Llyfr Deuteronium. Y Beibl Cysger-Lân (1620) yn yr iaith Gymraeg. Testun ar lein. 2342k Gwefan Cymru-Catalonia : la Web de Gal·les i Catalunya : Wales-Catalonia Website. La Bíblia en gal·lès de l’any 1620. Text electrònic. Dhə Báibəl in Welsh. The 1620 Holy Bible in Welsh. Online Edition.
http://www.kimkat.org/amryw/1_testunau/sion_prys_003_beibl_deuteronium_05_2342k.htm
0001 Yr Hafan
neu trwy Google: #kimkat0001
..........2657k Y Fynedfa yn Gymraeg
neu trwy Google: #kimkat2657k
....................0009k Y Gwegynllun
neu trwy Google: #kimkat0009k
..............................0960k Cywaith Siôn
Prys (Testunau yn Gymraeg) - Mynegai
neu trwy Google: #kimkat0960k
........................................... 1281k Y Gyfeirddalen i Feibl Wiliam
Morgan 1620
neu trwy Google:
#kimkat1281k
.............................................................y tudalen hwn
|
|
|
Gwefan
Cymru-Catalonia
|
(delw 7277) |
xxxx (ddim ar gael eto) Y tudalen hwn yn ddwyieithog (Cymraeg a Saesneg)
(Sganiad heb ei gywiro yw hwn, ac felly yn
frith o wallau. Cyn hir gobeithio cawn ni gyfle i roi trefn arno)
(This is a scan which has not been corrected
yet. There are many errors in the text) 2008-12-29
ŵŷ
PUMED LLYFR MOSES, YR HWN A ELWIR
DEUTERONOMIUM
PENNOD 1
1:1 Dyma y geiriau a ddywedodd Moses wrth holl Israel, o’r tu yma i’r Iorddonen,
yn yr anialwch, ar y rhos gyferbyn â’r môr coch, rhwng Paran, a Toffel, a
Laban, a Haseroth, a Disahab.
1:2 (Taith un diwrnod
ar ddeg sydd o Horeb, ffordd yr eir i fynydd Seir, hyd Cades-Barnea.)
1:3 A bu yn y ddeugeinfed flwyddyn, yn yr unfed mis ar ddeg, ar y dydd cyntaf
o’r mis, i Moses lefaru wrth feibion Israel, yn ôl yr hyn oll a orchmynasai yr
ARGLWYDD iddo ei ddywedyd wrthynt;
1:4 Wedi iddo ladd Sehon brenin yr Amoriaid, yr hwn oedd yn trigo yn Hesbon, ac
Og brenin Basan, yr hwn oedd yn trigo yn Astaroth, o fewn Edrei;
1:5 O’r tu yma i’r Iorddonen, yng ngwlad Moab, y dechreuodd Moses egluro’r
gyfraith hon, gan ddywedyd,
1:6 Yr ARGLWYDD ein Duw a lefarodd wrthym ni yn Horeb, gan ddywedyd, Digon i
chwi drigo hyd yn hyn yn y mynydd hwn:
1:7 Dychwelwch, a chychwynnwch rhagoch, ac ewch i fynydd yr Amoriaid, ac i’w
holl gyfagos leoedd; i’r rhos, i’r mynydd, ac i’r dyffryn, ac i’r deau, ac i
borthladd y môr, i dir y Canaaneaid, ac i Libanus, hyd yr afon fawr, afon
Ewffrates.
1:8 Wele, rhoddais y wlad o’ch blaen chwi: ewch i mewn, a pherchenogwch y wlad
yr hon a dyngodd yr ARGLWYDD i’ch tadau chwi, i Abraham, i Isaac, ac i Jacob,
ar ei rhoddi iddynt, ac i’w had ar eu hôl hwynt.
1:9 A mi a leferais wrthych yr amser hwnnw, gan ddywedyd, Ni allaf fi fy hun
eich cynnal chwi:
1:10 Yr arglwydd eich Duw a’ch lluosogodd chwi;
ac wele chwi heddiw fel sêr y nefoedd o luosowgrwydd.
1:11 (arglwydd dduw eich
tadau a’ch cynyddo yn fil lluosocach nag ydych, ac a’ch bendithio, fel y
llefarodd efe wrthych!)
1:12 Pa wedd y dygwn fy hun eich blinder, a’ch baich, a’ch ymryson chwi?
1:13 Moeswch i chwi wŷr doethion, a deallus, a rhai hynod trwy eich
llwythau; fel y gosodwyf hwynt yn bennau arnoch chwi.
1:14 Ac atebasoch fi, a dywedasoch, Da yw gwneuthur y peth a ddywedaist.
1:15 Cymerais gan hynny bennau eich llwythau chwi, sef gwŷr doethion,
a rhai hynod, ac a’u gwneuthum hwynt yn bennau arnoch; sef yn gapteiniaid ar
filoedd, ac yn gapteiniaid ar gannoedd, ac yn gapteiniaid ar ddegau a deugain, ac
yn gapteiniaid ar ddegau, ac yn swyddogion yn eich llwythau chwi.
1:16 A’r amser hwnnw y gorchmynnais i’ch barnwyr chwi, gan ddywedyd,
Gwrandewch ddadleuon rhwng eich brodyr, a bernwch yn gyfiawn rhwng gŵr a’i
frawd, ac a’r dieithr sydd gydag ef.
1:17 Na chydnabyddwch wynebau mewn barn; gwrandewch ar y lleiaf, yn gystal
ag ar y mwyaf: nac ofnwch wyneb gŵr; oblegid y farn sydd eiddo Duw: a’r
peth a fydd rhy galed i chwi, a ddygwch ataf fi, a mi a’i gwrandawaf.
1:18 Gorchmynnais i chwi hefyd yr amser hwnnw yr holl bethau a ddylech eu
gwneuthur.
1:19 A phan fudasom o Horeb, ni a gerddasom trwy’r holl anialwch mawr ac
ofnadwy hwnnw, yr hwn a welsoch ffordd yr eir i fynydd yr Amoriaid, fel y gorchmynasai yr arglwydd ein Duw i ni: ac a ddaethom i
Cades-Barnea.
1:20 A dywedais wrthych, Daethoch hyd fynydd yr Amoriaid, yr hwn y mae yr arglwydd ein Duw yn ei roddi i ni.
1:21 Wele, yr arglwydd dy dduw a roddes y wlad o’th flaen: dos i
fyny a pherchenoga hi, fel y llefarodd arglwydd
dduw dy dadau wrthynt; nac ofna, ac na lwfrha.
1:22 A chwi oll a ddaethoch ataf, ac a ddywedasoch, Anfonwn wŷr o’n
blaen, a hwy a chwiliant y wlad i ni, ac a fynegant beth i ni am y ffordd yr
awn i fyny ar hyd-ddi, ac am y dinasoedd y deuwn i mewn iddynt.
1:23 A’r peth oedd dda yn fy ngolwg: ac mi a gymerais ddeuddengwr ohonoch,
un gŵr o bob llwyth.
1:24 A hwy a droesant, ac a aethant i fyny i’r mynydd, ac a ddaethant hyd
ddyffryn Escol, ac a’i chwiliasant ef.
1:25 Ac a gymerasant o ffrwyth y tir yn eu llaw, ac a’i dygasant i waered
atom ni, ac a ddygasant air i ni drachefn, ac a ddywedasant, Da yw y wlad y mae
yr arglwydd ein Duw yn ei rhoddi i
ni.
1:26 Er hynny ni fynnech fyned i fyny, ond gwrthryfelasoch yn erbyn gair
yr arglwydd eich Duw.
1:27 Grwgnachasoch hefyd yn eich pebyll, a dywedasoch, Am gasáu o’r arglwydd nyni, y dug efe ni allan o dir
yr Aifft i’n rhoddi yn llaw yr Amoriaid, i’n difetha.
1:28 I ba le yr awn i fyny? ein brodyr a’n digalonasant ni, gan ddywedyd,
Pobl fwy a hwy na nyni ydynt; dinasoedd mawrion a chaerog hyd y nefoedd:
meibion yr Anaciaid hefyd a welsom ni yno.
1:29 Yna y dywedais wrthych, Nac arswydwch, ac nac ofnwch rhagddynt hwy.
1:30 Yr arglwydd eich Duw, yr
hwn sydd yn myned o’ch blaen, efe a ymladd drosoch, yn ô1 yr hyn oll a wnaeth
efe eroch chwi yn yr Aifft o flaen eich llygaid;
1:31 Ac yn yr anialwch, lle y gwelaist fel y’th ddug yr arglwydd
dy dduw, fel y dwg gŵr
ei fab, yn yr holl ffordd a gerddasoch, nes eich dyfod i’r man yma.
1:32 Eto yn y peth hyn ni chredasoch chwi yn yr arglwydd eich Duw,
1:33 Yr hwn oedd yn myned o’ch blaen chwi ar hyd y ffordd, i chwilio i
chwi am le i wersyllu; y nos mewn tân, i ddangos i chwi pa ffordd yr aech, a’r
dydd mewn cwmwl.
1:34 A chlybu yr arglwydd lais
eich geiriau; ac a ddigiodd, ac a dyngodd, gan ddywedyd,
1:35 Diau na chaiff yr un o’r dynion hyn, o’r genhedlaeth ddrwg hon, weled
y wlad dda yr hon y tyngais ar ei rhoddi i’ch tadau chwi;
1:36 Oddieithr Caleb mab Jeffunne: efe a’i gwêl hi, ac iddo ef y rhoddaf y
wlad y sangodd efe arni, ac i’w feibion; o achos cyflawni ohono wneuthur ar âl
yr arglwydd.
1:37 Wrthyf finnau hefyd y digiodd yr arglwydd
o’ch plegid chwi, gan ddywedyd, Tithau hefyd ni chei fyned i mewn yno.
1:38 Josua mab Nun, yr hwn sydd yn sefyll ger dy fron di, efe a â i mewn
yno: cadarnha di ef; canys efe a’i rhan hi yn etifeddiaeth i Israel.
1:39 Eich plant hefyd, y rhai y dywedasoch y byddent yn ysbail, a’ch
meibion chwi, y rhai ni wyddant heddiw na da na drwg, hwynt-hwy a ânt i mewn
yno, ac iddynt hwy y rhoddaf hi, a hwy a’i perchenogant hi.
1:40 Trowch chwithau, ac ewch i’r anialwch ar hyd ffordd y môr coch.
1:41 Yna yr atebasoch, ac a ddywedasoch wrthyf, Pechasom yn erbyn yr arglwydd: nyni a awn i fyny ac a ymladdwn,
yn ô1 yr hyn oll a orchmynnodd yr arglwydd
ein Duw i ni. A gwisgasoch bob un ei arfau rhyfel, ac a ymroesoch i
fyned i fyny i’r mynydd.
1:42 A dywedodd yr arglwydd wrthyf,
Dywed wrthynt, Nac ewch i fyny, ac na ryfelwch; oblegid nid ydwyf fi yn eich
mysg chwi; rhag eich taro o flaen eich gelynion.
1:43 Felly y dywedais wrthych; ond ni wrandawsoch, eithr gwrthryfelasoch
yn erbyn gair yr arglwydd; rhyfygasoch
hefyd, ac aethoch i fyny i’r mynydd.
1:44 A daeth allan yr Amoriaid, oedd yn trigo yn y mynydd hwnnw, i’ch
cyfarfod chwi; ac a’ch ymlidiasant fel y gwnai gwenyn, ac a’ch difethasant chwi
yn Seir, hyd Horma.
1:45 A dychwelasoch, ac wylasoch gerbron yr arglwydd: ond ni wrandawodd yr arglwydd ar eich llef, ac ni roddes glust i chwi.
1:46 Ac arosasoch yn Cades ddyddiau lawer, megis y dyddiau yr arosasoch
o’r blaen.
PENNOD 2
2:1 Yna y troesom, ac yr aethom i’r anialwch, ar hyd ffordd y môr coch, fel y
dywedasai yr arglwydd wrthyf, ac a
amgylchasom fynydd Seir ddyddiau lawer.
2:2 Llefarodd yr arglwydd hefyd
wrthyf, gan ddywedyd,
2:3 Digon i chwi amgylchu y mynydd hwn hyd yn hyn; ymchwelwch rhagoch
tua’r gogledd.
2:4 A gorchymyn i’r bobl, gan ddywedyd, Yr ydych i dramwyo trwy derfynau
eich brodyr, meibion Esau, y rhai sydd yn trigo yn Seir: a hwythau a ofnant
rhagoch: ond ymgedwch yn ddyfal.
2:5 Nac ymyrrwch arnynt: oherwydd ni roddaf i chwi o’u tir hwynt gymaint a
lled troed; canys yn etifeddiaeth i Esau y rhoddais fynydd Seir;
2:6 Prynwch fwyd ganddynt am Brian, fel y bwytaoch: a phrynwch hefyd ddwfr
ganddynt am arian, fel yr yfoch,
2:7 Canys yr arglwydd dy dduw a’th fendithiodd di yn holl waith
dy law: gwybu dy gerdded yn yr anialwch mawr hwn: y deugain mlynedd hyn y bu yr
arglwydd dy dduw gyda thi; ni bu arnat eisiau dim.
2:8 Ac wedi ein myned heibio oddi wrth ein brodyr, meibion Esau, y rhai
ydynt yn trigo yn Seir, o ffordd y rhos o Elath, ac o Esion-Gaber, ni a
ddychwelasom, ac a aethom ar hyd ffordd anialwch Moab.
2:9 A’r ARGLWYDD a ddywedodd wrthyf, Na orthryma Moab, ac
nac ymgynnull i ryfel yn eu herbyn hwynt: oblegid ni roddaf i ti feddiant o’i
dir ef; oherwydd i feibion Lot y rhoddais Ar yn etifeddiaeth.
2:10 (Yr Emiaid o’r blaen a gyfaneddasant ynddi; pobl fawr ac aml, ac uchel,
fel yr Anaciaid;
2:11 Yn gewri y cymerwyd hwynt hefyd, fel yr Anaciaid; a’r Moabiaid a’u galwent
hwy yn Emiaid.
2:12 Yr Horiaid hefyd a breswyliasant yn Seir o’r blaen; a meibion Esau a
ddaeth ar eu hôl hwynt, ac a’u difethasant o’u blaen, a thrigasant yn eu lle
hwynt; fel y gwnaeth Israel i wlad ei etifeddiaeth yntau, yr hon a roddes yr
ARGLWYDD iddynt.)
2:13 Yna y dywedais, Cyfodwch yn awr, a thramwywch rhagoch dros afon Sared. A ni a aethom dros afon Sared.
2:14 A’r dyddiau y cerddasom o Cades-Barnea, hyd pan ddaethom dros afon Sared,
oedd onid dwy flynedd deugain; nes darfod holl genhedlaeth y gwŷr o ryfel
o ganol y gwersyllau, fel y tyngasai yr ARGLWYDD wrthynt.
2:15 Canys llaw yr ARGLWYDD ydoedd yn eu herbyn hwynt, i’w torri hwynt o ganol
y gwersyll, hyd oni ddarfuant.
2:16 A bu, wedi darfod yr holl ryfelwyr a’u marw o blith y bobloedd,
2:17 Lefaru o’r ARGLWYDD wrthyf, gan ddywedyd,
2:18 Tydi heddiw wyt ar fyned trwy derfynau Moab, sef trwy Ar:
2:19 A phan ddelych di gyferbyn â meibion Ammon, na orthryma hwynt, ac nac
ymyrr arnynt; oblegid ni roddaf feddiant o dir meibion Ammon i ti;
canys rhoddais ef yn etifeddiaeth i feibion Lot.
2:20 Yn wlad cewri hefyd y cyfrifwyd hi: cewri a breswyliasant ynddi o’r blaen;
a’r Ammoniaid a’u galwent hwy yn Samsummiaid:
2:21 Pobl fawr ac aml, ac uchel, fel yr Anaciaid, a’r ARGLWYDD a’u difethodd
hwynt o’u blaen hwy; a hwy a ddaethant ar eu hôl hwynt, ac a drigasant yn eu
lle hwynt.
2:22 Fel y gwnaeth i feibion Esau, y rhai sydd yn trigo yn Seir, pan ddifethodd
efe yr Horiaid o’u blaen, fel y daethant ar eu hôl hwynt, ac y trigasant yn eu
lle hwynt, hyd y dydd hwn;
2:23 Felly am yr Afiaid, y rhai oedd yn trigo yn Haserim, hyd Assa, y
Cafftoriaid, y rhai a ddaethant allan o Cafftor, a’u difethasant hwy, ac a
drigasant yn eu lle hwynt.)
2:24 Cyfodwch, cychwynnwch, ac ewch dros afon Arnon: wele, rhoddais yn dy law
di Sehon brenin Hesbon, yr Amoriad, a’i wlad ef; dechrau ei meddiannu hi, a
rhyfela yn ei erbyn ef.
2:25 Y dydd hwn y dechreuaf roddi dy arswyd a’th ofn di ar y bobloedd dan yr
holl nefoedd: y rhai a glywant dy enw di, a ddychrynant, ac a lesgant rhagot
ti.
2:26 A mi a anfonais genhadau o anialwch Cedemoth, at Sehon brenin Hesbon, a
geiriau heddwch, gan ddywedyd,
2:27 Gad i mi fyned trwy dy wlad di: ar hyd y briffordd y cerddaf; ni chiliaf
i’r tu deau nac i’r tu aswy.
2:28 Gwerth fwyd am arian i mi, fel y bwytawyf; a dyro ddwfr am arian i mi, fel
yr yfwyf: ar fy nhraed yn unig y tramwyaf;
2:29 (Fel y gwnaeth meibion Esau i mi, y rhai sydd yn trigo yn Seir, a’r Moabiaid,
y rhai sydd yn trigo yn Ar;) hyd onid elwyf dros yr Iorddonen, i’r wlad y mae
yr ARGLWYDD ein Duw yn ei rhoddi i ni.
2:30 Ond ni fynnai Sehon brenin Hesbon ein gollwng heb ei law: oblegid yr ARGLWYDD
dy DDUW a galedasai ei ysbryd ef, ac a gadarnhasai ei galon ef, er mwyn ei
roddi ef yn dy law di; megis heddiw y gwelir.
2:31 A’r ARGLWYDD a ddywedodd wrthyf, Wele, dechreuais roddi Sehon a’i wlad
o’th flaen di: dechrau feddiannu, fel yr etifeddech ei wlad ef.
2:32 Yna Sehon a
ddaeth allan i’n cyfarfod ni, efe a’i holl bobl, i ryfel yn Jahas.
2:33 Ond yr ARGLWYDD ein Duw a’i rhoddes ef o’n blaen; ac m a’i trawsom ef, a’i
feibion, a’i holl bobl:
2:34 Ac a enillasom ei holl ddinasoedd ef yr amser hwnnw, ac a ddifrodasom bob
dinas, yn wŷr, yn wragedd, yn blant; ac ni adawsom un yng ngweddill.
2:35 Ond ysglyfaethasom yr anifeiliaid i ni, ac ysbail y dinasoedd y rhai a
enillasom.
2:36 O Aroer, yr hon sydd ar fin afon Arnon, ac o’r ddinas sydd ar yr afon, a
hyd at Gilead, ni bu ddinas a’r a ddihangodd rhagom: yr ARGLWYDD ein Duw a
roddes y cwbl o’n blaen ni.
2:37 Yn unig ni ddaethost i dir meibion Ammon, sef holl lan afon Jabboc, nac i
ddinasoedd y mynydd, nac i’r holl leoedd a waharddasai yr ARGLWYDD ein Duw i
ni.
PENNOD 3
3:1 YNA y troesom, ac yr esgynasom ar hyd ffordd Basan; ac Og brenin
Basan a ddaeth allan i’n cyfarfod ni, efe a’i holl bobl, i ryfel, i Edrei.
3:2 A’r ARGLWYDD a ddywedodd wrthyf, Nac ofna ef: oblegid yn dy law di y
rhoddaf ef, a’i holl bobl, a’i wlad; a thi a wnei iddo fel y gwnaethost i Sehon
brenin yr Amoriaid, yr hwn oedd yn trigo yn Hesbon.
3:3 Felly yr ARGLWYDD ein Duw a roddes hefyd yn ein llaw ni Og brenin Basan,
a’i holl bobl; ac ni a’i trawsom ef, hyd na adawyd iddo un yng ngweddill:
3:4 Ac a enillasom ei holl ddinasoedd ef yr amser hwnnw, fel nad oedd ddinas
nas dygasom oddi arnynt; trigain dinas, holl wlad Argob, brenhiniaeth Og o fewn
Basan.
3:5 Yr holl ddinasoedd hyn oedd gedyrn o furiau uchel, pyrth, a barrau, heblaw
dinasoedd heb furiau lawer iawn.
3:6 A difrodasom hwynt, fel y gwnaethom i Sehon brenin Hesbon, gan ddifrodi o
bob dinas y gwŷr, y gwragedd, a’r plant.
3:7 Ond yr holl anifeiliaid ac ysbail y dinasoedd a ysglyfaethasom i ni ein
hunain.
3:8 A ni a gymerasom yr amser hwnnw o law dau frenin yr Amoriaid y wlad o’r tu
yma i’r Iorddonen, o afon Arnon hyd fynydd Hermon;
3:9 (Y Sidoniaid a alwant Hermon yn Sirion, a’r Amoriaid a’i galwant Senir;)
3:10 Holl ddinasoedd y gwastad, a holl Gilead, a holl Basan hyd Selcha ac
Edrei, dinasoedd brenhiniaeth Og o fewn Basan.
3:11 Oblegid Og brenin Basan yn unig a adawsid o weddill y cewri: wele, ei wely
ef oedd wely haearn: onid yw hwnnw yn Rabbath meibion Ammon? naw cufydd oedd ei
hyd, a phedwar cufydd ei led, wrth gufydd gŵr.
3:12 A’r wlad hon a berchenogasom ni yr amser hwnnw, o Aroer yr hon sydd wrth
afon Arnon, a hanner mynydd Gilead, a’i ddinasoedd ef a roddais i’r Reubeniaid
ac i’r Gadiaid.
3:13 A’r gweddill o Gilead, a holl Basan, sef brenhiniaeth Og, a roddais i
hanner llwyth Manasse; sef holl wlad Argob, a holl Basan, yr hon a elwid Gwlad
y cewri.
3:14 Jair mab Manasse a gymerth holl wlad Argob, hyd fro Gesuri, a Maachathi;
ac a’u galwodd hwynt ar ei enw ei hun, Basan Hafoth-Jair, hyd y dydd hwn.
3:15 Ac i Machir y rhoddais i Gilead.
3:16 Ac i’r Reubeniaid, ac i’r Gadiaid, y rhoddais o Gilead hyd afon Arnon,
hanner yr afon a’r terfyn, a hyd yr afon Jabboc, terfyn meibion Ammon:
3:17 Hefyd y rhos, a’r Iorddonen, a’r terfyn o Cinnereth, hyd fôr y rhos, sef y
môr heli, dan Asdoth-Pisga, tua’r dwyrain.
3:18 Gorchmynnais hefyd i chwi yr amser hwnnw, gan ddywedyd, Yr ARGLWYDD eich
Duw a roddes i chwi y wlad hon i’w meddiannu: ewch drosodd yn arfog o flaen
eich brodyr meibion Israel, pob rhai pybyr ohonoch.
3:19 Yn unig eich gwragedd, a’ch plant, a’ch anifeiliaid, (gwn fod llawer o anifeiliaid
i chwi,) a drigant yn eich dinasoedd a roddais i chwi.
3:20 Hyd pan wnelo’r ARGLWYDD i’ch brodyr orffwyso fel
chwithau, a meddiamiu ohonynt hwythau y wlad y mae yr ARGLWYDD eich Duw yn ei
rhoddi iddynt dros yr Iorddonen: yna dychwelwch bob un i’w etifeddiaeth a
roddais i chwi.
3:21 1 Gorchmynnais hefyd i Josua yr amser hwnnw, gan ddywedyd, Dy lygaid di a
welsant yr hyn oll a wnaeth yr ARGLWYDD eich Duw i’r ddau frenin hyn: felly y
gwna’r ARGLWYDD i’r holl deyrnasoedd yr ydwyt ti yn myned drosodd atynt.
3:22 Nac ofnwch hwynt: oblegid yr ARGLWYDD eich Duw, efe a ymladd drosoch chwi.
3:23 Ac erfyniais ar yr ARGLWYDD yr amser hwnnw, gan ddywedyd,
3:24 O ARGLWYDD DDUW, tydi a ddechreuaist ddangos i’th was dy fawredd, a’th law
gadarn; oblegid pa DDUW sydd yn y nefoedd, neu ar y ddaear, yr hwn a weithreda
yn ôl dy weithredoedd a’th nerthoedd di?
3:25 Gad i mi fyned drosodd, atolwg, a gweled y wlad dda sydd dros yr
Iorddonen, a’r mynydd da hwnnw, a Libanus.
3:26 Ond yr ARGLWYDD a ddigiasai wrthyf o’ch plegid chwi, ac ni wrandawodd
arnaf: ond dywedyd a wnaeth yr ARGLWYDD wrthyf, Digon yw hynny i ti, na
chwanega lefaru wrthyf mwy am y peth hyn.
3:27 Dos i fyny i ben Pisga, a dyrchafa dy lygaid tua’r gorllewin, a’r gogledd,
a’r deau, a’r dwyrain, ac edrych arni a’th lygaid: oblegid ni chei di fyned
dros yr Iorddonen hon.
3:28 Gorchymyn hefyd i Josua, a nertha a chadarnha ef: oblegid efe a â drosodd
o flaen y bobl yma, ac efe a ran iddynt yn etifeddiaeth y wlad yr hon a weli
di.
3:29 Felly aros a wnaethom yn y dyffryn gyferbyn â Bethpeor.
PENNOD 4
4:1 Bellach gan hynny, O Israel, gwrando ar y deddfau ac ar y
barnedigaethau yr ydwyf yn eu dysgu i chwi i’w gwneuthur; fel y byddoch byw, ac
yr eloch, ac y meddiannoch y wlad, y mae ARGLWYDD DDUW eich tadau yn ei rhoddi
i chwi.
4:2 Na chwanegwch at y gair yr ydwyf yn ei orchymyn i chwi, ac na leihewch ddim
ohono ef, gan gadw gorchmynion yr ARGLWYDD eich Duw, y rhai yr wyf fi yn eu
gorchymyn i chwi.
4:3 Eich llygaid chwi oedd yn gweled yr hyn a wnaeth yr ARGLWYDD am Baal-peor;
oblegid pob gŵr a’r a aeth ar ôl Baal-peor, yr ARGLWYDD dy DDUW a’i
difethodd ef o’th blith di.
4:4 Ond chwi y rhai oeddech yn glynu with yr ARGLWYDD eich Duw, byw ydych
heddiw oll.
4:5 Wele, dysgais i chwi ddeddfau a barnedigaethau, fel y gorchmynnodd yr
ARGLWYDD fy Nuw i mi; i wneuthur ohonoch felly, yn y wlad yr ydych ar fyned i
mewn iddi i’w meddiannu,
4:6 Cedwch gan hynny, a gwnewch hwynt: oblegid hyn yw eich doethineb, a’ch deall
chwi, yng ngolwg y bobloedd, y rhai a glywant yr holl ddeddfau hyn, ac a
ddywedant, Yn ddiau pobl ddoeth a deallus yw y genedl fawr hon.
4:7 Oblegid pa genedl mor fawr, yr hon y mae Duw iddi yn nesáu ati, fel yr
ARGLWYDD ein Duw ni, ym mhob dim a’r y galwom arno?
4:8 A pha genedl mor fawr, yr hon y mae iddi ddeddfau a barnedigaethau cyfiawn,
megis yr holl gyfraith hon yr ydwyf fi yn ei rhoddi heddiw ger eich bron chwi?
4:9 Ond gochel arnat, a chadw dy enaid yn ddyfal, rhag anghofio ohonot y pethau
a welodd dy lygaid, a chilio ohonynt allan o’th galon di holl ddyddiau dy
einioes; ond hysbysa hwynt i’th feibion, ac i feibion dy feibion:
4:10 Sef y dydd y sefaist gerbron yr ARGLWYDD dy DDUW yn Horeb, pan ddywedodd
yr ARGLWYDD wrthyf, Cynnull i mi y bobl, fel y gwnelwyf iddynt glywed fy
ngeiriau, y rhai a ddysgant i’m hofni i, yr holl ddyddiau y byddont fyw ar y
ddaear, ac y dysgont hwynt i’w meibion.
4:11 A nesasoch, a safasoch dan y mynydd; a’r mynydd oedd yn
llosgi gan dân hyd entrych awyr, yn dywyllwch, a chwmwl, a thywyllwch dudew.
4:12 A’r ARGLWYDD a lefarodd wrthych o ganol y tân, a chwi a glywsoch lais y
geiriau, ac nid oeddech yn gweled llun dim, ond llais.
4:13 Ac efe a fynegodd i chwi ei gyfamod a orchmynnodd efe i chwi i’w wneuthur,
sef y dengair; ac a’u hysgrifennodd hwynt ar ddwy lech faen.
4:14 A’r ARGLWYDD a orchmynnodd i mi yr amser hwnnw ddysgu i chwi ddeddfau a
barnedigaethau, i wneuthur ohonoch hwynt yn y wlad yr ydych chwi yn myned iddi
i’w meddiannu.
4:15 Gwyliwch gan hynny yn ddyfal ar eich eneidiau, (oblegid ni welsoch ddim
llun yn y dydd y llefarodd yr ARGLWYDD wrthych yn Horeb, o ganol y tân,)
4:16 Rhag ymlygru ohonoch, a gwneuthur i chwi ddelw gerfiedig, cyffelybrwydd;
un ddelw, llun gwryw neu fenyw,
4:17 Llun un anifail a’r sydd ar y ddaear, llun un aderyn asgellog a eheda yn
yr awyr,
4:18 Llun un ymlusgiad ar y ddaear, llun un pysgodyn a’r y sydd yn y dyfroedd
dan y ddaear;
4:19 Hefyd rhag dyrchafu ohonot dy lygaid tua’r nefoedd, a gweled yr haul, a’r
lleuad, a’r sêr, sef holl lu y nefoedd, a’th yrru di i ymgrymu iddynt, a
gwasanaethu ohonot hwynt, y rhai a rannodd yr ARGLWYDD dy DDUW i’r holl
bobloedd dan yr holl nefoedd.
4:20 Ond yr ARGLWYDD a’ch cymerodd chwi, ac a’ch dug chwi allan o’r pair
haearn, o’r Ain’t, i fed iddo ef yn bobl, yn etifeddiaeth; fel y gwelir y dydd
hwn.
4:21 A’r ARGLWYDD a ddigiodd wrthyf am eich geiriau chwi, ac a dyngodd nad awn
i dros yr Iorddonen, ac na chawn fyned i mewn i’r wlad dda, yr hon y mae yr
ARGLWYDD dy DDUW yn ei rhoddi i ti yn etifeddiaeth.
4:22 Oblegid byddaf farw yn y wlad hon; ni chaf fi fyned dros yr Iorddonen: ond
chwychwi a ewch drosodd, ac a feddiennwch y wlad dda honno.
4:23 Ymgedwch arnoch rhag anghofio cyfamod yr ARGLWYDD eich, Duw, yr hwn a
amododd efe a chwi, a gwneuthur ohonoch i chwi ddelw gerfiedig, llun dim oll a
waharddodd yr ARGLWYDD dy DDUW i ti.
4:24 Oblegid yr ARGLWYDD dy DDUW sydd dan ysol, a Duw eiddigus.
4:25 Pan genhedlych feibion, ac wyrioni a hir drigo ohonoch yn y wlad, ac
ymlygru ohonoch, a gwneuthur ohonoch ddelw gerfiedig, llun dim, a gwneuthur
drygioni yng ngolwg yr ARGLWYDD dy DDUW i’w ddigio ef;
4:26 Galw yr ydwyf yn dystion yn eich erbyn chwi heddiw y nefoedd a’r ddaear,
gan ddarfod y derfydd amdanoch yn fuan; oddi ar y tir yr ydych yn myned dros yr
Iorddonen iddo i’w feddiannu: nid estynnwch ddyddiau ynddo, ond gan ddifetha
y’ch difethir.
4:27 A’r ARGLWYDD a’ch gwasgara chwi ymhlith y bobloedd, a chwi a adewir yn
ddynion anaml ymysg y cenhedloedd, y rhai y dwg.yr ARGLWYDD chwi atynt:
4:28 Ac yno y gwasanaethwch dduwiau o waith dwylo dyn, sef pren a maen, y rhai
ni welant, ac ni chlywant, ac ni fwytânt, ac nid aroglant.
4:29 Os oddi yno y ceisi yr ARGLWYDD dy DDUW, ti a’i cei ef, os ceisi ef â’th
holl galon, ac â’th holl enaid.
4:30 Pan gyfyngo arnat, a digwyddo yr holl bethau hyn i ti, yn y dyddiau
diwethaf, os dychweli at yr ARGLWYDD dy DDUW, a gwrando ar ei lais ef:
4:31 (Oherwydd yr ARGLWYDD dy DDUW sydd DDUW trugarog;) ni edy efe di, ac ni’th
ddifetha, ac nid anghofia gyfamodi dy dadau, yr hwn a dyngodd efe wrthynt.
4:32 Canys ymofyn yn awr am y dyddiau gynt, a fu o’th flaen di, o’r dydd y
creodd Duw ddyn ar y ddaear, ac o’r naill gwr i’r nefoedd hyd y cwr arall i’r
nefoedd, a fu megis y mawrbeth hwn, neu a glybuwyd ei gyffelyb ef:
4:33 A glybu pobl lais Duw yn llefaru o ganol y tân, fel y clywaist ti, a byw?
4:34 A brofodd un Duw ddyfod i gymryd iddo genedl o ganol cenedl, trwy
brofedigaethau, trwy arwyddion, a thrwy ryfeddodau, a thrwy ryfel, a thrwy law
gadarn, a thrwy fraich estynedig, a thrwy ofn mawr, fel yr hyn oll a wnaeth yr
ARGLWYDD eich Duw eroch chwi yn yr Aifft yng ngŵydd dy lygaid?
4:35 Gwnaethpwyd i ti weled hynny, i wybod mai yr ARGLWYDD sydd DDUW, nad oes
neb arall ond efe.
4:36 O’r nefoedd y parodd i ti glywed ei lais, i’th hyfforddi di; ac ar y
ddaear y parodd i ti weled ei dân mawr, a thi a glywaist o ganol y tân ei
eiriau ef.
4:37 Ac o achos iddo garu dy dadau, am hynny y dewisodd efe eu had hwynt ar eu
hôl; ac a’th ddug di o’i flaen, a’i fawr allu, allan o’r Aifft:
4:38 I yrru cenhedloedd mwy a chryfach na thi ymaith o’th flaen di, i’th ddwyn
di i mewn, i roddi i ti eu gwlad hwynt yn etifeddiaeth, fel heddiw.
4:39 Gwybydd gan hynny heddiw, ac ystyria yn dy galon, mai yr ARGLWYDD sydd
DDUW yn y nefoedd oddi arnodd, ac ar y ddaear oddi tanodd; ac nid neb arall.
4:40 Cadw dithau ei ddeddfau ef, a’i orchmynion, y rhai yr ydwyf yn eu
gorchymyn i ti heddiw; fel y byddo yn dda i ti, ac i’th feibion ar dy ôl di,
fel yr estynnech ddyddiau ar y ddaear, yr hon y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn ei
rhoddi i ti byth.
4:41 Yna Moses a neilltuodd dair dinas o’r tu yma i’r Iorddonen, tua chodiad
haul;
4:42 I gael o’r llofrudd ffoi yno, yr hwn a laddai ei gymydog yn amryfus, ac
efe heb ei gasáu o’r blaen; fel y gallai ffoi i un o’r dinasoedd hynny, a byw:
4:43 Sef Beser yn yr anialwch, yng ngwastatir y Reubeniaid; a Ramoth yn Gilead
y Gadiaid; a Golan o fewn Basan, y Manassiaid.
4:44 A dyma’r gyfraith o osododd Moses o flaen meibion Israel;
4:45 Dyma ‘r tystiolaethau, a’r deddfau, a’r barnedigaethau, a lefarodd Moses
wrth feibion Israel, gwedi eu dyfod allan o’r Aifft:
4:46 Tu yma i’r Iorddonen; yn y dyffryn ar gyfer Bethpeor, yng ngwlad Sehon
brenin yr Amoriaid, yr hwn oedd yn trigo yn Hesbon, yr hwn a drawsai Moses a
meibion Israel, wedi eu dyfod allan o’r Aifft:
4:47 Ac a berchenogasant ei wlad ef, a gwlad Og brenin Basan, dau o frenhinoedd
yr Amoriaid, y rhai oedd tu yma i’r Iorddonen, tua chodiad haul,
4:48 O Aroer, yr hon oedd ar lan afon Arnon, hyd fynydd Seion, hwn yw Hermon;
4:49 A’r holl ros tu hwnt i’r Iorddonen tua’r dwyrain, a hyd
at fôr y rhos, dan Asdoth-Pisga.
PENNOD 5
5:1 A Moses a alwodd holl Israel, ac a ddywedodd wrthynt, Clyw, O
Israel, y deddfau a’r barnedigaethau yr ydwyf yn eu llefaru lle y clywoch
heddiw; fel y byddo i chwi eu dysgu, a’u cadw, a’u gwneuthur.
5:2 Yr ARGLWYDD ein Duw a wnaeth gyfamod â ni yn Horeb.
5:3 Nid a’n tadau ni y gwnaeth yr ARGLWYDD y cyfamod hwn, ond â nyni; nyni, y
rhai ydym yn fyw bob un yma heddiw.
5:4 Wyneb yn wyneb yr ymddiddanodd yr ARGLWYDD a chwi yn y mynydd, o ganol y
tân,
5:5 (Myfi oeddwn yr amser hwnnw yn sefyll rhwng yr ARGLWYDD a chwi, i fynegi i
chwi air yr ARGLWYDD: canys ofni a wnaethoch rhag y tân, ac nid esgynnech i’r
mynydd,) gan ddywedyd,
5:6 Yr ARGLWYDD dy DDUW ydwyf fi, yr hwn a’th ddug allan o dir yr Aifft, o
dŷ y caethiwed.
5:7 Na fydded i ti dduwiau eraill ger fy mron i.
5:8 Na wna i ti ddelw gerfiedig, na llun dim a’r y sydd yn y nefoedd oddi
uchod, nac a’r y sydd yn y ddaear oddi isod, nac a’r y sydd yn y dyfroedd oddi
tan y ddaear:
5:9 Nac ymgryma iddynt, ac na wasanaetha hwynt: oblegid myfi yr ARGLWYDD dy
DDUW ydwyf DDUW eiddigus, yn ymweled ag anwiredd y tadau ar y plant, hyd y
drydedd a’r bedwaredd genhedlaeth o’r rhai a’m casânt;
5:10 Ac yn gwneuthur trugaredd i filoedd o’r rhai a’m carant, ac a gadwant fy
ngorchmynion.
5:11 Na chymer enw yr ARGLWYDD dy DDUW yn ofer: canys nid dieuog gan yr
ARGLWYDD yr hwn a gymero ei enw ef yn ofer.
5:12 Cadw y dydd Saboth i’w sancteiddio ef, fel y gorchmynnodd yr ARGLWYDD dy
DDUW i ti.
5:13 Chwe diwrnod y gweithi, ac y gwnei dy holl waith:
5:14 Ond y seithfed dydd yw Saboth yr ARGLWYDD dy DDUW: na wna ynddo ddim
gwaith, tydi, na’th fab, na’th ferch, na’th was, na’th forwyn, na’th ych, na’th
asyn, nac yr un o’th anifeiliaid, na’th ddieithr-ddyn yr hwn fyddo o fewn dy
byrth; fel y gorffwyso dy was a’th forwyn, fel ti dy hun.
5:15 A chofia mai gwas a fuost ti yng ngwlad yr Aifft, a’th ddwyn o’r ARGLWYDD
dy DDUW allan oddi yno â llaw gadarn, ac â braich estynedig: am hynny y
gorchmynnodd yr ARGLWYDD dy DDUW i ti gadw dydd y Saboth.
5:16 Anrhydedda dy dad a’th fam, fel y gorchmynnodd yr ARGLWYDD dy DDUW i ti;
fel yr estynner dy ddyddiau, ac fel y byddo yn dda i ti ar y ddaear yr hon y
mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn ei rhoddi i ti.
5:17 Na ladd.
5:18 Ac na wna odineb.
5:19 Ac na ladrata.
5:20 Ac na ddwg gam dystiolaeth yn erbyn dy gymydog.
5:21 Ac na chwennych wraig dy gymydog, ac na chwennych dŷ dy gymydog,
na’i faes, na’i was, na’i forwyn, na’i ych, na’i asyn, na dim a’r y sydd eiddo
dy gymydog.
5:22 Y geiriau hyn a lefarodd yr ARGLWYDD wrth eich holl gynulleidfa yn y
mynydd, o ganol y tân, y cwmwl, a’r tywyllwch, â llais uchel; ac ni chwanegodd
ddim; ond ysgrifennodd hwynt ar ddwy lech o gerrig, ac a’u rhoddes ataf fi.
5:23 A darfu, wedi clywed ohonoch y llais o ganol y tywyllwch, (a’r mynydd yn
llosgi gan dân,) yna nesasoch ataf, sef holl benaethiaid eich llwythau, a’ch
henuriaid chwi;
5:24 Ac a ddywedasoch, Wele, yr ARGLWYDD ein Duw a ddangosodd i ni ei ogoniant,
a’i fawredd; a’i lais ef a glywsom ni o ganol y tân: heddiw y gwelsom lefaru o
DDUW wrth ddyn, a byw ohono.
5:25 Weithian gan hynny paham y byddwn feirw? oblegid y tân mawr hwn a’n difa
ni: canys os nyni a chwanegwn glywed llais yr ARGLWYDD ein Duw mwyach, marw a
wnawn.
5:26 Oblegid pa gnawd oll sydd, yr hwn a glybu lais y Duw byw yn llefaru o
ganol y tân, fel nyni, ac a fu fyw?
5:27 Nesâ di, a chlyw yr hyn oll a ddywed yr ARGLWYDD ein Duw; a llefara di
wrthym ni yr hyn oll a lefaro yr ARGLWYDD ein Duw wrthyt ti: a nyni a
wrandawn, ac a wnawn hynny.
5:28 A’r ARGLWYDD a glybu lais eich geiriau chwi, pan lefarasoch wrthyf; a
dywedodd yr ARGLWYDD wrthyf, Clywais lais geiriau y bobl hyn, y rhai a
lefarasant wrthyt: da y dywedasant yr hyn oll a ddywedasant.
5:29 O na byddai gyfryw galon ynddynt, i’m hofni i, ac i gadw fy holl
orchmynion bob amser; fel y byddai da iddynt ac i’w plant yn dragwyddol!
5:30 Dos, dywed wrthynt, Dychwelwch i’ch pebyll.
5:31 Ond saf di yma gyda myfi; a mi a ddywedaf wrthyt yr holl orchmynion, a’r
deddfau, a’r barnedigaethau a ddysgi di iddynt, ac a wnânt hwythau yn y wlad yr
wyf fi ar ei rhoddi iddynt i’w pherchenogi.
5:32 Edrychwch gan hynny am wneuthur fel y gorchmynnodd yr ARGLWYDD eich Duw i
chwi: na chiliwch i’r tu deau nac i’r tu aswy.
5:33 Cerddwch yn yr holl ffyrdd a orchmynnodd yr ARGLWYDD eich Duw i chwi; fel
y byddoch fyw, ac y byddo yn dda i chwi, ac yr estynnoch ddyddiau yn y wlad yr
hon a feddiennwch.
PENNOD 6
6:1 A dymar’r gorchmynion, y deddfau, a’r barnedigaethau a
orchmynnodd yr ARGLWYDD eich Duw eu dysgu i chwi; fel y gwneloch hwynt yn y
wlad yr ydych yn myned iddi i’w meddiannu:
6:2 Fel yr ofnech yr ARGLWYDD dy DDUW, gan gadw ei holl ddeddfau, a’i
orchmynion ef, y rhai yr wyf fi yn eu gorchymyn i ti; ti, a’th fab, a mab dy
fab, holl ddyddiau dy einioes: ac fel yr estynner dy ddyddiau.
6:3 Clyw gan hynny, O Israel, ac edrych am eu gwneuthur hwynt; fel y
byddo yn ddaionus i ti, ac fel y cynyddoch yn ddirfawr, fel yr addawodd
ARGLWYDD DDUW dy dadau i ti, mewn gwlad yn llifeirio o laeth a mêl.
6:4 Clyw, O Israel; yr ARGLWYDD ein Duw ni sydd un ARGLWYDD.
6:5 câr di gan hynny yr ARGLWYDD
dy DDUW â’th holl galon, ac â’th holl enaid, ac â’th holl nerth.
6:6 A bydded y geiriau hyn, yr ydwyf yn eu gorchymyn i ti heddiw, yn dy
galon.
6:7 A hysbysa hwynt i’th blant; a chrybwyll amdanynt pan eisteddych yn
dy dŷ, a phan gerddych ar y ffordd, a phan orweddych i lawr, a phan
gyfodych i fyny.
6:8 A rhwym hwynt yn arwydd ar dy law; byddant yn rhactalau rhwng dy
lygaid.
6:9 Ysgrifenna hwynt hefyd ar byst dy dŷ, ac ar dy byrth.
6:10 Ac fe a dderfydd, wedi i’r ARGLWYDD dy DDUW dy ddwyn di i’r wlad,
(yr hon y tyngodd efe wrth dy dadau, wrth Abraham, wrth Isaac, ac wrth Jacob,
ar ei rhoddi i ti,) i ddinasoedd mawrion a theg y rhai nid adeiledaist,
6:11 A thai llawnion o bob daioni y rhai nis llenwaist, a phydewau
cloddiedig y rhai nis cloddiaist, i winllannoedd ac olewyddlannau y rhai nis
plennaist, wedi iti fwyta, a’th ddigoni;
6:12 Yna cadw arnat, rhag anghofio ohonot yr ARGLWYDD, yr hwn a’th ddug
allan o wlad yr Aifft, o dŷ y caethiwed.
6:13 Yr ARGLWYDD dy DDUW a ofni, ac ef a
wasanaethi, ac i’w enw ef y tyngi.
6:14 Na cherddwch ar ôl duwiau dieithr, o dduwiau y bobloedd sydd o’ch
amgylch chwi:
6:15 (Oblegid Duw eiddigus yw yr ARGLWYDD dy DDUW yn dy fysg di,) rhag
i lid yr ARGLWYDD dy DDUW ennyn yn dy erbyn, a’th ddifetha di oddi ar wyneb y
ddaear.
6:16 Na themtiwch yr ARGLWYDD eich Duw, fel y temtiasoch ef ym Massa.
6:17 Gan gadw cedwch orchmynion yr ARGLWYDD eich Duw, a’i dystiolaethau,
a’i ddeddfau, y rhai a orchroynnodd efe iti.
6:18 A gwna yr hyn sydd uniawn a daionus yng ngolwg yr ARGLWYDD: fel y byddo da
i ti, a myned ohonot i mewn, a pherchenogi’r wlad dda, yr hon trwy lw a
addawodd yr ARGLWYDD i’th dadau di;
6:19 Gan yrru ymaith dy holl elynion o’th flaen, fel y llefarodd yr
ARGLWYDD.
6:20 Pan ofynno dy fab i ti wedi hyn, gan ddywedyd, Beth yw y
tystiolaethau, a’r deddfau, a’r barnedigaethau, a orchmynnodd yr ARGLWYDD ein
Duw i chwi?
6:21 Yna dywed wrth dy fab, Ni a fuom gaethweision i Pharo yn yr Aifft;
a’r ARGLWYDD a’n dug ni allan o’r Aifft â llaw gadarn.
6:22 Rhoddes yr ARGLWYDD hefyd arwyddion, a rhyfeddodau mawrion a
niweidiol, ar yr Aifft, ar Pharo a’i holl dŷ, yn ein golwg ni;
6:23 Ac a’n dug ni allan oddi yno, fel y dygai efe nyni i mewn, i roddi
i ni y wlad yr hon trwy lw a addawsai efe i’n tadau ni.
6:24 A’r ARGLWYDD a orchmynnodd i ni wneuthur yr holl ddeddfau hyn, i
ofni yr ARGLWYDD ein Duw, er daioni i ni yr holl ddyddiau; fel y cadwai efe
nyni yn fyw, megis y mae y dydd hwn.
6:25 A chyfiawnder a fydd i ni, os ymgadwn i wneuthur y gorchmynion hyn
oll, o flaen yr ARGLWYDD ein Dew, fel y gorchmynnodd efe i ni.
PENNOD 7
7:1 Pan y’th ddygo yr ARGLWYDD dy DDUW i mewn i’r wlad yr ydwyt ti
yn myned iddi i’w meddiannu, a gyrru ohono ymaith genhedloedd lawer o’th flaen
di, yr Hethiaid, a’r Girgasiaid, a’r Amoriaid, a’r Canaaneaid, a’r Pheresiaid,
a’r Hefiaid, a’r Jebusiaid, saith o genhedloedd lluosocach a chryfach na thydi;
7:2 A rhoddi o’r ARGLWYDD dy DDUW llwynt o’th flaen di, a tharo ohonot
ti hwynt: gan ddifrodi difroda hwynt; na wna gyfamod â hwynt, ac na thrugarha
wrthynt.
7:3 Nac ymgyfathracha chwaith â hwynt; na ddod dy ferch i’w fab ef, ac na
chymer ei ferch ef i’th fab dithau.
7:4 Canys efe a dry dy fab di oddi ar fy, fel y gwasanaethont dduwiau
dieithr; felly yr ennyn llid yr ARGLWYDD i’ch erbyn chwi, ac a’th ddifetha di
yn ebrwydd.
7:5 Ond fel hyn y gwnewch iddynt: Dinistriwch eu hallorau, a thorrwch en
colofnau hwynt; cwympwch hefyd eu llwynau, a llosgwch eu delwau cerfiedig hwy
yn y tân.
7:6 Canys pobl sanctaidd ydwyt ti i’r ARGLWYDD dy DDUW: yr ARGLWYDD dy
DDUW a’th ddewisodd di i fod yn bobl unig iddo ei hun, o’r holl bobloedd sydd ar
wyneb y ddaear.
7:7 Nid am eich bod yn lluosocach na’r holl bobloedd, yr hoffodd yr
ARGLWYDD chwi, ac y’ch dewisodd; oherwydd yr oeddech chwi yn anamlaf o’r holl
bobloedd:
7:8 Ond oherwydd cam o’r ARGLWYDD’ chwi, ac er mwyn cadw ohono ef y llw
a dyngodd efe wrth eich tadau, y dug yr ARGLWYDD chwi allan â llaw gadam, ac
a’ch gwaredodd o dŷ y caethiwed, o law Pharo brenin yr Aifft.
7:9 Gwybydd gan hynny mai yr ARGLWYDD dy DDUW sydd DDUW, sef y Duw
ffyddlon, yn cadw cyfamod a thrugaredd a’r rhai a’i carant ef, ac a gadwant ei
orchmynion, hyd fil o genedlaethau;
7:10 Ac yn talu’r pwyth i’w gas, yn ei wyneb gan ei ddifetha ef: nid
oeda efe i’w gas; yn ei wyneb y tâl efe iddo.
7:11 Cadw gan hynny y gorchmynion, a’r deddfau, a’r barnedigaethau, y
rhai yr ydwyf fi yn eu gorchymyn i ti heddiw, i’w gwneuthur.
7:12 A bydd, o achos gwrando ohonoch. ar y barnedigaethau hyn, a’u cadw,
a’u gwneuthur hwynt, y ceidw yr ARGLWYDD dy Duw â thi y cyfamod, a’r drugaredd,
a addawodd efe trwy lw i’th dadau di:
7:13 Ac a’th gar, ac a’th fendithia, ac a’th amlha di; ac a fendiga
ffrwyth dy fru, a ffrwyth dy dir di, dy ŷd, a’th win, a’th olew, a
chynnydd dy wartheg, a diadellau dy ddefaid, yn y tir y tyngodd efe wrth dy
dadau, ar ei roddi i ti.
7:14 Bendigedig fyddi uwchlaw yr holl bobloedd: ni bydd yn dy blith di
un gwryw nac un fenyw yn anffrwythlon, nac ymhiith dy anifeiliaid di.
7:15 Hefyd yr ARGLWYDD a dynn oddi wrthyt ti bob gwendid, ac ni esyd
arnat ti yr un o glefydau drwg yr Aifft, y rhai a adwaenost: ond ar dy holl
gaseion di y rhydd efe hwynt.
7:16 Difetha gan hynny yr holl bobloedd y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn eu
rhoddi i ti: nac arbeded dy lygad hwynt ac na wasanaetha eu duwiau hwynt;
oblegid magl i ti a fyddai hynny.
7:17 Os dywedi yn dy galon, Lluosocach yw y cenhedloedd hyn na myfi; pa
ddelw y gallaf eu gyrru hwynt ymaith?
7:18 Nac ofna rhagddynt: gan gofio cofia yr hyn a wnaeth yr ARGLWYDD dy
DDUW i Pharo, ac i’r holl Aifft:
7:19 Y profedigaethau mawrion y rhai a welodd dy lygaid, a’r arwyddion,
a’r rhyfeddodau, a’r llaw gadarn, a’r braich estynedig, â’r rhai y’th ddug yr
ARGLWYDD dy DDUW allan: felly y gwna’r ARGLWYDD dy DDUW i’r holl bobloedd yr
wyt ti yn eu hofni.
7:20 A’r ARGLWYDD dy DDUW hefyd a ddenfyn gacwn yn eu plith hwynt, hyd
oni ddarfyddo am y rhai gweddill, a’r rhai a ymguddiant rhagot ti.
7:21 Nac ofna rhagddynt: oblegid ARGLWYDD dy DDUW sydd yn dy ganol di,
yn DDUW mawr, ac ofnadwy.
7:22 A’r ARGLWYDD dy DDUW a yrr ymaith y
cenhedloedd hynny o’th flaen di, bob ychydig ac ychydig: ni elli eu difetha
hwynt ar unwaith, rhag myned o fwystfilod y maes yn amlach na thydi.
7:23 Ond yr ARGLWYDD dy DDUW a’u rhydd hwynt o’th flaen di, ac a’u
cystuddia hwynt â chystudd dirfawr, nes eu difetha hwynt;
7:24 Ac a rydd eu brenhinoedd hwynt yn dy law di, a thi a ddifethi eu
henw hwynt oddi tân y nefoedd: ni saif gŵr yn dy wyneb di, nes difetha
ohonot ti hwynt.
7:25 Llosg ddelwau cerfiedig eu duwiau hwynt yn tân: na chwennych na’r
arian na’r aur a fyddo arnynt, i’w cymryd i ti; rhag dy faglu ag ef: oblegid ffieidd-dra
i’r ARGLWYDD dy DDUW ydyw.
7:26 Na ddwg dithau ffieidd-dra i’th dŷ, fel y byddech ysgymunbeth
megis yntau: gan ddirmygu dirmyga ef, a chan ffieiddio ffieiddia ef: oblegid
ysgymunbeth yw efe.
PENNOD 8
º1 EDRYCHWCH am wneuthur pob gorchymyn
yr wyf fi yn ei orchymyn i ti heddiw; fel y byddoch fyw, ac y cynydd-och, ac yr
eloch i mewn, ac y meddiannoch y wlad a addawodd yr ARGLWYDD wrth eich tadau
trwy lw.
º2 A chofia yr holl ffordd yr arweiniodd yr ARGLWYDD dy DDUW di ynddi y deugain
mlynedd hyn, trwy’r anialwch, er mwyn dy gystuddio di, gan dy brofi, i wybod yr
hyn oedd yn dy galon, a gedwit ti ei orchmynion ef, ai nas cedwit.
º3 Ac efe a’th ddarostyngodd, ac a odderodd i ti newynu, ac a’th fwydodd â
manna, yr hwn nid adwaenit, ac nid adwaenai dy dadau; fel y gwnai efe i ti
wybod nad trwy fara yn unig y bydd byw dyn, ond trwy bob gair a’r sydd yn dyfod
allan o enau yr ARGLWYDD y bydd byw dyn.
º4 Dy ddillad ni heneiddiodd amdanat, a’th droed ni chwyddodd, y deugain
mlynedd hyn.
º5 Cydnebydd dithau yn dy galon, fod yr ARGLWYDD dy DDUW yn dy ddysgu di, fel y
dysg gŵr ei fab ei hun.
º6 A chadw orchmynion yr ARGLWYDD dy DDUW i rodio yn ei ffyrdd, ac i’w ofni ef.
º7 Oblegid y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn dy ddwyn i mewn i wlad dda, i wlad
afonydd dyfroedd, ffynhonnau, a dyfnderau yn tarddu allan yn y dyffryn, ac yn y
mynydd;
º8 Gwlad gwemth, a haidd, a gwinwydd, a ffigyswydd, a phomgranadwydd; gwlad
olew olewydden, a mel;
º9 Gwlad yr hon y bwytei fara ynddi heb brinder, ac ni bydd eisiau dim arnat
ynddi; gwlad yr hon y mae ei cherrig yn haearn, ac o’i mynyddoedd y cloddi
bres.
º10 Pan fwyteych, a’th ddigoni; yna y bendithi yr ARGLWYDD dy DDUW am y wlad
dda a roddes efe i ti.
º11 Cadw arnat rhag anghofio yr ARGLWYDD dy DDUW, heb gadw ei orchmynion, a’i
farnedigaethau, a’i ddeddfau ef, y rhai yr ydwyf fi yn eu gorchymyn i ti
heddiw:
º12 Rhag wedi i ti fwyta, a’th ddigoni, ac adeiladu tai teg, a thrigo ynddynt;
º13 A lluosogi o’th wartheg a’th ddefaid di, ac amlhau o arian ac aur gennyt,
ac amlhau o’r hyn oll y sydd gennyt:
º14 Yna ymddyrchafu o’th galon, ac anghofio ohonot yr ARGLWYDD dy DDUW, (yr hwn
a’th ddug allan o wlad yr Aifft, o dŷ y caethiwed;
º15 Yr hwn a’th dywysodd di trwy yr anialwch mawr ac ofnadwy, lle yr ydoedd
seirff tanllyd, ac ysgorpionau, a syched lle nid oedd dwfr; yr hwn a ddygodd i
ti ddwfr allan o’r graig gallestr;
º16 Yr hwn a’th fwydodd di yn yr anialwch a manna, yr hwn nid adwaenai dy
dadau, er dy ddarostwng, ac er dy brofi di, i wneuthur daioni i ti yn dy
ddiwedd,)
º17 A dywedyd ohonot yn dy galon, Fy nerth fy hun, a chryfder fy llaw a barodd
i mi y cyfoeth hwn.
º18 Ond cofia yr ARGLWYDD dy DDUW: oblegid efe yw yr hwn sydd yn rhoddi nerth i
d i beri cyfoeth, fel y cadarnhao xxxxxxxxxx effe ei gyfamod, yr hwn a dyngodd
efe wrth dy dadau, fel y mae y dydd hwn.
º19 Ac os gan anghofio yr anghofi yr ARGLWYDD dy DDUW, a dilyn duwiau dieithr,
a’u gwasanaethu hwynt, ac ymgrymu iddynt; yr ydwyf fi yn tystiolaethu yn eich
erbyn chwi heddiw, gan ddifetha y’ch difethir.
º20 Fel y cenhedloedd y rhai y mae yr ARGLWYDD ar eu difetha o’ch blaen chwi,
feslly y difethir chwithau; am na wrandawsoch ar lais yr ARGLWYDD eich Duw.
PENNOD 9
º1 GWRANDO, Israel: Yr wyt ti yn myned heddiw dros yr Iorddonen hon, i
fyned i mewn i berchenogi cenhedloedd mwy a chryfach na thi, dinasoedd mwy a
chryfach na thi, dinasoedd mawrion a chaerog hyd y nefoedd;
º2 Pobl fawr ac uchel, meibion Anac, y rhai a adnabuost, ac y clywaist ti
ddywedyd amdanynt, Pwy a saif o flaen meibion Anac?
º3 Gwybydd gan hynny heddiw, fod yr ARGLWYDD dy DDUW yn myned trosodd o’th
flaen di yn dân ysol: efe a’u difetha hwynt, ac efe a’u darostwng hwynt o’th
flaen di: felly y gyrri hwynt ymaith, ac y difethi hwynt yn fuan, megis y
llef-arodd yr ARGLWYDD wrthyt.
º4 Na ddywed yn dy galon, wedi gyrru o’r ARGLWYDD dy DDUW hwynt allan o’th
flaen di, gan ddywedyd. Am fy nghyfiawnder y dygodd yr ARGLWYDD fi i
feddiannu’r tir hwn: ond am annuwioldeb y cenhedloedd hyn, y gyrrodd yr
ARGLWYDD hwynt allan o’th flaen di.
º5 Nid am dy gyfiawnder di, nac am uniondeb dy galon, yr wyt ti yn myned i
feddiannu eu tir hwynt: ond am annuw-loldeb y cenhedloedd hyn y bwrw yr
ARGLWYDD dy DDUW hwynt allan o’th flaen di, ac er cyflawni’r gair a dyngodd yr
ARGLWYDD wrth dy dadau, wrth Abraham, wrth Isaac, ac wrth Jacob.
º6 Gwybydd dithau, nad am dy gyfiawnder dy hun y rhoddes yr ARGLWYDD i ti y
tir daionus hwn i’w feddiannu: canys pobl wargaled ydych.
º7 Meddwl, ac nac anghofia pa fodd y digiaist yr ARGLWYDD dy DDUW yn yr
anialwch: o’r dydd y daethost allan o dir yr Aifft, hyd eich dyfod i’r lle hwn,
gwrthryfelgar fuoch yn erbyn yr ARGLWYDD.
º8 Yn Horeb hefyd y digiasoch yr ARGLWYDD; a digiodd yr ARGLWYDD wrthych, i’ch
difetha.
º9 Pan euthum i fyny i’r mynydd i gymryd y llechau meini, sef llechau y
cyfamod, yr hwn a wnaeth yr ARGLWYDD a chwi; yna yr arhoais yn y mynydd
ddeugain niwrnod a deugain nos: bara ni fwyteais, a dwfr nid yfais.
º10 A rhoddes yr ARGLWYDD ataf y ddwy lech faen, wedi eu hysgrifennu a bys Duw;
ac arnynt yr oedd yn ôl yr holl eiriau a lefarodd yr ARGLWYDD wrthych yn y
mynydd, o ganol y tân, ar ddydd y gymanfa.
º11 A bu, ymhen y deugain niwrnod a’r deugain nos, roddi o’r ARGLWYDD ataf y
ddwy lech faen; sef llechau y cyfamod.
º12 A dywedodd yr ARGLWYDD wrthyf, Cyfod, dos oddi yma i waered yn fuan: canys
ymlygrodd dy bobl, y rhai a ddyg-aist allan o’r Aifft: ciliasant yn ebrwydd o’r
ffordd a orchmynnais iddynt; gwnaethant iddynt eu hun ddelw dawdd.
º13 A llefarodd yr ARGLWYDD wrthyf, gan ddywedyd, Gwelais y bobl hyn; ac wele, pobl
wargaled ydynt.
º14 Paid a mi, a mi a’u distrywiaf hwynt, ac a ddileaf eu henw hwynt oddi tan y
nefoedd; ac a’th wnaf di yn genedl gryf-ach, ac amlach na hwynt-hwy.
º15 A mi a ddychwelais, ac a ddeuthum i waered o’r mynydd, a’r mynydd ydoedd yn
llosgi gan dan; a dwy lech y cyfamod oedd yn fy nwylo.
º16 Edrychais hefyd; ac wele, pechasech yn erbyn yr ARGLWYDD eich Duw:
gwnaethech i chwi lo tawdd: ciliasech yn fuan o’r ffordd a orchmynasai yr
ARGLWYDD i chwi.
º17 A mi a ymeflais yn y ddwy lech, ac a’u teflais hwynt o’m dwylo, ac a’u
torrais hwynt o flaen eich llygaid.
º18 A syrthiais gerbron yr ARGLWYDD, fel y waith gyntaf, ddeugain niwrnod a
deugain nos; ni fwyteais fara, ac nid yfais ddwfr: oherwydd eich holl bechodau
chwi y rhai a bechasech, gan wneuthur drygioni yng ngolwg yr ARGLWYDD i’w
ddigio ef.
º19 (Canys ofnais rhag y sonant a’r dig, trwy y rhai y digiodd yr ARGLWYDD
ftTthych, i’ch dinistrio chwi.) Eto gwrandawodd yr ARGLWYDD arnaf y waith honno
hefyd.
º20 Wrth Aaron hefyd y digiodd yr ARGLWYDD yn fawr, i’w ddifetha ef: a mi a
weddiais hefyd dros Aaron y waith faonno.
º21 Eich pechod chwi hefyd yr hwn a iroaethoch, sef y llo, a gymerais, ac a’i
Hosgais yn tân; curais ef hefyd, gan ei falurio yn dda, nes ei falu yn llwch: a
bwriais ei lwch ef i’r afon oedd yn disgyn O’T mynydd.
º32 O fewn Tabera hefyd, ac o fewn Massa, ac o fewn Beddau’r blys, yr oeddech
yn digio’r ARGLWYDD.
º33 A phan anfonodd yr ARGLWYDD chwi o Cades-Barnea, gan ddywedyd, Ewch i fyny,
a meddiennwch y tir yr hwn a roddais i chwi, yr anufuddhasoch i .air yr
ARGLWYDD eich Duw: ni chredasoch hefyd iddo, ac ni wrandawsoch ar ei lais ef.
º34 Gwrthryfelgar fuoch yn erbyn yr ARGLWYDD er y dydd yr adnabum chwi.
º25 A mi a syrthiais gerbron yr ARGLWYDD ddeugain niwrnod a deugain nos, fel y
syrthiaswn o’r blaen; am ddywedyd o’r ARGLWYDD y difethai chwi.
º26 Gweddiais hefyd ar yr ARGLWYDD, a idywedais, ARGLWYDD DDUW, na ddi-felha dy
bobl, a’th etifeddiaeth a wared-aist yn dy fawredd, yr hwn a ddygaist aUan o’r
Aifft a llaw gref.
º27 Cofia dy weision, Abraham, Isaac, a Jacob, nac edrych ar galedrwydd y bobl
hyn, nac ar eu drygioni, nac ar eu pechod:
º28 Rhag dywedyd o’r wlad y dygaist ni aUan ohoni, O eisiau gallu o’r ARGLWYDD
eu dwyn hwyct i’r tir a addawsai efe
iddynt, ac o’i gas arnynt, y dug efe hwynt allan, i’w lladd yn yr anialwch. 29
Eto dy bobl di a’th etifeddiaeth ydynt hwy, y rhai a ddygaist allan yn dy fawr
nerth, ac a’th estynedig fraich.
PENNOD 10 zx
º1 Yr amser hwnnw y dywedodd’ yr Ai - ARGLWYDD wrthyf, Nadd i ti dd y lech
faen, fel y rhai cyntaf; a thyredii fyny ataf fi i’r mynydd, a gwna i ti arfc
bren.
º2 A mi a
ysgrifennaf ar y llechau ‘y geiriau oedd ar y llechau cyntaf, y rhai a
dorraist; a gosod dithau hwynt yn yr arch.
º3 Yna gwneuthum arch o goed Sittim; ac a neddais ddwy lech faen, fel y rhAi
cyntaf; ac a euthum i fyny i’r mynydd, a’r ddwy lech yn fy llaw. ‘
º14 Ac efe a ysgrifennodd ar y llechau, fel yr ysgrifen gyntaf, y dengair, a
lefarodd yr ARGLWYDD wrthych yn y mynydd, o ganol y tân, yn nydd y gymanfa: a
rhoddes yr ARGLWYDD hwynt ataf fi.
º5 Yna y dychwelais ac y deuthum i waered o’r mynydd, ac a osodais y llechau yn
yr arch, yr hon a wnaethwn, ac yno y maent; megis y gorchmynnodd yr ARGLWYDD i
mi.
º6 A meibion Israel a aethant o Beeroth meibion Jacan i Mosera: yno y bu farw
Aaron, ac efe a gladdwyd yno; ac Eleasar ei fab a offeiriadodd yn ei kef.
º7 Oddi yno yr aethaat i Gudgoda; ac-o Gudgoda i Jofbath, tir afonydd dyfroedd.
º8 Yr amser hwnnw y neilltuodd yr ARGLWYDD lwyth Lefi, i ddwyn arch’ cyfamod yr
ARGLWYDD, i sefyll gerbron yr ARGLWYDD, i’w wasanaethu ef, ac i fendigo yn ei
enw ef, hyd y dydd hwn.
º9 Am hynny ni bydd rhan i Lefi, nac etifeddiaeth gyda’i frodyr: yr ARGLWYDD yw
ei etifeddiaeth ef; megis y dywedodd yr ARGLWYDD dy DDUW wrtho ef.
º10 A mi a arhoais yn y mynydd ddeugain niwrnod a deugain nos, fel y dyddiau
cyntaf: a gwrandawodd yr ARGLWYDD
arnaf y waith hon hefyd; ni ewyllysiodd yr ARGLWYDD dy ddifetha di.
º11 A dywedodd yr ARGLWYDD wrthyf, Cyfod, dos i’th daith o flaen y bobl; fel yr
elont i mewn ac y meddiannont y tir, yr hwn a dyngais wrth eu tadau ar ei toddi
iddynt.
º12 Ac yr awr hon, Israel, beth y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn ei ofyil gennyt,
ond ofni yr ARGLWYDD dy DDUW, a rhodio yn ei holl ffyrdd, a’i garu ef, ‘a. gwasanaethu
yr ARGLWYDD dy DDOW fi’th holl galon, ac a’th holl enaid,
º13 Cadw gorchmynion yr ARGLWYDD, a’i ddeddfau, y rhai yr wyf yn eu gorchy-myn
i ti y dydd hwn, er daioni i ti?
º14 Wele, y nefoedd, a nefoedd y MSoedd, ydynt eiddo yr ARGLWYDD dy DDUW, y
ddaear hefyd a’r hyn oll sydd ynddi.
º15 Yn unig ar dy dadau di y rhoddes yr ARGLWYDD ei serch, gan eu horn hwynt;
ac efe a wnaeth ddewis o’u had ar eu hôl hwynt, sef ohonoch chwi, o flaen yr
holl bobloedd, megis heddiw y gwelir.
º16 Enwaedwch chwithau ddienwaediad eich calon, ac na chaledwch eich gwar
nawyach.
º17 Canys yr ARGLWYDD eich Duw chwi yw Duw y duwiau, ac Arglwydd yr arglwyddi,
Duw mawr, cadarn, ac ofa-adwy, yr hwn ni dderbyn wyneb, ac ta chymer wobr.
º18 Yr hwn a farna’r amddifad a’r weddw; ac y sydd yn hoffi’r dieithr, gan
roddi iddo fwyd a dillad.
º19 Hoffwch chwithau y dieithr: ‘canyS dieithriaid fuoch yn nhir yr Aifft.
º20 Yr ARGLWYDD dy DDUW a ofai, ac ef a wasanaethi: wrtho ef hefyd y glyni, ac
i’w enw ef y tyngi.
º21 Efe yw dy fawl, ac efe yw dy Dotw yr hwn a wnaeth i ti y mawrion a¥ ofnadwy
bethau hyn, y rhai a welodd dy lygaid.
º22 Dy dadau a aethant i waered i*r Aifft yn ddeg enaid a thrigain; ac yr awr
hon yr ARGLWYDD dy DDUW a’th wnaelh di fel sêr y nefoedd o luosowgrwydd.
PENNOD 11
º1 câr dithau yr ARGLWYDD dy DDUW, a chadw ei gadwraeth ef, at ‘ddeddfau, a’i
farnedigaethau, a’i orchmynioa, byth.
º2 A chydnabyddwch heddiw: canys nid wyf yn ymddiddan a’ch plant, y rhai nM
adnabuant, ac ni welsant gerydd yr ARGLWYDD ‘efch Duw chwi, ei fawredd, ei law
gref, a’i fraich estynedig;
º3 Ei arwyddion hefyd, a’i weithredoeddj y rhai a wnaeth efe yng nghanol yr
Ain’t, i Pharo brenin yr Aifft, ac i’w holl dir;
º4 A’r hyn a wnaeth efe i lu yr Aifft, i’w feirch ef, ac i’w gerbydau; y modd y
gwnaeth efe i ddyfroedd y môr coch lenwi dros eu hwynebau hwynt, pan oeddynt yn
ymlid ar eich ôl, ac y difethodd yr ARGLWYDD hwynt, hyd y dydd hwn:
º5 A’r hyn a wnaeth efe i chwi yn yr anialwch, nes eich dyfod i’r lle hwn;
º6 A’r hyn a wnaeth efe i Dathan, ac i Abiram, meibion Eliab, mab Reuben; y
modd yr agorodd y ddaear ei safn, ac a’a llyncodd hwynt, a’u teuluoedd, a’u
pebyll, a’r holl olud oedd ganddynt, ymysg holl Israel.
º7 Eithr eich llygaid chwi oedd ytt gweled holl fawrion
weithredoedd yr ARGLWYDD, y rhai a wnaeth efe.
º8 Cedwch chwithau bob gorchymyn yr ydwyf fi yn ei orchymyn i chwi heddiw; fel
y byddoch gryfion, ac yr eloch i mewn, ac y meddiannoch y tir yr ydych yn myned
trosodd iddo i’w feddiannu:
º9 Ac fel yr estynnodi ddyddiau yn y tir yr hwn a dyngodd yr ARGLWYDD i’dh
tadau, ar ei roddi iddynt, ac i’w had; sef tir yn llifeirio o laeth a mêl.
º10 1 Oherwydd y tir yr wyt yn myned iddo i’w feddiannu, nid fel tir yr Aifft y
mae, yr hwn y daethoch allan ohono, lle yr heuaist dy had, ac y dyfrheaist a’th
droed, fel gardd lysiau:
º11 Ond y tir yr ydych yn myned trosodd iddo i’w feddiannu, sydd fynydd-dir, a
dyffryndir, yn yfed dwfr o law y nefoedd 5
º12 Tir yw, yr hwn y mae yr ARGLWYDB dy DDUW yn ei ymgeleddu: llygaid yr"
ARGLWYDB dy DDUW sydd bob amser arno, o ddechreuad y flwyddyn hyd ddi-wedd y
flwyddyn hefyd.
º13 A bydd, os gan wrando y gwrandewch ar fy ngorchmynion, y rhai yr ydwyfyn eu
gorchymyn i chwi heddiw, i garu yr ARGLWYDD eich Duw, ac i’w wasanaethu, a’ch
holl galon, ac a’ch holl enaid;
º14 Yna y rhoddaf law i’ch tir yn ei amser, sef y cynnar-law, a’r diweddar-law;
fel y casglech dy yd, a’th win, a’th olew;
º15 A rhoddaf laswellt yn dy faes, i’th anifeiliaid; fel y bwytaech, ac y’th
ddi-goner.
º16 Gwyliwch arnoch rhag twyllo eich calon, a chilio ohonoch, a gwasanaethu
duwiau dieithr, ac ymgrymu iddynt;
º17 Ac enynnu dicllonedd yr ARGLWYDD i’ch erbyn, a chau ohono ef y nefoedd, fel
na byddo glaw, ac na roddo y ddaear ei chnwd, a’ch difetha yn fuan o’r tir yr
hwn y mae yr ARGLWYDD yn ei roddi i chwi.
º18 Am hynny gosodwch fy ngeiriau hyn yn eich calon, ac yn eich meddwl, a
rhwymwch hwynt yn arwydd ar eich dwylo, a byddant yn rhactalau rhwng eich
llygaid:
º19 A dysgwch hwynt i’ch plant; gan grybwyll amdanynt pan eisteddych yn dy
dŷ, a phan rodiech ar y ffordd, pan orweddych hefyd, a phan godych.
º20 Ac ysgrifenna hwynt ar byst dy dŷ, ac ar dy byrth;
º31 Fel yr amlhao eich dyddiau chwi, a dyddiau eich plant chwi, ar y ddaear yr
hon a dyngodd yr ARGLWYDD wrth eich tadau am ei rhoddi iddynt, fel dyddiau y
nefoedd ar y ddaear.
º22 Canys os gan gadw y cedwch yr holl orchmynion hyn, y rhai yr ydwyf fi yn eu
gorchymyn i chwi i’w gwneuthur, i garu yr ARGLWYDD eich Duw, i rodio yn ei holl
ffyrdd ef, ac i lynu wrtho ef;
º23 Yna y gyr yr ARGLWYDD allan yr holl genhedloedd hyn o’ch blaen chwi, a chwi
a feddiennwch genhedloedd mwy a chryfach na chwi.
º24 Pob man y sathro gwadn eich troed chwi arno, fydd eiddo chvri:s ‘r anialwch
a Libanus, ac o’r afon sefafpn Ewffrates, hyd y môr eithaf, y bydd eicjh terfyn
chwi.,. i .;-’
º25 Ni saif gŵr yn eich wyneb: eich arswyd a’ch ofn a rydd yr ARGLWYDD
eich Duw ar wyneb yr holl dir yr hwn y sathroch arno, megis y llefarodd
wrthych.
º26 Wele, rhoddi yr ydwyf fi o’ch blaen chwi heddiw fendith a melltith:
º27 Bendith, os gwrandewch ar orchmynion yr ARGLWYDD eich Duw, y rhai yr ydwyf
fi yn eu gorchymyn i chwi heddiw;
º28 A melltith, oni wrandewch ar orchmynion yr ARGLWYDD eich Duw, ond cilio
ohonoch allan o’r nbrdd yr ydwyf fi yn ei gorchymyn i chwi heddiw, i fyned ar
ôl duwiau dieithr, y rhai nid adna-buoch.
º29 Bydded gan hynny, pan ddygo yr ARGLWYDD dy DDUW di i’r tir yr ydwyt yn
myned iddo i’w feddiannu, roddi ohonot y fendith ar fynydd Garisim, a’r feUtith
ar fynydd Ebal.
º30 Onid yw y rhai hyn o’r tu hwnt i’r Iorddonen, tua’r lle y machluda’r haul,
yn nhir y Canaaneaid, yr hwn sydd yn trigo yn y rhos ar gyfer Gilgal, gerllaw
gwastadedd More?
º31 Canys myned yr ydych dros yr Iorddonen, i fyned i feddiannu’r tir y mae yr
ARGLWYDD eich Duw yn ei roddi i chwi; a chwi a’i meddiennwch ac a breswyliwch
ynddo.
º32 Gwyliwch chwithau am wneuthur yr holl ddeddfau a’r barnedigaethau, y rhai
yr ydwyf fi yn eu rhoddi o’ch blaen chwi heddiw.
PENNOD 12
º1 DYMA ‘r deddfau a’r barnedigaethau, y rhai a wyliwch ar eu gwneuthur, yn
y tir a rydd ARGLWYDD DDUW dy dadau i ti i’w feddiannu, yr holl ddyddiau y
byddoch fyw ar y ddaear.
º2 Gan ddinistrio dinistriwch yr holl fannau, y rhai y gwasanaethodd y
cenhedloedd yr ydych chwi yn eu rneddiannu eu duwiau ynddynt, ar y mynyddoedd
uchel, ac ar y bryniau, a than bob pren gwyrddlas.
º3 Drylliwch hefyd eu hallorau hwynt, a thorrwch eu colofnau hwynt, a llosgwch
eu llwynau hwynt a than, a thorrwch gerfiedig ddelwau eu duwiau hwynt, a
dinistriwch eu henwau hwynt o’r lle hwnnw. ‘ ‘.
º4 Na wnewch felly i’r ARGLWYDD etch Duw.
º5 Ond y lle a ddewiso yr ARGLWYDB eich Duw o’ch holl lwythau chwi, i osodt ei
enw yno, ei drigfa ef a geisiwch, ac yno y deuwch: ‘
º6 A dygwch yno eich poethoffrymau, a’ch aberthau, a’ch degymau, ac offrwm
dyrchafael eich llaw, eich addunedau’ hefyd, a’ch offrymau gwirfodd, a
chyntaf-anedig eich gwartheg a’ch defaid.
º7 A bwytewch yno gerbron yr ARGLWYDD eich Duw, a llawenhewch ym mhob dim y
rhoddoch eich llaw arno, chwychwi a’ch teuluoedd, yn yr hyn y’th fendithiodd yr
ARGLWYDD dy DDUW.
º8 Na wnewch yn ôl yr hyn oll yr ydym ni yn ei wneuthur yma heddiw, pob un yr
hyn fyddo uniawn yn ei olwg ei hun.
º9 Canys ni ddaethoch hyd yn hyn i’r orffwysfa, ac i’r etifeddiaeth, yr hon y
mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn ei rhoddi iti.
º10 Ond pan eloch dros yr Iorddonen, a thrigo yn y tir yr hwn y mae yr ARGLWYDD
eich Duw yn ei roddi yn etifeddiaeth i chwi, a phan roddo lonydd i chwi oddi
wrth eich holl elynion o amgylch, fel y preswylioch yn ddiogel:
º11 Yna y bydd lle wedi i’r ARGLWYDD eich Duw ei ddewis iddo, i beri i’w enw
aros ynddo; yno y dygwch yr hyn oll yr ydwyf fi yn ei orchymyn i chwi; sef eich
poethoffrymau, a’ch aberthau, eich degymau, a dyrchafael-offrwm eich llaw, a’ch
holl ddewis addunedau, y rhai a addunedoch i’r ARGLWYDD.
º12 A llawenhewch gerbron yr ARGLWYDD eich Duw; chwi, a’ch meibion, a’ch
merched, a’ch gweision, a’ch morynion, a’r Lefiad a fyddo yn eich pyrth
chwi; canys nid oes iddo ran nac ed- feddiaeth gyda chwi.,
º13 Gwylia arnat rhag poethonrymu ohonot dy boethoffrymau ym mhob lle a’r a
welych:
º14 Ond yn y lle a ddewiso yr ARGLWYDD o fewn un o’th lwythau di, yno yr
offrymi dy boethoffrymau, ac y gwnei yr hyn oll yr ydwyf fi yn ei orchymyn i
ti.
º15 Er hynny ti a gei ladd a bwyta cig yn ôl holl ddymuniant dy galon, yn ôl
beadith yr ARGLWYDD dy DDUW, yr hon a rydd efe i ti, yn dy holl byrth: yr aflan
a’r glân a fwyty ohono, megis o’r iwrch a’r carw.
º16 Ond na fwytewch y gwaed; ar y ddaear y tywelltwch ef fel dwfr.
º17 xxx Ni elli fwyta o fewn dy byrth. ddegfed dy yd, na’th win, na’th olew, na
chyntaf-anedig dy wartheg, na’th ddefaid, na’th holl addunedau y rhai a
addunech, na’th offrymau gwirfodd, na dyrchafael-offrwm dy law:
º18 Ond o flaen yr ARGLWYDD dy DDUW y bwytei hwynt, yn y lle a ddewiso yr
ARGLWYDD dy DDUW; ti, a’th fab, a’th ferch, a’th was, a’th forwyn, a’r Lefiad a
fyddo yn dy byrth di: llawenycha gerbron yr ARGLWYDD dy DDUW yn yr hyn oll yr
estynnech dy law arno.
º19 Gwylia
arnat rhag gadael y Lefiad, tra fyddech byw ar y ddaear.
º20 Pan helaetho yr ARGLWYDD dy BDUW dy derfyn di, megis y dywedodd wrthyt, os
dywedi, Bwytaf gig, (pan ddymuno dy galon fwyta cig,) yn ôl holl ddymuniad dy
galon y bwytei gig.
º21 Os y lle a ddewisodd yr ARGLWYDD dy DDUW i roddi ei enw ynddo, fydd pell
oddi wrthyt; yna lladd o’th wartheg, ac o’th ddefaid, y rhai a roddodd yr
ARGLWYDD i ti, megis y gorchmynnais i ti, a bwyta o fewn dy byrth wrth holl
ddymuniad dy galon.
º22 Eto fel y bwyteir yr iwrch a’r carw, felly y bwytei ef: yr aflan a’r glân
a’i bwyty yn yr un ffunud.
º23 Yn unig bydd sier na fwytaech y gwaed: canys y gwaed yw yr einioes; ac ni
chei fwyta yr einioes ynghyd â’r cig.
-te Na fwyta (if,, ar y ddaear y tyweliti ef fel dwfr.
º25 Na fwyta ef; fel y byddo daioni i ti, ac I’th feibion ar dy ôl, pan wnelych
yr uniawn yng ngolwg yr ARGLWYDD.
º26 Eto cymer dy gysegredig bethau y rhai sydd gennyt, a’th addunedau, a fhyred
i’r lle a ddewiso yr ARGLWYDD.
º27 Ac offryma dy boethoffrwm, (y cig a’r gwaed,) ar allor yr ARGLWYDD dy DDUW:
a gwaed dy aberthau a dywelltir wrth allor yr ARGLWYDD dy DDUW; a’r cig a
fwytei di.
º28 Cadw a gwrando yr holl eiriau hyn yr ydwyf fi yn eu gorchymyn i ti; fel y
byddo daioni i ti, ac i’th feibion ar dy ôl byth, pan wnelych yr hyn sydd dda
ac uniawn yng ngolwg yr ARGLWYDD dy DDUW.
º29 Pan ddinistrio yr ARGLWYDD dy DDUW y cenhedloedd, y rhai yr wyt ti yn myned
atynt i’w meddiannu, o’th flaen di, a dyfod ohonot yn eu lle hwynt, a’
phteswylio yn eu tir hwynt:
º30 Gwylia arnat rhag ymfaglu ohonot ar eu hôl hwynt, wedi eu dinistrio hwynt
o’th flaen di; a rhag ymorol am eu duwiau hwynt, gan ddywedyd. Pa fodd y
gwasanaethodd y cenhedloedd hyn eu duwiau? myfi a wnaf felly hefyd.
º31 Na wna di felly i’r ARGLWYDD dy DDUW: canys pob ffieidd-dra yr hwn oedd gas
gan yr ARGLWYDD, a wnaethant hwy i’w duwiau: canys eu meibion hefyd a’u merched
a losgasant yn tan i’w duwiau.
º32 Pob gair yr wyf fi yn ei orchymyn i chwi, edrychwch am wneuthur hynny: na
chwanega ato, ac na thyn oddi wrtho.
PENNOD 13
º1 PAN godo yn dy fysg di broffwyd, neu freuddwydydd breuddwyd, (a rhoddi i
ti arwydd neu ryfeddod,
º2 A dyfod i ben o’r arwydd, neu’r rhyfeddod a lefarodd efe wrthyt,) gan
ddywedyd. Awn ar ôl duwiau dieithr, (y rhai nid adwaenost,) a gwasanaethwn
hwynt;
º3 Na wrando ac emaa y proffwyd hwnnw, neu ar y breuddwydydd xxxx bteudd wyd
hwnnw: canys yr ARGLWYDD eld Duw sydd yn eich profi chwi, i wybo a ydych yn
caru’r ARGLWYDD eich T)w a’ch holl galon, ac a’ch holl enaid.
º4 Ar ôl yr ARGLWYDD eich DUW y ewch, ac ef a ofnwch, a’i orchmynion ef a
gedwch, ac ar ei lais ef y gwrandewchi-ac ef a wasanaethwch, ac wrtho ef y
glynwch.
º5 A’r proffwyd hwnnw, neu y breuddwydydd xxxx breuddwyd hwnnw, a roddir i
farwolaeth; canys llefarodd i’ch trot chwi oddi wrth yr ARGLWYDD eich DuW, yr
hwn a’ch dug chwi allan o dir yr. Aifft, ac a’ch gwaredodd chwi o dŷ y
caethiwed, i’th wthio di allan o’r ffordd, yr hon y gorchmynnodd yr ARGLWYDO dy
DDUW i ti rodio ynddi. Felly y tynni ymaith
y drwg o’th fysg.
º6 Os dy frawd, mab dy fam, neu dy fab dy hun, neu dy ferch, neu wraig dy
fynwes, neu dy gyfaill, yr hwn sydd fel dy enaid dy hun, a’th annog yn ddirgel,
gan ddywedyd, Awn a gwasanaethwn. dduwiau dieithr, y rhai nid adnabuost ti,
na’th dadau;
º7 Sef rhai o dduwiau y bobl sydd o’ch amgylch chwi, yn agos atat, neu ymhell
oddi wrthyt, o un cwr i’r tir hyd gŵr arall y tir:
º8 Na chydsynia ag ef, ac na wrando arno, ac nac arbeded dy lygad ef, ac nac
eiriach ef, ac na chela arno:
º9 Ond gan ladd lladd ef; bydded dy law di arno ef yn gyntaf, i’w roddi i
farwolaeth, a llaw yr holl bobl wedi hynny.
º10 A llabyddia ef a meini, fel y byddo marw: canys ceisiodd dy wthio di oddi
wrth yr ARGLWYDD dy DDUW, yr hwn a’th ddug di allan o dir yr Aifft, o d y
eaethiwed.
º11 A holl Israel a glywant, ac a ofnant, ac ni chwanegant wneuthur y fath beth
drygionus a hyn yn dy blith.
º12 Pan glywech am un o’th ddinasoedd, y rhai y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn eu
rhoddi i ti i drigo ynddynt, gan ddywedyd,
º13 Aeth dynioa, meibion y fall, allan? o’th blith, a gyrasant drigolion eu
dinas,. gan ddywedyd. Awn, gwasanaethwn. dduwiau dieithr, y rhai nid adnabuoch;
º14 Yna ymofyn, a chwilia, a chais yn dda; ac wele, os gwirionedd yw, a bod yn
sicr wneuthur y ffieidd-dra hyn y& dy fysg;
º15 Gan daro taro drigolion y ddinas honno a min y cleddyf; difroda hi, a’r
rhai oll a fyddant ynddi, a’i hanifeiliaid hefyd, a min y cleddyf.
º16 A’i holl ysbail hi a gesgli i ganol at heol hi, ac a losgi’r ddinas a’i
holl ysbail hi yn gwbl, i’r ARGLWYDD dy DDUW, â-than: felly bydded yn garnedd
byth; na& adeilader hi mwy.
º17 Ac na lyned wrth dy law di ddim o’r diofryd-beth: fel y dychwelo yr
ARGLWYDD oddi wrth angerdd ei ddigy ac y rhoddo i ti drugaredd, ac y tosturio
wrthyt, ac y’th amlhau, megis y tyngoddr wrth dy dadau:
º18 Pan torandawech ar lais yr ARGLWYDD dy DDUW, gan gadw ei holl orchmynion
ef, y rhai yr wyf fi yn eu gorchymyn i ti heddiw, gan wneuthur yr hyn sydd
uniawn yng ngolwg yr ARGLWYDD dy DDUW.
PENNOD 14
º1 PLANT ydych Chwi t’r ARGLWYDD eich Duw: na thorrwch mohonoch eich
hunain, ac na wnewch foeini rhwng eich llygaid, dros y marw.
º2 Canys pobl sanctaidd wyt ti i’r ARGLWYDD dy DDUW, a’r ARGLWYDD a’th
ddewisodd di i fod yn bobl unig iddo ef, o’r holl bobloedd sydd ar wyneb y
ddaear.
º3 Na fwyta ddim ffiaidd,
º4 Dyma’r anifeiliaid a fwytewch; eidion, llwdn dafad, a llwdn gafr,
º5 Y carw, a’r iwrch, a’r llwdn hydd, A’r bwch gwyllt, a’r unicorn, a’r ych
gwyllt, a’r afr wyllt.
º6 A phob anifail yn hollti’r ewin, &6 yn fforchogi hollt y ddwy ewin, ac
5& enoi cil, ymysg yr anifeiliaid; hwnnfl? a fWyteweh.
º7 Ond hyn ni fwytewch, o’r rhai a gnoant y cil, neu a holltant yr ewin yn.
fforchog: y camel, a’r ysgyfarnog, a’r gwningen: er bod y rhai hyn yn cnoi eu
cil, am nad ydynt yn fforchogi’r ewifl aflan ydynt i chwi,
º8 Yr hwch hefyd, er ei bod yn fforchogrt-ewin, ac neb gnoi cil, aflan yw i
chwi: na fwytewch o’u cig hwynt, ac na chy* ffyrddwch a’u burgyn hwynt.
º9 Hyn a fwytewch o’r hyn OH &ydt yn y dyfroedd: yr hyn oll sydd idd esgyH
a chen a fwytewch.
º10 A’r hyn oll nid oes iddo esgyft 9 chen, ni fwytewch: aflan yw i chwi.
º11 Pob aderyn glân a fwytewch.
º12 A dyma’r rhai ai fwytewch 0-honynt: yr eryry a’r wyddwalch, a’r fiorwennol,
º13 A’r bod a’r barcud, a’r fwltur y ei rhyw,
º14 A phob cigfran yn ei rhyw,
º15 A chyw yr estrys, a’r fran BOS a’c gog, a’r hebog yn ei ryw,
º16 Aderyn y cyrff, a’r dylluan, a’r ??gogfran,
º17 A’r pelican, a’r biogen, a’r fulfran,
º18 A’r ciconia, a’r cryr yn ei ryw,. a, gornchwigl, a’r ystlum.
º19 A phob ymlusgiad asgellog gydd aflan i chwi: na fwytaer hwynt.
º20 Pob ehediad glân a fwyEeWch.
º21 Na fwytewch ddim a fo marw ei hun: dod ef i’r dieithr fyddo yn dy byrth, a
bwytaed ef; neu gwerth ef i’r dieithr: canys pobl sanctaidd ydwyt i’r ARGLWYDD
dy DDUW. Na ferwa fyn yn llaeth ei fam.
º22 Gan ddegymu degyma holl gyn-ftyrch dy had, sef ffrwyth dy faes, bob
biwyddyn.
º23 A bwyta gerbron yr ARGLWYDD dy DDUW, yn y lle a ddewiso efe i drigo o’i enw
ef ynddo, ddegwm dy yd, dy win, a’th olew, a chyntaf-anedig dy wartheg, i’th ddefaid;
fel y dysgech ofni yr ARGLWYDD dy DDUW bob amser.
º24 A phan fyddo y ffordd ry hir i ti fel na ellych ei ddwyn ef, aeu os y lle
fydd ymhell oddi wrthyt, ye Stum fl
ddewiso yr ARGLWYDD dy DDUW i ‘osod ei enw ynddo, pan y’th fendithio yr
ARGLWYDD dy DDUW:
º25 Yna dod ei werth yn arian; a rhwym yr arian yn dy law, a dos i’r lle a
ddewiso yr ARGLWYDD dy DDUW:
º26 A dod yr arian am yr hyn oll a chwenycho dy galon; am wartheg, neu am
ddefaid, neu am win, neu am ddiodr gref, neu am yr hyn oll a ddymuno dy galon:
a bwyta yno gerbron yr ARGLWYDD dy DDUW, a llawenycha di, a’th deulu.
º27 A’r Lefiad yr hwn fyddo yn dy bynh, na wrthod ef: am nad oes iddo na rhan
nac etifeddiaeth gyda thi.
º28 Ymhen tair blynedd y dygi allan holl ddegwm dy gnwd y flwyddyn honno: a
dyro ef i gadw o fewn dy byrth.
º29 A’r Lefiad, (am nad oes iddo ranr nac etifeddiaeth gyda thi,) a’r dieithr,
a’r amddifad, a’r weddw, y rhai fydd yn dy byrth di, a ddeuant, ac a fwytant,
ac a ddigonir; fel y’th fendithio yr ARGLWYDD dy DDUW ym mhob gwaith a wnelych
a’th law.
PENNOD 15
º1 YMHEN pob saith mlynedd gwna ollyngdod.
º2 A dyma wedd y gollyngdod. Go-llynged pob echwynnwr i’w gymydog yn rhydd ei
echwyn a echwynnodd efe: na fynned hynny drachefn gan ei gymydog, neu ei frawd;
canys cyhoeddwyd gollyngdod yr ARGLWYDD.
º3 Ti a elli fynnu drachefn gan y dieithr; ond gollynged dy law yn rhydd yr hyn
sydd i ti gyda’th frawd:
º4 Megis na byddo ohonot ti gardotyn: canys yr ARGLWYDD gan fendithio a’th
fendithia di, yn y tir y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn ei roddi i ti yn
etifeddiaeth i’w feddiannu;
º5 Yn unig os gan wrando y gwrandewi ar lais yr ARGLWYDD dy DDUW, gan gadw a
gwneuthur yr holl orchmynion yma, y rhai yr ydwyf fi yn eu gorchymyn i ti
heddiw.
º6 Canys yr ARGLWYDD dy DDUW a’th fendithia, megis y llefarodd wrthyt, fel y
benthyciech i genhedloedd lawer, ac na fenthyciech di ganddynt; ti hefyd a
arglwyddiaethi ar genhedloedd lawer, ac nid arglwyddiaethant hwy arnat ti.
º7 Os bydd yn dy fysg di un o’th frodyr yn dlawd o fewn un o’th byrth, yn dy
dir yr hwn y mae yr ARGLWYDD dy DDUW yn ei roddi i ti, na chaleda dy galon, ac
na chae dy law oddi wrth dy frawd tlawd:
º8 Ond gan agoryd agor dy law iddo, a ‘ chan fenthycio benthycia ddigon i’w
angen ef, yr hyn fyddo arno ei eisiau.
º9 Gwylia arnat, rhag bod yn dy galon ddrwg feddwl i ddywedyd, Agos yw’r
seithfed flwyddyn, biwyddyn y gollyngdod; a bod dy lygad yn ddrwg yn erbyn dy
frawd tlawd, rhag rhoddi iddo, a llef-ain ohono ef ar yr ARGLWYDD rhagot, a’i
fod yn bechod i ti.
º10 Gan roddi dod iddo, ac na fydded drwg gan dy galon pan roddych iddo: canys
o achos y peth hyn y’th fendithia yr ARGLWYDD dy DDUW yn dy holl waith, ac yn
yr hyn oll y dodych dy law arno.
º11 Canys ni dderfydd y tlawd o ganol y tir: am hynny yr ydwyf fi yn gorchymyn
i ti, gan ddywedyd, Gan agoryd agor dy law i’th frawd, i’th anghenus ac i’th
dlawd, yn dy dir.
º12 Os gwerthir dy frawd, Hebread, neu Hebrees, i ti, a’th wasanaethu chwe
blynedd; y seithfed flwyddyn gollwng ef yn rhydd oddi wrthyt.
º13 A phan ollyngech ef yn rhydd oddi wrthyt, na ollwng ef yn wag:
º14 Gan lwytho llwytha ef o’th braidd ac o’th ysgubor, ac o’th winwryf: o’r hyn
y’th fendithiodd yr ARGLWYDD dy DDUW, dod iddo.
º15 A chofia mai gwas fuost yn nhir yr Aifft, a’th waredu o’r ARGLWYDD dy DDUW:
am hynny yn ydwyf yn gorchymyn y peth hyn i ti heddiw.
º16 Ond os dywed wrthyt, Nid af allan oddi wrthyt; am ei fod yn dy hoffi di
a’th dy; oherwydd bod yn dda arno ef gyda thi:
º17 Yna cymer fynawyd, a dod trwy ei glust ef, ac yn y ddor; a bydded yn was i
ti byth: felly hefyd y gwnei i’th, forwyn.
º18 Na fydded caled gennyt ei ollwng ef yn rhydd oddi wrthyt, canys
gwasanaethodd di werth dau gyflog gweinidog, chwe blynedd: a’r ARGLWYDD dy DDUW
a’th fendithia yn yr hyn oll a wnelych.
º19 Pob cyntaf-anedig yr hwn a enir o’th wartheg, neu o’th ddefaid, yn wryw, a
gysegri di i’r ARGLWYDD dy DDUW: na weithia a chyntaf-anedig dy ychen, ac na;
chneifia gyntaf-anedig dy ddefaid.,
º20 Gerbron yr ARGLWYDD dy DDUW y bwytei ef bob blwyddyn, yn y lle a ddewiso yr
ARGLWYDD, ti a’th deulu.
º21 Ond os bydd anaf arno, os doff neu ddall fydd, neu arno ryw ddrwg anaf
arall; nac abertha ef i’r ARGLWYDD dy DDUW.
º22 O fewn dy byrth y bwytei ef: yr aflan a’r glân ynghyd â’i bwyty, megis yr
iwrch, ac megis y carw.
º23 Eto na fwyta ei waed ef; tywallt hwnnw ar y ddaear fel dwfr.
PENNOD 16
º1 CADW y mis Abib, a chadw Basg i’r ARGLWYDD dy DDUW: canys o fewn y mis
Abib y dug yr ARGLWYDD dy DDUW di allan o’r Aifft, o hyd nos.
º2 Abertha dithau yn Basg i’r ARGLWYDD dy DDUW, o ddefaid a gwartheg, yn y lle
a ddewiso yr ARGLWYDD dy DDUW i drigo o’i enw ef yno.
º3 Na fwyta fara lefeinllyd gydag ef: saith niwrnod y bwytei gydag ef fasa
croyw, sef bara cystudd: (canys ar f&wst y daethost allan o dir yr Aifft:)
fel y cofiech ddydd dy ddyfodiad allan o dir yr Aifft holl ddyddiau dy einioes.
º4 Ac na weler gennyt surdoes yn dy holl derfynau saith niwrnod; ac nac arhoed
dros nos hyd y bore ddim o’r cig a aberthaist yn yr hwyr, ar y dydd cyntaf.
º5 Ni elli aberthu y Pasg o fewn yr un o’th byrth, y rhai y mae yr ARGLWYDD dy
DDUW yn eu rhoddi i ti:
º6 Ond yn y lle a ddewiso yr ARGLWYDD dy DDUW i drigo o’i enw ef ynddo; yno
yr aberthi y Pasg yn yr hwyr, ar fach-ludiad haul, y pryd y daethost allan o’r
Aifft.
º7 Yna y rhosti, ac y bwytei ef, yn y lle a ddewiso yr ARGLWYDD dy DDUW: a’r
bore y dychweli, ac yr ei i’th babellau.
º8 Chwe diwrnod y bwytei fara croyw: ac ar y seithfed dydd y mae uchel wyl i’r
ARGLWYDD dy DDUW; ni chei wneuthur gwaith ynddo.
º9 Cyfrif i ti saith wythnos: pan ddechreuo’r cryman ar yr yd, y dechreui
rifo’r saith wythnos.
º10 A chadw wyl yr wythnosau i’r ARGLWYDD dy DDUW, ag offrwm gwirfodd dy law,
yr hwn a roddi, megis y’th fendithio yr ARGLWYDD dy DDUW.
º11 A llawenycha gerbron yr ARGLWYDD dy DDUW, ti, a’th fab, a’th ferch, a’th
was, a’th forwyn, a’r Lefiad a fyddo o fewn dy byrth, a’r dieithr, a’r
amddifad, a’r weddw, sydd yn dy fysg, yn y lle a ddewiso yr ARGLWYDD dy DDUW i
drigo o’i enw ef ynddo.
º12 Cofia hefyd mai caethwas fuost yn yr Aifft: a chadw a gwna y deddfau hyn.
º13 Cadw i ti wyl y pebyll saith niwrnod, wedi i ti gasglu dy yd a’th win.
º14 A llawenycha yn dy wyl, ti, a’th fab, a’th ferch, a’th was, a’th forwyn,
a’r Lefiad, a’r dieithr, a’r amddifad, a’r weddw, y rhai fyddant o fewn dy
byrth.
º15 Saith niwrnod y cedwi wyl i’r ARGLWYDD dy DDUW, yn y lle a ddewiso yr
ARGLWYDD: canys yr ARGLWYDD dy DDUW a’th fendithia yn dy holl gnwd, ac yn holl
waith dy ddwylo; am hynny bydd dithau lawen.
º16 Tair gwaith yn y flwyddyn yr ymddengys pob gwryw ohonot o flaen yr ARGLWYDD
dy DDUW, yn y lle a ddewiso efe; ar wyl y bara croyw, ac ar wyl yr wythnosau,
ac ar wyl y pebyll: ond nac ymddangosed neb o flaen yr ARGLWYDD yn waglaw.
º17 Pob un yn ôl rhodd ei law, yn ôl bendith yr ARGLWYDD dy DDUW yr hon a
roddes efe i ti.
º18 Gwna i ti farnwyr a blaenorion yn dy holl byrth, y rhai y mae yx ARGLWYDD
dy DDUW yn en rhoddi i d trwy Sty lwythaa’, a teamant hwy y bobl a barn
gyfiawn.