http://www.theuniversityofjoandeserrallonga.com/kimro/amryw/1_vortaroy/geiriadur_catalaneg_cymraeg_LLOP_b_1080k.htm

 
0001z Tudalen Blaen / Pàgina principal

..........1863k Y Porth Cymraeg / La porta en gal·lès

....................0009k Y Gwegynllun / Mapa de la web

..............................1798k Geiriaduron / Diccionaris

........................................1794k Geiriaduron ar gyfer siaradwyr Cymraeg / Diccionaris per als gal·lesoparlants

..................................................0379k Mynegai i’r Geiriadur Catalaneg / Índex del diccionari català

............................................................y tudalen hwn / aquesta pàgina


..

 

 

 

 

 

 

 

Gwefan Cymru-Catalonia
La Web de Gal
·les i Catalunya

Geiriadur Cataloneg-Cymráeg
(ar gyfer siaradwyr Cymráeg)

Diccionari català-gal
·lès
(per gal
·lesoparlants)

 

Llythrennau: B-BCN

 

 

Adolygiad diweddaraf
Darrera actualització

2005-02-01 :: 2005-03-31 :: 2005-04-14
 

 

 
 
B,b
1
y llythyren B,b (enw: bê)

babalà

1
a la babalà (adf) rywsut ryfodd, yn ddiofal

babarota

1
bwgan brain
2
fer-li babarotes (a algú) ennyn cenfigen mewn person
3
fer-li babarotes (a algú) tynnu gwep ar rywun
4
fer-li babarotes (a algú) tynnu dŵr o ddannedd un

babau

1
twp, ffôl

babau

1
twpsyn, twpsen; hurtyn, hurten; gwirionyn, gwirionen; dylyn, dylen; penbwl; lleban; llabwst; ffŵl; etc = un disynnwyr, un ddisynnwyr

babeca

1
tylluan, gwdihŵ

babel

1
Babel
2
cybolfa

Babilònia

1
Bábilon

bable

1
Bable (enw poblogaidd ar yr Astwreg, iaith Astwrias yng
ngogledd yr orynys Iberaidd, yn enwedig y dafodiaith ganolog)

bable

1
bable = Bableg neu Astwreg; yn perthyn i'r iaith Fableg neu Astwreg

baboia

1
bwgan brain
2
twpsyn, twpsen
3
celwydd
4
baboietes nonsens

baboiada

1
ffolineb = cyflwr
2
ffolineb = gweithred

babord

1
ochr aswy (llong)

babuí

1
babŵn

bac

1
llechwedd sy'n yn wynebu'r gogledd, cil-haul
2
goôerfa = lle cysgodol
3
fferi
4
syrthiad, cwymp

baca

1
rac to (car)
2
fer la baca bwrw mewn blanced

bacallà

1
penfras = (pysgodyn) (Gaudus callarias)

2
penfras fel bwyd:
bacallà salat penfras hallt
bacallà amb samfaina penfras â saws llysiau
tronc de bacallà acompanyat amb una samfaina ben casolana
corff penfras gyda saws llysiau fel o’r gegin gartref (“cartef iawn, yn wir gartref”)
bacallà arrebossat ysgadenyn mewn cytew wedi’i ffrïo

3
person tenau

4
sec com un bacallà tenau iawn (= tenau fel penfras)
prim com un bacallà
tenau iawn (= tenau fel penfras)

5
tallar el bacallà
..a/ bod yn ben, bod yn geiliog pen y domen ("torri'r penfras")
..b/ cael y gair olaf

bacanal

1
Bacanalaidd

bacanal

1
cywestach

bacant

1
gwraig feddw

bacarà

1
bacarát

bací

1
pot dan y gwely, pot piso, pot nos

bacil

1
bácilws

bacina

1
pot dan y gwely, pot piso, pot nos
2
basn ymolchi

bacó

1
bacwn, cig moch
2
mochyn
A Benicarló, tots tenen cara de bacó (Dywediad) Yn Benicarló, mae gan bawb wyneb mochyn
3
dyn brwnt

bacona

1
hwch
2
gwraig front

baconera

1
cwt moch

bacora

1
tiwna
2
ffìg du
3
cont

bacteri

1
bacteriwm

bactèria

1
bacteriwm

bacterial

1
bacterol

bàcul

1
ffon
2
bugeilffon = ffon esgob

badabadoc

1
twpsyn

badada

1
camgymeriad
2
cyfle coll

badador

1
ffenestr fae

badadura

1
agen

badall

1
dylyfiad gên
2
crac (Cataloneg y De)
3
fer el darrer badall rhoi’ch chwithiad olaf, tynnu’ch anadl olaf, rhoi’ch olaf chwyth, marw

badallar

1
dylyfu gên, gapo

badalot

1
ffenestr do

Badalona

1
trefgordd (el Barcelonès)  

badaloní

1
o dref Badalona

badar

1
agor
2
no badar boca dweud dim
no badar bec bod heb agor eich ceg, dweud dim
Sospitosament feia dies que no badava bec Mae’n amheus nad yw e wedi dweud dim ers dyddiau
3
gwylio
4
(berf heb wrthrych), bod yn hanner agored (ffenestr, drws)
5
(berf heb wrthrych) wedi eich syfrdanu
6
(berf heb wrthrych), colli cyfle
7
(berf heb wrthrych), bod yn bell eich meddwl

badar-se

1
ymagor (blodyn)

badia

1
bae
2
(rhaff) cainc

badiu

1
ffroen
2
iard gefn

bàdminton

1
bádminton

badoc

1
pell eich meddwl
2
hawdd eich drysu

badoc

1
edrychwr
2
person hawdd tynnu ei sylw

Baells

1
trefgordd (la Llitera)  

baf

1
anwedd, stêm
2
awyr drwg, awyrgylch chwyslyd neu fyglyd
3
anadl drwg

bafarada

1
awyrgylch drewllyd
2
balŵn geiriau (cartŵn)

baga

1
cwlwm
2
(Mecaneg) bollten lygadog
3
ochr gysgodol

Bagà

1
trefgordd (el Berguedà)  

bagassa

1
putain, hwren

bagassejar

1
puteinio

bagasser

1
puteiniol = yn hel puteiniaid
2
tinboeth

bagatel.la

1
trugaredd

bagatge

1
cludgelfi
2
cefndir
bagatge intel.lectual cefndir diwylliedig

(el) Bages

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

(el) Bages de Rosselló

1
trefgordd (el Rosselló)  

baguenys

1
llechwedd sy'n yn wynebu'r gogledd, cil-haul

bagul

1
trwnc, trync (= bagul de viatge)
2
arch, coffin (= bagul de mört)

bah!

1
(gwawdio, dilorni)

baia

1
aeronen

baiard

1
stretcher, cludwely

baieta

1
clwtyn
2
clwtyn llawr
3
passar la baieta rhoi golchad i'r llawr

baioneta

1
bidog

baionetada

1
ergyd bigod
3
anaf bigod

baix

1
isel
2
byr
3
(cyfanswm) bach
Diuen que la indemnització que van rebre és massa baixa
Maent yn dweud fod yr iawndal a gafwyd yn rhy fach  
4
bas (dŵr)
5
isel (sain)
6
dwfn (llais)
7
coman, isel
8
(cerddoriaeth) allan o diwn
9
(lliw) pwl
10
(ardal) tlawd, dosbarth gweithiol
11
(ansawdd) tlawd
12
(tasg) isel, gwasaidd

baix

1
gwaelod = rhan isaf
2
baixos llawr gwaelod, llawr isaf
La botiga ocupa els baixos d’un bloc d’habitatges de tres pisos d’alçada (Avui 2004-01-27)
Mae’r siop ar lawr waelod bloc fflatiau trillawr
3
planta baixa llawr gwaelod, llawr isaf
4
baswr (cerddoriaeth)
5
alts i baixos dringo a disgyn
6
(Cerddoriaeth) bas
7
Terra Baixa Iseldir
8
anar al baix mynd o ddrwg i waeth

baix

1
isod
2
a baix el govern! i lawr â'r llywodraeth!
3
de dalt a baix o'r top i'r gwaelod
4
ser a baix bod ar lawr (mewn tŷ)
5
parlar baix siarad yn isel
6
volar baix hedfan yn isel

baixa

1
colled
2
cwymp (pris) (tymheredd)
3
swydd wag
4
baixa laboral absenoldeb o'r gwaith
estar de baixa bod adref yn wael o’ch gwaith, bod adref o’ch gwaith yn wael, bod yn wael adref o’ch gwaith, bod gartre’n dost, ni + bod ddim yn gweithio (oherywdd salwch)
Estic de baixa per depressió Dwy i ddim yn gweithio am fod iselder arna i
donar-se de baixa ymabsenoli oherwydd gwaeledd
5
notis o golli swydd
6
anar de baixa gostwng, bod ar y ffordd i lawr
7
donar-li de baixa rhoi notis i
8
donar-li de baixa diarddel
9
donar de baixa rhyddháu, gadael i fynd
10
donar-se de baixa tynnu’n ôl, rhoi’r gorau
11
donar-se de baixa
gadael plaid wleidyddol
En els pròxims dies em donaré de baixa; no puc suportar aquest desvergonyiment
Yn y dyddiau nesaf byddaf yn gadael y Blaid; ni allaf ddioddef y digywilydd-dra hwn
12
donar-se de baixa rhoi'r gorau i'w swydd
13
donar-se de baixa canslo ei ymaelodaeth / ei hymaelodaeth
14
donar-se de baixa canslo ei danysgrifiad / ei thanysgrifiad
 
 


(la) Baixa Cerdanya

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

baixada

1
disgynfa
2
fer baixada (heol), mynd ar oleddf
3
cwymp
baixada de preus cwymp prisiau
4
cwymp mewn cefnogaeth, mewn pologeiddrwydd
Gran baixada del PSC després de les continuades crisis
Cwymp mawr yng nghefnogaeth y Blaid Sosialaidd ar ôl yr angyfyngau parhaol

baixada

1
rhiw

baixador

1
arhosfan (rheilffordd)
2
esgynfaen

baixamar

1
trai

baixant

1
goriwaered

baixar

1
mynd i lawr
2
mynd (â pheth) i lawr
3
dod i lawr
4
dod (â pheth) i lawr
5
baixar de disgyn o (bws, trên, etc)
6
syrthio, cwympo, (pris, tymheredd, dŵr, etc)
7
no baixar del burro bod yn ystyfnig
8
baixar-se els pantalons
..a/ tynnu’ch trowsus
..b/ cael eich darostwng
23
anys al poder, amb moltes concessions, molts pactes de governabilitat i molt baixar-se els pantalons
Tair blynedd ar hugain mewn grym, â llawer o ildio, sawl cytuneb llywodraethu (“cytundeb rheoladwyedd”), a sawl tro wedi eu bychanu
Vaig baixar-me els pantalons
Fe dynnais fy nhrowsus
9
baixar del cel disgyn o’r nefoedd
Ningú ha de venir ni baixarà del Cel per alliberar-nos Nid oes raid i neb ddisgyn o’r nefoedd i’n rhyddháu

(la) Baixa Ribagorça

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

Baixàs

1
trefgordd (el Rosselló)  

(el) Baix Camp

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

(el) Baix Cinca

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

(el) Baix Ebre

1
comarca (= bro) (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

(el) Baix Empordà

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

baixesa

1
byrder
2
tro gwael

baixista

1
hapwerthwr (cyfnewidfa stoc)

(el) Baix Llobregat

1
comarca (= bro) (Gogledd Catalonia)

(el) Baix Maestrat

1
comarca (= bro) (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

baixó

1
bassoon

(el) Baix Penedès

1
comarca (= bro) (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

baix-relleu

1
basgerwedd

(el) Baix Segura

1
comarca (= bro) (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

(el) Baix Vinalopó

1
comarca (= bro) (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

bajanada

1
peth ffôl
2
bajanades sothach, pethau hurt
Gairebé tots diuen bajanades Mae bron pobun ohonynt yn dweud pethau hurt

bajoca

1
plisgyn (ffa, pys), masgl
2
ffeuen ffrengig (Gorllewin y Dywysogaeth) [= mongeta]

bala

1
(Masnach) swp, bwndel, bwrn
2
bwled
3
marblen (gêm)
4
com una bala fel ergyd o ddryll
5
bala perduda bwled coll
6
bala de canó pelen canon, pelen fagnel  
7
bala de cotó bwmdel o gotwm
8
joc de bales gêm o farblis

balada

1
baled

baladre

1
rhoswydden

baladrejar

1
gwaeddu

balafiar

1
gwastraffio, afradu (bratu), wastio, wasto

Balaguer

1
trefgordd (la Noguera)  

balanç

1
sigliad yn ôl a blaen
2
mantol (masnach)
3
fer el balanç : mantoli’r cyfrifon
4
fer balanç rhestru nwyddau, cyfrif stoc, cymryd stoc, arolygu stoc, prisio stoc
5
fer balanç  (ffigurol) bwrw llinyn mesur dros, pwyso a mesur, gweld beth yw hyd a lled (rhywbeth)

balança

1
clorian, tafol, mantol
2
mantol
3
cydbwysedd
4
petruster
5
(astroleg) Y Fantol
6
barn
7
cymhariaeth
8
balança romana stiliws, stiliard
9
balança de pagaments mantol daliadau, cydbwysedd taliadau

balançada

1
peth wedi ei bwyso
2
fer la balançada troi’r fantol

balanceig

1
sigliad

balancejar

1
symud o ochr i ochr

balancer

1
pendil

balancí

1
cadair siglo
2
honglath, trawst mantoli, mantol drawst

balançó

1
(mantol) padell

balandra

1
iot

balandrejar

1
siglo o cochr i ochr

balast

1
balast
2
grafel (rheilffordd)

balb

1
cwsg
2
wedi ei fferu (o effaith oerfel)
3
mosca balba rhagrithiwr
4
tenir les mans balbes dwylo oer gan un

balbís

1
ceciog, ac atal dweud ar

balbotejar

1
cecio, siarad ag atal dweud
2
clebran, preblan

balbucejar

1
cecio, siarad ag atal dweud
2
clebran, preblan (babi)
3
(berf heb wrthrych) atal dweud ar

balbucejant

1
ceciog, ceclyd, ag atal dweud arno
Algú entén els deliris balbucejants d'aquest tio?
Oes rhywun yn deall gwiriondebau ceclyd y bachan ’ma?

balç

1
craig, dibyn

balca

1
(= boga )
balca de fulla ampla (Typha angustifolia) yr hesgen felfedog leiaf

balcànic

1
Balcanaidd

Balcans

1
Balcanau

balcó

1
balcon

balconada

1
balcon = balcon mawr

balda

1
clicied
2
curwr drws

baldament

1
difethiad
2
(cysylltair) er, er gwaethaf

baldar

1
anablu, parlysu, andwyo, cruplo
Podria ser que fossin persones dissortades que, en revenja, volen baldar els altres

Efallai eu bod yn bobl anffortunus sydd, o ran dial, yn ymofyn andwyo pobl eraill

baldat

1
wedi blino yn deg, wedi blino yn lân
estar baldat
bod wedi blino yn deg

balder

1
llac, llaes
2
ofer, anfuddiol, saethug, di-les, heb fod yn werth chweil
un any balder blwyddyn ofer

baldó

1
curwr drws

baldor

1
llawnder
2
haver-hi (alguna cosa) a la baldor bod peth wmbredd o (rywbeth)

baldriga

1
(aderyn) pâl

baldufa

1
cogwrn, top
2
pwtyn byrdew / pwten fyrdew o berson
3
(celficyn) creffyn, gafaelfach

balear

1
Balearaidd
les Illes Balears Ynysoedd Balearaidd, Ynysoedd Catalonia

balear

1
Baleariad, Baleares, merch o’r Ynysoedd Balearaidd
2
els balears = trigolion Ynysoedd Catalonia

bàlec

1
pren tresi aur

balena

1
morfil
Es diu Jonàs, com el profeta bíblic que va viure dins el ventre d’una balena
Jonas yw ei enw, fel y proffwyd Beiblaidd a fu fyw ym mol morfil

balaner

1
morfil, morfilod (cymhwysair)
2
vaixell balaner llong forfilod

balejar

1
nithio

balener

1
morlfilwr, morfilwraig
2
llong forfilod

balenera

1
morfilwraig

Balenyà

1
trefgordd (Osona)  

balí

1
pellet
2
bwled bach

baliga-balaga

1
chwit-chwat (person)

balisa

1
bwi
2
begwn

balístic

1
balistig

balística

1
balisteg

ball

1
dawns
2
dawns = casglaid o bobl wedi dod at ei gilydd i ddawnsio
3
cos de ball cwmni dawns
4
sala de ball neuadd ddawnsio
5
ball d'etiqueta dawns ffurfiol
6
treure a ball: gwahôdd (un) i ddawnsio

balla

1
dawns awyr agored
dur la balla arwain (“cario’r ddawns”)
dur la balla de bod yn ben ar
Mai no havia dut la balla de la colla Nid oedd erióed wedi bod yn ben ar y bagad (o ffrindiau)

ballar

1
(berf heb wrthrych) dawnsio
ballar aeròbic gwneud dawnsio erobig
ballar pel cap bod brithgof gan (“dawnsio trwy’r pen”)
El qui balla per febrer poca feina té per fer (Dywediad) (“nid oes gan y sawl sydd yn dawnsio ym mis Chwefror fawr o waith i’w wneud”) (mae’r mis bach yn un prsysur i’r gwladwr)

2
(berf â gwrthrych) dawnsio
3
(berf heb wrthrych) troi (cogwrn)
4
(berf â gwrthrych), troi (cogwrn)
5
bod yn llac
6
fer ballar-li el cap (a algú) blino, poeni, aflonyddu un
7
ballar-la bod traed moch ar
8
ballar-la grassa bod byd braf ar un
9
ballar-la magra bod byd caled ar un
 


ballarí

1
dawnsiwr, dawnswraig
2
dawnsiwr bálê, dawnswraig fálê

ballaruga

1
un byr, chwim

ballarugeus

1
dawns

ballesta

1
croefwa, bwa croes
2
sbring (car)

ballester

1
croesfwäwr

ballestera

1
twll = twll mewn wal castell y saethid bolltau croesfwâu trwyddo

ballet

1
(dawns) bale

balma

1
ogof

balneari

1
baddon (cymhwysair)

balneari

1
ffynhondre

baló

1
pêl (pêl-droed, rygbi)

Balones

1
trefgordd (el Comtat)  

balquena

1
llawnder
2
a balquena wrth yr ugeiniau
haver-hi... a balquena
bod peth wmbredd o


balsa

1
pren balsa (deunydd)

balsam

1
balm

Balsareny

1
trefgordd (el Bages)  

bàltic

1
Baltig
2
Mar Bàltica Môr Baltig
la Bàltica Môr Baltig

baluard

1
cadarnle
2
bwlwarc

baluerna

1
hylltod = peth mawr mawr

balustrada

1
bálwstrad = ochr grisiau neu fálconi

bamba

1
(esgid) dap

bamba

1
swigen

bambolina

1
brig llwyfan (theatr)

bambolla

1
pothell (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

bambú

1
bambŵ

ban

1
datganiad
2
dirwy, ffein)
3
ochr (Rosselló)

banal

1
sathredig

banalitat

1
cyffredinedd

banana

1
banana

bananer

1
pren banana
2
república bananera gwlad fananas

banau

1
ffŵl

banc

1
mainc, eisteddle
2
haen (daearyddiaeth)
3
basle
4
haig (pysgod)
5
banc de sorra banc tywod
6
banc de proves banc profion
7
banc de sang banc gwaed
8
banc raconer sedd gornel
9
banc ras mainc ddi-gefn
10
el banc dels acusats y doc
11
banc de ministres mainc flaen y llywodraeth
12
banc de crèdit banc credyd
13
Banc Mundial Banc y Byd
14
banc de sardines haig o sardîns

banca

1
mainc
2
stôl
3
bancio
4
sustem bancio
5
banc
6
banc (gêm)
7
fer saltar la banca torri'r banc

bancada

1
mainc garreg
2
polyn gwely
3
lle rhwng rhes o winwydd neu o goed olifau

bancal

1
patshyn
2
terras

bancari

1
banc, banciau (cymhwysair)
taló bancari siec
2
ariannol

bancarrota

1
methdaliad
2
fer bancarrota methu, torri

bancarroter

1
methdalwr, methdalwraig

banda

1
llain

banda

1
trac
2
lle
3
gang
Diu que els autors del crim són dos coneguts seus que pertanyen a una banda de caps rapats
Mae e’n dweud bod y drwgweithredwyr yn ddau y mae ef yn eu hadnabod sydd yn aelodau o gang o bennau crwyn  
4
tonfedd
5
seindorf
6
una banda de rock grŵp roc
7
ochr (llong)
8
ochr, glan (afon)
9
ochr
10
plaid (gwleidyddiaeth)
11
a banda i banda (adf) ar boptu
12
d'altra banda (adf) ar wahân i hynny
13
d'una banda... d'altra banda ar yr un llaw... ar y llaw arall
14
deixar de banda rhoi o'r neilltu
15
a totes bandes ymhobman
16
de banda a banda o'r dechrau i'r diwedd
17
d'un temps a aquesta banda am beth amser
18
anar a la banda (llong) gogwyddo
19
posar-se de la seva banda amddiffyn
20
banda sonora trac sain


bandejar {bøn-dø-ZA} (berf)
1
alltudio
2
bwrw allan, diarddel
3
sgrapio

bandejha
{bøn-DE-kha} (berf)
1
(Castileb) hambwrdd
Yn gywir - safata, font, plata

bandarra {bøn-DA-rrø} (enw benywaidd)
LLUOSOG: bandarres{bøn-DA-rrøs}

1
putain, hwren
2
(enw gwrywaidd) dihiryn

bandada
1
(adar) haid
bandades de gavines que criden als quatre vents heidiau o wylanod sydd yn bloeddio i’r pedwar gwynt
2 (pibl) bagad, llu

bandat {bøn-DAT} (ansoddair gwrywaidd)
BENYWAIDD: bandada {bøn-DA-dø}
LLUOSOG: bandats {bøn-DATS}; bandades {bøn-DA-døs}

1
rhesog

bandejar
{bøn-dø-ZA} (bw)
1
alltudio
2
bwrw allan, diarddel
3
sgrapio

bandera
{bøn-DÉ-rø} (enw benywaidd)
LLUOSOG: banderes{bøn-DÉ-røs}

1
baner, fflagfflàg
una protesta contra la presència de la bandera espanyola al balcó de l’Ajuntament
protest yn erbyn y ffaith fod baner Sbaen [wedi ei harddangos] ar fálconi Neuadd Y Dref yn Terrassa

2
hissar la bandera = codi'r faner
3
abaixar la bandera (1) gostwng y faner; (2) rhoi ar waith y tácsimedr (ar gychwyn taith mewn tacsi) ("gollwng" + "fflagfflàg")
4
mudar de bandera
= newid plaid ("canviar" + "fflagfflàg")
5
plegar bandera = dangos y faner wen ("plygu" + "fflagfflàg")
6
jurar bandera = addo ffyddlondeb i'r faner (séremoni filwrol y Castiliaid, lle mae milwr yn cusanu baner gwladwriaeth Castilia) ("tyngu llw" + "fflagfflàg")
7
agafar la bandera de pleidio achos (rhywbeth)
calCal deixar enrere el nacionalisme romàntic i agafar la bandera de la modernitat i la creativitat
mae Mae rhaid gadael llonydd i genedlaetholdeb ramantus a phleidio achos modernrwydd a chreadigedd
8
la bandera espanyola baner Castilia, baner Gastilaidd
Al meu poble han tret la bandera espanyola de l´Ajuntament perqué hi feia lleig i, a més, no tenía cap mena de sentit.
Yn fy mhentref innau maent wedi cael gwared o’r faner Gastilaidd ar ben neuadd cyngor y pentref, am ei bod yn ddolur llygad, ac ar ben hynny, nid oes iddi synnwyr o gwbl
9
la banderota
(difrïol) baner Sbaen

banderer
{bøn-dø-RË} (eg) banderers
1
llumanwr

banderilla
{bøn-dø-RI-lyø} (eb) banderilles
1
(wrth ymladd teirw, picell lluman a roir gan arteithwyr yr anifeiliad hyn yng ngwegil y tarw)

banderi
{bøn-dø-RI} (eg) banderins
1
penwn

banderola
{bøn-dø-RO-lø} (eb) banderöles
1
penwn, fflag arwyddo
2
ceiliog gwynt

bandit
{bøn-DIT} (eg) bandits
1
herwr

bandidatge
{bøn-di-DA-jø} (eg)
1
herwriaeth

bàndol
{BAN-dul} (eg) bàndols
1
plaid

bandoler
{bøn-du-LË} (eg) bandolêrs
1
bandit
2
lleidr pen-ffordd

bandolera
{bøn-du-LE-rø} (eb) bandolêres
1
bandolîr, gwregys ysgwydd

bandúrria
{bøn-DU-rri-jø} (eb) bandúrries
1
bandwria = math o liwt

bandurrista
{bøn-du-RRIS-tø} (eg) bandurristes
1
canwr bandwria

banjo
{BAN-ju} (eg) banjos
1
banjo

banquer
{bøn-KË} (eg) banquêrs; banquêra {bøn-KE-rø} (eb) banquêres
1
bancwr, bancwraig

banquet
{bøn-KET} (eg) banquëts
1
gwledd
2
mainc fach

banqueta
{bøn-KE-tø} (eb) banquëtes
1
mainc fach

banús
{bø-NUS} (eg)
1
éboni

bany
{BANY} (eg) banys
1
baddon
2
ymdrochiad
prendre un bany ymdrochi (mochyn mewn pwll llaid, er enghraifft)
3
ystafell faddon, bathrwm
4
cambra de bany = ystafell faddon, bathrwm
5
prendre un bany de sol = torheulo, bolaheulo
6
vestit de bany = dillad nofio
7
bany de sang = cyflafan (“baddon gwaed”)
8
anar als banys = mynd i ddŵr y môr

banya
{BA-nyø} (eb) banyes
1
corn
2
rhaidd, corn carw
3
lwmpen (yn y talcen)
4
(trychfilyn) teimlydd
5
tendril (gwinwydden)
6
corn = cyfeiriad at un y mae ei wraig yn godinebu; posar-li (a algú) banyes = cwcwalltu
7
ficar la banya en un forat = sefyll yn ei rych, ystyfnigo, cyndynnu ("rhoi yrhoi’r corn mewn twll")

banyada (1)
{bø-NYA-Dø} (eb) banyades
1
ymdrochiad

banyada (2)
{bø-NYA-Dø} (eb) banyades
1
corniad = clwyf yn sgil hyrddiad chyrn creadur
2
corniad = hyrddiad gan anifail corniog, yn enwedig tarw neu fuwch

banyador
{bø-NYø-dö} (eg) banyadôrsbanyadors
1
lle ymdrochi

banyar
{bø-NYA} (bw)
1
trochi
2
golchi (môr)
3
llifo (golau)
4
haenu (paent)

banyar-sr
{bø-NYAR-sø} (bg)
1
cael baddon
2
ymdrochi
3
anar a banyar-se = mynd i nofio
4
gwlychu (Deheubarth Gwledydd Catalonia)

banyera
{bø-NYE-rø} (eb) banyêres
1
bath, twbyn bath
2
llywfan = lle'r olwyn lywio mewn llong fach

banyeta
{bø-NYE-tø} (eb) banyëtes
1
corn bach

Banyeta
{bø-NYE-tø} (eg)
1
en Banyeta = y Diawl, y Gwr Drwg

banyista
{bø-NYIS-tø} (eg) (eb) banyistes
1
ymdrochwr, ymdrochwraig

banyut
{bø-NYUT} (ans) banyuts; banyuda {bø-NYU-Dø} banyudes
1
corniog
2
wedi ei gwcwalltu = (i ddisgrifio gŵr y mae ei wraig yn ymddwyn yn odinebus tuag ato)

baobab
{bø-u-BAP} (eg) boababs
1
baobab

baptismal
{bøp-tiz-MAL} (ans) baptismals
1
bedyddiol

baptisme
{bøp-TIZ-mø} (eg) baptismes
1
bedyddiad

baptista
{bøp-TIS-tø} (eg) (eb) baptistes
1
bedyddiwr, bedyddwraig
2
Joan Baptista = Ioan Fedyddiwr

baqueta
{bø-KE-tø} (eb) baquëtes
1
ffon ddrwm
2
gwialen dryll = ffon a ddefnyddir i lanháu baril reiffl
3
càstig de baquetes = rhedeg y gwialgur ("cosb y wialen dryll")
4
tractar a baqueta = trin yn arw ("trin â gwialen dryll")

bar
{BAR} (eg) bars
1
bar

baralla
{bø-RA-lyø} (eb) baralles
1
cweryl, ffrae
2
dec = set o gardiau

barallar
{bø-rø-LA} (bw)
1
peri i ffraeo

barallar-sr
{bø-rø-LAR-sø} (bg)
1
ffraeo

barallat
{bø-rø-LAT} (ans) barallats; barallada {bø-rø-LA-Dø} barallades
1
estar barallat amb... = bod yn ddrwg rhwng...; bod dim Cymráeg rhwng...; (De Cymru) bod rhyw rech gro's rhwng...

Sempre hi han estat dividit en sectes i grupuscles i barallats uns amb altres, i mai han arribat enlloc
Ers y dechrau un maent wedi eu rhannu yn sectau ac yn garfanau bach a rhyw rech gro’s rhyngddynt, heb gael y maen i’r wal unwaith (“byth wedi cyrraedd yn unman”)

barana
{bø-RA-nø} (eb) baranes
1
canllaw
1
bánister
2
ffon canllaw, rheilen

barat
{bø-RAT} (ans) barats; barata {bø-RA--tø} barates
1
rhad, tshêp (De Cymru)
2
(eg) cyfnewid
3
(eg) twyll

barater
{bø-rø-TË} (ans) baratêrs; baratêra {bø-rø-TE-rø} baratêres
1
twyllodrus
2
(eg) twyllwr, twyllwraig

barb
{barp} (eg) barbs
1
pendduyn
2
barfogyn

 
barba
{BAR-bø} (eb) barbes
1
barf
2
gên
3
per barba = y pen
4
fer la barba = eillio
5
barba en barba = wyneb i wyneb
6
a les barbes de = o dan drwyn (un)
7
fer-se la barba d'or = gwneud eich ffortiwn, gwneud arian mawr, gwneud pentwr o arian (o...) (“gwneud i’ch hunan farf aur”)
Aigua al gener, barba d’or al pagès
(Dywediad) Glaw ym mis Ionawr, ffortiwn i’r gwladwr (bydd y tir yn cnydio’n dda o gael glaw yr adeg hyn o’r flwyddyn)   

barbacana
{bør-bø-KA-nø} (eb) barbacanes
1
bárbican, rhagfur

barbacana
{bør-bø-KA-nø} (eb) barbacanes
1
bargod

barbacoa
{bør-bø-KO-ø} (eb) barbacôes
1
rhostfa, bárbiciw

barballera
{bør-bø-LE-rø} (eb) barballêres
1
(bwch gafr) locsyn
2
(person) tagell; (ych, ci) tagell
3
(aderyn) tagell
4
cengl yr ên, strap gên
5
(ceffyl) genfa

barbamec
{bør-bø-MEK} (ans) barbamëcs
1
llyfn ei wyneb (dyn)

barbamec
{bør-bø-MEK} (eg) barbamëcs
1
llanc hyf

bàrbar
{BAR-bør} (ans) bàrbars; bàrbara, bàrbares
1
barbaraidd

bàrbar
{BAR-bør} (eg) bàrbars; bàrbara (eb) bàrbares
1
barbariad, anwariad

barbàrie
{bør-BA-riø} (eb)
1
barbareidd-dra
2
barbariaeth

barbarisme
{bør-bø-RIZ-mø} (eg) barbarismes
1
arallieithiad

barbaritat
{bør-bø-ri-TAT} (eb) barbaritats
1
ysgelerder
2
swm: swm mawr, hylltod
3
una barbaritat (adf) = yn fawr iawn;
agradar-li (a algú) una barbaritat = hoffi yn fawr iawn;
ens va agradar una barbaritat = roeddwn ni yn 'i hoffi'n fawr iawn

barber
{bør-BË} (eg) barbêrs
1
barber, torrwr gwallt

barberia
{bør-bø-RI-jø} (eb) barberies
1
siop barber

barbeta
{bør-BE-tø} (eb) barbëtes
1
gên
tocar-li la barbeta = llyfu tin un ("cyffwrdd â'r farf iddo")

barbitúric
{bør-bi-TU-rik} (ans) barbitúrics; barbitúrica {bør-Bi-TU-ri-kø} barbitúriques
1
barbitwraidd

barbitúric
{bør-bi-TU-rik} (eg) barbitúrics
1
barbitwrad

barbotejar
{bør-bu-tø-ZA} (bd)
1
baldordd, clebran

barbull
{bør-BUL} (eg)
1
baldordd

barbut
{bør-BUT} (ans) barbuts; barbuda {bør-BU-Dø} barbudes
1
barfog

barca
{BAR-kø} (eb) barques
1
cwch

Barça
{BAR-sø} (eg)
1
{tîm pêl-droed Barcelona}; sóm del Barça = ryn ni'n cefnogi Barça
un
seguidor del Barça cefnogwr Barça
En aquesta casa sóm tots del
Barça Yn y tŷhwn yr ydym i gyd yn gefnogwyr Barça

NODYN: Yn rhesymegol, “Barce” fyddai orgraff yr enw hwn, ond gan fod yr c-sedila yn nodweddiadol Gatalanaidd, fe ysgrifennwyd yr enw “Barça”. Yng ngraffiti ym Marselona (2002) mae’r mewnfudwyr Castileg a disgynyddion y mewnfudwyr sydd yn gwrthod ymgymathu ac sydd yn wrth-Gatalaneg, ond serch hynny yn gefnogwyr tîm Barcelona, yn ei ysgrifennu “Barza” (yn yr iaith Gastileg yngenir “Barce” a “Barza” yn yr un modd, sef â thafod tew, hynny yw, â [th] am “c” o flaen “i” ac “e”, ac â [th] am “z” ym mhob cyswllt)

barcassa
{bør-KA-sø} (eb) barcasses
1
bad

Barcelona
{bør-sø-LO-nø} (eb)
1
Barselona
2
Barcelona és bona si la bossa sona (Dywediad) “Mae Barcelona yn dda os yw’r pwrs yn tincian” (hynny yw, fe glywir y darnau arian yn y pwrs yn clincian am fod gennych ddigon o arian) Os oes gennych ddigon o arian, mae’n dda ymweld â Barselona, neu fyw ym Marselona

bard
{bar} (eg) bards
1
bard

bardissa
{bør-DI-sø} (eb) bardisses
1
mieri, drysi
2
perth drain
3
embardissar
plannu drysi (i wneud perth)
embardissar-se cael ei lenwi â drysi, mynd yn ddrysi
embardissar-se mynd i ganol drysi; (ffigurol) mynd i gors

barem
{bø-REM} (eg) barëms
1
tabl

bari
{BA-ri} (eg)
1
bariwm

bariton
{bø-RI-tun} (eg) baritons
1
báritôn

barjaula
{BØR-ZAW-lø} (eb) barjaules
1
putain, hwren

Barna
{BAR-nø} (eb)
1
Barselona (ffurf fachigynnol)

barnilla
{bør-NI-lyø} (eb) barnilles
1
asen (ymbarél)

barnús
{bør-NUS} (eg) barnusos
1
gWn baddon

baró
{bø-RÖ} (eg) barons
1
barwn
2
sant baró = dyn cywir

baròmetre
{bø-RO-mø-trø} (eg) baròmetres
1
hinfynegydd, baromedr

baronessa
{bø-rø-NE-sø} (eb) baronësses
1
barwnes

baronia
{bø-ru-NI-jø} (eb) baronies
1
barwniaeth

baronívol
{bø-ru-NI-Bul} (ans) baronívols; baronívola {bø-ru-NI-Bu-lø}baronívoles
1
gwrol
2
dewr

barquer
{bør-KË} (eg) barquêrs; barquêra {:bør-KE-rø}(eb) barquêres
1
badwr, badwraig

barra
{BA-rrø} (eb) barres
1
bar

2
torth = torth hir o fara
barra de pa torth hir o fara

3
gên
barra de dalt = gên uchaf

4
rhesen

5
bar = bar o dywod

6
bar (siocled)

7
un digywilydd

8
trosol

9
rhoden (cyrtens)

10
bar = y llys;
portar a la barra rhoi cyfraith ar ("mynd â rhywn i'r bar")

11
haerllugrwydd;
Quina barra! Dyna haerllug;
tenir la barra (de fer alguna cosa) bod yn ddigon hyf (i wneud rhywbeth)

12
haig (pysgod) barra de peix haig o bysgod

13
(baner) rhesen, streipen
les quatre barres = baner Catalonia (= y pedair rhesen)
quatribarrada â phedair rhesen
La senyera quatribarrada és la bandera pròpia de Mallorca
Y faner â phedair rhesen yw gwir faner Maliorca

barrabassada
{bø-rrø-bø-SA-Dø} (eb) barrabassades
1
peth twp = gweithred twp

barraca
1
caban
2
stondin (marchnad, ffair)
3
bwthyn to gwellt (Cataloneg y Deheubarth)

barracot

1
hofel

barral

1
baril

2
ser un tap de barral bod yn fyrdew
3
ploure a bots i barrals bwrw hen wragedd a ffyn (“ bwrw glaw wrth wingrwyn a barilau”)

barraler

1
diotwr, diotwraig

barranc

1
hafn, agendor

barrancada

1
hafn mawr
2
llifeiriant
3
gwely nant

Barraques

1
trefgordd (l'Alt Palància) .
Ardal sydd yn draddodiadol Gastileg ei hiaith.
Enw Castileg: Barracas

barraquisme

1
slymiau = tai o ansawdd drwg

barrar

1
bario
2
croesi (siec)
3
barrar-li (a algú) el pas sefyll yn ffordd (rhywun)

barrat

1
(heol) wedi ei chau

barrat

1
ffens

barreja

1
cymysgedd
2
cymysgfa

barrejar

1
cymysgu
2
cymysgu (cardiau) shyfflan
3
ysbeilio, chwilota

barrejar-se

1
bod yn blith draphlith

barrejar-se

1
cymysgu (â phobl) (amb = â)
2
ymyrryd, dod rhwng

barrera

1
barier
2
rhwystr
3
barier (rheilffordd)
4
barrera de so gwahanfur sain, mur sain
5
(tollffordd) tollfar = atalfa, bar sydd wedi ei osod ar draws y lôn; fe’i codir ar ôl i’r gyrrwr dalu am docyn i gael defnyddio’r dollffordd
la barrera del peatge de l’autopista
atalfa tollfa’r draffordd, y tollfar  wrth dollborth y draffordd  

barret
1
het
2
barret de copa het gopa dal
3
barret de palla het wellt
4
treure's el barret tynnu’ch het
treure's el barret davant (algú) tynnu’ch cap i (rywun), dangos eich edmygedd tuag at (rywun)
Jo em trec el barret davant de tota la gent d'ERPV i JERPV, anims!
(yn sgil cyfres o ymosodiadau ar swyddfeydd Esquerra Republicana yng Ngwlad Falensia (ERPV) ag adran ieuenctid y blaid, les Joventuts d’ERPV) Rw i’n tynnu ‘nghap i bawb yn ERPV a JERPV, byddwch yn ddewr!

5 anar barret en mà mynd â'i het yn ei law / yn ostyngedig / yn wasaidd / fel gwas bach

6
casa de barrets puteindy (“ty hetiau”)

barretina

1
[cap Catalonaidd]
Considero la barretina un gran símbol de Catalunya, i últimament se'n veuen poques.
Rwyf f i’n meddwl bod y ‘barretina’ yn sumbol mawr Catalonia, ond yn ddiweddar ychydig ohonynt a welir

2
(ffigurol) pen, ymynneydd

barretinaire

1
un sydd yn gwisgo cap Catalonaidd


barri

1
ardal tref, ardal dinas, cymdogaeth
La plaça Comas (és) el cor del barri (de les Corts) (Avui 2004-01-18)
Sgwâr Comas yw calon y rhan  hon o’r ddinas
2
maestref
3
beili, clos (ffermdy, castell)
4
wal, ffens (o flaen beili neu glos)
5
anar-se'n a l'altre barri mynd i'r nefoedd (“mynd i ffwrdd i’r gymdogaeth arall”)
6
barri residencial ardal anheddau
7
el barri vell yr hen dref, yr hen ran o’r dref
anar a viure al barri vell mynd i fyw i’r hen ran o’r dref
TARDDIAD: Arabeg barrî (ansoddair) (= gwlad agored) < barr (enw) (= gwlad agored)  

barriada

1
ardal fawr mewn tref
2
maestref

barricada

1
atalglawdd

barrija-barreja

1
llanast

barril

1
baril
2
barilaid
un barril de cervesa barilaid o gwrw; baril cwrw
un barril de cru barilaid o olew crai
un barril de petroli barilaid o betroliwm / o olew / o greigolew
un barril de pomes barilaid o afalau
un barril de pòlvora barilaid o bowdwr gwn, o bowdwr du, o bylor

barrila

1
sbri
2
fer barrila cael hwyl a sbri
En lloc de treballar, en aquella oficina sempre estaven fent barrila.

Yn lle gweithio, yr oeddem bob amser yn cael hwyl a sbri yn y swyddfa yna


barrim-barram

1
blith-draphlith
2
cyffro
provocar un barrim-barram achosi cyffro

barrina

1
ebill = offeryn ac iddo flaen ar ffurf sgriw a ddefnyddir i dyllu
pren, metal, etc drwy ei droi
2
fer barrina taro bargen

barrinada

1
ebilliad = tylliad ag ebill, twll ebill
2
twll ffrwydro (mwyneg)
3
ffrwydrad (mwyneg)
4
tyllu (i'w suddo) (llong)

barrinar

1
ebillio
2
bod wrthi’n meddwl / yn gwneud
Què barrines? Am beth wyt ti’n meddwl? Beth wyt ti’n ei wneud?
3
ffrwydro (craig)
4
tyllu (= tyllu llong i'w suddo)
5
(Mallorca, Menorca) cnychu

barriola

1
rhwyd wallt

barroc

1
Baróc
2
baróc = goraddurnedig

barroc

1
Baróc = arddull Baróc
2
Baróc = cyfnod Baróc

barroer

1
ffwrdd-â-hi
2
(gwaith) bwngleraidd

barroer

1
bwnglwr

barrot

1
bar = bar trwm
2
bar ffenestr garchar
Va serrar els barrots de la cel·la i escapar-se de la presó
Llifodd farrau’r gell â dianc o’r carchar

Barruera

1
trefgordd (l'Alta Ribagorça)  

barrufet

1
cythraul
2
cnaf = bachgen drwg
3
coblyn

barrut

1
{anifail} sydd yn bwyta llawer
2
haerllug

Bartomeu

1
(enw dyn) Bartholoméws, Bártlemi (Ffurf fer: Tomeu )

Barx

1
trefgordd (la Safor)  

Barxeta

1
trefgordd (la Costera)  

basalt

1
basalt, pilergraig

basar

1
bazâr

basar

1
basar en sylfaeni ar
2
basar-se en sylfaeni ei hun ar, cael ei sylfaeni ar

basarda

1
braw
És una cosa que fa molta basarda (“Mae’n beth sydd yn gwneud llawer o fraw”)
Rhywbeth sydd yn frawychus tu hwnt yw e

basat

1
basat en wedi ei seilio ar, seiliedig ar

basc

1
Basgiad
2
Basgeg, Euskara

basc

1
Basgaidd
2
Basgeg
3
el País Basc Gwlad y Basg

basca

1
Basges

basca

1
pryder
2
colli ymwybyddiaeth
3
caure en basca llewygu

Bàscara

1
trefgordd (l'Alt Empordà)  

bàscula

1
mantol, tafol, clorian
2
fer la bàscula siglo yn ôl a blaen

base

1
sylfaen, sail
posar les bases per la creació (d’alguna cosa) gosod y seiliau (ar gyfer rhywbeth)
Guissona posa les bases per a la creació d’una mútua sanitària (El Punt 2004-01-24)
(Y cwmni o’r enw) Guissona yn gosod y seiliau ar gyfer cwmni yswiriant iechyd cydfuddiannol
2
a base de
wedi ei seilio ar, seiliedig ar
3
a base de trwy
4
canolfan milwrol
base naval canolfan llynges
base àeria canolfan llu awyr
base espacial gorsaf ofod
5
sylfaen ar gyfer gwneud symiau
base imposable incwm trethadwy
6
base de dades datafas
7
bases = rheolau ar gyfer cystadleuaeth
El jurat declara desert el premi Pin i Soler i lamenta no poder atorgar-lo a Jaume Cabré.
L’obra “Les veus del Pamano”, que en un principi s’havia declarat guanyadora, incompleix les bases (El Punt 2004-01-20)
Mae’r beirniaid yn atal gwobr Pin i Soler ac yn gresynu nad oes modd ei chyflwyno i Jaume Cabré. Nid yw’r  nofel, “Les veus de Pamano”, y dywedwyd ar y cychwyn iddi gipio’r wobr, yn cydymffurfio â’r rheolau  
8
bases = rheolau ar gyfer arholiad i’w sefyll gan ymgeiswyr ar gyfer swydd
9
braslun

bàsic

1
sylfaenol

bàsica

1
= Educació General Bàsica (EGB) “Addysg Gyffredin Sylfaenol” (oedran 6 - 14).
(Bu hyn yn weithredol o 1970 hyd 1990)

primer de bàsica = Blwyddyn Dau (oedran 6 - 7)
segon de bàsica = Blwyddyn Tri (oedran 7 - 8)
tercer de bàsica = Blwyddyn Pedwar (oedran 8 - 9).
quart de bàsica = Blwyddyn Pump (oedran 9 - 10).
cinquè
de bàsica = Blwyddyn Chwech (oedran 10 - 11).
sisè
de bàsica = Blwyddyn Saith (oedran 11 - 12).
setè
de bàsica = Blwyddyn Wyth (oedran 12 - 13).
vuitè
de bàsica = Blwyddyn Naw (oedran 13 - 14).

Si no ho entens així , torna a primer de bàsica i comença novament
Os nad wyt ti’n deall hynny, cer yn ôl i Flwyddyn Un (“i Flwyddyn Dau”) a dechrau eto (oedran 6 - 7)


Va morir de SIDA quan feiem cinquè de bàsica
Bu farw o AIDS pan oeddem ym Mlwyddyn Chwech (oedran 10 - 11).

un grup d'alumnes de sisè de bàsica
grŵp o disgyblion Flwyddyn Saith (oedran 11 - 12).

en acabar vuitè
wrth orffen Blwyddyn Naw (oedran 13 - 14).

bàsicament

1
yn y bôn

basílica

1
basílica
2
eglwys (eglwys fawr Gatholig)

basilisc

1
básilisg

basqueig

1
cyfog, pwysau

bàsquet

1
(= bàsquetbol ) pêl fasged
Es quedava al pati jugant a bàsquet, mentre els professors el veien des de la finestra
Arhosai yn yr iard ysgol yn chwarae pêl fasged, tra edrychai’r athrawon arno o’r ffenestr

bàsquetbol

1
pêl fasged
 
bassa

1
pwll
Sense mirar al terra, vaig caure en una bassa de fang
Heb edrych ar y ddaear, syrthiais i bwll llaid
Hi havia una bassa de fang on uns senglars hi prenien un bany
Yr oedd yno bwll llaid lle yr oedd baeddod gwyllt yn ymdrochi
2
llyn, cronfa
Vam passar per la vora d'una bassa d'aigua on hi abeuren els ramats
Aethom ar hyd glan cronfa ddŵr lle mae’r gwartheg yn yfed
La Guardia Urbana va haver d'actuar sota el pont del ferrocarril, entre les avingudes de
Tortosa i del Segre, on s'havien quedat atrapats cotxes en una bassa d'aigua

Bu rhaid i’r Heddlu Trefol ymbresenoli (“weithredu”) o dan bont y rheilffordd, rhwng Heol Tortosa a Heol Segre, lle bu ceir oedd wedi cael eu dal mewn llyn dŵr
3
bassa de molí pwll melin
Es pot fer natació a la Bassa del Molí Mae’n bosibl nofio ym Mhwll y Felin
4
una bassa de fems pwll biswail
5
una bassa de merda pwll carthion
el càstig de la bassa de merda fins el coll
cosb y pwll carthion hyd at y llwnc
5
6 estar com una bassa d'oli bod fel llyn llefrith (“fel pwll olew”)
El mar estava com una bassa d’oli Roedd y môr fel llyn llefrith
6
7 carthdy

bassal

1
pwll

Bassella

1
trefgordd (l'Alt Urgell)  

bàssia

1
cafn (at fwydo anifeiliaid)
2
(cegin) sinc
3
caseg forter

bast

1
cwrs
2
animal de bast anifail gwaith

basta

1
brasbwyth

bastaix

1
cariwr, cludydd

bastant

1
digon
2
eithaf

bastant

1
lled
2
o lawer
bastant més mwy o lawer
Són bastant més cars Maen nhw’n ddrutach o lawer

bastar

1
bod yn ddigonol

bastard

1
bastardaidd
2
llygredig

bastard

1
bastardaidd

bastardia

1
bastardiaeth

baster

1
cyfrwywr, sadler

bastida

1
sgaffaldiad

(la) Bastida

1
trefgordd (el Rosselló)  

bastidor

1
ffrâm
2
siasi (ceir)
3
fflat = (theatr) darn o olygfa o bren a chynfas
4
entre bastidors yn y dirgel, y tu ôl i'r llenni

bastiment

1
ffrâm
2
siasi (ceir)
3
llong

bastió

1
cadarnle

bastir

1
adeiladu
1
adeiladu = cynllunio

bastó

1
ffon
2
ffon gerdded
3
(cardiau) clybiau
4
bastó de golf ffon golf

bastonada

1
ffonnod = ergyd â ffon

bat

1
obrir de bat a bat agor led y pen
2
obrir el cor de bat a bat gweud ei fola berfedd

bata

1
gŵn lloft, gŵn ty^
2
g#n, côt tŷ
3
cot wen, cot labordy

batall

1
tafod (cloch)

batalla

1
brwydr, cad
2
maes y gad
3
cavall de batalla ceffyl pren

batallada

1
taro cloch
les batallades sŵn canu cloch, sŵn cloch yr eglwys
tocar + les batallades cloch yn canu
Afanyeu-vos que ja toquen les batallades i farem tard a missa Brysiwch, mae’r clychau’n canu a byddwn ni’n hwyr yn yr offeren



batallar

1
brwydro
2
cweryla, ffraeo

batalló

1
bataliwn
2
tîm (gweithwyr)

batanar

1
pannu

bataner

1
pannu (cymhwysair)
2
molí bataner pandy, melin ban

bataner

1
pannwr

batata

1
pytaten felys

Batea

1
trefgordd (la Terra Alta)  

bàtec

1
curiad (calon)
2
curiad (adenydd)

bàtec d'aigua

1
cawod mawr

batedor

1
sgowt
2
chwip wyau, chwisg wyau, curwr wyau

batedora

1
sgowt
2
peiriant dyrnu
3
hylifydd

bategar

1
curo

bateig

1
bedyddiad
2
enwi ( (llong, etc)
3
bateig de foc bedyddiad tân

batejar

1
bedyddio
2
enwi ( (llong, etc)
3
glastwreiddio (gwin) (llaeth) glastwreiddio

batent

1
sydd yn curo

batent

1
postyn drws
2
deilen ddrws

bateria

1
batri
2
drymiau (cerddoriaeth)
3
golau'r godrau (theatr)
4
bateria de cuina offer cegin




batí

1
gŵn llofft, gŵn tŷ

batialles

1
parti bedyddio
2
melysion neu ddarnau arian sydd wedi eu taflu blant mewn parti bedyddio

batibull

1
dryswch,

baticor

1
curiad

batifullar

1
morthwylio metel dalennog

batifuller

1
gweithiwr metel dalennog

batiport

1
hatsh

batisser

1
cwerylgar

batista

1
cambrig

batle

1
maer (Ynysoedd Catalonia) [Catalaneg safonol batlle , alcalde ]

batlle

1
maer
La gent vota el batlle que menys roba, no el millor perquè no n'hi ha.
Mae pobl yn pleidleisio i’r maer sydd yn dwyn leiaf, nid y gorau am nad oes un felly

batllesa

1
maeres

batllia

1
maeriaeth = swydd maer
2
swyddfa maer

batolla

1
ffon (at guro ffrwythau i'w peri i ddisgyn o goeden)

batraci

1
(Swoleg) batrachaidd

batre

1
curo
2
(metel) curo
3
(haul) taro ar
4
(ymenyn) hufenu
5
(hufen) curo
6
(llaeth) corddi
7
(gelyn) curo , trechu
8
(hela) curo
9
(adenydd) curo
10
bathu (arian)
11
ymdaflu (ton)
12
cribo = (ardal) chwilio yn fanwl, archwilio
13
torri (record)
14
ffusto, dyrnu (yd)
15
(casglu carobau; olifau; cnau ffrengig) curo i lawr â ffon
16
(berf heb wrthrych), (calon) curo
17
(berf heb wrthrych), (drwm) curo
18
(berf heb wrthrych), batre d'ales curo adenydd
19
(berf heb wrthrych) (drws) curo
fer batre la porta gwnued i’r drws guro
20
(berf heb wrthrych) (dannedd) rhygnu
21
(berf heb wrthrych), curo (glaw); batre contra curo yn erbyn

batre's

1
ymladd ( contra = yn erbyn)
2
s'han batut bé maen nhw wedi ymladd yn dda
3
rhoi arwydd i encilio trwy guro drwm

batuda

1
curfa
2
ffustiad
3
cyrch (heddlu)
Els tres detinguts en la batuda de setembre denuncien la policia
(Pennawd newyddiadur) Y tri a gafodd eu restio yn y cyrch ym mis Medi yn dwyn achwyniad yn erbyn yr heddlu
Batuda de la Guàrdia Civil a la Garrotxa per detenir un perillós delinqüent (El Punt 2004-01-18)
Cyrch yr heddlu paramilwrol yn (sir) la Garrotxa i arestio troseddwr peryglus
4
(hela) curo
5
fer una batuda gwneud cyrch
6
donar-li una batuda curo un, rhoi crasfa i un

batussa

1
ymladdfa, brwydr
Va ser detingut per la seva presumpta implicació en una batussa al barri de Sants divendres a la nit en la qual va morir un jove dominicà de 23 anys (Vilaweb 2004-11-28)
Fe’i restiwyd oherwydd ei gysylltiad â brwydr yng ngymdogaeth Sants nos Wener lle bu farw Dominiciad ifanc tair blwydd ar hugain oed

2
cweryl

batusser

1
cwerylgar

batut

1
wedi ei churo / wedi ei guro
2
wedi ei ffusto
3
sathredig (llwybr)
4
(wy, gufen) wedi ei guro

batut

1
ergyd trwm
2
llaeth wedi’i guro, ysgytlaeth
3
cawod mawr
4
curiad (y galon)

batuta

1
arweinffon, baton
2
portar la batuta arwain, bod yn ben (“cario’r arweinffon”)
3
sota la batuta (d’algú) o dan arweiniad (rhywun) (“o dan arweinffon [rhywun]”)

batxiller

1

2
hen drwyn

batxillerat

1
tystysgrif addysg uwchradd
l’ institut de batxillerat Joan Coromines Ysgol Uwchradd Joan Coromines
2
al batxillerat yn yr ysgol uwchradd
3
fer el batxillerat mynd i ysgol uwchradd, bod mewn ysgol uwchradd
4
estudiar batxillerat bod yn y chweched dosbarth
estem estudiant batxillerat yr ym ni yn y chweched dosbarth

batzac

1
swn ergyd

batzegada

1
plwc
2
sioc
3
a batzegades ar bangau a rhuthrau

batzegar

1
ysgwyd yn nerthol

batzoles

1
ratl, cleciwr

bau

1
(Mordwyaeth) bêm

Bau

1
trefgordd (el Rosselló)  

baula

1
dolen
2
baula de porta curwr

Bausén

1
trefgordd (la Vall d'Aran) . Tiriogaeth Ocsitaneg ei hiaith. Enw Ocsitaneg: Bausen

bauxa

1
dathliad
2
sbri
3
fer la bauxa cael hwyl a hanner

bauxita

1
bocsit

bava

1
glafoer
2
llysnafedd (malwoden)
3
caure-li la bava bod wrth ei fodd
Li cau la bava Mae wrth ei bodd
4
tenir mala bava bod yn gas

bavalles

1
glafoerion

bavallós

1
glafoerllyd, glafoeriog

bavallot

1
fer bavallotes glafoerio,

bavarès

1
Bafaraidd

bavarès

1
Bafariad

bavejar

1
(berf heb wrthrych) glafoeri
2
(berf â gwrthrych) glafoeri dros

bavera

1
poer

baverall

1
bìb (Cataloneg yr Ynysoedd)

bavi

1
tad-cu, taid

Baviera

1
Baferia (Almaeneg: Bayern)

bavós

1
glafoerllyd, glafoeriog

bazuca

1
bazwca

BCN

1
Barcelona
 
 
 
Adolygiadau diweddaraf - darreres actualitzacions
09 10 2002 :: 28 10 2002 :: 2003-11-05 :: 2003-12-05 :: 2003-12-30 :: 2004-01-10
····
Ble'r wyf i? Yr ych chi'n ymwéld ag un o dudalennau'r Gwefan "CYMRU-CATALONIA"
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web "CYMRU-CATALONIA" (= Gal·les-Catalunya)
Weørr am ai? Yuu ørr vízïting ø peij frøm dhø "CYMRU-CATALONIA" (= Weilz-Katølóuniø) Wébsait
Where am I? You are visiting a page from the "CYMRU-CATALONIA" (= Wales-Catalonia) Website
0001
y tudalen blaen
pàgina principal