0939 Gwefan Cymru-
http://www.kimkat.org/amryw/1_testunau/sion_prys_025_dydd_marchnad_cadrawd_0939k.htm
Yr Hafan
..........1863k Y Fynedfa yn Gymraeg
....................0009k Y Gwegynllun
..............................0960k Cywaith
Siôn Prys (Testunau yn Gymraeg) - Mynegai
........................................y tudalen hwn
|
|
Gwefan Cymru-Catalonia
|
|
1268 This page in English (Conversation between two famrers, Llangwnwyd, 1888)
NODIAD: Arferodd Cadrawd ‘f’ yn lle ‘ff’ a’v’
yn lle ‘f’ yn ei ysgrif
_______________________________________________________________
Cyvaill yr Aelwyd,
Cyfrol 8, 1888.
Cadrawd (Thomas Christopher Evans 1846-1918)
TAVODIAITH Y SIROEDD
RHIV II - TAVODIAITH MORGANWG.
1. YMGOM RHWNG DAU FARMWR {sic} YN NGHANOLBARTH
MORGANWG, AR DDYDD MARCHNAD.
GAN CADRAWD.
Cymeriadau:-
SHENCYN DOMOS.
SHON MATHO.
SHENCYN DOMOS: Py shwd i ch’i heddy’, Shon Matho? Mae’n dda digynyg geny’ch
gwelad
SHON MATHO: Wy’n weddol iawn diolch i ch’i; shwd i ch’itha, Shencyn
Domos? A shwd mae’r teulu? Mae tipyn ‘dd’ar pan y gwelas ch’i o’r bla’n, - di
ch’itha ddim mor vynych ag y buoch yn dilyn y marchnatodd yma!
SHENCYN DOMOS: Nag otw’n wir ysgwaethyrodd, mae’r petha o’dd yn blesar
ys blynyddo’dd yn ol yn dechra myn’d yn vaich, ac er vod yr anian yn para, mae
y gallu yn llai; wel, pilid i gwala yw yr hen wraig oco ys tipyn, mae hitha’ yn
mynad ar ‘i gwa’th vel vina’, a do’s genym ni ddim ond trio gnuthyr y gora’ o’r
gwaetha’ bellach, a phar’toi ar gyvar myn’d odd’yma.
SHON MATHO: I chi’n gwêd y gwir, mae amsar yn vishi o hyd, ac mae’n g’neud
ei ol arnom ni gyd. ‘Dw ina’ ddim vel y gwelas i vi, mae rhyw wynecon dysbrad
yn yng nghevan i, rwy’n faelu cysgu’r nos hanar da. Py shwd mae’r plant? y rhai
sy’ yn nhre’. Gadewch welad, mae dou wedi priodi, ond ôs.
SHENCYN DOMOS: Os yn siwr, mae Davydd yn byw nawr yn Llety Ngiarad, a
Chatws hitha’ yn briod a mab Tycanol, ac yn gnuthyr yn famws, ac yn dechra’
cwnu teulu o blant. Mae y bachgan sy’n weddw, mae e’ yn weddol iach, ond i vod
a’n gorvod gwi’th’o’n rhy galad vel mae gwaetha’r modd, ac vel y gwyddoch ch’i,
mae y rhai sy’n enill ei b’oliaeth ar drin tir y tymor yma, yn rhwym o slavo,
neu vod ar ol
SHON MATHO: I’ch ch’i’n gwedyd y gwir, Shencyn, mae yn vwy anodd d’od ar
ddou pen i gwrdd yn awr nag y gwela’s i ‘rio’od, ‘rw’ i a’r plant yn trybaeddu
yn hwyr ac yn vora, a fob un yn gnuthyr ‘i ora, ac wedi’r cwbwl yn cial gwaith
talu’n fordd.
SHENCYN DOMOS: Shwd mae Betty, y hi yw’r i’anga’, on’ te?
SHON MATHO: Ia’n siwr, a chlwca i gwala yw hi o ran iechyd. ‘Dyw hi ddim
wedi bod yn sownd ‘iod, ond bod yspryd da yndi, a dyna sy’ yn i chiatw i
vynydd. Shwd mae nhw gyta ch’i? Vi wela’s y bachgan hena’ yn y Bont-vân, ‘do’s
dim llawar ‘ddar hyny.
SHENCYN DOMOS: Do’n siwr, ve vu, a chwpwl o vustechi yno ar gownt i
gwerthu; ond mawr cy’ lliad o alw sydd am beth velly y mishoedd yma.
SHON MATHO: Ich ch’i’n gwed y gwir, ‘do’s dim shwd beth a chial gwarad o
un math o greadur, ‘dw’ i ddim yn covio gwelad amsar mor anodd i ‘neud arian
yriod, ac amsar pan y mae cymaint o isha arian hevyd.
SHENCYN DOMOS: Wel, dyma wy’i glwad pawb yn i weud, ag ond bai vod y
plant a vina yn catsho gymynt a all yn c’lona’ ni, ni vysen wedi gorvod rhoi’r
lle i vynydd ys llawar dydd; ac wn i ddim fordd mae rheiny sydd yn gorvod ciatw
tylw’th yn d’od yn rownd yn y byd mawr waeth mae tylw’th yn govyn mwy o amod yn
awr na buo’n nhw ‘rio’d. Vi wela’s Risiart o’r Morva yn gorvod promiso punt y
mish, i grotan o ‘sgenas vitw vach, yn fair Merchamota diwetha, ac wn i ddim o
b’le mae hi’n myn’d i nuthyr i gwerth nhw, a thalu am i b’oliaeth hevyd,
oblegid nid pob sort o vwyd naif y tro i dylw’th yn awr vel y gwela’s i, a
rhaid i ch’i vindo for b’och ch’i’n wleua, ond te, nhw gwnan i cwt a’ch
giadal, a ch’i gaif y gair gwaetha’. Mae
gwishon, wetyny, yn dishgwl cial o ucian i ddeg punt ar ucian o amod yn y
vlwyddyn, a giatal pan v’o’n nhw’n gweld bod yn dda, a braidd y cewch ch’i
gentyn nhw nuthyr un pwt ar ddydd Sul, ond fwrdd a nhw i wylhersa, yn well i
byd, ac yn well i trwshad o lawer na’r rhai sy’n gorvod i ciatw, pryd y gwela’s
i bedwar o’r bechgyn apla’n y plwyv yn gwasanaethu yn y G-------, y pedwar am
ucian punt yn y vlwyddyn.
SHON MATHO: Ich ch’i’n gwêd calon y gwir, Shencyn, mae’r byd wedi mynd
rhagtho, ac os na ddaw rhyw dro ar betha’n sytan, ve vydd rhaid i’r fermwr rhoi
vynydd fermu, ta’ beth vydd ein trych wedyn. Y ni sy’n gorvod cario’r pen tryma
ym mhob amgylchiad, ac os bydd isha rhagor o arian i gario y’ mla’n y llywodra’th,
bydd yr hen fermwr yn siwr o gial i gofa. Mae’r holl betha’ newydd yma sydd
wedi dod i’r wlad, nad o’dd son am denyn nhw yn ‘y nghov i, wedi distriwio’r
wlad: yr holl vyrdda’ yma sy’ gentyn nhw yn llywodraethu, a’r hai vawr sydd o
hyd am ddysceidiaeth; y petha’ hyn greda’ i sydd wedi tynu melltith arnon ni.
SHENCYN DOMOS: Mae llawar o wir yn y peth i ch’i yn i ‘weyd, Shon Matho,
ond mae gwahania’th barn am betha’; vel i ch’i’n son, vi wn i gymynt a hyn, pan
o’wn i yn las grotyn, wy’n covio gweirwyr yn lladd dwy erw’r dydd, yn
ddidraval, ac yr oedd yn dda gian withwyrs y pryd hyny gial job o waith
betingo, neu ddyrnu, neu gloddio, a ch’i gelsych glwad y discwrs yn vynych yn
yr evel, a’r velin, pwy o’dd y cloddiwr gora’. Ac yr o’dd dyn’on y pryd hyny yn
balchio mw’n diwarnod o waith, ond yn awr ‘do’s dim shwd beth a chial dyn a dim
llun arno i ‘neud un gorchw’l, ond ma’ nhw’n gwed, os bydd isha tipyn o glerc
at rhyw swydd yn rhywla, ma’n nhw’n rhytag ati am y cynta’ wrth y cano’dd, a
meddwl i yw bod llawer gormodd o gwnu bechgynach ar ryw swyddi secyr, a rhy
vach o ddyscu gwitho.
SHON MATHO: I’ch ch’i’n wleua’n famws, wy’r un varn a ch’i’n gwmws, mae
rhyw gonach gian ddyn’on vod y rhento’dd yn rhy ychal, a chiant a mil o esgyson
eraill gyta golwg ar yr amsar drwg yma; ond os nad wy’ i’n camsyniad, mae petha’
er’ill yn yn gwascu yn llawer trymach, mae segyrdod, balchdar, a phenwandod yr
o’s yn llethu mwy arnon ni vel gwlad a th’yrnas, na’r un baich all y llywodra’th
rhoi arnon ni, ac nis gall y llywodra’th ‘chwaith ein gwaretu ni oddiwrtho, ac
vel y dywed yr hen ddiarab: -
“Ni all Duw dda i ddirieid.”
Wel, forwelwch yn awr, a choviwch vi atyn’ nhw yn nhre’, Shencyn Domos.
SHENCYN DOMOS: Forwelwch ch’itha’, Siôn Matho; a gobeith’o y cewn
gwrddyd yto heb fod yn hir; coviwch vi at y wraig a’r plant.
_________________________________________________
DOLENNAU AR GYFER RHANNAU ERAILL O’N GWEFAN
_________________________________________________
0394k
Y Wenhwyseg - iaith Gwent a Morgannwg
·····
1051e
mynegai i destunau Cymraeg â chyfieithiadau Saesneg
·····
0043k
yr iaith Gymraeg
Nodlÿfr 80
Ble’r wyf i? Yr ych chi’n ymwéld ag un o dudalennau’r Gwefan “CYMRU-CATALONIA”
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web “CYMRU-CATALONIA” (=
Gal·les-Catalunya)
Weø(r) àm ai? Yùu àa(r) vízïting ø peij fròm dhø “CYMRU-CATALONIA” (=
Weilz-Katølóuniø) Wéb-sait
Where am I? You are visiting a page from the “CYMRU-CATALONIA”
(= Wales-Catalonia) Website
CYMRU-CATALONIA