. 140). Fem.: ar dryded weith, y dryded
*eeith (tertia vice) Mab. 1, 247. 280. y dwy fford yn vaier ar dryded yn llei
(dnae viae magoa et tertia minor) 1, 274. ar dryded eglvsy» (et tertia
ecclesia) 2, 6. Sed etiam sine d tei-minali : masc. trydedyn (tertius homo)
Leg. 1, 5, 6. 7, 18. fem. trederran (tertia pars) 1, 3, 1. Cf. trennyd
(perendie) supra p. 280.
IV. PETUERID, -ARED. Cambr. maac: peduerryd (quartus) Leg. 1, 10, 1. ar
pedioyryd dyd aro/un avmaeth peredur y ymdeith (et quarto die pro ficisci
copivit P.) Mab. 1, 288. y lladawd y pedwyryd (occidit quartum, equi tem) 2,
37. Fem.: teir petgnared part (dodrans), petgnared pard (quarta pars) ^. Ox.
23*. y bedwared vlwydyn, y pedwyred olwydyn (quarto anno) Mab. 1, 21. 3, 32.
ar bedwared eglwys (et quarta ecclesia) Mab. 2, 6. Sine d termiuali: peduare
gur (quartns vir) Leg. 1, 10, 3.
Comice haec terminantur sola -e vel -a : trys^e (tertius) 0. 1 1 30. jen
treMa dyth (ad tertiam diem) P. 240, 2. 259, 1. yn trenga dytJi (die tertio)
91, 3. 238, 4. tre»se gwyth (tertia vice) 57, 3. yn treaae dyth 0. 25. an
trege deyth R. 339. then tryge deth R. 452, sed trysm etiamtnm Cr. 59. 92.
Sic: yn peawere (quarto, die) 0. 33. pyewer» D. 2851. peswera Cr. 100. an
peeioore a gewsys (quartus dixit) P. 247,' 1.
Item aremorice: trede Cath. an trede MJ. 210a. an trede tirant (tertios
tortor) 71». dann trede dez (tertio die) 173 a. trederan (tertia pars) 13 b.
Nec aliter: peuare Cath. an peoare requet (quarta petitio) MJ. 38 b; sed
etiam: an pedervet 37 b. *
V. PIMPET (^ hib. cdiced) in cambr. vet. gl. Ox. 22*.: ir pimphet elerin (quinta avis; de aspirata ph p. 149. 150). Assimilatione &cta in Leg. pemet, pymet, pemhet, petnhed
(= pemmet, hod. pumtned) fq. , in Mab.: pymhet ran (quinta pars) 2, 241.
Com.: pympes O. 41. pympas Cr. 106. pempas Gen. 1, 23. Arem. : pempet Cath.
VI. CHUECHET. Ita in Leg. chnechet, huechet, chue/iet, ehveched.
Vil et sequentes. Numero VII et sequentibus additur tenninatio -MET, ita ut
snpponendae sint formae vetnstiores 7. .leit/met, 8. oithmet, 9. nauntet.,
10. deemet, 20. ueeintmet. Inveniantor Vll: seithuet mab (septimus filius)
Mab. 1, 235, in Leg. seythuet, seithuet, aeihuet, aeyhutt, aeyduH, aeuduel.
Vlll in Leg. huethuet, huyduet, wythuet; wythuet Mab. 3, 99. ES: nauuet Leg.
nawuet gwr (nonns vir) Mab. 2, 209. X: decuet, decved Leg. Mab. XII:
deudeeuet Leg. 1, 18, 1. y dewdeeuet marchawc (duodecimus eques^Mab. 2, 45.
XV: pemdecuet Leg. l, 21, 1. XX: ar y deugeinuet (pro suo quadragesimo; i.e.
quadragesimus ipse) Mab. 2, 20.
Gom. iam inde a sexto tcrminatio -vea: whefea (sextas) O. 49. whefas Gen.
1,31. aeythoes (septimns) 0. 144. sythcua Cr. 415. degve» (decimus) O. 426.
degoua Cr. 1085. Unde restitui possunt ethoes (octavas) et nawves (nonus).
Arem. : fl!*-*?!»*' Cdecus, d&iarinB ), peuardect/et Cquatuordeoimus'),
Iregontiuet ('trigesimus') Catb. Terminatio budiema -i'ed iam inde a III:
frived, peoarved etc.
81 •
|
|
|
|
|
(delwedd F8987) (tudalen 324)
|
324 (331 332) II. 4. PROM. HIB.
PBRSONALB ABSOLUTUM.
Numeri contbiiiati ordinales construuntar cambrice ut cardinalee, ita tamen
ut minor numeinia solus fonnam oidinalem induat, e. c. vnuet ardec
(ondecimus) Leg. 1, 17, 1. tredyt ardec (tertiusdecimus) 1, 19, 1. peduuaret
ar dec (decimui» quartus) 1, 6, 1. vnuet nr pemdec (sextasdecimus) 1, 22, 1.
or y bedwyryd ar uffeint (pro 8uo vicesimo quarto, i.e. ipse Tic. q.) Mab. 3, 195.
0. et M. Cambr. cancet (centesimus) : ar y ganuet marchawc (pro cente simo
suo equite) Mab. 3, 21. 23; hod. mil/ed (millesimas), onde vetostas formua
licet conicere canmet, viilmet. Arem. cantuet (centesimus) Cath. an milvet
rau (millesimam partem) MJ. 13b. hod. kandced (centesimus) , dek-kandved (mil
lesimas). CAPUT QUARTUM.
De pronominibus.
Prouoroinum in utraquc lingaa, thn) hibernica quam britaunica. ea pro]>rie
tati est, ut noD semper ut in aliis linguis indeuropaei.s per se posita
pleoam formnm servent, «jcd etiam ad singulas litteras radicalcs redacta
inter alius voces, ut inter praepositioiics et substantiva, inter particulas
et verba, infigan tar, aut, si sunt persoualia, post praepositiones
soffigantur. Sunt igitur pro nomina personalia aat absoluta, aut infixa, aut
suffixa; possessiva et relativa •sunt ant absoluta aut infixa. Demonstratiya
pronomina, interrogativa atque adiectiv^ et substantiva, quae quidem
pronomiina vice fanguntur, nisi absolute non ponuntur. Pronominis personalis
reflezivi non est propria forma celticu.
Saepissiroe in utraque lingna pronominibus personalibus et possessivis, tum
absolutis quam infixiii vel .suffixis, angendae significationis causa adiun
gontur notae quaedam, ortae plerumque ex ipsis pronominibus , quas dicemus
notas ampliantes vel augentes; pronomina igitur ipsa sunt autformae simpli
cis aut auctae bis notis vel ampliatae. Britannice praeter auctam est etiam
emphatica propria forma personalium. I. ProQomina hibernica. A. Pronomina personalia.
I. Pronomina personalia absoluta.
1. Pronomen primae personae. Sing. ME: imie asapstal peinte (gl. ego 9\iui
gentium apostohis) Wb. 5'. am. Ind niefein (tanquaro ego ipse essem) 32*. ni
me nsbeo (gl. vivo non ego) 19*. (De constructione impersonali videas iu
Vi^rbo siibst. et syntaxi.)
Nota augens SA. quuui formam prvdnnt exnmpla inira sequentia pronomi
|
|
|
|
|
(delwedd F8988) (tudalen 325)
|
n. 4. PRON. HIB. PBIteOKAl,B
ABSOLTTTmf. (333) .326
nis infixi yel snffixi, hio tamen -SE, -SSE ob praecedentem vocalem e, pro
qua et ei in hac compogitione : robtar 6is ieglig nicumme et mease (fuerunt
con&mi liares, non idem atque ego) Wb. 7*. eani mease immoforling cfefiw
duibgi (annon ego feci fidem Tobis?) \(f. iemeaee ropkroidech doib (ego
praedicavi eis) 1O’. n^ nech and ocetadradao aeht meisse vidinur (gl. ego
relictuR sum solus) [>'. lueitu 7 choirbbrf (ego ct Coirbre) Sg. gl. marg.
194*. In Wb. II'. Ml. iV. ome
(gL ipse, ego), et Wb. 29' oeme (gl. ego), alio emphaseos modo, ut infr:i
omi, o$tu. Sola nota augens «a, se poat verbum (v. infra) vel praedicatum:
(Mtn am eimbidee (propterea som vinctus ego) Wb. 15*. cianu icolinn am b''o»a
(quamquam in oame sam -vivus ego) 19'. nibadimictheee Ubsi (ne sim cevitemp
tus Tobis) 21'.
Plor. NI, forma simplex post verbura (v. infra) vel post praedicatum: maic ni
dotom (filii nos ei, deo) Wb 19*. ni uainni duibd (gl. non snmu? re probi)
18*. Acc. ab». ua totnnathar necli ni bea vi6 q. Kerui (gl. cogitet iterum
apud se, quod sicut ipse Christi est, ita etnos; i.e. ne quis cogitet noi^
esse mmores qmuu servos) Wb. 17'. Alibi praemisso
» SNI, ut in Wb. 15': :::lat mirsni, in glossa marginali mutila. coningatJone
impersonali , pro ndaimenimar (gl. audemns), quae forma est in tcxtu.
Nota amplian» idem pronomen duplicatum: Hn/ini ata nonortu (gl. debemus nos
firmiores imbecillitates infirmorum sustinere; i.e. nos qui sumus firrmores)
Wb. 6'. isanisni ata bobes (gl. propter nos, qui aramus terram cordium homi
num; i.e. nos snmus boves etc.) 10*. combad snini formoiiJemsi (fi\.
occasionem damus vobis gloriandi pro nobis'; i.e. ut simus nos vestra
eiloriatio) 15*. isnini jirionaib (gl. Christus in domo sua quae domus Humns
nos, i.e. in nobis instis •= in nobis est, si sumus iusti) 33*. isninni
carfkmg (gl. nog amantes) Ml. 52r. Alia empbasis osnt Wb. 19*. Sg. 26*. cid
onni (gl. et ipsi) Wb. 14'. osni erig (gl. honesti) Ml. 47 r.
Dualis forma latere vidctur in uno loco Wb. 20*: marh cechtamathar din UtiUu
(gl. per Christum mihi mundus crucifixus est et ego mundo; i.e. mor tnus
uterque nostrum alteri); cf. nechtar. cechtar.
2. Pron. secundae personae. Sing. TTT: f«»««' iidvit ni tu nodnni:: acht ishi
notall (gl, non tu radicem portus, sed radix te) Wb. 5*. cani iu fein (gl.
quis enim te discemit? i.e. annon tn ipse?) 8^ madtu (si tu) 31'.
Nota augens SU (SO in exemplis infra sequentibua) : cia tvssti dixnigedar
(gl. o homo tu quis es qui respondeas deo) Wb. 4'. ni tux»u thoennr ciafber$
(gl. reliqui mihi septem milia virorum, i.e. non tu solus) 5*. athrsc (gl. o
mea to, amica) Sg. 204* Alia emphasis: o.'<fii (gl. tute, gl. tutemet) Sg.
201' bis. Sola nota angens post praedicatum: romba soilnesin (ut sis lux tu)
Wb. 22* ormba ckdincfiomraceachso (ut sis benivolns tii) 30".
Plur. SIB in uno loco Wb. 19 :
it sib ata chomarjn abraeluim (gl. vos abrachae semen estis secundnm
promissionem haeiede^). 1n positione aucta SI.
Nota augens SI ( dnbium, uimm e 4fj an respondens supradicto ■■••■') : isderb Hiimm cid siin dam ronjitidni (gl. «pero et in
conscientiis vestris manifestos nos esse; i.e. eet persuasnm railii vos
quoque nos uovisse) Wb. 15*. apatil itoit^ug staai iiinim (apostoli initio.
vos postea) 27*. hHifai intempuUin (gl. templnm dei sanctum e?t. quod estis
vos) 8' Eadem forma ai (ut supra m)
|
|
|
|
|
(delwedd F8989) (tudalen 326)
|
326 (334) n. 4. PHON. HIB. PBR80NALK
AB80LUT0M,
post verbam vel praedicatam: adib debthichn (estis contentiosi tos) Wb. II'.
adib cretmiffiti. adib scripthisi (estis credentes, scripti vos) 15*. nabad
an/oirbthi si dnm (ne sitis infirmi vos etiam) 12*. arnidad ferrsi (nam non
estis meliores Tos) 8°. cenotad maicsi raith dam (quamvis sitis filii gratiae
tos quoque) 33'.
3. Pron. tertiae personac. Sing., secundnm tria genera: E (is; sae pissime he
scriptum, interdam praemisso n relatiTO ne) St (ea), ED (id; sae pina hed).
Masc: iae nde (is est) Sg. 209". ise multiplex moiv^ (is est moli m.)
Cr. 18'. am. atne aasplendor (sicut ipse est spl.) Wb. 32'. iehd amirehm nech
(is est princeps, deus) Wb. 4'. ba hi curmgad maid (ea obinrgatio bon» sit)
Wb. l^**. Fem. : nip st be« airchinnech (gl. mulieri non permitto dominari in
Tirum, i.e. non ea sit princeps) Wb. 28'. isei inso indfechJtnvge oomit timmr
ndce (gl. mandatorum custodia; i.e. haec est prosperitus, cust. mand. dei) HL
45 r. si feisine 7 ni bi ni tarcJvesi (gl. 1 manet per se; i.e. ea ipsa nec
est quidqoam pro ea) Sg. 165^ ni si dongniat (non ea est quam facinnt) Wb.
30*. insi thol dee (ea est voluntas dei) 5'. issi ainne insin (haec est eins
significalio) Sg. 211*. isti aciall som (haec est eorum opinio) 20r. issi dam
inchiall (hic quoque sensus est) 209'. issi regnum im. anisiu (id est regnum
istud; hib. flmtii fem.) Wb. 6". isi moimigde fridia (ea est precatio ad
deam mea) 4*. arisi absolutum verbttm (hib. briat/iar fem.) Pr. Cr. 5fi*.
Neutr. : ished ambecesin (id est panram hoc) Wb. 24*. ished tra forchain som
(hoc igitur est quod praecipit ipse) 27'. ished usmaith duib (est id Tobis
bonum) 6'. Ceteram i quoque tao ad femininam genus referri Tidetur: uita
uetemc, ishe adulchinne sidi (vits ae tema, haec est remuneratio hoius) Wb.
3', quam ad nentrum: ishese sis andechor (haec earum est differentia) Sg.
201*.
Plur. nullo generam discrimine E (scriptnm etiam he) : ithe sidi beta hiethi
(sant ii, qui erant salri) Wb. 3*. hite spatia. fnte soni. hite interuaHa
(sontea, ii, spatia, soni etc.) Cr. 18^ ite inua noi dim (sunt ergo ea aovem,
pronomiaB) Sg. 197'. lAT (hod. iad) nondam in codd. nostris: ceptar iat (qui
fuerunt ii) Corn. pruU.
Notae augentes admodum Tariant. Masc. cum neutro utrinsque nameri conunune
est SOM, SEM (««««, sium): ishS som rojitir (ipsc scit) Wb. 24*. ishe' som
adroni dodia infoehricc (ipse commisit deo remunerationem) 29*. ar naphi som
coniit ditso (ne sit ipse qui convenit tecuro) 6'; et omisso pronomise: ceni
tabair sem desimrecht (quamquam non dat exeroplam ipse) Sg. 202*. m< gnithi(?)
suim fadesin (gl. sub ipsios agit patrocinio) Ml. 3O’. bidmaid som (erit
bonus ipse) Wb. 5'. doriU dia forcell desom congenisom degnimu resin.i.retedU
dochum bersaboR (gl. sunt domini testimonio conprobata prins bene acta, a Da
vide; i.e. dedit deus testimonium de illo fecisse ipsum bene acta antea id
est antequam iret ad Bers.) Ml. 22*. Neutr. sing. : airni conbia som manibe
ani . . . (nam non quod sit ipsum, nisi est id quod . . .) Sg. 29'. sluindith
sem adviUe taid (significat ipsum naturam suam) 30*. tarhessi eiusdem 7 nibi
sem son m calleic (gl. tantidem emptaro, quod quamvis videtur pro eiusdero;
i.e. pro e., sed id non semper hoc est) 203*. nibn degminij donetad som
achorp fadesin «• sitidiu (non fuit impossibile , ut ipsum suum coi-pus tum
bdneret) Wb. 13*. Plnr. roasc. : nalii doriginsat ■•s&m (ca quae feceniot illi) Wb.
11*. Ncntr.: eondat anman som dam
briathardi (g). transeunt. in ea , nomina verbalia; i.e. ut sint
|
|
|
|
|
(delwedd F8990) (tudalen 327)
|
n. i. WION. HIB.. PKR80NALK OrFttUM. (334. 385) 327
ill» quoque nomina verbalia) Sg. 188\ t> irdianaeomoltar pfonomm naitl do
eonfut »om iarum doiui(Uu (gl. ipse in tertia persoua per se positam; i.e.
nam si ei a^ditor aliud pronomen concordant ipsa postea ia hoc) 197'. Idem ad
femininiim ploralis saltem numeri addi et ez iis, quae infra sequentor, prouo
minis possessivi ezcmplis apparet, et ex hoc: hore itsubditi «m (gl. viri
dili gite axores restras; i.e. quia illae subditae sunt) ^b. 27*. Propriae antem notae sunt SI , ad fem. sing. pertinens: denad n
ffoiri doibiem (praestet ip.sa pietatem illis) Wb. 28*, qoae in uno loco
genetivi yice fungitur non antecedente pron. poss.: itcatrigthi iwmaicsi
(sont vituperandi eius filii) Wb. 28'; ON ad neuir. sing. addita: i»hed 6n
eniffes som (hoc est quod dicit ipoe) Wb. 22*. i«hed on asfir (hoc verum est)
13*. 18". ishE:d 6n ffuiter and (hoo ibi postalatur) W. istorbe eid ed
6n (utile est etiam hoc) 23''; «insdem verbo rel praedioato ad iuncti ezempla
infra sequentur. Augent, praetcrea pronominis significationem *e, sin, sdn,
quin etiam composita ede, gide, inso, quorum haec ezempla satiH erunt: iehese
sis andechor (haec infra, sequens, earum est diEferentia) Sg. 201 . itJif se
inua briathra (haec sunt verba, Servii) 4*. issiede dulehinne inmilti. isiede
indail runde (haec est remuneratio militiae, haec est esca mvstica) Wb. il*;
de ceteris infra disseretur.
Hae fere sunt formae pronominiim personalium in nomiaativo. In casibus
obKquis, quia non solum accusativus, sed etiam dativus Hignificari solel
consonis pronominalibns infizis vel suffizis, variores sunt formae positionis
absolutae. Extat tamen accusativus 3. pers. sing. masc. -t, de quo videas
infra inter pron. soffixa; praeterea tertiae personae hae foiinae
inveniuutur: sing. gen. masc: inddi faiodin (g\. eavrov gen. art. .»'. sni ; i.e. sui ergo) Sg. 209*. ai, ni (gl. suus, iUins,
filiuB) Sg. 198*. 204'. Plnr. gen.: innanai, inua ai (gl. saus, illo rum,
filius: dicimus enim saus illius et suus illorum) Sg. ibid. innan ao I. oi
(f^ sui: eos a contemplatione sui amovere) MI. 16'. nitorban ua ai maniJbde
desercc (non utile, nihil prodest quidquam eorum, nisi est caritas) Wb. 12'.
Eodem pertinent formae oaehoe, eachn<e, cechtar di, eechtamdi, nechtarndi
(cf. cechtar dallno Sg. 162' cum gen.), de quibus infra dicetur. Cetenim, ni
toti Mlimnr, nominativi quoque vice fungitur ai in hoc loco: oai in6en iotuth
iill. (g^. iuzta se positis; i.e. si eae iu uua positione syllabae, si in uua
syllaba positae snnt) Sg. 7*.
n. Pronomina personalia infiza.
Infiguntur ante verba consonae nudae pronominales ut m, n, t, b, etc. post
particulas ezeantes in vocales, verbales no, ro, negativas ni, na, post
praepositiones terminatas vocalibus, quae primam locum obtinent iu verbis
compositis: noAfr^la (manifestat me) Sg., roMs6irsa (salvavitme) Wb., niMcka
tatsa (non amant me) Wb., naNm6idemni (laudamus noe) Wb , foNsegar (tri
bdamur) Wb., no rat7(abt te) Wb., fevrdcbussa (reliqui te) Wb., uiTta ni (non
tibi est quidquam) Wb., noBaoirfasi (salvabit vos) Wb., doBrograd (electi
eutis) Wb., niBtd iorbe (non prodest vobis) Wb., ro/)«;/«Kr«acA (vituperavit
eom) Wb., doDlugi (ignoscit id) Wb., niSjitir (nesoit eos) Wb.
Post particulfts terminatas consonis, ut nr, nd, innn. etc. praecedunt voca
le« vel u, varius a, ante pronomina primae vel secuudi»e persooae, i ante
|
|
|
|
|
(delwedd F8991) (tudalen 328)
|
328 (386. 386) n. 4. PROK. HIB.
PERSOKALE JNFIXOM.
tertiani: aromfoimfea (accipiet me) Wb., imtaumruidhed (circumcisus sum) Wb.,
imnMnrwdad (ordinati sumus) Wb., adobragnrt (gl vos fiascijwTit; ad gaur)
Wb., aridrochell (rapuit id) Sg., immidforling (fecit id) Wb., assidbeir
(dicit id) Wb. Item post verbum subst. in (est) : iatumecen (gl. necessitas
miiii incumbit; i.e. est mihi necessarium) Wb. 1O’. Particulam negativam
nachy re lativam vel prohibitiTom , sequitur i ciuu omnibus personis:
nachimrindarpaite (quod me non ezheredaTit), iMchitrindarpilher (ne
exherederis) Wb. , nachin rogha udll, nachinrogba derchdiniud (ne nos capiat
superbia, desperatio) Wb., nachiberpidsi (ne tradatis tos, ne confidatis),
nachibfel (quod non estis) Wb. Exempla, quorum loci hic non citantor, infra
planius exponeatur.
Est etiam alia ratio infigendi pronomina, qua, quo sit mmoris ambitus et
magis animadyertatar pronomen infixum, post particulus, sive in consonas sire
in vocales (jxeunt, radicibus pronominalibus praefiguntur syllabae do, da,
du, di: fordomchomait/icr (gl. serror: possunt passiva datdvo etiam adiongi
at servor tibi) Sg. 139*. cofordumthdndae (ut adiavetis me; ci. for-tacht,
aaxiliam) Wb. 7". condomarrgabadga (gl. ut me comprehenderet;
con-dom-arg.') 17'. nudainchrocha (gl. discruciat me ; no-dom-chr^ ML S^'.
indi fodainsegatsu (gl. qui tribuluit me; fo-dom-n.') 33*. inditmoide (in quo
glorieris, laudes te) Wb. 2*. fodunnegat (qui nos tribnlant; d. fomegar , gl.
tribulamur, Wb. 14* e fo-».) Ml. 27'. isdo fordoncain (ad hoc nos instituit)
Wb. 31°. fordubcechua (gl qui vos commone faciat, Timotheas; forcanim,
praecipio) 9*. condumfel (ut sim), candibfcil (ut sitis; impersonalia) 3*.
5*. 24'. Interdnm cum t: fortacomaviom (servat eam ille) Ml. 29*.
fortanbristitni (infringerent nos) 44 r.
Cetenun d, sive ad hanc formulam pertinet, sive est pronomen tertiae per
sonae, cum praecedente consoua particularom aith, ad, cot (= coii) , frit/i ,
ut alius (cf. p. 60) coalescens redit in t: atomaig (impeUit me), atobaich,
atobaig (impeUit vos; = addomaig, addobaig, ex adaig) Wb. 9'. 10*. 19*.
eoatomsnassar (gl. at ego inserar) 5'. atobci (cernit vos; ^ addobci, ex
adei) 25*. atobsegatsi (praecipiunt vobis) 14'. atabgabed farcaire (gl. acaleam
vobis reatus adfigite; i.e. contracta vobis est vestra nota) Ml. 20*. atbeir
(dicit id) Wb. 10*. ciatbere (quamvis id dicas; => ath-d-b.) 5*.
indtcltobra (si id vult; ™ ina-ad-d-e.) 28*. cotamnteicnigtheisa (gl.
conpellor; i.e. cogor, — cot-dcm-eicn. , cf. eomiienigther, cogitur, Wb.
28*.) Ml. 21*. colomerchloilher (gl. agor, actus) Sg. 17*. cotanriras tarni
(gl. obligemur, — cot-don-rir. , of. corirsiu, liga tu, MI. 48r.) ML 51 r
cotondflrfum (comparabimus nos; ■= cotdond., subst. condelc, comparatio) Wb. M*.
.cofotncrtsu (gl. confortare; i.e. conforta te; pro eotdotn. e verb.
eonneitad) 30*. cocobsech/ider (iustituemini; cf. eoise ■-= cosech, institutio) 9*. cutsecar
(con secravit eum) Tir. 13. fritumthiagar
(gl. aboleor) Sg. 183*. fritammioua (gl. me adficiet, cogitatio),
Jritammiurat (adficiunt me) MI. 32*. 33*. Animadvertenda est dififerentia
inter conianctionem con (ut), cuius n curo sequente d servatur. et
praepositionem cot (cum), cuins t cum sequente d fit t.
Si insaper additur relativum n intercedens post particulas verbales vcl
praepositiones, satis aujpla fit Intromissio: am. asndonberut (gl. sicut
aiunt nos quidam, dicere; ua-n-don-b., ex usbiur) Wb. 2*. am. nondubcairiinse
(at ego amo vos; no-n-dub-c.) 23*. hore
nondobmolorsa (quia laudo vos) 14*. am. rondc^ar aamni (ut anuvimus vos) 25*.
aforcital forndobeanar (doctrina quae praecipitar
|
|
|
|
|
(delwedd F8992) (tudalen 329)
|
n. 4. PRON. HIB. PKR80JIAI.E INFIXUM.
f336. M?) 329
YoVi»', for-n-dob-c.') 3*. fochodmailina nonda/aihigttar noa. (ut significant
eos, nu merorf, nomina) Sg. 71'. nondaberthar (quod ferantur; constr.
impers.) Ml. 49r. 1. Pron. pers. infixum 1. pers. Sing. M (UM, OM, DOM;
inficiens; interdum geminatnm, cf. p. 41): manimchobrad (si non iuvaret me)
Wb. 3*. dianumtairae (si me aalTas) Ml. 19r. nommoidim (glorior, laodo me)
Wb. 14". manumga^ fyrefiarit (gL si habes me socium) 32'. vomdumi (gl.
ut me colaphi set) 17*. nomrela et nometargnigedar (manifestat me et
significat me) Sg. 200*. mress cr. nombeoigedar (fides Christi vivificat me)
Wb. 19*. ni maith domrignis (non bonum me fecisti) 4*. aromfoitn/ea innalaith
(suscipiet me in regnum snum) 31*. mnmithol atomaig (si volnntas me impeUit)
10". israd die imnivm forUng conda . . (gratia dei effecit me ut sim .
.) 13*. Pro dativo: nimbia fo ekriee daraJUti (non erit mihi merces pro eo)
Wb. 10*. 6 domanicc foirbthetu (ex quo mihi venit perfectio) 12*. foihchain
(succinit mihi) Sg. 204. Pronomi num in impersonali passivi coniugatione
infixorum exempla sequentur infra in verbo.
Cum nota augente: romsoirea rect (salvavit me lex) Wb. 3*. romiccua (sal
vavit me) 28*. nhncharatm indfir (non amant me viri) 5'. amdomroibee fochricc
(nt mihi sit merces) 10*. manimcoiraese (si non salvas me) Ml. 19r. fumr^ne
in/er (invenit [Psublevabit?] me vir) Tir. 11.
Plur. N (non inficiens) : h&re ronaoir dipeccad ie derb linn nonsdir/ea
in fu turo (quia salvavit nos a peccato, est certnm nobis quod salvabit nos
in f.) Wb. 24*. ronmoitsem (gloriati sumus, laudavimus nos) 1 7*. ninmdid/ent
inneuch ndd denam (non gloriabimnr in eo quod non faoiamus) 17*.
isdich&in immvn rordad (dudum destinati sumus; impers.) 20".
artinntangar (gl. adficiemur; constr. impers.) Ml. 47 r. Pro dativo:
condonroib indocbdl (ut sit nobis gloria) Wb. 15*. ^. dunnanic fivsacel unib
(venit nobis nuntius a vobis) 25*. nintanicc recht (non venit nobis lex) 1*.
In positione aucta accedit NI: 7ionm6idemni (gl. gloriamnr) Wb. 2*. imrafh
som ronniccni (gratia eius nos salvavit) 21". ronfitidni (novistis nos)
15'. nin fortHlni (non saccurrit nobis, non adiuvat mos) 4*. h&re
nonbendachani (quia benedicit nos) 11*. ronsoimi adce arsin (salva nos, dens,
propterea) Ml. 41 r. iw coimnactar amamit son fortnvbinstvmi (non potnerunt
hostes nostri hoc ut infringerent nos) 44 r. ronbiani indocbal (erit nobis
gloria) Wb. 14*. 25*.
2. Pron. pers. infixnm 2. pers. Sing. T (cf. p. 70; inficiens): ishd natail
(ipee te alit) Wb. 5*. niterpi illed nach dili (gl. confidis te ipsnm ducem
esse; i.e^ non committis te in latius alterius) 1*. nihed notbeir inem (non
hoc te fert in caelum) 6'. iscetua netargna dondi iminetchomairc (est prima
cognitio ei qui te interrogat) Sg. 197*. cdch >-otchcohladar (quicunque te
audiet) Wb. 2d*. isfoirbthetu hirisse attotaig (est perfectio fidei quae te
impellit) '6*. Pro dativo: rotbia log (erit tibi merces) Wb. 6'. rotbia adhar
fdilte (gl. laetare . . et clama; L c. erit tibi cansa laetitiae) •JO*.
cindas yenine Httotchomniic (qui slatus per Ronae tibi contigit?) 6*.
Nota augens SU (infra .-c, siu); eototnertsu (gl. confortare) Wb. .3O’. Plur.
B (non .inficiens): nobcara huili (quod vos amat omnes) Wb. 2V. nobairad (gl
tos desiderabat) 2$'. utobci side (cemit vos ipse, dens) 25*. dobtrofnma
anaccob&i' collnide (gravat vos cupiditas camalis) 8'. nobguidet .%.
|
|
|
|
|
(delwedd F8993) (tudalen 330)
|
330 (337. 338) 11. 4. PRON. HIB.
PBR80NALE INFIXUM.
nobbetidachal (gl. salutaDt vos, omnes) 7*. ntp and nobiifaid (ne tradatis
vos, ne confidatis ei, philosophiae) S*. dobrdifftt dia (elegit vos dens)
2<>*. atdub eUiub (visitabo vos) 7*. cUI atobaicfi . . . cid atobaig do
(quid impellit voe? quid impellit vo.s ad id?) 9*. 19'. udobrayaH (gL vo«
fascinavit, daemon) 19*. Pro dativo: nlhtd torbe de (non vobis est commodum
inde) Wb» 19*. nibecen (non vobis necesse) 22*. ire»indippiat fochrieei (per
quam vobis emnt praemia) 25*. ropia nem (erit vobis caelum) 22'.
Nota augene SI: nobaoirfasi dia (servabit vos deus) Wb. 11*. im damroh noibn
(haec etiam vo» sanctificavit, fides) 19\ robcarsi tiamthe (amavit vos Ti
motheos) 23*. atobsegatn (praecipinnt vobis) 14*. cochotabo»ad»i (gl. ut vo»
comminueret) Ml. 18*.
3. Pron. pers. infixum 3. pers. Sing. Commnnia trium genemm (T) D, N, AN
(neutr. et plor. A), SN (S); quamquam non pari freqoentia eadem in omnibus
generibus. Inficiunt d et n.
Masc. T, plerumque D (ID, DID; inficiens): nodrnoladar fesin (gl. non qui ae
jpsum commendat, probatus est; i.e. qui laudat se ipse) Wb. 17'. ««>
ehvide rodchiirsach (gl. sufliciat iUi, aduiteranti, obinrgatio a plnribus;
i.e. plu res eum obiurgarunt) 14*. cfittecar (connecravit eum) Tir. 13.
rondsder (quod eum salvavit) Ml. (Goid. 21.) condidmolailar cdch (ut laudet
eum quivis. Lncam) Wb. 16*. amail immindrditset (ut de eo collocuti sunt)
Tir. 11.
N (DN; inficiens): dundiut combe hi cois (gl. hominem accuso, in causa
hominem facio; i.e. sisto eum ut sit in causa; cf. Sg. 152' dodiut, gl.
sisto) Sg. 77*. niiiaithgeuin (non fecoguovit cum), eonnach ningeuin (at non
agnosce rev eum) Ml. (Goid. 20). dundircechnatar soin (vaticinati sunt illi
eum) Tr. 5. Monchretidsi (credatis eum) Wb. 23*. doini nodnoirdnet (gl. omnis
pontifex ex hominibufl adsnmptus; i.e. homines eum ordinant) 33'. ni tit
nodna^ (gl. mn tila, leg. nodnaili? non tu enm alis) 5'. conndch moidea nech
arbed darilliHd nodnicad (gl. ut onme os obstraatur; i.e. nequis se laudet,
glorietor, quod sit sunm meritum quod se salvet) 2'. dondi rodndolbi (gl. ei
qui se finxit, dicit figmentum, indolbtid masc.) 4'. Coalescens curo relativo: ftdre ndnrairigsiur (quia
non animadverti id; pecead m.) Wb. 3'.
AN (DAN; non inficiens, A ante tenues et spirautes): dilgid do et dan donid
(ignoscite ei et consolamini eum) Wb. 14*. rananacht dia (iuvit enm deus) '
17*. connessat ingntim itolec et drangairet (condemnant fiactam malom et id
ve tant) 1*. nanglanad trUthirgi (pnrget se per paenitentiam) 11*. aet
rcmglaua tre athirgi (gl. siquis emundaverit se) 30*'. immanimeab (devita
eum) 30*. dar rat fesdn hicroieh (liedit semet ipHum in cmcem) 28'.
rafirianigettar ahiret» (fides eius eum iustiEcavit) 19^ raeloitom crist
(sabegir, eum Christus) Tr. 18. di chorcniinn dae*r (de iactu sortis quae cecidit
ei) Tr. 132. »ech racualid asne (siquidera eum audivistis esse ipsiim) Wb.
22'. niidanimmart (nam cohibuit eum) Ml. 14''. annnducomart (cum eum cecidit)
36*. ni adoenaeht fesine rudan ordan <. deachi (gl. Christus non semet
.ipsnm olarificavit ut pontifex fieret; i. o. non ipsiuH humaiiitas eum
ordinavit sed deitas) Wb. 33'. sechiphe noda predcha (quinquis cst qui eum
praedicat) 14*. Pro dativo: rantbta digal tar (i(ki>si (erit ei ultio pro
eo), rumhia digal tarhen adrogniiiia (crit ei ultio pro eJus malefacto) 27*.
rambdi cach inaith (ftiit ei omne bonum) 2*.
|
|
|
|
|
(delwedd F8994) (tudalen 331)
|
II. 4. PRON. HIB. PSRSONALK INFIXUM.
(338) 331
S varioris usus: nugaibed tart fM lia (non capiebat eam sitis ant &me8)
F. b. 29.
Neutr. D: lanech nodchomalnadnr (apud eum qui id implet), lanech nadid chreti
(apud eum qui id non credit) Wb. 15'. docJinch rodchlvinethar (cuivis qui id
audivit) 27*. ani doluigimae airibai iser. dodluyi lim (quod dono, remitto
ego Tobis, Ghristus id donat apud me) 14'. eia dodrigemid coase (quamvis id
fcce ritis hactenus) 20*. cach 6in dodgina samlid (quisquis id &ciet ita)
Bern. hit/te dodmainetur insin (sunt Li quid id cogitant) Sg. 5*. as^ moinur
aridroehell (gl. ^met rapui, intellegimus ego et non allus ; i.e. quod ego
solus id rapui) 202*. ut naeh aHe attidbeir (gl. ego Paulus dico; i.e. non
alius quis id dicit) Wb. 20*. utrad dce immidforling dom»a (est gratia dei,
quae id praestitit mihi) 21'. Kchi» 6en npirut fotddli (siquidem est unus
spiritus qui id distribuit) 12*. eoni tucca in tetarcne eaich (ut id ferat in
cognitionem cniusvis) 12*. atbeirmis frib (dicebamus id vobis) 26^
diandremikiasat gnima (gl. gratia; i.e. si ei ante cesserint iacta) 5*. arindfeneid
(gl. ideo notum vobis &cio; i.e. ut id sciatis) 12*. Praecedente n
relativo: am. dondrigini cr. (ut fecit id Christus) Wb. 6*. am. rondpromDOm
(ut id probavit ipse, Paalus) 4'". am. fotidrodil incoimdiv do chdch
(gl. anicaique sicut divisit dens) 1O’. bad am. anindbiurua (sit sicut ego id
dico) 13*. ttmail astindbeir ap. (ut id dicit apostolus) Cam. accobor lamnien
muin maid doimradud act nandlUcci eoneupiscentia earualis (cupido in animo
est bonam cogitandi , nisi quod id non sinit c. c.) Wb. 3'. eid arindepur
frit (quid, propter quod id dico tibi?) 5*.
sechiervih dondron (gl. si quomodo; i.e. quicunque modns, quo fecero id)
5". nandrigad (se id non assecuturum) Tir. 13.
N: am. atinchobra indingeti (gl. quod vult faciat,
virgo; i.e. ut vnlt id filia) Wb. 1O’. dianchowalniHn (si id implerem) 3*.
A (DA, inficiens) : ni duchosorad intempuil storidi ralnaom (non ad destruo
tionem templi historici id posuit ipse) Tr. 80. dagina ciimmaib (faciet id ta
men) Wb. S'. raehualatar (audiemnt id, vaticinium) 5*. am. bid o dia
rachloithe (acsi a deo id audissetis) 24". dalvgubea dam (ignoscam id
ego quoque), dalu gub son (ignoscam illud) 14'. 32*. dag-nitis dam
intiabindai anisin (faciebant hoc etiam Sabini) Sg. 28*. dabir itbeulu (pone
id in labiis tuis) Inc. Sg. xoehide rodaserib huan (multi id taraoscripserunt
a nobis) Cr. 32\ isdin cotaoei ade (est deus qui servat illud; conndi ibid.)
Wb. 29*.
Fem. D : isrdnd indeacht adgensa . . . anima tm. adidgeiin (gl. cognosco ez
parte; i.e. partim deitatem cognovi . . . anima tantum eam cognovit, deaeht
fem.) Wb. 12'. diander6imtis (gl. caritatem veritatis non recepemnt, ut salvi
fierent; i.e. si eam reciporent) 26*.
SN, S: inseiam arafoim aom 7 dungni indoindid fortacomaisom dam iartim 7
dusngttis dogi'es isnaib aalmaib (gl. susceptum semel schema servavit; i.e.
schema, quod suscipit ipse et quod facit semel, servat id etiam postea et
facit id semper in psaimis, aeiam fem. ut hodie) MI. 29*. ni^-imrroeimami
aidi (gl. X quidem assumpsimos, tff autem non; i.e. hanc non aaauiiipsimus)
Sg. 16*. isairi nistuHrmim sidi (gl. quia tertia persoua communis est; i. «.
ideo non iiu mero hanc) 205*. isaiii nistabur la .k 7 q (gl. h enim
aspirationid magis est nota, Prisc. l, 3, 8; i.e. ideo non pono eam cnm k et
q) 4°. issi inbi^iathar intin et rosfailtigetim' lom sidi intain rombo mithig
less (hoc est verbum illud
|
|
|
|
|
(delwedd F8995) (tudalen 332)
|
332 (339) II. 4. PRON. HIB. PBRSONALE
INFtXtTM.
et inaDifestavit id ipse, cum fuit teiupus aptiitn ei) Wb. 31*. arecin
nogbered (gl. in angaria portabal. crueem) Tr. 134. donbertai dia athir
(attulerunt emm patri eiu8, tunicara loaephi) Tr. 128. Scotica exempla:
rosbenact (benedizit eam, urbem) L. Der. 14, ibid. cum </o: yonJagtabrdd
do (ut eam, urbem, daret sibi) 8.
Rariufi AN, A(?): manid temrbi ni diinaith (si non defaevit ei, mulieri,
quidquam. boni) Wb. 'iS*. ithde imo Uesi nodaberai inwcUs (sunt hi mores qui
eam fernnt in ecclesiam) ibid. fogur tm. nodadeligedar fnmuta (sonus tantnm
eam distinguit a mutiB) Sg. 6*. fritataibret ua dorche doniolln (opponunt
eam. fritohairt, tenebrae luci) 183*. fortacomaisom (servat eam ille; v.
eupra) Ml. 29*. Eodem pertinet Rcoticnm: nitharat (non dedit eam, urbem) L.
D^r. 8.
N: arinchomalnnthar (ut impleat eam, doctrinam) Wb. 31*.
Plur. Frequentiora A (saepius ampliatum DA; inficiens) et SN (ante la bialem
SM) S, pronominibus se, nn, nom (p. 326) haud dubie cognatum; variora D et N.
Non animadvertitur formarum pro geaevibus diversitas.
DA: dabeirside duinaccaib caihbad (hic dat ea filiis C.) Tir 10. fagehtis
(gl. virtutem et prudentiam; i.e. haberent ea) Wb. 8*. hore ni tri sonirfi
nirim damalat (quia non per firmitatem fidei ea edunt) 10". daberid«i
(proferetis e» vos) 24*. ni melmf Umm dafad.im (non pudet me quamvis ea
patiar) 2*^ cor rici cith bhti bioa inda drben itcdnn oldauid (gl. dissipa
gentes quae bella vo lunt; i.e. usque ad ipsas bestius vivus, repelle eas a
nobis, inquit D.) Ps. 47'. ni arindi asndarobartis (non propterea quod ea
dixissent) Ml. 31'. ijihed ium nodascarn frie (gl. discedent quidam a fide
attendentes spiritibus erroris; i.e. pst hoc quod separabit eos ab ea, fide)
Wb. 28*. it4 nodaengraicigetur (gL otf 5) ex quibns apud nos hic haec hoc
nascantur; i.e. snnt haec quae illonun locuin obtinent; gall. hod. les
remplaoent, verh. engraicigur cum acc.) Sg. 198'. Antecedente n relativo:
rolegsat caniin fetarlaici 7 nufiadnissi [sic] «♦». runda tegsamni
acht rondasaihset som tm. (gl. haeretici qui quidem ut nos vetas et novum
testamenturo recipiunt; i.e. legerunt canonem veteris et novi testamenti ut
nos legimus eos, nisi quod falsaverunt eos tar.tum) Ml. 24*. inua degmaini
rongeni din isint^echmaduchtv arinpopul. isgell son toraisse. dam nondamrfea
dia 7 dombera fortachtain doib airehiunn (gl. idoneuro pignus; i.e. beneficia
quae praestitit deus in praeterito in pnpulnm, est hoc idopeum plgnns, quod
etiam salvabit eos deus, et quod feret anxilium eis postremo) Ml. 27".
Pro datiyo: tresindalua pian (per quam iis erit poena) Wb. 25*.
D : tia cvmaotte isdia rodordigestar (potestat^s, deus institnit eas) Wb. 6*.
Cnm relativo: infain dondicc/a,
dondriga (cum veniet iis) 5' 25*.
Fortasse N: kore arinchrinnt (quia deficiunt, cum
pron. refl.?) Wb. 27*.
SN: dotnaidlibea uili (gl daua vindictam iis qui non novernnt denm: i.e. eos
omnes visitabit) Wb. 25\ nomguidsom (rogat eos) 26'. nahuU dorignivua
fiadibii dosiigiiiithii (orania quae feci corum vobis, facite ea vos) 24'.
doaAtbtra fochumachte inmaicc (dabit, pater, eos sub potestatoin filii,
principatus) 13'. far suli doambhthe dum (oculi vestri, daretis eos mihi)
19*. ni armaid romuiec (non propter bonum eos snmpsit) 5'. nimagathar (uon
timet ooa, principes*) 6*. nisiiain ciufberut nintaiiic recht (iion invat
eo«, quainvis dicant: non venit nobi»
|
|
|
|
|
(delwedd F8996) (tudalen 333)
|
n. 4. PRON. HIB. PBRSONAUS 80FFIXUH.
(340) 333
lex) 1'. Pro dativo: isepeltu doib maniMhbe bethu guthin (est interitus eis,
ai non est eis vita aeterna, mortuis) Wb. 13*. ru}m accubur leu etergne muchv
tnachti 7 rusinboi dam (fait desiderium eis, deaiderata eis cognitio
potestatis meae, dei, et facta est eis etiam) 33*. rotmbia log (erit iis
merces) 6*. bid udas jarmbaich rosmbia aloy (. . . erit iis merces sua) 5''.
domic/a cobir (veuiet iis aaxiliam) 5'.
S: nosnioidet (laudant se, gloriantur) Wb. 31'. act nosnerta insonirt (cum
confirmat eos finnus) 1O’. ni»Jitir nech (nemo scit eus, vius dei) 5'.
ni»Jitemnmr (nescimus ea, mysteriadei; f'/<n, fem.) 12*. noscoHttdnith^
(implc ea, saua verba) 30". am. niateetitiii (acsi non haberent eus,
uxorea) 10*. rotpredach roKcomal. rosddnigetitar dun codosgnemi (praedicavit
ea, implevit ea, dedit ea nobis, deus, ut faciamus ea, boua opera; gnim,
masc.) 21*.
De proprio horum pronominum usu, quo aat praeter necessitatem addun tor aut
relativi locum obtinent, cf. syntaxin.
III. Pronomina personalia auffixa.
SafBgnntar praesertim praepositionibus formae prouomiuales, quae uec !n prima
uec in secunila, sed in tertia persoua differunt, in tertia singularis pro
diversitate generis et rcgimuiis, in tertia pluralis numeri pro stila
diversitate reginiinis, prout praepositiuues aut dativum postulaot aut
accusativuui.
Frequeutiores praepositiones postulantes casum dativum sequentis substan tiri
sunt: as (ex), 6, ua (a, ex), oc (prope), ren (mte), fiad (coram), di (de),
do (ad). Praepositiones cum accusativo: ar, air (ad), eter (inter), imm
(oircum), fa, le (apad), aech (sine, trans), fri (ad, contra), tar (trans) ,
tre, tri (per), cen (sine), co (ad). Casum utrumquc admittunt in, ind (in),
fo (sub), for super). Singulae cam snffixis infra in suo capite sequentar.
1. Pron. pers. suffixum 1. pers. Sing. M, IM, UM: mrium (ad, pro me) Wb 7'.
indiuviy indiumm (in me; cf. p. 44) 8*. 10*. uaimm (a me) 9^ 11'. umn 31*.
huiiiw Ml. 33*. fe/n, lemm (ad me) Wb. 4*. 5*; 1*. 7\ 11*. 26". 29*.
lim, Hium (id.) 8'. 8'. 9\ 18". 23'; 5\ 9'. 10*. 12*. 14'. 16'. 23*.
29-. m Sg. 6*. leim (id.) 209*. liim Wb. 10*. liuin, liumm (id.) 14\ 22'.
29'; 15'. 29*. form (pro me) 7*. 8'. 24*. friumm (a me) 29*. frim Br. h. 100.
dum (ad me, mihi) fq. dam Ml. 58 r. diim (de me) Wb. 2*. 30*. dim 29*. trivm
(per me) ^S*. De duris his f«, n, t cf. pp. 41. 70.
Cnm nota augeute: indiumsa Wb. 8*. 11*. 12*. udimse, uaimae 14'. 27*. 28*.
huainue Tir. 11. Wb. 5*. hudimse 8*. lemiia 32*. fiM»Ma 14*. W. 32*. lirum
8*. 11*. 12*. 12*. 16*. liimse 13*. formm 23*. fnnua 26'. 30*. 30*. riuiina
14*. 16*. domta fij. damsu Ml. 58 r. diimua Wb. 7*. dimsa 18*. euceumsa (eo,
eu, ad, us que ad) 7*.
Plar. N, IN, UN : ervnn (propter
nos) Wb. 1 5*. etrunn, etrotin (inter nos) Wb. 31*. 15*. etron Sg. 217*.
immunn (circum nos) Wb. 15*. indiunn (in nobis) 5*. wiin, vdinn (a nobis)
15*. uaiVt/i lO*. 26*. hudin 6'. huann 4". hiian Cr. 32». lenn (apud
nos) Wb. 4*. linn 2'. 9\ 11'. 13*. 14\ 14'. 14'. 1.5*. 18*. 19*. 26*. '29*.
Sg. ;^J*. 198*. 207*. Tr. 86. linn Wb. 25*. fomn (pro nobis) Wb. fq. fonn 8'.
Jurmi Cam. frinn Wb. 4*. 17*. 19'. Jun (ad nos,
nobis) fq. d.*mn Wb. 27«. Cam. duun Wb. 3". 4*. W. 26'. du,m 4*. 27*.
27'. ditnn 16'. dumi 12'. 26». dim.
|
|
|
|
|
(delwedd F8997) (tudalen 334)
|
334 (.3*1 342) n. 4. PRON. HIB.
PERftONALE SUKFIXDM.
dinn (de nobis) 10*. 15*. drum 15'. 26'. torunn (super uoe) 15*. 15''. cueutm
(sd nos) 21'.
Cam nota ampliante: etrumn Wb. 12'. indiunni 3'. 14*. 22". Snui, huanni,
uanni, udnni 4'. 5'. 12*. 27'. «».»11 Wb. 4'. 16*. 18*. Sg. 6\ 160». 207*.
208'. fomni Wb. 14'. frinni 17'. dtinni V. 2*. 10*. 13». 14'. 16*. 25*. dunni
2*. 3'. 12'. 33'. duunni 5*. dunnai Cr. 18». dinni Wb. 10*. 15*. 15*. triunni
14'. torunni 27'.
2. Pron. pers. soffixum 2. pers. Sing. T, IT, UT:
uait. udit, uait (a te) Wb. 6'. 10*. 30*. huall Cr. 32'. lat (apud te) Sg.
158*. Wb. 6". 10-. 1O’. 29*. 30\ 30*. latt 6'. >< (pro te) Wb. 6'.
28*. frit (ad te) Sg. 75'. 151'. 181'. frit, friit Wb. 10*. 32'. frit, friut
Ml. 23'. frivtt Pr. Cr. 59». duit (ad te, tibi) Wb. Sg. fq., pro quo saepius
deit, aaaxi» diligenter. dit, dHt (de te) Wb. 1*. 5'. 28*. Sg. 179*. cucut (ad te) Wb. 32*.
Positio ampliata: eitiUu Wb. 27*. 29*. wrutau Ml. 2*. huaitriu, huaitau 6'.
32'. latsu 29*. 32*. lateo 12*. 16'. Sg. 216'. fortm Wb. 29\ fritso 32'.
fritsu Sg. 106'. duitM 208». duttriu Tir. 14. Wb. 6». 10*. detriu, detno,
deitsiu (pro duitso e praep. do) 5». 6". 30*. daitnu (tibi) Sg. 2*.
torufsu (lar, per te) 217». cenuttu («ine te) Wb. 6».
Plur. IB (-Mi6, -iuh): dirib, airib (propter vo8, pro vobis) Wb. 20".
22". 27'. etruib (inter voa) 24'. 27\ immib (circum vob) 17». 22'. 27».
indib, indiib 6'. 14'. udib 13'. 20\ 25*. 27'. 27*. hudib 7'. lib (apud vos)
3'. 8*. 9*. 9\ 12*. 12*. 16'. 16'. 17'. 20\
22\ 22*. 26*. 32*. frti 5'. 9». 14'. 17». forib 4*. 27'. foirib 21*. 22*.
fuirib 14«. 2O’. 21*. dAib (vobis) 3'. 6*.
9'. 13*. 14'. 14*. 16*. 16*. 18'. 20*. 25'. triib (per vos) 3'. eucuib,
euecuib 9*. 14'. 32*.
Cum nota augente: at»t'6«t' Wb. 14'. 14*. 16*. airiubsi 16'. 17*. airiuibri
16*. «•«tA*»27*. indibaii'. 18'. 23'. 26'. uaibn 23'. udibsi 10*. 14'. 14*.
16'. 25*. hudibsi 11*. Idbsi 5'. 8*. 9'. 16». 21*. 23*. Jiadibsi (corum
vobis) 24». furibsi, fuiribsi 18'; r. 14*. 16*. 18». fribsi9\ 12. 14*. 17'.
duibsi, duibsi^ diiboi 17». 25*. dibsi 14*. cenuibsi 9*. cucuibsi 1*. 14*.
17*. 24\ 26'.
3. Pron. pers. suffixum 3. pers. Sing. ma6c. et ueatr. Ad praeposi tiones cum
dativo constructas quasdam D accedit, ad aba.> vocalis: indi^l (iu eo) Wb.
11*. Cr. 25'. vad (ab eo) Sg. 10O’. 209'. hiuul Tir. 1.^. Wb. 7'. h,ad Ml. 53r. Goid. 20. ood Cam. ocea, oca (apud eum, in eo)
Wb. 3*. 8*. 29*. 33'. occo (id.) 4*. 5*. do (ei) 1'. 6'. 10*. doo Tir. 15.
ddu Tir. 3. scot. dau L. Der. de (de eo) Wb. 1*. 15'. 26". Servata S
terminalis praepositio^ie d: ass (ex eo) Wb. 29». Sg. 148\
In accusativo post praepositioues I, aut intema, praesertim ante termi nalem
S, = : Us (apud eum) Tir. 13. Wb. lO". 29*. 32'. Ml. 36'. Tr. 81. 98.
100. less Wb. 4'. 6'. 6'. 9». 1 1*. 14. 26*. 27'. 27*. 29'. 30*. .30*. 31'.
leiss 6\ 14*. %. 12». 29'. 33*. 39'. laiss Wb. 21». 24'. lais Tir 11. 12. 13.
14. Sg. 163'. fris, friss Wb. fq. fris Tir. I3. tarais (per euni) Wb. 33* ;
varius ante T: triit, triit (per eum) Wb. 1*. 3*. Sg. 43'; sed etiam foir,
fair Wb. Sg. fq. foir Tir. 11. Tr. 85, nisi hoc ad dativum pertinet; aut
externa: airi (pro eo, propter eum) Wb. 1*. 2S'. airi, isairi (propter id,
ideo) fq. imm/>> (circum id, circam se) Wb. 13*. imbi ¥. h. 31. inimi
Colm. h. 46. cNci (ad eum) Tir. 8. 13.
Wb. 15'. cuci. cucci (us que ad id, nsque eo, adeo) 19'. 24'. 25'. foi (sub
id) Wb. 23*.
Positio ampliata: do»om Wb. 1'. 14*. 27*. 29*.
31». Sg. 148*. 209». Tr. 103.
|
|
|
|
|
(delwedd F8998) (tudalen 335)
|
n. 4. PRON. HIB. PER80NAU 8CFFIXDH.
(343.343) 335
douom Wb. 6*. desom Ml. 22'. leMom Wb. 8*. 19*. 24*. 26'. le»$em Sg. 77'.
149". Uissem Sg. 10*. 28*. leaom 5*. 162'. laisem 158*. frisiom Wb. 5*.
16'. 32*. foirsom 8'. foirsem Sg. 209'. trutsom, trifsom Wb. 26*. 27'. indsom
(in eum) 4*. cttcisom (ad eondem) 9*.
Fwmininiim. In dotivo post prsepositiones I: m«t, ««m (ex ea, a«) Sg. 196'.
tn* (in ea) Wb. 14*. Sg. 6". 18*. 27*. 162'. remi (aate eam) T. 20*.
fuin Wb. 3*. 13*. Sg. 4'. 36*. 199*. 209". di. di (ad eam, ei; praep.
do) Wb. fq. di (de ea, praep. di) Sg. 187'. Ml. 6r. uadi Sg. 157'.
Post praepositiones accasatiTom postulantes E (i.e. {«, unde media in teuuem
progressa inyenitur): inte (in eam; cf. p. 44) Tir. 3. Sg. 6*. l.')^'. impe
(circa eam) Tr. 131. Cobn. h. 48. fa«, Uk (apud eam) Wb. 14*. 24'. lee Sg.
32'. 167*. frice, frie Wb. 28*. 28'. frie Tr. 62. Tir. 6. tree (per eam) Wb.
2*. tree Sg. 25'. cuicet (ad eam, ad se) Wb. 9'. cucae Sg. 14'. 191*.
Positio aucta: uadisi (ab eadem) Sg. 4". remi<d T. dini 16'. 165*. Wb. 28'. ditsi Wb. 12'. 28'. »«i!e«i (gl. in ipsa) Sg. 199*.
209».
Plorales formae non differunt nisi pro regimine praepositionum.
In dativo ad praepositiones accedit IB: easih (ex eis; praep. a«) Wb. 12*.
12'. 25'. 27'. esih, esxib, eis»ib Sg. 51'. 71". 190-. indib (in eis)
Wb. 21*. Sg. 4'. 28\ 59'. 61-. 113'. 142'.' 212'. Ml. 2'. inddih Sg. 198'.
uadih (ex iis). tiadib Wb. 2*. «aiJ* 24". 27^ 31'. fnxiidih 32^. huadib
Sg. IW. hudib m. Hl'. odib Tir. 8. dib m. 37 r. diii Tir. 3. remib (ante eos)
Wb. 13'. Sg. 9*. foib (sub eis) Sg. 4*. ^adib (oorum eis) Wb. 1O’. forib 24-.
27'. 28*. foraib 4'. Ml. 16'. Sg. fq. dOb, dib (de iUis) Wb. Sg. doib,
d&ib (eis, praep. rfo) Wb. Sg. fq. d«ib Tr. 45. 128. duaib Tir. 1. 8.
doih Tir. 14, occaib (apud eos) Ml. 43r, cenaib (sine eis) Ml. 20*.*
Animadvertenda congraentia cum 16 secundae pers. plur. iu quibusdam, ut J«*6,
^ib (a vobis, ab eis), indU> (in vobis, in eis); cum dif ferant aliae: du^
(vobis) et doib (eis), fuirib, foirib (supra vos) et forib, foraib (super
eos), udib (a vobis) et uadib, udidib (ab eis).
In accusativo post praepositiones U, O (= te) : niriu, airriu (ad eot>,
propter eos) Wb. 11'. 15*. 21'. erriu, erru 11*. 4'. etarru (inter eos) Wb.
Sg. fq. etairo Sg. 150*. intiu (in eas) Sg. 7*. intiu (in eoe, in se) Ml.
21*. 28'. leu Wb. fq. Ml 3".
40r. 30r. U-u Wb. 7*. 3O’. leo Tir. 8. Sg.
158'. forru Wb. fq. Ml. 30r. L. Ardm. 179 a. 1. Sg. 45'. friu Wb. Sg. fq.
aeccu (ultra eos) Wb. 23'. Ueu Wb. 30*.
treo Sg. 4'. 138*. cuccu Wb. 5*. 27'. Tir. 11. Fortasse immu (circa se?
rectius impu Ann. Boyl. ap. O’Don. 445) Tir. 14.
Positio amplista: indibsom Wb. 16'. indibsem Sg. 5*. uuidibsom Wb. 9*.
Imadib^em Sg. 156*. doibsom Wb. 2'. 13*. Ml. 19 r.
Cr. 18'. doihsevt, doibsem, douibsem, doiAsium Wb. 28*. Sg. 40*. 50*. Ml. 34
r. foraibsotn Sg. 207*. aimusom 4*. errusom Wb. 11*. liusom Tr. 4. 136. Wb.
.V. leosom Wb. Sg. forrusom Wb. 9". 13». frinsom 20*. Tr. 13. Ml. 19 r.
cuccuaom Wb. 14'.
Quamquam variora, suul tamen etiam exempla pronominum suffixorum aliis
praeter praepositioues orationis poilibus, ut substantivis vol adverbiis:
cinibet samliinmi (gl. quamvis non siul. ut ego; snbst. minal, similitudo,
unde praepo
' Kandem forouun interdum ad singularem referuiit interpTete-t veteniin legum
hibeniicaruin i t-vadaih («b eo), oeaih (a|iuil «uui), dih (de ea) 8M. 04.
130 2i<i.
|
|
|
|
|
(delwedd F8999) (tudalen 336)
|
336 (343. 344) II. 4. PRON. HIB.
F086B8SIvnM AB80LDTDM.
sitio amal, instar) Wb. 9'. enst tasum criit uasum cfist dessum crist tuathum
(CLristuH in&a me, supra me, ad dextram meam, ad sinistraiD meam) Patr.
h. Verborum formis suffixum pron. 3. siug. masc. dil»i (rogavit eum), beiTsi
(to tondit eum), hait:isi (baptizavit eum), foicUi, foitsi (misit eum),
ffabsi (cepit enm) Tir. 8. 11. 14. 15.
lei^si (dimisit eum) Ml. Goid. 20. Forsitan addenda sint e verbo subst. ta,
ata formata nitan (non sumus), condan (ut simus), adib (estis), quorum
exempla infra suo loco sequeutur.
B. Pronomina possessiva
I. Pronomina possessiva absoluta.
1. Pron. possessivum I. pers. Sing. MU, MO ante vocales et con sonas (quae
sunt aspirandae): mu noidendn (meus parvulus) Ml. carm. 1. i*i moimiffde (est
haec oratio mea) Wb. 4'. d-et moort dogabdl (aemulatio capiendi ordinis mei)
23''. asberat mobeivil (dicnnt labia mea) 12*. roturir tnothol cholnide
(iigavit me voluntas mea camalis) 3°. hobdi mochland et mocheneel (ez quo
fnit proles mea et genus meum) 29*. ish^d bunad mochlainde (est haec origo
generis mei) 5'.
Cum uota augente: ni iar colinn mo^iinradudsa (non secundum camem CO' gitatio
mea) Wb. 14*. sech mocliomdesm (gl. snpra multos coaetaneos meos) 18*. tdniec
aimsei moidbarteise (gl. tempus resolutionis meae instat) 30*. in*amlathar
side mobesusa. asbera frib coteeet mobesfise (imitatur iste meos mores, dicat
vo bis qui sint mores mei) 9*.
Positio absoluta cum nota augente: muisHe (gl. meam: desidero consolari
vobiscum per eam quae invicem est fidem vestram atque meam, Rom. 1, 12) Wb.
1*. Nota augens sine pronomine possessivo:
mathirae (mea mater) Ml. carm. 1. diangalar fuailse (i^tranguria mea) Inc.
Sg.
Plur. ARN ante vocales et medius, alins AR (p. 43): ishe arnathir (est. ipse
pater noster) Wb. 2*. isinunn arnit (est eadem aemnlatio nostra) 17'. at taam
arndns (sumus nos duo, = uostra dualitate) 32'. nmmi tuaitng'' armbrethre
(gl. quales sunuis verbo per epistnlaEi absentes tales et pracsentes io
facto; i.e. sumus gnari verbi nostri) 17''. hore isfride imtiagam et adcium
arconair (quia die alnbulamus et cemimus viam nostram) C arnamit (hostes
nostri) Ml. 44 r.
Positio ampliata: isdessinvrecht comdithnatha et s6ire dochdch arsoireni (est
exemplum consolationis et salntis cuivis salus nostra) Wb. 14*. arloureni do
forcitul (gl. sofficientia nostra, ex deo est; i.e. suff. n. ad doctrioam)
15*. rid nr muinterni madtu (gl. et nostri; i.e. etiam nostra familia si tu)
31''. arpecthani (gl. iniquitas nostra) 2*. amirnigdeni (precatio uostra) 4*.
amapsamlid btifJi ar creitemni (ne ita sit fides nostra) Tr. 86.
2. Previ. possess. 2. pers. Sing. DU, DO (cf. p. 38): 6 ru/tir dulobri (ex
quo scivit infirraitatem tuam) Tir. 14. be7'ir doimchomarc uaidib(gl. salu
tant te omnes, i.e. fertur tua salutatio ab iis) Wb. 31'. A'.9 dodaggntina
(mer CC8 benefacti tui) 6*. Jiires domathor et dosenmothar (fides matris tuae
et aviae tuae) 29". dobuiih do/oraithnH 6n imhiuih ailiu (esse tuam
memoriam sic in mundo alio) MI. 44 r. Sed hic quxque T, TH interduin ante
vocales, si prae oedit vocalis vel liquida: ij friubinn aniar atá li^ierge
(ad flumeu ver8U8 ab oc
|
|
|
|
|
(delwedd F9000) (tudalen 337)
|
n. 4. PRON. HIB. PO88ESSIV0M AB80LUTUM.
(34*. 346) 337
cidente est tua reaurrectio) Tir. 13. tusau thdenur (tu solus; i.e. tu
solitadine tua) Wb. 5*. imau/in hitabair thual (in looo in quo das nTinam
toam; pro do fvaf) Inc. Sg. noebthar thaium ( sanctificetur nomen tnum) Pater
noster ap. O’Don. p. 442.
Com nota ampHante: rofetarta isfoirbthe dohiresao (scio ego, est perfecta
fides tua) Wb. 29*. du fracur ceillniu (tnus cultus) Ml. «^S r.
Plur. FARN, FORN ante vocales et mcdius, ante ceteras consooas FAR, FOR, ut
pron. plur. 1. pers.: pad gliee famintUueliit (sit sapiens intellegentia
Testra) Wb. 5'. adbeir fornairchinnech fHme (dicit yester ipsorum princeps)
5*. tw tormuU farmbtad l.fometach (gl. vos non grayavi; i.e. non consumpsi
victum Testrom aut vestitum vestmm) 18*. iafarafie dvib ni ddir fannbethu
(gl. in came non estis, sed in spiritu) 4\ ieirdirce farcluu (est conspicua
gloria vestra) 7*. nUit foneree (magnitudo amoris vestri) 14*.
Cum angmento: famdigalsi (gl. ego revribnam, i.e. vindictam vestram) Wb. 5*.
maithi formbeaasi Qaaai mores vestri) 16'. faraercai do dia (amor vester in
deom) 18'.
3. Pron. possess. 3. pers. Sing. A, cuiuslibet generis, tam aute vo cales
quam consonus, ea tamen differentia, ut post pronomen masc. et nentr. fiat
infectio, post femininum servetur status durus consonarum sequeatinm.
Frequentius notatar signo productionis.
Masc: arlobri dhiresae (ob debilitatem fidei suae), lobrigthir dahatanit (gl.
infirmatar; i.e. inE abstinentia eius) Wb. 6'. edch cretea dhic (omnis qui
credit satutem snam), eonnach moidea nech arbed darilliud (ne quis glorietui
quod sit suum meritam) 2\ rogab daoaaad (sumpsit sedem suam) 4'. ruua geine
cr. i-t aekiata (mysteria generationis Cbr. et passionis eius) 27*. achumgai
A. dimneda (gl. angores suos) Ml. 19\ tieaath achmich (tollat crucem soam),
arenindarbe apectha (ut repellat peccata sua; rectius aph,, ut dtercitla, gl.
vaticinia sua, ML 19' pro aih.) Cam.
Fem.: aggnim fHane (eius ipsius actio, personae; cf. p. 178) Sg. 199*.
dammeit (gl. quanta sit; i.e. quae eius magnitudo) MI. 25*.
In positione ampliata pro mascalino accedit «om, pro feminino «t: amontar wm
inao infectao (familia eius haecce nunc) Wb. 7*. araaechemmar abeauaom (ut
aequamur mores eias) 2*. forelgatar abrathir a tunig aom do fuU (illiverunt
eios fratres tunicun illius sanguine) Tr. 128. a maihiraem (mater eius) MI.
carm. 1. maith lea dgnaai (gL consentit habitare cnm illa; i.e. boua ei,
placet ei consnetado eios, ozoris) Wb. 10*. am. dorigenaat aidi aaltramsi (ut
fecerunt hi, parentes, nutritionem eins, malieris) 28*.
Forma absoluta huius personae non constructae cum substantivo est AI in Sg.:
ot (gl. saum proprium) 27'. Cum articulo generis neutri: andi (gl.
oninscuiusque suum ut Paulus proprium, nomen) Sg. 28'. andi.i. aaainriith
(gl. snom uniascuiusque , ut niger corvus) 29'. Conferendae sunt formac prono
ounis personalis inddi, innanai snpra memoratae (p. 327) et cambr. eid (hod.
eiddio, possidere) cum formis pronominis pers. suffixi idem significans.
Plur. AN ante vocales et medius
(^am ante 6), alius A (p. 43): aabertar ananman (dicnntar nomina eorum) Wb.
28*. 30*. bid airegdu aneaaSirge (erit prior
eorum resurrectio; gl. qui in Christo sunt resurgent primi) 25'. anairitiu
Znss, asAMii. cbi.t. Ed. IL S2
|
|
|
|
|
(delwedd F9001) (tudalen 338)
|
338 (**6 3<6) n. 4. PBON. HIB.
F08SESSIVUH INFIXUM.
incecUi (earuin, Tidaarum, receptio in ecclesiam) 29*. ancmdach (eorum
malitia) Ml. 48 r. am. andeuwn (at di ipsorom) 34 r. conroiret ambetMd .%.
amap dicem ang&ire inaedie (gl. si quis fidelis habet viduus,
subministret illis, et non grar vetur ecclesia; i.e. ut inveniant victam
saum, id est ne sit neceasaria eanm clectio in ecclesiam) 29*. iahi ambda
(est hic eorum mos; sapra p. 277) Ml. 19'. ambaithted (eorum baptizatio) Tr.
49. d nkach 7 ambiad 7 andeug (vestis et victus et potus eoram) Tr. 71. marudchoiscset
ammuintir (si coSrcuerint Euni lium suam) Wb. 28*. im/retnat angnime
friambriathra (pugnaat eorum Eacta coutra verba eorum) 31\ rofitir cdch
angnimu et acomroirenea (scit quivis eorum &cta et errores) 30*. dilgud a
pecthe ndoib (remissio peccatomm iis) Tr. 45. log apeclhe (merces peccatorum
suorum, eomm) Wb. 1*. ufiadniue doib d cubus (est eis testimonium conscientia
sua) 1'. dobdrat huiH acoibeeua (pro ferent omaes confessiones suas) 6*. an
dumberii» a coibseua (cam proferebant confessiones suas) Tr. 58. Jinnad
aecursagad (sciat eorum correptionem) Wb. 29*. arriuth aieneta (eanim, rerum,
carsas naturalis) Cr. 18^ beim a einn fri cloich (illisio capitis eorum
contra lapidem) Ml. 30r.
IL Pronomina possessiva infixa.
Infigantur pronomjua ad singolas consonas reducta in 1. et 2. pers. sing.,
sicut pronomina personalia, in ceteris formis vix diffenmt a pronomine pos
sessivo absoluto.
1. Pron. poss. infixum 1. pers. Sing. M {mm., inficiens, p. 181): dim dallib
hvilib (ez omnibus discipnlis meis, carissimas) Wb. 29*. iahMl roerpad dotn
domtlioschid (hoc mihi commissum est ad necessitatem meam) 10*. rem chuimiiug
et imchuimriug (ante captivitatem meam et in captivitate mea) 30*. imchetni
preeept (in prima mea doctrina) 31*. ddbuid fomchumaehiu (at sint sub
potestate mea) 32^. dothecht martre darmchen (ad sabeunda martyria pro me)
7*. act basamlid duib cid immdicndarcus (gl. bonum aemolamini non tantam cam
praesens sum apud vos; i.e. sed esto ita vobis etiam in absentia mea) 19*.
huammuintir fHn son (a mea ipsius &milia hoc) Ml. 20r. dimmiuintir (de
funilia mea), ' dummtmdidnaad (ad me consolandom) Tir. 11. Cum nota am
pliante: darmehensa (trans caput meam, pro me) Wb. 16V toirtig dimehuim
riugsa, toirsich dimchvimregaibse (tristes de captivitate mea, tr. ob vincala
mea) 26*. 27*. treminsamilso, tremintsamilse (per imitationem meam) 17*. 30*.
dumber radsa (ad tonsionem meam) Tir. 11.
Post praepositiones terminatas consonis plenunque sequitur pronominis forma
absoluta, ut ar mochiunn (ante capnt meom, corum me) Wb. 14*. seek
mochomdessa (altra coaetaneos meos) 18*. preddiimse eumoehuimirigib (praedico
ex vinculis meis) 23\ ocmMoHtse (in adita meo) 26*. formu naimtea (saper
inimicos mcos) Ml. 54r. tm^muehenn (pro me) Tir. 11. Cf. tamen snpra darmr
chen, datmchetisa. E contrario inter duas vocales, post particalas et
pronomina terminata vocalibns et ante substantiva inchoantia ab isdem, forma
infixi pro nominis: israd dd imniid/orling domsa mrumariliivd (gl. evangelii
Etustas som minister secundum donum gratiae dei; i.e. est gratia dei, quae id
fecit inme, non meum meritum) Wb. 21*. ishi mort inso (haec est missio mea;
mo ort) 29*. meiste mdinur (ego solos; mo dinur) 5*.
|
|
|
|
|
(delwedd F9002) (tudalen 339)
|
n. 4. PBON. HIB. POSSBSaiTUM INFIXUM.
(346. 347) 339
Plor. ARN (AR) ut in pocitione abaolata: diamicc (ad salutem nostram; do
amice) Wb. 11'. iamametarpnu duib (post nostram vobis cognitionem, post quun
cognovistig nos) 15*. ararcomoicsi do bde (gl. in nobismet ipsis respon snm
mortis habaimos) 14*. innarleid (in parte nostra), innarcridiuni (in corde
nostro) 4\ 15'. arareiunni (ante fJaciem nostrum, corum nobis) 25*.
diarcotcni (gl. ad correptionem nostram) 11*. diamertadni, diarfairbthetuni
(ad firmatio nem nostrum, aid firmandoa nos), diar/irianuffudni (ad
iustificationem nostram), diar/oreitulni (ad docendos nos) Wb. fq.
2. Pron. poBS. infixam 2. pers. Sing. T (inficiens, p. 181): ittennui thir
(in avia taa, habitavit fides) Wb. ^S'. detimreckt ditffnimaib (exemplum de
fiu^s tuis) 31*. dotmuintir uUi (ad omnem familium toam, scribit Paolus) 32'.
eutteitehi (cum nxore taa) 10*. itchoimthecht (in comituta tuo) Sg. 208*.
huat etarenu .i, huat ingnu (intellecta tao, oognitione tua) Ml. 27 r. Com
nota aogente: frit adradeu (ad adorationem tuam) Ml. 41 r. dutehreitinwin
(leg. -«tu? ad fidem toam) 19 r. dutmenmaimiu (menti toae) 2*.
Post praepositiones terminatas consonis manet forma absolata, sed inter dnas
vocales TH: oeduguidiueiu a dck (gl. ut tnum possim templam ingressus
•dsistere; i.e. in tua supplicatione, o deus) Ml. 22*. tussu thdenur (ta
solus; cE p. 337) Wb. 5*, at supra oemothoHtae, meiege mdinur. Attamen etiam:
oectad radto (in adoratione tua) Wb. 5*.
Plnr. BARN (BAR) scriptio frequens: dibamice (de vestra salute) Wb. 27'.
frHamiee (contro vestram salatm) 24*. trebamimradud (per vestram cogitatio
nem) 27*. fribarpeethu (a peccatis vestris) 13*. 22*. ibartolaib (in vestris
cupi diUtibus) 3*. m tobartathdirti aet itdobartinchoac (non ad
vituperatlonem ve stram sed est ad vestram institutionem) 16'. ibarcumung,
ibarcumachtu, ibarcu maetuii (in potestate vestra) 5'. 9'. 22^. dobarcotcsi
(ad vestram correptionem) 9*. tribamebcongabthetitti (per vestram
incontinentlam) 9^.
Item post ar: arbarteirc (amore vestri) Wb. 19*. Attamen etiam far scrip tom
est in aliis locis: trebamimradud ar/ar/oirbthetu (gl. sum gaudens; i.e. per
cogitationem vestram ob perfectionem v.) 27*. do/ar/oreitlidib et dobama
namehairtib (gl. omni cooperanti et laboranti) 14'. do/ar/hianugud (ad
vestram iostificationem) 3*. di/ar/oirbthetu (a vestra perfectione) 23'.
hi/amdergudaib (g^ in stratis vestris), hi/artrethaib (gl. diei tempus
impenditis in stratis) ML iO'. 20*. k^amimigdibti (in vestris precationibus)
Wb. 7*. hi/artelbudii (in pos sessione vestra) 8'. tre/ar/ailtiti (per
vestrum gaadiom) 23'. Qaae scriptio re gnlaris videiur post praepositiones
terminatas consonis: oe famingrim (in per secntione vestra) 5'. iar
fartoimtinti (secnndnm opinionem vestram) 20*.
3. Pron. posB. infixnm 3. pers. Sing. A masc.: treathir, triathir (per terram
saam) Tir. 4. iamabaitzed (post eios baptizationem) 8. diadetciplib (de
discipalis eias), duaberrad (ad eius tonsionem) 11. diaehoiteerad (ad eius
conseerationem) 13. attaanmin (ex anima eius) Wb. 2*. iamairgairiu (post eius
interdictionem) 3*. tria/uil (per sanguinem eius) 2*. cr. conaaoaeelu (Chr.
cum «vangelio suo) 4*. iamathtchte (post eius adventum) 4'. diathigerni,
diachoim did (domiao suo), friachoimdid (contra dominam suum) 8*. 8'. 27'.
arachiunn (ad eins caput, corum eo) 16\ innachorp (in eius corpore) 2*.
<tuta imtnechtraib (ex eins extremis, mundi) Tr. 72. dia adchumtuch (ad eius
reacdificationem,
82»
|
|
|
|
|
(delwedd F9003) (tudalen 340)
|
340 (347. 348) n. 4. PBON. HIBBRNIOCH
BBLATIVUM.
templi) Tr. 80. Fem: docer inbiall di<ua\rrUhig] (ceeidit secnris de
manubrio suo), focaird elesevg asamthig innadiad (delecit Elisaeas mannbrium
eius post eam) Tr. 131. Neutr.: diamanchib (de monachis eius) Tir. 3. In
Camaraeensi fragmento pronomen huios personae etsi absolutum est a (exempla
snpni), in fixum tamen esse solet e, o". inechuis nu inelaim nu
inemeraib (in pede eios vel in manu eins yelin digitis eius). fairechomneeaam
(in prozimo sno). m aMch ocus inwdommetu (in eius tribulatione et in eius paupertate).
Attamen etiam a : scaras friathola (qui separatur a cnpiditatibus suis).
Ampiiatio gen. masc. som, fem. si: triahesseirgesom (per eius resurrectio
nem) Wb. 2^. occathindnacvhom (in eius traditione) 4\ diacholinsom (per car
nem suam) 3*. diachlaindsom (proli suae) Ml. 38r. triagndissi (pcr eius con
^saetudinem, mulicris) Wb. 10*. tarahesiai (pro eo, participio; ranngabdl
fent) Sg. 193'. iac6ir aprono diainchoscsi (necessarium cst pronomen ad eius
signifi cationem, tertiae personae) 208*.
Plnr. AN, A : iarnanetarscarad (post seinnctionem eorum) Sg. 73'. diana^ duch
(ad malitiam eonim) Ml. 48 r. trianuile riibethaid (per omnem eorum vitam)
Tr. 71. imfresnat angnime friambriathra (pugnant eomm Cocta contra verba eo
rum) Wb. 31'. nachibherar isnmchlu rechta fetarlicce innandig et ambiad innal
lithu et assapaii (ne feramini in ritus legis vetustatis, in eorura potum et
eorum cibnm, in eorum festa et eonun sabbata) 27*. oecaforcilul (in eorum
instructioDe) 20*. iamatdbu (post eorum excisionem) 5\ doinehosc rombdi flal
amintse etera cride (gl. Moyses ponebat velamen super faciem suam, ut non
intenderent filii Israel &ciem eius; i.e. ad significandum quod esset
velamen item inter eorum cor) 15*. Cum nota ampliantc: treapeccadsom (per
earum peccatum, viduanin iuniorum) Wb. 29*. dogniat carh perad treanaslachiom
(gl. captivas ducnnt mu lierculas onernttis peccatis, 2. Tim. 3, 6; i.e.
faciunt omne peccatum persua sione earum) 30".
C. Pronomen relatlvnm. Relatio in lingna vetnsta hibernica frequenter ant sicnt
britannice adhibitis pronominibns personalibus vel possessivis significatur,
ut ished into arathd (gl. reliqunm est ; i.e. hoc est quod superest) Wb. 10*.
dondfritobairt maill frita taibret ua dorche donioilsi (oppositione lenta
quam opponunt tenebrae luci) Sg. 183'. seckihed rii aless (quidquid est cnius
indiget), icaeh riit rohi allit (in omni re cnius indiget), neieh roiecu
ales» (gl. necessitatis meae; i.e. eios coius indigeo), ani ricu alese (id
cnius indigeo; ad verbnm: adeo eins auxilium) Wb. 7'. 20*. 23'. 32'; aut
omnino non notatur nisi formis propriis verbi reladvis (de quibus infra) :
indhi rochualatar imprecept (ii qui andierunt doctrinam) Wb. 30*. ani
forchanat et dogniat (id quod praecipiunt et quod fnciunt) 28*. anaithesee
noberid uaimm (praeceptnm quod accipitis a me) 9*. isinnon ires» nodot^riamgt
dar (est eadem fides, quac nos iustificat) 19*. cdch cretes (quivis qui
credit) Wb. indii gnite, donaibhi gniie (ii, iis qui facinnt) Wb. Sg. inU
forcongaur (is qui imperat) Sg. Sunt tamen propriae notae relationis, tam
praefixae vel snf fixae quam infixae ad instar pronominum personalium et
possessivonun.
|
|
|
|
|
(delwedd F9004) (tudalen 341)
|
n. 4. PRON. HIB. RELATITUM ABSOLUTCM.
(348. 350) 341
L Pronomen relaiayam praefixum yel suMxum.
NominalaTi et accusativi vice fungitur forma plenior cum articulo neutr,
•ing. concordans (AN ante vocales et medius d, g, AM ante b et m, AR aute r*,
A ante Bpirantes etmntas; cf. p. 43), ceterum immutabilis praefiza Terbi
fonnis et simplicibus et compositis, quae uua comprebendens Tim pron, demon
Btrativi et relatiTi, principio significat id quod: itimmarmua br cr.
anasolcc laain brathir (est scaBdalnm in CSuiBto id quod est malnm apud fratrem)
Wb. 10*. an dudesta difoirbthetu formritee conru/ailniiher (gl. ut aliquid
impertiam . . . ad con firmandos tos; i.e. quod deest a perfectione fidei
vestrae, ut compleatur) 1*. duu» tMomalmd arrupredchad dudb. manid ohomalnid
arropredehad duib (num impleatis id qood praedicatum est Tobis, si non
impletis etc.) H*. 18*. nithucai beo» ruin indrechto .%. atairchet et
anrofiugrad di eriet (gl. usque in hodiemum diem, cuni legitor Moyses,
Teiamen positom est super cor eonun, 2. Cor. 3, 15; i.e. non inteUegant adhuc
mysterium legis, id est, id quod praedictum et figuratum est de Christo) 15*.
itdiniu duibei anasbiursa (est diTcrsius, minus notum, vobis qood dioo) 5*.
is/ass dunni apredchimme (est Tanum nobis, non proficit, quod praedicamas)
13\ eed torbe dunni acdsme (quid prodest nobis quod patimur?) 13*. comalnid
annwpredehim (implete id quod praedico) 8'. dieith anroscHbus duib (Tidete id
quod scripsi robis) 20*. a/orchongair (id quod praecipit) 5*. Interdum tamen
ultra primitiTam hanc significationem progressa Tidetor: arrocur (gl. qui
amayit) Sg. 193*. 196*. acarthar (gl. qui amatur) ibid. atalat (gl. qui
dormierunt) Wb. 25*, nisi foite haec exempla referenda sunt ad conianctiouem
m (com, tom com).
Eadem forma tcI integra SAN (cf. pp. 51. 209) plerumque suffigitur
piaepositionibus, siTe datiTum poscunt sive accusatiTum: inthi dianaiper (is
de quo dicit, de) ML 14'. itUi dianairchisai dia (is cui parcit, miseretur,
deus, do) Wb. 4*. adtnide dianaccomallar (primitiTam cui iungitur) Sg. 188*.
indal' tHr foramdparat do tdlaib (altare in quo immolant idolis) YTb. 5*.
hinndi for unairitedar ingnim (gl. possunt transire in quem fit actus) Sg.
139*. indi fri lanirbrath (ea ad quam dictum est, persona) 220*. innan anman
frisanacmnlatar Mtfto^noffl (nominum ad quae adiunguntur in constructione,
pronomina) 198\ prte^ tresanieeatar hiU (doctrina per quam salyantar multi)
Wb. 27*. cid aran^ dintar peethaeh dUm (quid propter quod fit peccator ez
me?) 2*. cid arandln thid oaratrad/riu (quid propter quod infigitis amorem in
eus, cupiditates?) 27*. eindas fer
diandenidsi deu (quis habitas Tirorum ex quibus EEM;itis tos deos?) 8*.
isbeee inbrig frissandintar asaitharsin (est pannun pretium propter quod fil
labor hic) 11*. htutre ndd fail praeno. friandechraiged (quia non est
praenomen, a quo differat, ii. solam scribimus in Marco) Sg. 28*. soasad
aaambi soiUse (gL pbarus, i.e. tarris ex qua est lux) Cr. 33*. tresambi (per
quam est) Wb. 23*. arnipa glieeu felsub okmJneidai (nam non erit sapientior
philosophus quam tos, super id quod estis tos) 26''. den chamull forambU (de
camelo in quo erat) Tr. 60. Kchiphi laaambi (quisquis est penes quem est) Wb.
1'. n^l ni friaam ied andMhor (non est quidquam a quo sit differentia) Sg.
183*. onddes tuaitht
itt Umen etiun an in Wb. : anrojiugrad,
anroicribui 16*. iOr,
|
|
|
|
|
(delwedd F9005) (tudalen 342)
|
342 (350) n. 4. PBON. HIB. BELATITUM
SUFFIXUM.
eterarrob<e (ab hominibus populi inter quos fuerit) Wb. 28*. du diarbu
etarenad (locus ex quo fait recognitio) Tr. 22. dinehamull indiunua 7
innandrochgni for earobae (de camelo faetus et malefactorum in quo fuit) Tr.
€0. iiioorp marbde JriMaroicar som (corpos mortale a quo secessit) Wb. 3*.
inti diarobe briathbr linn riam (is de quo fuit senno nobis antea) Sg. 197\
tin. tin. a/ogur diafof' comnaeair tintinabulum (t. t. eius sonus ex quo
&ctum est tint ) 30^. peeoad diaforffSnsam eo»e (peccatum cui senriTimus
liucusque) Wb. 3*. inU foraafor congair (is cui imperat), inne indi
frinvmallar (sensus eius cai companUor) Sg. 161\ 211*. intainmnid asatuiter
(nominatiyus ex quo caditur) 71*. eed torbt frisateicomnaeht (quae utilitas
ad quam impertitos est?) Wb. 19*. am. ttgdaii foratoc[i\har deffli (ut domus
super quam ponitar bonus color) Tr. 14. imu fortatevmetur (eum super quem
efifunduntur) Ml. 23r. eid aratadhaither into (quid propter quod demonsbratur
hoc?) Ml. 32'. arnirobe nech bad huaistiu tar^ toitsed (nam non fait quisquam
qui esset superimr per qiiem iararet) Wb. 33*. intamail inso frinech
tarsatoehuirther sciath (gl. scuto bonae voluntatis tuae ; i.e. similitudo
haec cum aliquo saper quem imponitur scatum) Ml. 22\ Vocali matuta IN, ubi
altenun pronomen accedit (cf. p. 5): tresindippiat (per qoam Tobis erunt),
tresindabia (per quam iis erit) Wb. 25'. eid arindtpur frit (quid propter
quod id dico tibi?) 5*; quare post di amissa vocali: alin lathe dindapw
(numerus dierura de quo id dicis) Sg. 66*.
Interdum tamen alius quoque solnm N, SN remansit: inti lasmbi cpcne (is penes
quem est sapientia) Wb. 8*. inti lasmbi indencae (is penes quem est inno
centia) MI. 24*. onas6 rannaib frisihbiat (ab iis partibus a quibus sunt) Sg.
202*. eid aritdid (quid propter quod est?) 198\ cid armad maehdad anitin
(quid propter quod esset mirum hoc? = armbad, p. 65) 167*. ac semper fere
post d, ua: huanerbermis biuth (gl. ex ilio tempore quo degebamus in Aegypto)
ML 44 r. ani huanaithgnintar 7 huanainmnigter (id de quo praedicator et a quo
no minatur; hua-n-cd,') Sg. 29\ lnuandirrudigeddar (gl. primitiTorum ; i.e. a
quibui deriyantur) 33*. aeogno. hombi, inchitnidi huambi (a quo ebt), 6 caeh
mud ombi coadelg (quoeunque modo est comparatio), ua conparite oambiat
(comparitiTomn a qulbus sunt), tnua bre. huambiat, erchrce nambriath. uambiat
(Terbi, interitns Tcrborum a q. s.) 32*. 45*. 149*. 192'. huambi nuall (e
quibus fit clamor) Tr. 10. Ante tenues igitur et spirantes relatiTum non
proditur nisi statn daro hamai consonarum: isoin huatinscanat ni 6in
kifoircnitcr (est idem a quo incipiont, non idem in quod desinnnt; incipinnt
sed non finiuntor codem modo, pronomina ille illa illud, ipse ipsa ipsum) Sg.
162*. indliter huatinseaua inehetua penan (littera a qua incipit prima
persona) 157*. pronoa. huataat (pronomina a quibus sunt, casns obliqui) 197*.
Conferatur coninnctio con (donec). Abest relatiTnm ante particulam negatiTam
nd, ndd: am^l ceneel nabelre isinbiuth dinadricthe nech (nam non est natio
aut lingna in mnndo de qua non sit salTatus aliquis) Wb. 28*. fer ointitche
dunarructhae actoentuistiu (yit unius uxoris cni non esset nata nisi uua
proles) Tir. 11.
Loco praepositionis *n relatiTo antepositae propria forma (locatiTi?) inre
nitar IN ante Tooales et medius (IM, I): dndat indwirp ineUirtft (quale est
Gorpus in quo resurgent, mortni? »-n-M.) Wb. 13*. ishe loe ittatreba (eetr
hic locos in quo habitat; t-n-otr.) 27*. tnmoffen indentar it^ltiud (locas in
quo fit
|
|
|
|
|
(delwedd F9006) (tudalen 343)
|
n. 4. PBON. HIB. BBLATmiM PBAEnXtm.
(3^0) 343
decUnatio) Pr. Cr. 63*. ua neH nail indamerbainn (oIIa alia virtus in qos cod
fidam) ML 29*. nitta ni indUmAide (non est tibi quidquaim in qoo glorieris)
Wb. 2\ atAeimi» ingaibthe eechsalm, indri ingaibthe eech talm (suqs gradus
hic, spadam, in quo canebator qdisque psalmas) Ml. 54 r. Asaimilatione facta:
m nalui irru/ollnastar (ea in quibua regnavit) Wb. 13^ trede imbi nuall (tria
in quibus fit damor) Tr. 9. locc imbitia primtacairt (gl. sacrariam; i.e.
locus in quo erant smpimi sacerdotes) Wb. lO^. ioc imbiat arma (gL
armamentarium; i.e. locas in quo sant arma) Sg. 35*. inH imbH inapirut nOb
(is in quo est spiritos sanctas) Wb. 8\ imaibhi himbi conson (in iis in
quibus est consona) Sg. 164\ Neglegentius ienaib eonaib hibi cosmallina (in
Todbos in quibus est sirailitado) 138*. Regalariter: intnbliadinain
hicuiretur aalt (in illo anno in quo ponunt saltam) Cr. 32'. intndaimairain
hd/orcommteuir intaidekric (tempore illo quo facts est redemptio) Wb. 28*.
otm ifuirtibia, port h^uiraiiia (locos quo in Tenissent) Tir. 13. ni 6in
hi/oireniter (non unam in quod desinunt) Sg. 162*. ani hitdi (id in quo es),
aechani ittdo (praeter id in quo sura) Wb. 5*. 17*. itm aimair hitaam (tempas
quo samas), indindo<d>dl itd er. (gloria in qoa est Chr.) 9*. \5\ itdu
(gl. in vincalis; i.e. in quibus sum) 32*. eairm icucUa cluua nacJM (quisquis
est locus qoo andivit aaris alicaius Tivi) Br. h. 24.
Forms cortuta N (M, ante tenues et spirantes oppressa nec nisi consoua
nun stuta duro prodita) Terbis simplicibns praefixa varius relationem rectam
significat, ant nominatiTi: acobda thbk etur ndirainn (earum compages quae
est
inter ntramque partem) Sg. 2\ inti cret/ea (is qui credet), indi erettea,
dondi
ertite» (eios, ei qui credit) Wb. 1*. 2\ innahd Uagta hi ater (ea quae exennt
in
tter) Sg. 54^ inua ni prithehite hiria (eorum qui prsedicant fidem) Tr. 71.
in
tumi techte (eorum qui habent) Wb. 2*. foranahi comalnatar (super eos qui im
plent) 20*. — contrs inti thall^ inti theate, innani chointe, innahi
thechtaite p. 181
— sut accusatiTi: ihbertatar intaisceltai tall atir taimgeri (gL butrus
[/^oc^ttv]
in lignb portata; i.e. quam portarnnt exploratores illi e terra promissionis)
Tr.
130. innandegnimaeao n.gnite in\d\hadtiumnnidi (bene&ctorum horum quae
faciunt
eatechumeni) Tr. 55; frequentius Tero relationem obliquam, qua respondet con
ivnctioni gsllicanae que: nuraigedar (gl. Tirere) MI. 15\ aria airchenn rhbea
aalt
(nam est certum esse saitum) Cr. 3*. cid druaHnide ifUfea chechtar indarann
(quam
ris corrupts sit utraque pars) Sg. 202\ iaainmeit ffe^ indepert (in
quantitate est
dictio) 73*. amdip maith nairleihar amuntir (ut bene consulat Euniliae suae)
Wb.
28\ cia eret mbete oemingraimmaimae (qusmdiu erunt in persecntione mea?) MI.
33'. Itaque saepe conionctionum vice fiinguntar nominum casos aut praeposi
tiones, solae vel cum pronominibus, quibus sabiungitur relatiTum n, ut intan
(tem
pore quo, com), anud (similitudine qua, ut) etc.: am. forcantar caeh
eJiomnidi ho
taeardd hi toa^u]^ 7 ihbaithaetur 7 am. noingter iarum ho epacop (ut docentur
onuies catechameni a sacerdote initio et baptizantar et ut nngnntur postea ab
episcopo) Tr. 49. am. nguideua (nt orst) Wb. 24'. iritan mbia (cum est) Sg.
6*.
182*. intan mbimmi (cam somns) MI. 15*. httare ihbia (quia est) Sg. 16P.
huare
nengraieigetur proa. anman (quia locum tenent pronomina nominum) 200*. cein
Miit (quamdin est), ciin ihbimme (quamdiu sumos) Wb. 8\ 12*. laaae nadraimae
(cnm ego adoro) MI. 57r. Item omisso Terbo substantiTo: am. noinect (ut est
semel) Wb. 3\ Patet hanc n relativam deficere non solum ante tennes et spi
|
|
|
|
|
(delwedd F9007) (tudalen 344)
|
344 n. 4. FRON. HIB. BBLATITOM INFIXOM.
rantes, sed etiam ante Uquidas quamm geminationi non sit looos, ut hore pred
chua (quia praedicat) Wb. 7'. deg cinte pergaua (quia flniant personas) Sg.
197*. am. filter awm (at flectitur nomen) 203*. ciin mardda (quamdiu vigent)
gL marg. 203. intan roichther dodia (cum
dirigitar ad deom) Ml. 36r.
n. Pronomen relativnm infixam.
Infigitur pronomen relativam duplici condicione, aut inter praepositiones vel
particalas et rerbam ipsum, aut inter formus quasdam verbi substantiri et
nomina substantira vel adiectiya.
Inter praepositiones et verbum ipsam infixa in paucis ezemplis iuTenitar
plenior forma AN, sive recta est relatio : itheside imtne^olnget imdibe 6
dualchib (hae sunt quae efficiunt circumcisionem a vitiis) Wb. 27*. ua
comaccobor ara fograd (aliqua concnpiscentia quae yetita est) 3*. nip sain
anatberat et imma \rddat (ne sit diyersum id quod dicant et quod cogitent)
28'. itnaib dulib do forsat 7 immanaccai (in rebua quas oreayit et perspidt)
lifl. 17\ caeh rev ara rogartsom (onmis res quam interdixit ipse), nani
ararogarlaom (aliquid quod interdizit) Wb. 5'. itindalmsan arafoeair anina
(est eleemosyua de qoa monet supra) 16'. isachorp fessin ara/dim caeh til
(est suum ipsius corpus quod acci pit quodyis semen) 13°; siye obliqua:
iarsindindnidiu araneutsa (secundum ex spectationem qua ezpecto) Wb. 23\
aranossa (gL manere) Ml. 15*. araniiget (quod quemntur) MI. 20*. cesu meineiu
aranecar (quamquam frequentius inye» nitur) Sg. 137*. forcarie et arambere
biuih (gl. quomodo oporteat te, i.e. docere et degere) Wb. 28*, ut post
coniunctiones: anaranegi (gl. conquerens) ML W. anaranethem (gl. expectantes)
Wb. 31*. lase arallgatar (cum recitantur) Sg. 213*. intany intain arallexhar
(cum recitatur) Wb. 9*. 18*. intan aranecatar (gL quando inveniantur) Sg. 8*.
intan, iniain aromberar (cum profertar) 148*. 196\
intan ararubartatar bith (gL quando sunt usi) Sg. 4O’. In aliis accedente
altero pro noroine IN (ut supra): h&re arinrobe buith inelluch coirp cr.
(quia nobis soper erat esse in nnione corporis Christi) Wb. 29^. hwe
arinchrinat (quia se dete runt) 27'. aih. asinchobra indingen (ut id yult
filia) 1O’. atn. asindbiursa (ut id dico) 13*. amail assindbeir (ut id dicit)
Cam. am. immindrditset (ut eina memi nerunt) Tir. 11. nifil aimsir nadindbed
(non est tempus quo id non sit) Ml. 17*.
Vulgata tamen ac regulari
consuetudine infigitur sola N (eyanescens ante tenues et spirantes) post
praepositiones yel particulas yerbales no, ro et nega tivam nd, ndd. Ut pro
nominativo : indi consechat nulcu (ii qui corripiunt ma los) Wb. 6*.
a/oreital fomdobcanar (doctrina quae yobis praecipitur) 3'. rotolta naigestar
(gL placitum) Sg. 7'. sulib noteimligtis (gL caliginantibus oculis) Tr. 84.
cenachomalnithe ropredchad (quia id implebatis «quod praedicatum est) Wb.
}3*. nad/odlaiter (gL indiyiduis*, i.e. quae non diyiduntur) Sg. 28'; pro
acca satiyo: ethemlagas donadbat Me (etjmologia quam demonstrat hic) Sg. 27'.
in testimni donucsom riam (testimonia quae protulit is antea) Tr. 39.
atatludi* donucciissa (est testimonium quod attuli) Wb. 30*. cech irnigde
dongneid (omnis precatio quam facitis) 5'. h>moltai dongni (laudes quas
facit) MI. 43r. ima tri domber som (trium quae profert ipse) Sg. 210*. dason
dombersom beus (doae yoces quas profert adbuc) Tr. 2. inbrosnae dombert side
(rogus quem attalit) Tr. 123. cinnisin frisnaiccaiiiu (gl. quem praestolare,
Prameno?) Pr. Cr. 54'.
|
|
|
|
|
(delwedd F9008) (tudalen 345)
|
IL 4. PRON. HIB. RBLATIVOM INFIXUM. 345
iihS gnimi epteuip asmbeir sis (sunt haeo facta episcopi quae dicit infra)
Wb. 2St\ ithi roniec (hi sunt quos salvavit) ibid. inua degmaini rongeni dia
(bene ficia qoae fecit deas) Mi. 27'. it/iS dorraidchiuir (sunt hi quos
redemit) Wb. 32*. in/ochith follongam (passio quam patimur) 14'. ni legend
rollegusa (non foit lectio qoam legi) 19*. isnaib dulib do/orsat (in rebns quas
creavit) ML n\ mathe ua briathrasa forcane (si haec sunt ea verba quae
docebis) Wb. 28*. nant hce rocrochsat (quod non est is quem cmcifixerunt) Ml.
24*. nopredehifme (gl. sanis sermonibus; i.e. quos praedico) Wb. 29^. issi
run ind/orciUsin nopredckimse (hoc est mysterium doctrinae, quam praedico)
28'. leie udit inua tuari nocari (sine a te cibus quos amas) 6*. bith^ ua
precepta cHni nopredchob doib (sont haec eadem praecepta, qoae praedicabo
iis) 17'. ani nad eomnaelar (id quod non potuerunt) 8*. Relatione obliqua:
fombia (gl. vitiare), fritnorc (gl. inficere) Ml. 15*. frismberat (gl.
obesse, vitia) 14*. imnim^ gaba (gl. declinare) 15'. bad nertad duib inso
asnHrsid (sit confirmationi vobis hoc quod resurgetis) Wb. 25'. donic/ad
cucunn (gl. speravimus; i.e. eum ven tnmm ad nos) 21'. donaurchain,
dinaurcliein (gl. porteudere) Cr. 33*. 33*. cor rop ferr assa ferr
donimdigidesseirc (ut melius melinsque aogeatis amorem) Wb. 23'. nombiih (gl.
esse dicebant) Sg. 148'. doarrchet dichein nomhiad adrad die lagenti
(praedictnm est dudum futuram adorationem dei apud gentes) Wb. 6''. isgell
son toraisse dam nondasoir/ea dia 7 domhtra fortachtain doib airchiunn (est
pignus hoc idonenm etiam eos salvaturum deum et latonun auxilium iis po
stremo) Ml. 27*. nongabthe desemrecht diinn (gl. scitis quemadmodum oporteat;
i.e. vos somere exemplom de nobis) Wb. 26'. asrubartatar rombo descipulsom
ap». (dixenmt fiusse eum discipnlum apostolorum) 18*. doraimgred dam rom bad
oirdmde acJdand (promissum est etiam fore ordinatam eius prolem) 2*. Uoihe
rongenair som (dies quo natns est ille) Sg. 31'. ni bo decming rombed iat
thanad hisuidib (non fuit impossibile ut esset altematio in his) Wb. 21*. am,
noineet rombebe (ut semel mortuns est) 3'. rondaberthar aithirriuch indoiri
(gl. in alienas terras posse transferri) Ml. 49r. cid angair romba hi/ochaid
(etiam breve tempos quod fdi in tribnlatione) 56 r. rongnith (glL actom,
esse) ML 14*. «pert frissom rondbiad faiUe libsi (dicere illi fore ei gaudium
iq>ad tos) Wb. 16'. aiher infectso asmug et naneoimdiu (dicit nunc se esse
sermm et non esse do niiiam) 17*. bied amser ndmba hbur (erit tempos quo non
sit infirmas) 6'. coatagnoither nand sech (ot intellegatur non esse
praeteritam) Sg. 180*. is/ollus nandat foirbthi uUi (manifestnm est noa esse
perfectos omnes) Wb. 26'. ni nddMed arse dichorp (non quod non esset propter
hoc de corpore) 12*. nadtt iene ole (quod non facis malom) Ml. 23*.
nadndixnigedar nech (gl. neminem e88e)ML 23*; aote liquidas et tenues: follo
(gl. perferre) Ml. 32'. noeh is osui diu doiratad (tamen ei hac data est,
hereditas ei promissione) Wb. 19'. for cane et arambere biuth (te praecipere
et degcre, oporteat) 28'. am. bid fiadib Mcroehthe (acsi c<Mram vobis
cmcifigeretar) 19'.. Item post coniunctiones no minales etc. : meit
donindnagar fornni fochith issi meit insin donindnagar indiih nad (magnitado
qua, qoantopere nobis tribaitur passio, est eadem magnitudo qua, tantopere
tribnitur solacium) Wb. H\ ddg rombu dcndaircc do (quia fuit absens ipse) Sg.
148'. fubitlh dongniaJt cercol (quia faciunt circulum) Cr. 18'. ^0**« rombu
mor dorat dauid (quia foit magnam quod fecit D.) MI. 41 x. huare
|
|
|
|
|
(delwedd F9009) (tudalen 346)
|
346 n. 4. PRON. HIB. RBLATrvUM INFIXDH.
nadiUnat ua compariti (quia non fiunt comparatiTi) Sg. 40\ tHchruth doneUUtr
mu$ (quomodo declinatur mus) 19O’. am. rund/Uir dia (ut ea scit deus) MI.
26r. am. dungniat sidi (ut faciunt hae) Tr. 11. intain nomhiu (cum sum) Wb.
2O’. intan nddihbi conaon (cum non est consona) Sg. 54^ cein rongabu»
icareair (quamdia sum in carcere) Wb. 23\ lasse nondobtommigetur ( com
locnpletant vos) 17*. ni airindi rorigenadsom inndluenn (non ideo quod ille
natas esset eo loco) Sg. 31'. ol donecmaing (quia accidit) 40*. acht
rondaaaibset (nisi quod ea falsarunt) Ml. 24*. an dumbertU (com proferebant)
Tr. 58. annongeitt (com n> gabis) Wb. 30*; ante liquidas et tenues: ItSre
dorrigeni cr. anuiUao (quia fecit Christus omne boc) Wb. 15'. hdre nocretim
(quia credo) 1\ hore nocomalmd timne er. (gl. epistula estis Christi; i.e.
quia impletis mandatam Chr.) 15*. hore nocomalnid et nopredchid «o». (gi.
commnnicado restrs in evangelio) ^3*.
Idem pronomen infixum inter verbam sabstanlavam (copulam) et nomea
praedicatam: asagnintar ntiiduine 7 asfili (intellegitar esse homineni et
esse po€tam) Sg. 29*. dothaidbsiu euniree» noibcu (ad demonstrandum esse
fidem qoae sanctificet) Wb 19*. amuime (esse iustum) 28^ 29*. tech racualid
atnd (siqui dem eam aadistis esse illam) 22*. conicc bes ndobre. 7 bet remt.
(potest esse adverbium et esse praepositio) Sg. 27*. ni cumcat camaiph ilU 7
iste beta nattt foiltigthecha dondi asipte (non possont tamen . . esse
referentia ad id quod est ipse) 198*. doig linn bed nacuit (verioimile nobis
esse acutura) 30*. toimlen damta bad netbae dam du frecur ceiUtiu (gl. hanc
ergo necessitatem suspitionis amove; i.e. suspitionis meae esse inanem mihi
taum cultam) MI. 58 r. n^ chumtubav^t ata nanMan tidi (non est dubitatio quin
sint nomina haec) Sg. 154*. doabdadar tutU atdnHi ddua inspirto et atnoindm
intpirut (demonstratur hic esse mnlta doua spiritos et esse unicum spiritom)
Wb. 12*. Ante liquidas etsi at ante
tenues et spirantes evanescit pronomen, in uno tamen exemplo notuta in
venitor assimilatio: at^ (gl. intellegimus, ego; i.e. esse me) Sg. 202*. Idem coninnctionis instar: meit asftdotcnbund (gl. quantum ad
scripturam) Sg. 3^. nihed amet amed asech. (non solom hoc est praeteritum)
182\ 6re athduil fih ruigeniat (quia est creatura cui servierunt) Wb. 1\ hore
aanamairettadi fodlM cair (quia est infidelis qui id indicat) 11\ intain bes
ninun accobor lenn (cmn est eadem volantas in nobis) 4*. am. atnd attplendor
(nt ipse est spiendor) 32*. am. atndee inua dorche (nt est, sont dei
tenebrae) ML 26r. am. atndliged ai cend (ut est lex accentuam) Sg. 220*. am.
atAibriath. gnima (at est verbam ac tivam) 145'. cein bds mbio in/er (quamdia
sit vivus vir) Wb. 10*. lasse bat Hudin do (gl. cnm ei vacuum faevit) 14*.
anasniarmuidigthe .r. (cam est post posita r) Sg. 3\ sechitatne (gl.
quibuscunque) Cr. 35*. anat ninsuidigthi (^. in stitata) Ml. 4r.
D. Pronomina demonstrativa.
Gallici pronominis demonsbutivi acousativam (*<o«i<m) neutri, ut
videtor, generis tres servarnnt inscriptiones: aoaiv vsfttjtov (hoc templum),
sosin celicnon (hanc turrim), sotio legasit (hoc remisit?) Beck. % 8. 4.
Bibernicae lingnae commnnis cum galHcaua est proprictus, qua praeter
pronomina se, sin, de cum compositis side (tuide), todin, ade (ac personale
i, «(', ed) nominibus vel pronominibus (at articalo) sabiungnntar aliae
quaedsm
|
|
|
|
|
(delwedd F9010) (tudalen 347)
|
n. 4. PBON. HIBERNICUM DBMONSTRATIVUM.
f363) 347
Toces indeclinabiles, quae aut a principio adverbiorum numero sunt
habend&e, aat e cMibus pronominum prodierunt: t, «o, <t/t, tall, ot,
son, and, sund. (cf. gallicaua
ceci, cela, celui-ei, cet honune-la.) Haec omnia singillatim exponentur.
SE, DE. Utrumque pronomen Unn per se quam in formis sois variatis et
compositis ain, tidt, aodin, ade sensam continet pronominis hic, haec, hoc.
SE, quod notae aagentis loco additom supra commemoraTimus, ut prono men
neotri generis in casibus rectis invenitur, res significans: corricci se (gl.
iisque adhno, i.e. donec explevit hoc) Wb. 9*. cenmitha se (excepto hoc) 8*. Gam praepositionibus : eo»e, cosee, cuse (ad hoc, adhuc) Wb. l*. 3°.
12\ 33''. aru (propter hoc, ideo) 12*. olse (de hoc) 12'. lane, lasse (apud
hoc; seqoente relativo: cum) Wb. fq. Auctom adiecto som: cid aratadbaitlter
inso ni. olsesum (gL cor 4icitar hoc? resp. propter hocce) Ml. 32*. ohesom
(propter hoc) Wb. 27*. Mi. 88 r. Dativi vel ablativi forma frequens siti et
sola (vid. infra) et cam praepp. issiu (in hoc), resiu (antehac), desiu
(binc) Wb. Sg. massu bethu er. nammd cretmeni imu (gl. si in hac vita tantum
in Christo spectantes sa mos, 1. Cor. 15, 19; i.e. si vitam Ghristi hic
tantum credimus) Wb. 13^ istri muin im intain Mtis hisiu (gl. praesentia
outem corporis infirma; i. c. est infir aag autem, cum est hic) 17\ Genetivus
haod scio an compositas contineator in hoc exemplo: dsi ineet/iardaiseo
(huius, horum quattuor) Ml. 36*.
SO, SIN possent videri fbrmae ablativi pronominis se variatae pro siu. Ut pro
ipsa formula supra dicta isiu saepins invenitur isin, itemque post praepo
sitiones postulMites dativum sin (post praep. cum acc. est se in exemplis
modo dictis), e. c. disin (de hoc, non commodum mihi) Wb. 12^ isdiHn asb.
Sera mall (inde vocatur sera, tarda) Sg. 183*. dosin. (ad hoc, vos estis
exemplnm) Wb. 25'. iarsin (post id, postea) 13*. resin .i. revecht dochum
bersabw (antea id est antequam ivit ad Bersabam) Ml. 22*. De sin et siu adverbio f sobiunctis vi deas infra.
Attamen utrumque, so ti sin, extat in casibus rectis: coitcheua so ttir di
drim . . inua briath. greedi se (communia haec inter dnos numeros, haec verba
graeca) Sg. 72*. kithe sin inua ranua aili (hae sunt aliae partes) 22*.
isipersin cr. dagniuta sin (in persoua Ohr. fiMsio hoc) Wb. 14'. frisin (ad
hoc) 12^. Ac saepissime scriptum in cod. Sg. iss., nbi nentrum poscitur, rix
aliter est legendum quam wnn: iss. domuinursa 61 jyriseien iss. dorigeni
prono. natdr eadach (est hoc quod pnto ego, inquit Priscianus, est hoc quod
fecit pronomen relativam) 209\ iss. aeumtaeh (haec est stroctura) 209*. iss.
aaicnetbom sdn (haec est iUius natuia) 207*. iss. aechoir (hoc est congruum)
40*. iss. dm. ani eoir putare (hoc idem est mcongrnum p.) 211*. iss. andliged
dogres manifoired eausa cu (haec est lex semper nisi efficeret causa cum)
157*. iss. andicUl nin mtdonaeh laisem (haec est declinatio intem» secundum
eum) 158*. i»s. aaber injer (hoc dicit vir) 190*; idem auctam: iss. se
andliged (haec est lex) 206*. iss. inso afreerg (hoc est eius responsum)
200*. Discemendum certe est issi', isi, quod solis femininis praemittitur, ut
issi aciallsom (haec est eorum opinio) Sg. 201*. isai dam inchiall (haec est
etiam opinio) 209*. isi moimigde fri dia (haec est precatio mea ad deum) Wb.
4'. issi thol dee (haec est voluntas dei) 5*.
Praeterea adverbiorum instar eaedem hae voces, praesertim so, sin, qui bDscum
interdnm altemant sa, se, seo, siu, san, son, frcquentissime designaut
denonstmtiyam kic, haee, hoc (nt tall, cuius variora sunt exempla, contrarium
|
|
|
|
|
(delwedd F9011) (tudalen 348)
|
348 (354) II. 4. PBON. HIBBRNICUM
DEMONSTRATIVUM.
ilie) post sabstantivam, cui praecedit articiilas. Ecce exempla. Siiig. nom.
masc: miwitir indomunso (iadicabitur mundas hic, gall. hod. ce monde-ci) Wb.
9°. ishe infer so Qa est hic vir) Ml. 38 r. khd ingnimaon (is eat ac^^tus
hic) Tr. 104. Fem.: roacnbad indepintiUo (scripta est epistula haec) Wb. 3*.
inttarra thall (illa Sara) Tr. 62. Neatr.: andMeto, andedesiii (haec doitus,
haec dao), atrddeso, atredeein (haec tria) Wb. fq. anuileso, anuUese (omae
hoc) Wb 15*. 16'. arnndisiu (sigDum hoc caeleste) Sg. 70^ Gen. :
inctiraagth^tso (haius reprehen sionis, verbum) Wb. 14*. dochum iiichoityein
(ad hoc corpos) 13*. ocairitin ind/orcitika (in receptione huius doctrinae)
16*. comalnad inua epistleae (obse quentia haius epistolae) 14*. indjirseo
(haius viri), incethardaiseo (horum quat taor) Ml. 36*. 36'. Dat.: donbiuthso
(haic mundo) W'b. \b\ ond ut. »o (ex hoc M<) Ld. ieintituUo (in hoc
titulo) Ml. (Goid. 20). annttoiraea (ex hac historis, materia) Ml. 26 .
inndomunsan (in hoc mundo) Tr. 16. i«indlu[c]sin (hoc loco) Tr. 124.
iarsintaoiradein (post hanc servationem) Ml. (Goid. 21). intainsin (hoc
tempore) Wb. 3'. inchruthsin, inchrvdsin (hoc modo, ita) Wb. fq. Acc.: inreet
comaccobuir file imballaib cdich doaccobor pectho do/orchoasol edch
inrechtain hoa dfun (gl. lex: acoleas mortis peccatum est virtus vero peccati
lex; i.e. lex concapiscentiae quae est in membris cuiosvis ad cupidinem
peccati, percepit quivis hanc l^em ab Aduno) ^N\i. 13'*. rogab dd. insalnuo
sis (cecinit David hunc psalmam infra) Ml. (Goid. 21). trisineredo aon (per
hoo credo) Tr. 68. tretmmtinmnigudam (per hanc denominationem) Sg. 59'.
trissandedesin (per hoe utramque) Wb. 4'. aracethardese (propter haec
quattuor) 3i\ Plar. nom: do tiagat tndfirso (tendont hi viri) Wb. 5*. itcorp
inboiUsin (sunt corpus haec membra) 12'. inua olcua (gl. haec mala) Sg. 217*.
intauceltai tall (illi explora tores) Tr. 130. Gen.: etarcert innambelresin
(interpretatio harom lingnanim) Wb. 13*. candadua innandegnimaeso (candor
horum benefactorum) Tr. 55. Dat: donaib eeneletibsin (his gentibus) Sg. 201*.
ianaib anmanaibae (in his nominibos) Sg. 108*. imaib dobriathraibso (in his
adverbiis) 201\ Acc.: ciadugneid ua rituua (quamvis faciatis res has) Wb. 22^
Si accedant adiectiva, nameralia, nomina in genetivo, incladuntur omnia haec
inter pronomen et articalam, nt: atimne aainemailain (hoc proprium mandatum)
Wb. 3'. inua briath. grecdite 0iaec verba graeca) Sg. 72*. ua teora litreao
(hae tres litterae) 10*. tnua teoir rannttta 0iae tres partes) 26^
indnaith[i\r humaithe thal (aEneas ille serpens) Tr. 129. (cL syntaxin).
Pronomen sine substantivo absolntam semper fere est inao, intin, in quali
conque genere (ergo ablativus cum articolo: htc, ibi?): barbqr inao (barbarus
est hic) Wb. 12^ 6in diairchinchib assice inain rochretaet hicr. (unus e
primii Asiae hic, Epaenetus, qui crediderunt in Christum) 7'. bad nertad duib
into (sit firmatio vobis haec) 25'. ished fomaium inain (est hoc nomen
vestrom) 5*. iasi indremaiandea inso (haec est praenantiatio) Tr. 24. iaai
briathar Idm intin (b»ec est vox manuum) Ml. 36 r. isai dius inain (hi sunt
duo) Tr. 4. isai ainne insin (baec est eius significatio) Sg. 211*. issi inao
in/ec/Unige (haec est pro speritas) Ml. 45r. iaed inso tosach preceptae (hoc
est initium doctrinae), ited inao tra toaach indlibuir (hoc igitur est
initium libri) Tr. 29. 39. atripert Jtaith 7 aithech into huUe (obtulit ei
princeps et cliens hoc omne) Tir. l.< iOU mw boiU indstnduini (sunt haec
membra, germ. dies sind) Wb. 27'. ith<k inso biti,
|
|
|
|
|
(delwedd F9012) (tudalen 349)
|
n. 4. PRON. HIBBRmODM DEMONSTRATIVOM.
(354—366) 349
ithte inw hes*e inua fedb (sont hi mores, mores vidaarom) 28*. 29*. it kae
inain indatedrfigire (haec sunt duo promissa) Ml. 38 r. Tamen etiam sine
articulo: creitmech sin (haec est fidelis) Wb. 28'. manip nin sill. ai (nisi
baec est syllaba ea) Sg. 25\ Accumulata demonstratirorum collocatio: rosc
innanmoge inso sin (correptio, institatio, servorom hocce) Wb 29'. isi in.io
indriin inso (hocce est njsteriam) 13'. Saepius post haec demonstrativa
additur sts (infra), de qua voce Inter adrerbia agetur: anisiu sis,
isintentiminne sts Wb. i5*. Ifi*. ium sis, inso sis uile, ished inso sis
ibid. 33'. 25*. 26\ foxlidi tres diil inso
sis, ishe se sis andechor Sg. 104*. 201*. insahnso sis Ml. (Goid. 21.)
DE (pro te, sicnt poss. do, tuus, pro to; cf. sanscr. ta, gr. to atque hib.
pron. inf. 3. sg. d et neutra ed, eid) minus frequens singnlare, patens tamen
e compositis suide, side, ade, e forma didiu (ex eo, inde, ergo), de qua
inter coniuDCtiones agetur, denique e formulis cechtar de, nechtar de
(uterque, neuter eoram) infra sequentibus, quae daalem continere videntur. Simplex inesse vi detor in his exemplis: ished dothHt de treilar
nanddne inilur napersan (gl. dedit quosdam apostolos . . . alioa aatem
pastores et doctores ad consummationem in opus ministerii, Eph. 4, 11; i.e.
hocce venit per varictatem fEu;ultatum in va rietate personamm) Wb. 22*. 6in sil rogenartar da macc de (gl. ex nno con cabita
habens Isaac patris nostri, Rebecca; i.e. ex uno semine nati duo fitii huius,
Reb., an: duo hi filii, Esan et lacob? Kom. 9, 10) 4'. Post pron. in fixom:
tnamttoltanaiged do ni bo ni aridgarad de (gl. cai si collibuisset, quo Dodo
crnores, dicere saoguines, vel quomodo cineres, sic pnlveres, nihil im
pediret, Pr. 5, 10, 54; i.e. non erat quidquam quod prohiberet id) Sg. 72*.
Post possessiTum: issi apennit di (gl. nec manducet; i.e. est ea paenitentia
hains, scil. qui non vult operari) Wb. 26*. ism&r athorbe de dunni (gl.
quia fides vestra praedicator in aniverso mnndo, i.e. est magna hains rei
atilitas nobis) 1*. Gonferenda sunt exempla infra sequentia snb side et ade.
Composita snnt e praecedentibus SIDE (SUIDE), SODIN, quibus par est
significatione ADE, significantia et personas et res, declinata per numeros
et casoB.
SIDE (cum formis variatis suide, aede, sode). Sing. nom.: robu foirbthe side
fadesin (fuit perfectas hic ipse) Tr. 33. air is di iohain intinscaua side
aitndis (nam a loanne incipit hic explanationem) Tr. 40. iseola side (gl.
testis nihi est dene; i.e. est gnarus hic) Wb. 1*. intpirut noib isheside
aaeola (spiri tos sanctus, hicce gnarus est) 4\ isdigal manieomollnither side
(gl. lex iram ope ratur; i.e. est vindicta, si non impletur haec) 2*. indoich
aide do ndde (num simile hoc ei, deo? non est!) 4'. Nentr. sode: icc/e in/er
ciadaode lat aricin .1. afir can ro/estasu icc/e inmndi ciata aode lat aricin
(gl. in pace vocavit nos deae, non ad discidium sumus vocati, ultro discedere
non debemus, onde enim acis molier si viram salvam faciee aut unde scis vir
si mulierem salvam facies? l.Gor. 7, 16; i.e. salvabis vinim, maliercm,
quamvis sit hoc tibi cam difficultate) Wb. 10*. De genetivo infra exponetor.
Dat.: nitucsidsi issuidiu etargne ct: (non ha hoistis tum cognitionem Chr.,
cum gentes essetis) Wb. 12*. congnisom frimsa oc tuidiu (collaborat mihi in
hoc) 26*. doHuidUt (huic, ad hoc, masc. et neutr.) 6'. 8*. IC. 12*. disuidiu
(dehoc) 8*. 26'. osuidiu (ex hoc) 19'. 24*. Sg.6*. Fem.:
intain rmbd issuidi (cum essem ibi, Thessalonicae) Wb. 24*. oiuidi (ex hoc,
genetiTo;
|
|
|
|
|
(delwedd F9013) (tudalen 350)
|
350 (365.356) II. 4. PROK.
HIBBRNICnH DBMON8TRATIVUU.
hib. genitiu, -en) Sg. 198*. Acc: ni uine peecad laaauide (non decet peccatom
apud huno, in hoc, episcopo) Wb. 3P. ni Uim fonuide (non penes me de hoc,
iudicare) 10*. Neutr.: oliuide (propterea) Sg. 26*; scd etiam »ede scriptione
singnlari: oe comalnad ni oc precept .i. ddlte petir rachomalnastar sede dam
(gl. adiuva iUss mulieres quae mecum laboravenint cum Clemente et ceteris
adintoribus meis, Philipp. 4, 3; i. c. in
implendo, non in docendo, id est discipulus Petri imple vit hoc etium,
Clemens) Wb. 24*. Plur. nom. masc.: mogi »idi uili dodia (servi hi omnes deo)
Wb. 7'. ie/recndirc side diamogaib nidemat »idi ni nadfiaxtar tide (est
praeseus, hic, dominus, servis sois, non faciunt hi quidquam quod nesciat
ipse) 22^. Fem.: cm. dungniatndi (ut faciunt hae, aspidea surdae) Tr. M. eid
doginat eidi hi predcha. (quid facient hae in praedicatione, mulieres?) Wb.
13*. eiabeit dobre. persandi robiat sidi cen draim (quamvis sunt adverbia
personalia, erunt haec sine numero) Sg. 7V. Neutr.: atsuidi neutur (gont haec
neutra) Sg. 66*. ni inchoiaget ndi ni (non significant haec quidquam) 202\
tti tiagait saidai sech satuim (non tendunt haec, sidera, ultra Satumum) Cr.
18'. Sed etiam side irregulariter: Masc. ithe side sainch6im indrig (gl. deos
salvator ommum hominum, maxime fidelium; i.e. sunt hi proprios amor regis)
Wb. 28". ni bolligetur side bolad fidei per nos (gl. in his qui perennt;
i.e. non olent hi odorem f. p. n.) 14'. Fem.: itmat/ii side (sunt bonae hae)
SC. Neutr.: itheside imma/olnget imdibe 6 dialchib (sunt haec quae efiiciunt
circumcisionem a vitiis; bd» et adnacuL, mors et sepulcmm) 27*. Dat: ished
rofoilsiged dasuidih (id manifestatum est his) Wb. 21% di suidib (ab his) 3'.
issuidib (in his) 15'. latuidib (apud hos) 6'. 8*. 9*. 21'. Acc. masc:
lamidiu (apud hos) Wb. 5". 8*. 9\ frisuidiu (ab his) 9'. Neutr.: ata
nanihan Didi (esse nomina haec) Sg. Ibi*.
Absti-actum nentrum huins pronominis saepius suppletur forma SODIN, SODAIN:
am. sodin^ am. sodain., am. iodain (sicut hoc, tali modi, hoc modo, itaque)
Wb. Sg. fq. arsodin, ariodain (secundum hoc, in hoc) Wb. 14'. Sg. .30*.
olsodin, ollodin, oliodain (propter hoc, supra oliuide) Sg. 65*. 69*. 187*.
198*. lasodin (cum hoc, ideo) Wb. 28*. fosodain, foiodin (sub hoc, ideo,
ergo) Sg. fq. triaodin (per hoc, ideo) Wb. 2'. 4*.
ADE (ede). Sing.: deacht athar no maicc ciphi ade (deitas patris vel filii
quisquis est hic) Ml. 26*. am. dongni ade (ut fiicit haec, nutriz) Wb. 24'.
am dib ai ade indrann (ut sit haecce pars) Sg. '201\ iaaiede dulchinne
inmilti (haecce est remuneratio militiae) Wb. 11*. isiede indail runde (est
haecce esca mystica) 11*. isirlam lib ade (acpeptum, gratum apud vos est hoc)
16% am^ famraid ade (gl. salutate invicem in osculo saucto; i.e. nam non est
iniuria haec, non falsum hocce) 18% iacoa*nil nade isamlid (gl. sicut
blasphemamur et sicut aiunt nos quidam; i.e. est similc hoc item) Wb. 2%
iacoitchen ade cacha airme (est commune hoc omnis numeri) Sg. 198% beua riaat
ade (adhuc consequentur hoc) Wb. 5% Plur : houaib idUtib .i. huare
iahitilchaib ardaib nobitia aili (gl. ab excelsis; i.e. ab idolis quia in
statibus excelsis erant baec) MI. 14% robatar carait ireaaig adi (fuemnt
amici fideles hi, Abraham, Isaac etc.) MI. 31%
Genetivo hornra pronominum aide, ade praecedit ante substantivum, quod postulat
geuetivum, possesuivum 3. pers. utriusque numeri. Exempla regularis formae
sing. : aech ba foirbthe a airea aili (siquidem erat perfecta fides huius,
Barnabae) Wb. 19% is/te adulchinne sidi (ea, vita aeterna, est remuueratio
huius,
|
|
|
|
|
(delwedd F9014) (tudalen 351)
|
n. 4. PBON. BIBBRNICDM DBMONSTRATITUH.
(357. 351. S58) 351
oboeditionis) 3\ ni pu luffu achuttaidi (ff\. qui modicom haboit non
minoraTit; i.e. non fait minor portio hnias) 16'. nimpttui firion
arachuitsidi (gL noR in hoc iostificatns sum; i.e. non snm instas ratione
haias) 8'. iaaimchomairmech eeniuU sidi indi as quis (gl. caius gentile; i.e.
est huius interrogatiTom gentile, eins quod est quis) Sg. 203*. ni ecen
a/orcomdt adi (gl. a quacunque consonante incipiat syllaba; i.e. non necesse
obserratio hnius, cons.) Sg. 22*. inummcaisin tdi (gl. in cuius conspecta),
isinua ehuimlecht adi (gl. cnins commodnm) Ml. 36*. 36\ Fem.: ard dildi ade
(gl. forma captns, huius, feminae) Ml. 32*. Plur.: nifiu aserc ade (non decet
amor harum, rerum temporaliam) Wb. 15'. m6r ameince ade (gl. in carceribus
abnndantibus ; i.e. mt^^ua abundantia horum, carcerom) 17'. bid air«gdu
unesseirge ade (gl. mortai resnrgent primi; i.e. erit prior resurrectio
horum, mortuorum quam viventiam) 25'. Invenitur
tamen etiam irr^jpolaris forma: Sing. nifetarsa moimthechta arachuitade (gL
si aatem tarda Tero; i.e. nescio ambnlationes meas respectu hnias) Wb. 28'.
cosmuHius fri milid . . [et fri] ahisade (similitudo com milite et cum
consaetudine hoias) 24*. Plar.: atuantteud adi indi rainn ingraidi (gL
composita necesse est in dnas iatellegibiles dictiones resoWi, i.e. resolntio
honim) Sg. 74\ ishi dim ambis adi (tA. more Tiritur besUaram; i.e. est hic ergo
mos eorum) ML 19^.
I (locatiTns pronominis i?) adTerbiam tam sine
substantiTO usurpatum quam sobinnctnm substantiTO praecedente articulo locom
obtinet pronominis: w, ea, id.
Pronomen inti sine subetantivo (riespondens gallicano celui) poscit senten
tiam vel Terbi formam relatiTam (lat. is qui); omittitur tamen Terbnm substan
tivam (os, qui est), eiTe nomen proprium sequitur sive particola: aut «tiu,
tin (hic, hoc loco) ad significandum pronomen hie^ haec, hoc, aut tall
(illic) ad significandum ille.* Sing. nom. masc.: inti cretfes (is qui
credet) Wb. 1*. inti ahimiiech (is qui est Abimelech) ML (Goid. 20). inti
moysi (Moses) Wb. 33*. itOisiuj intisiu (f^. hic, gL istic) Sg. 49'. 201*.
iniisiv (gL iste) 197*. inOthall ^L ille; i.e. is qui est hic, is qui est
illic) 197*. Fem. : iesain indi atidrubaH 7 in^ frisanirbrath (gL transitio
diversamm personarum; i.e. est diTersa ea qoae dixit et ea ad quam dictnm
est, persona) Sg. 220*. Nentr.: ani dorutheUtaig adam kipardus (id quod
celebraTit A. in paradiso) Tr. 17. ani foirbthigther .%. a$tiforfenar (gl.
quod consnmmatur) Tr. 45. isdiliu lemm ani astorbo! oldaas ani asdilmain (gL
omnia licent, aHmenta, sed non omnia expediunt; i.e. est magia gratom mihi id
quod utile est quam id quod licet) Wb. 11'. am. rombdi an dhged sin
^etarlicci atá ani$ut imUethnimu (nt fnit lex ea in vetere testamento est
baec. in nevO i.) 10*. nUhain dam la laitnori anisin (gl. apud antiquissi mos
Graecomm non plns quam sedecim erant literae, quibus ab illis acceptis Latini
antiquitatem serraTemnt perpetnam Pr. 1, 4, 12; i.e. dintumum etiam apnd
LatinbB hocce) Sg. 5'. anitin, amsin (f^. quod; i.e. hoc) 6*. 8*. Gen.:
doiHadugud adib mogce indisin (g^. servi estis eins cui oboeditis) Wb. 3'.
een chomainad indi nopredehim (sine impletione eins quod praedico) 1 1*. issi
eter ceri indi ua tnaria princeps eum deo (haec est interpretatio eius quod
est M. etc.) Tr. 64. ishi tintud indi as barabas magister eorum (haec est
intcrpre
* Utnque particula ia Wb. : Hu nd tall (hic, non illic ; in bac vita, non
post vitaoi} 3'. tiu tt latt (bk et iJlic) 38'. vtatsu armbeAutU »iu nainmd
(si yita nostra bic tantuin), tfrufoHnaMtar $m (i> <puboa nfnavit hk)
IS^.
|
|
|
|
|
(delwedd F9015) (tudalen 352)
|
362 (352) n. 4. PRON. HIBBRNICUH
DBMONSTRATIVUH.
tatio eius quod est B. etc.). Daf.: indolbud dondi rodndolln (gl. figmentam
ei qui se finxit, dicit) Wb. 4'. freere dondi asrobrad (responsio ad id quod
dictam e8t) 3°. huandi aiegreffiua, ondl as rex, ondi a* cotisulo, vandi as
uilieus, Imandi as undd (gl. egregiissima, gl. rcgo, gl. consul, gl. vilicor,
gl. abando; i.e. ez eo quod est egregius, rex, consulo etc., ex egregius
etc.) Sg. 40*. 156*. 156\ dindi Jile mrechtrad (de eo quod est varietas),
mnrfi scribus (in eo quod scri bit) 197*. dindisin (de hoc) Wb. 7*. assindet
atians isindisiu (gl. petra autem erat Christos; i.e. expositus est eius
sensus in hoc) Wb. 11*. Acc. masc: forinni dauid (super Davidem) MI. (Goid.
20). intan ad eita acce rebecca inni isac (cum videret ad se, venientem, R.
Isaac) Tr. 60. inni forsateismetur (gL concremant; i.e. euro super quem
effiinduntur) Ml. 23 r. ni am. inni asoircc (gl. non quasi aCrem verberans;
i.e. non ut is qui verberat) Wb. 11*. lasinni sin (gl. quocum) Sg. 222*.
islasinnisin (gl apud quem) Ml. 36'. airindi fondastu digedar
fiimmato[^lasinni forsaforgair (propterea quod eum supponit in aequa litate
cum eo cui imperat) Sg. 161\ inthin (gl. eum qui non noverat, fecit; i.e.
hunc? nbi erat rectins innisin, si non est nom.) Wb. IS'. Neutr. : fbm«»
.asruburt riam (pro eo quod dixi antea) Wb. 9'. ni epur nisin (non dico hoc)
Sg. 73^ Plur. nom. masc: indii pnite.(i\ qui faciunt) Wb. 12*. indii adchobra
som dohicc (ii quos vult ipsc salvare) 28*. Neutr.: innahi dorigeni dia. et
nahi doriginsat som (ea quae fecit deus et ea quae fecerunt ipsi, opera
scripta sant) Wb. 11*. Gen.: isathir eom innani techte foirbthetith (est
pater ipse eorum qui habent perfectionem) Wb. 2*. inua ni prithchite hirie
(eorum qui praedicant fidem) Tr. 71. ni conbia cumscugud for pianad bith
suthin innani ingrennaJt ium firianu (gl. horum non erit ulla commatatio) MI.
26'. indead innanisin (gl. post iUos) Sg. 1*. Dat.: donaibhi gnite, dnnaibhi
gnite (iis qui faciunt) Sg. 156\ Pr. Cr. 62". donaibhi doshiiudet
hessHrge (iia qui negant resnrrectionem) Wb. 30*. onaibhi ata ireiu (gl. a
superioribus) Cr. 44*. imaibhi himbi eonson ren .o. (gl. in Terbis quibus
interposita est consonans; i.e. in eis in quibus est consoua ante o) Sg. 164\
is .cius. do/ormagar isnaib hisiu (eius additor in his, vocibus) 58*.
donaibhisin (gl. quibns) MI. l^''. Acc: ua seichem naMsiu (ne sequamur hos)
Y7b. 25'. dobre. ata chomsui. frisnahisiu (adverb. quae Bont composita cum
his) Sg. 16*. innahisin (gl. quos) MI. 15*. ni tabair desimrechta amahi ndd
(M^ tat tinfed s. aiytahi nodtech. (non dat exempla super eus, voces, quae
non hv bent aspirationem , sed super eas quae eam habent) Sg. 214*. lasse
donindin inmacc dondathir innahii irrufollnastar siu (cum tradit filins patri
ea in quibus regnavit hic, erit finis) Wb. 13*. — Sine articulo: insosc.
iarin (num evange lium hoc?) m. 18*.
Idem i subiunctum substantivo cum articulo poscit particulam riu, rin, iaH:
isspirtide induine hiriu (est spiritualis homo hic, homo novus) Wb. 22*.
intaJa.ran «fer hirin (Alexander hic) 28'. istri humaldoit rob&i
indaritiu hirin (per hnmilitetem fnit susceptio haec) Q^. inbairgen hirin
(panis hic) IT. andede niriu (haec dno) Sg. 76*. andligednirin (lei haec) Sg
7*. cid anuathath nisiu arnaroib ooco (^. relictus sum solus et quaerunt
animam meam, Rom. 11, 3; i.e. etiam hic unns ne sit in ea, in adoratione tua)
Wb. 5*. nibi acvmbo hirin indiuitius con .m. (non est cumbo istud in
simplicitate cum m, sed cnbo, us, are) Sg. 22*. yru comurtsa . . .
arinchendklngud hirin ( gl. offensus fui generationi huic) Wb. 33*. ;
|
|
|
|
|
(delwedd F9016) (tudalen 353)
|
n. 4. PRON. HIBERinCUH DEMONSTRATmJM.
(358. 369) 353
em^ in/ogurmsin (gl. eam prope soniiin quem ntmc habet f, apud antiqulssi mos
Latinorom habuit aeolicum digamma) Sg. 5''. itddssactig inddini kisiu (sunt
stulti homines hl), dinaib feraib hisiv (de viris his) Wb. V2\ ninchruth hi
thall (non illo modo) 26\
6N, S6N, abstractum neutrum pleramque signlficantia, differre inter se
videntur quomodo i et «'«, and et mnd: coni etarscarthar on (ut non separctur
id) Tr. 37. iscoru dvibsi 6n (est iustius vobls id) Wb. 5*. ni chvmcamni 6n
(uon valemus id), ni eonlaifnemmami 6n (non audemus istud) 4'. 17".
isairi mthobur duit <{n, nlthabur dit 6n (non do, dico tibi id, verbum)
Sg. 173'. 179*. isdo im ihrenugud 6n (est ad confirmandum hoc) Tr. 39. ba
docltu lem s6n (verisimlllus mihi hoc), is/etT s6n lessom (videtur melius illud
ei) Wb. 5'. 6". istorbe s6n (gl. qui prophetat hominibus loquitur
aedificataonem; i.e. est ntlle hoo), issathorbe fdnn s6n nammd (gl. qui
loquitur lingna semet ipsnm aedificat) 12*. isairi ni thabur son (ideo non
pono hoc, verbum) Sg. 179*. arberat prono. asanartocol soH dm (gl. isdem
vocibus et in artlculis et in pronominibus solent uti; i.e. adhibent pronomen
quod est eorum articalus hoc etiam) 198'. in etarrogo s6n dm (gL sicat et sis
pro genetivo pro sai, defecit; i.e. In abolitione [?] hoc quoque) 205\ Minorem
vim demonstrandi continet 6n, quod saepius est loco pronominis personalis 3.
pers. neutr., interdam eidem iunctum invenitur (p. 327).
Haad scio sn at inso, insin sit compositom INON (idem): isinon s6n (est idem
hoc) YR>. 8*. Frequentius tamen scrlbitur inonn, inunn, innon, innonn,
mnunn, ftinonn: inonn riagul (eadem regula) Wb. 18*. manid innonn forcital
lim (si non eadem doctriDS nobls) 17*. combad innonn indocbdl (at slt eadem
g^oria) 24'. as ninunn tosach precepiae iohain 7 issu erist (quod est idem
initiam doctrinae lohannis et I. Chr.) Tr. 39. ishinunn intiUucht sluindite
dihlinaib (gl. labor et labos; i.e. est idem intellectns quem significat
ntrumque) Sg. 76*. itbec nand sinunn (paulum abest quln sit idem) 76*. condib
sinonn peraan (nt sit eadem persona) 189^ berta/r dam briathra asinstoirsea
innun do/uillned inua talm innunn (feruntur etiam voces ex eadem hac historia
ad ampliticationem eorundem psalmorum) MI. 26". Plur.: itinonn sid^
(sunt idem hi) Wb. 23*. Cum artic neutr. (?) in Cr.: aninunn (gl. idejn:
Plinius secundas idem orator et philosophos) 34'. In Sg. compositum: ednon6en
(gl. identidem id est idem et idem) 201*. aredtton6en aiceent inuHt indib
(gl. debent idem servare; i.e. nam idem est accentns in ultima in iis) 55*,
pro quo alibi: ishinonn 6en leiss, ishinon 6in (idem anum) 61*. 208*.
issinnon noen discretio 7 sign^antia 198*.
AND, adverbium (casus adverbialis) looi principio (cE lat. iin, gallican. y,
genn. da), a proximo mnd pariter differens atque t a siu, 6v a s6n, saepe aut
imminatnm significatione, aut e primitiva quae est localis (iu eo*, rn ea, in
iis), ad temporis significationem translatnm iHvenitur. De loco: ariaand
isecne H i^fissid cach iarnetarcnu er. (gl. in quo, Christo, sunt omues
thesauri sapien tiae et isdentiae; i.e. nam in eo est perltus et sapiens
quivis post cognitionem Chr.) Wb. 26'. atre/ea incumdiu and (gl. vas utile
domino; i.e. habitabit do minus in eo) 30*. atir romanach arindi atrebat
romdin and (gl. romanus ager), ttir indi atrebat lait. and (gl. latinns ager;
i.e. quia habitant Komsni, Latini
* Dt hib. rec. et bod. and, am labstituitaT in loctun T«t hib. ituUd (in eo).
ZlBM, eBAim. OKLT. Ed. D. 33
|
|
|
|
|
(delwedd F9017) (tudalen 354)
|
354 (369) n. 4. PROW. HIBERmCUM
DBMOH8TBATIVOM.
jn eo) Sg. 33*; in quo codem loco extant glossae: soHCtdir arindi atreba revu
ndiba and (gl. sacrarium), scrin airindi atreba arma and (gl. annarium),
airindt atreba mdini indi (gl. donarium; i.e. quia possidet, continet* res
sacrus, arma, doua in se), quaram postrema eihibet indi (in ea, in se, fem.)
pro and antece dentium. m techta sain inUliucht and feisnn huanainmnigthae
(non habet alium inteUectum in se ipso ex quo nominetur) Sg. 60*. bith and
beot act ropo itml die (gl. in quo statu vocatue est frater, in hoc maneat
apud deum; i.e. sit m eo etiam nunc, maneat in eo, modo fuerit in voluntate
dei) 10". isatid numerpimm (gl. c^nfido in domlno), nip and nobirpaid
(gl. fides vestra non sit in sapientia hominum) 6'. 8». arani imma-aither iar
eolinn iagndth gdo ^ fir nand ni iar colinn didiu moimradudm (gl. numquid
quae cogito aecnndum camem cogito? i.e. nam quod cogitatur secundum carnem,
solet esse falsum et vemm in eo; non secundum caraem ergo mea cogitatio) 14'.
toxalde arindi atreba tmal nand (gl. spondeus; cfc t6j;al, gl. verriculum,
Sg. 53»?) Sg. 33'. arromertusia buith and angaimredea (gl. ibi enim constitui
hiemare, Nicopoli; i.e. constitm esse ibi hac hieme) Wb. 31'. Praecipue eadem
parUcula comitatur verbnm paasivnm et verbum substantivum (cf. germ. da itt,
da sind, ac maiime angl. thcre u, gallican. U y a): doghitar toich dUtaich
and (fiet verisimiie e non verieimili) Wb. 4'. nitat pecthi collnidi hiocatar
and inde<Atgo cebtar he riam (gl. debitores snmns non cami, Rom. 8, 12;
i.e, non sunt peccata camalia quae peraolvuntur nunc, quaecunque fuerunt illa
antea) 4". iehcd ingin condegar and (bocce quae ritur) 8'. itmdra ua
bretha scribatar and in cepia. (snnt gravia iudicia quae acri bnntor in
epistula) 17s, biit alaiU and . . . alaili (sunt alii . . alii, genn. es gibt
einige, andere) 29*. ma beith nech and (si quis est) 13*. bOt auakhi and
itfoiln (sunt bene Eacta quae sunt aperta) 29'. ataat alaaili interieeta and
(snnt aliae interiectiones) Sg. 10*. aetergabdl as cond bd and (gl. in vi
desinentia intercepta V cousonante corripiunt i paenultamam, ut cupivi cupii;
i.e. eius interceptio ex eo, ut non eztet) 166*. imi tra brith ar intestiminw
manibi est and tuae 7 mta argumento bee ant (hic ergo est transitus ad hoc
testimonium, si non est eit supra et si argumento est. legitur, ibi) Ml.
14''. Cum negatione nant: nant ni les insommae pecthach (non est secnndum eum
quidquam dives improbna) ML 36*; sed videae inter particulas (IY.4. I.A). De
tempore (cf. exempla snb oon iunctionibus temporalibns act, intan^ laae):
iaand fortHt apt. . . . intain (tunc ad iuvat spiritns, . . cum) Wb. 4*.
ieand ittialang ... aet (tnnc est aptus, . . cam) 31». itand didiu bieit . .
. intain (tnnc igitur enmt, . . cnm) 32*. itand dm bieid fini» lasae . , (tnm
etiam erit finis, cum . .) 13». Augetur significatio addito tom vel ain:
arrobatar bandechuin andsom itindaimtir sin (gl. oportet habere muliwes
pudicae, 1. Tim. 3, 11; i.e. nam fuemnt diaconissae illic illo tempore) Wb.
28*. foilsigthi inapirut andeum arrath dobeir do (gl. nnicnique datur
manifestatio sp ritus ad utilitatem, 1. Cor. 12, 7; i.e. manifestandus sp. in
ipso propter gratiam quam dat ei) 12*. andudeata airiaom .i. lii et aonirte
inmio/olngi incorp uile and
Verb. atreha in hia locis r.um obiecto
significat potridal, continet, idem quod coiiy»* i» S^. 35': loc imhiat arma
orindi congaib arma (gl. anDamentarinin). In antecedentihus antem exemplis
idem Terbum sine obiecto est nentruui, signifirans habitare, ut alius in Wb.:
aireba i» dib (babitat in vobis, dens) 16*. uite Idntr diitim. atrothreb hi
cr. (gl. in ipeo «.■onplacnit omnea plenitudiuem diTJnitatb babitare) 6''.
|
|
|
|
|
(delwedd F9018) (tudalen 355)
|
n. 4. PRQK. HIBERNICOM INTBRROGATmjM.
(3«0. 361) 355
«om 6h (gl. dens temperavit corpos, ei cui deerat, abondantiorexn tribaendo
ho Dorem, 1. Cor. 12, 24) 12*. ataat andtom.aeciditi coit. r. (gl. accidentia
geueralia fere snnt ad omnes species partium perfectarum) Sg. 71^ eiabeith
incu^ite andtim (gl. tertia persona, quae est sui sibi ae a se, non solnm
genera, sed etiam nuntemm confundit, nec mirura; i.e. quod est con&sio in
illa) 197'. oetAdeUxB 7 octnfftui cenelcha andeum (octo species et octo
formae generales in illo, praeterito perfecto) 166*. cieUl pt. plusqpf. aasom
hxguiditt (sensus pt. pl. ibi in illo) 151'. Cum t aute «: issi citbcnd alanaiJ^
antsin (est haec opinio <)aomndam hic) Ml. 36*.
SUND (interdum gunt, compendio scripturae «^) differt ab and, ut t' a eiu, OM
a tdn. InTenitur ita post nraepositiones, ut idem valeat ac pronomen ab
stractum neutr. «tn, in«in: robclandad et robfothiged do sunt (gl. in
caritate ra dicati et fundati, ut possitis; i e. ad hoc, ut . .) Wb. 21'.
isdomnd rofiiided (gl. Tychicum firatrem misi ad vos in hoc ipsum) 23*.
dotund (gL ad hoc ipsum, misi ad vos) 27°. osund innonn (gl. de cetero
firatres confortamini; i.e. ab hoc codem) 22^. dogabdl deeimrechte dieund gis
huile (gl. tu adsecutus es meam doctrinam, institutionem , propositum, fidem;
i.e. ad sumendum exemplum de hoc infira omne) 30*. Plerumque tamen adverbii
vice fungitur significans locum: issuaichnid sund tra (est affirmatio hic
ergo) Wb. 3'. cateet diuitice sund (quid sont divitiae hic? hoc loco libri)
5*. doadbadar sund tra causa pro qua soripta est {Fpistola (gl. significatum
est mihi, 1. Cor. 1, 11; i.e. demonstrator hic ergo causa etc.) 7'. tadbat
som sund tra dechur fil eter lanamnas et 6gi (gl. qui matri monio inng^t bene
fiacit, et qui non iungit melins facit, 1. Cor. 7, 38; i.e. demon strat is,
Panlus, hoc loco ergo differentiam quae est inter matrimonium et vii^rini
tatem) 1O’. cach led dochoid som sund (quocunque venit ille hic) 14'.
doac^dar sttnt atdnili ddua inspirto et asndindce inspirut (gl. haec omnia
operatur unus atque idem spiiitos dividens singulis prout vult, 1. Cor. 12,
11; i e. demonstratur hoc loco esse multa doua et es^e unicum spiritnm) 12*.
do adbadar st. furdil serce hopool doibsom (probatur hic abundaotia amoris a
Paulo in eos) 14'. m tuicsom st. tra aium nabstil (gl. Paulns et Timotheus
servi. Christi lesn, Philipp. 1, 1 ; i.e. non ponit hic ergo nomen apostoli)
23*. Mira scriptione sunda(?): aralll
t eairigedar som eunda (aliud igitur castigat ille hic) Wb. 25*.
E. Pronomina interrogativa.
Inveninntur formae eia, ce, ei, co, ea, eid, eoieh.
Pronomen absolntnm, aive recta est interrogatio sive obliqua, CIA, CE, aate
vocales CI, interdum magis contractum. De personis: eia tussu (quis es ta?)
Wb. 4*. cia conicc ni diun (gl quis contra nos ?) 4'. cia conesfea tuicsiu di
(qms oondemnabit electos dei?) 4'. cia follnfea (gl. quis supplebit?) 12*.
eedono rigne (quisquis igitur fecit) 8'. Item de rebus : cepudono, cia pudono
(quid fiiit ergo?) Wb. 7*. 19*. arciadono (gl. ut quid?) 2*. eiarricc (quid
prodest?) 9'. eia Hiec, eeriee (gl. quid ergo?) 3'. 3'; 3*. eerriee (gl. quid
igitur?) Sg. 199*. areia ricc (gL quid enim?) Wb. 2*. arcvric (gl. quid
enim?) Cr. 33'. cia gabthar do (quidquid praecipitur ei) Yifb. 29*. cebtar hd
(quaecunque fuerunt illa, peccata) 4*. eitni foruar (quae sint ea quae
praeparavit, deus) 8'. ishi som rqfitir eia ehruth predehimmeni (sdt ipse,
qui sit modos, quomodo praedicemus, deus)
|
|
|
|
|
(delwedd F9019) (tudalen 356)
|
356 (361. 362j n. 4. PRON. HtBBRKICUM
IKTBRROGATIVDM.
Wb. 24'. cia cruth ^bina (gl. dubia cognltio nobis) Sg. 147*. aireia ehrvth
ara finmtar (gl. quomodo enim . . . accipiantur?) 21O’. (nachruth (gl.
quomodo enim) 212*. cia airet cotiehtin nancr. (gl. de temporibus noyissimis
scripsit Paolus; i.e. quod sit tempus, quamdia ad adyentam Antichristi) Wb.
25'. cia arat (gl. qoam dia?), cia erat fritammioriia (gl. quamdia me ista
cogitatio adficiet? cf. i*ed aerat Ml. 33') Ml. 32*. eia eret tnbete
ocmingraimnutirnge 7 ciaforcenn dobetthar foraib (gl. quem ad finem ? i.e.
quamdia erant in persecutione mea, et qui finis feretur eis?) 33*.
Alia fonua CO, CA praemittitar fomiis verbi subst. te, teet: eote andobeir
fochricc donua (gl. quae est ergo merces mea? i.e. quid est id quod fert mer
cedem mihi?) Wb. 10*. cote mothorbeee duib (gl. quid vobis prodero?) 12*. «.
cate itndibe er. ni. bds et adnacul (quaestio : quid est circumcisio Cbristi
? resp. ; mors et sepalcrom) 27*. cs. cateet diuitiee sund . . . et cateet
imcrvtabilia iudicia et cateet inuestiffcUnles uice et eate sensus dni. ni.
isdo tiagait indritaisin kwiU (qu.: quid sunt divitiae hic, i.e. boc loco
Pauli, etc.? resp.: ad id pertinent omnia haec..) 5*. cote inrinnd (gl. ubi
est mors aculens tuus?) 13*. caite di»
farfaiUesin frinn (gl. ubi est ergo beatitudo vestra? i.e. quid est ergo
gaudiais yestrum de nobis?) 19*. asbeir cate
inftrinne h6 hirius (gl. quae ex fide e«t iustitia, sic dicit, Rom. 10, 6)
4'. asbera frih coteeet mobSssise (dicat vobis, quid sint mores mei) 9*. Ez
eadem forma prodiit forma adverbialis CAN: ean ro festam (gl. onde scis?) Wb.
10*. daua asmaith lialailiu and ni Jitemmar can doberr (... quod placet aliis
ibi, nescimus unde detur, gl. marg.) Sg.
32*. Hodie cd cum eclipsi: ca g-cuirfir 4 (ubi pones id?) O’Don. p. 63. De
paiti cala cani, cini videas infra (IV. 4. 1. B.).
Interdum tamen genera discemuntar addito pronomine altcro. Masc.: « hi
roscrib (quis ille qui scripsit, incertum) Sg. 1 ^'1'. cinnisin
frisnaiecaisiu (gL quem praestolare, Parmeno ? = c« innisin) Pr. Cr. 54'.
Fem. cesi, cisi: eia ran datu bis indi. cisi rann dogentar di (gl. si
declinatio facit indicinra qualis sit dictio; i.e. quae pars orationis sit in
ea, quae pars fiacienda sit ex ca) Sg. 27*. coneperthae da aieeent 7 eisi
aimser derb thechtas (gl. vides per se ipsam sylla bam non aliter posse
examussim tractari, nisi posita sit in dictione, Pr. 2, 3, 14 ; i.e. ut
dicatar qui sit accentus et quid tempns certam quod babet) 26'. cesi aram
(qui numeros sit) 197'. cisi ehiall bis indib (quae sit siguiticatio in iis,
adverbiis) 217*. Neatr. ced, eid: cedtorbe dunni (quae utilitas nobis?) Wb.
IS*. ced torbe frisateieomnacht (gl. quid igitar lez? i.e. quae utilitus, ad
quam com municavit?) 19*. cid chettdl n6 ceni aram (gl. possomus ad quod
genns vel nume rum refertur scire) Sg. 197*. cid folad sbnndes (gl. nec
significationem, agnosco) 25*. imrddat imrdti, cidmaith asdinti (cogitant
cogitationes quid boni sit facien dum) Wb. 1*. cid eOobaich. cid atobaig d6
(quid impellit vos ad id?) Wb. 9*. 19*. cid
asdinti frisin ira (quid ergo ad hoc Eaciendam est?) 12*. eid asrobart «n
coimdiu (quid dixit dominus?) 10*. ni confitir cid asbeir (nescit quid dicat)
12*.
Genetivi vicem supplet COICH in Sg. 209': isinderb coieh inmug eonetr' bar
amei. doadbadar hisvidiu asleim fein (gl. mei servo loquor; i.e. est incer
tum coius servus, donec dicam mei; demonstratur in hoc, esse meum ipsins).
Dativus ita circomscriptus invenitar, ut post pronomen interrogans abso Inte
praemissum sequantur praepositiones aut oam pronomine nech (aliquis)
|
|
|
|
|
(delwedd F9020) (tudalen 357)
|
n. 4. PBON. mBERKICCH IKTHRHOGATmm.
(862. 363) 357
ut cam relstiTo: daduneuch (gl. ad quem? angelonim) ML 16*. cia ar neoch
dorrignia (gl. ad quid lioc fecisti ?) Sg. 217*. ni Idn chiall and eon/euier
ciadia eumaehtaiffther (gl. potior; i.e. non plenus sensus ibi, donec scistor
quis sit qoo potiaria) Sg. 209^ aircia dunaibhi do/oirm/ed (gl. quibus
adderet) Mi. 35*. cide (gl. de quo sint, Tolacre intellegimus) Sg. 3*. cid
diallicid cundubairt (quid unde, cor relinquitis dubium?) Wb. 13\ isuaiehnid
tra eid diandechuith tit (gL ita ot rogaremus Titom, 2. Gor. 8, 6; i.e. est
ergo demonstratio, cur venerit T.) 16*. cid dianepiraotn anitiu (cnr dicit
illo hoc?) l^*.
Item fere accusativus: ni tucthar oid friagasennar (non proditur, ad quid
mnetur, tuba) Wb. 12°. cid aramlaigedar dritn nulius (car multiplicat numerum
nallus? gL quia compositum) Sg. 90^ cid arandintar peethach dUm (gl. quid
•dlmc et ego tanquam peccator iudicor) Wb. 2*. eid arandluthid carairad friu
(cnr infigitis amorem in eus, cupiditates mundi?) 27'. cid aratadbaither ium
(cor demonstratar hoc?) MI. 32*. cid armbad apiritalia indail (cur esset
splri tnalis esca?) Wb. 11*. cid arbad abaolutum iarum (ciir esset abs.
postea?) Pr. Cr. 56*. eid orndid ii>liu ceacce (cor est deiectior luna?)
Cr. 33'. cid amdid hua thuie. ildallt diaruthaigedar (cur a casibus
piuralibus deriyat), cid ama airecht f/rono. naitrebAaeh (cur non fecit
pronomen possessiyum) Sg. 198\ Similis constroctio sine praepositione: cid
natat sldin indhuli mdtchobra (quid, quod non omoes sint salyi, si id yalt,
deus?) Wb. 28^
SabstsntiTis qualisconque generis, praemittitor CE vel snppressa vocali G: ee
torbe duibri dim (quae utilitas ergo vobis?) Wb.
12*. eairm icuala'(>m> e« airm^ quo loco audiit) Br. h. 24. Pro acc.:
cetorad (gL quem ergo fiructnm?) Wb. 3'. eesirc (gL quam caritatem habeam, ut
sciatis) 14'. Eodem pertinent interrogadones quantitatis et qualitatis;
quantitatis CEMErv (qoae magnitudo? miit, fem.): cem^ aainu (gL intaemini,
quantua sit hic; i.e. quae sit magni tndo, qua sit senior, quanto sit senior)
Wb. 34*. eemeit (gl. quanto, amplior) 38*. Qualitatis inteiTOgatio CDIDAS
(pro ee wdas): eindua ituhoirp ines^rset (gL qoali aatem corpore veniont?
i.e. quis habitus corporis m qoo resurgent?) Wb. 13*. cindua peraine attotchomnicc (gl. tu quis es? i.e. qoalis
persoua tibi contigit?) 6^ cindua fer diandenidai deu (qoales YXtus
&oiti8 deos?) 8°. condarta edeh teiat foir cindua abisae (ut det quiyis
testimonium de eo, quales eius mores, episcopi) 28^ cindeu ihbina
iamaeitbuidaem (gL quid autem? quod accidit inter 'tns etc., Pr. 3, 1, 5) Sg.
40*. Neque enim rarum est simplex subst. indua (status, habitos, condicio):
iaed inso famindua (tales tos estis) Wb. 33*. nihed fomindaati inain (non hoc
vestrum est, tos non estis tales) 7'. ro/eaaurua indua Hombiedei (soiam ego
qoales tos sitis) 9*. rofiixr cocubua cdieh amindua (gl. commendaotes nos
ipsos ad omnem conscientiam homionm corum deo, 2. Cor. 4, 2) 15*.
In datiTO item praemittitar pronomen absolnte : cia du forcunn (gl quem ad
finem?) ML 33\ air ci o anmnid dumi. (gl. nam ez quo ait oominatiTo) Sg.
207*. eio/ut (gl. nsqoe qoo? i.e. ex qua loogitudine) ML 20*. oio/ut aui. (gL
to, domine, usque quo pooes?) 22'. cia inolcaib (gl. in quibns malis) 23*
aammeit (gLquaota sit; i.e. ex qua magoitadine?) 25'.
ciamnUt doroacai (g). qiumtnm praestet) 34r.
|
|
|
|
|
(delwedd F9021) (tudalen 358)
|
858 (S<S-8M) n. 4. ADISCTirA
HmBBNICA PBONOIUNALIA.
F. Adiectira pronominalia.
Pertinent huc aiU (alios), uile (omniB), aaeh, eeek, edeh (omnis), naek, nech
(aliquis) com sois formis yariatis, qoae sont flexionis adiectiTorum, et mere
sd iectiTa, si accednnt sttbstantiTa, nec nisi per se posita transeunt in
sensam pronominum.
ATTiE, AILL, forma simplez, post snbstantiTa vel pronomen naeh, na. Masc: cotmuluu aile leteom into (aiind exemplnm hoc ipsi) Wb. 12».
Fem.: frituidecht aile anisiu (interpellatio alia hocce) Sg 21\ f^n aile do
airlnrt Inth (alia pars ad frnendum) Wb. 1O’. Antepositnm: aile mdth. (gl. amita soror patris quasi altera mater) Sg.
152*. Neutr. : atá olce naiii lib (est malnm
aliad in Tobis) Wb. 9'. des. naill (aHud exemplnm) Sg. 66*. pronomen naill
(alind pronomen) 197*. Gen. fem.: doehum naeha rainne aile (ad aliun quam par
tem) Sg. 188*. Neulr.: indanlha aiK (nominis alterius) Sg. 30*. Dat. masc.:
ni do naeh oipred ailiu, ni du naeh oipred alliu (non ad aliud opus) Wb. 21*.
10*. Neutr.: hua anmmaim ailiu (a nomine allo) Sg. 30*. Acc. maac: m t^t
co/er naile (ne eat ad virum alium, mulier separata) Wb. V. Fem.: een taum. i
perwi naili (sine tnmsitione in alium personam) Sg. l^. Neutr. : n^ folad
naill (non est alius sensns) Wb. 18*. huare nad fil ua nert nail indama-baim
(quia non est ulla alia poteutia in qua confidam) Ml. 29* laln-ad inbelre
conor tintuuth imbilre naill (loqui yariis lingnis cnm versione earum in aBam
lingnam) Wb. 12*. Plur.: hithi sin
inua ranua aili (snnt hae cet«rae partes) Sg. 22". inmedoneha aiii
(intema alia) Wb. 12*. Jbffur ua liter naile (sonns ceteramm Htterarum) Sg.
4*. doua ballaib ailib, donaib ballaib ailib (eeteris membris) Wb. 12*. lasua
firu aili, las7ia litridi aili (apud ceteros viros, apud ceteros scripto res)
Sg. 28*. docuvrethar . . peraaua aMi (asciscit personas alias) 191*.
Compositnm alli orieht lee inua alUlige (opus fbit alia methodo) Ml. 2*.
Post pronomen ncuh: ni nach aile asetdbeir (non alius quis id dicit) Wb. 20*.
20*. Gen. : eenimrddud nach aili (sine cogitatione alius cuinsquam) 17^
fadeitine et nach aHd (gL criminatrices) 31*. cen acaldaim nach aili (sine
allo cntione al. cuinsquam) Sg. 153*. cen acomol naich aili do (sine
innctione aliiu uUins, pronominis, ad id) 197*. Dat: ni onaeh alliu (non ab
alio quo) Wb. 8*. onach aiUo Sg. 209*. donadi ailiu (alii alicui) Wb. 12^ Sg.
209*. Acc: naek naile, nach ndile (alium
quem) Wb. 8*. 14". innach naile (in al. q.) Sg. 209'. In nominatiTO et
accusativo generis neutri est forma NA AILL (cf. infra nadi): ni aireear
naall do s. (gl. taratantara dixit: no. de sono fac; i.e. non invem tur alind
de sono, foctum nomen; pergitur: hoc tantum) Sg. 162*. ni adchumtig ua aiU
dollnad indfoHngthe fil and (gl. id quod demonstratur per pronomea solnm
ostenditur per se ; i.e. non accedit aliud ad implendam demonstrationem quae
inest), 7 ua aiU dianechtar dofoihigud afolaid (gl. nec ad aliud pertinel
extrinsecus, Pr. 13, 6, 33) 211*. melAirwn naue droch dub 6 ni epur ua haill
(membraua aspera? malum atramentom, non dico aliud) gl. marg. 217. eeua
eondelgg frinua aiU (gl. alia ex sese habent deminutionem, et nulli comparan
tur) 45*. nihicen naaiU act.. (nihil aliud vobis necessarium nisi ..) Wb.
22*. ntgeand naaill act budid preeepte (nolite petere aliud nisi victoriam
doctrinae) 26*. vitdireet naaiU (gl. proficient ad impietatem, profaua et
vuniloquia; i.e. ooo
|
|
|
|
|
(delwedd F9022) (tudalen 359)
|
n. 4. ADIKOtlVA HIBEIthICA FBONOMINAUA,
(364. 36S) 359
efficitmt aliad) 30^. ar naiU (propter aliad; rectius ar ua a3I) Sg. 6*. Sine
negatioiie: h6re iscoburpi a$biram naaill diarHffmmaib (gL ut minus sapiens
dico; i.e. quia usque ad stoltitiam dicemus aliud quid de &cti8 nostris)
Wb. 17*.
Form» simplex generis neutri cam articolo per se posita in Wb. 4^ iadochu
indalandi oldaua anaill (gl. angelus mentiens quam separatio mea, a caritate
dei; i.e. verisimilius anum quam alterum); item fem. indaiit (gL seconda),
gen. euit inua aine 7 inua aHe (ratione onius et alterius) Cr. 31'. Magis tamea osituta sant daplicata alaHe, alaHl. De
scriptioiie eile, ek conferantar, quae adnotantor sab alaile.
ALAILE, ALAILL, forma daplicata, per se sola vel cam sabstantiTis, quibus
praeoedit. Sing. nom. masc. feuu: ni lanech hudui alaile (non penes mram e
nobis est alter) Wb. 6\ Neatr.: dofarsiffed alaHl dum (gL significatuin est
milii; i.e. alind mihi) Wb. 7*. allall intn (gL aliad aliquid; i.e. aliud di
Tersom) ^. 6\ ieallail prono. ani/in (leg. alaiU, est aliud pronomen hoc) Sg.
209*. Gen.: edeh darhdsi alaili (nvdyis loco altetius) Wb. 13*. ainat cdaiii
thriuia (gL Adhunyn; i.e. nomen cuiusdam herois) Sg. 96*. ithid eaeh dib biad
dlaili (edit quiTis eorum cibum alterius) Ml. 37 r. Dat. masc. neutr.r fognad
cach dial aiUu (serriat quivis alteii) Wb. 2O’. ualalliu vaud fri aiUaba
(alio, diverao modo, quam syllabae) Sg. 25*. con allmliu fogoir (gL cum alio
sono) 39*. Fem. : o pertin dialltili (a persoua ad aliam) Sg. 189*. 212\ Aco.
masc.: earad cdeh umbei tdaiU (amet quivis e vobis altwam) Wb. 23*. cebrad
eaeh batt altrile (invet omne membram aliud) 12*. bad udieliu edch lieUaile
(sit nobilior quivis apnd alteram) 23^. Fem.:
do dechrugud perrine fri alalli (ad distingaendam personam ab alia) Sg. 202*.
Neutar.: tintuuth belri innalall, ahMru innallall (versio lingaae in alium, e
lingna in aliam) Wb. 12*. 12*. Plor.: bHt aialliand rq^nnaiar apeothe roeiu .
. . alalli intarum n^itnatar (sunt alii qoorum peccata sdantor antequam . . .
alii quorum postea seientiiT) Wb. 29*. Dat.: freore died aiHb doriiiiati
hesaeirffe (responsum ad alios qui Qegaveront resurrectionem) Wb. 25*.
eireun^ex Ui greeo fortdallib dHb (gL apud Ciraecos sunt quaedam
inf.linativ»; i.e. circ. apud Gxaecos in aliis ex iis) Sg. 208*. Acc: iaairi
into fobu imnuxircide lialalliu inaalmea dothamlbiud doaom (propter hoc fuit
conveniens wcundum alios (quosdam) hunc psalmum assignare illi) ML 14*.
Li priore parte pronominis duplicsti interdum invenitur r pro l: eachae
larhHai araiH (gL inveiiiantar pro se poutae, littarae) Sg. 10*. aralll tra
cairi ftdar aom aund (gL rogamos vos, ut quieti sitis, 2. Thess. 2, 1; i.e.
alind ergo reprehendit hic, Paalas) Wb. 25*. combad imned foraraill domua (ut
sit tribu Istio super tribulationem mihi; tmned neutr.) 23^ A quibus
seriptione sola dif ferre videtur arile: bad ehdch dareai drili (sit quivis
post alterum, ne simol loqoantar) Wb. 13*. berid cdch brith forareU (fert
quiyis iudicium de altero) ^*. Extai enim in aliis quoque locis illa scriptio,
quae postea (altemans cum <nU) vulgata est (cf. O’Donov.): ni fomach nHU
(gL vindex in iram ei qui malam agit; i.e. non in alium quemquam) Wb. 6*.
alled frina fadetin.i.ndchbeir fornaeh niU (e sua ipsios parte i.e. quod non
fest in aiiam quemquam) 6*. am. naheUu (ut ceteri, soni) Sg. 9*. Cf. conaroib
divpart neich UUU (gl. ut fiat aeqoslitasj i.e. ne cuius sit privatio apud
alterum; supra liallnW) Wb. 16'.
Anteponi solet indalli (unus e
daobus; cf inter nometalia p. 309) per omnes
|
|
|
|
|
(delwedd F9023) (tudalen 360)
|
360 (3e& 366) n. 4.
ADIBCTiyA mBSRNICA FBOMOMINALU.
casQS immutabile — gen. tairiuem indalarainne (positio partis alteratrios)
Sg. 74*; acG. indala x. (gl. sed scriptonim neglegentia praetermiait nnam c)
Sg. 205"* — sive binae personae opponnntor sive res, ut lat. aller —
aHter, aliug — allus: indala/er — alaile (onas vir — alter) Wb. 4*.
dondalalucht — dotuUvcht aiUu (oni parti — parti alteri) 16'. fiadach
laManda{la\lin 7 tir frecur ceill ku m lin naile (venatio apud nnam partem et
agri coltara apud partem alteram) Ml. 37r. indalandi — alalle (aua — altera,
arctas) Sg. 67*. indalandi — anaill (unum — altenin) Wb. 4'. indalandi —
cdaill (id.) Sg. 30*. indalaiettar — alaiU (anam ras — aliad) Wb. 4'. Aliae
oppositionis formae : cachlacHn — incein naSi (modo — modo) Sg. Ml. cachlaael
— inael aile (id.) Wb. 15*. Compositi alaaiU ut sapra dicti alaili interdum
est significatio quidantf quaedam, aliqui, -a: ataat alaaiH interiecta and
iteoiteheua do cach ceniul (gL interiectionum pleraeqoe commones sunt) Sg.
10*. cenn cridi 7 ala^tili rita oleheua (f^ Tiscas ; i.e. caput cordis et
quaedam res praeterea) 11 1\ cenmUha dobre. 7 eUaaili (gl. praeterea) 71\
edaalli dOb hi remthechtas. alaaili dam itcoitcheua eter remthechtai et tiar
moracht (gL inTeniontar praepositiva, non tamen semper, . . quaedam licet
post ponere; i.e. quaedam ex iis in praecedentia, quaedam etiam sont communia
inter praeoedentiam et sabsequentiam) Sg. 215*. Gen.: ia/ochetbuid alanaiU
beo» inao (est opinio quorundam porro haec) Sg. 201\ iaai cStbaid alanttiU
antiin (est ea opinio aliquorum hic) ML 36*.
UUjE mere adieotiTam, postpositum sabstaatiro, signifioat totut (gr.
'"Ao^): intuath huile (gL massa, i.e. totua popolus) Wb. 5\ airid
inrindide nuHe (lon gitudo tota zodioci) Cr. 33*. doimuintir utii (toti taae
familiae) Wb. 32*. amninter huile (tota eius fiunilia) 7'. rolin inbith nuile
(implevit totum mundum) 22\ Idem tamen interdum ante sabstantiTam inTenitar:
ropo eola aom ua huile/e tarlice (fuit gnarus ille totius vetostatis) Wb. SO'. doldni chdtbutho inua hmlte inace (gl. ad totum intellegendam)
Sg. 25*.
Praepositam aatem substantiyo toI per se, solimi idem significat omnw, qui
vit: d huili duini .t. a cach duini (gl. o homo omnis) Wb. I'. bit leua
indhuHi ddni (ernnt ei omnes artes) 27'. ciall intianule mod (omnium modorum)
Sg. 190*. donaib huUih niibaib (omnibus sanctis) Wb. 14'. nmab uHib cumaOib
(supra omnes potestates) 21*. famuUi batdlu (omnia membra Testra) 3'. Ruius
postponitur : amab geintib huilib Wb. 2*.
Sine substantiTo: m huUe aaderb (non quidTis certom est) Sg. 90*. inu huile
(hoc omne) Tir. 1. In sing. de personis magis usitatum est cacA, in plur.
uili: nitat cecni huili, nitat »6ir huUi (non sunt sapientes, non sant «JTi
omnes) Wb. 8*. 12'. friu uili (cum iis omnibus), leu uili (apud eos omnes) 7\
12'. libai uili (apud tos omnes) 14*. Deficit plerumque b in datiTo post
pron. 8uff.: doib uili, doib huili, doaibaeiu huili (eis omnibns) Wb. 25'.
Sg. 5O’. 199*. dun ti/» (nobis omnibos) Wb. 21'. duib uUi (Tobis omnibus) 18\
uaid^ uiU, huaidib huili (ab iis omnibus) 24'. 32. Attamen in Sg.: indib
huilib (in iis omnibus) 161'. 216'.
CACH, NACH, NECH magis habent naturam pronominom, qoae semper aut
anteponantur substantiTO, aut sine substantiyo usurpentor.
CACH (quiTis) cum sabstantivo
nasquam notatur signo productae vocahB, sed «aepius altemat cum forma cech
(cf. infranocA et nech'). Sing. nom.: caeh
|
|
|
|
|
(delwedd F9024) (tudalen 361)
|
n. 4. ADIECTIVA HIBERinCA PRONOMINALIA.
(367.3(58) 361
balf, eech ball (omne membrum) Wb. 12'. ceclhsalm (omnis psalmas) Ml 54 r.
nieech f<er dcma (gl. foenam; i.e. non quodvis gramen igitur) 44 r. cech
con fain (qoaevis consona) Sg. 7*. cach sil (omne semen) Wb. 13'. Gen. masc.
neatr.: eiall cech muid (sensas cuiusvia modi) Sg. 190*. drecht caich cenetdl
(gl. plenitado gentiam) Wb. 5*. dilgud cech ancridi (remissio omnis
iniui"iae) '.)'. Fem.: iacoitchen cuie cacha dirme (est commane hoc
omnis numeri) Sg. 198'. fortimiherecht caeha dulo (pro ministerio omnis
creatarae) Wb. 13'. Ji/ouid cecha frithoircHe (remotione omnis offensae) Ml.
51r. Dat.: o cech cenelu, do cach ce molu (ab onuii genere, omni generi) Wb.
2'. 3'. hi cach ceniul, do each ceniul Sg. 2". 10*. 31'. ieach rSit (in
omni re), icach neni (in omni sensu) Wb. 20 . 23\ hi cech caingnim (in omni
bono opere) 33'. 6 cach mud (omni modo) Sg. 203'. Acc.: A» cach ndeilb 7 A»
cach tarm&rcenn (in quamvis formam et in quamvis terminationem) Sg. 31*.
fri cach naimsir (ad omne tempus) 158*. caeh ttiariy caeh tuari, cech tuari
(omnem cibumj edere) Wb. 6'. 6'. 10*. for eech rain peetha (pro quavis parte
peccati) Ml. 24'. ro/estar eaehmbehe (sciet omnem lingnam) Wb. 12*. Voc: u cach duini (gl. o homo omnis) 1°. Plnr.: cecha
dethidnea domundi do imradud (quaslibet curas mundanas cogitare) Wb. 3'.
Exoidit b dativi ante b, p (cf. p. 216): hore dongniithsi arnintsamilni hi
cacha bhaib (gl. multa mihi gloriatio pro vobis; i.e. quia facitis
imitationem nostri in omnibus moribus) Wb. 16*. ki caeha permnaib (gl. in
omnibns personis) Sg. 208*.
EEaud raro substantivorum loco accedit pronomen pers. 3. pers. (etiam cum
nota aagente aom') aat namerale 6en (hoc quidem etiam ante substantiva): t«
caekee foleith (est quivis separatim, post alterom) Wb. 17*. ui sain cachha
hi er. ni m6 brig cachhe alailiu (non diversus quisque in Christo, non mmoris
aucto ritatis quivis altero) 19*. isball din cachhae som (membmm igitur est
quidvis iliorum, vitiorum) 27*; cf. cuie einaid eaeh ae side (quina caiusque
horum delicta) SM. 238. — bidfirian each 6en creit/ess hi cr. (gl. Christus ad iustitiam omni credenti) Wb. 4'. hi eaeh 6en
bliudin (gl. annuatim) Cr. 39*. Nom. neutr. : atuat ilsenman dosuidiu et
issain cachnce (sunt multi soni haic, tubae, et est di versus quivis eorum)
Wb. 1 2". Acc. masc. : cach
noen chrann (nom. loco : uua qoaeque arbor) Sg. 65*. De formula cach di
(binae) vid. supra p. 307.
CACH, cam vocali producta, absolute positam: isball edch dialailiu (gl. idter
alterius membra; i.e. est membrum quivis alteri) Wb. 5'. carad cdch uaibsi
alaile (omet quivis vestrum alium) 23'. Gen.:
issain ddn cdich am. rombdi cuit edich dinrath diadu (gL habentes donationes
secimdnm gratiam quae data est nobis) 5'. do hicc cdieh (ad salutem cuiusvis)
31'. Dat: timthireet dochdch, precept dochach, detimrecht dochdch
(ministerium, doctrina, ezemplam coivis) Wb. 5'. Acc: nertad ehdch (exhortetur quemvis) ibid. la edeh
(apud quemvis) 6'. Interdnm praecedente articaloi-tflcacA for«am/nt^ (quivis
de quo iudicas) Wb. 6'. trihiris inehdich cretes (per fidem coinsvis qui credit)
2'. incach (^.i.eech otn) dos/ite dobethu (annsquisque quem attnlit ad vitam)
F. h. 36.
NACH, NA (ullus, aliquis) cum substantivo vel adiectivo vel pronomine, NECH
absolnte positnm: n^l nach diclith airi (non obscaritas ulla in eo, deo) Wb.
1*. isnad dixmgedar naeh cecne (nemo est sapiens) 9'. nibi naeh de thiden
foir (non est alla cora ei) 10". Gen.
fem.: dochum nacha rainne aile (ad aliquam partem aliam) Sg. 188*. Abl.
adverbialis: nibbad bind nach cruih
|
|
|
|
|
(delwedd F9025) (tudalen 362)
|
362 (368) n. 4. ADIBGTIVA HIBBRNICA
PRONOMIKAIJA.
aiUu (gl. eaphoniae satisfacere non poterat aliter) Sg. 58\ Acc. masc.:
eennach indlaek (gl. sine ulla interceptione) Ml, 32*. cennach cumscugud
(sine uUa per matatione) Wb. 10*. Fem.: ni confil naeh rainn (non est ulla
pars) Sg. 188*. Plor.: ndbat naoha arn aili (ne sint alla alia anna) Wb. 22^.
Genus neatrom in nom. et acc. sing. distingui ridetur forma NA: mabeth
nagalar bec for eorpdmd (si quis morbas parvas sit in corpore hominis) Cam.
ua ni ararogart tom ma dugnether (aliqua res quam vetait ipse, si fiat) Wb.
5*. ni eomiicnigedar ua dUged indn (nalla lez cogit hoc) Sg. 61*. imba nacol
dum fanac (atram mihi sit ali quod impedimentam neone) Wb. 23*. nacomaccobor
ararograd ireet ragini pecead (concupiscentia aliqua, quae vetita est in
lege, fecit eam peccatum) Wb. 3'. huare nad JU nanert nail indamerbainn (gl.
ego in domino confido; i.e. qui» Bulla est alia potentia in qua confidam) Ml.
29*. cennaforcenn (sine ullo fine) Wb. 28*. ni conairigur ua imned (non quod
sentiam allam tribulationem) 16*. Item addito pronomine 3. pers. nitorban ua
ai (nihil prodest quidquais eonun) Wb. Vl*. Quin etiam nom. plur. ua extare
Tidetor in hoc exemplo: kuare nadihbiat ua compariti (quia non fiunt ulli
comparativi) Sg. 40*, in qoo accusatiTi pro nominativo nsum agnoscere vix
licet propter verbi formam pla ralem.
CSontraria significatio etnegans invenitur eiusdem vocis in Sg.: onach mud
etir (gl. nullo omnino modo) 25^ onach mud eHr edn (gl. uon omni modo; i.e.
^nUo onmino modo hoc) 2(K^. dramtar duidchi sidi dnaeh fockun aiUu (gl. pa
tabant nulla alia causa) 6*. Ttem naglan
(gl. nihil mundnm) Wb. 31'. — Ex empla formaram nach aile, naaiU supra
tradita sunt.
NECH. Nom. : indonich nech udib doepert inso (gl. sed
dicet aliquis) Wb. 13'. mab^ith neek and tra labrathar ilbelre (gl. si lingna
quitf loquitor) 13*. Gen. : airitiu neich eueeu (receptio alicoius ad eos)
Wb. V. todiusgud neiek do chretim, forcetal neich iamabaithina (gl. prophetia
aut doctrina; i.e. ezpergefiustio aliooios ad fidem, doctrina alicuios post
baptisma eius) 13*. Dat: eedtiphi dtm doberthar doneueh (quodcunque est donum
quod datar alioai) Wb. 13\ m dir do neuch molad alaHi (non reprehensio
caiquam laus alterias) 16*. ni htgu immefdngi mnartai do neueh in cotlud (non
minus efficit firmitatem alicui somnas) ML 47 r. Acc: m ruthogaiteam nech
(gl. neminem ciroomTenimas) Wb. 16\ nephdemm neieh diule frinech (non fiicere
quid mali contra quemquam) Ml. 23 . Saepius significat neatnun abstractam,
idem quod lat. id quod, eina quod etc. Gen.: nacharomarb som dia indigall
neich dorigensat fri duid (quod non interfecit illos deus in ultionem eins
quod feoenmt adversus Davidem) Ml. 23^ ocnertad neiek roprecad duibai (in
confirmatione eius quod praedicatum est vobis) Wb. 7*. ftv thoinailt neich
adobarar daib .i. oeairbirt biuth neich adoparar do idlib (per ve scendum eo
quod offertur iis, id est in fraendo eo quod offertur idolis) 11*. niich
rdgnHth et gentar (gl. omnem scientium, si habuero; i.e. eius quod fiio tum
est et tiet) 12". neich roiccu aless (gl. necessitatis meae; i.e. cius
quo egeo) 23'. do dinum neich aeberat (ad aotum eins, ad agendum id quod
dicunt), ie nom neich forchongair recht (facere id quod praecipit lex)
"Wb. 14*. 15*. trecho mainad et intsamil neich dogniamni (per
impletiouem et iroitationem eius quod nos facimus) 16". comalnad neich
forchanat (impletio eius quod praecipiunt; cf. io Wb.: ceachomalnad indi
nopredekim, supra p. 351), kifirad nedi dorairngtrt
|
|
|
|
|
(delwedd F9026) (tudalen 363)
|
n. 4. ADIBCTIVA HIBBRKICA
PRONOBUNAUA. (368. 369} 363
(in Terificando eo quod promirit) 29*. 30\
Dat.: fit sochude rochretti doneuch rcehualammarni hitaiUiu adi sech
rapridchaisem doehach. ni sochude rochretti do neuch rochuale cdch huatmi
(gl. domine quis credidit auditni Dostro? Rom. 10, 16; i.e. non mnlti crediderunt
ei quod audiyimns a te, o deus, quamquam id praedicavimus cuivis; nou multi
credidernnt ei quod audivit quivis a nobis) Wb. 5\ rofitemmar ie/oirbthetu
hiriete attotdig doneueh dogni (gl. tn fidem habes ; i.e. scimus, est
perfectio fidei quae te impellit ad id quod &cis) 6*. erete do neueh
asberat som (gl. simplices decipiunt; i.e. qui credunt ei quod dicunt ipsi)
Ml. 17*. iahe infoiUigud frecre doneoch immechomarear duit (haec est
manifestatio, responsnm ad id quod quaevitur ex te) Sg. 197\ Eodem modo
persoua signifi catur: gnim doneueh fortoehongart. cesad doneueh forror
(actio ei qui praecepit, passio ei qui efTecit) Sg. 199^. Cnm forma na, de qua supra diximns, compa randa videtur
forma dativi plnr. NEIB : o pronoib. neib foibigdde phertin frec ndairc (a
pronominibns iis quae significant personam praesentem) Sg. 200*.
E pronominibns eech et nech oriuntur comparativa sive dualia GECHTAR
(ttterque) et NECHTAR (alteruter) absolnte posita cnm appendicibns indarann,
de, ai etc.
CECHTAR: cid druailnide ihbes ehechtar indarann. (quamvis sit cormpta ntraque
pars, compositi) Sg. 202'. andiall cechtar indarann (declinatio utrins que
partis, compositi) 74*. adiall 6 chechtar indarann (declinationem suam ex
utraque parte, perdit altemter) 75*. cechtar indaleitherin (ntraque hamm par
tium) 25*. incumscugud bia hi cechtar da lino (mntatio quae est in ntraque
parte) 162\ graif forcechtar adaiyl. intan axrem». (gl. pone; i.e. gravis in
ntraque syl laba eius , si est praepositio) 220*. Cum de (cf supra p. 349) :
iacuit at6ibthe huare rombi cechtar de sech aletill (gl. quasi semper
adhaerens; i.e. est pars ad haerentiae quia erit ntrumque praeter alterum)
Sg. 29*. it/ti sidi nadfechtat innair degnuaigud cechtar de (gl. neutra
verba, quae neutram habent significationem, id est, nec activam nec passivam;
sign. utriusque, activi et passivi) 77*. ar teire dck dogniam cechtarde
(amore dei fikcimus utmmque) Wb. 15'. tcose et euin drech for cechtarde
(institutio et cofircitio super utmmque, parvnlum et servom) 19*. techtid
coamilius fri cechtar de (habet, participium, similitudinem cnm utro que,
nomine et verbo) Sg. 188*. Scriptione saepe inncta, sed etiam separata
inveniuntor, aperte in MI.: cechtar de. nechtar. de. 31*. 35', ut in exemplis
e Sg. Cum di, ^ot (p. 327): imbtr indamir cechtar di dleth (infer duos
digitos, utmm que eorum per se) Inc. Sg. iasain dogni cechtamdi (est diversnm
quod &cit nterque) Wb. lOV cechtar ndifoleith (ntrumque eomm per se, ut
Tiberis flumen» in appositione) Sg. 63*. engrdceigidir cechtar nai alaill
(ponitur utnunque pro altero) 198^ issainintliucht bta hi cechtar ndi
(diversns sensns qui est in ntro que) 42*. nifail chumscugud nhuirdd and
huare isdilmain ndoehechtar nhdi (non est inversio ordinis quia licet in eo
ntrumque, hic homo et homo hic) 215*. De formnla cechtarnatliar (uterque
nostrum) supra p. 325 diximns. Gf. adv. m chechtartid (gl. ntrobique) Cr.
36'.
NECHTAR. Onm de: eiasu airegdu infer nirubi nechtar de cenatail (gl. neque
vir sine mnliere neque mulier sine viro in domino; i.e. quamvis prae stantior
sit vir, non erit aiterutrum eorum sine altero) Wb. .11'. fd inndd fail
nechtar de hualailiu (an non sit aiterum ab altero, an sit neutrum a neutro,
|
|
|
|
|
(delwedd F9027) (tudalen 364)
|
364 (370) II. 4. SUBSTAKTITA
HIBBRNICA PRONOMINALIA.
fiscus et fi;«cinn^ Sg. 37'. »t airecar nertar de (gl. neutrum tMlbuc io U8n;
i.e. neutruDi horum inrenilur) 173'. Cum mii: onecht^rndi (gl. a neatro: an
neu trum a neutro; i.e. a ueutro eorum) 37'. dosnaidlibea uili ni nin
nec/ttamdi indi nachidchualatar et tremillagat (gl. in flamma ignis dans
vindictam iis qui non noverunt deum et qui non oboediuut etangelio; i.e.
visitabit eos omnee, non protegit neutrum eorum, ii oui non audierunt id et
qui id transgrediuntor) Wb. 25'.
G. Substantiva pronominalia.
Subsiantiva, quae saepius pro pronominibus adbibentur, sunt haec potissi mum:
ui^:, U/i, luct (eignificantia i» qiti, iiqui), ni (significans a/t^vtV^,
idquod), cele (significaus aiter^ alit), sochuide (= nonnuUi, jtlures).
AIS, OIS (aetas; cf. p. 30), aut cum adiectivo einsdem generid et casus, aut
cnm genetivo «ubstantivi, aut cum verbo. Cum adiectivo: asber intdis an
foirbthe (dicit aetas imperfecta; i.e, ii qui sunt imperfecti) Wb. 13'. Gen.:
iacomardc ouia foirbthi itisin (est signum hoc eorum qui perfecti sunt) 22'.
h&re rombebe cr. darcenn indoesa lobuii' (quia mortuus est Christus pro
infirmis) 1O’. Dat: do 6is an/oirbtfiiu tra asrobrad insin (infirmis igitur
dictum est hoc) 12*. iado dis hir-fisack (est ad eos qui fideles sunt,
doctrina prophetarum) 12^. Acc.: ni amre
Itmsa dim dis lobor dodenum dUbsi (uon ailuiirabilc mihi ergo homines infirmos
facere e vobis) 17'. inndis deed caras foigdi cdich (gl, corripite inquie
tos) 25'. Cum substantiTO: m di» ceecalla ata britherum iib (gl. apud malos
iu dices plebiles iudicari, vultis; i.e. non homines ecclesiae,
eccletiiastici sunt iudi ces vobis) Wb. 9*. mrbo dis muntaire. . . . adib ois
muntire in/eciio (gl. era^ hospites, . . . iam non estis hospites, sed
domestici dei, i.e. homines familiae) 21'. asnuisse tasgid et ditiud inddisso
grdid et legind (quod decet victns et Testitus eonun qui sunt gradoati et
legentes) 29*. teist ond des tuaithe eterarrobce (gL testimonium ab his qui
foris sunt, i.e. a vulgo inter quem, a laicis inter quos erat) 28^.
madvdrimthirid 6is earcre (gl. si tribnlationem patientibus mini stravit;
i.e. eis qui in carcere sunt) 28'. Cum verbo: comitecht dunddis nad ehaithi
cach tuari (conniventia ei^ eos qui non edunt omnem cibom) Wb. 6'.
LtN (pars, gen. llno in loquendi formula cechtar da lino, pp. 240. 363). Ex
empU cnm verbis in Wb. : inlinn rofitir apeccad Jinnad accursagad (gl. peccan
tes corum omnibus argne ; i.e. ii qui sciunt eorum peccatum, sciant eorum re
prehensionem), inlinn rodchluinethar (gL ut et ceteri timorem habeant, i.e.
ii qui id audieront) 29*. Formnlae dibUnaib (a dnabus partibus, aterque)
exempla videas sab fonnulis pronominalibus.
XiXJCT (copia, pars, cambr. llwyth, p. 156): nicoir didnad dondalalvcht et
troteud dondluchf ailiu (gl. non aliis remi.ssio Tobis autem tribnlatio; i.e.
non iusta rem. uni parti, his, trib. alteri parti, illis) Wb. 16'. Ezempla cum
substan tiTis: nitat apstil huili hict irum cecolsa (non suut omnes apostoli,
qui sunt in ecclesia) Wb. 12'. ut luct curint namrnd diunduthraccarsa
amaithai» (non sunt Corinthii soli, quibus opto hoc bonum) 14'. a comdirlib
locta ua heclaisi (gL a eomarleib eclaiai; i.e. e consiliis ecclesiasticorum)
SM. 208.
NI (res) ut subst. neutri geueris cum adiectivo tcI pronomine constractum:
mdr ni (gL admirabile; i.e. mi^a res) Ml. 17'. mir m asd^nii (magnom ali
|
|
|
|
|
(delwedd F9028) (tudalen 365)
|
n. 4. 80B8TANTIVA HIBBRNICA
PROHOMINAI.U. (3T1) 365
quid faciendum est) Wb. II;»'. ua n! uraropiurt som (aliquid quod vetnit
ille) 5'. nanni robu thol do (gl. placita sui cordis, impleat) Mi. 33*.
condih mtHemail nanni labralliar (ut praestnns aliquid loquatur) 35'. Saepius
tamen aolum: ro fitir 7 etiryein ui diulc (scit et cognovit aliquid de malo)
Ml. 24". cvt conicc ni dnvn (quis vnlet quidquam contra nos?) Wb. 4''.
i$ia dndesta ni (si quid deest) 25*. ni dirmithi urni (non mnnerHndus est pro
re, nihili {lEiciendus est) 8'. connabik nii indid (ne quid sit in eo) 11'.
indi ndd ni libgi (qui nihili sunt vobis) 8*. Cnm senteutia relativa:
isauaicned ceneuil ni dofuigim 7 dofmif.mar (gl. genera nominum priucipalia
sant duo, quae sola novit ratio naturae, masc. et fem. Genera enim dicontur a
generaado proprie, quae generare possunt, Pr. 0, 1, 1 ; i.e. est demonstratio
generis id quod generat et quod generatur) Sg. 61*. ua sothe .i. ni dofuisini
terra (gl. terrae fetus ; i.e. quod generat terra) 64*. ni conehec/irat act
ni bas tol doib (non amabunt nisi quod placeat ipsis) Wb. 3O’. fit ni de
asfir (est aliquid dc eo quod sit veram) 1 1*. n» demat sidx m nadjiastar
side (non faciunt hi quod nesciat ille) 22^. Eodem pertinere vi detur
vulgaris hodie constructio comparatiTi mos gUe (magis albus, = ni us, res quae est) O’Don. 118. gid airdnd
Mres ni is mo (quamquam princeps quae rit plus) e cod. vet. ibid.
OELE (socias) in his vocibus et locis: cele (gl. maritus) Sg. 60*. eele in
ffine (gl. gener) 100*. sdirmug. s&irehde (gl. iibertuB) Wb. 10*; unde
derivatam: coceilsine (gL societas) Wb. 19. In sing. numero praeclpne cum
pronomine possessivo 3. pers. : nwd eumme imned dclieli et ainned fessin ^l.
alter alterius onera pci-tate et sic implebitis legem Christi; i.e. si idem
est onns cocii, y\ cini, i.e. alterius et suum ipsius onus) Wb. 2O’. ddn
dcheli (arteni alterios, in tueatur quisqoe), tdirced diaehiliu (paret
alteri, gloriaiu) 23*. indnadad cdch adUle (gl. invicem expectate) 11''.
iroimed edch aeheele. natiubrad cdeh achile. carad cdch udib achiile
(excipiat quivis alterum, ne privet alter alterum, amet omnis e vobis
altenim) Wb. %*. 9*. 25*. iseoir doehdch guide dee
liachile (iustum est caivis orare deam cum altero) 7*. In plar. semel cum
pron. poes. 1. pers. sing.: condEmain hieutrumus Jrimcheliu (ut facerem in
similitudinem socionun meomm, ad instar aliorum) Pr. Cr. 1"; saepius oum
posseasivis 1. vel 2. pers. plor.: cedugnemmis andugniat aredli (vi {acetemm
quodfuciunt soci; nostri, i.e. ceteri) Wb. 1O’. ama^barthar frinn anasrobrad
friarceUiu (ne dicatur contra nos quod dictum est contra alios) 33'. foditiu
fochide duibii trenndippiat fo Arieci. gnim pectho dobaredlib tresindabia
pian (gl. marg. digni habeamini in regno dei in quo et patiemini; i.e.
toleratio tribalationum vobis, per quam Tobis eront remonerationes, actio
peccati ceteris, per quam iis erit poena) 25*.
SOCHUIDE (copia, multitudo). In
Sg. 106' sochuide snprascribitur graeco at(iatn;;, exercitus, ibidemque 199*
gen. inua soehuide latino totius: para est totius. In Wb. soehuide saepius
interpretatur lat. communio, societas eccle siastica, ccdesia. Exempla asus
pronom.'maixB : fri><tait sochuide doinsa and (gl. •dversarii multi; i.e.
obstant mihi multi) Wb. 14*. issochuide rodchursaeh (gl, obinrgalao a
pluribus; i.e. plnres eum obiiirgarunt) 14*. soehide rodaserib kuan (gl.
nonnnllis ad transnribendum dedimus) Cr. 32'. anastorbe dosochudi dianicc
(gl. non quoero quod mihi utile est, sed quod multis ut salvi fiant) Wb. IV.
ni 6en ddn dosoekuidi (non unam donum multis) 21*. Plur.: doarchet do isrdhtl
|
|
|
|
|
(delwedd F9029) (tudalen 366)
|
366 (379) II 4. FORMtTr.AB HIBBRHICAB
PRONOHIKALBS.
hiathad tidoine doc/iretim diib it $ockudi .i, eit soc/iudi bid kwtthad
creiife» dnb (gl. si fuerit namerus filiorum Israel tanquun arens maris,
reliquiae salvae fient, Rom. 9, 27; i.e. praedictum est Israeli unum hominem
creditarom ex iis qui sant multitudiaes, plurimi, id est, quamTis sint
multitodines, plurimi, anus cre det ex iis) Wb. 4'.
H. Formulae pronominales. Ortae e duabos vel pluribus ▼odboa sunt tres potissimam formulae FEIN, FESIN (ipsc), cnm formis variantibus FADfiSIN (is ipse), FANI
SIN (nos ipsi), FESINE, FADESINE, etsi obscurae originis, indubie tamen
eontinens radicem verbi Hubstantivi (cf. p. 62) 6exi in coniunctivi formam
vel praesentis secandarii, ac sufBxum ein (p. 347). Ob diversitatem formarum,
quae adiciuntor diversis pronominum personis, secundum personua ipsua enn
meranda sunt exempla.
1. pers. sing. addit formam unam FEIN ("sb^Hn, quod sit hoc, sim hoc,
secundum legem constructionis impersonalis, de qua videas infra): isme fein
atbiur (me ipaum dico) Wb. 14*. am. bid me fHn (acsi essem ipse) 32'. intain
Tonicub fHn (cnm veniam ipse) 18'. uaimm fein (a me ipso) 11'. limm fein^
leim fHn (apud me ipsuni) Wb. 23'. Sg. 209*. form fHn (de me ipso) Wb. 7*.
8'. mvmuixter fiin (mea ipsins funilia) 14*. huammiuiKtir fHn aon (gl.
propriis proditus) ML 20r. act mosaithar fiin (gl. ne super alienum
fundamentum aedi ficarem; i.e. sed menm ipsius laborem) Wb. 7'. dofuthrigte
abuith imgndia fein (gl. quem ego volueram mecum revinere; i.e. volueram eum
esse in conspectu meo ipsius) 32*.
Plnr. forma FANISd^ (» bth-mrfin, sit nos hoc): nunduinfemm cene fatti 8in
(gl. numquid egemus commendatioiis epistolis ad vos ? i.e. nos significabi
mns vel ipsi) Wb. 15*. frinn faniein cotondelefam (nobis ipsis nos companbi
mos) 17'. nipredcham arnindocbdU fanisin (gl. non nosmet ipsos praedicamos;
i.e. non praedicamus nostram ipsorom gloriam) 15'. dunn fanitnn (nobis ipsis)
Oam. Extat tamen etiam FESINE (= be-rin-i, sit id hoc?) : ni udum fesine (non
a nobis ipsis) Wb. 15*. nonsamlafammar frinn fesine (comparabimos noa nobis
ipsis) 17'.
2. pers. sing. ut 1. pers. sing,: cani tu fHn (annon ta ipse?) Wb. 8*. hid
iec deit fHn (gL te ipsum salvum Eacies) 28". induit fein fadonaqh ailiu
(otrum tibi ipsi an cui alii?) Sg.
209'. cenmitha inmm bi fein (nisi quod in caelo es ipse) Ml. 44r.
Pkr. FADiitelNE (=> bad-e-sin-t?^ F^SINE: niiriib faddiane (non per ros
ipsos) Wb. 3'. daberidri fiiasne eene (datis ea vos vel ipsi, de vobis
testimoma) 24*. dHb fiisne, airib feisne (a vobis, pro vobis ipsi^ 13*. 27'. fomairehinnedi fiisne (vester prinoeps ipsomm — an: ipse?) 5*.
FeSIN: ni tad lib fiem (gL non estis vestri) Wb. 9^. isudibfesin achendl (gl.
Ep^hras qui est ex vobis) 27*.
3. pers. sing. FADE^IN (= bad-A-rin an ba-de-rin?) frequentins in Wb.:
induine faderin (homo ipse) 8'. fmaisliu oldeuu fadeisrin (mmor qoMn ipse),
ta rais fadeissin (per se. ipsom, iuravit) 33'. farmbmtir [sic] fadirin
(frater vester ipse) 4'. arafoirbihetu fadetin (propter suam ipsius
perfectionem) 6*. aehorp fa derin (suum ipsins corpus) 13'. robu foirbthe
side fadesin (fnit perfectns hic
|
|
|
|
|
(delwedd F9030) (tudalen 367)
|
n. 4. FORUULAE HIBKRNIGAR PRONOMINALRS.
(373.374) 367
ipse) Tr. 33. fadHn (gl. ipse, inquit) Ml. 23'. hvad fadmn jlaif.h 7 brithem
naekt (gl. regalis suique generis; i.e. ab ipso potestas et ladicium) MI. 53
r. Alius FESIN, FESSIN: nodniolaJar fesin (gl. se ipsum coinmendat) Wb. 17'.
ni tdirffed cdch indocbdil do feiin (ne quaerat gloriam sibi quisque ipsi),
do femn (sibi ipsi) , oldaas fessin (quam est sibi ipse) 23'. ingenduine
fessin (ve tostus komo ipse) 27\ tvicci jfeisfin. davcci feisnin (intellegit
ipse) 12'. 13*. doHchnuut fetsin. donchrunn fesin (arbori ipsi) Sg. 6r. vlir
featin et doini (inter ipsam, deam, et hounnes) Wb. 28'. trelni» aclunrp feasin
(per mortem sui ipsius corporis) 27*. inbrosnae dombert side dia ebairt fesin
(rogus quem attulit ille ad offerendum se ipsum) Tr. 123. Fem.: trennnaimsir
feiaain .i. am. bid ind aimtir feisin (gl. ipsum tempus per se) Sg. 188*.
tree feisin (per se ipsa, syl laba) Sg. 25'. eetua persan di fiisin (prima
persoua de se ipsa) Sg. 199'. Ma gis aucta forma de utroque genere F^SINE
(FAD^SINE): m adoenacht fe tine (non eius ipsius, Christi, humanitas) Wb.
33*. ammuintire feaine (g). siquis BDorum cnram non habet; i.e. suae ipsius
&miliae) ^^^*. ai feiaine (gl. 1 manet per se) ^. 165'. n> labrathar
di feiane (nOn loquitur de se ipsa, persona) 199'. luiare nad comauidigtlter
inie feiane (quia non componitur secnte ipsum, partici piam; ranngabdl, fem.)
159*. aggnim fHsne (eius ipsins actio, tertiae personae) 199*. rol^iced
anintfittcht foareir fadeane (commissas est eorum intellectus sibi ipsi — an:
ipsis?) Wb. 5'.
In plnr. eaedem formae de ntroque genere. FADESIN, FESIN: dialvc fadesin
(loco eorum ipsorum, infinitivonun) Sg. 154'. arriuth aicneta fedeain (motas
nataralis ipsarom) Cr. 18'. uadib feain (gl. a se, orta sunt) Sg. 188*. treo
fetin (per eos ipsos) 4». friu feaain (ad eos ipsos) Wb. 3'. FADESINE, Ffe
SINE: eaingnime ua foreiUaide fadeaine (boua opera praeceptorum ipsorum) Wb.
31'. foarHr fadiane (Pvid. sapra) 5'. fadeisine et naeh aili (gl. non
criminatri ces; fem.) 31'. ni eomahtat aom eid feisane recht (ne ipsi quidem
implent legem) ^C. uUc fiaavM (aiali ipsi, homines) 30*. afognam feisne
(eorum servitus ipso ram) 12'. q/^t/^nne (eorom poSta ipsonun, Cretensium)
31*. huadib fHaanae (gl. per se) Sg. 144*.
Smiles et compositionis ratione et significatione sont formulae CANISIN,
CAD^IN, quarum prima parte contineri videtor aut pronomen aut conianctio ee: iatamlith
iacomadua dunn chaniain (similiter est commodam nobis ipsis quoqoe; an: hoc
quoque, ce-aniain?') Cam. tUaat tuiail indib cadiain (gl. cum videantor ea,
gerandia, diTersos assomere oasns; i.e. snnt casas in ipsis quo que) Sg.
188*. indib eadeain 15O’. gcAai cadeaain abbaith (cepit eum ipse quo que
abbatem) Tir. 15. Differre videtur eondeain (= conda-ain, ut sit hoc?): cia
dumdeeia farauU doamberthe dum (gl. quia, si fieri posset, oculos vestros
eruis setis et dediasetis mihi) Wb. 19*.
DIBLtNAIB (a duabus partibos, utrimque, nterque, ntrique; fm, supra p. 364,
ci et formam nominis adverbialem sab adverbio): ba miseuia atrollliaaet
diblinaib mamthiaed trocaire (fiusset odium quod meruit uterque, Esan et
lacob, si non venisset misericordia) Wb. 4'. ishinunn intiliucht aluindite
diblinaib (est idem intellectOB, quem significat ntraque, vox, labor et
labos, honor et honos) Sg. 76'. iaculhae bite diblinaib (est idem aimmque,
rien et ren) 60*. comocua afo g*r dibUnaib («ffinis ntriasque sonos, digammi
et v) G*. gntm dSib dibltnaib 7
|
|
|
|
|
(delwedd F9031) (tudalen 368)
|
368 (374.376) II. 4. PRON. BBIT.
PERSONALIA AB.SOLUTA.
cheaad (g1. actus ab ipsa in alium simal et ab alia in ipsara, Pr. 13, 5,25;
i.e. actus in utraque, personR, et passio) 209'. i»coHmeti(a friu dtbbnaifi
(est affine, participiiim, eorum utrique, verbo eL adiectivo) 162''. aid
dechor netarru dibli naifi (gl. divisas habent significationes, vetemus et
veteranus; i.e. cst differentia inter utrumque) 38*.
OLCHENE (praeterea), adverbium compositum cx ol (ultra) et cene (sine hoc,
germ. ohnedies), transit in significationem adiectivi.pronominalis (relicni,
ceteri): iccach hicc imbet cristidi olchene (in omni loco, in quo sunt
Christiani praeterea, extra Corinthum) Wb. T. idour da precept6ir iinpcli»
nothrii detciptiil olcltene et foglimthidi (satis suut duo praeceptores in
ecclesia vel tres, ceteri discipuli et diecentes) 18'. ithe non lcuiti
olcheiie (hi sunt Levitae ceteri) 10*. persan nanabital olcheiw (persoua
ceterorum apostolorum) 18"". is/ardiull noit. ataat innahi
olcfueiiae (secuudum declinationem nominis sunt relicua, pronomina) Sg. 27*.
cenn cridi 7 alaaili rdta olcheua (caput cordis et aliae quaedam res praeterea)
111*. intuivil olchenae (ceteri casus) 71'. am. atndliged aicend w ddbr.
olcliene (gl. generalem servant accentuum rationem; i.e. ut est lex accen
tuum in adverbiis relicois) 220*. .II. Pr on omina britan n i ca.
A. Pronomina peraonalia.
I. Pronomina personalia absoluta.
1. Pronomen primae personae. Sing. cambr. MI. Vetustius exemplum: iemi (gl.
ego quem, gl. nobis quem; i.e. sum ego) Cb. 3. 54. Recentiora: uua u)naf(ego
fiaciam) Mab. 1, 2. mi ny welei» griituvm (ego non vidi Christiannui) ), 266.
gwell ymdidanmr no mi (melior collocutor quam ego) 1, 2. mae mi ath ty rywy»
(ego te superayi) 1, 249. Perit post verbura infectione m pronominis, si est
subiectum (p. 198): natnyn rm mab oedtcn i (non eram ego nisi unus filius)
Mab. 1, 2. aphan y gwelei» i ef (et cum vidi ego enm) 1, 3. yni ymbyrrywyt i
(donec deiectns sam ego) 1, 9. Idem postpositum tanquam obiectum: nyt yt
pcilwyt ynteu vi (non spoliavit ille me) Mab. 1, 10. kenedlaeth vileit yieyd
gynt a rithwya duw nomi (est genus animalium quod deus prius creayit quam me)
2, 282.
Emphaticae pronominum personalium formae cambricae i&reniuntar binae,
prior duplicata, altera, ni fallimur, praeterea assumens syllabam TEU. Comicc
sola fere prior forma extat; aremorica pronomina personalia absoluta non inveni
mus dupIicatA. Pronomen I. pers. cambricom dnplicatam MIMI (mtvt): myuy essit
briodaur (ego sum possessor) Leg. 2, 11, 19. myr>i a ranna/ (ego dividam)
Mab. 1, 251. hynt y kyuarchawd ej well ymi no miui ydaw e/ (prios me
salutarit ille quam ego eum) 1, 4; obiectum: pan peiasych divyui (si quaeres
me) 1, 273. arhowch viui (expectate me) 1, 30. Magis auctum pronomen MINNEU
(= »«'« teu, minUeu? hod. minnau); mynum ae gnada/ (ego denegabo id) Leg. 2,
6, 2; reiectam postverbum: udyuot, adywedut aorugum inneu (et veuin?, dicere
coepi ego) Mftb. 1, 5. 10.
|
|
|
|
|
(delwedd F9032) (tudalen 369)
|
II. 4. PRON. BRIT. PBRSONALE AB8OL0TCH.
(3^W 369
Corn. MY, ME : my a wo, nte a tcra, me a ra (ego &oiam) D. 114. 206. P.
39, 2. my a worthfib (ego respondebo) 0. 2235. ins ny gafa (ego non in Tenio)
P. 117, 4. me ny gafe, gaffe (non inveniebam) 116, 3. 142, 4. Post ver bnm consoua infecta vy, ve, sive
subiecti vice fbngitur: nywelafvy (non video ego) R. 1692. marsofvy (si ego
snm) D. 742. 2003. bys mathyUyf vy (donec eim ego) R. 182. may allyfvy (ut
possim ego) D. 83, sive obiecti: gor vy (pone me) O. 1896. dylyr vy (libera
me) P. 57, 3. holyough ve (sequimini me) 53, l. 63, 3. arluth p)'agh y hysta
vy (domine, cur deseruisti tu me?) 201, 3. a wette vy (videsne me? en ego) R.
1612. ov ote vy (ecce ego) 0. 2il2. Snb iecti loco saepius sequitur MA, ant
servato m absorbens _^ terminalem verbi: pendra wrama (quid faciam ego?) R.
2219. mygtem oma (rex sum ego) P. 102, 4. hedre vyma (dnm ego sim) D. 1013.
ellai pan fema gynya (eheu quod ego natns snm) R. 2207 ; aut abiecto m (c)
suEBxum verbo a, e (conferendum «um eambr. «'): pan wrvge (quando feci ego)
0. 2250. D. 913. mar kruge (si feci ego) D. 875. pan yn gruga (quoniam id
feci ego) D. 1434. aban thuthe, aban dntAe (ex quo veni ego) D. 517. 524. kyn
feua lethy» (etsi occidar) D. 905.
Empbatice coniunctis binis his formis: oma vy nep ath wertlias (num ego snm
is qui te vendidit?) D. 755. pendra wiama vy (quid faciam ego?) R, 679. kepar
ha pon veue vy an pure lader yn pow. kepar ha del veva ve an purrn ladtr yn
pow (aeque ac si essem equidem merissimus latro in pago) D. 1173 sq. P. 74,
4.
Arem. ME: me Nonita (ego Nonita) Bnh. 80, 19. me Malgon roen (ego Maglocunus
rex) 208, 17. vie so (ego snm) fq. me a cret (credo) MJ. 14a. Postpositnm:
penaux neuse ez becifme (quomodo tnm vivam ego?) 24 a.
Plur. NI. Cambr.: ny adevedun (nos dicimue) Leg. 2, 1, 69. ni aymdida nein a
thi (nos colloqueremur tecum) Mab. 1, 5. Post verbum: eryfauam ny
(enumeravimns) Leg. 1, 1, 3.
Formae empbaticae: NINI, NINNEU (= nin-teu^x nyny adeuedun, nini adeutiedun
(nos dicimns) Leg. 2, 1, 70. 6, 9. a ninneu a awn i wrhau y arthur (et nos
ibimns ut uos addicamus Artfauro) Mab. 1, 266. yr ymdidan goreu u «ffpoiu
ninneu (collocntio optima quam sciemus nos) 1, 2.
Cora.: ny a yll, ny a yl (nos possumus) P. 12, 3. 239, 3. 60, 1; post ver
bum: del redyn ny ^[m] lyffrow (ut legimus nos in libris) 206, 2. dun ny (ve
niamufl, eamns nos) O. 2749. D. 1128. 3213; suffixnm verbo: del ony onen ka
try (nt sumus nos unns et tres) O. 57. ua veny kefys (ne capiamnr) P. 246, 4.
ua veny tollya (ne decipiamur) D. 604. pendra wreny (quid faciemus nos?) D.
190. Obiectum: lath ny (interfice nos) O. 972. ua blamyowg ny (nolite repre
hendere nos) R. 649. saw ny (salva nos) D. 2894. a wetta ny (videsne nos? en
nos) D. 2050. otte ny, ov olle ny (ecce nos) R. 1879. 0. 1981.
Emphatice: lemyn saio ol on nyny (nunc salvi omnes sumus nos) O. 2024.
Ar«m. : ny chanoniet (nos
canonici) Buh. 190, 3. ni so me/coniet (nos sumus i^cti) 128, 6. deompny
(veniamns nos) 200, 14. pez a rahimp ni (quid facie ama nos?) MJ. 27 b.
2. Pron. secundae personae. Sing. cambr. TI postpositnm verbis iam in gL Ox-:
helghati (gl. venare) 38*. nert/iifi (gl. hortabere) 39*; ut in Mab.: tal di
(solve tu), dechreu di (incipe tu) 1, 2. awelydi (num vides tu?) 1, 7.
Znisa, OBAMM. CBLT. Ed. n. 34
|
|
|
|
|
(delwedd F9033) (tudalen 370)
|
370 (37C) n. 4. PRON. BRIT. PBR80NALE
AB80I.UTCM.
Alias: athi a wely (et ta Tidebis) 1, 6. pei caffvon deun» ar fioll wragtd .
. . tnat ti adewismm (si haberem elecdionem ex omnibus malieribus, tn es,
quam elige rem) 3, 20.
Emphatice TITI, TITHEU (= tit-teu): pan tonelut Htheu ymi . . amnaetheet (cam
ta faceres mihi, quod fecisti) Mab. 1, 9. ni weleis i eirmoet wcu toell no
thidi (non vidi unquam paerom meliorem quam te), offtoedy ua weloni hwy ch/di
(et com non viderint ipai te) 1, 14.
Com. TY, TE: <^ o tcor (tu
scis) D. 1511. ty a (ibis) D. 1928. <yyw(e8) R. 751. ty nys golhyth (non
laTabis eos) D. 833. yuas te a jek an grows (paer, tu feres cracem) P. 174,
2. te kemer (same tu!) 6, 3. te ny seonyth (ta non recasas) 120, 4. Obiectum
post verbam: saw te ha me (salva te et me) P. 191, 4. Tanquam sabiectum te,
ta soffixum verbo: an guelesta. . . a aleesta (si eam> videres ta, possesne
ta?) R. 861 sq. pe feste (ubi eras ta?) O. 467, absw bens terminalem th: a
tia toylta (nonne yides tn? wylyth-ta") P. 120, 8. pendra leuerta, pan
leuerta (quid dicis? quando d. tu) D. 431. 2017; de cortBtis Terbi formis
videas inEra. Eodem loco mollitum se, sa, sy^ ge, gy: ose mab du (esne ta
filius dei?) P. 100, 4. mara soee map dev (si tu es f. d.) D. 2867. mar tosa
crist («i tu €S Chr.) D. 1479. 1720. mar soge cst., cryst (id.) P. 197, 2. D.
2891. fasta sy the vreder (confirma tu fratres tnos) R. 1163. os gy . . .
benyges (ta es benedictue) D. 417 sq. pan ylly gy (cnm ieris tu) R. 2452. pan
vyse yn the wlascor (cnm erie tu in imperio tuo) D. 2908.
Emphatice {= cambr. tidt): pandra a wovente se (quid quaevis tu?) P. 80, 1.
mygtem ote se, Tustit ote se (rex, iudex es ta) 102, 3. 107, 2. prag y
wkruite sy, prag y tolste sy (car fecisti, decepisti tu?) 0. 277. 302.) able
ota gy (ande es ta?) P. 144, 1. taw the gy (tace tu) R. 1091. ke the gy
(ita), kerghy thegy (quaere eos tu) D. 2290. 2282.
may fythe gy offrynnys (at ta immoleris) 0. 1327. oge gy...onen a dtts an
denma (esne tu unus e comitatu fariius Tiri?) D. 1234 sq.
Arem. TE: te den dall (tu homo
caece!) Bnh. 102, 10. te alan (ta Alane!) 150, 20. te vezo apoetol (ta eris
apostolas) 6, 21. piou a clesquez te (quem quae ris tu?) MJ. 186b. an ne
gttelez te (nonne Tides ta?) 112b. chede (Tide ta) 52a. 159b. sede Bnli. 170,
22. chede Cen, ecce'), sede pe selde pe chede ('ecce') Cath. ua galsesde (ut
nou posses) Buh. 74, 2. a ne gousode (nonne scista?) MJ. 112b. piou oude,
peban oude dttet (quis es ta? onde Tenisti tu?) 18a.
Plor. cambr. CHWI (p. 124). Yetostius exemplum: ishui (gl. quos; i.e. eetis
tob) Cb. 19. Recentiora: ewch chtoi drachefyn (ite
tos revro) Mab. 1, 20. 30. a wydawch chwi (num scitis vos?) 1, 257.
Emphatice CHWICHWI, CHWITHEU (= chwieh-teu?): ymdidan aOlweh chtoitheu
(colloqui poteritis tos), weithon . . . chwitheu bieu talu (nanc tos debetis
solTere) Mab. 1, 2. Forma daplicata chwychwi legitor apud DaTies.
Com. WHT (p. 124), in P. saepius neglegenter scriptum WY: why a teor (scitis)
D. 285C. tchy a tora (facietis) D. 1495. 2059. why an elewae (tos eam
audivistis) P. 95, 1. wy a bys (orabitis, orate) 1, 1. why a gyf (invenietis)
D. 176. 543. wy a gyff (id.) P. 37, 3. wy a gletoyth (audietis) 132, 4. pyth
a vyn nough why, pandra yw a vynnottgh wy (quid Tultis vos?) 39, 1. 67, 2.
neb a tbhekugh tehy (is quem quaevitis Tos) 68, 2.
|
|
|
|
|
(delwedd F9034) (tudalen 371)
|
II. 4. PROK. BRIT. PEB80NALK AB80LCTDM.
(376.377) 3?!
Arem. HUI (hod. cVtout): huy Cath. MJ. 7b. 27 b. ha hui ma breuder (et Tos
fratres mei) Buh. 202, 9. hug to rom (tos eetu rex) 38, 20. prit huy (&
che Tos) 88, 11. duet huy, dalet huy (yenite, tenete tos) 188, 10. 14. pan «« kny (quando estis) MJ. 31 b. Postpositam
saepe hu (ut hodie), u, uy: sellyt hu (videte tos) MJ. ]46b. nia ne querit u
(si non placet Tobis) 26 a. chetu (Tidete tob) 13b. 48a. 49a. 53b. netu (id.)
Buh. 14, 9. 26, 1. eetu huy (ec^e tob) 14, 21. dutuy nos (ecoe nox) MJ. 61 a.
3. Pron. tertiae personae. Siug. cambr. masc. ueatr.
EM (EF; hib. (tom?), fem. HI (hib. si). Yetustiora ezempla formae prioris:
isem hiehet (hic ert censas eius) God. Lichf. (app. L. Land. p. 273). em ir
daemic (gl. qui pri mns; i.e. is primus) Cb. 70. Recentiora, masc. neutr.: e/
a dele, ef a dely (ipse debet) Leg. fq. ef alas aechwemeib (ipse occisus est
et sez filii eins) Mab. 1, 235. kymer ej (sume id) 1, 2.38. aphan welae ef y
niver hionnw (et cum tj deret id numerus hic, agmen hoc) 1, 247. nac ef eneit
(non id, noa ita, anima!) 1,251. ef a dywcipwyt idaw hynny (hoc ei dictum
est) 3, 203. Fem.: .ua
ky ttuo guriauc ua hy ny vo (siTe foit ea marituta siTe non fuit) Leg. 2, 1,
16. M hi (inquit ea), y Uosgwn ninneu hi (comburemus uos eam) Mab. 1, 14. 35.
Formae cmphaticae masc. EFO, INTEU (= em-teu?), fem. nTTTT, HITHEU (=
hih-tAt?). Masc: panniu effo aedeuis (quod est ipse qui promisit) Leg. 2, 11,
24 tra gudyych ii euo euo ath gvd ditJieu (quam diu tu occultabis illum, is
te occultabit) Mab. 1, 14. enteu ay pryno (ille qui eam redimet), os enteu
aoruyd (a ipse superabit) Leg. 1, 11, 18. gu^r hagr yw ynteu (rir deformis is
est) Mab. 1,6. dywedut aoruc ynteu (dixit is) 2, 34. Fem.: gouyn aoruo idi ae
hihi
eed yn pertt hynny (quaesiTit ex ea, ipsane esset parans hoc) Mab. 2, 34. os
kyiheu (si est ipsa) Leg. 2, 1, 28. achyrlmyn aorue hitJieu raedi (et
procedere iila aote se) Mab. 1, 15.
Gom. masc: ef a aawye (ipse salTabat) P. 25, l. ef a leueryt (is dixit) 191,
2; interdum detrita terminali (p. 116) e(u): yn mef^ (inquit is) P. 103, 4.
220, 2. fan wruge (qoando fecit is) 0. 423. 922. prag ua tJiethe (cur non
Tenit is?) O. 607. del ywe (ut est is) R. 712. D. 570. 1047. 1610. y fiOu
kepar ha dev (erit is dei instar) O. 232. py le y fythe keffys (quo loco
inTeoietur id? eorf m.) R. 702. eompys mar ny vetlie (directum si non est id,
tignum) O. 2531. mar pytJu Uthys (si is occisus erit) D. 1948. mara per^a
degis (si is ablatus erit) P. 240, 3. pan dorrasa an aval (quando firegit is
pomum) O. 879. Acc praesertim pest LmperatiTum: kydiough ef (conripite eum)
D. 1007. gorreugh *f (ponite eum) D. 1614. B. 2077. sensevgh ef, syntew e
(tenete enm) D. 1874. 1086. f0?«« lathe (occide eum) P. 142, 2. 0. 2132. D. 2356. handU (tracta eum), gorre (pone eom)
D. 991. 1156. dampnowgha yjo (damnate eum ergo) P. 99, 3. Fem.:
^ a vymat, hy a Janvonas (ea Toluit, misit, femina) P. 35, 2. 123, 1. may
elamderas hy (ut animo linqueretur ea) 171, 4; inclinatum: yn mejy (inquit
ea) 34, 3. Acc: tensons hy (tetonderunt eam, manum) 182, 1. hertheugh hy
(trudite eam) R 2295.
Foimae emphaticae duplicatae. Masc: inarapythe ef lethys (si ille occisus
eril) D. 1961. gvythe ef (serva eam, animam, enef m.) 0. 2364. doga ef (porta
illnd, hinys m. cremium) O. 1298; eve, eoa curtatum tcI contractum cum to
calibus antecedentibus : drove thymmo (affer id mihi, pomum) O. 247. ottefe,
24»
|
|
|
|
|
(delwedd F9035) (tudalen 372)
|
372 (377. 378) n. 4. PRON. BBIT.
PRRSOKALR ABSOLUTUM.
otUDe (ecce ille, jllad) R. 1901. O.
2513.2567. ywrefe y threhtuel (ipse faceret eiu8 erectionem), mar a qurera yn
della (si feciet ille ita) D. 1316. 2882. ma ny
i»'efa ow desyr (si non faciet ille meum desiderium) R. 2473. agvt mygten ple
mevif (vester rei, quo loco est ille?) P. 147, 3. kepar <lel fuve dremmat
(sic ut fuit ille vir optimns), fetel refe lethy* (quomodn ille occisus est?)
0. 864. 2220. pan rem (/enys (quando natus est ille) P. 43, 4. a peua ol
parugy* (si omne illud paretur) D. 690. may fova parys (ut illud paretur) D.
620. yth oft (leaul kym merwel (erat ille diabolns ante mortem) R. 2121.
Fem.: trogh
y hy (scinde illam) O. 292. ken mam ne/fre es hyhy te ua whela (alium matrem
nnquam quam illam tu ne quaesieris) P. 198, 4. Alia emphaaeos ratione masc. -en«e, fem. -enay. a vwttmse (en ille) P.
203, 2. D. 3212. ottettge (ecce ille, iUud) D.
2165. 2794. 2976. ottensy (ecce illa) O. 102. D. 1787. Mmore empbasi: a
wotteue ef gene (ecce ille mecnm) D. 2155.
Arem. masc.: eff Cath. kac eff den din (etipse homo dignns est) Bah. 82,
13. srtft eff arriven (ecce ipse adveniens) 36, 10. eff a guelo (ipse
videbit) 192,
14. leueret spes ac ef so hoz esper (dicite vero, an haec sit vestra spes) 22,
12. studiet a huy os eux eff euez nezet (cogitate, num vos id quoque
neveritis) 170, 1; acc : caref ha douigef nel (ama eum et time eum sincere)
Buh. 62, 8. quemerel ef (samite eum), sebelyet ef (sepelite eam, coiff ho:
mab") MJ. 159b. IGOs debre (ede id)
60b. Fem.: hy Cath. ha hy merch glan ha leanes refu* a grae hi alies (et illa
puella pura et religiosa, refntabat ipsa saepe) Buh. 42, 4. 5. hy a lauar (ipsa dicit) 170, 10; acc: gret hy (facite eam),
quezcomp Ay (portemus eam), enterromp ky (sepeliamus eam) 142, 10. 148, 3.
19. Uset hy (reli quite eam) MJ. 21 b. ua lysid hy quet (nolite eam deserere)
45 b. chtde hy (ecce ea, aaris) 75 a. Hod. masc. hen, ken, fem. ki.
Plnr. cambr. masc. et fem. W Y (= hib. vet. f) , cnins locnm ante verbum
obtinet WYMT (= hib. iat), assumpta ut videtur terminatione verbali (cf.
ital. eglino, elleno): kanis vint essit vechieu (nam ii snnt vades) Leg. 2,
11,24. (k wynt adeuthant, ac wynt awelynt (et ipsi venerunt, et ipsi
videbant) Mab. 1, 22. 27. «r bore trannoeth wynt aglywynt twryf anveitrawl
(et mane post noctem andiebant ii tnmultum ingentem) 1, 34. Post verbum WY,
HWY: ae yua y kerdassant wy racdunt (et ttmc processerunt ii, pueri) Mab. 1,
273. aphan hamb' wyllont kwy . . .y deuant wy . . . agwedy ua welont hwy dydi
drwe vyd gantunt (et cum deliberaverint ii, venient ipsi, et cum non viderint
te, aegram erit eis) 1, 14. keb kwy, keb wy (inquiunt illae, fem.) 1, 251.
264.
Formae ampliatae WYNTWY, WYNTEU : kwyntwy wedy hynny adoethant (ipsi postea
venemnt) Mab. 2, 236. katwent huinteu (possideant ipsi) Leg. 2, 10, 2. ac
wynteu yn saethu eu kylleill (et ipsi sagittantes coltellos snos) Mab. 1, 3.
ac estwng eu penneu aorugant wynteu (et demittere capita sua coepenint iUi)
1, 7.
Com, arem. masc. et fem. I. Cora.: f o wyskis eryst gans gwyn ^i vcsti veront
Christum alba veste, ludaei) P. 114, 1. y a arinus, y a leuerit (clama
verant, dixerant ii, apostoli) 42, 4. 51, 3. y a welas . . . vn flougk yonk
(ipsae viderunt puernra iuvenem, feminae) 254, 2. 3. Postpositum: mny caff(ms
y aga gtcayn (ut caperent ipsi Incram suum) P. 1 14, 4. Obiecti loco : kergky (quaere eos) D. 2282. 2290. gor
y, gorry (pone eos) O. 334. 825. R. 185. gura y (fac eos) D. 2674. dreuky
(afferte, adducite eos) D. 2232. 2251. R. 318.
637.
|
|
|
|
|
(delwedd F9036) (tudalen 373)
|
n. L PRON. BRIT. PKRSONALE INKIXUM.
^378. 379) 373
Auctom: otensy (ecce illi) D. 601. ottengy (ecce illae, maniu) D. 2689.
Arem.: y a gfay (ii facient) MJ. 62 a. maz ro/ient y fto benediction (at mihi
dent ii siuun benedictionem) Buh. 118, 23; interdum suf&xum verbo, cuius
con vmk terminalis mollitur: anedindy (a-nedint-y, nonne sunt ii?) 158, 11;
obiec tom: adoertisydy (adrertite eos) 150, 11. roy breman a goez an tut (da
ea, animalia, naiic corum populo) 128, 24. niin (serva ea, sacramenta) 66,
17. quemer y (sume eos, nummos), chede y (vide tu eos), cont y (numera eos)
MJ. I8b. tetu ,y, eetu y atnan
(videte vos eos, videte vos eos hic) Boh. 168, 13. 162, 14. ehetu y MJ. 71 a.
Hod. At, ntriusque generis.
Hactenas formae pronomiuum in casibus rectis, uomiuativo praesertim, in
terdum accusativo, qui sicut dativus frequeatius formis infixis vel suffizis
indi catur. Genetivi formae in vetusta lingna britannica supponendae videntur
»rou, (M, 0« (cf. hib. pron. p. 327). Exemplum vetustius 3. pers.: pop
cyfreith avo dy brennin JMorgann/iuc yn lys ou bot yn hollaul dy escop veliau
ny lys yntou (onme ius quod sit regi Morcautiae in aula eius, esse integrum
episcopo Te liavi in aula ipsios) Privil. eccl. Land.
in L. Land. p. 113. 114. In recentiore lingoa meuy teu extant tanqoam
possessiva absoluta, uon constracta cum sub stantiTis. Elxempla videas infra
inter possessiva.
n. Pronomina personalia infixa.
Ad gignificandam accusativum pronorainis atque dativum infigi solent ra dices
pronominales, sicut in lingna hibernica, inter pai-ticulas terminatas voca
iibos, vtrbales praesertim (excepta cambrica ry"), et verbum, neque
tamen us qiuMB inter praepositionem et radicem verbi compositi. Apud
Britannos scrip tione separari solent pronomina infixa uua cam particulis,
tam personalia a verbis, quam possessiva a substanuvis, cum apud Hibernos
veteres semper onmia iungantur scriptione.
1. Pron. pers. infixum 1. pers. Sing. cambr. M (non inficiens, p. 187): ^M
rytygrvys vyaibraiot (compressit me firater meus) Mab. 2, 215. pei nam go
gwewch mi a gyskwn (si non turbetis me, ego dormiam) 1, 2.
Ampliatar pronomen addita post verbum forma pronominis personalis vel
sifflplici vel emphatica: aihydi amgwely i (et tu videbis me) Mab. 1, 14. un
ohonawch chwi am kymero i (unus e vobis me sumat) 1, 21. ef amkyinhellawd i
hyt yma (ipse compulit me usque huc) 2, 24. nym dwei i (mea non referret) 1,
289. ae amdiarehenwys inneu (et me ipsum exuenmt) 1, 4.
&em comice et aremorice. Com.: Pedyr te am nagh tergweth (Petre-, me
negabis ter; a-»»-«.) P. 49, 3. wy am gwyloyth (me videbitis) 93, 4. prag om
ywysketh (cvix me verberas?) 82, 4. del ym kyrry , del om kyry (ut me amas)
0. 537. D. 991. ty rum gruk (me fecisti) O. 88. rem gorre the gosoleth (ponat
me ad quietem) O. 858. Ante verbum substantivum mira forma mb: mur var^ ambut
(magnum miraculum mihi eet) 0. 371. nymlus (non esl mihi) O. 356. hm maystri
brae ol ambo (et magna potentia quae erat mihi) D. 148. Alia ezempla videas inter verba unomala.
Auctum: neb am gruk vy ham goriy (qui creavit me et maritum meum) 0. 181. om am bus vy (timor mihi 6st) O. 1452. pyo penagh am gweliha cy
(quisquis videt me) R. 2383.
|
|
|
|
|
(delwedd F9037) (tudalen 374)
|
374 (379) II. 4. PUOK. BKIT. PEBSOKALB
D»IXCM.
Arem.: ma ael gum am queleti (uugelas meus candidas instituit me; a-mrqu.)
Boh. 18, 1. diaoul ram dougo, t. \.foulo (diabolus me tollat, calcet) 88, 5.
nem goulene (non quaerebat me), nem guelo den (non videbit me qulBquam) 12,
21. 44, 6. mar em queret (si me amatis) MJ. 5a. «i» diansavjfy em nachy (me
ne gabis) 63 a. nem gueler (non videbor; constnictione impersonali) 63». Dati
Tus: autronez gant guir fez am hezo (domini verae fidei «ront milii, ad epnkt
meas invitati) Buh. 34, 8. doe guir roen tron ram pardono (deus Tems rex
thronorum ignoscat mihi) 44, 4. rac nam be blam (ne sit mihi crimen) 98, 8.
nem bezo (non erit mihi) 50, 9. 132, 4. nem boe quet (non foit mihi) 158, 9.
Ante imperatiTam eadem forma, qua alius possessivum significator, MA: «m mir
(serra me) Buh. 16, 14. 90, 17. ma ententy ma ententet (aosculta, anscultate
mihi) 4, 5; 56, 11. ma ticour, ma ticourit, ma ticouret (adiuTa, sdiurate me)
94, 16; 194, 20. 206, 14; 96, 4. ma eret (crede mihi) 166, 8. ma groa
preienut (fac me servatum) 92, 18. ma sentet (obtemperate mihi) MJ. 21 b.
Auctnm: petra am bezo me breman (quid mihi erit nunc?) MJ. 18a. m cleuhet me
(me audite) 31 a.
Plnr. cambr. N (non iniiciens, p. 187): mijmon heb y gwieeon mym t/ ginr an
gvmaeth (volumus, inquiunt pueri, per virum qui creavit nos) Mab. 1, 35.
Auctnm: myn y gwr angwnaeth ni ar y deUo honn (pcr eum qui nos for mavit in
hanc figuram) Mab. 2, 242.
Com. N varius simplex: kag an doro the anken (et inferet nos in maero rem) 0.
225. ren tawye arluth huhel (servet nos dominus suprcmus) 0. 1088. namnan
dallat (tantum non occaecaTit nos) R. 42. Plerumque compositan (oum praepositione
deperdita?) GAN (gen): neb agan pernat (qui nos redemit) P. 5, 4. an keth map
ol agan gruk (idem filius qui omnes nos fecit) 0. 1975. kfns ol ef agan
fbrmyat (ante omnia is nos formaTit) R. 2430. ha nagan bylk gobyr vyth (nec
nobis crit ulla merces) 0. 2821. cuth ny
gen gna (cura non dimittit nos) R. 2456. y gen hwenhua (nos ezhilaravit) K.
1328. 1444. fowoK ny gen bo (laetttia uobis non sit) K. 168. neffre trystynn
ny gen byth (nanquan tristitia nobis erit) D. 731. ua fout bythqueth ny gen
bue (nec defectus unquam fait nobis) D. 916.
Anctum : neb an gruk ny (qui nos fecit) 0. 237. neffre nygeu byen ny wy
(nuiiquam nobis foret gaudium) R. 1029.
Arem. ON: on em queffomiy (nos inveniemns) MJ.
17;i.ef on care (is nos amabat) 159 b. ron bezo (sit nobis) 50 a. fu>n
bezo den (non wit nobis homo) Buh. 188, 13. Frequentius HON: ha non bezo hon
priso muy (neo erit nobif qui nos magni faciat amplius) MJ. 17 b. mar mear
hon carua (tantum nosantt Tit) 4a. ma hon groay louen (ut nos reddat laetos)
63b. pa fton goulen eud hen quemenet (quoniam nos petit ita iassos) Buh. 140,
5. hon eicottr (nobit saccurre!) 128, 12. ha hon oredit (et crcdite nobis)
188, 12.
Auctum : pehez mccher . . . onneux ny a quen teat^ny (quid opns nobis ert
alio testimonio?) MJ. 80b.
2. Pron. pers. infixum 2. pers. Sing. cambr. T (TH destituens, cf. pp. 157.
1J)7): Uudedic yth vieluf (pulvcre squalidum te video) Mab. 1, 'iS.*). y pan
yth weleis gyntaf mi ath gereis (ex quo primnm te vidi, ego te amavi) 1, 273.
w» ath gancn yn vwyhaf gv>r. mi ath guraf yn wcyhaf gicr ^ego te anw
|
|
|
|
|
(delwedd F9038) (tudalen 375)
|
n. 4. PKON. BKIT. PEB80NALB INFIXCIf. (380) 375
rem, ego te amabo nuudme inter viros) I, 268. mi ath amdiffynnaf os gallaf
(ego liberabo te, si potero) 1, 25&: myn vygret nytii gredaf (per fidem
meam, non credo tibi) 1, 240.
Positio ampliata: myn vygcret minneu atli garaf di (per fidem meam, ego amabo
te) Mab. 1, 268. minneu ath rodaf di idaw ef (ego dabo te illi, uzorem) 1,
276. mi ath gaf di tra yth vynmoyf (ego capiam te, quamdiu te Tolam) 2, 46.
euo aih gud ditheu (ipse occultabit te) 1, 4. m ath gyghorwn di (nos coa
•uliBOB tibi) 3, 268.
Com. T (non destitaens nisi b, y, gw, m, p. 198), TH proesertim post
particolam negatiTam: mar nyth wolliaff (si non lavo te) P. 46, 3. nyth
fwhaff (non. negabo te) 49, 4. me nyU^ dampnyaf (ego non condemno te) 84, 4.
devea vyth Hjfth kemerie (morbos nnllos ceperat te) 157, 4. Alibi
firequeatius D: nie ad tera arluth brae (ego te faciam dominum magnum) P. 16,
4. peynys ad wra mor^ek (dolores te facient maestum) 66, 4. gam cat. me ad
toelua (cum Cbristo te vidi) 84, 3. ny a grys je vestry hag ad $yns metter
(credemus tuam poten tiam et te habebimus dominum) 197, 3. my ad py» (rogo
te) O. 2199. 2203. Tamen etiam: my aih py» D. 196.
me ath py» D. 272. 395. 421. 668. 691. 1226. 1446. 1896.2052. Interdum
provchens medium, tam infectam (p. 198): y rev fiamyua (ii te Titaperarunt)
P. 92, 9. reUi fo (sit tibi) D. 947. 1267. 8097, et excussa th: te a feth^ te
afyih, ty a fyl/i (tibi erit) P. 16, 3. 136, 3. D. 128. 134 etc.; qoam
integram: herodes revh tenyrghys (H. te salatavit) P. 115, 2. nyth tynahaf
bynary (non denegabo te unquam) D. 907. .
Auctum: ny ad wra ty (nos facimus te) O. 59. revh ordene ty hath wrek
(ordinet te et oxorem tuam) D. 685.
Arem. Z (»> cambr. th^ p. 158): breman ez conaacrer hac ez haeUguer net
(nnnc consecraris et fis presbyter; pass. impers.) Bnh. 180, 13. 14. me az goano mt az acoy (ego te infirmabo,
ego te percutiam) 10, 9. 10. me az gufl mezet (ego te Tideo perturbatum) 160,
16. doe guir roen bet raz remedo (deos Terus rex mundi sanet te) 194, 2. nwu
ticouro doe (ut tibi succurrat deus) 198, 2. tregoni digner . ..az vezo
antier (30 denarii tibi erunt toti) MJ. 18 b. ny az azeul (nos te adoramos),
<Mt «mi» az ganas (mater quae te genuit) 174a. nez priso de» (nemo te
magni fJaciet) 61 b. Saepius contractum cum pronomine praece dente: mez badez
(ego te baptizo) Buh. 104, 1. guerche» mam lesu mez suply (virgo mater lesu,
ego supplico tibi; me az supply 94, 17) 142, 22. ha mez goaronto (et
praestabo tibi) MJ. 14 b. niz seslouo (nos tibi auscakabimas) Bnh. 74, 8. Hodiema lingna non destitnit post z, sed servat primitivas tennes ,
at que medius ipsas provectione mutat in teaaes. Ante imperativum forma pos seasivi DA: da hem dihuz
(consolare te) MJ. 69 a. dahem aoys (reminiscere) 62a. da hem laz (occide te)
95 b; at oum negatione: naz em esmae quet (noli timere) 75 a.
Auctom: nep az cret te (qui credit tibi) MJ. 77 a.
Plur. cambr. CH (non infioiens, p. 187): dupo ach nodho (deus vobis pro
pitios sit!) Mab. 2, 228. mi achdifferaf (ego tos defendam) 3, 29. canych
gwelas neb or gaer ettwa ymchoelwch dracheuyn (quoniam nemo tos vidit adhuc e
castro, revertimini) 2, 217.
Com. S', me as gnarn, me as gnamyas (moneo, monui tos) D. 2031. 757.
|
|
|
|
|
(delwedd F9039) (tudalen 376)
|
376 (38t) n. 4. PROM. BWT. PERSONALE
INFIXUM.
nuir </» ffuel (si videt vos) D. 1003. why «» l/i/ek (vobid erit) R. 612.
me...<u dyerbyn (vos conveniam) D. 897. rea bo drok latn (sit vobis malus
saltns) D. 1125. Frequentiae
compositum GAS (cf. yan, nos) vel gai, gi»: me agai natB (salvo vos) D. 404.
my ayua peys, me aya^ P*y^i "»* agax pye, nty agat pyt (rogo vos) D.
784. 1341. 1643. O. 2346. ragai, bo (uit vobiB) D. 265. 706. 2048 ma gan ho
lowyne nef (ut sit vobis laetitia caeli) D. 226. re gea bo («it vobis) O.
2585. miujye byth luen edrege (ut sit vobis pleua paenitentia) O. 348. potoe»
nygy» byth nep preys (quies non erit vobis ullo tempore) 0<. 1222. kepar
del y gyt prynnys (aeque atque vos rederai) R. 180. lemmyn me agi» pya M
(none ego rogo vus omnes) P. 182, 3.
Auctum: pahan chcysou as bues why (qualis causa vobis
eat?) D. 1970; irregulaii verbi forma: an tekter asbetheugh why (deliciae
quam habebitis vos) D. 33.
Arem. OZ, OUZ (= cambr. tcch, p. 158): nie oz supli (ego vobis supplico) Buh.
98, 14. me oz pet, )tie ou: pet (vo8 rogo) MJ. 7b. 59 b. hac ouz remedo (ei
vos sanabit) 14b. Saepius contractum: doe roz saluo (deus vos salvet) Buh. 1
12, 6. doe roz miro pep bro ro: bezo ioa (deus vos servet, in omni terra sit
vobis gaudium) 114, 14. no: deur (non vultis) MJ. 42 b. Buh. 40, 9. noz be:et
dout (ne uit vobis dubium) 36, 7. a hny a toehe noz boe y (num vos iuraretis,
non foisse vobis ea, scnta, nummos?) 160, 6. nouz gueUaff (quod non video
tos) MJ. 9b. poz pedaff (quoniam vos iH>go) Boh. 142, 15. moz quemenno
(vos mandabo) 60, 10. Praeterea HOZ,
interdum HO: ny hoz les cvit (nos vos relinquimus) Buh. 16, 5. Ao* pedqf
(rogo vos) 36, 3. pa hoz guelaff (cum video vos) 36, 16. 38, 13. piou vezo
ncp ho truisso (quis erit qui vos prodet?) MJ. 59 b. me ho pei (vos rogo)
41a.b. 176a. rac nok evz car (quia non est vobis amicus) 21b. ho hem
discuezet (detegite vos) 176 a.
Cum nota augente: mous guelo huy (videbo vos) MJ. 63 b. piu vezo o: di liero
huy (quis erit qui vos liberet?) 22a. ny oz salut fmy (salatamos vos) 111 b.
3. Pron. pers. infixum 3. pers. Sing. cambr. E et S (non inficientia, p. 187)
de omnibus generibus:
E. Masc. : owein ae byryei ac ae gwerthei (O. superabat eum et vendebat eum)
Mab. 1, 21. ami ae harhoa/ ym (et ego expectabo eum hic) 1, 240. Am> pliatiuu: awydost ti arglwyd pwy ae Uadawd ef (num scis tu
domine quis emi occiderit?) Mab. 1, 291. Fem.: y gymiryt gwr ae kanhalyo oll
Qrall (ad somen dum ez alio loco virum qui eam tueatur, iarHaeth fem.,
comitatom) Mab. 1, 21. Neutr. : kanys ti
ae dylyy (tu enim id debes, dignus es, qui ordineris ut eques) Mab. 1, 243.
mi aegwnaf (ego id iaciam) 1, 14.
S. Maec. : ethjm oed y gwr mwyhaf u garwn i. ac nys gweleis eiryoet (E. esset
vir quem maxime amarem, et non vidi eum unquam) Mab. 1, 276. Fem.: guedy
askafo ef en llegredic (postquam eam, sponsam, deprehenderit ipse vitia tam)
Leg. 2, 1, 27. yi nas gwelsei eiryoet (quamvis eam nunquam vidisset, arna*
bat puellam) Mab. 2, 199 Neutr. : peredur ny chyuarchafi well yttL kan nys
dylyy (P. uon salutabo tc, naiii id non meruisti) Mab. 1, 283. tl tutllut dywedut
pei us mynhut (tu possis dicere, si id velis) 1, 259.
Com. N masc. et neutri, S fem. fere generis (non
inficienUa, p. 187):
N. Masc: wy an kyff (vos invenietis cum; an) P. 256, 3. y un kemere»
|
|
|
|
|
(delwedd F9040) (tudalen 377)
|
II. 4. PKON. BIUT. I>KHSONALE
INFiXUM. (38S) 377
hap an tenays (ipsi eum ceperunt et eum tenueruat) 70, 1. war peuakyll an
goras (in pinnacalo eum posuit) 13, 3. an depfno (qui edet eum, pauem) 44, 4.
ny an pei-nan Je leot-^y* (nos eum emimus a te) 10.'), 2. a lenc yn
hombroiUcyua (inde eum abduzit; y^n) 16, 1. y pe»ya rag an keth re len croime
(oravit pro isdem qui eum crucifixerant) 185, 2. me nyn asiconyn (ego nou
novi eum) 84 4. nun caffan ny (ut non inveniamus eum nos) 240, 3. mayn dampne
(ut eum damnRret, Herodes Christum) 108, 3. Neutr.: scri/ys yw yn suredy lia
keu rne nyn lavarsen (scriptum est certo nec alio modo ego id dicerem) 183,
1.
Aactum: mar an peaaf ej (si rogo illum) D. 1166. nan crygyih ej (quod noD
credis illad) R. 1087.
S, personas generis feminini indicans: pyteth mvr askeinerus, gloya creff
ttikemeras (miseria magna, angor fortis eam cepit, Mariam; a'«), un seth...ua
gwythis (sagitta eam percassit), hay mab ae gorth (et filius ipsius eam
colit), owfcM imr aagreoye (maeror magnus eam gravabat) P. 164, 2. 221, 4.
224, 1. 226, 4. 231, 3. Praeterea res, sive masculinum est nomen sive
femininum: ef adev^lys dre aor bras Jen e^etoon (ipse proiecit id cnm ira
magna ludaeis, lu das argentam; arghana, arem. arc^hant masc.) P. 103, 'i, y
Je htggijs ys degy Cft. y honan (fuit iudicatum, ut eam, crucem, portaret
Christua ipse) 160, 4.
Arem. ICN de masc. et neutro, HE de feminino fere genere:
EN, HEN masc, coalescens cam particulis: bennoez rocn tron sider ren preaemo
(benedictio regis thronorum eum servet, Davidagium) Buh. 200, 16. te a goar
doe nen autreis (tu scis, deus, me ei non cessisse, regi) 44, 23. Neutr. :
rol a grez jier ma nen grez (iacturam facis magnam, si non fiftcis id) Bah.
164, 8. iien doetaf (non dubito id) 160, 19. nen grif quet (non faciam id)
188, 4. nen naehaf ijuet (non nego id) 10, 22. 162, 7. 186, 19. MJ. 6b. nen
cret den (nemo id credit), den en bet nen erethe (nemo in mundo id crederet)
9b. Item cam pronominibus personalibus me, te, ni: men roy deoch (dabo eum vo
bis) MJ. 18 a. men graci (gi-atius ago ei) Buh. 130, 14. men toe (ego id
int'o) 166, 16. 172, 17. men rohe (ego id darem) 164, 14. nin tamallo (aos
eum vitaperabimus) 74, 11. nin gray badezet (nos eum baptizabimus) 100, 18.
ten goar (tn id scis) MJ. 153a. Tamen etiam forma absoluta: nep en tremeno
(qui eam transibit, locum) Bah. 92, 4. pa en mennu^' nen eaffaf quet (cum id
posco, non accipio) 168, 19. fta hy en pedua (et illa eum oravit) MJ. 4b. vte
tn guel (video eum) 155a. ny hen aznacoe (nos eum cognovimus) 211 b. nep h*n
txcusua (qui eum excusavit) 151 b. nic en touhe (ego id iurarem) Buh. 94, 11.
172, 8.
HE forma absotuta de personis feminini generis: en he pardonas (ibi ei
ignorit, Mariae Magdalenae) MJ. 4b. ef he diffennas (ipse eam prohibuit) 186
b. De rebos : me he miro (servabo eum, locum) Bub. 9:.', 3. me he dougo (ego
id feiun, gaudium) 26, 15. en paradoes he quiji (in paradiso id iavenies) 64,
1. huy he quemero (vos eum accipietis, archiepiscopaium) 188, 8. Kmius
contrac tom cum vocula antecedente: me gourchcmenn deoch (ego eam commendo
vobis) MJ. 45 b.
Plar. cambr. E vel S, ut in singulaii, de omnibus gvneribus. E: ^' ae
byryated oll yr llawr (omnes eos prostravit in solum) Mab. 1, 290. S: aked
aadedeo (etsi didicerit eus, artes), uyuedy asdangosso (et postquam
monstraverit
|
|
|
|
|
(delwedd F9041) (tudalen 378)
|
378 (3»3. 384) IL 4. pfiON. BWT.
PBBSONAI^ SUFFIXOC.
ea) Leg. 1, 43, 11. 16, 11. dynyon nae alanot ny» gwelei (homines aec
««»»i»H«^ non videbat ea) Mab. 1, 250. Ampliatum: diheu oed gan ynife»'
aegmlei viynt uelly (perauasum erat agmini, quod eo8 videret ita) Mab. 1, 24.
Comice S huius muneri est signum in6xum: me mderevua (ego eos publi cavi,
seimonea meos ; a'«) P. 79, .3. me as guru (ego eos fiacium, olavos) 158, 3.
an keth re as clewua (idem qui eas audierunt, leges raeas) 80, 3. rag Je
gereiue ihu8. c$t. as go^eoy (propter amorem tui T. Clir. eo8 ferebat,
dolores) 139, 3. my a« kylm (ligabo ea, brachia) D. 1190. me m chas yn me»
(expellam eos foias) D. 317. Jy Jy»cyply8 y trylyae ytca/as ol ow eoake (ad
discipulos suos revertit, in venit eos omnes dormientes; y^s) P. 55, 3. ys
guregh toyn (fecit eos albos, pedes 45, 4. rag pur gerense . . .ya go^^eoy
(propter merum amorem eos ferebat, dolo res) 227, 4. mar nys oa/a/ (si non
invenio eos) R. 647. homma gan» datfgrow . ..re» hol/iae (haec lacrimis eos
lavit, pedes) D. 519 sq.
Arem. HO, aut absolute positum
aut coalescens cum pronomine pera. vel particula negativa: ho »echas
(siccavit eos, pedes^MJ. 4b. 19 b. mar ho droue tretech (si eos male
exciperetis) 6a. nep ho em abandon (qui se dedont) 12b.. ho goe»tlo (spondebo
eos, filios) Buh. 204, 11. ho preati» . ..mo goetdai (praestiti, spopondi ea,
scnta, nummos) 158, 12. 14. mo guedo ... mo encreao ...mo a^o (speculabor,
circuibo, capiam eus, feras) 30, 18 sqq. no dec^ont ua no fouUnU (ne eos
decipiant neve conculcent eos) 154, 5. 6. ua no eapemer quet (nec iis
parcitor) MJ. 11 b.
D. formis quibusdam comicae diidecti propriis, quac verbo substaatiTO maxime
adiunguntur, iu, ng^ ngev (eum), »t (eam, eos), conferus inEra verba unomala.
Ili. Pronomina personalia su^Sza.
Post praepositiones fere, ut in hibernica lingna. Foimae suffigendae noa
differuut pro genere nisi in tertia persoua numeri singularis.
Pracpositiones quaedam camluricae pronomina post ae habent absolota: «mi, a
mioi (mecum), athi (tecum), gujedi mivi (post me) Mab. fq. Snffiguntur aatem pronomina his potissimum: y (=hib. do, ad), yr
(pro, per), yn Qu), at (ad), utrth (contra), rac (coram), gan (cum), heb
(sine), trwy (per). Post ar (super), o
(ab, ex), am, ytn (circum) ante pronomina sufiSgenda intromittontar litterae
vel syllabae: -n-, 'hon-, -dan (praeposikio altera: snb).
Comicae praepositiones suffigentes frequentiores
quaedam: a (ez), de^ Tt (=hib. do), yn (in), vsar (ad, super), rag (prae),
dre (pcr), worth (ad), ^«ii (cum), y/Ur«(inter); adde «f, age» (quam).
Axemoiicae: a(ab, ex), <2a(<Bhib. do\ en (in), or, ouz (ad), dre (per),
gcmt (cnm, apud), oar (saper), eguity eiut (propter, pro); item eguet (quam).
Snnt etiam oompositae com. Jerag, Jeworth, arem. diouz, digant, achant etc. Post
a et war tam comice quam arenKnice eaedem litterae vel syllabae intd%edant,
quas intromittit cambrica: -it et -han-.
1. Pron. pers. suffixum T. pers. Sing. cambr. F (^^ M) cum varian tibus
vocalibus u, o, y: a;'nfl/"(ad me; ar-n-a/") Mab. 1, 2. okona/(ti
me; o-ho»-) 1, 19. affuZana/ (ciroum me; am-dan-c/, am, circum) 1, 4. 6.
atta/ (ad me) 1, 9. yno/ (in me) 1, 5. yro/ (per me) 1, 285. rago/ (corum me)
1, 4. 6. 275. 278. wrthy/ (erga me) 1, 5. genny/ (mecum; gan) 1, 4. 5. 25.
Discordat ob serrar
|
|
|
|
|
(delwedd F9042) (tudalen 379)
|
n. 4. PEON. BMT. PERSOKiLB 8DFFIXDM.
(884.386) 379
tam tn formala ym, im (mihi; praep. y, ad) Mab. fq., at com. thi/m, quamquam
est arem. dif.
Positio aacta: artiq/i Mab. 1, 25. 246. ohonafi (a me) 1, 6. 19. ymdanafi
(circiuu me; am^ ym) 1, 10. attafi 1, 15. 25. yrofi, yryfi (per me) 1, 264.
265. wrthyf i 1, 5. 7. 2, 38. geny/i, gennyfi 1, 5. 6. Magis ancta: yrof
ynneu 1, 267. Discordant item ymi Mab. 1, 7. 3, 20; y minneu (^ym inneu) 1, 2.
Com. F, FF (iotenlum detritum, p. 116) cum vocalibus variantibus a, o, ^, y:
ahanaf, ahanqf (dc me; cambr. ohonaf) D. 306. P.
193, 2. ahane (id.) D. 2907. toamaf (super, ad me) 0. 579. 1344. D. 2187.
ragof, ragoff (pro, propter me) 0. 139. P. 168, 4. a thyragof (corum me) 0.
1955. D. 196. ynnof (in me) R. 707. 2386. drethof (per me) 0. 134. dreeof
(trans me) R. 525. gy nef, genef, gentff, genaf (mecum) D. 601. 1021. P. 63,
3. O. 672. gene (id.) O. 1305. D. 218. 576. P. 166, 3. gyne (id.) D. 656.
worthyf, orthyf(aA me) D. 129. O. 2524. orjaff (id.) P. 175, 4. thyicorthyf,
thyworthef (a me) D. 1086. 1217. Differt hic quoque dym (= cambr. ym) D. 741.
Jyvi P. 46, 4. 61, 3. 74, 1. 78, 1. 101, 3. 157, 3. thym D. 203. 270 etc.
Auctum: ahanaf vy O. 2206. D. 1436. war[n]aff ve P. 145, 2. orthyfvy D. 496.
thewor^fvy, Oieicarthyf ve O. 206. 503. Je wor^ff ve P. 80, 1. a ihywor
thyfvyT>. 1645. genef vy, gynef vy, gyne vy O. 1189. D. 597. 2849. Sed
etiam: ffenama (mecum) P. 193, 4. ac semper dymmo (= cambr. ym inneu) D. 498.
801. jymmo P. 1, 3. 72, 4. 101, 4. 129, 3. 144, 4. thymmo 0. 111. D. 266. R.
1641. thymo 0. 1418. Magis auctum: thymmo ve O. 1296. thymmo vy O. 158. D.
178. R. 1650 etc. dymmo vy D. 810. thymo vy D. 1997.
Arem. F, FF com vocalibus Tariantibus e, i, o, ou (differt pron. suffixum 3.
pers. masc. -af, -cff): deux guenef, deux gueneff (veni mecum; s: genef e
gan() Bnh. 14, 14. 126, 22. gueneff MJ. 5a. 8b. guenef 5b. 20b. 29b. 38a.
diguenef (a me) 74 a. aet eo digueneff ma dcffet (abiit a me morbus meus)
Buh. 198, 6. dij, diff (mihi; dd) fq. ou:if, oz^ trufiez hoz bezet (erga me
misericordis eit ▼obis) Buh. 194, 19. 196, 19. ouziff (ad
me) MJ. 5b. 43b. eguidaff (pro me) Buh. 198, 13.
dauedof (ad me; ed. dauedou, Titiose) 60, 7. braieoch eguetoff, muy eguidof,
gueU eguedoff (mmor, melior quam ego) 74, 23. 78, 11. 84, 4. ne aourei glan
nep vnan ahanoff (non laborat omnino quisquam de me) 118, 19. ahanof, ahanouf
(do me) MJ. 82 b. 75 a. dioamouf (de me) 65 a.
Oom emphasi: diffme MJ. 43a. difme 32a. 36a. 37b. 40 b. 45 b. 57 a. 59a. Buh. 40, 10. guenefme MJ. 52 b. 54 b. 59 a. diguenefme
31 a. 38 b. quent egue dofme (prius quam ego) 35 b. 37 b. enouf me (in me) 63
b. oamouf me (de flte) 113a.
Plur. cambr. M saffixum cum isdem vocaiibus atque in
sing. -am, -om, -ym'. attam (ad nos) Mab. 2, 57. arnam (ad nos) 2, 223. yrom
(super nos) 2, 46. yrynghom (inter nos) 2, 21. genhym, ampliatnm gennyin ni
(nobiscum) 2, 213. 247. Discordat t»
(nobis) 1, 5. 38, ynni 1, 11 sicut supra m.
C)om. N cam isdem vocalibus: iJBarnan (super nos) P. 149, 4. ahanan (de
nobis) D. 152. 772. ragon (pro nobis) P. 2, 3. 9, 1. 194, 3. yntrer^on (inter
nos) 30, 2. 169, 2. rybon (iuxta nos) D. 460. genen (nobiscum) P. 43, 1. 192,
2. D. 193. gynen D. 730. R. 2349. toorthyn, orthyn (ad nos) D. 591. O. 212. thyvHyr thyn, theworthyn (a nobis) D. 1916. 2294. ^yn
(nobis) P. 18, 2. 61, 3. 100, 4. 135, 4. 148, 2. 155, 3. 188, 1. thyn (id.)
111, 3. 148, 3. yyn 137, 3.
|
|
|
|
|
(delwedd F9043) (tudalen 380)
|
380 (385.386) U. i. PRON. BiUT.
PBUSOMALE SUKFIXOM.
Auctum: rayon ny P. 56, 2. 153, 2. "^ynny 3, 1. 21, 1. 188, 2. dynny
239, 4. t/tynny 107, 3. oilhi/n ny 0. 212. ^«/<rt» «^ O. 2378. K. 2315.
yanon ny (in Dobis) R. 1321. Magis auctum: "^ynny ny P. 105, 1. thyuny
ny 0. 482. D. 652. R.568.
Arem. MP suffixom cum vocali o: deomp (nobis) Buh. 74, 6. MJ. 48a.b. 80a.
ouzoaip (ad oos) Bub. 56, 9. erUrvmp (inter nos) 182, 16. 188, 20. MJ. 17 li. 37 b. 80 a. gueneomp (nobiscum)
208, 4.
Positio aucta: gueneonipny Buh. 112, 16. MJ. 162a. b. dymny (nobis) 53b.
deompny (id.) 209 b. 21 Ib. omompny 51 b. entromptty 70a. «nompny 209 b.
2. Pr,on. pers. suffizum 2. pers. Sing. cambr. T suffixnm cum voca libus ut
supra: allat (ad te) Mab. 1, 8. 260. 2, 232. arnal 1, 240. 248. ymdanat 1,
259. 2, 35. 37. ohonat 1, 276. ragot 1, 237. 276. 2, 376. wrthyt 1, 2-39. 2,
26. 27. genhyt, gennyt 1, 20. 27. 2, 383. Frequeus in Mab. itt (tibi).
Positio ampliata: amat ti Mab.
1, 18. 246. yrot ti (per te, propter te) 1, 270. 2,
226. wrthyt ti 1, 6. 25. 2, 38. gennytti 1, 6. 2, 229. Item iti, itti, ytti^
yti (tibi) 1, 2. 4. 5. 6. 18. 30. Magis ampiiata: attat tiOieu 2, 383. ohonat
titheu
1, 249.
Com. S 0= cambr. t, p. 154):
ahanas (de te) P. 14, 2. O. 1484. ahuM» 0. 406.
warnua (super te) O. 1015. 1837. warnes, warno» 0. 221. R. 2378. yn no» (in
te) 0. 2293. R. 757. ragos (pro te) O.
260. thyragoe, a thyrago» (corum te) R. 1382. D.
2333. nag u» ken dev ageso» (quod non est alius deus nisi to) R. 2477.
dretho» (per te) D. 287. R. 2220.
2618. genes, gyne» (tecum) D. 461. 191. 5^«»«« P. 78, 2. 82, 2. 172, 2.
tcoi^y» (erga te) 115, 3. >« «wi-^y» (» te)
105, 2. theworthys, thynorthy» O. 1405. D. 1555. Jy» (tibi) P. 8, 1. 19, 3. 4. 20, 2 etc. Ji« 11, 3. 115, 4. thy» 15, 1. 17,
2. D. 271 etc.
Anctum pronomen: rago»»e P. 123, 2. ahanas gy D. 2263. worthy» gy R. 1728.
dy»o 0. 2191. thyso D. 2l9. 302. deso P. 99, 2. 198, 3. -^eeo 98, 4. 116, 1.
Magis auctum: dy»o»y O. 842. 1788. thy»o gy O.
2246. D. 59. R. 1740. drethot tht gy D. 295.
Arem. T cum vocalibus ut in 1. pers. sing.: guetiez (tecom; i.e. genett'^
gentet) Buh. 10, 15. MJ. 67 b. 76b. dit (tibi) fq. ouzit (ad te) MJ. 95b.
«gtiidat (pro te, propter te) Buh. 194, 21. brassoch eyuedot (mmor qu«m tu)
88, 19. ennot, eitot (in te) MJ. 14 b. 150 a. ahanot (ex te) 86 a.
Auctnm: gueuede (tecum) Buh.
158, 8. MJ. 142a. 216 b. dide (tibi) 85a. 142b. enode (iu te) U9b. ahunode
(de te) 103b.
Plur. cambr. UCH (vxh, interdum oeh, ych, p. 124):
arntatoch Mab. 1, 256.
2, 375. ohonawch 1, 25. 265. gennwch 2, 215. rugoch 2, 216. 232. wrthych 2,
28. yny wypwy/ aallwy/ anert/i ywch (donec scio possimne quod adiuvat vos) 1,
253. mi ae tala/ ywch (ego id solvam vobis) 1, 278.
Auctum: un okonaach chwi, un ohonuwch chwif/ieu (unus e vobis) Mab. 1,21.
278. y gennwc/t c/twi (a vobis) 2, 30. miui aann y ehui (ego eam ad vos) 1,
35.
Com. UGH (pugh, ogh, p. 125): -^eugh (vobis) P. 1, 2 39, 2. 50, 1. 75, 1.
158, 4. tlwugh I). J4. 224 etc. t/iyrg/i, t/iyugh, i/wyg/i, thouyh D. 1. 343.
4. 445. t/iyyh D. 587. 596. genough (vebiscum) P. 37, 2. D. 725. 873. genogh,
geneugh D. 542. 2034. ficn agesoug/i, (aliter quam vos) O. 2357. pella
esoug/i (remotius, longius quam vos) R. 1299. ragimgk (propter vos) P. 169,
1. at/tyrayough, aihy
|
|
|
|
|
(delwedd F9044) (tudalen 381)
|
n. 4. PRON. BRIT. PBRSONALE 8UFFIXPM.
(386) 381
rageugh (corum vobis) D. 1414. R. 1313. vcamovgh (ad, snper tos) P. 37, 3.
170, l.
Ampliatain: ragough »py (pro vobis) P. 44, 2. dre^ntigh why (per vos) 142, ^.
genogh why D. 184. 713. ken agmoughwhy O. 2490. ihyugh whi/, theughichy O.
463.* 2406. thywrhy O. 2330. thjiohy D. 269. 308 etc. \etoy P. 75, 3. 102, 2.
104,2. 155, 1. Magis auctum: thengtohy why O. 2209. thywhy why R. 1226.
ihyiry why D. 1083. "^ewy why P. 158, 1.
Arcm. XJCH (ouch., ocH): deoch (ad vos, vobis) fq. gueneoch (vobiscum) Buh.
14, 18. MJ. 5b. 55a. 62 b. 70a.
digumeoch (a vobis) 70a. enoch (in vobis) 26b. 27a. ahanoch (de vobis) 53a. 57b. 58b. dreizoch (per vos) 50 b. danedoch (ad vos) 49 a. dlrazoch
(corum vobis) 24 b. ouiouch, ozoch (ad vos) Bah. 38, 15. 140, 17. entroch
(inter vos) 202, 12. MJ. 5b. 7a. 54b. 62b. 70b. Minus accarate: ahanech MJ.
50a. guenech 6a. 24b. 39a. 50a. ou.:ech Buh. 204, 20. dfch 18, 24.
Ampliatum: deoch huy Buh. 80, 5.
dichuy 114, 13. 186, 13. dihvy MJ. 7a. 21b. .32 b. 37 a. 39a. 49a.b. 56 a. 79
b. gueneochuy Buh. 76, 10. MJ. 62 b. geuihvy, guynihuy 45a. 104 b. ouzouchuy
Buh. 36, 17. ouzochvy MJ. 59b. oomochuy (super voe) 50a. dauedoueh huy Buh.
20, 3.
3. Pron. pers. snffixnm 3. pers. Sing. Formae
pronominis dtfFerunt pro genere ; sunt cambricae post quasdam praepositiones
masc. AU, AW, fem. EI post eus, quas in 1. et 2. pers. vocalis intermedia
sequitur a, I post ce teras. Plerumque tamen masc. DAU, fem. DI, quonim d m t
(th) mutatur.
Masc: amau Leg. praef «*»<i«> Mab. 1, 9. 10. 2, 22. 25. asida?<aw
Leg. 1, 7, 10. ymdanaw Mab. 1, 8. 2, 388. ohonau Leg. 1, 7, 10. 2, 1, 18.
ohonaw Mab.
1, 13. 15. atav Leg. praef. attaw Mab. 1, 3. 2, 25. endau (in eo) Leg. 1, 10,
5. yndair Mab. 1, 3. 15. 240. erdau (per eum) Leg. 2, 6, 28. yrddaw, yrdaw
Mab.
2, 203. 3, 35. 158. raedau (corum eo) Leg. 1, 12, 6. racdaw Mab. 1, 8. 27.
heb daw (sine eo) Mab. 2, 35. 215. kanthau Leg. 1, 7, 22. gantaip Mab. 1, 2.
10. 12. trwydcttc (per enm) Mab. 1, 13. 27.251.
trostau, trosdau (supra eum) Leg. 2, 6, 1. 28. droitaw Mab. 1, 258. 264. 2,
35. erexhau (inter eum) Leg. 1, 11, 2. 1, 17, 13. yryngiaw Mab. 2, 31. 54.
Cum praep. y (= di, hib. do): ydau (ad eum, ei) Leg. idaw Mab. fq. Vetustiore forma: racdam (gl. sibi) Cb. 67. Suffixnm -o mlnm exhibet
L. Land.: trio, tmio (per eum, fluvium) 116. 187. oi blain trtttno a fonte
trans eum, montem) 247.
Fem.: arney heg. 1, 9, 25. amei Mab. 1, 15. 16. ohonei heg. 1, 36, 10. am
danei Mab. 2, 28. ymdanei Mab. 1, 14. 17. 20. 2, 20. ydanei (snb ea) Mab. 1,
252. 255. ateg Leg. 1, 24, 5. attei Mab. 1, 18. endi (in ea) Leg. 1, 11, 4.
yndi Mab. 1, 7. 10. 12. 241. racdi 1, 15. iorthi 1, 18. 20. 29. 238. kenthy
Leg. 1, 41, 7. genthi Mab. 1, 26. 28. 291. trwydi 3, 94. tru^di h. Land. 138.
trosdy Leg. 2, 1, 81. yrygthi, ryngthi Mab. 1, 294. 2, 28. ydy (ad eam, ei)
Leg. idi Mab. fq., fonua vetnstiore rf«rft (ei, ecclesiae) L. Land. p. 113.
Positio ampliata: amau ef, amdanau e/heg. ydau ef 1, 21, 4. idaw ef Mab. 1,4.
ydhy hy (ei, reginae) Leg. 1, 3, 1. ykenthy hy (ab ea) 2, 1, 28. erni hi Mab.
1. 271. ohottei kitheu 2, 216.
Comice et aremorice, sicnt cambrice, plerumque inasc. com. 00, arem. DAF
(ortam ex d^rm), fem. cnrn. arem. DI, DY, quorum d secundum leges
|
|
|
|
|
(delwedd F9045) (tudalen 382)
|
382 (387. 388) n. 4. PRON. aWT.
PERSONALB SUFFDCCM.
mutatar. Post formus anctua ahtm-, ipiae contrahitar in on-, et wam^ inter
media vocalis accedit e (p, y).
Com. ma«c. : der^o (ei, ad codi; == cambr. idatc, arem. dezaf) P. 146,3. 173,
4. 208, 5. tlvfy> 154, 4. ^b^o 9, 4. 11, 2. 4. 16, 2. 23, 3. 24, 2. 51, 2.
58, 2 etc. doilw, ihotho Dr. fq. drg^o, dretho (per eom) P. 88, 3. R. 1683.
ragAo (pro eo) P. 6, 1. ynno (in eo) 47, 4. 133, 4. 142, 4. 233, 1. 4. ganto (cum eo) 7, 3. 10, 2 etc. worto (ad eum)
86, 2. 140, 3. 176, 3. 215, 2. or<o (id.) 26, 3. 77, 4. 80, 4. 96, 3. 100,
3. Je worto (ab eo) 23, 4. 207, 2. dretto (trans etun) R. 2226. anafy> (de
eo) P. 22, 1. 98, 2. 207, 4. 231, 2. annoy> 221, 3. unotlu) 106, 4. icar
no^o (super eum) 56, 3. 99, 1. 117, 1. 244, 4.
Oonsonantiae causa mntuta to calia: the ragthe (corum eo) 2fr, 3. 5«5a (ad
eum) 54, 3; vitioBe unothn Cr. 328. Bretior forma dy (ad eum) P. 18, 4. 67,
1.
Anctum: ken arluth ageaso e/ (alius dominua quam iUe) O. 1789. dretho tf R.
1756. dresto ef (trans illum) R. 1746. ganeo ef P. 163, 2. ynno eff, ynno
</ (in iUo) 192, 3. D. 2215. R. 1707. 2837. dotlto ef, tJiotho ef D. 2081;
1789. 1793. 1815. a thyworto ef O. 1378.
Fem.: jy}y (ad eam, ei; =■
cambr. idi, iB>em. dezy) P. 34, 2. 199,4. y^y 226,
1. dre^y 152, 4. drythy O. 1668. rygtliy (pro ea) P. 184, 2. Je rygthy (co rwn ea) 226, 3. ynhy (in ea) 182, 2. 222, 4. ynny 153,
2. 184, 1. gen»y 161, 3. 167, 1. gymy 27, 4. a>t«5y, afi«%, annethy 32, 2.
D. 923. O. 218. teame^y, war nethy, wamyihy P. 28, 3. 190, 4. O. 837.
Anotam: toorty hy O. 269. de^y hy, thethy by D. 529. O. 103.
Arem. masc.: dezaf, dezaff (== com. dc^o) fq. mtaf, enluif, ennaff (in eo)
Bnli. 30, 6. 86, 10. 96, 13. 154, 22. 166, 19. ennhaf enhaf enhaff MJ. Sa.
25b. 70a.b. bet ennhaff (usque ad enm) 47 b. outaff (ad eum) Bnh. 36, 7. diou
taff (ab eo) 58, 19. gantaff (secum, apud eum) 10, 20. 12, 5. MJ. 47 a. gantaf
6b. 47b. 81 b. digataff (leg. digantaff, ab eo) Buh. 194, 16. anezaff (de eo,
eins) 78, 12. 152, 14. 172, 22. anezaf MJ. 6b. 8a. eguytaf (propter eum) 93
b. dave daff (ad enm) 47 b.
Anctam: ganteuy (cnm illo) Buh. 88, 20?
Fem.: dezi, dezy (ei) fq. enhy (in ea) Buh. 30, 2. 3. MJ. 38b. ennhy (is eam)
lla. enhy 12 b. 35 b. outy (ad eam) Buh. 34, 22. dumty (ab ea, ex ea, paella)
18, 19. 34, 20. daguitty (ad eam) 34, 22. ganti, goMty (cum ea, apud eam) 74,
21. 138, 17. 152, 2. dreizi (per eam; ed. dreisif, vitiose) 106, 27. anezi,
anezy (de ea, eiaa) 154, 21. 156, 23. MJ. 17b. 61a.
Plur. Cambrica yetasta fbrma DO (respondens aremoricae) inest in uno ezemplo:
gurthdo renetit (gl. obtistit, promissis talibus; i.e. contra ea r.) Cb. 3.
Praeterea semper UNT aut DUNT (interdum ynt, dynt") respondens formis
quae snnt in aingalari: attvnt Mab. 1, 25. 276. atadunt Leg. 2, 11, 22. amunt
1, 11, 13. Mab. 1, 15. 236. amadunt Leg. 2, 1, 11. Mab. 1, 2. 263. ymdanunt
1, 36. 2, 38. ymdanynt 2, 24. amdanadunt Leg. 2, 1,4. adanunt, adanadunt
(infra eoa) 2, 1, 4. 66. ohonunt, ohonnunt Mab. 1, 237. 248. onadunt (ab eis)
Leg. 1, 6, 1. Mab. 1, 3. 4. endunt (in eis) Leg. 1, 19, 9. yndunt Mab. 1, 5.
236. 2, 225. yr dunt 3, 150. racdunt Leg. 2, 11, 24. wrthunt Mab. 1, 20. 278.
gantunt, gantynt 1, 14. 23. 24. 240. trosdunt Leg. 2, 1, 64. eiexhunt 2, 1,
63. yryngtunt, yrygtunt Mab. 1, 244. 248. 2, 38. 375. Cum praep. y combinatum
udunt (eia) Leg. 1, 5, 12. Mab. 1, 1. 2. 3. 7.
|
|
|
|
|
(delwedd F9046) (tudalen 383)
|
n. 4. PROV. BWT. P088B8MVIJM AB80LDTDM.
(388. 389) 388
Ampliatum: amadunt hwy Mab. 1, 7. onadunt huy (ab eis), udutU huy (iis) Leg.
2, 10, 2. Magis ampliatum: attutU leynteu (ad eos) Mab. 1, 278.
Gornice saffigitur in utroque genere DE codem modo quo <fo, dy in sing.:
5*5« (ad eos) P. 28, 1. 30, 4, 168, 2.
dr^e (per eos) 179, 4. yme (in iis) 50, 2. 210, 2. gante (cum iis) 27, 3. 33,
2. 64, 3 etc. 5e worte 53, 3. antr^e (de iis) 26, 2. 27, 2. 71, 2. 151, 4.
190, 1. yntr^ (inter eos, inter se) 8, 3. 39, 3. 50, 4. 70, 1. 90, 1. 103, 3.
142, 1 etc. ieamef^e (saper eos) 250, 3. (saper eus, manus) 157, 2. ragthe
(pro se) 118, 2. Mututa vocali: yntreja (inter eos, discipulos) 45, 1. yanta
(secum) 76, 3; vitiose worto (ad eus, mulieres) 168, 2. In Gr. -awt, respondens cambr. -unt: wamothans 320. 356. dotham,
thoiham 967. 2430.
Auctum: 5<J« y, thethe y P. 188, 4. D. 2773. annethe y O. 1741. 1952.
ganse y D. 694. 2860. waimethe y 0. 2451. unothaua y Cr. 1354. 1458. 1492.
Aremorice plur. (et neutr.) sicnt comice: deze, dezei (ad eos, iis) MJ. 29 b.
I9b. oameze (super eos) 72 b. aneze (de iis) 22b. ahane (inde) 215a. 217 a.
gante (cum iis) 22 b. 86 a. ynireze (inter eos, nummos) 86 a. dreiee (per ea)
207 a. diganW (ab iis) 61 b. Sed etiam dezo (iis) MJ. 18a. ahano (de his re
bus) 58 a. egueUm (propter eus, feras) Buh. 34, 2. (propterea) 74, 2, ut hodie: dezo, wamezo.
Auctuni: egvyte y (propter illos) MJ. 29 a.
B. Pronomina possessiva.
I. Pronomina possessiva absoluta.
I. Pron. posaessivum 1. pers. Sing. cambr. MT, in constructione tamen semper
fere scriptum VY (de formis assimilatis rym, vyn, vyg etc. et mfectione
nasali sequentium consonarum videas pp. 117. 205): gwedy gtnagaw vjf arveu.
ae adaw vy mendyth yno. adyuot hyt vy lly» vy hun (postquam indai arma mea,
reiiqui ibi benedictionem meam et veni in aulam meam ipsius) Mab. 1, 10.
ehwitheu bieu talw y minneu uy ymdidan (vos debetis solvere mihi col
loeotionem meam) 1, 2. mevyl ar varyf vymporthawr (dedecus in barbam por
tarii mei!) 1, 263.
Ampliatum: ar penn vy ysgvsyd % (super umerum meum)
Mab. 1, 15. vyn ggteely i (lectus mens) 1, 290. att vyggvrreic % (ad nxorem
meam) 1, 274. Magis •mpliatnm: is vy Uato inneu (infra manum meam, infra me)
1, 5.
Cora. OW (de cnins forma et infectione pp. 193. 199): nyn gew ow faynya
beghan (non sunt mei dolores parvi) P. 166, 2. ow thermyn a the (dies mea
Teniet) 37, 2. otc holon y ma genua (cor meum est tecum) 172, 2. tan owfefJt,
var ow fyth (per fidem meam) 49, 4. 155, 4.
Auctom: yn ow feryl vy (in meo periculo) O. 197. ow nygya vy (meum negotium)
D. 1934; aliter: ow boua henua (me csse eum) D. 1120. Magis auctam: ow hor/ a
ve (meum corpus) P. 44, 2. ow tua a vy (mi pater) O. 1309. 09 du/ whek avy
(mi gener dnlcis) D. 989. ov map evy (mi fili) O. 725. ow bone "y (me
esse) R. 2447.
Arem. MA: ntn ael guen am quelen (angelus meus candidus, custos, insti toit
me) Bub. 18, 1. tut ma ty (populus domus meae) 86, 18. ma tat, ma merch
(pater mi, filta mea!) 134, t5. 10. coflet ma ^ioanyou (labores mei perditi)
4, 15.
|
|
|
|
|
(delwedd F9047) (tudalen 384)
|
384 (389) n. 4. PRON. BRIT. POSSBSSIVCM
AB80H7TITM.
tua qverha/, ma spy (amicissimus
roea, spes mea) MJ. 6a.b. tua nuuiir (mi magister), ma brmzr (mi frater) 9a.
«la hoar (soror mea) 9b. koufhat ma fautou (recordatio delictorum meoram) 14
a. yant ma maliee (cnm malitia mes) 17 b. an aneqttm o: mn benaff (dolor in
meo cmciatu) Buh. 198, 17. Yoeali ante vocalem
elisa: maufrou (domine mi) M.T. 76 a. ila mem recommant (ad me ipsam
commendandum) Buh. 196, 13. liod. ma et t-a, aspirans sequeutem con sonam
aspirationis capacem. Substantivi locum obtinet heni: ma hmi (meM*) Cath. ;
hod. va hini.
Emphatice: ma corff me (meum corpus) M.T. bhn,. ma treit me (pedes meos) 51
b. dre ma marv me (per meam mortem) 24 a.
Plur. cambr. AN (non inficiens, p. 187; radiz pronominalis n cum prae missa
a) in qualicunque positione: ac y lladei an gwyr oll (et occidebat omnes
nostros viros) Mab. 1, 36. i/d ys ynlluydaw yn an hol (sont in expeditione
bel lica in vestigio nostro, post nos) 3, 194.
Ampliatum : llyua an kygho^ ni (hoc est consilium nostnim) Mab. 3, 268.
allyua it(i vnbenn yntyr an triatit ni (et ecce tibi, domine, causa
tristitiae no strae) 1, 37: Magis ampliatum: ae y dygei an meireh ninneu ac
an diHat at an et<r ac aryoM (et sumebat cquos nostros et vestes nostras
et aumm nostrun et argentnm) 1, 36.
Corn. AN (non inficiena, p. 187): an bewnane ny re gollua (vitam nostrem nos
perdidimus) P. 246, 3. an ysayly (membra nostra) O. 2824. Plerumque AGAN
(agen) sicut supra: gu-yn agan bya (candidns noster mundus, felix nostn aors)
P. 4, 4. ogan pegh may fo prennys (peccatnm nostrum ut redimator) 9, 2.
pascon agan arluth ker (passio domini nostri cari) 228, 2. war agan JUh^
(super liberos nostros, veniat altio) 149, 4. er agan pyn (ad fociem nostrum,
contra nos) D. 1840. R. 1329. yn agan ethom (in nostra necessitate) D. 917.
Curtatom: rag bonua gonn pegh mar vur (quod erat peccatum nostnim tam grave)
P. 8, 3.
Ampliatum: an lagha ny (nostra
lex) R. 11. an tas ny e« yn ne/ (pater noster, qui es in caelis) PN. o^an dev
ny (noster deus) O. 535. agan erex ny (suspcusio nostra), agan pegh ny (pecc.
nostrum) P. 1 92, 4. 196, 4. agan ar Ivthny
(noster dominns) R. 1655. 1744.
Arem. ON, saepius UON: hon guir aufrou (vere noster domine!) Bnli. 32, 18.
dre hon reol (per nostram regulam) 20, 16. en hon niuer (in nostnim numemm,
recipere) 22, 13. dirac hon drem (ante faciem nostram) 140, 12. as passion on
roe deboner (passio nostri regis clementis) MJ. 3a. evit htm salvder
(iiostrae salutis causa), hon drovc (malam nostram) 3b. hon glachar (dolorem
Bostram), hon roe beniguet (noster rcx benedictus) 4a. Hod. hon, hor, hol, ma
tuta n ut in artic. an, un (pp. 188. 217).
Emphatice: e: bems hon maestr ny (revixit noster roagister) MJ. 205 a. hon
calon ny (nostrum cor) 209 a.
2. Pron. posseesivum 2. pers. Sing. cambr. DY (destituens, p. 197; pro ty,
cf. p. 336): gwell yw gennyfti . . . dy afles nofh les (melius tibi videtur
incommodum tuum quam commodum) Mab. 1, 6. mynych tydyitiedut ar dy danavt yr
hynny peth nysguinelut ar dy weilhref (saepe dicebas lingna tua rem, qusm non
perficiebas opere tuo) 1, 11.
|
|
|
|
|
(delwedd F9048) (tudalen 385)
|
IL 4. PRON. BRIT. POSSESSIVmj
ABSOLUTUM. (390) 385
Ampliatam : gwpll dy grogi dl gei (melior suspensio tua, melius te stispcDdi,
Cai^ Mab 1, 11. Magis ampliatum: apheri dy dehol ditfieu mi ae gwnaf (et
parabo abitam taam) 1, 19.
Corn. DHE (destituens; p. 197): "^e voth tnay fo colenwys (voluntas tua
ot impleator), mara sew Je voth (si est voluntas tua) P. 48, 2. 55, 1. ^e thu ny goth thyt temptye (deum tuum non decet te
temptare), ycoth thy» gorjye Je Ju (decet te venerari deam taora) 15, 1. 17,
2. gor Je gl^r yn y goyn (pone gla diom taum in vagina) 72, 1. dre Je gow»
(per sermonem tuam) 85, 2. erjebyn, erthebyn (ad faciem toam, contra te) 66,
3. D. 500.
Aoctam: the worre gy thcn fo (te ponere in fuga) D. 2314. Magis auctum: yntre
the lynneth the «y ha lynneth benen (inter tnam progeniem et progeniem
malioris, crit inimicitia) O. 315 sq. tlie eoth t/ie gy arlut/t (tua
volantus, do mine) D. 1039. the thev plostegey (tuus deus sordidos) O. 1809.
Arem. DA: mar bez da grat da pligadur
(si est voluntas tua, placitum taam) Buh. 48, 23. rac da drem (ante faciem
tuam) 6, 14. dre da pedennou (per precationes tuas) 108, 12. Hod. to, da.
Sine substantiTo: pebez doctrin eu da heny (qualis doctrina est toa?) MJ. 76
b.
Auctam: car da pevtrin de (super tuo pectore) MJ. 60a.
Plor. cambr. AWCH, YCH (non inficiens, p. 187; radix ch cum vocslibus
praemissis): y gwr aladawd awch tut (vir qui occidit patrem vestium) Mab. 1,
286. moe»»wch attafi awch cledyfeu (date milii gladios veetros) 1, 25.
kymerweh ych bwyt. a byrrywch aweh blinder y arnauch. achynn ych mynet ymeith
atteb a grffoeh (srnnite cibum vestrum, et ponite lassitndinem vestram de
vobis, et ante abitnm vestrum responaum accipietis) 2, 29. ef aryeill
ychneckau (ille pot erit vobis negare) 3, 191.
Aactam: pa gyfryw wr yw awch tat ehwi (qualis vir est
pater vester?) Mab. 1, 269. ysef yrodof inneu ar awch dewi» ehtci (est hoc
quod dabo ad elec tionem vestrum, quod eligatis) 1,21. yn yeh hol chwi (in
vestigio vcstro, post vos) 3, 194.
Corn. AS (« == cambr. c//) vix simplex: rag as lafur why as beth (pro la bore
vestro vobis erit) O. 27i)6. Pleruraque ut supra compositum AGAS (nges,
agi'): ogas whans (dcsiderium vestrum) 0. 18' '6. agas enefow (animae
vestrae) D. 7. why asbyth oges ancow (vobis erit vestra mors) R. 612. pan
wruge agea dancon (cnm feci ego vestrom missionem, cum ego misi vos) D. 913.
agi» ne gi» pyth ywe (vestrum ncgotium quid est id?) P. 69, 2. gureugh agis
meystry (agiie opus vestruro) 69, 4. Je w^yll agis meystry (ad faciendum o.
v.) 75, 4. agi» mygtern (rex vester) 147, 3. 148, 2. Item fere post
praepositiones: teuovgh yn agys crygyan» (statc in vestra fide) R. 2389.
viyrovgh yn agis eolon (intue mini in corde vestro) P. 141,4. rag ogi»
fleghy» (propter liberos vestros) 169, 1. fn agis mysk (iu medio vestro,
inter vos) 75, 1.
Aoctum: er agas pyn why (ad fticiem vcstrum, ad vos) D. 180. yn aget guyth
why (in vestra custodia) R. 651.
Arcm. OZ, OUZ, plerumque HOZ (z-=ch, p. l.'»^): pan eo oz appetit (si est
vestrum studiuro) Buh. 24, 17. niazeo hoz hoant (si est vestrum dcsiderium)
24, 21. hoz daou (uterque vestrum, vos dao) 160, 14. en hoz ty, en houz ty
(in vestra domo) 114, 3. MJ. 7b. floz trugarecat (vobis gratius rcferre) MJ.
15a.
Zmbs, •bamm. celt. Li>. IL . 85
|
|
|
|
|
(delwedd F9049) (tudalen 386)
|
386 (390 391) n. 4. PRON. BRIT.
POSSKSSIVUM ABSOLUTUM.
leun oz ezrevent (pleua Testrorum hostium, orbs) 21 b. oz gueriou (yerbs
yestn) 15 a. Sed etiam HO : guelet ho gracc, ho carantez (ridere Testram
graidam^ pol chritndinem) BuU. 18, 23. 36, 11. ko tut (gens Teslra) MJ. 5a.
ua Imt ko pidiffy ua gret quet ho pidif (ne siTeritis tos orari, nolite
orari) 5a. 5b. drt ho pastion (per passsionem vestram) 45 a. Hod. hoc^h, ho.
3. Pron. possessiTum 3. pers. Sing. cambr. T de utroque genere, ea tamen
differentia, ut pron. maac. destitoat, fem. aspiret sequentes consomw
infectionis capaces. Si secontur vocales, h praemittitar post pron. fem.,
abeat post masc.
Masc. : ymauael hertoyd gwallt y benn (capere capillo capitis eius) Mab. 2,
247. ympenn y uantell, am y draet (in margine pallii eius, circum pedes eiiu,
Tiri) 1, 3. ydoed arthur yn eitted diwarnawt yny ystauell (A. sedebat
aliquando ' in cubiculo suo) 1, 1.
Fem.: ymauael herwyd gwallt y phenn (capere capillo capitis eius, feminae)
Mab. 2, 247. y thecket ae theUdiwet (eius formositas et honestas) 3, 145. y
throet (pedem eius) 3, 203. torri y challon ar hynny (cor eius, Branevindae,
fractam est ob hoc) 3, 99. rac y bronn (in pectore eius, puellae) 3, 266. ni
auidam y henw ae chyetlvm, ae boned (nos scimns nomen eius et
affltiifa>t«Tn et nobilita tem eius) 3, 270.
Amplialum: cynn y dyuot ef (ante eina adTentnm) Mab. 1, 240. y da hy (bonum
eius, feminae) Leg. 2, 1, 14. yduc hitheu escyb y vmeuthur y priodtu hi ac
owein (duzit ipsa episcopos ad perficiendas nuptius suas cum Oweno) Mab. 1,
21. Magis ampliatum: virth ygrud hitheu (ad eins genam, puellae) 3, 266.
Com. codem modo. Masc: f vam whek (mater eius dnlcis) P. 171, 1. y gOKtys ef
a wo^^ye (mentem eius ipse norat; cowsys i. q. arem. caoudet, eoudet) 36, 4.
ny acordye y golon gans y lauar (non concordabat animns eius cum eios
sermone) 40, 4. dre y "^adder (per bonitatem eius) 3, 3. er y byn (ad Ekciem
eins, obTiam ei) 29, 4. 88, 4. 100, 1. 249, 4. 256, 2. D. 232. 235. Fem.: f
feynys o bras Jta creff (dolores eius erant magni et fortes, Mariae; peynys)
P. 2*26, 1. yn y holon a worre (in eius animum intulit, feminae) 122, 3.
Auctum masc. : y voth ef (eius Tolantas) O. 483. erybyn ef (contra illaB) R.
133. yn y hanow ef (in eius nomine) R. 1669. y bous ef (tunica eios) P. 190,
3. Fem.: may mohghaho hy huth hy (at aageatur eius tristitia) 0.
297. hy holon hy a torse (cor eius frangeretur) O. 2174.
Arem. E masc, HE fem. Masc: laesen doe hac e gourhetnen (lex dei «t mandata
eius) Buh. 12, 11. bara ha dour eguit e saourj ne vezo muy e hol rt fection
(panis et aqua ad eum condiendum, non erit mmor omnis eins refectio,
DaTidagii) 48, 5. 6. doe maz care dre e aeur (deus si velit per saam
potentiam) 106, 23. entre tut e ty (inter gentem domus suae) MJ. 4a. (fa
guerzaf e tat («d Tendendum patiem suum) 17a. Loco snbstantiTi heny tcI re: e
heny (ipsixa, testimonium) MJ. 80 b. ua ne viof e re (nec fni eius familiarium)
81 b. Fem.:
euel vn merch en he guerchdet (ut puella in Tirginitate sua) Buh. 18, 8. henn
he derch (secundum eius, puellae, ^pectum), no he study (est eius, puellae,
studium) 18, 16. 17. he quemeret (eam accipere) 22, 15. 188, 3. duet eo heprd
(venit tempus eius) 140, 7. he eneff, fte coff (anima, corpug eius, Nonitae)
U8,
|
|
|
|
|
(delwedd F9050) (tudalen 387)
|
n. 4 PBOM. BBtr. POSSESSmni ABSOLUTDM.
(392) 3g7
28. 24. gant he bUau (c^pillis sois) MJ. 4b. Hodie: Jie vap, he verc'h, he
beden (fivoB, mMC, filioB, filia, oratio) , he map, he mtrc^h, he feden
(eiag, fem., filius etc.; peden, oratio).
Plor. cambr. EXJ utriasque generis (non inficienB, ante vocales h praemit
tena, p. 187): aouodaeaant eu hemendjfth (posaeront saam maledictionem) Leg.
praeE eu harwydon yn purdu (signa ^orum mere nigra) Mab. 2, 380. rac llygru
eu hieith (ne c<»Tamp«retur lingna eorum) 3, 275. ae ettwng eu penneu
aorugant (et demittere capita sua coeperunt) 1, 7. hoffach o latoer oed gan
otoein etecket ae euhardet noe y dywavst kynon (leg. eu tecket? praestantior
multo videbatur Oweno eamm palchritudo et earom comitus, puellarum, quam
dixit Cynon) 1, 12.
Pron. anctnm: gwfdy eu difflannu ujy (post eorum discessam) Mab. 1, 273. eit
tnott hwy (illorum gressus) 2, 216. Magis aactum: en eu pen vinteu (in
illorom caput) Leg. 2, 11, 15.
Com. semper compositnm AGA (aspirans sequentes consonas capaces Mpirationis,
p. 193): olow aga threys (vestigia pednm eomm) O. 760. aga han (cantos eonim)
O. 310.
Anctnm: aga gul y (illos facere, claTos) D. 2702. aga fen y a sackye (ca pito
sua illi movebant) P. 195, 2. y uDolhua aga garrow (lavit pedes eorum) 45, 3.
er aga fyn (in eomm occnrsnm; pen, pyn) 96, 4. 120, 2.
Arem. HO : maz vezo acaff ho caffou ha ho hol poanyou ha touzan (sint leres
eomm sollicitudines et omnes eorum ^olpres et cura) Buh. 200, 8. 9. en ho
goanet (in venis suis, eomm) 204, 9. ho poan hae ho anquen (dolor et angor
eonun) MJ. lla. Hod. ho item aspirans.
Hactenos formus pronominum possessiTomm proposnimus constractorum com
snbstaatiTis. Praet.rea cambricis formis quibusdam et formulis designan tur
pronomina possessiTa Lbsolata sine substantiTO, ut graec. o IftavTiw, aean
rot", germ. der meinige, deinige etc. E quibus MEU, TEU (1. 2. pers.
sing.) — SenetiTi principio, ut Tidetor, pronominum personalium (p. 373), an
ab ori gine possessiTa? — vel per se posita satis sant; contra voces EQ) (3.
pers. «ing. et plnr.) et EIN (1. 2. pers.
plur.; an nomina principio? cf. -eid adiec tira formana, ut morwyneid,
puellaris, proprins pnellae etc.) pronominibns ut post praepositiones
suffixis carere non possunt. Omnibus his ptaecedere solet ▼el articulus vel pronomen possessiTum,
saepius adduntur notae augentes.
MEU, TEU: kyuoeth humim ar meu vy hun agymereia i attaf (regionem illins ad
meam ipsius sumpsi mihi) Mab. 2, 14. mal pei teu uei (acsi tnns esset,
gkdins) 2, 229. Cum articulo: ac y mae y meu i y lle hwnn (et est meus hic
locos) Mab. 1, 25. bei welt gennyt uy march i nor teu dy hun (Tideretur
melior tibi mens equus quam tuns ipsins) 2, 16. nyt amgeled gennyf y teu (non
solli dtndo mihi tna) 2, 37. 39. 40. tauawt Uawnda yw y teu di (lingna ampla
est tua) 3, 192. deu parth vy oet. adeu parth y teu ditheu (duae partes meae
aetatis et doae partes tnae) 2, 202. pauedol yw y teu di (quae meditatio est
taa, est Ubi ?) 2, 13. Cum pron. poss. : pa uedwl yw dy teu di 2, 63.
EH): 09 tydi asgynhely y Hamhyetaen yn eidi hi dyret ragot y ymwan amiui (si
postnlas nisum tanquam illius, pneUae, procede pugnatnm mecum) Mab. i, 17. y
mae y breickeu hynn ar dwyuronn yn kolli clot a mUwryaeih kymHnt
|
|
|
|
|
(delwedd F9051) (tudalen 388)
|
388 (393 394) n. 4. PRON. BFIT.
P08SE88IV0M INFIXCH.
ac aofd eiduiit (amittunt brachia haec et pectora gloriam et fortitndinem
tantam, quanta erat eonun) 2, 35. Cum articulo: pa ryui neyes yw yr eidaw ef.
heb y brenhin (quale negotium est eius P inquit rex) 3, 83. gorynasaant idaw
padarpar oed yr eidaw (quaesiverunt cx eo, quae paratio esset ipsius, quid facieDdam
paraiet) 8, 85. nyt oed oltcc degnch nor eidi (non erat aspectus pulchrior,
quam ipsius, puellae) 2, 2)8. mynet y edrych pauedwl yw yn, eidunt (ire ad
videndum, quod consilium sit suom, eorum) 3, 82. Cum pron. poss.: miui adoda/
oyg korfi yn erhyn y eidaw ynllawen (ego dabo corpus meum In oppoaitionem cof
pori illius libenter) 3, 196. ywedy goresgyn y wlat y gwledychu awnaeth yny
oed yny eidaw ef (postquam invasit rcgionem, dominari coepit donec esset
ipsioa) 3,211.
EIN: dwc uendith duw ar einym gennyt (gume benedictionem dei et nostram tibi;
all., ariic. p. 218) Mab. 2, 236. a wyrda padarpar yw yr einwch ehwi yua (o
viri boni, quae paratio est yestra hic, quid hic paratis?) 2, 62.
11. Pronomina possessiva infixa.
Intercedunt inter substantiva et praepositiones vel particulas praecedentes
terminatas vocalibus, interdum liquidis, ut praep. cambr. com. yn, arem.
<n, quae fiunt y, e, cambr. eir, Separari solent etiam haeo pronomina nua
cnm particulis a substantivis snis, quemadmodnm infiza personalia a verbis.
1. Pron. poss. infixum 1. pers. Sing. cambr. M (non inficiens, sicnt n pron.
plur. et personalia eadem infixa): kan gwydwn ydout ti ym keissaw (nam
sciebam te venturum esse ad meam investigationem, me quaesitum ; y = di, hib.
do) Mab. 1, 25. mab iarll ym erehi ynneu ym tat (filius comitis petens me a
meo patre (y=di, hib. di, de, ex) 1, 252. ny byd vy eneit ymkorf, ywcorff
(non erit anima mea in corpore meo; y *= in) 1, 21. 32. ynteu aladho vy
meibon ym gwyd (occidet filios meos in conspectu meo, corum me: gwyd,
hih.fiad) 1, 34. deuet ym ol yr weirglod (veniat post me ad pratum; ol,
vestigium) 1, 240. da yw gennyji eu kymryt rac eu kaffel om gelynyon om
hanuod (placet mibi sumcre, antequam sumantur ab hostibus meis inviio me) 1,
29. cicbyl om amherodraeth (summa imperii mei) 3, 274. ny welcia i eitmoet
(non vidi per aetatem meam, non vidi unquam; frequentius cum infixo pron. 3. pers. eiryoet, unquam) 1,5. 14. hwdedi uygkledyfi am harueu (sume
gladium meum et arma mea), vyinorek am arueu (equum meum et arma mea) 1, 25.
267. vyngweisson am direitvyr (pueri mei et servi mei) 2, 219. nywnneth y gwr
ymdunafi ocawred kymeint am karcharu (non fecit vir circa me magnitudinis
tantundem ac me incarccrare, non fecit me tanti ut me incarccraret) 1, 10.
Pron. ampliatum: yiu ol i (post me) Mab. I, 242. Magis ampliatum: ym gwahawd
inneu (ad invitandam me) 1, 19. ym eixhi ynneu (ad me petendam) 1, 252. am
adaw ynneu fmo (et me relinquere ibi) 1, 10.
Item comice et aremorice. Cora.: J&m cara ua Jom senty (ad me accn
sandum, me tenendum) P. 75, 2. Jum comfortye 55, 4. vhy a tlieth Jym yn arcow
. . . thcm kemeres Jom nyndye jom peynye (vos venistis ad me in armis ad me
capiendum, me pulsitndum, me cruciandum; infinitivi constructi ut substan
tiva, contra 61, 4: thov hemeres, cum forma possessivi absoluta) 74, 1. 3.
thum fleghys (liberis meis), thum arluth (domino meo) D 1945 1957. ym colon
(in
|
|
|
|
|
(delwedd F9052) (tudalen 389)
|
n. 4. PROK. BRIT. POSSESSmJM INFIXTTM. P94. 3W) 389
eorde meo) D. 1703. am scvdel dybhry o wra (e lance mea edet) P. 43, 3. ^c wor^aff ee ham lays (de me et lege mea) 80, 1. Post
praepositiones termiuatas consonls invenitur forma as»: an barth di/ghoto gam
am car (a parte dextra cam patre meo) 93, 3. orth am eresyl (ad iudiciam
meum) 0. 1814.
Auctum: am enef cy (de anima mea) O. 1273. Magis auctum: thom faee vy (ad
meam faciem) O. 2337.
Arem. : em ealon don (in meo animo intimo) Buh. 4, 11. 30, 4. me ya da doen
te*teni dam priet (eo adfaciendum testimonium marito meo) 126, 8. ilram fex
(per meam fidem; dre) 158, 9. francq am anquen (liber a meo dolore) 144, 2.
ow eaffou ham. xouzan (sollicitudines meae et cura mea) 52, 17. em coudet (in
«nimo meo) MJ. 9a. om youll franc (e libera mea voluntate, mea spontc) 20 b.
ha me ham re (et ego et mei) 2l5b. pidif roen tron dam pardonaf (orare re gem
thronorum ut mihi ignoscat) Buh. 142, 20.
Auctam : am enep me (oontra me) MJ. 23 b. dam gourtos me (ad ezpectan dnm me)
36 b.
Plur. cambr. N: an bwyt a deuth in (et cibus noster venit nobis) Mab. 1, 5.
Anctom: y mynachegeeu atreleiitt
di yn porthi ni (monachae quas vidisti in nntritioDe nostra, nutrientes nos)
Mab. 1, 252.
Com. varissime N: syltcatts yn enerow (salTatio animie nostris) P. 1, 4.
Plemmque hic quoque AGAN, cnrtatum vel contractum cum praepositione quae
praecedit: dagen ehen (generi nostro) O. 2066. ygen lyfryow (in libris
nostris) R. 2411. agan bewnan» may fen tur (de vita nostra ut simus securi)
P. 191, 4. yigan eawye (ad nos salvandos) 153, 3.
Arem. N, plerumque ON: deux gueneff beden dm santel don queUn (veni mecum ad
virum sanctum ad nostram in: titutionem) Buh. 126, 24. en metou ^ter no8, in
nostro medio) 74, 5.
Aactom: don guelchif ny (ad nos lavandos) MJ. 53 b.
2. Pron. poes. infizum 2. pers. Sing. cambr. TH (ut personale in fiznm): yth
wlat (in regione tua) Mab. 1, 8. yth gyfoeth (in dominio tuo) 3, 302. yth
erbyn (in occursom tuum, contra te) 1, 284. llad Uawer oth lu (occidit mul
tot ex ezercita tuo) 1, 265. ti a ledeist vy arglwyd oth twyll ath tyrat
(occidisti dominam menm astntia tua et proditione tua) 1, 284. correit di dat
H ath uam oedynt (erant pygmaei patris toi et matris tuae) 1, 248. gwell dy
ajles noth Ue (inelins taam incommodum quam commodam tnum) 1, 6.
Ampliatam sicut alia: a hynny oll oth achawe di (et haec onmia tua causa,
propter te) Mac. 1, 283. dadigawn yw gennyfi vy march cUh arueu ditheu (.-juf
ficit mihi equas meus ot armatura tna) 2, 16.
Com. TH (T, D, ut personale infixam): me a veth...yth
seruys (ego ero in servitio tuo) P. 49, 1. preder my theth whul (cogita me te
fecisse) 0. 67. th^h eorf (corpori tuo) O. 86. yth whys (in sadore tuo) O.
273. ath trok (a malo tuo) R. 1730. kymmer . . . yih iorn (sume in manum
tuam) O. 1455. pv a voras yt eolon (quis intulit in animum tuum?) P. 81, 4.
pan dyffy Jet pow (cum venies in terram tnam) 193,2. yt allos (in potentia
tua) 22, 3. had la^e (et te interficere) 123, 4.
Arem. Z (nt pers. infiznm): dal liufre guen ez querchen (tene vestimentom
tlbnm in circuita tuo, circa te), goulouen seUr daz deren (candelam lucidam
ad
|
|
|
|
|
(delwedd F9053) (tudalen 390)
|
390 (395.396) n. 4. PRON. BBIT.
P08SBSS1VUM QIFIXini.
manam taam) Bah. 104, 7. 8. daz butin
(ad lacnun tuam) MJ. 15b. dazgutMn (ori tuo) 61 b. den az diquiblyen (homo e
discipulis tais) 57 b.
Plor. cambr. solam formam absolatam YCH, AWCH in Mab.
iuTeni: v avDch detcis chwi (in vestxam optionem) 1, 21. yn ych hol ehwi
(post tos) 2, 194. Cf. hodiemam: yn eich calonnau (in cordibus Testris).
Corn. semper compositam AGAS, cortatum tcI contractam com praeposi tibne:
thagas enef (Testro animo) D. 227. hagas myghtem ef tyneeugh (et regem
Testrom eam .habete) O. 2348. ufar gas flehes (saper liberos Testros) D.
2643. y ges golok (in ▼estram
conspectum) R. 1861. a gya eompany (ex sodalitite Testra)
D. 868. In P. semper pleua forma agi».
Arem. OZ, OUZ, interdum O (ut personale infizum) : aeur mot dot crota dur
(sors boua parralo vestro) Buh. 112, 8. hoant dous eontentaf (desiderina vos
contentandi) MJ. 7b. doz guelet, douz guelet (ad vos videndos) 20 a. 176«.
duet off diapell doz aellet (veni e longinquo ad vos videndos) Buh. 38, 7.
deod enor vezo ha dottat (vobis sit bonor et statui vestro) 112, 4. mar qu^
netra a ve do grat (si invenitis quidquam quod sit ad placitum vestrum, quod
pla ceat vobis) MJ. 9a. Item cum heny. par
doz heny (par vestrae, aeromna) MJ. 39 b. Alina forma absoluta: en hoz esper
(in veatra spe), m hoz mettM (inter vos) Buh. 140, 10. 170, 2.
3. Proa. posa. infizum 3. pers. Sing. cambr. E in ntroque gtavt, in mascolino
destitaens, iu fem. aspirans (h intromitteas ante vocales), ot y pron. poss.
absolutum.
Masc: trittuu awnaei y gwr gicynllwyt aewreic aeverch (contristari coepit vir
canus et uxor eius et filia eius) Mab. 2, 17. nyt attebei yr vn mwy noe gi
lyd (non magis respondebat unus quam socius eius, quam alter) 1, 258. dratge
fyn (in tergdm suum, viri, revro) Mab. fq. Vetastior
fozma «nondam tangens seqoentem consonam legitur in cod. Lichf. : tutbule hai
eeneH (T^ et genus eios) L. Land. app. p. 271. In Leg. ood. A. y, non semper
tangens consonam: ay lad (et eius interfectio), oy gureyc (mnlieri eias) 1,
2, 2. ay huynep (ac faciei eius) 1, 2, 3.
Fem. : y rodet hanner y gyfbeth ehun . . . aehwbyl oe heur ae haryamt ae
thlytteu aegwyttlon ar hynny (dedit, comes, dimidiom dominii sui ipsius, et
sommam eius, comitissae, auri et eius argenti et eios gemmarum, et eius
obsides praeterea) Mab. 1, 30. edrych aoruc lunet draechefyn (respicere
coepit Lonet* in tergum saum, revro) 1, 19. Praep. y com pronomine fit aut
oe: yduo kitheu eteyb oellyt (dozit ipsa episcopos ad aalam suam, comitissa)
1, 21. im> rodi «y merch idaw ombod oellygru aediuetha (quam dare filium
meam ei mea sprate ▼itiandam et destruendam) 1, 34: aat ywi
ahitheu unodet ynyt prydein yw that (et ipsa
postolabat insulam Britanniam patri sao) 3, 271. ac ydywedaitant wy* teu wrth
yr amherawdyr nat oed weithret y neb y goffel y gaer. nae yw rodi idaw ynteu.
namyn gwyr ynye prydein (et dixerunt ipsi imperatori non esse opos coiasquam
ezpognationem urbis, nec at eam daret illi, nisi virorum Bri tanniae) 3, 274.
Ampliatam: ae waet ynteu yn rydec («t saogais eius flaens) Mab. 1, 246. a
hoimo aelwir kaer yr enryuedodeu ae ny wdam m dim oe henryuedodeu hi eithj/r
|
|
|
|
|
(delwedd F9054) (tudalen 391)
|
n. 4. •PRON. BRITANMIOUM BELATIVUM.
(396. 397) 891
y ffolw velly (id castnun vocatur castriuu miraculorum, nec scimus nas
quidquam de eins miracalis, nisi quod ita Tooatur; ktLer, fem.) 1, 292.
Com. Y masc. destituens, fem. aspirans : ^y gornfiyrtye an neff y fe danve
ny».. . eUth dy (ad eius confirmationem de caelo missi sant angeli ad eam) P.
18, 3. peay may halle jy Jas (orare ut posset ad patrem suum, lesus) 5B, 4.
jy goKsya (ad mentem suam) 15, 4. hay bowys yhonon (et tnnica ipsios) 161, 2.
yntre y thyns hay davas (inter dentes et lingnam eius) O. 826. my onan ay
vynytus (ego uua e mulieribus eius) R. 1667. paris en» jy hukujas (parati
erant ad eam accosandam, feminam; cf. cuhuthudioe, gl. accusator, Voc. lO^.
et Je gu kmja, te accusare, P. 84, 2) P. 33, 2. fhy gour hy a "^anvonas
(ad Tiram suom illa misit) 123, 1. hay holon whek (et cor eius dulce), hay
m(tb (et filius eios, Mariae) 222, 3. 226, 4.
Auctam masc. : t% lesky ef (ad iUum comburendum) R. 297.
Arem. E masc. neutr. : disquennet de tnetou (degressa, columba, in enm, in
eins medium) Bnh. 116, 17. me ya de sellet. . . ha de diuisquaff . . . de
enterraff^ de sd>elia/ (eo ad yidendnm eum et exuendum, humandum,
sepeliendnm) 10, 18 sqq. gant queuz de tribut (cum dolore de tributo suo) MJ.
5a. de ty houz eouoia/ (domum soam vos invitare) 22 a. de quer mam (matri
suae oarae) 140 a. dt ober (ad id faciendum) 14 b. dere (eius familiaribus)
78 b. Fem.: deyuynou (ia eios angaes, fem.) Bah. 170, 14. duet de guelet (venite ad eam yidendam) 138, 16. gant queuz
de pechet (cttm dolore de peccatis suis) MJ. 4b.
Plnr. cambr. E atriasque generis (bod inficiens, p. 187): goleu gan y tan oe
hanteu (lux ob fulgorem ex armis eorum) Mab. 1, 24. trannoeth y kymerth y
pedeir gwraged ar hugeint ae nteirch ae dillat (post noctem sumpsit viginti
quat taor mdieres et equos eamm et vestes earum) 1, 37.
Comice non inTenitar nisi forma absoluta: gans aga garm (per clamorem eorum)
P. 4, 2. byt yn aga fryua (usque ad principem eorum) 76, 4. dre aga hutyU ol
(per omnium eorum consiliam) 133, 2. Contracta tamen cam con ionctione ha
(et): haga hymoyn (et nomina eorum) O. 35.
Arem. O: raumeaff elan drouc speredou ha do euffrou (renuntio mriis spi
ritibus et eorum operibus) Buh. 102, 22. 24. dan bedis dour so do diuis four
nisset (mundi incolis est aqua ad eorum desiderium praebita) 1!>2, 1. 2.
ca/' fout.hent do compreltendaff (inTenire viam ad ea comprehendenda,
mjsteria) MJ.62a.
C. Pronomen relatiTum.
Britannice locum pronominis relatiTi in casibus rectis positi, siTe sub
stantiTom antecedit siTe pronomen qualecunque, in sententia affirmatiTa ob
tbere solet Torbalis particala relatiTa A, de qua et de coius omissiMie oonfe
nmtev particulae verbales et ordo constractionis britannicae.
Ezempla cambrica: bet genou ir pant a cuid in liman (nsque ad os ca ▼itaius, fftuciom quae cadunt in Lemanum) L. Land. 231.
dym auey yn erbyn tr escrythur lan (res quae esset contra scripturam sacram),
Ueuel ar doythyon ttuuant ykyd ac e/ (H. et Tiri docti qui fderont uno cum
eo) Leg. praef. mtn ntu avynna/ yr ymdidon da aedewit yminneu (ego toIo
collocutionem quae c«Bcessa est mihi; nom.) Mab. 1, 2. yr ymdidan goreu a
wypom ninneu (con
|
|
|
|
|
(delwedd F9055) (tudalen 392)
|
392 (397) n. 4. PRON. BRITANNICDM
«EVATIWll.
fabalatio opfcima quam sciemns nos) 1, 2. marwyn deckaf a weteiat ti (paellt
formosissima quam vidisti tu) 1,4. ff avennyc jgord itti uul y keffyeh yr
hyim ageinHy (illc monstrabit tibi viam ut invenius id quod quaevis; acc.) 1,
6. Item omissa demonstratione : yn keisiau: aorffei arnaf (in quaerendo qui
me superar rct) l, 5. yr atoelyeh nae yr aglytoych nae ymchoeldi (proptcr id
quod videiis aut proptcr id quod audicris, noli vcrti) 2, 36.
Cornica: an peynys a teotheuya (cruciatus quos passus est) P. 6, 1. kym mys a
theseryas (quidquid desideravit) 9, 4. Omissa domonstrationo : an deppro gans
crcgyans da (qui oum edet cum fidc bona) 44, 4. an geffo powa o» g^cyr Jyns
(qui liabobit tunicam, vendito oam) 51, 2. pandra yw a vynnough wy (quid C8t
quod vnltie vos?) 67, 2.
Aremorica: da ober en pez aquery (ad faciendRin rem quae tibi placet) MJ. 57
a. pa govfhemp piou ve...a gra don ann troyson man (se sciremus quis esset,
qui facit hnnc proditionem) 58 b. Ibidcm omissa demonstratione: me...eu
hennez...a elesquet huy (ego sum is quem quaevitis vos) 71b. lesus hep mar a
Nazareth eu a clesquomp (lesus Nazarenus est sine dabio quem quaevimus).
Sententiam negativam, a qua abest particula relativa. cambriee in choare
solet ny. naweleis i eirmoet buyt ua llynn nyweltcn yno ygyffelyp (me nanquam
vidisse cibum nec potum quem non viderem ibi similiter) Mab. 1, 5. nat oes
deutor yny byt ny chaffo eu llwyth yny ffonn (non esse duos viros in mundo
qui non inveniant onus suum in clava) 1, 6. Interdum ar nt: ae ado dataant eu
hemendyth ar er eynat a kemero dyofryi braut . . . nr ny njpey teyr kolheuM
kefreyth (et imposuerunt maledictionem suam iudici qui sumat senten tiam
iudicii qui non sciret tres columnas legis) Leg. praef. adel ymwaredaw iawn
yw y gymryt. ac ar ni del yn ufud kym/ieller o nerth cledyceu (qui venerit
bonivolus, iostnm est eum a6cipcre, scd qui non venerit oboediens, compellatur
vi gladiorum) Mab. 3, 13; aut yr na: mackwy ual htcnn yr ua allei dywednt
(puer sicut hic qui non posset loqui) 1, 267. Comice et aremorice semper ra:
Cornice: grvssons eusyll nago vas (fccemnt consilium quod non erat bo num) P.
31, 3. dal ua bof^ar ny ase nag omlanar (caecum aut surdam non 6ivit qui non
salvaretur) 25, 2. Jym ua as troys ua leyf ua vo golhys, fhymiuocy ua gas pen
ua trocs ua vo golhys (nc sieris mihi pedem neu manum, capat nea pedem, qui
non lavctur) 46, 4. D. 859 sq.
Aremorico: evit vnan ua duy, palamour sascun da vnan ua dvy (propter aliquem
qui non vcnict) Bah. 4, 19 sq. 6, 10 sq. mi re nen care (homines qui eum non
amabont) MJ. 84 a.
Pro casibus ohliquis pronominis rclativi substituitur aut pronomcn per sonalc
(pendcus e pracpositione) aut possessivum (genetivi loco), utrumque se quens
in fine sententiae (quam inchoat aut particala verbalis absoluta cambrice
pracsertim aut ncgativa nu).
Combr. cum pracpositionibus : yny delych yr koet y daethost tncydaw (donec
venerih ad silvam, per quaro venisti) Mab. 1, 6. ua daw murchawc ar y dir
e/ua mynno cf ymwelet ac ef (ut non veniat eques in terram eius, quocum nolit
ipse congredi) 2,50; interdum insuper addito pronomine demonstrativo: dyllat
ewt' uynes er hun yptnytyo endau (vestis reginac, in qua pacnitentiam
fecerit) Leg.
|
|
|
|
|
(delwedd F9056) (tudalen 393)
|
n. 4. PRON. BRITANWICUM RBUATIVTOI.
C97) 393
1, 24, 6. ettauell ebrenyn er hon ebo en keseu endy (conclave regis, in quo
doiv injt; dillat masc, ystafell fem. ; ad Terbum: vestia rexnae ea,
paenitentiam fe cerit m ea; conclave regis id, fuerit dormiens in eo) 1, 11,
4. Genetiri loco e aabetantivo pendentis: ar gwr y buost neithteyr yny ty
(cnm viro, in cnius domo fuisti praeterita nocte; ad verbum: cum viro, fuisti
in domo eius) Mab. 1, 247. yr hynn ydwyt yny geiasato (id in cuius quaestione
es, id quod quae ris) 1, 5.
Com. : f "^eua an venyn gatue parit ens jy huhitjas (erat mulier cum iis
ad cuins accusationem parati erant) P. 33, 2.
Arem. : an vanesonou hoz boa goulennet egvetou (ferae quanun causa po
poBceratis) Buh. 84, 1. 2. fetra nm^z so hoaruezet ua galsesde quet eguetou
nar mon (quid novi accidit, quarc non posses sermocinari ?) 74, 1 — 3.
Interdnm pronominis demonstrativi loco praemittitur infinitum NEP (aliquis,
hib. nech"), cambrire semper praecedente articulo, cornice et aremoriee
solum, sive afBrmativa est seutentia sive negativa.
Cambr. : ar y nep eg Kemry aleerey heb eu kadu ektfr^ytJnfeu (super enm in
Combris qui vitiasset sine earum servatione leges) Leg. praef. ar neb auei
drechof ohonam (ct is qui fortissimos esset e nobis) Mab. 1, 277. yr neb ady
lyei vynet </»• ntuad (ei qui debebat ire ad aulam) 1 , ] . kanhadu yr neh
y delei kuntnw attav yny heluu. llad y benn ae rodi yr neb ymifnhei
(permittere ei ad quem venisset ille, cervus, in eiue veuationem, ut
abscideret eins caput et id daret cui vellet) '2, 7.
Com.: neb a gar du (is qui amat denm) P. 24, 1. neb a vheleugh why (is quem
quaevitis vos) 68, 2. (69, 2.) »«6 ua yl/y gull peghes, gW^yll pegh neb ua
ylly (qui peccatum facere non poterat) 3, 4. 20, 4. neb ua whytho grens
fannye (qui non flabit, facito ut ventilet) D. 1243. Etiam post snbstontivn:
ih^ neb ugun pernas (lesum qui nos redemit) P. 5, 4. bos mab du neb o lejys
(esse filium dei qui occisus erat) 210, 4; vel prouoroina: dremus yw ef...
neb r« ttei^ys (vir optimus est ille qucm vendidi) 103, 4. rys y Ittje
mygtern neb a OHuerello (necesse est enm occidi, qui se ipse regem fecerit)
121, 4.
Arem.: piou vezo nep ho traifso
(quis erit qui vos prodet?) MJ. 59 b. nep e pep guys . . .ua pris quet (qui
nequaquam curat) \ 2 n. dan pobl mHliguet . . . ha nep...no car quet (populo
' maledicto et qui non amat vos) 22 b. me sufly doe nep am croueas (supplico
deo qui me croavit) Buh. 106, 17. peluny ntp rid. infra.
Coraicae cam aremoricae commnnis est particula MA (moy, n\az) rclatio nem
obliquaro significans, de qua infra agetur inter coniunctiones.
Aremorica sola in relativi usum convertit pronomen interrogativum •implex fv,
de cuius constructiono infra exponetur, praemisso vel substantivo vel
pronomine: dren marv pe gant ez marcas (per mortem qua mortuus est) MJ. 64a.
b. an mare . . .pe dre edit ez eu dit rev e gouzng (mors, coius passio per
cdic tam est tibi necessarja) 67 b. fleman pe da ez eu afet luzas (is quem
osculatus est ludas; afet cum praep. rfs) 70 b. nep pe da ez reSf me . . . an
bara gluibyet (is cui dabo ego panem hnmectatum) 60 a. da nep pe gant ez eu
eletet mab den traytset (ei per quem auditur filium hominis esse proditum) 58
a. Eidem hand nvo additur heny (de quo cE infira D): da doe an tat pe heny a
injuiiat (deo
|
|
|
|
|
(delwedd F9057) (tudalen 394)
|
384 (398. 399) n. 4. PRON. BRITAKNICUM
t>EMOKSTRATIVtIM.
patri <}ui inioria affectus est) MJ. 3€a. en poan pe htny . . . ofMuz da
gmuafl (in suppliciam quod mibi eet patiendum) 57 b. an marv yen pe heny da
gouuif net u mennet huy (mors frigida quam pati sincere vultis vos) 28 a. goa
plen an den pe fire heny ez vizif de»ry trayeset (vae plene homini per quem
indubie prodar!) 92 b. an ne/ seren pe en he>iy es eu ordrenet (caelum
iucundum in quo «st ordinatnm) 37 a. pe hiny 56 a. Pieooastice: leeus peheny
nep a cUiquet huy (I. quem quaevitis vos) 185 a. Piuralem supplet pe re: an
ecribet han prelladrt bras pt re . ., dan mari' glas en leuzrae (scribae et
sacerdotes snmmi qui ad mortem lividam eum miserunt) 207 a. Item hodie: p^
hini, flm.pere.
De relativo proaomine infinito
puipennac trium dialectorom communi videas infra (wib E).
D. Pronomina demonstrativa.
Britaanica pronomina demonstrativa etsi ad unam fere radicem redeant, candera
quae patet ez hib. se, eo, sin (eiu, luni), supplentar tamen sicut hiber nica
«t angentur adverbiis quibnsdam variae formae et originis; quare hibe^ aicae
formanim varietati non nimiom cediit britannica.
Cambrictira pronomen (w, hic, Ule) masc. HUN, HWNN,
fem. HON, HONN, plur. (et neutr.) HYN, HYNN (quam formam Demetae pro ceteiit
«^Doque aabstituunt). sive absolutum est sive subiunctum snbstantivo, tam
siis plez (respondens lat. hir!) invenitur quam a fine auctom vocali
(respondens fere lat. ille). Idem
abNolutum aut sine articulo aut cum articolo adhibetur, diveua tamen
sigBificatione.
Absolnte positum sine articulo, respondei hibernico »ide. Masc. simplez (bio)
: nua ndeuawd dyn amofy ehun chwedy^ •eeHiedigaeh no hwnn eiryoet (quod nenio
unquam dixit de se ipse narrationem infaustiorem hac) Mab. 1, 10; anctam
(ille): ahunnu eu edyn ae lemer (et ille est homo quid id recipit) Leg. 2, 1,
77. a ieuhaf oed hwnmo (et natu minimus erat ille, Ebracus) Mab. 1, 235. Fen.
auctum: ahonno ageluuyr moruyngreyc (et illa vocatur virgo-mniier) Leg. 2, 1,
75. ny chiglefi kerd kystal a honno eiryoet (non audivi cantnm aeque dnlcem
atque iUum imquam) Mab. 1, 9. Plur. auctom: ahene
aelgvyr gothorth e brenyn (et ilii vocantur comitatus regis) Leg. 1,4, 1.
Nentr. simplex: a hyn adywedaf yUi gei (et id dico tibi Cai) Mab. 1, 4;
auctnm: ahynne heb eur (et id sine aaro) Leg. 1, 3, 1. guedy henny, urth
henny (postea, propterea) 1, 6, 1. 1, 7, 1. ar hynny, am hymiy (exinde,
propterea) Mab. 1, 4. 6. 8.
Positom cam substantivo, cui praecedit articulus, ipsnm quoque tam sim plex
quam vocali auctum, respondet hib. te, lo, ein. Masc: y chwedyl hwnn, ar
chwedyl hwn (nairstio haec, et n. haec) Mab. 1, 10. 11. 38. gwyr y byt hwnn
(viri huins mnndi) 1, 6. yr gweidi hwnn (huic clamori) 1, 16; en yr amaer
gltm hunnu (sacro illo tempore) Leg. praef. ar y koet hwnnw (snper silvam
illam) Mab. 1, 6. ydan y prenn hwnnw (sub illa arbore) 1, 8. Fem.: y votrwy
honn (bnnc anaulum) Mab. 1, 14. yn yr ynys lumn (in hac insula) 1, 246. yr
dinat honn (in hanc nrbem) 1, 290; ar y llynn hono (in illa palude) 1, 244.
or vydin honno (sh llle agmine) 2, 378. y no» honno (illa nocte) 1, 6. 270.
290. Plor.: ar yr anniueileit hynm, ar yr anniueHeit hynny (super haec, illa
animalia) Mab. 1, 7. ar pwraged hytiny (et mulieres illae) 1, 37. en
etemoryeu henny (illis tem
|
|
|
|
|
(delwedd F9058) (tudalen 395)
|
n. 4. PRON. BRIT.VNHlCnH
DBMONSTRATIVnM. (398.389) 895
poribBs) Leg. 1, 9, 22. Item cam substantivo pronominali rei (cf. infra sub
G): gwyr yw y rei hynny ymtat t (viri simt illi patris mei) Mab. 1, 264. pwy
y cy din burweim racco. gwyr Uychlyn yw y rei hynny (quod agmen est mere
albura illad? viri Nordmanni sunt illi) 2, 380. deu tor kynioychet ar rei
hynny (dao viri aeque strenni atque illi) 1, 24.
Idem pronomen cam articalo constraitor, respondens hib. inti, indi, ani (galL
hod. celut) praesertim sequente sententia relativa vel genetivo. Masc:
[edlygl eu er hun adete gleduohu guedy ebrenyn (edeliiigus est is qui debet
im perare post regem) Leg. 1, 5, 1. dyllat eurenynes er hun (vestis reginae
ea) in exempio sapra dicto p. 392. Fem.: aoseodaseant eu ftemendyth ar hon
Kemry Koll (protalenmt maledictfonem suam et m. omniam Cambroram) Leg. praeE
eitauell ebrenyn er hon (conclave regis id) vid. p. 393. yr hann a vynnei dri
gyaw (ea quae volebat remanere), ar honn a vynnei vynet ymeith (et ea quae
volebat discedere) Mab. 1, 38. Neutr.: ual y keffyeh yr hynn ageiaey (at
inver nius id quod quaevis) Mab. 1, 6; idem addito adiectivo: dechreu di...
or hyn o^odtaf awypyeh (incipe ta ab eo quod scis maxime singulare) 1, 2. or
hynn gtreu a ga_fer (de optimo quod invenietar) 2, 45. Floralis forma deest,
pro qoa substitaitar substantivum pronominale y rei (ef. G).
Com. et arem. tam simplex HEN inveniri videtur quam auctam et com positam
varia ratione, nec vero asquam nisi absolatom.
Corn. masc. neutr. HEN, fem; HON, baud rarum absolate positum: hen yv guyr
(iotad est verum) R. 977. hen yw dyth a bowesva (is est dies quietis) 0. 145.
hen yw re nebea (istad est parum) O. 389. hen yv agan crygyani ol (haec est
nostram omnium fides) R. 954. hen yw tour (sufficit id) P. 51, 4. hett o jojo
ffltir a bayn (id ei maltum doloris erat) 137, 4. heno jojo calys feyn (is
erat •i darus eraciatas) 196, 4. fur wyr henno ay anvoth (verissime id erat
eo va, rito) 175, 1. henno payn a vur byte (is erat cruciatus magnopere
miserandus) 134^4. Fem.: kon yv eusylfyn, hon yv cusyl da (istud est
consilium bonum) 0. 2041. 2267. Yehementer tamen dubitandum est, an baec sit
forma curtuta pronominis hena, henna^ at quae ante vocales solas inveniatur,
praesertim cum •adem ratione ez hema, hemma curtatom sit hem.
Arem. HEN (respondens cambr. %n) non invenitar nisi abstractum neu tram
significans : euel hen (ita, itaque; i.e. at hoc) Buh. 66, 10. evelhenn MJ.
93 b. 56». 78 a. 82 b. evalhenn (id.) 29 a. cret henn (crede hoc) 74 b.
eredet henn (credite hoo) 32 b. Frequentius tamen hic quoque est SE, solius
aremoricae dialecti proprinm: oaru (igitar) MJ. = voar ae Buh., rae le (ideo) MJ. Buh. fq. tguyt le
(propterea), dre ae (ergo), eoelie (ita, itaque) MJ. fq. evalse (id.) 77 a.
78 a. «n M (in hoc) 63b. 78a. quent ae (ante
hoc, potius) 10a.31betc. gouzvezet n (scite hoo) 36 b. aret ae (crede hoc) 60
a. credet ae (credite hoc) 31 b etc. Bnh. 188, 5.
Arem. HENI (a quo seiangi videtur com. huny tam vocalis constantia qoam signifioatione,
quae est pronominis infiniti) forma prozime accedit ad eambr. Atramo
(praesertiin demet. hynny), significatione tamen fere congrait com cambr. yr
hwnn. Constraitur enim tam cum genetivo : malloz doe ... ha heny huas
(maledictio dei et m. ludae) MJ. 85 b. vel promomine possessivo, Miofl
exempla supra attulimus, quam cum sentantia relativa, ipsum sibi prae
|
|
|
|
|
(delwedd F9059) (tudalen 396)
|
396 (*00) IL 4, PROK. BRITANKICHM
DEMONSTR4.Tm7M.
ponens aut articalam: ez eu aua heny hep muy quet a yoa deomp eompiet (e«t 18
dumtaxftt qui erat nobis dictus) MJ. 48 a. tramaf . . . an heny az glorifiat
(prodere enm qui te glorificavit) 129b. joa ha peuch a pedaj deoehhvy anheng
so sunctifiet (gaudium et pacem peto yobis ab eo qui est eanctificatas) Bah.
80, (i. dan heny so injuriet (ei qui iniuria affectus eet) MJ. 91 b; inverso
ordine: oui an ffoat real ez voe dieteal . . . Juzas voen heny (adrersus
sangainem regalem qui fuit perfidns, ludas fuit is) 16 a; ant pron.
interrogatiTum pe, cnios exempU yideas supra. Idem coninnctum cum
pronominibns nep: muyguet d^n at dit quiblyen ua nep heny (magis quam homo e
discipulis tuis aut quisquam) MJ. 57 b, mvyguet den eerten nep heny (magis certo
quam homo quisquam) 93a. nar deu.v predistination nep heny (si est
praedestinatio quacpiam) 88 a. hvy a gu^ ua eret den nep ficny (videtis non
audere hominem quemquam) 22 a; et pep (qua innctione sola congmere videtur
cum com. huny): ha te ha pep heny (et tu et quilibet) 93b. hvy a ezneu plen
pep heny (novistis plene quemvis) 53a. a enep pep heny (contra quemvis) 66 b
drei» pep heny (ultra quemvis) 87 a. da j^p heny (cnivie) lOa. pardona/ plen
da pep heny en dirihe contritiou (ignoscere plene cuicunque foret contritio)
90b. Pluralis loco hic quoque substituitor euh stantivnm pronominale re (cf.
G).
Quemadmodum compositum camhr. hod. huma (iste) opponitur snpra dictii hton
(bic) et hwntr (iUe), iia dietinguntur comica et aremorica pronomina »b
eolnta, etsi variato compositionis modr : cornica henma (hic) et hftma (iste,
ille), aremorica aucta forma hemnn (hic) et hmnez (i.e. henne-ne, iste), ad
quae ac cedit tanquam tertiam hen hont (ille).
Corn. masc. neutr. HENMA, HEilMA (curtatum hem), fem. HOMMA. Masc: henma yw
mygtem ejetcon (hic est rei ludaeorum) P. 187, 4. hentM yie mab du (hic est
filius dei) 208, 4. ow horf a ve yw henma (meam corpus eet hoc) 44, 2. hema
yw goys (leg. ow ? hic meua sanguis) 45, 2. hemma yv an keth ihesit. mar sye
hemma an iheau (hic est idem lesus, si hic est I.) D. 1693. 1699. nu a dyp
bos hemma an keth map (opinor esse hunc eundem filinm) R. 2508. hem yv marth
(hoc est miraculnm) R. 654. Neutr.: woge henma, woge hemma (posUiac) D.
13:27. 1485. ny amont travyth hemma (nihil valet hoc) D. 439. tht hemma of
dustyny (hnic rei sam testis) D. 131'2. Fem.: homma gans daggrote . . .re»
holhas (haec lacrimie eos lavit, pedes), homma vyth ny sestyas (haec ne
quaquam desiit) D. 519 sq. 528. homma yo eusyl da (hoc estconsilium bonam) D.
1549.
Masc. nentr. HENA, HENNA, fem. HONNA. Masc: arluth du yv mt heua (num snm ego
iste?) P. 43, 2. p^ a yl henna, bonas (quis potest iate esse?) 42, 4. me yw
henua (cgo sam iste) 67, 4. an preson gooyn onon ha bos henua delyffrys (e
carcere quaerere anum et illum liberari, mos erat ludaeis) 124,4. hfnua reja
an guella ginas (is esset optimns pner) 112, 4. Neutr.: pan d<(vi hennu
Jynny ny (quid rei est istad nobis?) 105, 1. yw henua Jys serify» (istad tihi
scriptnm est) 22, 2. henua Pedyr a seonyas (id Petrus recusavit) 46, 1. mg
henua (propterea) 5, 4. 7, 4. 26, 8 etc gans henua (interea) 81, 1. 86, 1.
257, 1. a kenua (inde) 111, 2. war lyrgh henua (postea) 5)1, 8. Fem. : honua
yw olthe olamye (illa est omnino vjtnperanda) O. 266. guyr vre» yv honua (vemm
indi cium est istnd) D. 515. honua a ryth tokyn da, my a vyr scon orth honua
(id
|
|
|
|
|
(delwedd F9060_F9060_grammatica_celtica_eus1_0397)
|
n. 4. PRON. BRITANMICUM DEMONSTRATITOM.
(400) 397
erit sigDum bonam. epectabo statim ad illud) O. 1247. 1251. honua yn an forih «ella (illa est via, ratio
optima) R. 582.
Pronominis sabiuncti loco codem modo post substantiva, quibui> fere ante
cedit wticulus, opponontur sibi ma et na. MA: an dcn>iia (hic vir) P. 99,
2. 141, 4. 245, 3. yn delma (hoc modo) 80, 4. 253, 3. an veyn tua (hos
lapides) 11, 3. yn bymia (in hoc mundo), Jen hyema (in hunc mundum) 60, 2.
43, 4. ^ payn ma (huic cmciatui) 55, 1; interdum geminato vn yn dremme (in
hac nrbe), an dremma (has urbes) O. 2284. 2771. alemma (ab hoc loco, binc) 0.
446. D. 649. R. 2397. NA: an nosua (illa noi) P. 237, 4. an lauarow ua (illa
Terba) 147, 1. yn gythua (illo die) 259, 4. yn vma (illa hora) 12, 3 etc. a
leua (ab eo loco, inde)229, 4; assirailatum: a le»" (id.) 16, 1. 30,4.
Sabstantiris re, tue codem modo ionctis significatur pluralis pronominis
absoluti: en rena, an rena, Jen rema (illi, his) 67, 3. 80, 3. 185, 3. ol an dvtma (omnea hi) 129, 2.
Arem. pronomen absolntum masc. HEMAN, fem. HOMAN: heman pe homman (hic, haec,
hoc') Cath. Masc: heman a reno en bro man (hic regna bit in bac regione) Buh.
190, 8. heman aioa goar hegarat (hic erat vir pius), *anet roa keman (sanctus
fuit hic) 208, 14. 20. heman to dan tut burzut pur (boc hominibus est
miracolum merom) 46, 10. pebez blaefem a gra l.iman (quid blaaphematioois
facit hic?) MJ. 81 a. a tut hemun endan poan out (sub poeua bouinum huios es)
77 b. Fem.: rae mazoa homan leanee (quia erat haec aancti fflonialis) Buh.
46, 1. homan eu guis (hic est modos) MJ. 13a. dilckyt homan (tenete hanc,
scalam) l.<8a.
Masc. neutr. HENNEZ, fem HONNEZ. Masc. : m« oarse a erenn eu hm nez (ego
igitui certo sum iste) MJ. 7 1 a. henne: heulyet (illum sequimini) 47 a. dre
heunez (per illum) 60 a. Neutr. : hfnnez ne apparekant nep andret ouzompny
(istud nallo modo conTenit nobis) 51a. flennez bepret a uppetaff (illud omni
tempore appeto) Buh. 50, 14. Fem.: honne: a ce iniquite re garv (haec esset
iniquitas nimis acerba) MJ. 114a.
EffiN HONT. Masc. : entre an re hont hen hont eu to tcuiz lat oz doen an
eroat tm (intcr illos iUe est qui est defessus aeger portans crucem gravem)
MJ. 130b. Fem. : lion hont (hod. houn-hont secundum Lgd.) caret exemplo.
Pronomionm loco item aremorice sabstantivis, ante quae praecedere solet
ardculus, subiungantur tnan (hic), se (istic), hont (illic = cambr. himt).
MAN : dan mab man, gant an mab man (huic puero, cnm hoc puero) Buh. 8, 8. 80,
8. eret an gver man (crede hoc Terbum) 10, 7. evx an bro man (ez hac rpgione)
6, 5. en bet man (in hoc mondo) 4, 15. en stat vian (in hoc statu) 2, 1. MJ.
46a. 55a. an tan baia man (hoc frustum panis) 60 b. an dra nian (haec res,
hoc) 38 b. 62 b. 69 b. an tia man (idem), an tu nian (cis) Cath. SE: antra te
(res ista) fq. andra ee MJ. lOa. 91 b. an plnt a dref an clezrf se (lamina a
tergo isiins gladii) Bah. 154, 7. en ttat ee (in isto statu) 138, 7. MJ. 62
b. an tam bara le (istud frastnm panis) 60 b. duet a lech ie (venite ab isto
loco) Buh. 138, 1 1. HONT: mont voar tech an lech liont (excedere illo loco)
Buh. 2, 4. an kaer hont (illam arbem) MJ.21 b. nai en b<>t hont nac en
bet inan (nec in illo mundo nec in hoc m.) 90a. an tu hont (trans, oltra)
Cath. Addito substantivo re signifi cator item plnralis pronominis nbsoluti :
a Imi entent len> a re man (vosne bene
|
|
|
|
|
(delwedd F9061) (tudalen 398)
|
398 (■«OlO n. 4. PROH. BRITANNICUM
DBMOKSTRATIVUH.
intellegitis hoeP ▼iros) Buh.' 160, 2. me goar an re se
(noyi istos) 150, 6. rae an re fumt ezoff
spontet (propter illos perterrita som) 92, 12.
Simili ratione lingus cambrica — quae hodie pronomini Aton addit adTerbia yma
(hic), yua (istic), acw (illic; ortnm ex fbrmnla raeko a praep. roe?); e.c
htm acv:, hon acw, hyn acw (iile, illa, illud), plnr. y rhai hyn acw^ y rhai
oew (illi, illae, ilia) — substantiTis pronominum loco subinngit adrerbia yma
(hic), raeko et alia, ut eynneu, gynneu (mox, prope), draw, hmnt (illie,
arem. hont) iam in Mab.: deii ychen bannawc y lleill yssyd or parth hwnt yr
mynyd bann atec. ar llall or parth yma (dao boves comuti, unus est ab illa
parte montit comuti, alter ab hac parte) 2, 222. dwc y march racho ar dillat
gennyt. adot ger Uaw y gwr gynneu (sume tibi equum illum et vestem, et pone
iuxta virom illum) 1, 27. kymer y rledyf rar.ko atharaw (sume gladium illum
et percute) 1, 247. pwy y vydin bvrwenn racco (qui sunt agmen mere albnm
ietnd ?) 2, 380. eitted yr bwrd aoruc y gwr gynneu (sedit ad mensam vir ille,
de quo ante dio tum) 1, 5. nyt egylion oed y rei gynneu (non angeli erant
viri iili) 1, 237. pwy y marchawc gynneu (quis eques ille?) 2, 379. y tir neteyd draw (terra nova illa) 2, 223. or
tu draw yr bont, yr auon (e parte illa, altera pontis, fluvii) 3, 49. 50. att
y uorwyn draw (ad virginem illam) 2, 45. athu hwnt yr mynyd y mae afon (ex
alters parte montis est aqua) 1, 288. yr koveint hwnt (monasterio iUi) 1,
251.
Gornicae propria est fomula demonstrans an keth, cum
snbstantivo, cni additur aut sententia relativa ant particula demonstrativa
ma, na, re>p<mdea> lat. idem, hie ipse, idem ille: gaua an keth
welen yn Uyff est 4i ve gorris (eaden virga quae in mann Christi posita est)
P. 138, 1. rag an keth re ren crowst (pro isdem qui eum craci6xerant) 185, 2.
an keth meep eth attmma (idem filiiu qui abiit hinc) R. 2509; quibuscum
conferenda sunt kettel (nt, ^ kethdel), ket toth (simnl), kepar (pariter). ha
pesy yn ketelma (= keth delma; et orare hoc ipso modo), an lader an barlh
dyghow a besys in ketelma (latro a parte dextr» oravit hoc ipso modo) P. 54,
4. 193, 1. pylat orto govynnas yn keth vaner ma gotyn (Pilatns ex eo
quaesivit, hoc ipso modo quaerendi) 100, 3. In keth gyth ua (ee dem iUo die)
252, 1. yn ketella (illo modo ipso; i.e. keth delna) 170, 2. an ktth reua
(idem iUi) 42, 2. Opponitur ken: yn ken maner (diverso, allo modo) 13, 2. ken
onan (allue quis) 145, 2. ken mygtem (aiins rex) 148, 4. ktn mam (alit mater)
198, 4. je gen le (ad alium locnm, allorsnm) 255, 3. pe dre gen re vti gnamys
(an per alios monitus es?) 101, 2. 5« gen re (allis) 23, 4. Idem ab solute:
heb ken ys bara (sine alla re quam pane, pane solo) 12, 1. dar ke» (ultra
cetera, extra modnm) 135, 3; adverbii loco: mar ny yl bos ken (m noD potest
esse allter) 57, 4. ny won ken (nescio aliter) 75, 4. nynio ken (non ent
allter) 167,4.
Demonstrativnm cambricnm commune rei, personae, loci, temporis non infrequens
est SEF, ortnm ex isem (p. ;*71), ysef: ae ysef yrodaf inneu (et hoc est quod
dabo ego) Mab. 1, 21. Formae sef, = ef exempla: sef oed hwnnw sy berw y
Uannereh (hio erat dominus silvae) 1, 239. sef tri marehawc oedynt (hi erant
tres equites) I, 237. = ef agafas yny chyghor. sef agatrsanf yn eu kygkor
(id, ita statnit, statuerunt in sno consilio) 1, 21. 236. sef mal y kedicis
(sic de fendit), vef ydoed gei yn seuyll (ibi erat Caius stans) 1, 21. 241. =
ef aoruc yr
|
|
|
|
|
(delwedd F9062) (tudalen 399)
|
n. 4. PRON. BRSTANNICDH INTERROGATmiM.
(409) 899
mAerausdr gUx» owenu (tanc coepit impenttor «abridere), sae/ y gwelynt
vafchawc (tonc Tidebant eqmtem) 2, 377. 378.
E. Pronomen interrogativam.
Diffenmt formae britaonicae hoius pronommis: absoluta yel de peraonis
nsitata: cambr. pui, com. arem. piw, conioncta vel de rebus: cambr. pa, pi,
com. arem. pe.
Cambricae formae et formolae. PUI de personis potissimum: puy d» heghaus di
(quis est defensor tnas?) Leg. 2, 11, 15. puy eu gubideyt. pue eu teBtyon
(qui sint eorum probatores, qui eorum testes, inquirere) 2, 11, 23. 37. pwy
wyt ti. pwy wyt titheu (quis es ta?) Mab. 1, 31. 253. pwy yw hwnnto (quis est
hic?) 2, 229. pwy a uu yma (quis fait ibi?) 1, 239. ac yua y menegeie i yr
gwr pu>y oedwn (et tanc indicavi viro quis essem) 1, 5. go/yn aoruc owein
ptvy oed ywreic (quaerere coepit O. quae esset malier) 1, 17. Tamen etiam de
re baa: pui (gl. quid?) Ox. 41*. a gouyn ordeu pwy oed oreu gantaw (et qoaerere,
de duobas quid optimum, atrum melius yideretur ei) Mab. 2, 229.
PA, PI: pa diu (gl. quid? i.e. ad quid?) Ox. 41*. padyu Leg. 2, 4, 6. pa
iriederin gvHU nideU neb tnllat ardir arall (quae simt tres ayes ferae quas
non debet quisquflm interfioere in agro alieno?) 4, 4, 39. pawed (quomodo?)
Mab. 3, 304. pa drwc digontia inheu ytti (quid mali fed ego tibi?) 1, 9. py
drwe yw kynny (quid mali ho«?) 1, 20. py weidi yw hwn. py dia$padein yw kwnn
weithon (qui clamor est hicP q. cl. e. h. nonc?) 1,
16. dywet vy chwaer heb y peredur pa diatpedein yesyd amat (dic soror mea,
inquit P., qui damor est in te? i.e. cnr sic clamas?) 1, 248. py uoet yseyd y
oap aphellennic (quae consaetudo est hospiti et peregrino?), py ystyr nas
agory di (quae causa quod non aperis eam to, portam?), pa gerd yssyd gennyt
ti (quae ars est in te?) 2, 228. ny wys pa du y mae, ny wys pa tu y mae
(ignotum est, qua sit) 2, 225. 226.
pa le pan deui di (qui locas unde yenis?) 1, 243. 255. gojyn or marchawc y
peredur py le pandoei (quaesitum ab equite e P.. unde yeniret; cf. ble, nbi?
Mab. 2, 199) 1, 249. Pertinet huc frequens interrogatio qualitatis pa ryw, py
ryw (quod genus? cE comp. cyfryw, eiosdem generis, talis); py ryw ormesyw
hwnnw (cnius generis, quale monstram est hoc?) Mab.
1, 293. apha ryw chwedUu ysayd gennyt (et quales sunt tecum nuntii?) 1, 253.
amo/yn aorue axnipn ryw ui oedwn (quae rere coepit ex me qualis yir essem) 1,
5. go/yn aoruc e/ ynti pa le y mynmim vynet. adywedut aorugum idaw py ryw wr
oedwn aphy beth a geisswn (et quae^ rere coepit e me in quem looum ire
yellem, et dicere ego ei qualis yir essem et quam rem quaererem) 1, 7. Item
interrogatio quantitatis py meint, pa meint (quantas? cfl eymeint, eiusdem
magnitudinis, tantas). Pro pa beth, py beth (quae res? quid?) saepius solum
sabstantiTum peth, beth: peth yw y rei racko (quid snnt illi?) Mab. 1, 237.
peth achwerdy di (quid rides?) 2, 377. nawn beth yw marchawc (nescio quid sit
eques) 1, 237.
Loco substantiyi interdum
additur numerale un: pa vn wyt titheu (quis es tu?) Mab. 1, 254. aphy un
awney ditheu o hynny (et quid tu incipies inde?) 1, 34. Praepositiones
pronomini sufGgantur: pahar emae macht (ad quid est vas?) L^. 2, 6, 8. paham y bydwn ysgymun. i (ob quid. cur maledictus essem
ego?) Mab. 1, 248. Hibernico am (unde?) respondet cambr. }Htn (v. supra).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B5237: 
yn 
aith δ δ £