2380k
Gwefan Cymru-Catalonia : la Web de Gal·les i Catalunya : Wales-Catalonia
Website. Y
Beibl Cysegr-Lân (1620) yn yr iaith Gymraeg. Testun ar lein. La Bíblia en
gal·lès de l’any 1620. Text electrònic. Dhə Báibəl in Welsh. The 1620
Holy Bible in Welsh. Online Edition.
http://www.kimkat.org/amryw/1_testunau/sion_prys_003_beibl_actau_44_2380k.htm
0001 Yr Hafan
neu trwy Google: #kimkat0001
..........2657k Y Fynedfa yn Gymraeg
neu trwy Google: #kimkat2657k
....................0009k Y Gwegynllun
neu trwy Google: #kimkat0009k
..............................0960k Cywaith Siôn
Prys (Testunau yn Gymraeg) - Mynegai
neu trwy Google: #kimkat0960k
........................................... 1281k Y Gyfeirddalen i Feibl
Wiliam Morgan 1620
neu trwy Google:
#kimkat1281k
.............................................................y tudalen hwn
|
Gwefan Cymru-Catalonia
|
|
2381ke This page with
an English translation
PENNOD 1
º1:1 Y traethawd cyntaf a wneuthum, -
O Theoffilus, am yr holl bethau a ddechreuodd yr Iesu eu gwneuthur a’u dysgu,
º1:2 Hyd y dydd y derbyniwyd ef i
fyny wedi iddo trwy’r Ysbryd Glân roddi gorchmynion i’r apostolion a etholasai:
º1:3 I’r rhai hefyd yr ymddangosodd
efe yn fyw wedi iddo ddioddef, trwy lawer o arwyddion sicr; gan fod yn weledig
iddynt dros ddeugain niwrnod, a dywedyd y pethau a berthynent i deymas Dduw.
º1:4 Ac wedi ymgynnull gyda hwynt,
efe a orchmynnodd iddynt nad ymadawent o Jerwsalem, eithr disgwyl am addewid y
Tad, yr hwn, eb efe, a glywsoch gennyf fi.
º1:5 Oblegid Ioan yn ddiau a
fedyddiodd â dwfr; ond chwi a fedyddir â’r Ysbryd Glân, cyn nemor o ddyddiau.
º1:6 Gan hynny wedi eu dyfod hwy
ynghyd, hwy a ofynasant iddo, gan ddywedyd, Arglwydd, ai’r pryd hwn y rhoddi
drachefn y frenhiniaeth i Israel?
º1:7 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Ni
pherthyn i chwi wybod yr amseroedd na’r prydiau, y rhai a osododd y Tad yn ei
feddiant ei hun.
º1:8 Eithr chwi a dderbyniwch nerth
yr Ysbryd Glân wedi y delo efe arnoch; ac a fyddwch dystion i mi yn Jerwsalem,
ac yn holl Jwdea, a
º1:9 Ac wedi iddo ddywedyd y pethau
hyn, a hwynt-hwy yn edrych, efe a ddyrchafwyd i fyny; a chwmwl a’i derbyniodd
ef allan o’u golwg hwynt.
º
º
º
º1:13 Ac wedi eu dyfod i mewn, hwy a
aethant i fyny i oruwchystafell, lle yr oedd Pedr, ac Iago, ac loan, ac
Andreas, Philip, a Thomas, Bartholomew, a Mathew, Iago mab Alffeus, a Simon
Selotes, a Jwdas brawd Iago, yn aros.
º
º1:15 Ac yn y dyddiau hynny Pedr a
gyfododd i fyny yng nghanol y disgyblion, ac a ddywedodd, (a nifer yr enwau yn
yr un man oedd ynghylch ugain a chant,)
º1:16 Ha wŷr frodyr, yr oedd.yn
rhaid cyflawni’r ysgrythur yma a ragddywedodd yr Ysbryd Glân trwy enau Dafydd
am Jwdas, yr hwn a fu flaenor i’r rhai a ddaliasant yr Iesu:
º1:17 Canys efe a gyfrifwyd gyda ni,
ac a gawsai ran o’r weinidogaeth hon.
º1:18 A hwn a bwrcasodd faes â gwobr
anwiredd; ac wedi ymgrogi, a dorrodd yn ei ganol, a’i holl ymysgaroedd ef a
dywalltwyd allan.
º1:19 A bu hysbys hyn i holl
breswylwyr Jerwsalem, hyd oni elwir y maes hwnnw yn eu tafod priodol hwy,
º
º
º
º1:23 A hwy a osodasant ddau
gerbron, Joseff; yr hwn a enwid Barsabas, ac a gyfenwid Jwstus, a Matheias.
º1:24 A chan weddïo, hwy a
ddywedasant, Tydi, Arglwydd, yr hwn a wyddost galonnau pawb, dangos pa un o’r
ddau hyn a etholaist,
º1:25 I dderbyn rhan o’r
weinidogaeth hon, a’r apostoliaeth, o’r hon y cyfeiliornodd Jwdas, i fyned i’w
le ei hun.
º1:26 A hwy a fwriasant eu coelbrennau hwynt: ac ar Matheias y
syrthiodd y coelbren; ac efe a gyfrifwyd gyda’r un apostol ar ddeg.
PENNOD 2
º2:1 Ac wedi dyfod dydd y Pentecost, yr oeddynt hwy oll yn gytûn yn yr un
lle.
º2:2 Ac yn ddisymwth y daeth
sŵn o’r nef, megis gwynt nerthol yn rhuthro, ac a lanwodd yr holl dŷ
lle yr oeddynt yn eistedd.
º2:3 Ac ymddangosodd iddynt dafodau
gwahanedig megis o dân, ac efe a eisteddodd ar bob un ohonynt.
º2:4 A hwy oll a lanwyd â’r Ysbryd
Glân, ac a ddechreuasant lefaru â thafodau eraill, megis y rhoddes yr Ysbryd
iddynt ymadrodd.
º2:5 Ac yr oedd yn trigo yn
Jerwsalem, Iddewon, gwŷr bucheddol, o bob cenedl dan y nef.
º2:6 Ac wedi myned y gair o hyn,
daeth y lliaws ynghyd, ac a drallodwyd, oherwydd bod pob un yn eu clywed hwy yn
llefaru yn ei iaith ei hun.
º2:7 Synnodd hefyd ar bawb, a
rhyfeddu a wnaethant, gan ddywedyd wrth ei gilydd, Wele, onid Galileaid yw’r
rhai hyn oll sydd yn llefaru?
º2:8 A pha fodd yr ydym ni yn eu
clywed hwynt bob un yn ein hiaith ein hun, yn yr hon y’n ganed ni?
º2:9 Parchiaid, a Mediaid, ac
Elamitiaid, a thrigolion Mesopotamia, a Jwdea, a Chapadocia, Pontus, ac Asia,
º2:10 Phrygia, a Phamffylia, yr
Aifft, a pharthau Libya, yr hon sydd gerllaw Cyrene, a dieithriaid o Rufeinwyr,
Iddewon, a phroselytiaid,
º2:11 Cretiaid, ac Arabiaid, yr ydym
ni yn eu clywed hwynt yn llefaru yn ein hiaith ni fawrion weithredoedd Duw.
º2:12 A synasant oll, ac a
ameuasant, gan ddywedyd y naill wrth y llall, Beth a all hyn fod?
º
º2:14 Eithr Pedr, yn sefyll gyda’r
un ar ddeg, a gyfododd ei leferydd, ac a ddywedodd wrthynt, O wŷr o
Iddewon, a chwi oll sydd yn trigo yn Jerwsalem, bydded hysbysol hyn i chwi, a
chlustymwrandewch â ’m geiriau:
º2:15 Canys nid yw’r rhai hyn yn
feddwon, fel yr ydych chwi yn tybied, oblegid y drydedd awr o’r dydd yw hi.
º2:16 Eithr hyn yw’r peth a
ddywedwyd trwy’r proffwyd Joel;
º2:17 A bydd yn y dyddiau diwethaf,
medd Duw, y tywalltaf o’m Hysbryd ar bob cnawd: a’ch meibion chwi a’ch merched
a broffwydant, a’ch gwŷr ieuainc a welant weledigaethau, a’ch hynafgwyr a
freuddwydiant freuddwydion:
º2:18 Ac ar fy ngweision ac ar fy
llawforynion y tywalltaf o’m Hysbryd yn y dyddiau hynny; a hwy a broffwydant:
º2:19 A mi a roddaf ryfeddodau yn y
nef uchod, ac arwyddion yn y ddaear isod; gwaed, a thân, a tharth mwg.
º
º2:21 A bydd, pwy bynnag a alwo ar
enw yr Arglwydd, a fydd cadwedig.
º2:22 Ha wŷr Israel, clywch y
geiriau hyn; Iesu o Nasareth, gŵr profedig gan Dduw yn eich plith chwi,
trwy nerthoedd a rhyfeddodau ac arwyddion, y rhai a wnaeth Duw trwyddo ef yn
eich canol chwi, megis ag y gwyddoch chwithau:
º2:23 Hwn, wedi ei roddi trwy derfynedig
gyngor a rhagwybodaeth Duw, a gymerasoch chwi, a thrwy ddwylo anwir a
groeshoeliasoch, ac a laddasoch: .::
º2:24 Yr hwn a gyfododd Duw, gan
ryddhau gofidiau angau: canys nid oedd bosibl ei atal ef ganddo.
º
º
º
º
º
º2:30 Am hynny, ac efe yn broffwyd,
yn gwybod dyngu o Dduw iddo trwy Iw, Mai o ffrwyth ei lwynau ef o ran y cnawd,
y cyfodai efe Grist i eistedd ar ei orseddfa ef:
º2:31 Ac efe yn rhagweled, a
lefarodd am atgyfodiad Crist, na adawyd ei enaid ef yn uffern, ac na welodd ei
gnawd ef lygredigaeth.
º
º2:33 Am hynny, wedi ei ddyrchafu ef
trwy ddeheulaw Duw, ac iddo dderbyn gan y Tad yr addewid o’r Ysbryd Glân, efe a
dywalltodd y peth yma yr ydych chwi yr awron yn ei weled ac yn ei glywed.
º
º
º
º2:37 Hwythau, wedi clywed hyn, a
ddwysbigwyd yn eu calon, ac a ddywedasant wrth Pedr, a’r apostolion eraill, Ha
wŷr frodyr, beth a wnawn ni?
º
º2:39 Canys i chwi y mae’r addewid,
ac i’ch plant, ac i bawb ymhell, cynifer ag a alwo’r Arglwydd ein Duw ni ato.
º2:40 Ac a llawer o ymadroddion
eraill y tystiolaethodd ac y cynghorodd efe, gan ddywedyd, Ymgedwch rhag y
genhedlaeth drofaus hon.
º2:41 Yna y rhai a dderbyniasant ei
air ef yn ewyllysgar a fedyddiwyd; a chwanegwyd atynt y dwthwn hwnnw ynghylch
tair mil o eneidiau.
º
º
º2:44 A’r rhai a gredent oll oeddynt
yn yr un man, a phob peth ganddynt yn gyffredin;
º
º2:46 A hwy beunydd yn parhau yn
gytûn yn y deml, ac yn torri bara o dŷ i dŷ, a gymerasant eu
lluniaeth mewn llawenydd a symledd calon,
º
PENNOD 3
º3:1 Pedr hefyd ac Ioan a aethant i fyny i’r deml ynghyd ar yr awr weddi,
sef y nawfed.
º3:2 A rhyw ŵr cloff o groth ei
fam a ddygid, yr hwn a ddodent beunydd wrth borth y deml, yr hwn a elwid
Prydferth, i ofyn elusen gan y rhai a elai i mewn i’r deml.
º3:3 Yr hwn, pan welodd efe Pedr ac
Ioan ar fedr myned i mewn i’r deml, a ddeisyfodd gael elusen.
º3:4 A Phedr yn dal sylw
º3:5 Ac efe a ddaliodd sylw arnynt,
gan obeithio cael rhywbeth ganddynt.
º3:6 Yna y dywedodd Pedr, Arian ac
aur nid oes gennyf; eithr yr hyn sydd gennyf, hynny yr wyf yn ei roddi i ti: Yn
enw Iesu Grist o Nasareth, cyfod a rhodia.
º3:7 A chan ei gymryd ef erbyn ei ddeheulaw,
efe a’i cyfododd ef i fyny; ac yn ebrwydd ei draed ef a’i fferau a gadarnhawyd.
º3:8 A chan neidio i fyny, efe a
safodd, ac a rodiodd, ac a aeth gyda hwynt i’r deml, dan rodio, a neidio, a
moli Duw.
º3:9 A’r holl bobl a’i gwelodd ef yn
rhodio, ac yn moli Duw.
º
º3:11 Ac fel yr oedd y cloff a
iachasid yn atal Pedr ac loan, yr holl bobl yn frawychus a gydredodd atynt i’r
porth a elwir Porth Solomon.
º3:12 A phan welodd Pedr, efe a
atebodd i’r bobl, Ha wŷr Israeliaid, beth a wnewch chwi yn rhyfeddu am
hyn? neu beth a wnewch chwi yn dal sylw arnom ni, fel pe trwy ein nerth ein hun
neu ein duwioldeb y gwnaethem i hwn rodio? -
º3:13 Duw Abraham, ac Isaac, a
Jacob, Duw ein tadau ni, a ogoneddodd ei Fab Iesu, yr hwn a draddodasoch chwi,
ac a’i gwadasoch gerbron Peilat, pan farnodd efe ef i’w ollwng yn rhydd.
º3:14 Eithr chwi a wadasoch y Sanct
a’r Cyfiawn, ac a ddeisyfasoch roddi i chwi ŵr llofruddiog;
º3:15 A Thywysog y bywyd a
laddasoch, yr hwn a gododd Duw o feirw; o’r hyn yr ydym ni yn dystion.
º3:16 A’i enw ef, trwy ffydd yn ei
enw ef, a nerthodd y dyn yma, a welwch ac a adwaenoch chwi: a’r ffydd yr hon
sydd trwyddo ef, a roes iddo ef yr holl iechyd hwn yn eich gŵydd chwi oll.
º3:17 Ac yn awr, frodyr, mi a wn mai
trwy anwybod y gwnaethoch, megis y gwnaeth eich pendefigion chwi hefyd.
º
º3:19 Edifarhewch gan hynny, a
dychwelwch, fel y dileer eich pechodau, pan ddelo’r amseroedd i orffwys o olwg
yr Arglwydd;
º3:20 Ac yr anfono efe Iesu Grist,
yr hwn a bregethwyd o’r blaen i chwi;
º3:21 Yr hwn sydd raid i’r nef ei
dderbyn hyd amseroedd adferiad pob peth, y rhai a ddywedodd Duw trwy enau ei
holl sanctaidd broffwydi erioed.
º3:22 Canys Moses a ddywedodd wrth y
tadau, Yr Arglwydd eich Duw a gyfyd i chwi Broffwyd o’ch brodyr, megis myfi:;
º3:23 A bydd, pob enaid ni wrandawo
ar y Proffwyd hwnnw, a lwyr ddifethir o blith y bobl.
º3:24 A’r holl broffwydi hefyd, o
Samuel ac o’r rhai wedi, cynifer ag a lefarasant, a ragfynegasant hefyd am y
dyddiau hyn.
º
º3:26 Duw, gwedi.cyfodi ei Fab Iesu
a’i hanfonodd ef i chwi yn gyntaf, gan eich bendithio chwi, trwy droi pob un
ohonoch ymaith oddi wrth eich drygioni.
PENNOD 4
º4:1 AC fel yr oeddynt yn llefaru wrth y bobl, yr offeiriaid, a blaenor y
deml, a’r Sadwceaid, a ddaethant arnynt hwy;
º4:2 Yn flin ganddynt am eu bod hwy
yn dysgu’r bobl, ac yn pregethu trwy’r Iesu yr atgyfodiad o feirw.
º4:3 A hwy a osodasant ddwylo arnynt
hwy, ac a’u dodasant mewn dalfa hyd drannoeth: canys yr oedd hi yn awr yn hwyr.
º4:4 Eithr llawer o’r rhai a glywsant
y gair a gredasant: a rhifedi’r gwŷr a wnaed ynghylch pum mil.
º4:5 A digwyddodd drannoeth ddarfod
i’w llywodraethwyr hwy, a’r henuriaid, a’r ysgrifenyddion, ymgynnull i
Jerwsalem,
º4:6 Ac Annas yr archoffeiriad, a
Chaiaffas, ac loan, ac Alexander, a chymaint ag oedd o genedl yr archoffeiriad.
º4:7 Ac wedi iddynt eu gosod hwy yn
y canol, hwy a ofynasant, Trwy ba awdurdod, neu ym mha enw, y gwnaethoch chwi
hyn?
º4:8 Yna Pedr, yn gyflawn o’r Ysbryd
Glân, a ddywedodd wrthynt, Chwychwi benaethiaid y bobl, a henuriaid Israel,
º4:9 Od ydys yn ein holi ni heddiw
am y weithred dda i’r dyn claf, sef pa wedd yr iachawyd ef;
º4:10 Bydded hysbys i chwi oll, ac i
bawb o bobl Israel, mai trwy enw Iesu Grist o Nasareth, yr hwn a
groeshoeliasoch chwi, yr hwn a gyfododd Duw o feirw, trwy hwnnw y mae hwn yn
sefyll yn iach ger eich bron chwi.
º4:11 Hwn yw’r maen a lyswyd gennych
chwi’r adeiladwyr, yr hwn a wnaed yn ben i’r gongl.
º
º4:13 A phan welsant hyfder Pedr ac
loan, a deall mai gwŷr anllythrennog ac annysgedig oeddynt, hwy a
ryfeddasant; a hwy a’u hadwaenent, eu bod hwy gyda’r Iesu.
º4:14 Ac wrth weled y dyn a iachasid
yn sefyll gyda hwynt, nid oedd ganddynt ddim i’w ddywedyd yn erbyn hynny.
º
º
º4:17 Eithr fel nas taener ymhellach
ymhlith y bobl, gan fygwth bygythiwn hwy, na lefaront mwyach wrth un dyn yn yr
enw hwn.
º4:18 A hwy a’u galwasant bwynt, ac
a orchmynasant iddynt nad ynganent ddim, ac na ddysgent yn enw yr Iesu.
º4:19 Eithr Pedr ac Ioan a atebasant
iddynt, ac a ddywedasant, Ai cyfiawn yw gerbron Duw, wrando arnoch chwi yn
hytrach nag ar Dduw, bernwch chwi.
º
º4:21 Eithr wedi eu bygwth
ymhellach, hwy a’u gollyngasant hwy yn rhyddion, heb gael dim i’w cosbi hwynt,
oblegid y bobl: canys yr oedd pawb yn gogoneddu Duw am yr hyn a wnaethid.
º4:22 Canys yr oedd y dyn uwchlaw
deugain oed, ar yr hwn y gwnaethid yr arwydd hwn o iechydwriaeth.
º4:23 A hwythau, wedi eu gollwng
ymaith, a ddaethant at yr eiddynt, ac a ddangosasant yr holl bethau a
ddywedasai’r archoffeiriaid a’r henuriaid wrthynt.
º4:24 Hwythau pan glywsant, o un
fryd a gyfodasant eu llef at Dduw, ac a ddywedasant, O Arglwydd, tydi yw’r Duw
yr hwn a wnaethost y nef, a’r ddaear, a’r môr, ac oll sydd ynddynt;
º4:25 Yr hwn trwy’r Ysbryd Glân, yng
ngenau dy was Dafydd, a ddywedaist, Paham y terfysgodd y cenhedloedd, ac y
bwriadodd y bobloedd bethau ofer?
º
º4:27 Canys mewn gwirionedd, yn y ddinas
hon yr ymgynullodd yn erbyn dŷ Sanct Fab Iesu, yr hwn a eneiniaist ti,
Herod a Phontius Peilat, gyda’r Cenhedloedd, a phobl Israel,
º4:28 I wneuthur pa bethau bynnag a
ragluniodd dy law a’th gyngor di eu gwneuthur.
º
º
º4:31 Ac wedi iddynt weddïo, siglwyd
y lle yr oeddynt wedi ymgynnull ynddo; a hwy a lanwyd oll o’r Ysbryd Glân, a
hwy a lefarasant air Duw yn hyderus.
º4:32 A lliaws y rhai a gredasant
oedd o un galon, ac un enaid; ac ni ddywedodd neb ohonynt fod dim a’r a feddai
yn eiddo ei hunan, eithr yr oedd ganddynt bob peth yn gyffredin.
º4:33 A’r apostolion trwy nerth mawr
a roddasant dystiolaeth o atgyfodiad yr Arglwydd Iesu: a gras mawr oedd arnynt
hwy oll.
º
º
º
º
PENNOD 5
º5:1 Eithr rhyw ŵr a’i enw Ananeias gyda Saffira ei wraig, a werthodd
dir,
º5:2 Ac a ddarnguddiodd beth o’r
gwerth, a’i wraig hefyd o’r gyfrinach, ac a ddug ryw gyfran, ac a’i gosododd
wrth draed yr apostolion.
º5:3 Eithr Pedr a ddywedodd,
Ananeias, paham y llanwodd Satan dy galon di i ddywedyd celwydd wrth yr Ysbryd
Glân, ac i ddarnguddio peth o werth y tir?
º5:4 Tra ydoedd yn aros, onid i ti
yr oedd yn aros? ac wedi ei werthu, onid oedd yn dy feddiant di? Paham y
gosodaist y peth hwn yn dy galon? ni ddywedaist ti gelwydd wrth ddynion, ond
wrth Dduw.
º5:5 Ac Ananeias, pan glybu’r
geiriau hyn, a syrthiodd i lawr, ac a drengodd. A daeth ofn mawr ar bawb a
glybu’r pethau hyn.
º5:6 A’r gwŷr ieuainc a
gyfodasant, ac a’i cymerasant ef, ac a’i dygasant allan, ac a’i claddasant.
º5:7 A bu megis ysbaid tair awr, a’i
wraig ef, heb wybod y peth a wnaethid, a ddaeth i mewn.
º5:8 A Phedr a atebodd iddi, Dywed
di i mi, Ai er cymaint y gwerthasoch chwi y tir? Hithau a ddywedodd, Ie, er
cymaint.
º5:9 A Phedr a ddywedodd wrthi,
Paham y cytunasoch i demtio Ysbryd yr Arglwydd? wele draed y rhai a gladdasant
dy ŵr di wrth y drws, a hwy a’th ddygant dithau allan.
º
º5:11 A bu ofn mawr ar yr holl
eglwys, ac ar bawb oll a glybu’r pethau hyn.
º5:12 A thrwy ddwylo’r apostolion y
gwnaed arwyddion a rhyfeddodau lawer ymhlith y bobl; (ac yr oeddynt oll yn
gytûn ym mhorth Solomon.
º
º5:14 A chwanegwyd atynt rai yn
credu yn yr Arglwydd, lliaws o wŷr a gwragedd hefyd:)
º5:15 Hyd oni ddygent y rhai
cleifion allan ar hyd yr heolydd, a’u gosod ar welyau a glythau, fel o’r hyn
lleiaf y cysgodai cysgod Pedr, pan ddelai heibio, rai ohonynt.
º5:16 A lliaws a ddaeth hefyd ynghyd
o’r dinasoedd o amgylch Jerwsalem, gan ddwyn rhai cleifion, a rhai a drallodid
gan ysbrydion aflan; y rhai a iachawyd oll.
º5:17 A’r archoffeiriad a gyfododd,
a’r holl rai oedd gydag ef, yr hon yw heresi’r Sadwceaid, ac a lanwyd o
genfigen,
º
º
º
º
º5:22 A’r swyddogion, pan ddaethant,
ni chawsant hwynt yn y carchar; eithr hwy a ddychwelasant, ac a fynegasant,
º
º5:24 A phan glybu’r archoffeiriad,
a blaenor y deml, a’r offeiriaid pennaf, yr ymadroddion hyn, amau a wnaethant
yn eu cylch hwy beth a ddeuai o hyn.
º5:25 Yna y daeth un, ac a fynegodd
iddynt, gan ddywedyd, Wele, y mae’r gwŷr a ddodasoch chwi yng ngharchar,
yn sefyll yn y deml, ac yn dysgu y bobl.
º
º
º
º5:29 A Phedr a’r apostolion a
atebasant ac a ddywedasant, Rhaid yw ufuddhau i Dduw yn fwy nag i ddynion.
º
º5:31 Hwn a ddyrchafodd Duw a’i
ddeheulaw, yn Dywysog, ac yn lachawdwr, i roddi edifeirwch i
º5:32 A nyni ydym ei dystion ef o’r
pethau hyn, a’r Ysbryd Glân hefyd, yr hwn a roddes Duw i’r rhai sydd yn
ufuddhau iddo ef.
º5:33 A phan glywsant hwy hynny, hwy
a ffromasant, ac a ymgyngorasant am eu lladd hwynt.
º
º
º
º
º
º
º5:40 A chytuno ag ef a wnaethant.
Ac wedi iddynt alw’r apostolion atynt, a’u curo, hwy a orchmynasant iddynt na
lefarent yn enw yr Iesu, ac a’u gollyngasant ymaith.
º5:41 A hwy a aethant allan o olwg y
cyngor yn llawen, am eu cyfrif hwynt yn deilwng i ddioddef amarch o achos ei
enw
º
PENNOD 6
º6:1 Ac yn y dyddiau hynny, a’r disgyblion yn amlhau, bu grwgnach
gan y Groegiaid yn erbyn yr Hebreaid, am ddirmygu eu gwragedd gweddwon hwy yn y
weinidogaeth feunyddiol.
º6:2 Yna y deuddeg a alwasant ynghyd
y lliaws disgyblion, ac a ddywedasant, Nid yw gymesur i ni adael gair Duw, a
gwasanaethu byrddau.
º
º6:4 Eithr ni a barhawn mewn gweddi
a gweinidogaeth y gair.
º6:5 A bodlon fu’r ymadrodd gan yr
holl liaws: a hwy a etholasant Steffan, gŵr llawn o ffydd ac o’r Ysbryd
Glân, a Philip, a Phrochorus, a Nicanor, a Thimon, a Pharmenas, a Nicolas,
proselyt o Antiochia:
º6:6 Y rhai a osodasant hwy gerbron
yr apostolion; ac wedi iddynt weddïo, hwy a ddodasant eu dwylo arnynt hwy,
º6:7 A gair Duw a gynyddodd; a
rhifedi’r disgyblion yn Jerwsalem a amlhaodd yn ddirfawr, a thyrfa fawr o’r
offeiriaid a ufuddhasant i’r ffydd.
º6:8 Eithr Steffan, yn llawn ffydd a
nerth, a wnaeth ryfeddodau ac arwyddion mawrion ymhlith y bobl. ‘
º6:9 Yna y cyfododd rhai o’r synagog
a elwir eiddo y Libertiniaid, a’r Cyreniaid, a’r Alexandriaid, a’r rhai o
Cilicia, ac o Asia, gan ymddadlau â Steffan:
º6:10 Ac ni allent wrthwynebu’r
doethineb a’r ysbryd trwy yr hwn yr oedd efe yn llefaru.
º
º6:12 A hwy a gynyrfasant y bobl,
a’r henuriaid, a’r ysgrifenyddion; a chan ddyfod arno, a’i cipiasant ef, ac a’i
dygasant i’r gynghorfa;
º6:13 Ac a osodasant gau dystion, y
rhai a ddywedent, Nid yw’r dyn hwn yn peidio â dywedyd cableiriau yn erbyn y
lle sanctaidd hwn, a’r gyfraith:
º6:14 Canys nyni a’i clywsom ef yn
dywedyd, y distrywiai yr Iesu hwn o Nasareth y lle yma, ac y newidiai efe y
defodau a draddododd Moses i ni.
º
PENNOD 7
º7:1 Yna y dywedodd yr archoffeiriad, A ydyw’r pethau hyn felly?
º7:2 Yntau a ddywedodd. Ha wŷr,
frodyr, a thadau, gwrandewch: Duw y gogoniant a ymddangosodd i’n tad Abraham,
pan oedd efe ym
º7:3 Ac a ddywedodd wrtho, Dos allan
o’th wlad, ac oddi wrth dy dylwyth, a thyred i’r tir a ddangoswyf i ti.
º7:4 Yna y daeth efe allan o dir y
Caldeaid, ac y preswyliodd yn Charran: ac oddi yno, wedi marw ei dad, efe a’i
symudodd ef i’r tir yma, yn yr hwn yr ydych chwi yn preswylio yr awr hon.
º7:5 Ac ni roes iddo etifeddiaeth
ynddo, naddo led troed; ac efe a addawodd ei roddi iddo i’w feddiannu, ac i’w
had ar ei ôl, pryd nad oedd plentyn iddo.
º7:6 A Duw a lefarodd fel hyn; Dy
had di a fydd ymdeithydd mewn gwlad ddieithr, a hwy a’i caethiwant ef, ac a’i
drygant, bedwar can mlynedd.
º7:7 Eithr y genedl yr hon a
wasanaethant hwy, a farnaf fi, medd Duw: ac wedi hynny y deuant allan, ac a’m
gwasanaethant i yn y lle hwn.
º7:8 Ac efe a roddes iddo gyfamod yr
enwaediad. Felly Abraham a genhedlodd Isaac, ac a enwaedodd
º7:9 A’r patrieirch, gan genfigennu,
a werthasant Joseff i’r Aifft: ond yr oedd Duw gydag ef,
º
º
º
º7:13 A’r ail waith yr adnabuwyd
Joseff gan ei frodyr; a chenedl Joseff a aeth yn hysbys i Pharo.
º7:14 Yna yr anfonodd Joseff, ac a
gyrchodd ei dad Jacob, a’i holl genedl, pymtheg enaid a thrigain.
º
º
º7:17 A phan nesaodd amser yr
addewid, yr hwn a dyngasai Duw i Abraham, y bobl a gynyddodd ac a amlhaodd yn
yr Aifft,
º
º7:19 Hwn a fu ddichellgar wrth ein
cenedl ni, ac a ddrygodd ein tadau, gan beri iddynt fwrw allan eu plant, fel
nad epilient.
º
º
º7:22 A Moses oedd ddysgedig yn holl
ddoethineb yr Eifftiaid, ac oedd nerthol mewn geiriau ac mewn gweithredoedd.
º7:23 A phan oedd efe yn llawn
deugain mlwydd oed, daeth i’w galon ef ymweled â’i frodyr plant yr
º7:24 A phan welodd efe un yn cael
cam, efe a’i hamddiffynnodd ef, ac a ddialodd gam yr hwn a orthrymid, gan
daro’r Eifftiwr.
º7:25 Ac efe a dybiodd fod ei frodyr
yn deall, fod Duw yn rhoddi iachawdwriaeth iddynt trwy ei law ef; eithr hwynt-hwy
ni ddeallasant.
º7:26 A’r dydd nesaf yr ymddangosodd
efe iddynt, a hwy yn ymrafaelio, ac a’u hanogodd hwynt i heddychu, gan
ddywedyd. Ha wŷr, brodyr ydych chwi; paham y gwnewch gam â’ch gilydd?
º
º7:28 A leddi di fi, y modd y
lleddaist yr Eifftiwr ddoe?
º7:29 A Moses a ffodd ar y gair hwn,
ac a fu ddieithr yn nhir Midian; lle y cenhedlodd efe ddau o feibion.
º7:30 Ac wedi cyflawni deugain
mlynedd, yr ymddangosodd iddo yn anialwch mynydd Seina, angel yr Arglwydd mewn
fflam dân mewn
º7:31 A Moses, pan welodd, a fu
ryfedd ganddo y golwg: a phan nesaodd i ystyried, daeth llef yr Arglwydd ato,
gan ddywedyd,
º7:32 Myfi yw Duw dy dadau, Duw
Abraham, a Duw Isaac, a Duw Jacob. A Moses, wedi myned yn ddychrynedig, ni
feiddiai ystyried.
º7:33 Yna y dywedodd yr Arglwydd
wrtho, Datod dy esgidiau oddi am dy draed; canys y lle yr wyt yn sefyll ynddo
sydd dir sanctaidd.
º7:34 Gan weled y gwelais ddrygfyd
fy mhobl y rhai sydd yn yr Aifft, a mi a glywais eu griddfan, ac a ddisgynnais
i’w gwared hwy. Ac yn awr tyred, mi a’th anfonaf di i’r Aifft.
º7:35 Y Moses yma, yr hwn a
wrthodasant hwy, gan ddywedyd, Pwy a’th osododd di yn llywodraethwr ac yn
farnwr? hwn a anfonodd Duw yn llywydd ac yn waredwr, trwy law yr angel, yr hwn
a ymddangosodd iddo yn y berth.
º
º
º
º
º
º
º
º7:43 A chwi a gymerasoch babell
Moloch, a seren eich duw Remffan, lluniau y rhai a wnaethoch i’w haddoli:
minnau a’ch symudaf chwi tu hwnt i Fabilon.
º7:44 Tabernacl y dystiolaeth oedd
ymhlith ein tadau yn yr anialwch, fel y gorchmynasai yr hwn a ddywedai wrth
Moses, am ei wneuthur ef yn ôl y portreiad a welsai.
º7:45 Yr hwn a ddarfu i’n tadau ni
ei gymryd, a’i ddwyn i mewn gydag Iesu i berchenogaeth y Cenhedloedd, y rhai a
yrrodd Duw allan o flaen ein tadau, hyd yn nyddiau Dafydd;
º7:46 Yr hwn a gafodd ffafr gerbron
Duw, ac a ddymunodd gael tabernacl i Dduw Jacob.
º7:47 Eithr Solomon a adeiladodd
dŷ iddo ef.
º7:48 Ond nid yw’r Goruchaf yn trigo
mewn temlau o waith dwylo; fel y mae’r proffwyd yn dywedyd,
º
º
º
º
º
º
º7:55 Ac efe, yn gyflawn o’r Ysbryd
Glân, a edrychodd yn ddyfal tua’r nef; ac a welodd ogoniant Duw, a’r Iesu yn
sefyll ar ddeheulaw Duw.
º
º
º
º7:59 A hwy a labyddiasant Steffan,
ac efe yn galw ar Dduw, ac yn dywedyd, Arglwydd Iesu, derbyn fy ysbryd.
º7:60 Ac efe a ostyngodd ar ei
liniau, ac a lefodd â llef uchel, Arglwydd, na ddod y pechod hwn yn eu herbyn.
Ac wedi iddo ddywedyd hyn, efe a hunodd.
10:
PENNOD 8
º8:1 A Saul oedd yn cytuno i’w ladd ef. A bu yn y dyddiau hynny erlid mawr
ar yr eglwys oedd yn Jerwsalem: a phawb a wasgarwyd ar hyd gwledydd Jwdea a
º8:2 A gwŷr bucheddol a
ddygasant Steffan i’w gladdu, ac a wnaethant alar mawr amdano ef.
º8:3 Eithr Saul oedd yn anrheithio’r
eglwys, gan fyned i mewn i bob tŷ, a chan lusgo allan wŷr a gwragedd,
efe a’u rhoddes yng ngharchar.
º8:4 A’r rhai a wasgarasid a
dramwyasant gan bregethu y gair.
º8:5 Yna Philip a aeth i waered i
ddinas
º8:6 A’r bobl yn gytûn a ddaliodd ar
y pethau a ddywedid gan Philip, wrth glywed ohonynt, a gweled yr arwyddion yr
oedd efe yn eu gwneuthur.
º8:7 Canys ysbrydion aflan, gan
lefain â llef uchel, a aethant allan o lawer a berchenogid ganddynt; a llawer
yn gleifion o’r parlys, ac yn gloffion, a iachawyd. .
º8:8 Ac yr oedd llawenydd mawr yn y
ddinas honno.
º8:9 Eithr rhyw ŵr a’i enw
Simon, oedd o’r blaen yn y ddinas yn swyno ac yn hudo pobl Samaria, gan
ddywedyd ei fod ef ei hun yn rhywun mawr:
º8:10 Ar yr hwn yr oedd pawb, o’r
lleiaf byd y mwyaf, yn gwrando, gan ddywedyd, Mawr allu Duw yw hwn.
º
º
º8:13 A Simon yntau hefyd a gredodd;
ac wedi ei fedyddio, a lynodd wrth Philip: a synnodd
º8:14 A phan glybu’r apostolion yn Jerwsalem,
dderbyn o
º
º
º
º8:18 A phan welodd Simon mai trwy
osodiad dwylo’r apostolion y rhoddid yr Ysbryd Glân, efe a gynigiodd iddynt
arian,
º
º8:20 Eithr Pedr a ddywedodd wrtho,
Bydded dy arian gyda thi i ddistryw, am i ti dybied y meddiennir dawn Duw trwy
arian.
º
º
º8:23 Canys mi a’th welaf mewn bustl
chwerwder, ac mewn rhwymedigaeth anwiredd.
º8:24 A Simon a atebodd ac a
ddywedodd, Gweddïwch chwi drosof fi at yr Arglwydd, fel na ddêl dim arnaf o’r
pethau a ddywedasoch.
º
º
º8:27 Ac efe a gyfododd, ac a aeth.
Ac wele, gŵr o
º
º8:29 A dywedodd yr Ysbryd wrth
Philip, dos yn nes, a glŷn wrth y cerbyd yma.
º8:30 A Philip a redodd ato, ac a’i
clybu ef yn darllen y proffwyd Eseias; ac a ddywedodd, A wyt ti yn deall y
pethau yr wyt yn eu darllen?
º
º8:32 A’r lle o’r ysgrythur yr oedd
efe yn ei ddarllen, oedd hwn, Fel dafad i’r lladdfa yr arweiniwyd ef; ac fel
oen gerbron ei gneifiwr yn fud, felly nid agorodd efe ei enau:
º
º8:34 A’r eunuch a atebodd Philip,
ac a ddywedodd, Atolwg i ti, am bwy y mae’r proffwyd yn dywedyd hyn? amdanoch
hun, ai am ryw un arall?
º8:35 A Philip a agorodd ei enau, ac
a ddechreuodd ar yr ysgrythur honno, ac a bregethodd iddo yr Iesu.
º8:36 Ac fel yr oeddynt yn myned ar
hyd y ffordd, hwy a ddaethant at ryw ddwfr. A’r eunuch a ddywedodd, Wele ddwfr;
beth sydd yn lluddias fy medyddio?
º8:37 A Philip a ddywedodd, Os wyt
ti yn credu â’th holl galon, fe a ellir. Ac efe a atebodd ac a ddywedodd, Yr
wyf yn credu fod Iesu Grist yn Fab Duw.
º8:38 Ac efe a orchmynnodd sefyll
o’r cerbyd: a hwy a aethant i waered ill dau i’r dwfr, Philip a’r eunuch; ac
efe a’i bedyddiodd ef.
º8:39 A phan ddaethant i fyny o’r
dwfr, Ysbryd yr Arglwydd a gipiodd Philip ymaith, ac ni welodd yr eunuch ef
mwyach: ac efe a aeth ar hyd ei ffordd ei hun yn llawen.
º8:40 Eithr Philip a gaed yn Asotus:
a chan dramwy, efe a efyngylodd ym mhob dinas hyd oni ddaeth efe i Cesarea.
PENNOD 9
º9:1 A SAUL ero yn chwythu bygythiau
a chelanedd yn erbyn disgyblion yr Arglwydd, a aeth at yr archoffeiriad,
º9:2 Ac a ddyfeisiodd ganddo
lythyrau i Ddamascus, at y synagogau; fel os câi efe neb o’r ffordd hon, na
gwŷr na gwragedd, y gallai efe eu dwyn hwy yn rhwym i Jerwsalem.
º9:3 Ac fel yr oedd efe yn ymdaith,
bu iddo ddyfod yn agos i Ddamascus: ac yn ddisymwth llewyrchodd o’i amgylch
oleuni o’r nef.
º9:4 Ac efe a syrthiodd ar y ddaear,
ac a glybu lais yn dywedyd wrtho, Saul, Saul, paham yr wyt yn fy erlid i?
º9:5 Yntau a ddywedodd, Pwy wyt ti,
Arglwydd? A’r Arglwydd a ddywedodd, Myfi yw Iesu, yr hwn yr wyt ti yn ei erlid:
caled yw i ti wingo yn erbyn y symbylau.
º9:6 Yntau gan grynu, ac â braw
arno, a ddywedodd, Arglwydd, beth a fynni di i mi ei wneuthur? A’r Arglwydd a
ddywedodd wrtho, Cyfod, a dos i’r ddinas, ac fe a ddywedir i ti pa beth sydd
raid i ti ei wneuthur.
º9:7 A’r gwŷr oedd yn
cyd-deithio ag ef a safasant yn fud, gan glywed y llais, ac heb weled neb.
º9:8 A Saul a gyfododd oddi ar y
ddaear; a phan agorwyd ei lygaid, ni welai efe neb: eithr hwy a’i tywysasant ef
erbyn ei law, ac a’i dygasant ef i mewn i Ddamascus.
º9:9 Ac efe a fu dridiau heb weled,
ac ni wnaeth na bwyta nac yfed.
º9:10 Ac yr oedd rhyw ddisgybl yn
Namascus, a’i enw Ananeias: a’r Arglwydd a ddywedodd wrtho ef mewn
gweledigaeth, Ananeias. Yntau a ddywedodd, Wele fi, Arglwydd.
º9:11 A’r Arglwydd a ddywedodd
wrtho, Cyfod, a dos i’r heol a elwir Union, a chais yn nhŷ Jwdas un a’i
enw Saul, o Darsus: canys, wele, y mae yn gweddïo;
º9:12 Ac efe a welodd mewn
gweledigaeth ŵr a’i enw Ananeias yn dyfod i mewn, ac yn dodi ei law arno,
fel y gwelai eilwaith.
º9:13 Yna yr atebodd Ananeias, O Arglwydd,
mi a glywais gan lawer am y gŵr hwn, faint o ddrygau a wnaeth efe i’th
saint di yn Jerwsalem.
º9:14 Ac yma y mae ganddo awdurdod
oddi wrth yr archoffeiriaid, i rwymo pawb sydd yn galw ar dy enw di.
º9:15 A dywedodd yr Arglwydd wrtho,
dos ymaith: canys y mae hwn yn llestr etholedig i mi, i ddwyn fy enw gerbron y
Cenhedloedd, a brenhinoedd, a phlant Israel.
º9:16 Canys myfi a ddangosaf iddo pa
bethau eu maint sydd raid iddo ef eu dioddef er mwyn fy enw i.
º9:17 Ac Ananeias a aeth ymaith, ac
a aeth i mewn i’r tŷ; ac wedi dodi ei ddwylo arno, efe a ddywedodd, Y
brawd Saul, yr Arglwydd a’m hanfonodd i; (lesu yr hwn a ymddangosodd i ti ar y
ffordd y daethost,) fel y gwelych drachefn, ac y’th lanwer â’r Ysbryd Glân.
º9:18 Ac yn ebrwydd y syrthiodd oddi
wrth ei lygaid ef megis cen: ac efe a gafodd ei olwg yn y man; ac efe a
gyfododd, ac a fedyddiwyd.
º9:19 Ac wedi iddo gymryd bwyd, efe
a gryfhaodd. A bu Saul gyda’r disgyblion oedd yn Namascus dalm o ddyddiau.
º9:20 Ac yn ebrwydd yn y synagogau
efe a bregethodd Grist, mai efe yw Mab Duw.
º9:21 A phawb a’r a’i clybu ef, a
synasant, ac a ddywedasant, Onid hwn yw yr un oedd yn difetha yn Jerwsalem y rhai
a alwent ar yr enw hwn, ac a ddaeth yma er mwyn hyn, fel y dygai hwynt yn rhwym
at yr archoffeiriaid?
º9:22 Eithr Saul a gynyddodd fwyfwy
o nerth, ac a orchfygodd yr Iddewon oedd yn preswylio yn Namascus, gan
gadarnhau mai hwn yw y Crist.
º9:23 Ac wedi cyflawni llawer o
ddyddiau, cydymgynghorodd yr Iddewon i’w ladd ef.
º9:24 Eithr eu cydfwriad hwy a
wybuwyd gan Saul: a hwy a ddisgwyliasant y pyrth ddydd a nos, i’w ladd ef.
º9:25 Yna y disgyblion a’i
cymerasant ef o hyd nos, ac a’i gollyngasant i waered dros y mur mewn basged.
º9:26 A Saul, wedi ei ddyfod i
Jerwsalem, a geisiodd ymwasgu â’r disgyblion: ac yr oeddynt oll yn ei ofni ef,
heb gredu ei fod ef yn ddisgybl.
º9:27 Eithr Barnabas a’i cymerodd
ef, ac a’i dug at yr apostolion, ac a fynegodd iddynt pa fodd y gwelsai efe yr
Arglwydd ar y ffordd, ac ymddiddan ohono ag ef, ac mor hy a fuasai efe yn
Namascus yn enw yr Iesu.
º9:28 Ac yr oedd efe gyda hwynt, yn
myned i mewn ac yn myned allan, yn Jerwsalem.
º9:29 A chain fod yn hy yn enw yr Arglwydd
Iesu, efe a lefarodd ac a ymddadleuodd yn erbyn y Groegiaid; a hwy a geisiasant
ei ladd ef.
º9:30 A’r brodyr, pan wybuant, a’i
dygasant ef i waered i Cesarea, ac a’i hanfonasant ef ymaith i Darsus.
º9:31 Yna yr eglwysi trwy holl
Jwdea, a Galilea, a Samaria, a gawsant heddwch, ac a adeiladwyd; a chan rodio
yn ofn yr Arglwydd, ac yn niddanwch yr Ysbryd Glân, hwy a amlhawyd.
º9:32 A bu, a Phedr yn tramwy trwy’r
holl wledydd, iddo ddyfod i waered at y saint hefyd y rhai oedd yn trigo yn
Lyda.
º9:33 Ac efe a gafodd yno ryw ddyn
a’i enw Aeneas, er ys wyth mlynedd yn gorwedd ar wely, yr hwn oedd glaf o’r
parlys.
º9:34 A Phedr a ddywedodd wrtho,
Aeneas, y mae Iesu Grist yn dy iacháu di: cyfod, a chyweiria dy wely. Ac efe a
gyfododd yn ebrwydd.
º9:35 A phawb a’r oedd yn preswylio
yn Lyda a Saron a’i gwelsant ef, ac a ymchwelasant at yr Arglwydd.
º9:36 Ac yn Jopa yr oedd rhyw
ddisgybles a’i henw Tabitha, (yr hon os cyfieithir a elwir Dorcas;) hon oedd yn
llawn o weithredoedd da ac elusennau, y rhai a wnaethai hi.
º9:37 A digwyddodd yn y dyddiau
hynny iddi fod yn glaf, a marw: ac wedi iddynt ei golchi, hwy a’i dodasant hi
mewn llofft.
º9:38 Ac oherwydd bod Lyda yn agos i
Jopa, y disgyblion a glywsant fod Pedr yno; ac a anfonasant ddau ŵr ato ef,
gan ddeisyf nad oedai ddyfod hyd atynt hwy.
º9:39 A Phedr a gyfododd, ac a aeth
gyda hwynt. Ac wedi ei ddyfod, hwy a’i dygasant ef i fyny i’r llofft: a’r holl
wragedd gweddwon a safasant yn ei ymyl ef yn wylo, ac yn dangos y peisiau a’r
gwisgoedd a wnaethai Dorcas tra ydoedd hi gyda hwynt.
º9:40 Eithr Pedr, wedi eu bwrw hwy i
gyd allan, a dodi ei liniau ar lawr, a weddïodd; a chan droi at y corff, a
ddywedodd, Tabitha, cyfod. A hi a agorodd ei llygaid; a phan welodd hi Pedr, hi
a gododd yn ei heistedd.
º9:41 Ac efe a roddodd ei Iaw iddi,
ac a’i cyfododd hi i fyny. Ac wedi galw y saint a’r gwragedd gweddwon, efe a’i
gosododd hi gerbron yn fyw.
º9:42 A hysbys fu trwy holl Jopa; a llawer a gredasant yn yr
Arglwydd.
º9:43 A bu iddo aros yn Jopa lawer o
ddyddiau gydag un Simon, barcer.
PENNOD 10
º10:1 Yr oedd rhyw ŵr yn Cesarea, a’i enw Cornelius, canwriad o’r
fyddin a elwid yr Italaidd;
º10:2 Gŵr defosiynol, ac yn
ofni Duw, ynghyd a’i holl dŷ, ac yn gwneuthur llawer o elusennau i’r bobl,
ac yn gweddïo Duw yn wastadol.
º10:3 Efe a welodd mewn gweledigaeth
yn eglur, ynghylch y nawfed awr o’r dydd, angel Duw yn dyfod i mewn ato, ac yn
dywedyd wrtho, Cornelius.
º10:4 Ac wedi iddo graffu
arno, a myned yn ofnus, efe a ddywedodd, Beth sydd, Arglwydd? Ac efe a
ddywedodd wrtho, Dy weddïau di a’th elusennau a ddyrchafasant yn goffadwriaeth
gerbron Duw.
º10:5 Ac yn awr anfon wŷr i
Jopa, a gyr am Simon, yr hwn a gyfenwir Pedr:
º10:6 Y mae efe yn lletya gydag un
Simon, barcer; tŷ‘r hwn sydd wrth y môr: efe a ddywed i ti pa beth sydd
raid i ti ei wneuthur.
º10:7 A phan ymadawodd yr angel oedd
yn ymddiddan â Chornelius, efe a alwodd ar ddau o dylwyth ei dŷ, a milwr
defosiynol o’r rhai oedd yn aros gydag ef:
º10:8 Ac wedi iddo fynegi iddynt y
cwbl, efe a’u hanfonodd hwynt i Jopa.
º10:9 A thrannoeth, fel yr oeddynt
hwy yn ymdeithio, ac yn nesáu at y ddinas, Pedr a aeth i fyny ar y tŷ i
weddïo, ynghylch y chweched awr.
º10:10 Ac fe ddaeth arno newyn mawr,
ac efe a chwenychai gael bwyd. Ac a hwynt yn paratoi iddo, fe syrthiodd arno
Iewyg:
º10:11 Ac efe a welai y nef yn
agored, a rhyw lestr yn disgyn arno, fel llenlliain fawr, wedi rhwymo ei
phedair congl, a’i gollwng i waered hyd y ddaear:
º10:12 Yn yr hon yr oedd pob rhyw
bedwarcarnolion y ddaear, a gwylltfilod, ac ymlusgiaid, ac ehediaid y nef.
º10:13 A daeth llef ato, Cyfod,
Pedr, lladd, a bwyta.
º10:14 A Phedr a ddywedodd, Nid
felly, Arglwydd: canys ni fwyteais i erioed ddim cyffredin neu aflan.
º10:15 A’r llef drachefn a ddywedodd
wrtho yr ail waith, Y pethau a lanhaodd Duw, na alw di yn gyffredin.
º10:16 A hyn a wnaed dair gwaith:
a’r llestr; a dderbyniwyd drachefn i fyny i’r nef.
º10:17 Ac fel yr oedd Pedr yn amau
ynddo’i hun beth oedd y weledigaeth a welsai; wele, y gwŷr a anfonasid
oddi wrth Cornelius, wedi ymofyn am dŷ Simon, oeddynt yn sefyll wrth y
porth.
º10:18 Ac wedi iddynt alw, hwy a
ofynasant a oedd Simon, yr hwn a gyfenwid Pedr, yn lletya yno.
º10:19 Ac fel yr oedd Pedr yn meddwl
am y weledigaeth, dywedodd yr Ysbryd wrtho, Wele dri wŷr yn dy geisio di.
º10:20 Am hynny cyfod, disgyn, a dos
gyda hwynt, heb amau dim: oherwydd myfi a’u hanfonais hwynt.
º10:21 A Phedr, wedi disgyn at y
gwŷr a anfonasid oddi wrth Cornelius ato, a ddywedodd, Wele, myfi yw’r hwn
yr ydych chwi yn ei geisio: beth yw yr achos y daethoch o’i herwydd?
º10:22 Hwythau a ddywedasant,
Cornelius! y canwriad, gŵr cyfiawn, ac yn ofni Duw, ac â gair da iddo gan
holl genedl yr Iddewon, a rybuddiwyd gan angel sanctaidd, i ddanfon amdanat ti
i’w dŷ, ac i wrando geiriau gennyt.
º10:23 Am hynny efe a’u galwodd
hwynt i mewn, ac a’u lletyodd hwy. A thrannoeth yr aeth Pedr ymaith gyda hwy,
a rhai o’r brodyr o Jopa a aeth gydag ef. .
º10:24 A thrannoeth yr aethant i
mewn i Cesarea. Ac yr oedd Cornelius yn disgwyl amdanynt; ac efe a alwasai ei
geraint a’i annwyl gyfeillion ynghyd.
º10:25 Ac fel yr oedd Pedr yn dyfod
i mewn, Cornelius a gyfarfu ag ef, ac a syrthiodd: wrth ei draed, ac a’i
haddolodd ef.
º10:26 Eithr Pedr a’i cyfododd ef i
fyny, gan ddywedyd, Cyfod; dyn wyf finnau hefyd.
º10:27 A than ymddiddan ag ef, efe a
ddaeth i mewn, ac a gafodd lawer wedi ymgynnull ynghyd.
º10:28 Ac efe a ddywedodd wrthynt,
Chwi a wyddoch mai anghyfreithlon yw i ŵr o Iddew ymwasgu neu ddyfod at
alltud: eithr Duw a ddangosodd i mi na alwn neb yn gyffredin neu yn aflan.
º10:29 O ba herwydd, ie, yn ddi-nag,
y deuthum, pan anfonwyd amdanaf: yr wyf gan hynny yn gofyn am ba achos y
danfonasoch amdanaf.
º10:30 A Chornelius a ddywedodd, Er
ys pedwar diwrnod i’r awr hon o’r dydd yr oeddwn yn ymprydio i ac ar y nawfed
awr yn gweddïo yn fy nhŷ: ac wele, safodd gŵr ger fy mron mewn gwisg
ddisglair,
º10:31 Ac a ddywedodd, Cornelius,
gwrandawyd dy weddi di, a’th elusennau a ddaethant mewn coffa gerbron Duw.
º10:32 Am hynny anfon i Jopa, a galw
am Simon, yr hwn a gyfenwir Pedr: y mae efe yn lletya yn nhŷ Simon,
barcer, yng nglan y môr; yr hwn, pan ddelo atat, a lefara wrthyt.
º10:33 Am hynny yn ddioed myfi a
anfonais atat, â thi a wnaethost yn dda ddyfod. Yr awron, gan hynny, yr
ŷm ni oll yn bresennol gerbron Duw, i wrando’r holl bethau a orchmynnwyd i
ti gan Dduw.
º10:34 Yna yr agorodd Pedr ei enau,
ac a ddywedodd, Yr wyf yn deall mewn gwirionedd, nad ydyw Duw dderbyniwr wyneb:
º10:35 Ond ym mhob cenedl, y neb
sydd yn ei ofni ef, ac yn gweithredu cyfiawnder, sydd gymeradwy ganddo ef.
º10:36 Y gair yr hwn a anfonodd Duw
i blant Israel, gan bregethu tangnefedd trwy Iesu Grist: (efe yw Arglwydd pawb
oll:)
º10:37 Chwychwi a wyddoch y gair a
fu yn holl Jwdea, gan ddechrau o Galilea, wedi’r bedydd a bregethodd loan:
º10:38 Y modd yr eneiniodd Duw Iesu
o Nasareth a’r Ysbryd Glân, ac â nerth; yr hwn a gerddodd o amgylch gan
wneuthur daioni, ac iacháu pawb a’r oedd wedi eu gorthrymu gan ddiafol: oblegid
yr oedd Duw gydag ef.
º10:39 A ninnau ydym dystion o’r
pethau oll a wnaeth efe yng ngwlad yr Iddewon, ac yn Jerwsalem; yr hwn a
laddasant, ac a groeshoeliasant ar bren:
º10:40 Hwn a gyfododd Duw y trydydd
dydd, ac a’i rhoddes ef i’w wneuthur yn amlwg;
º10:41 Nid i’r bobl oll, eithr i’r
tystion etholedig o’r blaen gan Dduw, sef i ni, y rhai a fwytasom ac a yfasom
gydag ef wedi ei atgyfodi ef o feirw.
º10:42 Ac efe a orchmynnodd i ni
bregethu i’r bobl, a thystiolaethu, mai efe yw’r hwn a ordeiniwyd gan Dduw yn
Farnwr byw a meirw.
º10:43 I hwn y mae’r holl broffwydi
yn dwyn tystiolaeth, y derbyn pawb a gredo ynddo ef faddeuant pechodau trwy ei
enw ef.
º10:44 A Phedr eto yn llefaru’r
geiriau hyn, syrthiodd yr Ysbryd Glân ar bawb a oedd yn clywed y gair.
º10:45 A’r rhai o’r enwaediad a
oeddynt yn credu, cynifer ag a ddaethent gyda Phedr, a synasant, am dywallt
dawn yr Ysbryd Glân ar y Cenhedloedd hefyd.
º10:46 Canys yr oeddynt yn eu clywed
hwy yn llefaru â thafodau, ac yn mawrygu Duw. Yna yr atebodd Pedr,
º10:47 A all neb luddias dwfr, fel
na fedyddier y rhai hyn, y rhai a dderbyniasant yr Ysbryd Glân fel ninnau?
º10:48 Ac efe a orchmynnodd eu
bedyddio hwynt yn enw yr Arglwydd. Yna
y deisyfasant arno aros dros ennyd o ddyddiau.
PENNOD 11
º11:1 A’r apostolion a’r brodyr oedd
yn Jwdea, a glywsant ddarfod i’r Cenhedloedd hefyd dderbyn gair Duw.
º11:2 A phan ddaeth Pedr i fyny i
Jerwsalem, y rhai o’r enwaediad a ymrysonasant yn ei erbyn ef,
º11:3 Gan ddywedyd, Ti a aethost i
mewn at wŷr dienwaededig, ac a fwyteaist gyda hwynt.
º11:4 Eithr Pedr a ddechreuodd, ac a
eglurodd y peth iddynt mewn trefn, gan ddywedyd,
º11:5 Yr oeddwn i yn ninas Jopa yn
gweddïo; ac mewn llewyg y gwelais weledigaeth, Rhyw lestr megis llenlliain fawr
yn disgyn, wedi ei gollwng o’r nef erbyn ei phedair congl; a hi a ddaeth hyd
ataf fi.
º11:6 Ar yr hon pan edrychais, yr
ystyriais, ac mi a welais bedwarcarnolion y ddaear, a gwylltfilod, ac
ymlusgiaid, ac ehediaid y nef.
º11:7 Ac mi a glywais lef yn
dywedyd wrthyf, Cyfod, Pedr; lladd, a bwyta.
º11:8 Ac mi a ddywedais, Nid felly,
Arglwydd: canys dim cyffredin neu aflan nid aeth un amser i’m genau.
º11:9 Eithr y llais a’m hatebodd i
eilwaith o’r nef, Y pethau a lanhaodd Duw, na alw di yn gyffredin.
º11:10 A hyn a wnaed dair gwaith:
a’r holl bethau a dynnwyd i fyny i’r nef drachefh.
º11:11 Ac wele, yn y man yr oedd tri
wŷr yn sefyll wrth y tŷ yr oeddwn ynddo, wedi eu hanfon o Cesarea
ataf fi.
º11:12 A’r Ysbryd a archodd i mi
fyned gyda hwynt, heb amau dim. A’r chwe brodyr hyn a ddaethant gyda mi; a nyni
a ddaethom i mewn i dŷ y gŵr.
º11:13 Ac efe a fynegodd i ni pa
fodd y gwelsai efe angel yn ei dŷ, yn sefyll ac yn dywedyd wrtho, Anfon
wŷr i Jopa, a gyr am Simon, a gyfenwir Pedr:
º11:14 Yr hwn a lefara eiriau wrthyt,
trwy y rhai y’th iacheir di a’th holl dŷ.
º11:15 Ac a myfi yn dechrau llefaru,
syrthiodd yr Ysbryd Glân arnynt, megis arnom ninnau yn y dechreuad.
º11:16 Yna y cofiais air yr Arglwydd,
y modd y dywedasai etc, Ioan yn wir a fedyddiodd â dwfr; eithr chwi a fedyddir
â’r Ysbryd Glân.
º11:17 Os rhoddes Duw gan hynny
iddynt hwy gyffelyb rodd ag i ninnau, y rhai a gredasom yn yr Arglwydd Iesu
Grist, pwy oeddwn i, i allu lluddias Duw?
º11:18 A phan glywsant y pethau hyn,
distawu a wnaethant, a gogoneddu Duw, gan ddywedyd, Fe roddes Duw, gan hynny
i’r Cenhedloedd hefyd edifeirwch i fywyd.
º11:19 A’r rhai a wasgarasid
oherwydd y blinder a godasai ynghylch Steffan, a dramwyasant hyd yn Phenice, a
Cyprus, ac Antiochia, heb lefaru’r gair wrth neb ond wrth yr Iddewon yn unig.
º11:20 A rhai ohonynt oedd wŷr
o Cyprus ac o Cyrene, y rhai wedi dyfod i Antiochia, a lefarasant wrth y
Groegiaid, gan bregethu yr Arglwydd Iesu.
º11:21 A llaw yr Arglwydd oedd gyda
hwynt: a nifer mawr a gredodd, ac a drodd at yr Arglwydd.
º11:22 A’i gair a ddaeth i glustiau
yr eglwys oedd yn Jerwsalem am y pethau hyn: a hwy a anfonasant Barnabas i
fyned hyd Antiochia.
º11:23 Yr hwn pan ddaeth, a gweled
gras Duw, a fu lawen ganddo, ac a gynghorodd bawb oll, trwy lwyrfryd calon, i
lynu wrth yr Arglwydd.
º11:24 Oblegid yr oedd efe yn
ŵr da, ac yn llawn o’r Ysbryd Glân, ac o ffydd: a llawer o bobl a
chwanegwyd i’r Arglwydd.
º11:25 Yna yr aeth Barnabas i Darsus,
i geisio Saul. Ac wedi iddo ei gael, efe a’i dug i Antiochia.
º11:26 A bu iddynt flwyddyn gyfan ymgynnull
yn yr eglwys, a dysgu pobl lawer, a bod galw y disgyblion yn Gristionogion yn
gyntaf yn Antiochia.
º11:27 Ac yn y dyddiau hynny daeth
proffwydi o Jerwsalem i waered i Antiochia.
º11:28 Ac un ohonynt, a’i enw
Agabus, a gyfododd, ac a arwyddocaodd trwy yr Ysbryd, y byddai newyn mawr dros
yr holl fyd: yr hwn hefyd a fu dan Claudius Cesar.
º11:29 Yna y disgyblion, bob un yn
ôl ei allu, a fwriadasant anfon cymorth i’r brodyr oedd yn preswylio yn Jwdea:
º11:30 Yr hyn beth hefyd a
wnaethant, gan ddanfon at yr henuriaid trwy law Barnabas a Saul.
PENNOD 12
º12:1 Ac ynghylch y pryd hwnnw yr estynnodd Herod frenin ei ddwylo i ddrygu
rhai o’r eglwys.
º12:2 Ac efe a laddodd Iago brawd
Ioan â’r cleddyf.
º12:3 A phan welodd fod yn dda gan
yr Iddewon hynny, efe a chwanegodd ddala Pedr hefyd. (A dyddiau’r bara croyw
ydoedd hi.)
º12:4 Yr hwn, wedi ei ddal, a roddes
efe yng ngharchar, ac a’i traddododd at bedwar pedwariaid o filwyr i’w gadw;
gan ewyllysio, ar ôl y Pasg, ei ddwyn ef allan at y bobl.
º12:5 Felly Pedr a gadwyd yn y
carchar: eithr gweddi ddyfal a wnaethpwyd gan yr eglwys at Dduw drosto ef.
º12:6 A phan oedd Herod â’i fryd ar
ei ddwyn ef allan, y nos honno yr oedd Pedr yn cysgu rhwng dau filwr, wedi ei
rwymo â dwy gadwyn; a’r ceidwaid o flaen y drws oeddynt yn cadw y carchar.
º12:7 Ac wele, angel yr Arglwydd a
safodd gerllaw, a goleuni a ddisgleiriodd yn y carchar: ac efe a drawodd ystlys
Pedr, ac a’i cyfododd ef, gan ddywedyd, Cyfod yn fuan. A’i gadwyni ef a
syrthiasant oddi wrth ei ddwylo.
º12:8 A dywedodd yr angel wnho,
Ymwregysa, a rhwym dy sandalau. Ac felly y gwnaeth efe. Yna y dywedodd, Bwrw dy
wisg amdanat, a chanlyn fi.
º12:9 Ac efe a aeth allan, ac a’i
canlynodd ef: ac ni wybu mai gwir oedd y peth a wnaethid gan yr angel; eithr yr
oedd yn tybied mai gweled gweledigaeth yr oedd.
º12:10 Ac wedi myned ohonynt heblaw
y gyntaf a’r ail wyliadwriaeth, hwy a ddaethant i’r porth haearn yr hwn sydd yn
arwain i’r ddinas, yr hwn a ymagorodd iddynt o’i waith ei hun: ac wedi eu myned
allan, hwy a aethant ar hyd un heol; ac yn ebrwydd yr angel a aeth ymaith oddi
wrtho.
º12:11 A Phedr, wedi dyfod ato ei
hun, a ddywedodd, Yn awr y gwn yn wir anfon o’r Arglwydd ei angel, a’m gwared i
allan o law Herod, ac oddi wrth holl ddisgwyl-iad pobl yr Iddewon.
º12:12 Ac wedi iddo gymryd pwyll,
efe a ddaeth i dŷ Mair mam loan, yr hwn oedd â’i gyfenw Marc, lle yr oedd
llawer wedi ymgasglu, ac yn gweddïo.
º12:13 Ac fel yr oedd Pedr yn curo
drws y porth, morwyn a ddaeth i ymwrando, a’i henw Rhode.
º12:14 A phan adnabu hi lais Pedr,
nid agorodd hi y porth gan lawenydd; eithr hi a redodd i mewn, ac a fynegodd
fod Pedr yn sefyll o flaen y porth.
º12:15 Hwythau a ddywedasant wrthi,
Yr wyt ti’n ynfydu. Hithau a daerodd mai felly yr oedd. Eithr hwy a
ddywedasant, Ei angel ef ydyw.
º12:16 A Phedr a barhaodd yn curo:
ac wedi iddynt agori, hwy a’i gwelsant ef, ac a synasant.
º12:17 Ac efe a amneidiodd arnynt â
llaw i dewi, ac a adroddodd iddynt pa wedd y dygasai’r Arglwydd ef allan o’r
carchar: ac efe a ddywedodd, Mynegwch y pethau hyn i Iago, ac i’r brodyr. Ac
efe a ymadawodd, ac a aeth i le arall.
º12:18 Ac wedi ei myned hi yn ddydd,
yr oedd trallod nid bychan ymhlith y milwyr, pa beth a ddaethai o Pedr.
º12:19 Eithr Herod, pan ei ceisiodd
ef, ac, heb ei gael, a holodd y ceidwaid, ac a orchmynnodd eu cymryd hwy
ymaith. Yntau a aeth i waered o Jwdea i Cesarea, ac a arhosodd yno.
º12:20 Eithr Herod oedd yn llidiog
iawn yn erbyn gwŷr Tyrus a Sidon: a hwy a ddaethant yn gytûn ato; ac wedi
ennill Blastus, yr hwn oedd ystafellydd y brenin, hwy a ddeisyfasant
dangnefedd; am fod eu gwlad hwynt yn cael ei chynhaliaeth o wlad y brenin.
º12:21 Ac ar ddydd nodedig, Herod,
gwedi gwisgo dillad brenhinol, a eisteddodd ar orseddfainc, ac a areithiodd
wrthynt.
º12:22 A’r bobl a roes floedd,
Lleferydd Duw, ac nid dyn ydyw.
º12:23 Ac allan o law y trawodd
angel yr Arglwydd ef, am na roesai’r gogoniant i Dduw: a chan bryfed yn ei ysu,
efe a drengodd.
º12:24 A gair Duw a gynyddodd ac a
amlhaodd.
º12:25 A Barnabas a Saul, wedi
cyflawni eu gweinidogaeth, a ddychwelasant o Jerwsalem, gan gymryd gyda hwynt
Ioan hefyd, yr hwn a gyfenwid Marc.
PENNOD 13
º13:1 Yr oedd hefyd yn yr eglwys ydoedd yn Antiochia, rai proffwydi ac
athrawon; Barnabas, a Simeon, yr hwn a elwid Niger, a Lweius o Cyrene, a
Manaen, brawd-maeth Herod y tetrarch, a Saul.
º13:2 Ac fel yr oeddynt hwy yn
gwasanaethu yr Arglwydd, ac yn ymprydio, dywedodd yr Ysbryd Glân, Neilltuwch i
mi Barnabas a Saul, i’r gwaith y gelwais hwynt iddo.
º13:3 Yna, wedi iddynt ymprydio a
gweddïo, a dodi eu dwylo arnynt, hwy a’u gollyngasant ymaith.
º13:4 A hwythau, wedi eu danfon
ymaith gan yr Ysbryd Glân, a ddaethant i Seleucia; ac oddi yno a fordwyasant, i
Cyprus.
º13:5 A phan oeddynt yn Salamis, hwy
a bregethasant air Duw yn synagogau yr Iddewon: ac yr oedd hefyd ganddynt Ioan
yn weinidog.
º13:6 Ac wedi iddynt dramwy trwy’r
ynys hyd Paffus, hwy a gawsant ryw swynwr, gau broffwyd o Iddew, a’i enw
Bariesu;
º13:7 Yr hwn oedd gyda’r rhaglaw,
Sergius Paulus, gŵr call: hwn, wedi galw ato Barnabas a Saul, a ddeisyfodd
gael clywed gair Duw.
º13:8 Eithr Elymas y swynwr, (canys felly
y cyfieithir ei enw ef,) a’u gwrthwynebodd hwynt, gan geisio gwyrdroi’r rhaglaw
oddi wrth y ffydd.
º13:9 Yna Saul, (yr hwn hefyd a
elwir Paul,) yn llawn o’r Ysbryd Glân, a edrychodd yn graff arno ef,
º13:10 Ac a ddywedodd, O gyflawn o
bob twyll a phob ysgelerder, tydi mab diafol, a gelyn pob cyfiawnder, oni
pheidi di â gwyro union ffyrdd yr Arglwydd?
º13:11 Ac yn awr wele, y mae llaw yr
Arglwydd arnat ti, â thi a fyddi ddall heb weled yr haul dros amser. Ac yn
ddiatreg y syrthiodd arno niwlen a thywyllwch; ac efe a aeth oddi amgylch gan
geisio rhai i’w arwain erbyn ei law.
º13:12 Yna y rhaglaw, pan welodd yr
hyn a wnaethid, a gredodd, gan ryfeddu wrth ddysgeidiaeth yr Arglwydd.
º13:13 A Phaul a’r rhai oedd gydag
ef;i aethant ymaith o Paffus, ac a ddaethant i Perga yn Pamffylia: eithr Ioan a
ymadawodd oddi wrthynt, ac a ddychwelodd i Jerwsalem.
º13:14 Eithr hwynt-hwy, wedi ymado o
Perga, a ddaethant i Antiochia yn Pisidia, ac a aethant i mewn i’w synagog ar y
dydd Saboth, ac a eisteddasant.
º13:15 Ac ar ôl darllen y gyfraith
a’r proffwydi, llywodraethwyr y synagog a anfonasant atynt, gan ddywedyd. Ha
wŷr, frodyr, od oes gennych air o gyngor i’r bobl, traethwch.
º13:16 Yna y cyfododd Paul i fyny, a
chan amneidio â’i law am osteg, a ddywedodd, O wŷr o Israel, a’r rhai
ydych yn ofni Duw, gwrandewch.
º13:17 Duw y bobl hyn Israel a
etholodd ein tadau ni, ac a ddyrchafodd y bobl, pan oeddynt yn ymdeithio yng
ngwlad yr Aifft, ac â braich uchel y dug efe hwynt oddi yno allan.
º13:18 Ac ynghylch deugain mlynedd o
amser y goddefodd efe eu harferion hwynt yn yr anialwch.
º13:19 Ac wedi iddo ddinistrio saith
genedl yn nhir Canaan, â choelbren y parthodd efe dir y rhai hynny iddynt hwy.
º13:20 Ac wedi’r pethau hyn, dros
ysbaid ynghylch pedwar cant a deng mlynedd a deugain, efe a roddes farnwyr
iddynt, hyd Samuel y proffwyd.
º13:21 Ac ar ôl hynny y dymunasant
gael brenin: ac fe a roddes Duw iddynt Saul mab Cis, gŵr o lwyth Benjamin,
ddeugain mlynedd.
º13:22 Ac wedi ei ddiswyddo ef, y
cyfododd efe Dafydd yn frenin iddynt; am yr hwn y tystiolaethodd, ac y
dywedodd, Cefais Dafydd mab Jesse, gŵr yn ôl fy nghalon, yr hwn a gyflawna
fy holl ewyllys.
º13:23 O had hwn, Duw, yn ôl ei
addewid, a gyfododd i Israel yr lachawdwr Iesu:
º13:24 Wedi i Ioan ragbregethu o
flaen ei ddyfodiad ef i mewn, fedydd edifeirwch i holl bobl Israel.
º13:25 Ac fel yr oedd Ioan yn
cyflawni ei redfa, efe a ddywedodd, Pwy yr ydych chwi yn tybied fy mod i? Nid
myfi yw efe: eithr wele, y mae un yn dyfod ar fy ôl i, yr hwn nid wyf yn
deilwng i ddatod esgidiau ei draed.
º13:26 Ha wŷr frodyr, plant o
genedl Abraham, a’r rhai yn eich plith sydd yn ofni Duw, i chwi y danfonwyd
gair yr iachawdwriaeth hon.
º13:27 Canys y rhai oedd yn
preswylio yn Jerwsalem, a’u tywysogion, heb adnabod hwn, a lleferydd y
proffwydi y rhai a ddarllenid bob Saboth, gan ei farnu ef, a’u cyflawnasant.
º13:28 Ac er na chawsant ynddo ddim
achos angau, hwy a ddymunasant ar Peilat ei ladd ef.
º13:29 Ac wedi iddynt gwblhau pob
peth a’r a ysgrifenasid amdano ef, hwy a’i disgynasant ef oddi ar y pren, ac
a’i dodasant mewn bedd.
º13:30 Eithr Duw a’i cyfododd ef
oddi wrth y meirw:
º13:31 Yr hwn a welwyd dros ddyddiau
lawer gan y rhai a ddaethant i fyny gydag ef o Galilea i Jerwsalem, y rhai sydd
dystion iddo wrth y bobl.
º13:32 Ac yr ydym ni yn efengylu i
chwi yr addewid a wnaed i’r tadau, ddarfod i Dduw gyflawni hon i ni eu plant
hwy, gan iddo atgyfodi’r Iesu:
º13:33 Megis ag yr ysgrifennwyd yn
yr ail Salm, Fy Mab i ydwyt ti; myfi heddiw a’th genhedlais.
º13:34 Ac am iddo ei gyfodi ef o’r
meirw, nid i ddychwelyd mwy i lygredigaeth, y dywedodd fel hyn, Rhoddaf i chwi
sicr drugareddau Dafydd.
º13:35 Ac am hynny y mae yn dywedyd
mewn Salm arall, Ni adewi i’th Sanct weled llygredigaeth.
º13:36 Canys Dafydd, wedi iddo
wasanaethu ei genhedlaeth ei hun trwy ewyllys Duw, a hunodd, ac a ddodwyd at ei
dadau, ac a welodd lygredigaeth:
º13:37 Eithr yr hwn a gyfododd Duw,
ni welodd lygredigaeth.
º13:38 Am hynny bydded hysbys i
chwi, ha wŷr frodyr, mai trwy hwn yr ydys yn pregethu i chwi faddeuant
pechodau:
º13:39 A thrwy hwn y cyfiawnheir pob
un sydd yn credu, oddi wrth yr holl bethau y rhai ni allech trwy gyfraith Moses
gael eich cyfiawnhau oddi wrthynt.
º13:40 Gwyliwch gan hynny na ddêl
arnoch y peth a ddywedwyd yn y proffwydi;
º13:41 Edrychwch, O ddirmygwyr, a
rhyfeddwch, a diflennwch: canys yr wyf yn gwneuthur gweithred yn eich dyddiau,
gwaith ni chredwch ddim, er i neb ei ddangos i chwi.
º13:42 A phan aeth yr Iddewon allan
o’r synagog, y Cenhedloedd a atolygasant gael pregethu’r geiriau hyn iddynt y
Saboth nesaf.
º13:43 Ac wedi gollwng y
gynulleidfa, llawer o’r Iddewon ac o’r proselytiaid crefyddol a ganlynasant
Paul a Barnabas; y rhai gan lefaru wrthynt, a gyngorasant iddynt aros yng ngras
Duw.
º13:44 A’r Saboth nesaf, yr holl
ddinas agos a ddaeth ynghyd i wrando gair Duw.
º13:45 Eithr yr Iddewon, pan welsant
y torfeydd, a lanwyd o genfigen, ac a ddywedasant yn erbyn y pethau a ddywedid
gan Paul, gan wrthddywedyd a chablu.
º13:46 Yna Paul a Barnabas a aethant
yn hy, ac a ddywedasant, Rhaid oedd llefaru gair Duw wrthych chwi yn gyntaf:
eithr oherwydd eich bod yn ei wrthod, ac yn eich barnu eich hunain yn
annheilwng o fywyd tragwyddol, wele, yr ydym yn troi at y Cenhedloedd.
º13:47 Canys felly y gorchmynnodd yr
Arglwydd i ni, gan ddywedyd, Mi a’th osodais di yn oleuni i’r Cenhedloedd, i
fod ohonot yn iachawdwriaeth hyd eithaf y ddaear.
º13:48 A’r Cenhedloedd pan glywsant,
a fu lawen ganddynt, ac a ogoneddasant air yr Arglwydd; a chynifer ag oedd wedi
eu hordeinio i fywyd tragwyddol, a gredasant.
º13:49 A gair yr Arglwydd a daenwyd
trwy’r holl wlad.
º13:50 A’r Iddewon a anogasant y
gwragedd crefyddol ac anrhydeddus, a phenaethiaid y ddinas, ac a godasant erlid
yn erbyn Paul a Barnabas, ac a’u bwriasant hwy allan o’u terfynau.
º13:51 Eithr hwy a ysgydwasant y
llwch oddi wrth eu traed yn eu herbyn hwynt, ac a ddaethant i Iconium.
º13:52 A’r disgyblion a gyflawnwyd o
lawenydd, ac o’r Ysbryd Glân.
PENNOD 14
º14:1 A digwyddodd yn Iconium iddynt fyned ynghyd i synagog yr
Iddewon, a llefaru felly, fel y credodd lliaws mawr o’r Iddewon ac o’r Groegwyr
hefyd.
º14:2 Ond yr Iddewon anghredadun a
gyffoesant feddyliau’r Cenhedloedd, ac a’u gwnaethant yn ddrwg yn erbyn y
brodyr.
º14:3 Am hynny hwy a arosasant yno
amser mawr, gan fod yn hy yn yr Arglwydd, yr hwn oedd yn dwyn tystiolaeth i
air ei ras, ac yn cenhadu gwneuthur arwyddion a rhbyfeddodau trwy eu dwylo
hwynt.
º14:4 Eithr lliaws y ddinas a rannwyd:
a rhai oedd gyda’r Iddewon, a rhai gyda’r apostolion.
º14:5 A phan wnaethpwyd rhuthr gan y
Cenhedloedd a’r Iddewon, ynghyd a’u llywodraethwyr, i’w hamherchi hwy, ac i’w
llabyddio,
º14:6 Hwythau a ddeallasant hyn, ac
a ffoesant i Lystra a Derbe, dinasoedd o Lycaonia, ac i’r wlad oddi amgylch:
º14:7 Ac yno y buant yn efengylu.
º14:8 Ac yr oedd gŵr yn eistedd
yn Lystra yn ddiffrwyth ei draed, yr hwn oedd gloff o groth ei fam, ac ni
rodiasai erioed.
º14:9 Hwn a glybu Paul yn llefaru,
yr hwn wrth edrych yn graff arno, a gweled fod ganddo ffydd i gael iechyd,
º14:10 A ddywedodd â llef uchel, Saf
ar dy draed yn union. Ac efe a neidiodd i fyny, ac a rodiodd.
º14:11 A phan welodd y bobloedd y
peth a wnaethai Paul, hwy a godasant eu llef, gan ddywedyd yn iaith Lycaonia, Y
duwiau yn rhith dynion a ddisgynasant atom.
º14:12 A hwy a alwasant Barnabas yn
Jwpiter; a Phaul yn Mercurius, oblegid efe oedd yr ymadroddwr pennaf.
º14:13 Yna offeiriad Jwpiter, yr hwn
oedd o flaen eu dinas, a ddug deirw a gariantau i’r pyrth, ac a fynasai gyda’r
bobl aberthu.
º14:14 A’r apostolion Barnabas a
Phaul, pan glywsant hynny, a rwygasant eu dillad, ac a neidiasant ymhlith y
bobl, gan lefain,
º14:15 A dywedyd, Ha wŷr, paham
y gwnewch chwi’r pethau hyn? dynion hefyd ydym ninnau, yn gorfod goddef fel
chwithau, ac yn pregethu i chwi ar i chwi droi oddi wrth y pethau gweigion yma
at Dduw byw, yr hwn a wnaeth nef a daear, a’r môr, a’r holl bethau sydd
ynddynt:
º14:16 Yr hwn yn yr oesoedd gynt a
oddefodd i’r holl genhedloedd fyned yn eu ffyrdd eu hunain.
º14:17 Er hynny ni adawodd efe
mohono ei hun yn ddi-dyst, gan wneuthur daioni, a rhoddi glaw o’r nefoedd i ni,
a thymhorau ffrwythlon, a llenwi ein calonnau ni â lluniaeth ac â llawenydd.
º14:18 Ac er dywedyd y pethau hyn,
braidd ataliasant y bobl rhag aberthu iddynt.
º14:19 A daeth yno Iddewon o
Antiochia ac Iconium, a hwy a berswadiasant y bobl; ac wedi llabyddio Paul, a’i
llusgasant ef allan o’r ddinas, gan dybied ei fod ef wedi marw.
º14:20 Ac fel yr oedd y disgyblion
yn sefyll o’i amgylch, efe a gyfododd, ac a aeth i’r ddinas: a thrannoeth efe a
aeth allan, efe a Barnabas, i Derbe.
º14:21 Ac wedi iddynt bregethu’r
efengyl i’r ddinas honno, ac ennill llawer o ddisgyblion, hwy a ddychwelasant i
Lystra, ac Iconium, ac Antiochia,
º14:22 Gan gadarnhau eneidiau’r
disgyblion, a’u cynghori i aros yn y ffydd, ac mai trwy lawer o orthrymderau y
mae yn rhaid i ni fyned i deyrnas Dduw.
º14:23 Ac wedi ordeinio iddynt
henuriaid ym mhob eglwys, a gweddïo gydag ymprydiau, hwy a’u gorchmynasant
hwynt i’r Arglwydd, yr hwn y credasent ynddo.
º14:24 Ac wedi iddynt dramwy trwy
Pisidia, hwy a ddaethant i Pamffylia.
º14:25 Ac wedi pregethu’r gair yn
Perga, hwy a ddaethant i waered i Attalia:
º14:26 Ac oddi yno a fordwyasant i
Antiochia, o’r lle yr oeddynt wedi eu gorchymyn i ras Duw i’r gorchwyl a
gyflawnasant.
º14:27 Ac wedi iddynt ddyfod, a
chynnull yr eglwys ynghyd, adrodd a wnaethant faint o bethau a wnaethai Duw
gyda hwy, ac iddo ef agoryd i’r Cenhedloedd ddrws y ffydd.
º14:28 Ac yno yr arosasant hwy dros
hir o amser gyda’r disgyblion.
PENNOD 15
º15:1 A rhai wedi dyfod i waered o Jwdea, a ddysgasant y brodyr, gan ddywedyd,
Onid enwaedir chwi yn ôl defod Moses, ni ellwch fod yn gadwedig.
º15:2 A phan ydoedd ymryson â dadlau
nid bychan gan Paul a Barnabas yn eu herbyn, hwy a ordeiniasant fyned o Paul a
Barnabas, a rhai eraill ohonynt, i fyny i Jerwsalem, at yr apostohon a’r
henuriaid, ynghylch y cwestiwn yma.
º15:3 Ac wedi eu hebrwng gan yr
eglwys, hwy a dramwyasant trwy Phenice a Samaria, gan fynegi troad y
Cenhedloedd: a hwy a barasant lawenydd mawr i’r brodyr oll.
º15:4 Ac wedi eu dyfod hwy i
Jerwsalem hwy a dderbyniwyd gan yr eglwys, a chan yr apostolion, a chan yr
henuriaid; a hwy a fynegasant yr holl bethau a wnaethai Duw gyda hwynt.
º15:5 Eithr cyfododd rhai o sect y
Phariseaid y rhai oedd yn credu, gan ddywedyd, Mai rhaid iddynt eu henwaedu, a
gorchymyn cadw deddf Moses.
º15:6 A’r apostolion a’r henuriaid a
ddaethant ynghyd i edrych am y mater yma.
º15:7 Ac wedi bod ymddadlau mawr,
cyfododd Pedr, ac a ddywedodd wrthynt, Ha wŷr frodyr, chwi a wyddoch
ddarfod i Dduw er ys talm o amser yn ein plith ni fy ethol i, i gael o’r
Cenhedloedd trwy fy ngenau i glywed gair yr efengyl, a chredu,
º15:8 A Duw, adnabyddwr calonnau, a
ddug dystiolaeth iddynt, gan roddi iddynt yr Ysbryd Glân, megis ag i ninnau:
º15:9 Ac ni wnaeth efe ddim
gwahaniaeth rhyngom ni a hwynt, gan buro eu calonnau hwy trwy ffydd.
º15:10 Yn awr gan hynny paham yr
ydych chwi yn temtio Duw, i ddodi iau ar warrau’r disgyblion, yr hon ni allai,
ein tadau ni na ninnau ei dwyn?
º15:11 Eithr trwy ras yr Arglwydd
Iesu Grist, yr ydym ni yn credu ein bod yn gadwedig, yr un modd â hwythau .
º15:12 A’r holl liaws a ddistawodd,
ac a wrandawodd ar Barnabas a Phaul, yn mynegi pa arwyddion a rhyfeddodau eu
maint a wnaethai Duw ymhlith y Cenhedloedd trwyddynt hwy.
º15:13 Ac wedi iddynt ddistewi,
atebodd Iago, gan ddywedyd. Ha wŷr frodyr, gwrandewch arnaf fi.
º15:14 Simeon a fynegodd pa wedd yr
ymwelodd Duw ar y cyntaf, i gymryd o r Cenhedloedd bobl i’w enw.
º15:15 Ac â hyn y cytuna geiriau’r
proffwydi; megis y mae yn ysgrifenedig,
º15:16 Ar ôl hyn y dychwelaf, ac yr
adeiladaf drachefn dabernacl Dafydd, yr hwn sydd wedi syrthio, a’i fylchau ef a
adeiladaf drachefn, ac a’i cyfodaf eilchwyl:
º15:17 Fel y byddo i hyn a weddiller
o ddynion geisio’r Arglwydd, ac i’r holl Genhedloedd, y rhai y gelwir fy enw i
amynt, medd yr Arglwydd, yr hwn sydd yn gwneuthur yr holl bethau hyn
º15:18 Hysbys i Dduw yw ei
weithredoedd oll erioed.
º15:19 Oherwydd paham fy marn i yw,
na flinom y rhai o’r Cenhedloedd a droesant at Dduw:
º15:20 Eithr ysgrifennu ohonom ni
atynt, ar ymgadw ohonynt oddi wrth halogrwydd delwau, a godineb, ac oddi wrth y
peth a dagwyd, ac oddi wrth waed.
º15:21 Canys y mae i Moses ym mhob
dinas, er yr hen amseroedd, rai a’i pregethant ef, gan fod yn ei ddarllen yn y
synagogau bob Saboth.
º15:22 Yna y gwelwyd yn dda gan yr
apostolion a’r henuriaid, ynghyd a’r holl eglwys, anfon gwŷr etholedig
ohonynt eu hunain, i Antiocbia, gyda Phaul a Barnabas; sef Jwdas a gyfenwir
Barsabas, a Silas, gwŷr rhagorol ymhlith y brodyr:
º15:23 A hwy a ysgrifenasant gyda
hwynt fel hyn; Yr apostolion, a’r henuriaid, a’r brodyr, at y brodyr y rhai sydd
o’r Cenhedloedd yn Antiochia, a Syria, a Cilicia, yn anfon annerch:
º15:24 Yn gymaint â chlywed ohonom
ni, i rai a aethant allan oddi wrthym ni eich trallodi chwi â geiriau, gan
ddymchwelyd eich eneidiau chwi, a dywedyd fod yn rhaid enwaedu arnoch, a
chadw’r ddeddf; i’r rhai ni roesem ni gyfryw orchymyn:
º15:25 Ni a welsom yn dda, wedi i ni
ymgynnull yn gytun, anfon gwŷr etholedig atoch, gyda’n hanwylyd Barnabas a
Phaul;
º15:26 Gwŷr a roesant eu
heneidiau dros enw ein Harglwydd ni Iesu Grist.
º15:27 Ni a anfonasom gan hynny
Jwdas a Silas; a hwythau ar air a fynegant i chwi yr un pethau.
º15:28 Canys gwelwyd yn dda gan yr
Ysbryd Glân, a chennym ninnau, na ddodid arnoch faich ychwaneg na’r pethau
angenrheidiol hyn;
º15:29 Bod i chwi ymgadw oddi wrth
yr hyn a aberthwyd i eilunod, a gwaed, ac oddi wrth y peth a dagwyd, ac oddi
wrth odineb: oddi wrth yr hyn bethau os ymgedwch, da y gwnewch. Byddwch iach.
º15:30 Felly wedi eu gollwng hwynt
ymaith, hwy a ddaethant i Antiochia: ac wedi cynnull y lliaws ynghyd, hwy a
roesant y llythyr.
º15:31 Ac wedi iddynt ei ddarllen,
llawenychu a wnaethant am y diddanwch.
º15:32 Jwdas hefyd a Silas, a
hwythau yn broffwydi, trwy lawer o ymadrodd a ddiddanasant y brodyr, ac a’u
cadarnhasant.
º15:33 Ac wedi iddynt aros yno dros
amser, hwy a ollyngwyd ymaith mewn heddwch, gan y brodyr, at yr apostolion.
º15:34 Eithr gwelodd Silas yn dda
aros yno.
º15:35 A Phaul a Barnabas a
arosasant yn Antiochia, gan ddysgu ac efengylu gair yr Arglwydd, gyda llawer
eraill hefyd.
º15:36 Ac wedi rhai dyddiau,
dywedodd Paul wrth Barnabas, Dychwelwn, ac ymwelwn â’n brodyr ym mhob dinas y
pregethasom air yr Arglwydd ynddynt, i weled pa fodd y maent hwy.
º15:37 A Barnabas a gynghorodd
gymryd gyda hwynt loan, yr hwn a gyfenwid Marc.
º15:38 Ond ni welai Paul yn addas
gymryd hwnnw gyda hwynt, yr hwn a dynasai oddi wrthynt o Pamffylia, ac nid
aethai gyda hwynt i’r gwaith.
º15:39 A bu gymaint cynnwrf
rhyngddynt, fel yr ymadawsant oddi wrth ei gilydd; ac y cymerth Barnabas Marc gydag
ef, ac y mordwyodd i Cyprus:
º15:40 Eithr Paul a ddewisodd Silas,
ac a aeth ymaith, wedi ei orchymyn i ras Duw gan y brodyr.
º15:41 Ac efe a dramwyodd trwy Syria a Cilicia, gan gadarnhau’r
eglwysi.
PENNOD 16
º16:1 Yna y daeth efe i Derbe ac i Lystra. Ac wele, yr oedd yno ryw
ddisgybl, a’i enw Timotheus, mab i ryw wraig yr hon oedd Iddewes, ac yn credu;
a’i dad oedd Roegwr:
º16:2 Yr hwn oedd yn cael gair da
gan y brodyr oedd yn Lystra, ac yn Iconium.
º16:3 Paul a fynnai i hwn fyned
allan gydag ef; ac efe a’i cymerth ac a’i henwaedodd ef, o achos yr Iddewon
oedd yn y lleoedd hynny: canys hwy a wyddent bawb mai Groegwr oedd ei dad ef.
º16:4 Ac fel yr oeddynt yn ymdaith
trwy’r dinasoedd, hwy a roesant arnynt gadw’r gorchmynion a ordeiniesid gan yr
apostolion a’r henuriaid y rhai oedd yn Jerwsalem.
º16:5 Ac felly yr eglwysi a
gadarnhawyd yn y ffydd, ac a gynyddasant mewn rhifedi beunydd.
º16:6 Ac wedi iddynt dramwy trwy
Phrygia, a gwlad Galatia, a gwarafun iddynt gan yr Ysbryd Glân bregethu’r gair
yn Asia;
º16:7 Pan ddaethant i Mysia, hwy a
geisiasant fyned i Hithynia: ac ni oddefodd Ysbryd yr Iesu iddynt.
º16:8 Ac wedi myned heibio i Mysia,
hwy a aethant i waered i Droas.
º16:9 A gweledigaeth a ymddangosodd
i Paul liw nos: Rhyw ŵr o Facedonia a safai, ac a ddeisyfai arno, ac a
ddywediai, Tyred drosodd i Facedonia, a chymorth ni.
º16:10 A phan welodd efe y
weledigaeth, yn ebrwydd ni a geisiasom fyned i Facedonia; gan gwbl gredu alw
o’r Arglwydd nyni i efengylu iddynt hwy.
º16:11 Am hynny, wedi myned ymaith o
Droas, ni a gyrchasom yn union i Samothracia, a thrannoeth i Neapolis;
º16:12 Ac oddi yno i Philipi, yr hon
sydd brifddinas o barth o Facedonia, dinas rydd: ac ni a fuom yn aros yn y
ddinas honno ddyddiau rai.
º16:13 Ac ar y dydd Saboth ni a
aethom allan o’r ddinas i lan afon, lle y byddid arferol o weddïo; ac ni a
eisteddasom, ac a lefarasom wrth y gwragedd a ddaethant ynghyd.
º16:14 A rhyw wraig a’i henw Lydia,
un yn gwerthu porffor, o ddinas y Thyatiriaid, yr hon oedd yn addoli Duw, a
wrandawodd; yr hon yr agorodd yr Arglwydd ei chalon, i ddal ar y pethau a
leferid gan Paul.
º16:15 Ac wedi ei bedyddio hi a’i
theulu, hi a ddymunodd arnom, gan ddywedyd, Os barnasoch fy mod i’n ffyddlon
i’r Arglwydd, deuwch i rnewn i’m tŷ, ac arhoswch yno. A hi a’n cymhellodd
ni.
º16:16 A digwyddodd, a ni’n myned i
weddïo, i ryw lances, yr hon oedd ganddi ysbryd dewiniaeth, gyfarfod â ni; yr
hon oedd yn peri llawer o elw i’w meistriaid wrth ddywedyd dewiniaeth.
º16:17 Hon a ddilynodd Paul a
ninnau, ac a lefodd, gan ddywedyd, Y dynion hyn ydynt weision y Duw goruchaf, y
rhai sydd yn mynegi i chwi ffordd iachawdwriaeth.
º16:18 A hyn a wnaeth hi dros
ddyddiau lawer. Eithr Paul yn flin ganddo, a drodd, ac a ddywedodd wrth yr
ysbryd, Yr ydwyf yn gorchymyn i ti, yn enw Iesu Grist, fyned allan ohoni. Ac
efe a aeth allan yr awr honno.
º16:19 A phan welodd ei meistriaid
hi fyned gobaith eu helw hwynt ymaith, hwy a ddaliasant Paul a Silas, ac a’u
llusgasant hwy i’r farchnadfa, at y llywodraethwyr;
º16:20 Ac a’u dygasant hwy at y
swyddogion, ac a ddywedasant, Y mae’r dynion hyn, y rhai ydynt Iddewon, yn
llwyr gythryblio ein dinas ni,
º16:21 Ac yn dysgu defodau, y rhai
nid ydyw rydd i ni eu derbyn na’u gwneuthur, y rhai ydym Rufeinwyr.
º16:22 A’r dyrfa a safodd i fyny
ynghyd yn eu herbyn hwy; a’r swyddogion, gan rwygo eu dillad, a orchmynasant eu
curo hwy â gwiail.
º16:23 Ac wedi rhoddi gwialenodiau
lawer iddynt, hwy a’u taflasant i garchar, gan orchymyn i geidwad y carchar eu
cadw hwy yn ddiogel;
º16:24 Yr hwn, wedi derbyn y cyfryw
orchymyn, a’u bwriodd hwy i’r carchar nesaf i mewn, ac a wnaeth eu traed hwy yn
sicr yn y cyffion.
º16:25 Ac ar hanner nos Paul a Silas
oedd yn gweddïo, ac yn canu mawl i Dduw: a’r carcharorion a’u clywsant hwy.
º16:26 Ac yn ddisymwth y bu
daeargryn mawr, hyd oni siglwyd seiliau’r carchar: ac yn ebrwydd yr holl
ddrysau a agorwyd, a rhwymau pawb a aethant yn rhyddion.
º16:27 A phan ddeffrodd ceidwad y carchar,
a chanfod drysau’r carchar yn agored, efe a dynnodd ei gleddyf, ac a amcanodd
ei ladd ei hun; gan dybied ffoi o’r carcharorion ymaith.
º16:28 Eithr Paul a lefodd â llef
uchel, gan ddywedyd, Na wna i ti dy hun ddim niwed; canys yr ydym ni yma oll.
º16:29 Ac wedi galw am olau, efe a
ruthrodd i mewn, ac yn ddychrynedig efe a syrthiodd i lawr gerbron Paul a
Silas,
º16:30 Ac a’u dug hwynt allan, ac a
ddywedodd, O feistriaid, beth sydd raid i mi ri wneuthur, fel y byddwyf
gadwedig?
º16:31 A hwy a ddywedasant, Cred yn
yr Arglwydd Iesu Grist, a chadwedig fyddi, ti a’th deulu.
º16:32 A hwy a draethasant iddo air
yr Arglwydd, ac i bawb oedd yn ei dŷ ef.
º16:33 Ac efe a’u cymerth hwy yr awr
honno o’r nos, ac a olchodd eu briwiau: ac efe a fedyddiwyd, a’r eiddo oll, yn
y man.
º16:34 Ac wedi iddo eu dwyn hwynt
i’w dŷ, efe a osododd fwyd ger eu bron hwy, ac a fu lawen, gan gredu i
Dduw, efe a’i holl deulu.
º16:35 A phan aeth hi yn ddydd, y
swyddogion a anfonasant y ceisiaid, gan ddywedyd, Gollwng ymaith y dynion
hynny.
º16:36 A cheidwad y carchar a
fynegodd y geiriau hyn wrth Paul, Y swyddogion a anfonasant i’ch gollwng chwi
ymaith: yn awr gan hynny cerddwch ymaith; ewch mewn heddwch.
º16:37 Eithr Paul a ddywedodd
wrthynt, Wedi iddynt ein curo yn gyhoedd heb ein barnu, a ninnau’n Rhufeinwyr,
hwy a’n bwriasant ni i garchar; ac yn awr a ydynt hwy yn ein bwrw ni allan yn
ddirgel? nid felly; ond deuant hwy eu hunain, a dygant ni allan.
º16:38 A’r ceisiaid a fynegasant y
geiriau hyn i’r swyddogion: a hwy a ofnasant, pan glywsant mai Rhufeiniaid
oeddynt.
º16:39 A hwy a ddaethant ac a
atolygasant amynt, ac a’u dygasant allan, ac a ddeisyfasant arnynt fyned allan
o’r ddinas.
º16:40 Ac wedi myned allan o’r
carchar, hwy a aethant i mewn at Lydia: ac wedi gweled y brodyr, hwy a’u
cysurasant, ac a ymadawsant.
PENNOD 17
º17:1 .Gwedi iddynt dramwy trwy Amffipolis ac Apolonia, hwy a ddaethant i
Thesalonica, lle yr oedd synagog i’r Iddewon.
º17:2 A Phaul, yn ôl ei arfer, a
aeth i mewn atynt, a thros dri Saboth a ymresyiaodd â hwynt allan o’r
ysgrythurau,
º17:3 Gan egluro a dodi ger eu
bronnau, mai rhaid oedd i Grist ddioddef, a chyfodi oddi wrth y meirw; ac mai
hwn yw’r Crist Iesu, yr hwn yr wyf fi yn ei bregethu i chwi.
º17:4 A rhai ohonynt a gredasant, ac
a ymwasgasant â Phaul a Silas, ac o’r Groegwyr crefyddol liaws mawr, ac o’r
gwragedd pennaf nid ychydig.
º17:5 Eithr yr Iddewon y rhai oedd
heb gredu, gan genfigennu, a gymerasant atynt ryw ddynion drwg o grwydriaid; ac
wedi casglu tyrfa, hwy a wnaethant gyffro yn y ddinas, ac a osodasant ar
dŷ Jason, ac a geisiasant eu dwyn hwynt allan at y bobl.
º17:6 A phan na chawsant hwynt, hwy
a lusgasant Jason, a rhai o’r brodyr, at benaethiaid y ddinas, gan lefain, Y
rhai sydd yn aflonyddu’r byd, y rhai hynny a ddaethant yma hefyd;
º17:7 Y rhai a dderbyniodd Jason: ac
y mae’r rhai hyn oll yn gwneuthur yn erbyn ordeiniadau Cesar, gan ddywedyd fod
brenin arall, sef Iesu.
º17:8 A hwy a gyffroesant y dyrfa, a
llywodraethwyr y ddinas hefyd, wrth glywed y pethau hyn.
º17:9 Ac wedi iddynt gael sicrwydd
gan Jason a’r lleill, hwy a’u gollyngasant hwynt ymaith.
º17:10 A’r brodyr yn ebrwydd o hyd
nos a anfonasant Paul a Silas i Berea: y rhai wedi eu dyfod yno, a aethant i
synagog yr Iddewon.
º17:11 Y rhai hyn oedd
foneddigeiddiach na’r rhai oedd yn Thesalonica, y rhai a dderbyniasant y gair
gyda phob parodrwydd meddwl, gan chwilio beunydd yr ysgrythurau, a oedd y
pethau hyn felly.
º17:12 Felly llawer ohonynt a
gredasant, ac o’r Groegesau parchedig, ac o wŷr, nid ychydig.
º17:13 A phan wybu’r Iddewon o Thesalonica
fod gair Duw yn ei bregethu gan Paul yn Berea hefyd, hwy a ddaethant yno hefyd,
gan gyffroi’r dyrfa.
º17:14 Ac yna yn ebrwydd y brodyr a
anfonasant Paul ymaith, i fyned megis i’r môr: ond Silas a Thimotheus a
arosasant yno.
º17:15 A chyfarwyddwyr Paul a’i
dygasant ef hyd Athen; ac wedi derbyn gorchymyn at Silas a Thimotheus, ar
iddynt ddyfod ato ar ffrwst, hwy a aethant ymaith.
º17:16 A thra ydoedd Paul yn aros
amdanynt yn Athen, ei ysbryd a gynhyrfwyd ynddo, wrth weled y ddinas wedi ymroi
i eilunod.
º17:17 Oherwydd hynny yr ymresymodd
efe yn y synagog â’r Iddewon, ac a’r rhai crefyddol, ac yn y farchnad beunydd
â’r rhai a gyfarfyddent ag ef.
º17:18 A rhai o’r philosophyddion
o’r Epicuriaid, ac o’r Stoiciaid, a ymddadleuasant ag ef; a rhai a ddywedasant,
Beth a fynnai’r siaradwr hwn ei ddywedyd? a rhai, Tebyg yw ei fod ef yn mynegi
duwiau dieithr: am ei fod yn pregethu’r Iesu, a’r atgyfodiad, iddynt.
º17:19 A hwy a’i daliasant ef, ac
a’i dygasant i Areopagus, gan ddywedyd, A allwn ni gael gwybod beth yw’r ddysg
newydd hon, a draethir gennyt?
º17:20 Oblegid yr wyt ti yn dwyn
rhyw bethau dieithr i’n clustiau ni: am hynny ni a fynnem wybod beth a allai’r
pethau hyn fod.
º17:21 (A’r holl Atheniaid, a’r
dieithriaid y rhai oedd yn ymdeithio yno, nid oeddynt yn cymryd hamdden i ddim
arall, ond i ddywedyd neu i glywed rhyw newydd.)
º17:22 Yna y safodd Paul yng nghanol
Areopagus, ac a ddywedodd, Ha wŷr Atheniaid, mi a’ch gwelaf chwi ym mhob
peth yn dra choelgrefyddol:
º17:23 Canys wrth ddyfod heibio, ac
edrych ar eich defosiynau, mi a gefais allor yn yr hon yr ysgrifenasid, I’R DUW
NID ADWAENIR. Yr hwn gan hynny yr ydych chwi heb ei adnabod yn ei addoli, hwnnw
yr wyf fi yn ei fynegi i chwi.
º17:24 Y Duw a wnaeth y byd, a phob
peth sydd ynddo, gan ei fod yn Arglwydd nef a daear, nid yw yn trigo mewn
temlau o waith dwylo:
º17:25 Ac nid a dwylo dynion y
gwasanaethir ef, fel pe bai arno eisiau dim; gan ei fod ef yn rhoddi i bawb
fywyd, ac anadl, a phob peth oll.
º17:26 Ac efe a wnaeth o un gwaed
bob cenedl o ddynion, i breswylio ar holl wyneb y ddaear, ac a bennodd yr
amseroedd rhagosodedig, a therfynau eu preswylfod hwynt;
º17:27 Fel y ceisient yr Arglwydd,
os gallent ymbalfalu amdano ef, a’i gael, er nad yw efe yn ddiau nepell oddi
wrth bob un ohonom:
º17:28 Oblegid ynddo ef yr ydym ni
yn byw, yn symud, ac yn bod; megis y dywedodd rhai o’ch poëtau chwi eich
hunain, Canys ei hiliogaeth ef hefyd ydym ni.
º17:29 Gan ein bod ni gan hynny yn
hiliogaeth Duw, ni ddylem ni dybied fod y Duwdod yn debyg i aur, neu arian, neu
faen, o gerfiad celfyddyd a dychymyg dyn.
º17:30 A Duw, wedi esgeuluso
amseroedd yr anwybodaeth hon, sydd yr awron yn gorchymyn i bob dyn ym mhob man
edifarhau:
º17:31 Oherwydd iddo osod diwrnod yn
yr hwn y barna efe y byd mewn cyfiawnder, trwy y gŵr a ordeiniodd efe; gan
roddi ffydd i bawb, oherwydd darfod iddo ei gyfodi ef oddi wrth y meirw.
º17:32 A phan glywsant sôn am atgyfodiad
y meirw, rhai a watwarasant; a rhai a ddywedasant, Ni a’th wrandawn drachefn am
y peth hwn.
º17:33 Ac felly Paul a aeth allan
o’u plith hwynt.
º17:34 Eithr rhai gwŷr a
lynasant wrtho, ac a gredasant: ymhlith y rhai yr oedd Dionysius yr Areopagiad,
a gwraig a’i henw Damaris, ac eraill gyda hwynt.
PENNOD 18
º18:1 Ar ôl y pethau hyn, Paul a ymadawodd ag Athen, ac a ddaeth i Gorinth.
º18:2 Ac wedi iddo gael rhyw Iddew
a’i enw Acwila, un o Pontus o genedl, wedi dyfod yn hwyr o’r Ital, a’i wraig
Priscila, (am orchymyn o Claudius i’r Iddewon oll fyned allan o Rufain,) efe a
ddaeth atynt.
º18:3 Ac, oherwydd ei fod o’r un
gelfyddyd, efe a arhoes gyda hwynt, ac a weithiodd; (canys gwneuthurwyr pebyll
oeddynt wrth eu celfyddyd.)
º18:4 Ac efe a ymresymodd yn y
synagog bob Saboth, ac a gynghorodd yr Iddewon, a’r Groegiaid.
º18:5 A phan ddaeth Silas a
Thimotheus o Facedonia, bu gyfyng ar Paul yn yr ysbryd, ac efe a dystiolaethodd
i’r Iddewon, mai Iesu oedd Crist.
º18:6 A hwythau gwedi ymosod yn ei
erbyn, a chablu, efe a ysgydwodd ei ddillad, ac a ddywedodd wrthynt, Bydded
eich gwaed chwi ar eich pennau eich hunain; glân ydwyf fi: o hyn allan mi a af
at y Cenhedloedd.
º18:7 Ac wedi myned oddi yno, efe a
ddaeth i dŷ un a’i enw Jwstus, un oedd yn addoli Duw, tŷ yr hwn oedd
yn cyffwrdd â’r synagog.
º18:8 A Chrispus yr archsynagogydd a
gredodd yn yr Arglwydd, a’i holl dŷ: a llawer o’r Corinthiaid, wrth
wrando, a gredasant, ac a fedyddiwyd.
º18:9 A’r Arglwydd a ddywedodd wrth
Paul trwy weledigaeth liw nos, Nac ofna, eithr llefara, ac na thaw:
º18:10 Canys yr wyf fi gyda thi, ac
ni esyd neb arnat, i wneuthur niwed i ti: oherwydd y mae i mi bobl lawer yn y
ddinas hon.
º18:11 Ac efe a arhoes yno flwyddyn
a chwe mis, yn dysgu gair Duw yn eu plith hwynt.
º18:12 A phan oedd Galio yn rhaglaw
yn Achaia, cyfododd yr Iddewon yn unfryd yn erbyn Paul, ac a’i dygasant ef i’r
frawdle,
º18:13 Gan ddywedyd, Y mae hwn yn
annog dynion i addoli Duw yn erbyn y ddeddf.
º18:14 Ac fel yr oedd Paul yn amcanu
agoryd ei enau, dywedodd Galio wrth yr Iddewon, Pe buasai gam, neu ddrwg
weithred, O Iddewon, wrth reswm myfi a gyd-ddygaswn â chwi:
º18:15 Eithr os y cwestiwn sydd am
ymadrodd, ac enwau, a’r ddeddf sydd yn eich plith chwi, edrychwch eich hunain;
canys ni fyddaf fi farnwr am y pethau hyn.
º18:16 Ac efe a’u gyrrodd hwynt oddi
wrth y frawdle.
º18:17 A’r holl Roegwyr a gymerasant
Sosthenes yr archsynagogydd, ac a’i curasant o flaen y frawdle. Ac nid oedd
Galio yn gofalu am ddim o’r pethau hynny.
º18:18 Eithr Paul, wedi aros eto
ddyddiau lawer, a ganodd yn iach i’r brodyr, ac a fordwyodd ymaith i Syria, a
chydag ef Priscila ac Acwila; gwedi iddo gneifio ei ben yn Cenchrea: canys yr
oedd arno adduned.
º18:19 Ac efe a ddaeth i Effesus, ac
a’u gadawodd hwynt yno; eithr efe a aeth i’r synagog, ac a ymresymodd â’r
Iddewon.
º18:20 A phan ddymunasant arno aros
gyda hwynt dros amser hwy, ni chaniataodd efe:
º18:21 Eithr efe a ganodd yn iach
iddynt, gan ddywedyd, Y mae’n anghenraid i mi gadw’r ŵyl sydd yn dyfod yn
Jerwsalem; ond os myn Duw, mi a ddeuaf yn fy ôl atoch chwi drachefn. Ac efe a
aeth ymaith o Effesus.
º18:22 Ac wedi iddo ddyfod i waered
i Cesarea, efe a aeth i fyny ac a gyfarchodd yr eglwys, ac a ddaeth i waered i
Antiochia.
º18:23 Ac wedi iddo dreulio talm o
amser efe a aeth ymaith, gan dramwy trwy wlad Galatia, a Phrygia, mewn trefn, a
chadarnhau yr holl ddisgyblion.
º18:24 Eithr rhyw Iddew, a’i enw
Apolos, Alexandriad o genedl, gŵr ymadroddus, cadarn yn yr ysgrythurau, a
ddaeth i Effesus.
º18:25 Hwn oedd wedi dechrau dysgu
iddo ffordd yr Arglwydd: ac efe yn wresog yn yr ysbryd, a lefarodd, ac a
athrawiaethodd yn ddiwyd y pethau a berthynent i’r Arglwydd, heb ddeall ond
bedydd Ioan yn unig.
º18:26 A hwn a ddechreuodd lefaru yn
hy yn y synagog: a phan glybu Acwila a Phriscila, hwy a’i cymerasant ef atynt,
ac a agorasant iddo ffordd Duw yn fanylach.
º18:27 A phan oedd efe yn ewyllysio
myned i Achaia, y brodyr, gan annog, a ysgrifenasant at y disgyblion i’w
dderbyn ef: yr hwn, wedi ei ddyfod, a gynorthwyodd lawer ar y rhai a gredasant
trwy ras;
º18:28 Canys efe a orchfygodd yr
Iddewon yn egnïol, ar gyhoedd, gan ddangos trwy ysgrythurau, mai Iesu yw Crist.
PENNOD 19
º19:1 A digwyddodd, tra fu Apolos yng Nghorinth, wedi i Paul dramwy trwy’r
parthau uchaf, ddyfod ohono ef i Effesus: ac wedi iddo gael rhyw ddisgyblion,
º19:2 Efe a ddywedodd wrthynt, A
dderbyniasoch chwi yr Ysbryd Glân er pan gredasoch? A hwy a ddywedasant wrtho,
Ni chawsom ni gymaint â chlywed a oes Ysbryd Glân.
º19:3 Ac efe a ddywedodd wrthynt, I
ba beth gan hynny y bedyddiwyd chwi? Hwythau a ddywedasant, I fedydd loan.
º19:4 A dywedodd Paul, Ioan yn ddiau
a fedyddiodd â bedydd edifeirwch, gan ddywedyd wrth y bobl am gredu yn yr hwn
oedd yn dyfod ar ei ôl ef, sef yng Nghrist Iesu.
º19:5 A phan glywsant hwy hyn, hwy a
fedyddiwyd yn enw yr Arglwydd Iesu.
º19:6 Ac wedi i Paul ddodi ei ddwylo
arnynt, yr Ysbryd Glân a ddaeth arnynt; a hwy a draethasant â thafodau, ac a
broffwydasant.
º19:7 A’r gwŷr oll oeddynt
ynghylch deuddeg.
º19:8 Ac efe a aeth i mewn i’r
synagog, ac a lefarodd yn hy dros dri mis, gan ymresyrou a chynghori’r pethau a
berthynent i deyrnas Dduw.
º19:9 Eithr pan oedd rhai wedi
caledu, ac heb gredu, gan ddywedyd yn ddrwg am y ffordd honno gerbron y lliaws,
efe a dynnodd ymaith oddi wrthynt, ac a neilltuodd y disgyblion; gan ymresymu,
beunydd yn ysgol un Tyrannus.
º19:10 A hyn a fu dros ysbaid dwy
flynedd, hyd oni ddarfu i bawb a oedd yn trigo yn Asia, yn Iddewon a Groegiaid,
glywed gair yr Arglwydd Iesu.
º19:11 A gwyrthiau rhagorol a wnaeth
Duw trwy ddwylo Paul:
º19:12 Hyd oni ddygid at y cleifion,
oddi wrth ei gorff ef, napgynau neu foledau, a’r clefydau a ymadawai â hwynt,
a’r ysbrydion drwg a aent allan ohonynt.
º19:13 Yna rhai o’r Iddewon crwydraidd,
y rhai oedd gonsurwyr, a gymerasant arnynt enwi uwchben y rhai oedd ag
ysbrydion drwg ynddynt, enw yr Arglwydd Iesu, gan ddywedyd, Yr ydym ni yn eich
tynghedu chwi trwy yr Iesu, yr hwn y mae Paul yn ei bregethu.
º19:14 Ac yr oedd rhyw saith o
feibion i Scefa, Iddew ac archoffeiriad, y rhai oedd yn gwneuthur hyn.
º19:15 A’r ysbryd drwg a atebodd ac
a ddywedodd, Yr Iesu yr wyf yn ei adnabod, a Phaul a adwaen; eithr pwy ydych
chwi?
º19:16 A’r dyn yr hwn yr oedd yr
ysbryd drwg ynddo, a ruthrodd arnynt, ac a’u gorchfygodd, ac a fu drwm yn eu
herbyn; hyd oni ffoesant hwy allan o’r tŷ hwnnw yn noethion ac yn
archolledig.
º19:17 A hyn a fu hysbys gan yr holl
Iddewon a’r Groegiaid hefyd, y rhai oedd yn preswylio yn Effesus; ac ofn a
syrthiodd arnynt oll, ac enw yr Arglwydd Iesu a fawrygwyd.
º19:18 A llawer o’r rhai a gredasent
a ddaethant, ac a gyffesasant, ac a fynegasant eu gweithredoedd.
º19:19 Llawer hefyd o’r rhai a fuasai
yn gwneuthur rhodreswaith, a ddygasant eu llyfrau ynghyd, ac a’u llosgasant yng
ngŵydd pawb: a hwy a fwriasant eu gwerth hwy, ac a’i cawsant yn ddengmil a
deugain o ddarnau arian.
º19:20 Mor gadarn y cynyddodd gair
yr Arglwydd, ac y cryfhaodd.
º19:21 A phan gyflawnwyd y pethau
hyn, arfaethodd Paul yn yr ysbryd, gwedi iddo dramwy trwy Facedonia ac Achaia,
fyned i Jerwsalem; gan ddywedyd, Gwedi imi fod yno, rhaid imi weled Rhufain
hefyd.
º19:22 Ac wedi anfon i Facedonia
ddau o’r rhai oedd yn gweini iddo, sef Timotheus. ac Erastus, efe ei hun a
arhosodd dros amser yn Asia.
º19:23 A bu ar yr amser hwnnw
drallod nid bychan ynghylch y ffordd honno.
º19:24 Canys rhyw un a’i enw
Demetrius, gof arian, yn gwneuthur temlau arian i Diana, oedd yn peri elw nid
bychan i’r crefftwyr;
º19:25 Y rhai a alwodd efe, ynghyd â
gweithwyr y cyfryw bethau hefyd, ac a ddywedodd. Ha wŷr, chwi a wyddoch
mai oddi wrth yr elw hwn y mae ein golud ni;
º19:26 Chwi a welwch hefyd ac a
glywch, nid yn unig yn Effesus, eithr agos dros Asia oll, ddarfod i’r Paul yma
berswadio a throi llawer o bobl ymaith, wrth ddywedyd nad ydyw dduwiau y rhai a
wneir â dwylo.
º19:27 Ac nid yw yn unig yn enbyd i
ni, ddyfod y rhan hon i ddirmyg; eithr hefyd bod cyfrif teml y dduwies fawr
Diana yn ddiddim, a bod hefyd ddistrywio ei mawrhydi hi, yr hon y mae Asia oll
a’r byd yn ei haddoli.
º19:28 A phan glywsant, hwy a lanwyd
o ddigofaint; ac a lefasant, gan ddywedyd, Mawr yw Diana’r Effesiaid.
º19:29 A llunwyd yr holl ddinas o
gythrwfl: a hwy a ruthrasant yn unfryd i’r orsedd, gwedi cipio Gaius ac
Aristarchus o Facedonia, cydymdeithion Paul.
º19:30 A phan oedd Paul yn ewyllysio
myned i mewn i blith y bobl, ni adawodd y disgyblion iddo.
º19:31 Rhai hefyd o benaethiaid
Asia, y rhai oedd gyfeillion iddo, a yrasant ato, i ddeisyf arno, nad ymroddai
efe i fyned i’r orsedd.
º19:32 A rhai a lefasant un peth, ac
eraill beth arall: canys y gynulleidfa oedd yn gymysg; a’r rhan fwyaf ni
wyddent oherwydd pa beth y daethent ynghyd.
º19:33 A hwy a dynasant Alexander
allan o’r dyrfa, a’r Iddewon yn ei yrru ef ymlaen. Ac Alexander a amneidiodd
â’i law am osteg, ac a fynasai ei amddiffyn ei hun wrth y bobl.
º19:34 Eithr pan wybuant mai Iddew
oedd efe, pawb ag un llef a lefasant megis dros ddwy awr, Mawr yw Diana’r Effesiaid.
º19:35 Ac wedi i ysgolhaig y ddinas
lonyddu’r bobl, efe a ddywedodd. Ha wŷr Effesiaid, pa ddyn sydd nis
gŵyr fod dinas yr Effesiaid yn addoli’r dduwies fawr Diana, a’r ddelw a
ddisgynnodd oddi wrth Jwpiter?
º19:36 A chan fod y pethau hyn heb
allu dywedyd i’w herbyn, rhaid i chwi fod yn llonydd, ac na wneloch ddim mewn
byrbwyll.
º19:37 Canys dygasoch yma y
gwŷr hyn, y rhai nid ydynt nac yn ysbeilwyr temlau, nac yn cablu eich
duwies chwi.
º19:38 Od oes gan hynny gan Demetrius
a’r crefftwyr sydd gydag ef, un hawl yn erbyn neb, y mae cyfraith i’w chael, ac
y mae rhaglawiaid: rhodded pawb yn erbyn ei gilydd.
º19:39 Ac os gofynnwch ddim am
bethau eraill, mewn cynulleidfa gyfreithlon y terfynir hynny
º19:40 Oherwydd enbyd yw rhag achwyn
arnom am y derfysg heddiw; gan nad oes un achos trwy yr hwn y gallom roddi
rheswm o’r ymgyrch hwn.
º19:41 Ac wedi iddo ddywedyd hyn,
efe a ollyngodd ygynulleidfa ymaith.
PENNOD 20
º20:1 Ac ar ôl gostegu’r cythrwfl, Paul, wedi galw’r disgyblion ato, a’u
cofleidio, a ymadawodd i fyned i Facedonia.
º20:2 Ac wedi iddo fyned dros y
parthau hynny, a’u cynghori hwynt â llawer o ymadrodd, efe a ddaeth i dir
Groeg.
º20:3 Ac wedi aros dri mis, a
gwneuthur o’r Iddewon gynllwyn iddo, fel yr oedd ar fedr morio i Syria, efe a
arfaethodd ddychwelyd trwy Facedonia.
º20:4 A chydymdeithiodd ag ef hyd yn
Asia, Sopater o Berea; ac o’r Thesaloniaid, Aristarchus a Secundus, a Gaius o
Derbe, a Timotheus; ac o’r Asiaid, Tychicus a Troffimus.
º20:5 Y rhai hyn a aethant o’r
blaen, ac a arosasant amdanom yn Nhroas.
º20:6 A ninnau a fordwyasom ymaith
oddi wrth Philipi, ar ôl dyddiau’r bara croyw, ac a ddaethom atynt hwy i Droas
mewn pum niwrnod; lle yr arosasom saith niwrnod.
º20:7 Ac ar y dydd cyntaf o’r wythnos,
wedi i’r disgyblion ddyfod ynghyd i dorri bara, Paul a ymresymodd â hwynt, ar
fedr myned ymaith drannoeth; ac efe a barhaodd yn ymadrodd hyd hanner nos.
º20:8 Ac yr oedd llawer o lampau yn
y llofft lle yr oeddynt wedi ymgasglu.
º20:9 A rhyw ŵr ieuanc, a’i enw
Eutychus, a eisteddai mewn ffenestr: ac efe a syrthiodd mewn trymgwsg, tra oedd
Paul yn ymresymu yn hir, wedi ei orchfygu gan gwsg, ac a gwympodd i lawr o’r
drydedd lofft; ac a gyfodwyd i fyny yn farw.
º20:10 A Phaul a aeth i waered, ac a
syrthiodd arno ef, a chan ei gofleidio, a ddywedodd, Na chyffroed arnoch:
canys y mae ei enaid ynddo ef.
º20:11 Ac wedi iddo ddyfod i fyny, a
thorri bara, a bwyta, ac ymddiddan llawer hyd doriad y dydd; felly efe a aeth
ymaith.
º20:12 A hwy a ddygasant y llanc yn
fyw, ac a gysurwyd yn ddirfawr.
º20:13 Ond nyni a aethom o’r blaen
i’r llong, ac a hwyliasom i Asos; ar fedr oddi yno dderbyn Paul: canys felly yr
oedd efe wedi ordeinio, ar fedr myned ei hun ar ei draed..
º20:14 A phan gyfarfu efe â ni yn Asos,
nyni a’i derbyniasom ef i mewn, ac a ddaethom i Mitylene.
º20:15 A morio a wnaethom oddi yno,
a dyfod drannoeth gyferbyn â Chios; a thradwy y tiriasom yn Samos, ac a
arosasom yn Trogylium; a’r ail dydd y daethom i Miletus.
º20:16 Oblegid Paul a roddasai ei
fryd ar hwylio heibio i Effesus, fel na byddai iddo dreulio amser yn Asia.
Canys brysio yr oedd, os bai bosibl iddo, i fod yn Jerwsalem erbyn dydd y
Sulgwyn.
º20:17 Ac o Miletus efe a anfonodd i
Effesus, ac a alwodd ato henuriaid yr eglwys.
º20:18 A phan ddaethant ato, efe a
ddywedodd wrthynt, Chwi a wyddoch, er y dydd cyntaf y deuthum i Asia, pa fodd y
bûm i gyda chwi dros yr holl amser;
º20:19 Yn gwasanaethu’r Arglwydd
gyda phob gostyngeiddrwydd, a llawer o ddagrau, a phrofedigaethau, y rhai a
ddigwyddodd i mi trwy gynllwynion yr Iddewon:
º20:20 Y modd nad ateliais ddim o’r
pethau buddiol heb eu mynegi i chwi, a’ch dysgu ar gyhoedd, ac o d dŷ i
dŷ;
º20:21 Gan dystiolaethu i’r Iddewon,
ac i’r Groegiaid hefyd, yr edifeirwch sydd tuag at Dduw, a’r ffydd sydd tuag at
ein Harglwydd Iesu Grist.
º20:22 Ac yn awr, wele fi yn rhwym
yn yr ysbryd yn myned i Jerwsalem, heb wybod y pethau a ddigwydd imi yno:
º20:23 Eithr bod yr Ysbryd Glân yn
tystio i mi ym mhob dinas, gaa ddywedyd, fod rhwymau a blinderau yn fy aros.
º20:24 Ond nid wyf fi yn gwneuthur
cyfrif o ddim, ac nid gwerthfawr gennyf fy einioes fy hun, os gallaf orffen fy
ngyrfa trwy lawenydd, a’r weinidogaeth a dderbyniais gan yr Arglwydd Iesu, i
dystiolaethu efengyl gras Duw.
º20:25 Ac yr awron, wel mi a wn na
chewch chwi oll, ymysg y rhai y bûm i yn tramwy yn pregethu teymas Dduw, weled
fy wyneb i mwyach.
º20:26 Oherwydd paham yr ydwyf yn
tystio i chwi y dydd heddiw, fy mod i yn lân oddi wrth waed pawb oll:
º20:27 Canys nid ymateliais rhag
mynegi i chwi holl gyngor Duw.
º20:28 Edrychwch gan hynny arnoch
eich hunain, ac ar yr holl braidd, ar yr hwn y gosododd yr Ysbryd Glân chwi yn
olygwyr, i fugeilio eglwys Dduw, yr hon a bwrcasodd efe a’i briod waed.
º20:29 Canys myfi a wn hyn, y daw,
ar ôl fy ymadawiad i, fleiddiau blinion i’ch plith, heb arbed y praidd.
º20:30 Ac ohonoch chwi eich hunain y
cyfyd gwŷr yn llefaru pethau gwyrdraws, i dynnu disgyblion ar eu hôl.
º20:31 Am hynny gwyliwch, a
chofiwch, dros dair blynedd na pheidiais i nos a dydd â rhybuddio pob un
ohonoch â dagrau.
º20:32 Ac yr awron, frodyr, yr ydwyf
yn eich gorchymyn i Dduw, ac i air ei ras ef, yr hwn a all adeiladu ychwaneg, a
rhoddi i chwi etifeddiaeth ymhlith yr holl rai a sancteiddiwyd.
º20:33 Arian, neu aur, neu wisg neb,
ni chwenychais:;
º20:34 Ie, chwi a wyddoch eich
hunain, ddarfod i’r dwylo hyn wasanaethu i’m cyfreidiau i, ac i’r rhai oedd
gyda mi.
º20:35 Mi a ddangosais i chwi bob
peth, mai wrth lafurio felly y mae yn rhaid cynorthwyo’r gweiniaid; a chofio
geiriau yr Arglwydd Iesu, ddywedyd ohono ef, mai Dedwydd yw rhoddi yn hytrach
na derbyn.
º20:36 Ac wedi iddo ddywedyd y
pethau hyn, efe a roddodd ei liniau i lawr, ac a weddïodd gyda hwynt oll.
º20:37 Ac wylo yn dost a wnaeth
pawb:.a hwy a syrthiasant ar wddf Paul, ac a’i cusanasant ef;
º20:38 Gan ofidio yn bennaf am y
gair a ddywedasai efe, na chaent weled ei wyneb ef mwy. A hwy a’i hebryngasant
ef i’r llong.
PENNOD 21
º21:1 A digwyddodd, wedi i ni osod allan, ac ymadael â hwynt, ddyfod ohonom
ag uniongyrch i Coos, a thrannoeth i Rodes; ac oddi yno i Patara.
º21:2 A phan gawsom long yn hwylio
trosodd i Phenice, ni a ddringasom iddi, ac a aethom ymaith.
º21:3 Ac wedi ymddangos o Cyprus i
ni, ni a’i gadawsom hi ar y llaw aswy, ac a hwyliasom i Syria, ac a diriasom yn
Nhyrus: canys yno yr oedd y llong yn dadlwytho y llwyth.
º21:4 Ac wedi i ni gael disgyblion,
nyni a arosasom yno saith niwrnod: y rhai a ddywedasant i Paul, trwy yr Ysbryd,
nad elai i fyny i Jerwsalem.
º21:5 A phan ddarfu i ni orffen y
dyddiau, ni a ymadawsom, ac a gychwynasom; a phawb, ynghyd â’r gwragedd a’r
plant, a’n hebryngasant ni hyd allan o’r ddinas: ac wedi i ni ostwng ar ein
gliniau ar y traeth, hi a weddïasom.;
º21:6 Ac wedi i ni ymgyfarch â’n
gilydd, ni a ddringasom i’r llong; a hwythau a ddychwelasant i’w cartref.
º21:7 Ac wedi i ni orffen hwylio o
Dyrus, ni a ddaethom i Ptolemais: ac wedi inni gyfarch y brodyr, ni a drigasom
un diwrnod gyda hwynt.
º21:8 A thrannoeth, y rhai oedd
ynghylch Paul a ymadawsant, ac a ddaethant i Cesarea. Ac wedi i ni fyned i mewn
i dŷ Philip yr efengylwr, (yr hwn oedd un o’r saith,) ni a arosasom gydag
ef.
º21:9 Ac i hwn yr oedd pedair
merched o forynion, yn proffwydo.
º21:10 Ac fel yr oeddem yn aros yno
ddyddiau lawer, daeth i waered o Jwdea broffwyd a’i enw Agabus.
º21:11 Ac wedi dyfod atom, a chymryd
gwregys Paul, a rhwymo ei ddwylo ef â’i draed, efe a ddywedodd, Hyn a ddywed yr
Ysbryd Glân; Y gŵr biau y gwregys hwn a rwym yr Iddewon fel hyn yn
Jerwsalem, ac a’i traddodant i ddwylo y Cenhedloedd.
º21:12 A phan glywsom y pethau hyn,
nyni, a’r rhai oedd o’r fan honno hefyd, a ddeisyfasom nad elai efe i fyny i
Jerwsalem.
º21:13 Eithr Paul a atebodd, Beth a
wnewch chwi yn wylo, ac yn torri fy nghalon i? canys parod wyf fi nid i’m
rhwymo yn unig, ond i farw hefyd yn Jerwsalem, er mwyn enw yr Arglwydd Iesu.
º21:14 A chan na ellid ei berswadio,
ni a beidiasom, gan ddywedyd, Ewyllys yr Arglwydd a wneler.
º21:15 Hefyd, ar ôl y dyddiau hynny,
ni a gymerasom ein beichiau, ac a aethom i fyny i Jerwsalem.
º21:16 A rhai o’r disgyblion o Cesarea a ddaeth gyda ni, gan ddwyn
un Mnason o Cyprus, hen ddisgybl, gyda’r hwn y lletyem.
º21:17 Ac wedi ein dyfod i
Jerwsalem, y brodyr a’n derbyniasant yn llawen.
º21:18 A’r dydd nesaf yr aeth
Paul gyda ni i mewn at Iago: a’r holl henuriaid a ddaethant yno.
º21:19 Ac wedi iddo gyfarch gwell
iddynt, efe a fynegodd iddynt, bob yn un ac un, bob peth a wnaethai Duw ymhlith
y Cenhedloedd trwy ei weinidogaeth ef.
º21:20 A phan glywsant, hwy a
ogoneddasant yr Arglwydd, ac a ddywedasant wrtho, Ti a weli, frawd, pa sawl
myrddiwn sydd o’r Iddewon y rhai a gredasant; ac y maent oll yn dwyn sêl i’r
ddeddf.
º21:21 A hwy a glywsant amdanat ti,
dy fod di yn dysgu’r Iddewon oll, y rhai sydd ymysg y Cenhedloedd, i ymwrthod â
Moses; ac yn dywedyd, na ddylent hwy enwaedu ar eu plant, na rhodio yn ôl y
defodau.
º21:22 Pa beth gan hynny? nid oes
fodd na ddêl y lliaws ynghyd: canys hwy a gânt glywed dy ddyfod di.
º21:23 Gwna gan hynny yr hyn a
ddywedwn wrthyt; Y mae gennym ni bedwar gwŷr a chanddynt adduned arnynt:
º21:24 Cymer y rhai hyn, a glanhaer
di gyda hwynt, a gwna draul arnynt, fel yr eilliont eu pennau: ac y gwypo pawb
am y pethau a glywsant amdanat ti, nad ydynt ddim, ond dy fod di dy hun hefyd
yn rhodio, ac yn cadw y ddeddf.
º21:25 Eithr am y Cenhedloedd y rhai
a gredasant, ni a ysgrifenasom, ac a farnasom, na bo iddynt gadw dim o’r cyfryw
beth; eithr iddynt ymgadw oddi wrth y pethau a aberthwyd i eilunod, a gwaed, a
rhag peth tagedig, a rhag puteindra.
º21:26 Yna Paul a gymerth y
gwŷr; a thrannoeth, gwedi iddo ymlanhau gyda hwynt, efe a aeth i mewn i’r
deml; gan hysbysu cyflawni dyddiau’r glanhad, hyd oni offrymid offrwrn dros bob
un ohonynt.
º21:37 A phan oedd y saith niwrnod
ar ddarfod, yr Iddewon oeddynt o Asia, pan welsant ef yn y deml, a derfysgasant
yr holl bobl, ac a ddodasant ddwylo arno,
º21:28 Gan lefain. Ha wŷr
Israeliaid, cynorthwywch. Dyma’r dyn sydd yn dysgu pawb ym mhob man yn erbyn y
bobl, a’r gyfraith, a’r lle yma: ac ymhellach, y Groegiaid hefyd a ddug efe i
mewn i’r deml, ac a halogodd y lle sanctaidd hwn.
º21:29 Canys hwy a welsent o’r blaen
Troffimus yr Effesiad yn y ddinas gydag ef, yr hwn yr oeddynt hwy yn tybied
ddarfod i Paul ei ddwyn i mewn i’r deml.
º21:30 A chynhyrfwyd y ddinas oll,
a’r bobl a redodd ynghyd: ac wedi ymaelyd yn Paul, hwy a’i tynasant ef allan
o’r deml: ac yn ebrwydd caewyd y drysau.
º21:31 Ac fel yr oeddynt hwy yn ceisio
ei ladd ef, daeth y gair at ben-capten y fyddin, fod Jerwsalem oll mewn
terfysg.
º21:32 Yr hwn allan o law a gymerodd
filwyr, a chanwriaid, ac a redodd i waered atynt: hwythau, pan welsant y
pen-capten a’r milwyr, a beidiasant â churo Paul.
º21:33 Yna y daeth y pen-capten yn
nes, ac a’i daliodd ef, ac a archodd ei rwymo ef a dwy gadwyn; ac a ymofynnodd
pwy oedd efe, a pha beth a wnaethai.
º21:34 Ac amryw rai a lefent amryw
beth yn y dyrfa: ac am nas gallai wybod hysbysrwydd oherwydd y cythrwfl, efc a
orchmynnodd ei ddwyn ef i’r castell.
º21:35 A phan oedd efe ar y grisiau,
fe a ddigwyddodd gorfod ei ddwyn ef gan y milwyr, o achos trais y dyrfa.
º21:36 Canys yr oedd lliaws y bobl
yn canlyn, gan lefain, Ymaith ag ef.
º21:37 A phan oedd Paul ar ei ddwyn
i mewn i’r castell, efe a ddywedodd wrth y pen-capten, Ai rhydd i mi ddywedyd
peth wrthyt? Ac efe a ddywedodd, A fedri di Roeg?
º21:38 Onid tydi yw yr Eifftwr, yr
hwn o flaen y dyddiau hyn a gyfodaist derfysg, ac a arweiniaist i’r anialwch bedair
mil o wŷr llofruddiog?
º21:39 A Phaul a ddywedodd, Gŵr
ydwyf fi yn wir o Iddew, un o Darsus, dinesydd o ddinas nid anenwog, o Cilicia;
ac yr wyf yn deisyf arnat ti, dyro gennad i mi i lefaru wrth y bobl.
º21:40 Ac wedi iddo roi cennad iddo,
Paul a safodd ar y grisiau, ac a amneidiodd â llaw ar y bobl. Ac wedi gwneuthur
distawrwydd mawr, efe a lefarodd wrthynt yn Hebraeg, gan ddywedyd,
PENNOD 22
º22:1 Ha wŷr, frodyr, a thadau, gwrandewch fy amddiffyn wrthych yr
awron.
º22:2 (A phan glywsant mai yn
Hebraeg yr oedd efe yn llefaru wrthynt, hwy a roesant iddo osteg gwell: ac efe
a ddywedodd,)
º22:3 Gŵr wyf fi yn wir o
Iddew, yr hwn a aned yn Nharsus yn Cilicia, ac wedi fy meithrin yn y ddinas hon
wrth draed Gamaliel, ac wedi fy athrawiaethu yn ôl manylaf gyfraith y tadau, yn
dwyn sêl i Dduw, fel yr ydych chwithau oll heddiw.
º22:4 A mi a erlidiais y ffordd hon
hyd angau, gan rwymo a dodi yng ngharchar wŷr a gwragedd hefyd.
º22:5 Megis ag y mae’r archoffeiriad
yn dyst i mi, a’r holl henaduriaeth; gan y rhai hefyd y derbyniais lythyrau at
y brodyr, ac yr euthum i Ddamascus, ar fedr dwyn y rhai oedd yno hefyd, yn
rhwym i Jerwsalem, i’w cosbi.
º22:6 Eithr digwyddodd, a myfi yn
myned, ac yn nesau at Ddamascus, ynghylch hanner dydd, yn ddisymwth i fawr
oleuni o’r nef ddisgleirio o’m hamgylch.
º22:7 A mi a syrthiais ar y ddaear,
ac a glywais lais yn dywedyd wrthyf, Saul, Saul, paham yr wyt yn fy erlid?
º22:8 A minnau a atebais, Pwy wyt
ti, O Arglwydd? Yntau a ddywedodd wrthyf, Myfi yw Iesu o Nasareth, yr hwn yr
wyt ti yn ei erlid.
º22:9 Hefyd y rhai oedd gyda myfi a
welsant y goleuni yn ddiau, ac a ofnasant; ond ni chlywsant hwy lais yr hwn
oedd yn llefaru wrthyf.
º22:10 Ac myfi a ddywedais, Beth a
wnaf, O Arglwydd? A’r Arglwydd a ddywedodd wrthyf, Cyfod, a dos i Ddamascus; ac
yno y dywedir i ti bob peth a’r a ordeiniwyd i ti eu gwneuthur.
º22:11 A phryd nad oeddwn yn gweled
gan ogoniant y goleuni hwnnw, a’r rhai oedd gyda mi yn fy nhywys erbyn fy llaw,
myfi a ddeuthum i Ddamascus.
º22:12 Ac un Ananeias, gŵr
defosiynol yn ôl y ddeddf, ac iddo air da gan yr Iddewon oll a’r oeddynt yn
preswylio yno,
º22:13 A ddaeth ataf, ac a safodd
gerllaw, ac a ddywedodd wrthyf, Y brawd Saul, cymer dy olwg. Ac mi a edrychais
arno yn yr awr honno.
º22:14 Ac efe a ddywedodd, Duw ein
tadau ni a’th ragordeiniodd di i wybod ei ewyllys ef, ac i weled y Cyfiawn
hwnnw, ac i glywed lleferydd ei enau ef.
º22:15 Canys ti a fyddi dyst iddo
wrth bob dyn, o’r pethau a welaist ac a glywaist.
º22:16 Ac yr awron beth yr wyt ti yn
ei aros? cyfod, bedyddier di, a golch ymaith dy bechodau, gan alw ar enw yr Arglwydd.
º22:17 A darfu, wedi i mi ddyfod yn
fy ôl i Jerwsalem, fel yr oeddwn yn gweddïo yn y deml, i mi syrthio mewn
llewyg;
º22:18 A’i weled ef yn dywedyd wrthyf,
Brysia, a dos ar frys allan o Jerwsalem: oherwydd ni dderbyniant dy dystiolaeth
amdanaf fi.
º22:19 A minnau a ddywedais, O
Arglwydd, hwy a wyddant fy mod i yn carcharu, ac yn baeddu ym mhob synagog, y
rhai a gredent ynot ti:
º22:20 A phan dywalltwyd gwaed
Steffan dy ferthyr di, yr oeddwn i hefyd yn sefyll gerllaw, ac yn cydsynio i’w
ladd ef, ac yn cadw dillad y rhai a’i lladdent ef.
º22:21 Ac efe a ddywedodd wrthyf,
Dos ymaith: canys mi a’th anfonaf ymhell at.y Cenhedloedd.
º22:22 A hwy a’i gwrandawsant ef hyd
y gair hwn; a hwy a godasant eu llef, ac a ddywedasant, Ymaith â’r cyfryw un
oddi ar y ddaear: canys nid cymwys ei fod ef yn fyw.
º22:23 Ac fel yr oeddynt yn llefain,
ac yn bwrw eu dillad, ac yn taflu llwch i’r awyr,
º22:24 Y pen-capten a orchmynnodd ei
ddwyn ef i’r castell, gan beri ei holi ef trwy fflangellau; fel y gallai wybod
am ba achos yr oeddynt yn llefain arno felly.
º22:25 Ac fel yr oeddynt yn ei rwymo
ef â chareiau, dywedodd Paul wrth y canwriad yr hwn oedd yn sefyll gerllaw, Ai
rhydd i chwi fflangellu gŵr o Rufeiniad, ac heb ei gondemnio hefyd?
º22:26 A phan glybu’r canwriad, efe
a aeth ac a fynegodd i’r pen-capten, gan ddywedyd, Edrych beth yr wyt yn ei
wneuthur: canys Rhufeiniad yw’r dyn hwn.
º22:27 A’r pen-capten a ddaeth, ac a
ddywedodd wrtho, Dywed i mi, ai Rhufeiniad wyt ti? Ac efe a ddywedodd. Ie.
º22:28 A’r pen-capten a atebodd, Â
swm mawr y cefais i’r ddinasfraint hon. Eithr Paul a ddywedodd, A minnau a
anwyd yn freiniol.
º22:29 Yn ebrwydd gan hynny yr ymadawodd
oddi wrtho y rhai oedd ar fedr ei holi ef: a’r pen-capten hefyd a ofnodd, pan
wybu ei fod ef yn Rhufeiniad, ac oblegid darfod iddo ei rwymo ef.
º22:30 A thrannoeth, ac efe yn
ewyllysio gwybod hysbysrwydd am ba beth y cyhuddid ef gan yr Iddewon, efe a’i
gollyngodd ef o’r rhwymau, ac a archodd i’r archoffeiriaid a’u cyngor oll
ddyfod yno; ac efe a ddug Paul i waered, ac a’i gosododd ger eu bron hwy.
PENNOD 23
º23:1 A Phaul, yn edrych yn graff ar y cyngor, a ddywedodd. Ha wŷr
frodyr, mi a wasanaethais Dduw mewn pob cydwybod dda, hyd y dydd heddiw.
º23:2 A’r archoffeiriad Ananeias a
archodd i’r rhai oedd yn sefyll yn ei ymyl, ei daro ef ar ei enau.
º23:3 Yna y dywedodd Paul wrtho, Duw
a’th dery di, bared wedi ei wyngalchu: canys a ydwyt ti yn eistedd i’m barnu i
yn ôl y ddeddf, a chan droseddu’r ddeddf yn peri fy nharo i?
º23:4 A’r sefyllwyr a ddywedasant
wrtho, A ddifenwi di archoffeiriad Duw?
º23:5 A dywedodd Paul, Ni wyddwn i,
frodyr, mai yr archoffeiriad oedd efe: canys ysgrifenedig yw, Na ddywed yn
ddrwg am bennaeth dy bobl.
º23:6 A phan wybu Paul fod y naill
ran o’r Sadwceaid, a’r llall o’r Phariseaid, efe a lefodd yn y cyngor, Ha
wŷr frodyr, Pharisead wyf fi, mab i Pharisead: am obaith ac atgyfodiad y
meirw yr ydys yn fy marnu i.
º23:7 Ac wedi iddo ddywedyd hyn, bu
ymryson rhwng y Phariseaid a’r Sadwceaid: a rhannwyd y lliaws.
º23:8 Canys y Sadwceaid yn wir a
ddywedant nad oes nac atgyfodiad, nac angel, nac ysbryd: eithr y Phariseaid
sydd yn addef pob un o’r ddau.
º23:9 A bu llefain mawr: a’r
ysgrifenyddion o ran y Phariseaid a godasant i fyny, ac a ymrysonasant, gan
ddywedyd, Nid ydym ni yn cael dim drwg yn y dyn hwn: eithr os ysbryd a lefarodd
wrtho, neu angel, nac ymrysonwn â Duw.
º23:10 Ac wedi cyfodi terfysg mawr,
y pen-capten, yn ofni rhag tynnu Paul yn ddrylliau ganddynt, a archodd i’r
milwyr fyned i waered, a’i gipio ef o’u plith hwynt, a’i ddwyn i’r castell.
º23:11 Yr ail nos yr Arglwydd a
safodd gerllaw iddo, ac a ddywedodd, Paul, cymer gysur: canys megis y tystiolaethaist
amdanaf fi yn Jerwsalem, felly y mae yn rhaid iti dystiolaethu yn Rhufain
hefyd.
º23:12 A phan aeth hi yn ddydd, rhai
o’r Iddewon, wedi llunio cyfarfod, a’u rhwymasant eu hunain â diofryd, gan
ddywedyd na fwytaent ac nad yfent nes iddynt ladd Paul.
º23:13 Ac yr oedd mwy na deugain o’r
rhai a wnaethant y cynghrair hwn.
º23:14 A hwy a ddaethant at yr
archoffeiriaid a’r henuriaid, ac a ddywedasant, Ni a’n rhwymasom ein hunain â
diofryd, nad archwaethem ddim hyd oni laddem Paul.
º23:15 Yn awr gan hynny hysbyswch
gyda’r cyngor i’r pen-capten, fel y dygo, efe ef i waered yfory atoch chwi, fel
pe byddech ar fedr cael gwybod yn fanylach ei hanes ef: a ninnau, cyn y delo
efe yn agos, ydym barod i’w ladd ef.
º23:16 Eithr pan glybu mab chwaer
Paul y cynllwyn yma, efe a aeth i mewn i’r castell, ac a fynegodd i Paul.
º23:17 A Phaul a alwodd un o’r
canwriaid ato, ac a ddywedodd, Dwg y gŵr ieuanc hwn at y pen-capten; canys
y mae ganddo beth i’w fynegi iddo.
º23:18 Ac efe a’i cymerth ef, ac a’i
dug at y pen-capten; ac a ddywedodd, Paul y carcharor a’m galwodd i ato, ac a
ddymunodd arnaf ddwyn y gŵr ieuanc yma atat ti, yr hwn sydd ganddo beth
i’w ddywedyd wrthyt.
º23:19 A’r pen-capten a’i cymerodd
ef erbyn ei law, ac a aeth ag ef o’r neilltu, ac a ofynnodd, Beth yw’r hyn sydd
gennyt i’w fynegi i mi?
º23:20 Ac efe a ddywedodd, Yr
Iddewon a gydfwriadasant ddeisyf arnat ddwyn Paul i waered yfory i’r cyngor,
fel pe baent ar fedr ymofyn yn fanylach yn ei gylch ef.
º23:21 Ond na chytuna di â hwynt;
canys y mae yn cynllwyn iddo fwy na deugeinwr ohonynt, y rhai a roesant
ddiofryd, na bwyta nac yfed, nes ei ladd ef: ac yn awr y maent hwy yn barod, yn
disgwyl am i addewid gennyt ti.
º23:22 Y pen-capten gan hynny a
ollyngodd y gŵr ieuanc ymaith, wedi gorchymyn iddo na ddywedai i neb,
ddangos ohono y pethau hyn iddo ef.
º23:23 Ac wedi galw ato ryw ddau
ganwriad, efe a ddywedodd, Paratowch ddau cant o filwyr, i fyned hyd yn
Cesarea, a deg a thrigain o wŷr meirch, a deucant o ffynwewyr, ar y
drydedd awr o’r nos;
º23:24 A pharatowch ysgrubliaid
iddynt i osod Paul arnynt, i’w ddwyn ef yn ddiogel at Ffelix y rhaglaw.
º23:25 Ac efe a ysgrifennodd lythyr,
yn cynnwys yr ystyriaeth yma:
º23:26 Claudius Lysias at yr
ardderchocaf raglaw Ffelix, yn anfon annerch.
º23:27 Y gŵr hwn a ddaliwyd gan
yr Iddewon, ac a fu agos â’i ladd ganddynt; ac a achubais i, gan ddyfod â llu
arnynt, gwedi deall mai Rhufeiniad oedd.
º23:28 A chan ewyllysio gwybod yr
achos yr oeddynt yn achwyn arno, mi a’i dygais ef i waered i’w cyngor hwynt:
º23:29 Yr hwn y cefais fod yn achwyn
arno am arholion o’u cyfraith hwy, heb fod un ‘ cwyn arno yn haeddu angau, neu
rwymau.
º23:30 A phan fynegwyd i mi fod yr
Iddewon ar fedr cynllwyn i’r gŵr, myfi a’i hanfonais ef allan o law atat
ti; ac a rybuddiais y cyhuddwyr i ddywedyd y pethau oedd yn ei erbyn ef ger dy
fron di. Bydd iach.
º23:31 Yna y milwyr, megis y
gorchmynasid iddynt, a gymerasant Paul, ac a’i dygasant o hyd nos i Antipatris.
º23:32 A thrannoeth, gan adael i’r
gwŷr meirch fyned gydag ef, hwy a ddychwelasant i’r castell:
º23:33 Y rhai, gwedi dyfod i
Cesarea, a rhoddi’r llythyr at y rhaglaw, a osodasant Paul hefyd ger ei fron
ef.
º23:34 Ac wedi i’r rhaglaw ddarllen
y llythyr, ac ymofyn o ba dalaith yr oedd efe: a gwybod mai o Cilicia yr
ydoedd;
º23:35 Mi a’th wrandawaf, eb efe,
pan ddelo dy gyhuddwyr hefyd. Ac efe a orchmynnodd ei gadw ef yn nadleudy
Herod.
PENNOD 24
º24:1 Ac ar ôl pum niwrnod, y daeth Ananeias yr archoffeiriad i waered, a’r
henuriaid, ac un Tertwlus, areithiwr; y rhai a ymddangosasant gerbron y rhaglaw
yn erbyn Paul.
º24:2 Ac wedi ei alw ef gerbron,
Tertwius a ddechreuodd ei gyhuddo ef, gan ddywedyd,
º24:3 Gan ein bod ni yn cael trwot
ti heddwch mawr, a bod pethau llwyddiannus i’r genedl hon trwy dy ragwelediad
di, yr ydym ni yn gwbl, ac ym mhob man, yn eu cydnabod, O ardderchocaf Ffelix,
gyda phob diolch.
º24:4 Eithr, fel na rwystrwyf di
ymhellach, yr ydwyf yn deisyf arnat, o’th hynawsedd, wrando arnom ar fyr
eiriau.
º24:5 Oblegid ni a gawsom y gŵr
hwn yn bla, ac yn cyfodi terfysg ymysg yr holl Iddewon trwy’r byd, ac yn ben nr
sect y Nasareniaid:
º24:6 Yr hwn a amcanodd halogi’r
deml: yr hwn hefyd a ddaliasom ni, ac a fynasem ei farnu yn ôl ein cyfraith ni.
º24:7 Eithr Lysias y pen-capten a
ddaeth, a thrwy orthrech mawr a’i dug ef allan o’n dwylo ni,
º24:8 Ac a archodd i’w gyhuddwyr
ddyfod ger dy fron di: gan yr hwn, wrth ei holi, y gelli dy hun gael gwybodaeth
o’r holl bethau am y rhai yr ydym ni yn achwyn arno.
º24:9 A’r Iddewon a gydsyniasant
hefyd, gan ddywedyd fod y pethau hyn felly.
º24:10 A Phaul a atebodd, wedi i’r
rhaglaw amneidio arno i ddywedyd, Gan i mi wybod dy fod di yn farnwr i’r genedl
hon er ys llawer o flynyddoedd, yr ydwyf yn fwy cysurus yn ateb trosof fy hun.
º24:11 Canys ti a elli wybod nad oes
dros ddeuddeg diwrnod er pan ddeuthum i fyny i addoli yn Jerwsalem.
º24:12 Ac ni chawsant fi yn y deml
yn ymddadlau â neb, nac yn gwneuthur terfysg i’r bobl, nac yn y synagogau, nac
yn y ddinas:
º24:13 Ac ni allant brofi’r pethau y
maent yn awr yn achwyn arnaf o’u plegid.
º24:14 Ond hyn yr ydwyf yn ei
gyffesu i ti, mai yn ôl y ffordd y maent hwy yn ei galw yn heresi, felly yr wyf
fi yn addoli Duw fy nhadau, gan gredu yr holl bethau sydd ysgrifenedig yn y
ddeddf a’r proffwydi:
º24:15 A chennyf obaith ar Dduw, yr
hon y mae’r rhai hyn eu hunain yn ei disgwyl, y bydd atgyfodiad y meirw, i’r
cyfiawnion ac i’r anghyfiawnion.
º24:16 Ac yn hyn yr ydwyf fi fy hun
yn ymarfer, i gael cydwybod ddi-rwystr tuag at Dduw a dynion, yn wastadol.
º24:17 Ac ar âl llawer o
flynyddoedd, y deuthum i wneuthur elusennau i’m cenedl, ac offrymau.
º24:18 Ar hynny rhai o’r Iddewon o
Asia a’m cawsant i wedi fy nglanhau yn y deml, nid gyda thorf na therfysg.
º24:19 Y rhai a ddylasent fod ger dy
fron di, ac achwyn, os oedd ganddynt ddim i’m herbyn.
º24:20 Neu, dyweded y rhai hyn eu
hunain, os cawsant ddim camwedd ynof, tra fûm i yn sefyll o flaen y cyngor;
º24:21 Oddieithr yr un llef hon a
lefais pan oeddwn yn sefyll yn eu plith; Am atgyfodiad y meirw y’m bernir
heddiw gennych.
º24:22 Pan glybu Ffelix y pethau
hyn, efe a’u hoedodd hwynt, gan wybod yn hysbysach y pethau a berthynent i’r
ffordd honno; ac a ddywedodd, Pan ddêl Lysias y pen-capten i waered, mi a gaf
wybod eich materion chwi yn gwbl.
º24:23 Ac efe a archodd i’r canwriad
gadw Paul, a chael ohono esmwythdra; ac na lesteiriai neb o’r eiddo ef i’w
wasanaethu, nac i ddyfod ato.
º24:24 Ac ar ôl talm o ddyddiau, y
daeth Ffelix, gyda’i wraig Drusila, yr hon ydoedd Iddewes, ac a yrrodd am Paul,
ac a’i gwrandawodd ef ynghylch y ffydd yng Nghrist.
º24:25 Ac fel yr oedd efe yn
ymresymu am gyfiawnder, a dirwest, a’r farn a fydd, Ffelix a ddychrynodd, ac a
atebodd, Dos ymaith ar hyn o amser; a phan gaffwyf fi amser cyfaddas, mi a
alwaf amdanat.
º24:26 A chan obeithio hefyd y
rhoddid arian iddo gan Paul, er ei ollwng ef yn rhydd: oherwydd paham efe a
anfonodd amdano yn fynychach, ac a chwedleuodd ag ef.
º24:27 Ac wedi cyflawni dwy flynedd,
y daeth Porcius Ffestus yn lle Ffelix. A Ffelix, yn ewyllysio gwneuthur
cymwynas i’r Iddewon, a adawodd Paul yn rhwym.
PENNOD 25
º25:1 Ffestus gan hynny, wedi dyfod i’r dalaith, ar ôl tri diwrnod a aeth i
fyny i Jerwsalem o Cesarea.
º25:2 Yna yr ymddangosodd yr
archoffeiriad a phenaethiaid yr Iddewon ger ei fron ef, yn erbyn Paul, ac a
ymbiliasant ag ef,
º25:3 Gan geisio ffafr yn ei erbyn
ef, fel cyrchai efe ef i Jerwsalem, gan wneuthur yn llwyn i’w ladd ef ar y
ffordd.
º25:4 A Ffestus a atebodd, y cedwid Paul yn Cesarea, ac yr âi efe ei
hun yno ar fyrder.
º25:5 Y rhai gan hynny a allant yn
eich mysg, eb efe, deuant i waered gyda mi, ac od oes dim drwg yn y gŵr
hwn, cyhuddant ef.
º25:6 A phryd na thrigasai
efe gyda hwy dros ddeng niwrnod, efe a aeth i waered i Cesarea; a thrannoeth
efe a eisteddodd yn yr orsedd, ac a archodd ddwyn Paul ato.
º25:7 Ac wedi ei ddyfod, yr Iddewon
a ddaethent o Jerwsalem i waered, a safasant o’i amgylch, ac a ddygasant lawer
o achwynion trymion yn erbyn Paul, y rhai nis gallent eu profi.
º25:8 Ac yntau yn ei amddiflyn ei
hun, Ni phechais i ddim, nac yn erbyn cyfraith yr Iddewon, nac yn erbyn y deml,
nac yn erbyn Cesar.
º25:9 Eithr Ffestus, yn chwennych
dangos ffafr i’r Iddewon, a atebodd Paul, ac a ddywedodd, A fynni di fyned i
fyny i Jerwsalem, i’th farnu yno ger fy mron i am y pethau hyn?
º25:10 A Phaul a ddywedodd, O flaen
gorseddfainc Cesar yr wyf fi yn sefyll, lle y mae yn rhaid fy marnu: ni
wneuthum i ddim cam â’r Iddewon, megis y gwyddost ti yn dda.
º25:11 Canys os ydwyf yn gwneuthur
cam, ac os gwneuthum ddim yn haeddu angau, nid wyf yn gwrthod marw: eithr onid
oes dim o’r pethau y mae’r rhai hyn yn fy nghyhuddo, ni ddichon neb fy rhoddi
iddynt. Apelio yr wyf at Gesar.
º25:12 Yna Ffestus, wedi ymddiddan
â’r cyngor, a atebodd, A apeliaist ti at Gesar? at Gesar y cei di fyned.
º25:13 Ac wedi talm o ddyddiau,
Agripa y brenin a Bernice a ddaethant i Cesarea i gyfarch Ffestus.
º25:14 Ac wedi iddynt aros yno lawer
o ddyddiau, Ffestus a fynegodd i’r brenin hanes Paul, gan ddywedyd, Y mae yma
ryw ŵr wedi ei adael gan Ffelix yng ngharchar:
º25:15 Ynghylch yr hwn, pan oeddwn
yn Jerwsalem, yr ymddangosodd archoffeiriaid a henuriaid yr Iddewon gerbron,
gan ddeisyf cael barn yn ei erbyn ef.
º25:16 I’r rhai yr atebais, nad oedd
arfer y Rhufeinwyr roddi neb rhyw ddyn i’w ddifetha, nes cael o’r cyhuddol ei
gyhuddwyr yn ei wyneb, a chael lle i’w amddiffyn ei hun rhag y cwyn.
º25:17 Wedi eu dyfod hwy yma gan
hynny, heb wneuthur dim oed, trannoeth mi a eisteddais ar yr orseddfainc, ac a
orchmynnais ddwyn y gŵr gerbron.
º25:18 Am yr hwn ni ddug y cyhuddwyr
i fyny ddim achwyn o’r pethau yr oeddwn i yn tybied:
º25:19 Ond yr oedd ganddynt yn ei
erbyn ef ryw ymolynion ynghylch eu coel-grefydd eu hunain, ac ynghylch un Iesu
a fuasai farw, yr hwn a daerai Paul ei fod yn fyw.
º25:20 A myfi, yn anhysbys i ymofyn
am hyn, a ddywedais, a fynnai efe fyned i Jerwsalem, a’i farnu yno am y pethau
hyn.
º25:21 Eithr gwedi i Paul apelio i’w
gadw i wybyddiaeth Augustus, mi a erchais ei gadw ef hyd oni allwn ei anfon ef
at Gesar.
º25:22 Yna Agripa a ddywedodd wrth
Ffestus, Minnau a ewyllysiwn glywed y dyn. Yntau a ddywedodd, Ti a gei ei
glywed ef yfory.
º25:23 Trannoeth gan hynny, wedi
dyfod Agripa a Bernice, â rhwysg fawr, a myned i mewn i’r orsedd, a’r
pen-capteiniaid a phendefigion y ddinas, wrth orchymyn Ffestus fe a ddygwyd
Paul gerbron.
º25:24 A Ffestus a ddywedodd, O
frenin Agripa, a chwi wŷr oll sydd gyda ni yn bresennol, chwi a welwch y
dyn hwn, oblegid pa un y galwodd holl liaws yr Iddewon arnaf fi, yn Jerwsalem ac
yma, gan lefain na ddylai efe fyw yn hwy.
º25:25 Eithr pan ddeallais na
wnaethai efe ddim yn haeddu angau, ac yntau ei hun wedi apelio at Augustus, mi
a fernais ei ddanfon ef.
º25:26 Am yr hwn nid oes gennyf ddim
sicrwydd i’w ysgrifennu at fy arglwydd. Oherwydd paham mi a’i dygais ef ger
eich bron chwi, ac yn enwedig ger dŷ fron di, O frenin Agripa; fel, wedi
ei holi ef, y caffwyf ryw beth i’w ysgrifennu.
º25:27 Canys allan o reswm y gwelaf
fi anfon carcharor, heb hysbysu hefyd yr achwynion a fyddo yn ei erbyn ef.
PENNOD 26
º26:1 A Agripa a ddywedodd wrth Paul, Y mae cennad i ti i ddywedyd drosot
dy hunan. Yna Paul a estynnodd ei law, ac a’i hamddiffynnodd ei hun.
º26:2 Yr ydwyf yn fy nhybied fy hun
yn ddedwydd, O frenin Agripa, gan fy mod yn cael fy amddiffyn fy hun ger dy
fron di heddiw, am yr holl bethau yr achwynir arnaf gan yr Iddewon:
º26:3 Yn bendifaddau gan wybod dy
fod di yn gydnabyddus â’r holl ddefodau a’r holion sydd ymhlith yr Iddewon:
oherwydd paham yr ydwyf yn deisyf arnat fy ngwrando i yn ddioddefgar.
º26:4 Fy muchedd i o’m mebyd, yr hon
oedd o’r dechreuad ymhlith fy nghenedl yn Jerwsalem, a wŷr yr Iddewon oll;
º26:5 Y rhai a’m hadwaenent i o’r
dechrau, (os mynnant dystiolaethu,) mai yn ôl y Sect fanylaf o’n crefydd ni y
bûm i fyw yn Pharisead.
º26:6 Ac yn awr, am obaith yr
addewid a wnaed i’n tadau gan Dduw, yr wyf yn sefyll i’m barnu:
º26:7 I’r hon addewid y mae ein
deuddeg llwyth ni, heb dor yn gwasanaethu Duw nos a dydd, yn gobeithio dyfod.
Am yr hwn obaith yr achwynir amaf, O frenin Agripa, gan yr Iddewon.
º26:8 Pa beth? ai anghredadwy y
bernir gennych chwi, y cyfyd Duw y meirw?
º26:9 Minnau yn wir a dybiais ynof
fy hun, fod yn rhaid i mi wneuthur llawer o bethau yn erbyn enw Iesu o
Nasareth.
º26:10 Yr hyn hefyd a wneuthum yn
Jerwsalem: a llawer o’r saint a gaeais i mewn carcharau, wedi derbyn awdurdod
gan yr archoffeiriaid; ac wrth eu difetha, mi a roddais farn yn eu herbyn.
º26:11 Ac ym mhob synagog yn fynych
mi a’u cosbais hwy, ac a’u cymhellais i gablu; a chan ynfydu yn fwy yn eu
herbyn, mi a’u herlidiais hyd ddinasoedd dieithr hefyd.
º26:12 Ac yn hyn, a myfi yn myned i
Ddamascus ag awdurdod a chennad oddi wrth yr archoffeiriaid,
º26:13 Ar hanner dydd, O frenin, ar
y ffordd, y gwelais oleuni o’r nef, mwy na disgleirdeb yr haul, yn disgleirio
o’m hamgylch, a’r rhai oedd yn ymdaith gyda mi.
º26:14 Ac wedi i ni oll syrthio ar y
ddaear, mi a glywais leferydd yn llefaru wrthyf, ac yn dywedyd yn Hebraeg,
Saul, Saul, paham yr ydwyt yn fy erlid i? Caled yw i ti wingo yn erbyn y
symbylau.
º26:15 Ac mi a ddywedais, Pwy wyt
ti, Arglwydd? Ac efe a ddywedodd, Myfi yw Iesu, yr hwn yr wyt ti yn ei erlid.
º26:16 Eithr cyfod, a saf ar dy
draed: canys i hyn yr ymddangosais i ti, i’th osod di yn weinidog ac yn dyst
o’r pethau a welaist, ac o’r pethau yr ymddangosaf i ti ynddynt;
º26:17 Gan dy wared di oddi wrth y
bobl, a’r Cenhedloedd, at y rhai yr ydwyf yn dy anfon di yr awron,
º26:18 I agoryd eu llygaid, ac i’w
troi o dywyllwch i oleuni, ac o feddiant Satan at Dduw; fel y derbyniont
faddeuant pechodau, a chyfran ymysg y rhai a sancteiddiwyd, trwy’r ffydd sydd
ynof fi.
º26:19 Am ba achos, O frenin Agripa,
ni bûm anufudd i’r weledigaeth nefol:
º26:20 Eithr mi a bregethais i’r
rhai yn Namascus yn gyntaf, ac yn Jerwsalem, a thros holl wlad Jwdea, ac i’r
Cenhedloedd; ar iddynt edifarhau, a dychwelyd at Dduw, a gwneuthur
gweithredoedd addas i edifeirwch.
º26:21 O achos y pethau hyn yr
Iddewon a’m daliasant i yn y deml, ac a geisiasant fy lladd i a’u dwylo eu hun.
º26:22 Am hynny, wedi i mi gael help
gan Dduw, yr wyf fi yn aros hyd y dydd hwn, gan dystiolaethu i fychan a mawr,
ac heb ddywedyd dim amgen nag a ddywedasai’r proffwydi a Moses y delent i ben;
º26:23 Y dioddefai Crist, ac y
byddai efe yn gyntaf o atgyfodiad y meirw, ac y dangosai oleuni i’r bobl, ac
i’r Cenhedloedd.
º26:24 Ac fel yr oedd efe yn dywedyd
y pethau hyn trosto, Ffestus a ddywedodd â llef uchel, Paul, yr wyt ti yn
ynfydu, llawer o ddysg sydd yn dy yrru di yn ynfyd.
º26:25 Ac efe a ddywedodd, Nid wyf
fi yn ynfydu, O ardderchocaf Ffestus; eithr geiriau gwirionedd a sobrwydd yr
wyf fi yn eu hadrodd.
º26:26 Canys y brenin a ŵyr
oddi wrth y pethau hyn, wrth yr hwn yr wyf fi yn llefaru yn hy: oherwydd nid
wyf yn tybied fod dim o’r pethau hyn yn guddiedig rhagddo; oblegid nid mewn
congl y gwnaed hyn.
º26:27 O frenin Agripa, A wyt ti yn
credu i’r proffwydi? Mi a wn dy fod yn credu.
º26:28 Ac Agripa a ddywedodd wrth
Paul, Yr wyt ti o fewn ychydig i’m hennill i fod yn Gristion.
º26:29 A Phaul a ddywedodd. Mi a
ddymunwn gan Dduw, o fewn ychydig, ac yn gwbl oll, fod nid tydi yn unig, ond
pawb hefyd a’r sydd yn fy ngwrando heddiw, yn gyfryw ag wyf fi, ond y rhwymau
hyn.
º26:30 Ac wedi iddo ddywedyd hyn,
cyfododd y brenin, a’r rhaglaw, a Bernice, a’r rhai oedd yn eistedd gyda hwynt:
º26:31 Ac wedi iddynt fyned o’r
neilltu. hwy a lefarasant wrth ei gilydd, gan ddywedyd, Nid yw’r dyn hwn yn
gwneuthur dim yn haeddu angau, neu rwymau.
º26:32 Yna y dywedodd Agripa wrth
Ffestus, Fe allasid gollwng y dyn yma ymaith, oni buasai iddo apelio at Gesar.
PENNOD 27
º27:1 A phan gytunwyd forio ohonom ymaith i’r Ital, hwy a roesant Paul, a
rhyw garcharorion eraill, at ganwriad a’i enw Jwlius, o fyddin Augustus.
º27:2 Ac wedi dringo i long o Adramyttium,
ar fedr hwylio i dueddau Asia, ni a aethom allan o’r porthladd; a chyda ni yr
oedd Aristarchus, Macedoniad o Thesalonica.
º27:3 A thrannoeth ni a ddygwyd i
waered i Sidon. A Jwlius a ymddug yn garedigol tuag at Paul, ac a roddes iddo
gennad i fyned at ei gyfeillion i gael ymgeledd.
º27:4 Ac wedi myned oddi yno, ni a
hwyliasom dan Cyprus, am fod y gwyntoedd yn wrthwynebus.
º27:5 Ac wedi hwylio ohonom dros y
môr sydd gerllaw Cilicia a Phamffylia, ni a ddaethom i Myra, dinas yn Lycia.
º27:6 Ac yno y canwriad, wedi cael
llong o Alexandria yn hwylio i’r Ital, a’n gosododd ni ynddi.
º27:7 Ac wedi i ni hwylio yn anniben
lawer o ddyddiau, a dyfod yn brin ar gyfer Cnidus, am na adawai’r gwynt i ni,
ni a hwyliasom islaw Creta, ar gyfer Salmone.
º27:8 Ac wedi i ni yn brin fyned
heibio iddi, ni a ddaethom i ryw le a elwir, Y porthladdoedd prydferth, yr hwn
yr oedd dinas Lasca yn agos iddo.
º27:9 Ac wedi i dalm o amser fyned
heibio, a bod morio weithian yn enbyd, oherwydd hefyd ddarfod yr ympryd
weithian, Paul a gynghorodd,
º27:10 Gan ddywedyd wrthynt. Ha
wŷr, yr wyf yn gweled y bydd yr hynt hon ynghyd â sarhad a cholled fawr,
nid yn unig am y llwyth a’r llong, eithr am ein heinioes ni hefyd.
º27:11 Eithr y canwriad a gredodd i
lywydd ac i berchen y llong, yn fwy nag i’r pethau a ddywedid gan Paul.
º27:12 A chan fod y porthladd yn
anghyfleus i aeafu, y rhan fwyaf a roesant gyngor i ymado oddi yno hefyd, os
gallent ryw fodd gyrhaeddyd hyd Phenice, i aeafu yno; yr hwn sydd borthladd yn
Creta, ar gyfer y deau-orllewin, a’r gogledd-orllewin.
º27:13 A phan chwythodd y deheuwynt
yn araf, hwynt-hwy yn tybied cael eu meddwl, gan godi hwyliau, a foriasant
heibio yn agos i Creta.
º27:14 Ond cyn nemor cyfododd yn ei
herbyn hi wynt tymhestlog, yr hwn a elwir Euroclydon.
º27:15 A phan gipiwyd y llong, ac
heb allu gwrthwynebu’r gwynt, ni a ymroesom, ac a ddygwyd gyda’r gwynt.
º27:16 Ac wedi i ni redeg goris ynys
fechan a elwir Clauda, braidd y gallasom gael y bad:
º27:17 Yr hwn a godasant i fyny, ac
a wnaethant gynorthwyon, gan wregysu’r llong oddi dani: a hwy yn ofni rhag
syrthio ar sugndraeth, wedi gollwng yr hwyl a ddygwyd felly.
º27:18 A ni’n flin iawn arnom gan y
dymestl, drannoeth hwy a ysgafnhasant y llong;
º27:19 A’r trydydd dydd bwriasom â’n
dwylo’n hunain daclau’r llong allan.
º27:20 A phan nad oedd na haul na
sêr yn ymddangos dros lawer o ddyddiau, a thymestl nid bychan yn pwyso arnom,
pob gobaith y byddem cadwedig a ddygwyd oddi arnom o hynny allan.
º27:21 Ac wedi bod hir ddirwest, yna
y safodd Paul yn eu canol hwy, ac a ddywedodd, Ha wŷr, chwi a ddylasech
wrando arnaf fi, a bod heb ymado o Creta, ac ennill y sarhad yma a’r golled.
º27:22 Ac yr awron yr wyf yn eich
cynghori chwi i fod yn gysurus: canys ni bydd colled am einioes un ohonoch, ond
am y llong yn unig.
º27:23 Canys safodd yn fy ymyl y nos
hon angel Duw, yr hwn a’m piau, a’r hwn yr wyf yn ei addoli,
º27:24 Gan ddywedyd, Nac ofna, Paul;
rhaid i ti sefyll gerbron Cesar: ac wele, rhoddes Duw i ti y rhai oll sydd yn morio
gyda thi.
º27:25 Am hynny, hawyr, cymerwch
gysur: canys yr wyf fi yn credu i Dduw, mai felly y bydd, yn ôl y modd y
dywedwyd i mi.
º27:26 Ond mae yn rhaid ein bwrw ni
i ryw ynys.
º27:27 Ac wedi dyfod y bedwaredd nos
ar ddeg, fe a ddigwyddodd, a ni yn morio yn Adna, ynghylch hanner nos, dybied
o’r morwyr eu bod yn nesáu i ryw wlad;
º27:28 Ac wedi iddynt blymio, hwy
a’i cawsant yn ugain gwryd: ac wedi myned ychydig pellach, a phlymio drachefn,
hwy a’i cawsant yn bymtheg gwryd.
º27:29 Ac a hwy’n ofni rhag i ni
syrthio ar leoedd geirwon, wedi iddynt fwrw pedair angor allan o’r llyw, hwy a
ddeisyfasant ei myned hi yn ddydd.
º27:30 Ac fel yr oedd y llongwyr yn
ceisio ffoi allan o’r llong, ac wedi gollwng y bad i waered i’r môr, yn rhith
bod ar fedr bwrw angorau o’r pen blaen i’r llong,
º27:31 Dyweodd Paul wrth y canwriad
a’r milwyr, Onid erys y rhai hyn yn y llong, ni ellwch chwi fod yn gadwedig.
º27:32 Yna y torrodd y milwyr
raffau’r bad, ac a adawsant iddo syrthio ymaith.
º27:33 A thra ydoedd hi yn dyddhau,
Paul a eiriolodd ar bawb gymryd lluniaeth, gan ddywedyd, Heddiw yw y pedwerydd
dydd ar ddeg yr ydych chwi yn disgwyl, ac yn aros ar eich cythlwng, heb gymryd
dim.
º27:34 Oherwydd paham yr ydwyf yn
dymuno arnoch gymryd lluniaeth; oblegid hyn sydd er iechyd i chwi: canys blewyn
i’r un ohonoch ni syrth oddi ar ei ben.
º27:35 Ac wedi iddo ddywedyd hyn,
efe a gymerodd fara, ac a ddiolchodd i Dduw yn eu gŵydd hwynt oll, ac a’i
toriodd, ac a ddechreuodd fwyta.
º27:36 Ac yr oeddynt bawb wedi myned
yn gysurol; a hwy a gymerasant luniaeth hefyd.
º27:37 Ac yr oeddem yn y llong i
gyd, yn ddau cant ac un ar bymtheg a thrigain o eneidiau.
º27:38 Ac wedi eu digoni o luniaeth, hwy a ysgafnhasant y llong, gan
fwrw’r gwenith allan i’r môr.
º27:39 A phan aeth hi yn ddydd, nid
oeddynt yn adnabod y tir: ond hwy a ganfuant ryw gilfach a glân iddi; i’r hon y
cyngorasant, os gallent, wthio’r llong iddi.
º27:40 Ac wedi iddynt godi’r
angorau, hwy a ymollyngasant i’r môr, ac a ollyngasant hefyd yn rhydd rwymau y
llyw, ac a godasant yr hwyl i’r gwynt, ac a geisiasant y lan.
º27:41 Ac wedi i ni syrthio ar le
deuforgyfarfod, hwy a wthiasant y llong: a’r pen blaen iddi a lynodd, ac a
safodd yn ddiysgog; eithr y pen ôl a ymddatododd gan nerth y tonnau.
º27:42 A chyngor y milwyr
oedd, ladd y carcharorion, rhag i neb ohonynt nofio allan, a dianc ymaith.
º27:43 Ond y canwriad, yn ewyllysio
cadw Paul, a rwystrodd iddynt eu hamcan; ac a archodd i bawb a’r a fedrai
nofio, ymfwrw yn gyntaf i’r môr, a myned allan i’r tir:
º27:44 Ac i’r lleill, rhai ar
ystyllod, ac eraill ar ryw ddrylliau o’r llong. Ac felly y digwyddodd ddyfod o
bawb i dir yn ddihangol.
PENNOD 28
º28:1 Ac wedi iddynt ddianc, yna y gwybuant mai Melita y gelwid yr ynys.
º28:2 A’r barbariaid a ddangosasant
i ni fwyneidd-dra nid bychan: oblegid hwy a gyneuasant dân, ac a’n derbyniasant
ni oll oherwydd y gawod gynrhychiol, ac oherwydd yr oerfel.
º28:3 Ac wedi i Paul gynnull ynghyd
lawer o friwydd, a’u dodi ar y tân, gwiber a ddaeth allan o’r gwres, ac a
lynodd wrth ei law ef.
º28:4 A phan welodd y barbariaid y
bwystfil yng nghrog wrth ei law ef, hwy a ddywedasant wrth ei gilydd, Yn sicr
llawruddiog yw’r dyn hwn, yr hwn, er ei ddianc o’r môr, ni adawodd dialedd iddo
fyw.
º28:5 Ac efe a ysgydwodd y bwystfil
i’r tân, ac ni oddefodd ddim niwed.
º28:6 Ond yr oeddynt hwy yn disgwyl
iddo ef chwyddo, neu syrthio yn ddisymwth yn farw. Eithr wedi iddynt hir
ddisgwyl, a gweled nad oedd dim niwed yn digwydd iddo, hwy a newidiasant eu
meddwl, ac a ddywedasant mai duw oedd efe.
º28:7 Ynghylch y man hwnnw yr oedd
tiroedd i bennaeth yr ynys, a’i enw Publius, yr hwn a’n derbyniodd ni, ac a’n
lletyodd dridiau yn garedig.
º28:8 A digwyddodd, fod tad Publius
yn gorwedd yn glaf o gryd a gwaedlif: at yr hwn wedi i Paul fyned i mewn, a
gweddïo, efe a ddododd ei ddwylo arno ef, ac a’i hiachaodd.
º28:9 Felly wedi gwneuthur hyn, y
lleill hefyd y rhai oedd a heintiau arnynt yn yr ynys, a ddaethant ato, ac a
iachawyd:
º28:10 Y rhai hefyd a’n parchasant
ni â llawer o urddas; a phan oeddem yn ymadael, hwy a’n llwythasant ni â
phethau angenrheidiol.
º28:11 Ac wedi tri mis, yr aethom
ymaith mewn llong o Alexandria, yr hon a aeafasai yn yr ynys; a’i harwydd hi
oedd Castor a Pholux.
º28:12 Ac wedi ein dyfod i Syracusa,
ni a drigasom yno dridiau.
º28:13 Ac oddi yno, wedi myned oddi:
amgylch, ni a ddaethom i Regium. Ac ar ôl un diwrnod y deheuwynt a chwythodd,
ac ni a ddaethom yr ail dydd i Puteoli:
º28:14 lle y cawsom frodyr, ac y
dymunwyd arnom aros gyda hwynt saith niwrnod: ac felly ni a ddaethom i Rufain.
º28:15 Ac oddi yno, pan glybu’r
brodyr amdanom, hwy a ddaethant i’n cyfarfod ni hyd Appii-fforum, a’r Tair
Tafarn: y rhai pan welodd Paul, efe a ddiolchodd i Dduw, ac a gymerodd gysur.
º28:16 Eithr pan ddaethom i Rufain,
y canwriad a roddes y carcharorion at ben-capten y llu; eithr cenhadwyd i Paul
aros wrtho ei hun, gyda milwr oedd yn ei gadw ef.
º28:17 A digwyddodd, ar ôl tridiau,
alw o Paul ynghyd y rhai oedd bennaf o’r Iddewon. Ac wedi iddynt ddyfod ynghyd,
efe a ddywedodd wrthynt, Ha wŷr frodyr, er na wneuthum i ddim yn erbyn y
bobl, na defodau y tadau, eto mi a roddwyd tri garcharor o Jerwsalem i ddwylo’r
Rhufeinwyr.
º28:18 Y rhai, wedi darfod fy holi,
a fynasent fy ngollwng ymaith, am nad oedd dim achos angau ynof.
º28:19 Eithr am fod yr Iddewon yn
dywedyd yn erbyn hyn, mi a yrrwyd i apelio at Gesar; nid fel petai gennyf beth
i achwyn ar fy nghenedl.
º28:20 Am yr achos hwn gan hynny y
gelwais amdanoch chwi, i’ch gweled, ac i ymddiddan â chwi: canys o achos
gobaith Israel y’m rhwymwyd i a’r gadwyn hon.
º28:21 A hwythau a ddywedasant
wrtho, Ni dderbyniasom ni lythyrau o Jwdea yn dy gylch di, ac ni fynegodd ac ni
lefarodd neb o’r brodyr a ddaeth oddi yno ddim drwg amdanat ti,
º28:22 Ond yr ydym ni yn deisyf cael
clywed gennyt ti beth yr ydwyt yn ei synied; oblegid am y sect hon, y mae yn
hysbys i ni fod ym mhob man yn dywedyd yn ei herbyn.
º28:23 Ac wedi iddynt nodi diwrnod iddo,
llawer a ddaeth ato ef i’w lety; i’r rhai y tystiolaethodd ac yr eglurodd efe
deyrnas Dduw, gan gynghori iddynt y pethau am yr Iesu, allan o gyfraith Moses,
a’r proffwydi, o’r bore hyd yr hwyr.
º28:24 A rhai a gredasant i’r pethau
a ddywedasid, a rhai ni chredasant.
º28:25 Ac a hwy yn anghytûn â’i
gilydd, hwy a ymadawsant, wedi i Paul ddywedyd un gair, mai da y llefarodd yr
Ysbryd Glân trwy Eseias y proffwyd wrth ein tadau ni,
º28:26 Gan ddywedyd, Dos at y bobl
yma, a dywed, Yn clywed y clywch, ac ni ddeellwch; ac yn gweled y gwelwch, ac
ni chanfyddwch:
º28:27 Canys brasawyd calon y bobl
hyn, a thrwm y clywsant â’u clustiau, a’u llygaid a gaeasant; rhag iddynt weled
â’u llygaid, a chlywed â’u clustiau, a deall â’r galon, a dychwelyd, ac i mi eu
hiacháu hwynt.
º28:28 Bydded hysbys i chwi gan
hynny, anfon iachawdwriaeth Duw at y Cenhedloedd, a hwy a wrandawant.
º28:29 Ac wedi iddo ddywedyd hyn,
ymadawodd yr Iddewon, a chanddynt ddadl mawr yn eu plith.
º28:30 A Phaul a arhoes ddwy flynedd
gyfan yn ei dŷ ardrethol ei hun, ac a dderbyniodd bawb a’r oedd yn dyfod i
mewn ato,
º28:31 Gan bregethu teyrnas Dduw, ac
athrawiaethu y pethau am yr Arglwydd Iesu Grist, gyda phob hyfder, yn
ddiwahardd.
_____________
DIWEDD
Adolygiad diweddaraf / Darrera
actualització / Latest update
2006-09-04 / 2007-02-21
Sumbolau arbennig: ŷ
ŵ
Ble’r
wyf i? Yr ych chi’n ymwéld ag un o
dudalennau’r Gwefan “CYMRU-CATALONIA”
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web “CYMRU-CATALONIA” (=
Gal·les-Catalunya)
Weə(r) àm ai? Yùu àa(r) vízïting ə peij fròm dhə
“CYMRU-CATALONIA” (= Weilz-Katəlóuniə) Wéb-sait
Where am I? You are visiting a page from the “CYMRU-CATALONIA” (=
Wales-Catalonia) Website
CYMRU-CATALONIA
Edrychwch
ar fy Ystadegau / Mireu les estadístiques / View My Stats