http://www.theuniversityofjoandeserrallonga.com/kimro/amryw/1_vortaroy/geiriadur_catalaneg_cymraeg_LLOP_s_1157k.htm


0001z Tudalen Blaen / Pàgina principal

..........1863k Y Porth Cymraeg / La porta en gal·lès

....................0009k Y Gwegynllun / Mapa de la web

..............................1798k Geiriaduron / Diccionaris

........................................1794k Geiriaduron ar gyfer siaradwyr Cymraeg / Diccionaris per als gal·lesoparlants

..................................................0379k Mynegai i’r Geiriadur Catalaneg / Índex del diccionari català

............................................................y tudalen hwn / aquesta pàgina


..

 

 

 

 

 

 

 

Gwefan Cymru-Catalonia
La Web de Gal
·les i Catalunya

Geiriadur Cataloneg-Cymráeg
(ar gyfer siaradwyr Cymráeg)

Diccionari català-gal
·lès
(per gal
·lesoparlants)

 

s - scrunx

 

 

Adolygiad diweddaraf
Darrera actualització

2005-02-06 :: 2005-03-22 :: 2005-03-24

 

  

 


 
S,s
1
y llythyren s (enw: esa)

s
1
[= segle] canrif

’s
1
ef, hi
2
iddo ef, iddi hi

s’
1
ef, hi
2
iddo ef, iddi hi

sa
1
y fannod fenywaidd yn y Cataloneg hynafol; ar arfer heddiw yn yr Ynysoedd, ac ar y cyfandir mewn rhai lleoedd ar yr arfordir uwchbén Barcelona; y mae llawer o enwau lleoedd yn y Dywysogaeth yn dyst i’w helaethrwydd gynt

SA
1
Societat Anònima = cwmni ag atebolrwydd cyfyngedig

sa
1
iach, iachus
clima sa hinsawdd iach
persona sana person iach
aliment sa bwyd iach
2
saff
3
cadarn, sownd (= ag iddo / iddi gynsail cadarn)
doctrina sana athrawiaeth gadarn
4
heb ei ddifrodi/ei difrodi
una tassa sana cwpan heb ei ddifrodi
5
sa i estalvi yn holliach

saba
1
sudd
2
bywiogrwydd

Sabadell
1
trefgordd (el Vallès Occidental)

sabana
1
safanna = glaswelltir Affrica

sabata
1
esgid

No podem guanyar. L’enemic és massa fort. No hi ha res més a fer que ser-los una pedreta a la sabata

Ni allwn ennill. mae’r gelyn yn rhy gryf. Nid oes dim a ellir ei wneud ond bod yn ddraenen yn eu hystlys (“carreg yn yr esgid iddynt”)
2
gwirionyn
És una sabata Mae e’n dwpsyn

sabatasses
1
gwirionyn

sabater
1
crydd
2
gwerthwr esgidiau

sabaterada
1
bwnglerwaith

sabateria
1
siop crydd, siop coblwr
2
siop esgidiau

sabàtic
1
Sabbathol
2
any sabàtic blwyddyn Sabbathol

sabatilla
1
sliper

sabedor
1
gwybyddus
2
fer-li sabedor rhoi gwybod i

saber
1
gwybod

un que en sap un sy’n gwybod

No parlis del que no saps! Paid â siarad am bethau rwyt ti’n gwybod dim andanyn.
2
cael ar ddeall
3
siarad, medru; gallu siarad iaith
4
gallu = gwybod rhyw sgil
5
fer saber datgan
6
Sí, ja ho sé Rwy’n gwybod hynny
7
saber-la llarga bod yn hen gadno o ddyn
8
saber nedar gallu nofio

9 saber nedar i guardar la roba chwarae’r ffon ddwybig (“gwybod [sut i] nofio a bod yn rhoi’r dillad i gadw”, hynny yw, bod yn y dw^r ond ar yr un pryd bod allan o’r dw^r, yn ymbaratói i nofio)

10 perquè ho sàpigues iti gael wybod
Mira perquè ho sàpigues tinc 26 anys, però just al revés. Gwêl di, iti gael wybod, rw i’n 26 oed, ond o chwith (hynny yw, 62)


saber
1
dysg, gwybodaeth

saber del cert
1
(hefyd: sabër cërt ) gwybod i sicrwydd

saber de que va
1
deall beth yw beth, deall y sefyllfa
A la revista hi ha un article sobre què fa la UNESCO. Realment, qui l’ha escrit no sap de què va Yn y cylchgrawn y mae erthygl ar beth y mae UNESCO yn ei wneud. Mewn gwirionedd, nid yw’r un sydd wedi ei hysgrifennu yn deall beth yw beth

saber greu
1
saber-li greu drwg ar, blin ar, edifarháu
Em sap greu Mae’n ddrwg gennyf

Em sap molt de greu el que ha passat Mae’n ddrwg iawn gen i am yr hyn sydd wedi digwydd

 

però no per aixó, per molt de greu que em sàpiga, vull fer-ho

ond nid am hynny, mae’n boen enaid imi’ddweud, yr wyf yn ymofyn ei wneud 

saber prou bé
1
gwybod i’r dim

saberut
1
gwybodus = deallus, yn gwybod llawer

saberut
(eg)
1
gwybodus, doethyn = un sy’n gwybod popeth (gair dirmygus)

saberuda
1
gwybodus, doethen, misis gwybodus,
= merch neu wraig sy’n gwybod popeth (gair dirmygus)

sabó
1
sebon

sabonera
1
ewyn

treure sabonereta per la boca malu ewyn, glafoerio
2
llestr sebon

sabor
1
blas

2 blas (ffigurol)

El sabor de la derrota ens obliga a la victoria!

Mae blas colli yn gorfod i ni geisio ennill (“blas y gorchfygiad yn ein gorfod tua’r fuddugoliaeth”)

saborós
1
blasus
2
sbeislyd, perlysiog,

sabotatge
1
sábotazh = difrod bwriadol

sabut
1
hysbys
És cosa sabuda Fe w^yr pawb, Mae pawb yn gwybod hynny

sac
1
sach

el cul del sac gwaelod y sach
2
bàg
fer sac i peres lladd dwy frân ag un ergyd (“gwneud sach a phêr”)

3 tin

dona-li pel sac (a algú) sodomeiddio; cythruddo; dweud wrthoch am fynd i grafu; amharchu, difrïo

 

Vols que et doni pel sac? A wyt ti am i fi dy sodomeiddio?

Com a simples mortals tenim el dret de queixar-nos, però la companyia ens donarà pel sac

Fel meidrolion y ddaear hon (“meidrolion syml”) y mae gennym yr hawl i gwyno, ond fe fydd y cwmni yn dweud wrthym am fynd i gythraul

 

Han perdut les eleccions! Rajoy, Aznar, Fraga...etc, etc.....que us donguin pel sac! Com a mínim avui podré dormir una mica més tranquil.

Maent wedi colli’r etholiadau. Rajoy, Aznar, Fraga...ayyb, ayyb..... cerwch i gythraul! O leiaf fe alla i gysgu’n dawelach heno.

 

És soci, però no és director, ni molt menys. M'agradaria saber qui collons li ha donat autoritat per fer aquestes declaracions en nom de l’associació. De fet no és la primera vegada que aquet tio ens dona pel sac.

Mae e’n aelod, ond nid yn rheolwr, ddim o bell ffordd. Hoffwn i wybod pwy ar glawr daear sy wedi rhoi awdurdod iddo i wneud y datganiadau hyn yn enw’r Gymdeithas. Mewn gwirionedd, nid dyna’r tro cyntaf i’r bachan ’ma ein difrïo fel hyn.

 

una enganxina amb un ruc que li donava pel sac al toru d'Osborne

glynnyn ac asyn sydd yn sodomeiddio’r tarw Osborne (ar gistiau ceir, sumbol Catalonia yw’r asyn; sumbol Castilia yw’r tarw)

 

prendre pel sac (“cymryd trwy’r sach”) cael eich sodomeiddio
Vés a prendre pel sac Cer i grafu (“cer i gael eich sodomeiddio”)

 

dat pel sac (sarhâd) cythraul, diawl (“un wedi ei sodomeiddio”)

el dat pel sac del president d’aquella autonomia y diawl hwnnw sydd yn arlywydd ar y rhanbarth hunanreolus honno 


Sacanyet
1
trefgordd (l’Alt Palància)

(treflan Gastileg ei hiaith yn ôl Cyffredinfa València) (Enw Castileg: Sacañet)

sacerdot
1
offeiriad

Assassinat un sacerdot catòlic a Guatemala Lladd offeiriad Cátholig a Gwatamala


De pare hindú i mare cristiana i catalana, es va ordenar sacerdot el 1946

Yn fab i dad o Hindw^  ac i fam o Gristnoges a Chatalanes, fe’i hordeiniwyd yn offeiriad yn 1946

 

un sacerdot progressista offeiriad blaengar


saciar
1
bodloni, diwallu

saciar els necessitats (d’algú) diwallu anghenion rhywun, bodloni anghenion rhywun

...una dona que era tant apassionada que cada nit exigia un nou amant per saciar les seves necessitats

...gwraig oedd mor nwydwyllt fel bob nos y mynnai gael cariad newydd i ddiwallu eu hanghenion


2
syrffedu

sacre
1
sanctaidd

música sacra cerddoriaeth sanctaidd = cerddoriaeth sydd yn ymwneud â chrefydd neu addoli

sacre
1
crwper, sacrum (anatomeg)

sacrificar
1
aberthu
2
lladd (anifail)

sacrificar-se
1
aberthu ei hun

sacrifici
1
aberth
2
lladd (anifail)

sacrilegi
1
halogiad

sacseig
1
ysgwyd
2
plwc, herc

sacsejar
1
ysgwyd
2
ysgwyd = brawychu
3
plycio
4
curo (carped)
5
ysgwyd llwch (oddi ar)

sàdic
1
sadistaidd

sadisme
1
sadistiaeth

sadoll
1
llawn, wedi ei foddháu

sadollar
1
bodloni (person)
2
digoni (archwaeth)
3
llenwi hyd y fil
4
diwallu, bodloni (dymuniad)

safanòria
1
moronen

safarëig
1
tanc dw^r
2
golchfa = lle golchi dillad
3
clebran

safata
1
trei, hambwrdd
una
safata de plata hambwrdd arian

una safata de fusta hambwrdd pren


safir
1
saffir

la Safor
1
comarca (Deheubarth Gwledydd Catalonia)
 http://www.esquerra.org/lasafor/ (Esquerra Republicana del Páis Valencià, la Safor)


safrà
1
saffrwm

sagaç
1
doeth

sagacitat
1
doethineb, craffter

Sagàs
1
trefgordd (el Berguedà)

sageta
1
saeth

sagí
1
bloneg

suar el sagí bod yn chwys domen (“chwysu’r bloneg”)

posar bons sagins mynd yn dew (“rhoi blonegau da”)


Sagitari
1
Y Saethydd

sagnant
1
gwaedlyd

les aniquilacions sagnants dels pobles indígenes

lladdfáu gwaedlyd y pobloedd brodorol

La violència va tornar a colpejar ahir l’Iraq, on es va viure una nova jornada sagnant (Avui 2004-01-04)

Ddoe bu trais eto yn Irác, lle bu diwrnod gwaedlyd arall (“cafodd diwrnod gwaedlyd ei fyw”)


sagnar
1
(heb wrthrych) gwaedu
2
(â gwrthrych) gwaedu

Sagra
1
trefgordd (la Marina Alta)

sagrament
1
sagrafen

sagrat
1
sanctaidd

la Sagrada Família
1
Y Teulu Sanctaidd

sagristà
1
clochydd
2
Sagristà cyfenw

sagristia
1
cysegrfa = man mewn eglwys lle y cedwir y dillad, y llestri sanctaidd a‘r llyfrau


Sagunt
1
trefgordd (el Camp de Morvedre)

Saidí
1
trefgordd (el Baix Cinca) / (yn Aragôn)

Saix
1
trefgordd (l’Alt Vinalopó)
Treflan Gastileg ei hiaith yn ôl Cyffredinfa València. Enw Castileg: Sax

sal
1
halen

sala
1
ystafell = ystafell fawr
2
llys (cyfraith)
3
neuadd
4
ward (ysbyty)
5
(theatr) awditoriwm
6
(sínema) ystafell
7
(neuadd gyngerdd, ty ópera) awditoriwm
8
futbol sala
pêl-droed saith-bob-ochr, pêl-droed dan do
9
sala d’actes neuadd ymgynnull
10
sala de conferències darlithfa
11
sala de descans lolfa
12
sala de lectura
13
sala d’espectacles theatr
14
sala d’espera ystafell aros (“espêra”)
15
sala d’estar lolfa
16
sala de subhastes ystafell arwerthu
17
sala de festes neuadd ddawnsio
18
sala d’operacions theatr llawdriniaeth (“operaciôns”)
19
sala d’urgències adran ddamweiniau
20
sala X sínema â ffilmiau ar gyfer oedolion yn unig

21 (Gogledd Gwlad Falensia, Ynys Menorca) la sala de la vila neuadd yr awdurdod lleol

22
Sala  (cyfenw)


salaç
1
anllad, trythyll

salador
1
twbyn halltu

salamandra
1
salamandra
2
stof araf-losgi

salamó
1
canhwyllyr

salangana
1
gwennol Asaidd

salaó
1
pysgod hallt

salar
1
halltu
2
[defnyddio’r fannod sa, es yn lle la, el – nodweddiadol o iaith yr Ynysoedd; mewn cyfnod cynharach, hefyd ar y tir mawr, lle mae olion o’r banodau hyn mewn enwau lleoedd ]
la muntanya / sa muntanya = y mynydd
el turó / es turó = y bryn

salari
1
cyflog

salarial
1
cyflog (cymhwysair ), cyflogau (cymhwysair )

Salàs de Pallars
1
trefgordd (el Pallars Jussà)

salat
1
hallt

salat
1
(tafodieithoedd Cataloneg) a ddefnyddia’r banodau hynafol es, sa, ses, ses yn lle el, la, els, les – y rhai hyn yn safonol erbyn hyn, ond yn tarddu o’r iaith Gastileg

salconduit

1
teithnawdd = rhyddid i fynd a dod

saldar
1
talu (bil)
2
talu (dyled)
3
gwerthu yn rhad, gwerthu yn tshêp

Saldes
1
trefgordd (el Berguedà)

saldo
1
mantol (masnach)
2
arwerthiant clirio, (masnach)
3
a preus de saldo am brisiau bargen

salejar
1
blas hallt ar

Salelles
1
trefgordd (el Rosselló)

saler
1
llestr halen
2
bwrdd at halltu cig

Sales de Llierca
1
trefgordd (la Garrotxa)

Salesià
1
un syd dyn arddel athrawiaeth Sant Francesc de Sales

salfumant
1
asid hudroclorig

salí
1
hallt, halenog

salí
1
(Hanes) warws halen

salífer

1
halddwyn, yn dwyn halen

salina
1
pwll halen
2
pant heli
3
gwaith halen

salinaire
1
masnachwr halen

saliner
1
masnachwr halen
2
mwyngloddiwr halen
3
torth halen

les Salines d’Elda
1
trefgordd (l’Alt Vinalopó); treflan Gastileg ei hiaith yn ôl Cyffredinfa València: Enw Castileg : Las Salinas

les Salines de Santanyí
1
trefgordd (Mallorca)

saliva
1
poer

salivera
1
glafoerion
2
fêr venir salivêra tynnu dŵr o ddannedd un

Sallagosa
1
trefgordd (l'Alta Cerdanya)

sallar
1
torri trwy'r dŵr (llong)
2
mynd ar garlam

sallent
1
rhaeadr

Sallent de Llobregat
1
trefgordd (el Bagens)

Sallent de Xàtiva
1
trefgordd (la Ribera Alta)

salm
1
salm

salmó
1
eog

salmòdia
1
canu’r salmau


saló
1
lolfa, parlwr

2 sioe
saló de l'automòbil sioe foduron
saló de pintura sioe gelfyddyd
saló de bellesa parlwr harddwch

Salomó
1
trefgordd (el Tarragonèns)

salpa
1
codi angor

salsa
1
saws

salsera
1
jwg grefi

salsitxa
1
selsig

salt
1
naid, llam
2
fer-li el salt bod yn anffyddlon i’ch cymar, mynd â rhywun arall (“gwneud y naid i”)
Un executiu d’èxit descobreix que la dona li fa el salt

Mae gweithredwr llwyddiannus yn darganfod fod ei wraig yn anffyddlon iddo

 

La Rut li fa el salt a en Miquel sense remordiments sempre que pot

Mae Rut yn anffyddlon i Miquel heb edifaru dim pryd bynnag y gall hi wneud

 

Saps que el seu pare li fa el salt a la seva mare?

Wyddost to fod ei dad yn gweld gwraig arall? (yn anffyddlon i’w fam, “yn gwneud y naid i’w fam”)



Salt
1
trefgordd (el Gironèns)

saltamarges
1
lleidr pen ffordd

saltar
1
neidio, llamu
2
neidio dros
3
hepgor
4
saltar pels aires (adeilad y mae bom yn ei ddifetha) cael ei chwythu’n yfflon, cael ei saethu’n yfflon (“neidio trwy’r awyrau”)

 

saltar-se
1
neidio dros

T’has saltat una ratlla Yr wyt wedi neidio dros linell neidio dros

saltar-se el semàfor en vermell neidio’r goleuadau, peidio ag aros pan fydd y golau traffig yn goch  

saltejador
1
lleidr pen-ffordd

saltejar
1
lladrata (ar ben ffordd)

saltimbanquí
1
actor crwydrol

saltiró
1
naid bach

salubre
1
iach

saludable
1
iach

poc saludable afiach

hàbits poc saludables arferion afiach

saludar
1
cyfarch

 

saludat

1 wedi eich cyfarch

conèixer-se de saludats bod wedi cwrdd o’r blaen, dweud shwmâi o’r blaen

Ens coneixem de saludats Ry^n ni wedi cwrdd o’r blaen, Ry^n ni wedi dweud shwmâi o’r blaen

salut
1
iechyd
2
una salut de ferro iechyd eithriadol (“iechyd haearn”)

tenir una salut de ferro bod mor iach â'r brithyll (“bod gennych iechyd haearn”)

El nen té una salut de ferro Mae’r plentyn mor iach â'r brithyll

3 gastar-se la salut sarnu’ch iechyd 

fer malbé la salut sarnu’ch iechyd 

4 (ar ddiwedd neges) Gràcies a salut Diolch a dymuniadau gorau i chi

5 Qui té salut i llibertat, és ric i no ho sap (Dywediad) “mae’r sawl sydd â iechyd a rhyddid yn gyfoethog ac ni w^yr hynny”

La salut no es compra amb diners “ni ellir prynu iechyd ag arian”


salut!
1
iechyd da!

salutació
1
cyfarchiad

salvació
1
iachawdwriaeth

salvador
1
iachol = yn dwyn neu'n hyrwyddo iechyd ysbrydol

salvador
1
iachawdwr = gwaredwr dynoliaeth oddi wrth bechod

salvadorenc
1
Salfadoraidd

salvadorenc
1
Salfadoriad, Salfadores

salvament
1
achubiad (= achub llong)
2
(Cristnogaeth) iawchadwriaeth

salvar
1
achub
Ajuda’ns a salvar vides Helpwch ni i achub bywydau

Encara es pot salvar el català a Andorra? A ellir achub y Gatalaneg a Andorra o hyd?


2
dod dros (anhawster)

 

3 salvar la vida dianc yn fyw, dianc â’ch einioes, bod wedi eich achub, goroesi

L’amic de l’assassinat va salvar la vida gràcies al fet que l’arma de l’atracador es va encallar

Cafodd ffrind y dyn a lofruddwyd ddianc â’i einioes oherwydd i ddryll y lleidr dorri


4 salvar-se (d’alguna cosa) ymachub (rhag rhywbeth),  cael dihangfa (rhag rhywbeth),    
salvar-se de miracle cael dihangfa wyrthiol.
La noia va esclafar el cotxe, que m'havia robat. Ella i els seus col·legues es varen salvar de miracle

Difethodd y ferch y car, yr oedd wedi dwyn gennyf. Cafodd hi a’i ffrindiau ddihangfa wyrthiol.


salvatge
1
gwyllt

salvatge
1
ffyrnig
2
vaga salvatge streic wyllt
3
gat salvatge cath wyllt

salvatge
1
barbariad

salvatgina
1
anifail gwyllt (yn y goedwig)

salvavides
1
gwregys achub
2
siaced achub

salze
1
helygen

la Salzedella
1
trefgordd (el Baix Maestrat)

samarreta
1
fest
2
crys-T

samfaina
1
saws llysiau wedi eu ffrïo

bacallà amb samfaina ysgadenyn â saws llysiau
2
cybolfa

sanar
1
gwella (rhywun) (sydd yn dioddef o ryw afiechyd)
2
ysbaddu, cyweirio = torri cerrig anifail

sanat
1
wedi eich gwella (o afiechyd)
2
wedi ei ysbaddu, wedi ei gyweirio = wedi torri ei gerrig

porc no sanat baedd heb ei ysbaddu


sanatori
1
iechydfa

Sanaüja
1
trefgordd (la Segarra)

sanció
1
cadarnhâd, awdurdodiad (deddf, cytundeb, ayyb)
2
cosb, cosbedigaeth

sancionar
1
cosbi

sandàlia
1
sandal

sandvitx
1
brechdan

sanefa
1
ymylwaith

sanejament
1
glanweithdra 1 glanhàd

sanejar
1
glanháu

sanejament
1
glanhàd

Sanet i els Negrals
1
trefgordd (la Marina Alta)

sang
1
gwaed
tacat de sang â gwaed arnoch, ag olion gwaed
2
sang calenta tanbeidrwydd
3
sang freda gwaed oer
4
no tenir sang a les venes bod yn swrth, bod yn rhy ddifater (“bod heb waed yn y gwythiennau”)

5 no tenir sang a les venes bod yn annynol, bod yn di-dostur, methu â chydymdeimlo

Que no tenen sang a les venes? Onid oes ganddynt fyrmryn o cydymdeimlad?

Aquesta gent no té sang a les venes, i per sortir-se'n amb la seva són capaços de qualsevol cosa

Mae’r bobl hyn yn annynol, ac i gael eu ffordd ei hunain does dim tu hwnt iddyn nhw


5
fer sang tynnu gwaed

6 sortir + sang gwaedu

Em surt sang del nas Mae fy nhrwyn yn gwaedu (“mae gwaed yn dod allan o’r trwyn i mi”)

7 glaçar-se-li la sang a les venes gwaed + yn rhewi
Se’m va glaçar la sang a les venes Fe rewodd fy ngwaed

sanglot
1
beichiad, ig, ochenaid

sanglotar
1
beichio crïo, beichio wylo, igian crïo

sangonera
1
gelen

sangtraït
1
clais

sanguinari
1
gwaetgar, llofruddiog, awyddus am waed, creulon

un sanguinari dictator unben gwaedlyd

sanguinari enw
1
gwaetgi = person gwaedlyd

-Qui era el compte d’Espanya? –El capità general de Catalunya en temps de Ferran VII: un sanguinari  (Avui 2004-01-20)

-Pwy oedd Iarll Catalonia? -Cadlywydd Catalonia yn amser Ferran VII – gwaetgi (oedd).


sanguinolent
1
gwaedlyd
un acte sanguinolent comès per un criminal menyspreable
anfadwaith gwaedlyd a wnaethpwyd gan droseddwr ffiaidd  

sanitari
1
glanweithiol, iechydol
2
iechyd (cymhwysair)

mútua sanitària cwmni yswiriant iechyd cydfuddiannol

sanitat
1
iechyd
2
iachusrwydd
3
iechyd cyhoeddus
4
gwasanaeth iechyd

sànscrit
1
Sanscrit

sant
1
sanctaidd, glân
2
fel sant, santaidd
3
l’Espirit Sant yr Ysbryd Glân

4 (ansoddair cryfhaol)

Si els de Nestlé no etiqueten els seus productes en català és perquè no els dona la Santa gana i punt.

Os nad yw pobl Nestlé yn labelu eu cynnycrch yn Gatalaneg, y rheswm yw nid oes arnynt yr un awydd i wneud felly, a dyna ben ar y cyfan. 

sant
1
sant
2
diwrnod sant
3
diwrnod nawddsant, gwylmabsant
Avui és el seu sant Ei wylmabsant yw hi heddiw
4
cerflun sant
5
sant = person da
6
fer la seva santa voluntat gwneud yn union fel y mynnoch
7
quedar per a vestir sants peidio â phriodi a mynd yn hen ferch (“aros i wisgo seintiau”)
8
sant i senya cyfrinair
9
tot el sant dia gydol y dydd

10 No és sant de la meva devoció Nid un o’i edmygwyr ydw i (“nid sant f’addoliad yw e”)

santa
1
santes
2
cerflun sant
3
santes

Santa Bàrbara
1
trefgordd (el Montsià)

Santa Cecília de Voltregà
1
trefgordd (Osona)

Santa Coloma de Cervelló
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Santa Coloma de Farners
1
trefgordd (la Selva)

Santa Coloma de Gramanet
1
trefgordd (el Barcelonès)

Santa Coloma de Tuïr
1
trefgordd (el Rosselló)

Santa Cristina d'Aro
1
trefgordd (el Baix Empordà)

Sant Adrià de Besòs
1
trefgordd (el Barcelonès)

Santa Eugènia de Berga
1
trefgordd (Osona)

Santa Eugènia de Mallorca
1
trefgordd (Mallorca)

Santa Eulàlia de Ronçana
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Santa Eulària del Riu
1
trefgordd (Eivissa)

Santa Fe del Penedès
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Santa Llocaia
1
trefgordd (l'Alta Cerdanya)

Santa Llogaia d'Iguema
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

Santa Magdalena de Polpís
1
trefgordd (el Baix Maestrat)

Santa Margalida
1
trefgordd (Mallorca)

Santa Margarida de Montbui
1
trefgordd (l'Anoia)

Santa Margarida i Monjos
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Santa Maria de Besora
1
trefgordd (el Ripollès)

Santa Maria de la Mar
1
trefgordd (el Rosselló)

Santa Maria de Merlès
1
trefgordd (el Berguedà)

Santa Maria de Miralles
1
trefgordd (l'Anoia)

Santa Maria de Palautordera
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Santa Maria del Camí
1
trefgordd (Mallorca)

Santa Maria d'Oló
1
trefgordd (el Bages)

Sant Andreu
1
rhan o ddinas Barcelona

Sant Andreu de la Barca
1
trefgordd (el Baix Llobregat)  in

Sant Andreu de Llaveneres
1
trefgordd (el Maresme)

Sant Andreu de Salau
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Andreu de Sureda
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Aniol de Finestres
1
trefgordd (la Garrotxa)

Sant Antoni de Portmany
1
trefgordd (Eivissa)

Santanyí
1
trefgordd (Mallorca)

Santa Oliva
1
trefgordd (el Baix Penedès)

Santa Pau
1
trefgordd (la Garrotxa)

Santa Perpètua de Gaià
1
trefgordd (la Conca de Barberà)

Santa Perpètua de Mogoda
1
trefgordd (el Vallès Occidental)

Santa Pola
1
trefgordd (el Baix Vinalopó)

Santa Rita
1
encendre un ciri a Santa Rita

santa sanctorum
1
y Cysegr Sancteiddiaf

Santa Susanna
1
trefgordd (el Maresme)

Sant Augustí de Lluçanes
1
trefgordd (Osona)

Sant Bartomeu del Grau
1
trefgordd (Osona)

Sant Boi de Llobregat
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Sant Boi de Lluçanes
1
trefgordd (Osona)

Sant Carles de la Ràpita
1
trefgordd (el Montsià)

Sant Cebrià de Rosselló
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Cebrià de Valalta
1
trefgordd (el Maresme)

Sant Celoni
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Climent de Llobregat
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Sant Climent Sescebes
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

Sant Cugat del Vallès
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Cugat ses Garrigues
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Sant David
1
Dewi Sant
2
Gwyl Dewi Sant (yng Nghatalonia, Rhagfyr 29)
Avui és Sant David Gwyl Dewi Sant yw hi heddiw

Sant Esteve de la Sarga
1
trefgordd (el Pallars Jussà)

Sant Esteve de Llitera
1
trefgordd (la Llitera)

Sant Esteve de Palautordera
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Esteve del Monestir
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Esteve Sesrovires
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Santa Eulàlia de Riuprimer
1
trefgordd (Osona)

Sant Feliu d'Amunt
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Feliud'Avall
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Feliu de Buixalleu
1
trefgordd (la Selva)

Sant Feliu de Codines
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Feliu de Guíxols
1
trefgordd (el Baix Empordà)

Sant Feliu de Llobregat
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Sant Feliu de Pallerols
1
trefgordd (la Garrotxa)

Sant Feliu Sasserra
1
trefgordd (el Bages)

Sant Ferriol
1
trefgordd (la Garrotxa)

Sant Fost de Campsentelles
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Fruitós de Bages
1
trefgordd (el Bages)

Sant Fulgenci
1
trefgordd (el Baix Segura) .
Ardal draddodiadol Gastileg ei hiaith;
Enw Castileg: San Fulgencio

Sant Genís de Fontanes
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Gregori
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Guim de la Plana
1
trefgordd (la Segarra)

Sant Guim de Freixenet
1
trefgordd (la Segarra)

Sant Hilari Sacalm
1
trefgordd (la Selva)

Sant Hipòlit de la Salanca
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Hipòlit de Voltregà
1
trefgordd (Osona)

Sant Iscle de Vallalta
1
trefgordd (el Maresme)

Sant Jaume d'Enveja
1
trefgordd (el Baix Ebre)

Sant Jaume de Fontanyà
1
trefgordd (el Berguedà)

Sant Jaume de Llierca
1
trefgordd (la Garrotxa)

Sant Jaume dels Domenys
1
trefgordd (el Baix Penedès)

Sant Joan d'Alacant
1
trefgordd (l'Alacantí)

Sant Joan de l'Énova
1
trefgordd (la Ribera Alta)

Sant Joan de Labritja
1
trefgordd (Eivissa)

Sant Joan de les Abadesses
1
trefgordd (el Ripollès)

Sant Joan de Mollet
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Joan de Placorts
1
trefgordd (el Vallespir )

Sant Joan de Sineu
1
trefgordd (Mallorca)

Sant Joan de Vilatorrada
1
trefgordd (el Bages)

Sant Joan Despí
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Sant Joan la Cella
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Joan les Fonts
1
trefgordd (la Garrotxa)

Sant Jordi del Maestrat
1
trefgordd (el Baix Maestrat)

Sant Jordi Desvalls
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Josep
1
Sant Joseff
2
Gwyl Sant Joseff (Mawrth 19)

Sant Josep de la Talaia
1
trefgordd (Eivissa)

Sant Julià de Lòria
1
trefgordd (Andorra)

Sant Julià de Ramis
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Julià de Vilatorta
1
trefgordd (Osona)

Sant Just Desvern
1
trefgordd (el Barcelonès)

Sant Llorenç d'Hortons
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Sant Llorenç de Cerdans
1
trefgordd (el Vallespir )

Sant Llorenç de la Salanca
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Llorenç de Morunys
1
trefgordd (el Solsonès)

Sant Llorenç dels Cardassar
1
trefgordd (Mallorca)

Sant Llorenç Savall
1
trefgordd (el Vallès Occidental)

Sant Llorenç de la Muga
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

Sant Lluís
1
trefgordd (Menorca)

Sant Martí d'Albars
1
trefgordd (Osona)

Sant Martí de Centelles
1
trefgordd (Osona)

Sant Martí de Fenollet
1
trefgordd (la Fenollada) ;
Ardal Ocsitaneg ei hiaith yn draddodiadol;
Enw Ocsitaneg: Sant Martin de Fenolhet

Sant Martí de Llémena
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Martí de Riucorb
1
trefgordd (l'Urgell)

Sant Martí de Sobremunt
1
trefgordd (Osona)

Sant Martí de Tous
1
trefgordd (l'Anoia)

Sant Martí Sarroca
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Sant Martí Sesgaioles
1
trefgordd (l'Anoia)

Sant Martí Vell
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Marçal
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Mateu de Bages
1
trefgordd (el Bages)

Sant Mateu del Maestrat
1
trefgordd (el Baix Maestrat)

Sant Miquel de Campmajor
1
trefgordd (el Gironès)

Sant Miquel de Fluvià
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

Sant Miquel de les Salines
1
trefgordd (el Baix Segura) ;
Ardal draddodiadol Gastileg;
Enw Castileg: San Miguel de Salinas

Sant Miquel de Llotes
1
trefgordd (el Rosselló)

Sant Mori
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

santoral
1
rhestr seintiau
2
hanes y seintiau, bucheddau’r seintiau

(el) Sant Pare
1
Y Tad Sanctaidd, Y Pab

Sant Pau de Fenollet
1
trefgordd (la Fenollada) ;
Ardal Ocsitaneg ei hiaith yn draddodiadol;
Enw Ocsitaneg: Sant Pau de Fenolhet

Sant Pau des Eguries
1
trefgordd (el Ripollès)

Santpedor
1
trefgordd (el Bages)

Sant Pere d'Albaida
1
trefgordd (la Vall d'Albaida)

Sant Pere de Ribes
1
trefgordd (el Garraf)

Sant Pere de Riudebitlles
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Sant Pere de Torelló
1
trefgordd (Osona)

Sant Pere de Vilamajor
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Pere dels Forcats
1
trefgordd (l'Alta Cerdanya)

Sant Pere Pescador
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

Sant Pere Sallavinera
1
trefgordd (l'Anoia)

Sant Pol de Mar
1
trefgordd (el Maresme)

Sant Quintí de Mediona
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Sant Quirze de Besora
1
trefgordd (el Ripollès)

Sant Quirze de la Serra
1
trefgordd (el Vallès Occidental)

Sant Quirze Safaja
1
trefgordd (el Vallès Oriental)

Sant Rafael del Maestrat
1
trefgordd (el Baix Maestrat)

Sant Ramon
1
trefgordd (la Segarra)

Sant Sadurní d'Anoia
1
trefgordd (l'Alt Penedès)

Sant Sadurní d'Osormort
1
trefgordd (Osona)

Sant Salvador de Guardiola
1
trefgordd (el Bages)

santuari
1
cysegr
Carrer del Santuari Heol y Cysegr (enw heol yn ardal Carmel, Barcelona)

Sant Vicenç de Castellet
1
trefgordd (el Bages)

Sant Vicenç de Montalt
1
trefgordd (el Maresme)

Sant Vicenç de Torelló
1
trefgordd (Osona)

Sant Vicenç dels Horts
1
trefgordd (el Baix Llobregat)

Sant Vicent del Raspeig
1
trefgordd (l'Alacantí)

Sanui i Alins
1
trefgordd (la Llitera)

saó
1
aeddfedrwydd
2
achlysur

3 cyflwr gwlyb y ddaear fel ei bod yn addas at hau

assaonar = gwlypu (gadael y ddaear yn wlyb fel ei bod yn addas at hau)

Saorra
1
trefgordd (el Conflent)

sapastre
1
bwngler

sapència
1
doethineb
2
gwybodaeth

sàpiguer
1
ffurf lafar ar sabër

saqueig
1
ysbeiliad

saquejar
1
ysbeilio

Sara
1
enw merch = Sara

saragata (eb)
PLURAL: saragates
1
randibŵ, halibalŵ
2
sarau

sarau (eg)
PLURAL: saraus
1
dawns; dawns ginio
2
ffrae, cynnen

sarbatana
1
chwythbib
2
gwn pys / gynnau pys

sarcasme
1
gwatwareg, coegni

sarcàstic
1
sarcastig, coeglyd, gwatwarllyd
 
sarcòfag
1
sarcóffagws, arch garreg

sarcoma
1
sarmoa, (plural: sarcomes = saromata)

sard (ans)
1
Sardiad
2
Sardeg

sard (eg)
1
Sardiad
2
Sardeg
3
(Diplodus sargus) (math o bysgodyn)
mar de sards ymchwydd y don, dygyfor (“môr
sariaid”) (Diplodus sargus)

sarda
1
Sardes, gwraig o Sardinia
2
(Diplodus sargus) (math o bysgodyn)

sardana (eb)
PLURAL: sardanes
1
sardana = dawns genedlaethol Catalonia

sardanista
1
dawnsiwr sardanas
ETUMOLEG: [o bosibl o CERDANA = (peth) o Cerdanya (ardal yng Ngogledd Catalonia)]

Sardenya
1
Sardinia

sardina
1
sardîn
estar com les sardines al barril
bod fel penwaig yn yr halen

sardònic
1
caoeglyd, sardonig
riure sardònic glaschwerthin

sarg
1
(Diplodus sargus) (math o bysgodyn)

sargantana
1
madfall bach

2 sargantana ibèrica (Podarcis hispanica) madfall Iberaidd

La sargantana ibèrica, que a la foto es mostra assolellant-se sobre una roca, és freqüent a tot el Bages
Mae’r madfall Iberaidd, sydd yn ymddangos yn y ffoto yn llygad yr haul ar ben carreg, yn gyffredin yn sir Bages i gyd


sarga
1
helygen (Salix elaeagnos)

sargé
1
sers, brethyn gwrymiog

sargir
1
cyweirio (“cwiro”), trwsio, clytio, brodio, creithio

sargit
1
trwsiad, cyweiriad, clytiad, creithiad

sarment
1
blaguryn gwinwydd

sarmentós
1
(planhigyn) rhedegog

sarna
1
(anifeiliaid) mansh, clafr, clawr, clewri
2
y crafu, cosi gwyllt, sgabies

sarnós
1
clafrllyd, clafrog, clawrllyd

sarpa
1
crafanc

sarpat
1
llond llaw

sarraí
1
Sárasen
2
(ansoddair) Sarasenaidd

Sarral
1
trefgordd (la Conca de Barberà)

sàrria
1
basged (ar gyfer cefn asyn)

Sarrià de Ter
1
trefgordd (el Gironès)

sarriada
1
llond basged (gweler “sàrria”)

sarró
1
bàg canfas, ysgrepan
Portava una boina i un sarró Roedd ganddo fere a bàg ysgrepan

Avui en dia està de moda criticar CiU, aviam quants vots en podem esgarrapar i posar-nos-els al sarró.
Heddiw mae yn ffasiynol beirniadu plaid CiU, gad i ni weld faint o bleidleisiau y gallen ni eu cipio oddi arnynt i’w dodi yn ein hysgrepan


Sarroca de Bellera
1
trefgordd (el Pallars Jussà)

sarsa
1
sarsaparila

sarsuëla
1
(cómedi cerddorol Castileg)

sartori
1
sartoriws (cyhyryn hwyaf yn y corff, yn y forddwyd)

sassafràs
1
sássaffras, rhisglyn sychedig gwreiddiau’r coeden sásaffras

sastre (eg)
PLURAL: sastres
1
teiliwr

sastreria
1
teilwriaeth
2
siop teiliwr

sastressa
1
teilwres
2
gwraig teiliwr
3
trwsiwr
4
gwniadwraig

Satan
1
Satan

Satanàs
1
Satan
2
Satan in religious plays
Trobada de Satanassos de Mataró cyfarfod Sataniaid (tref) Mataró

satànic
1
satanaidd, dieflig

satanisme
1
sataniaeth

satanitzar
1
  pardduo, rhoi anair i, cythreuluio, demoneiddio  

Els perdedors de les eleccions, és a dir CiU i el PP, no han tardat  gens ni mica a criminalitzar i a satanitzar un pacte de totes totes ben legal i legitimat

Mae’r rhai a gollodd yr etholiadau, sef pleidiau CiU i PP, wedi hastu i fynnu bod y cytundeb yn groes i’r gyfraith ac i’w bardduo, pan yw’r cytundeb yn hollol gyfreithlon ac wedi ei dderbyn fel un cyfreithlon


satel·lit
1
lloeren

sàtir
1
gafrddyn, satur
2
dyn tinboeth

sàtira
1
dychan

satíric
1
dychanol

satiritzar
1
dychanu

satisfacció
1
boddhâd

satisfaent
1
boddhaol

satisfer
1
boddháu
2
diwallu
3
talu
4
rhoi iawn i, bodloni
5
rhoi iawndal i
6
diwallu (angen)

satisfet
1
bodlon, wrth eich bodd
quedar ben satisfet bod wedi cael modd i fyw, bod uwchbén eich digon, bod yn blês iawn

sàtrapa
1
(Hanes) llywodraethwr (ar dalaeth yn Persia’r henfyd)
2
viure com un sàtrapa byw fel gw^r bonheddig, ei chael hi’n braf

saturació
1
trwythiad, trwytho
2
per saturació am ei fod wedi cyrraedd ei lond

saturar
1
trwytho

saturn
1
sarrug
2
distaw

Saturn
1
Sadwrn

saturnal
1
Sadyrnaidd

saturnal (eb)
1
y Satwrnalia, y Sadyrnolion
2
cywestach, ymgynuulliad â diota direol â thrythyllwch rhywiol

saturnisme
1
gwenwyn plwm

saüc
1
ysgawydden

saudita
1
Aràbia Saudita Sawdi-Arabia

Saül
1
Saul

sauna
1
sawna

Saünc
1
trefgordd (l'Alta Ribagorça)

saurí
1
gweledydd

Saus
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

Sautó
1
trefgordd (el Conflent)

sautôr
1
sawtür, croes Andreas

Savallàdel Comtat
1
trefgordd (la Conca de Barberà) 

savi (ans)

PLURAL: savis; sàvia, sàvies
1
dysgedig, hyddysg
2
doeth
3
(penderfyniad) doeth
4
(anifail) hyffordd, hyfforddedig

savi (eg)
1
gŵr doeth, doeth, doethwr
els Set Savis de Grècia Doethion Groeg - enwau saith o ddynion blaenllaw ym myd gwleidyddiaeth ac athroniaeth Groeg yr Henfyd. Nid oes cytundeb cyffredinol ar bwy oedd y saith hyn, ond yn ôl un rhestr gyffredin mae’r enwau fel a ganlyn: Bias, Chilon, Cleobulus, Periander, Pittacus, Solon, Thales.
2
ysgolháig

saviesa
1
doethineb
2
ysgolheictod

Savoia
1
Safwy

savoià (ans)
1
Safwyaidd
2
savoià (eg) Safwyad, savoiana (f) Safwyes

saxífraga
1
tormaen

saxó
1
Sacson, Sacsoniad

saxofon
1
sácsoffôn

Saxònia
1
Sacsonia

scrunx
1
miam-miam!


DIWEDD


 ··

 
adolygiadau diweddaraf - darreres actualitzacions 18 05 2002 :: 20 04 2003 :: 2004-01-06
·
·
Ble'r wÿf i? Yr ÿch chi'n ymwéld ag un o dudalennau'r Gwefan "CYMRU-CATALONIA"
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web "CYMRU-CATALONIA" (= Gal·les-Catalunya)
Weø(r) àm ai? Yùu àa(r) vízïting ø peij fròm dhø "CYMRU-CATALONIA" (= Weilz-Katølóuniø) Wébsait
Where am I?
You are visiting a page from the "CYMRU-CATALONIA" (= Wales-Catalonia) Website
DIWEDD / FI